Katalog

SAYFA CUMHURİYET 11 NİSAN1992 CUMARTESİ 10 DIŞ HABERLER Özal'dan kutlama • CUMHURİYET (Ankanı)- Cumhurbaşkanı Turgut Özal, Ingiltere Başbakanı John Major'ı kazandığı seçim başarısından dolayı kutladı. Özal, Major'a dün gönderdiğı mesajda, "Genel seçimlerde kazandığınız son zafer vesilesiyle kalbi tebriklerimi sunarım. Bu başarı, Ingiliz halkına, dirayetli yönetiminizdeki hükümetinizin, yalnız ülke ekonomisini canlandırmakla kalmayıp dünyada demokrasi ve barışın sağlım bir savunucusu olarak Birleşik Krallığın rolunü de güçlendiren politikalanna olan güvenini teyit etmiştir" görüşüne yer verdi. Özal, mesajında, Türkiye ile Birleşik Krallık arasındaki dostluk ve işbirliği bağMannın önümüzdeki dönemde daha da güçleneceğine inandığını vurguladı. Bosna'dan çağrı • AA (Saraybosna) - Bosna-Hersek Cumhuriyeti Başbakan Yardımcısı Muhammed Cengiç, devam eden iç savaş dolayısıyla çok zor durumda olduklarını belirterek "Sağ ve ayakta kalabilmek için Türkiye'nin her türlü yardimına ihtiyacımız var" dedi. Cengiç, civannda aralıklarla silah seslerinin duyulduğu Başbakanlık binasında yaptığı açıklamada, "Türkiye, bölgemizde sözu geçen bir devlettir. Eğer bizim için tek başına bir şey yapacak durumda değilse, ağırlığını koyarak günümüzde en sözu geçen ülke konumundaki ABD'yi devreye sokabilir. Sırplar, ABD'ye karşı koyamaz" şeklinde konuştu. Şam, Ankara'ya ılımlı • AA (Kahire) - Surıye'nın, Türkiye'ye karşı "daima ılımlı politikalar izlediği ve tartışmaları ertelemeyi yeğlediği" öne sürüldü. Lubnan'da yayımlanan Suriye yanlısı El Kifah El Arabi dergisinde yer alan bir yorumda, Türkiye'nin, PKK militanlarının sızdığı gerekçesiyle, Suriye sınırında "ateş koridorlan" oluşturmak istediği kaydedildi. Suriye'nin, tsrail'in önerdiği barış şartlanna boyun eğmemesi durumunda, Ankara'nın bu ateşi alevlendirebileceği öne sürülen yazıda, Türkiye'nin, en azından su sayesinde Ortadoğu'da büyük bir rol oynamaya soyunduğu, etnik çekişmeleri kullanmaya calıştığı ileri sürüldü. Arafat erteletti • AA (TUDUS) - FKÖ Merkez Konseyi'nin önceki gün yapılması planlanan toplantısının bir ay ertelendiği bildirildi. Konseye yakın kaynaklardan edinilen bilgilere göre, erteleme kararı, şeyh Abdülhamid El- Sayeh başkanlığında önceki gun Tunus'ta Konsey üyelerinin büyük kısmının katıldığı resmi olmayan toplantıda alındı. Toplantının FKÖ lideri Yaser Arafat'ı taşıyan uçağın Libya'da kaza geçirmesi nedeniyle ertelendiği kaydedildi. Lockerbie kararı • AA (Lahey) - Uluslararası Adalet Divanı, Libya'nın İngütere ve ABD'ye karşı kendisine yaptığı başvuru konusundaki kararını, BM Güvenlik Konseyi'nin Libya'ya yönelik yaptınmlarımn başlayacağı 15 nisan tarihinden bir gün önce açıklayacağını duyurdu. Adalet Divanı'nın sözcüsü, Lahey'de yaptığı açıklamada, Lockerbie faciasına sebep olduğu iddia edilen iki ajamn iadesini sağlamak için ABD ve Ingiltere'nin yapacağı muhtemel bir saldırıyı yasaklayıcı yönde karar alınmasını isteyen Libya'nın talebiyle ilgili kararın, 14 nisanda açıklanacağını belirtti. Peru'da tutuklamalar • AA (Lima) - Peru'da Devlet Başkanı Alberto Fujimon'nin ordu desteği ile gerçekleştirdiği sivil darbenin ardından, üçü emekli general, üçü eski içişleri bakanı olmak üzere en az 25 kişinin tutuklandığı bildiriliyor. Basında yer alan haberlerde, tutukluların çoğunluğunun, eski devlet başkanı Alan Garcia'nın sosyal demokrat eğilimli Amerikan Devrimci Halk İttifakı üyeleri oldukları belirtildi. Diğer tutuklular ise parlamenter, sendikacı ve avukatlardan oluşuyor. İraıfda seçim • Dış Haberler Servisi - Iran halkı, Ulkenin geleceği açısından önem taşıyan milletvekilliği genel seçimleri için dün sandık başına gitti. tlk sonuçları yarın acıklanacak olan seçim, Batı karşıtı bir çizgi izleyen sertlik yanlılarıyla Batı'ya açılmayı savunan ılımlılar arasındaki mücadelenin sonucunu belirleyecek. Seçmenden edinilen izlenimler, ılımlıların kazanacağını gösteriyor. Nitekim bu durum bizzat sertlik yanlısı liderlerce de kabul ediliyor. Yaklaşık 30 milyon seçmen, 2207 milletvekili adayından 270'ini seçmek üzere dün TSİ 06.30'dan itibaren ülke genelinde 196 seçim çevresinde kurulan 30 bin sandıkta oy kullandı. tran'ın dini lideri Ayetullah Ali Hamaney ile Cumhurbaşkanı Ali Ekber Haşimi Rafsancani, ilk oy kullananlar arasında yer aldı. Muhafazakâr Parti, oy kaybetmesine karşın kıl payı bir çoğunlukla kazanarak tahminleri altüst etti Ingütere seçinılerindemuhafazakâr sürprizDış Haberler Ser\isi - Muhafazakâr Parti, düzinelerle kamuoyu yokla- ması tahminlerini altüst ederek iktidannı dördüncü kez korudu. Ana muhalefet İşçi Partisi'nin artan oy oranı, iktidan yakalamasına yet- medi ve parti üçüncü kez iktidar şansını kaçırdı. A>lardır \apılan düzinelerle kamuoyu oy oranını arttırmasına karşın A\am Ka- voklaması. tafımin ve hesaplar, partinin seçmen tabanını kaybettiği ve seçimi de kaybedeceği yönündeydi. Kesinleşen resmi sonuçlara göre Muhafazakâr Parti. Avam Ka.marası'na 336 milletvekili sokmayı ba- şardı. Böyieliklc muhafazakârlar 651 san- dalyelı Avam Kamarası'nda 21 sandalye- lik birçoğunluk sağlamış bulunuyor. 1987 seçiminde ise parti, Avam Kamarası'nda 101 sandalyelik birçoğunluk kazanmıştı. Muhafazakâr Parti'nın en güçlü rakıbı Neil Kinnock'un liderliğındeki İşçi Partisi İngilizler 'güven'e oy verdi EDtP EMİL ÖYMEN(Londra) - Üze- rinde güneş batmayan imparator- luğun mirasçısının Uluslararası Para Fonu IMFye avuç açacak duruma düşmesinden sorumlu görülen 1974-79 İşçi Partisi ikti- dannı seçmen hiç affetmedi. İş dünvasının sözcüsü. borsanın dızgin- lerini elinde tutan Muhafazakâr Parti, seç- menın İşçi Partısf ne duyduğu öfkeyi sü- rekli körükledı. Şon haftalarda Kamuoyu yoklamalannda İşçi Partisi'nin bir kaç pu- an bile önde görünrriesi. borsada dcrhal mılyarlık düşuşlere vol açnordu. Partinin çok profesyonelce hazırlanan seçim kampanvası dahi. seçmende yelerli güven yaratamadı. Sosyalist görüşlerden. Neil Kinnockın lıder secildiği 1983'den bu yana temel görüşlcrinden sürekli taviz ve- ren parti. sonuçta kendisinı "merkczde" buldu 1983 ve 87 seçimlerini de kavbeden Kinnock. bütün ümıdini bu seçime bağla- mışlı. Basının. "Hiç bakanlık yapmadığı gibi. en bü>ük becensı de seçim kaybet- mektir," diye alaya aldığı Kinnock, bir kez daha kaybeıtı. Bu venilgınin. Kinnock'a, önümüzdeki sonbaharda yapılacak parti kurultayında lıderlığı de kaybettırmesi beklenir. Partinin malı konulardakı sözcü- sü John Smith. Kinnock'dan çok daha ye- tenekli ve etkın bir kişi olarak görülüyor. Son hafıalarda dahi İşçi Partisi'nin lilerde göründüğü kamuoyu yoklamalan, seçme- nin. Kınnock'ı 'yeterli" bir lider olarak de- ğerlendırmediğini. Major \e Liberal Parti liden Ashdovvn'dan sonra ancak üçüncü sıraya koyduğunu gösteriyordu. Başbakan John Major ise, bu yüzyılda İngiltere'yi >öneten en genç başbakan ol- makla kalmadı. partisi de 1822 yıhndan bu yana ust üste dört seçim kazanan ilk Ingi- liz partisi oldu. "Thatcher'ın Oğlu" diye küçümsenen ve onun siyasetini körü kö- rüne izleyeceği sanılan Major, "Thatche- rizm"i yumuşatma becerisini gösterdi. Önümüzdeki donemde, "Thatcherizm"in geri kalan sivriliklerini de törpulemesi ve sosyal siyaset konusunda İşçi Partisi'ne bayraktarlık yapacak konu bırakmaması beklenir marasf nda ancak 271 sandalye kazanarak 1979"dan bu yana elde ettıği üçüncü iktidar şansını da yitirdi. Kamuoyu yoklamalannda bir koalısyon olasılığında "anahtar parti" olarak nitele- nen Paddy Ashdown liderliğındeki Liberal Demokrat Parti ise Avam Kamarasf na 20 milletvekili sokabildi. Bölgesel nitelikli diğer partiler de Avam Kamarasf na toplam 24 temsılcı gönderdi- ler. Muhafazakâr Parıi'nin en önemli isimle- rinden. Başbakan Major'ın yakın çalışma arkadaşı, partinin örgüt başkanı Chris Pat- ten ile Spor Bakanı Colin Moynihan mil- letvekili secılemedi. İrlanda Cumhuriyetçi Ordusu'nın (IRA) sıyasi partisi olan Sinn Fein'in Genel Başkanı Gerry Adams da milletvekilliğini kaybetti. İskoçya'nın ba- ğımsızlığı yönünde kampanya yüriiten mil- liyetçi parti de ancak 3 üye çıkartabildi. Sinema ve tiyatro sanatçısı Glenda Jack- son da İşçi Partisi'nden milletvekili seçildi. Seçim sonuçlan. seçmenin Muhafazakâr Parti'ye güveninin sarsıldığını, ancak ana muhalefet İşçi Partisi'ne de yeterince güven duymadığıru ortaya koydu. İşçi Partisi'nin gayet dikkatle hazırlanmış seçim kampan- yası. partinin başansız 1974-79 dönemine ilişkin tatsızanılan belleklerden silmeyi ba- şaramadi. Thatcherizmin silgidsi Major "Ben pratik bir politikacıyım" diyen John Major, Muhafazakâr Parti'ye Thatcher'ın vurduğu sağa ideoloji damgasının "silgisi" olarak tanınıyor. Babası bir sirkte trapezci olan, kendisi de ortaokuldan sonra eğıtimini sürdünmeyen, sıradan, özelliksiz, lalettayin Major. daima varlıİcü, iyi eğitimli, ayncalıkh, toplum yöneten. üsl ve orta sınıfın temsilcisi Muhafazakâr Parti için "yeterli görülmemiş", Thatcher'dan sonraki "geçiş lideri" olarak nitelenmişti. Oysa Major. "istikbal vaad eden genç" rolünde, Thatcher'ın son yıllannda önce hızla dışişleri bakanı, sonra da maliye bakanı olmuştu. Thatcher'ın alaşağı edildiğı parti içi hesaplaşmada da. parti lider adaylan arasında "kötüler içinde en az kötüsü" olarak görülmüştü. Ekonomiye ilişkin konularda Thatcherci. ama sosyal konularda liberal bir tutumla "sınıfsızlığı" savunan Major, parti içindekı Thatcherci'lerin de tasfiyesi ile şimdi "halkçı" siyasetini uygulama fırsatı bulacak. frv İngiltere'de muhafa/akarların zaferini kutlavanlar arasında ufak Mary de >ardı.Marv,Başbakan John Major'un afışi ile seçim sonuçlanndan duyduğu memnuniyeti sergili\or.( Fotoğraf:RELTER) Antonio Noriega'nın 120 yıl hapse mahkûm olabileceği belirtiliyor, ceza 10 temmuzda açıklanacak PanamadiktatörüNoriega, suçlu bıılıındıı Dış Haberler Servisi - ABD'nin Panama'yı işgali sırasında 1989 aralık ayında tutuklanan ülke lideri Manuel Antonio Noriega, Florida mahkemesi tarafından uyuşturucu kaçakçıiığı ve do- landıncıhktan suçlu bulundu. Noriega'nın cezası lOtemmuz- da açıklanacak. Panama'nın eski diktatörünün 120yılhapisce- zasına çarptırılabileceği belirtiliyor. ABD Başkanı Bush, mahkeme kara- devrık lidennı uvuşturucuyla rını "büyük zafer" olarak nitelerken, Panama'da kararın duyurulduğu sırada herkesin işini bırakıp dikkat kesildiği bildirildi. Noriega olayı, ABD hukuk tarihine en pahalı daya olarak geçti. Miami Bölge Yargıcı William Hoeve-. ler, mahkemenin yedi ay süren duruş- ma sonunda Noriega'yı uyuşturucü ka- çakcılığından suçlu bulduğunu söyledi. Reuter'ın haberine göre mahkeme, No- riega'yı Kolombiyalı uyuşturucü mafya- sı Medellin kartelinden, Panama üzerin- den Florida'ya uyuşturucü nakli karşı- lığında milyonlarca dolar rüşvet almak- tan suçiu buldu. Savunma avukatları. Panama'nın muca- dclcdc ABD"\c vardım ettiğı gerekçe- siylc aklamava çaiı^tılarsa da başanlı olamadılar. Mahkeme jürısınin kara- rını bc1 } gün boyunca 35 saat süreyle loplanurak aldığı bildirildi. Manuel Antonıo Noriega. Medcl- lın adına Panama üzerinden Florida'- ya uyu!jlurucu maddc sokmak ve dağıtmaklan. bu uvuşturucu transfc- rinden clde edılcn paraların ıki özel uçakla laşınmasını sağlamaktan da suçlandı. Mahkeme jürisı. Noricga'- vı. 1984 yılında Küba'ya gidcrek Fi- dcl Caslro'nun kartel lıderlenyle görüşmesıni sağlamaktan da mah- kûm ettı. ABD başkanı Bush. mahkeme ka- rarı crtesınde yaptığı açıklamada "Lmanm bu sonuç. bu ülkenın ve di- ğer tüm çoeuklan zchırleme>e kalkan uvuşturucu krallanna bu işi sürdür- düklen takdirde ödeyccekleri bcdeli anlutır"dcdi. Kcsın luiarı açıklanmasa da 27 ay- lık davanın masraflannın en az 10 mılyon dolar tuimuş. hatta bunun iki kaiına ulaşmış olabileceği dıle getiri- lı\or Mıami savunma avukatlannın Panama ı^galinın 163.6 milyonluk bi- lançosunu hesaba katmadıklan da vurgulanıyor. Panamalılann 1989 aralık ayında ülkeyı ışgal eden ABD kuvvetlerine teslim olan liderlcrhle ilgili karann açıklandığ) sırada. tüm ışlerinı bir va- na bırakiıkları bildirildi. AFP'nin haherıne göre. öğlen saatlcrindc halk \cmeklerını bırakıp radyo ve TV'leri- nın basında beklcrken. bürolar \e dükkftnlar kapandı. Kırmızı iççamaşınna düşkün Kesin doğum tarihinı bilen yok. 11 Şubat 1938 deniyor. Onu yakmlan büyutmuş. 1962'de askeri akademiye giren Manuel Antonio Noriega. 1981 "de asken lider OmarTorrijos'un ölümüne kadar, arka planda yönetımin tüm kirli işlennı yürütürdü. Ardından savunma bakanı olarak ulkenin tek rjâkimi oldu. Sert. hırslı ve şiddet eğilimli olarak tanınıyor. Tropik kuşlar, antik sılahlar ve kurbağa fıgürleri biriktiren Noriega'nın şeytanları kovmak amacıyla kırmızı iç- çamaşıngıydığianlatılıyor. MaoveCengız Han hayranı olduğu da ekleniyor. BM Güvenlik Konseyi'nin karan: Kıbrıs'tatek devlet, ikibölgeli federasyonDış Haberler Servisi - BM Güvenlik Konseyi, Kıbns'ta "tek egemen dev- let, tek yurttaşlık, iki eşit toplumlu ve iki bölgeli federasyon" istedi. BM Genel Sekreteri Butros Gali'nin Kıbns raporunu değerlendiren Güvenlik Konseyi, Kıbns'ta çözüm için iki toplumun yanı sıra Türki- ye ve Yunanistan'ın da katılacağı üst düzey bir uluslararası toplantı düzenlenmesi çağnsında bulundu. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi, Kıbrıs'la ilgili olarak kabul ettiği karar ta- sarısında Kıbrıs sorununun çözümünün, "Uluslararası kimlikte tek egemen Kıbrıs devletinin tek yurttaşlık, bağımsızlık ve top- rak bütünlüğü ilkeleri korunarak siyasi yön- den eşit iki toplumun bir ara>a getirilme<;iyle" bulunacağını teyit etti. Dünku toplantıda Genel Sekreter Butros Gali'nin Kıbrıs konusundaki raporunu de- ğerlendirdikten sonra /50 sayılı kararını açıklayan Güvenlik Konseyi, "İki toplum- lu, iki bölgeli federasyonun, başka bir ul- keye bağlanmasını, bölünmesini ya da bir- likten ayrıhnmasını tamamen çözüm dışı bı- rakacak formüllerle kurulmasını öngören çabaları takdirle karşıladığını" açıkladı. Kararda şoyle denildi: "Genel sekreterin raporunda belirtilen fi- kirler bütünü, bir anlaşma taslağının kap- samlı uzlaşması için güvenilir bir temei teş- kil etmeli ve ozellikle, iki toplumun, toprak- larını birleştirme ve yurtlarından aynlmış kişilerle ilgili sorunları, iki toplum arasın- da karşılıklı anlaşmayla temelli ve kapsamlı çözülmelidir. Güvenlik Konseyi, tüm ilgili taraflardan bu hususlarda genel sekreter ve temsilcile- riyle, gecikmeye meydan vermeden tam iş- birliğine gitmeleri çağnsında bulunur, Genel sekreterin, iyi niyet girişiminin iki tarafla eşit olarak yürutülduğunu doğrular, Genel sekreterden, raporunu mayıs ve ha- ziran aylarında tamamlayarak, Konsey'i ya- kından bilgilendirmesi ve ihtiyaç duyuldu- ğunda Konsey'den destek sağlanmasını ta- lep eder, Fikirler demetinin tamamlanmasından sonra, genel sekreterin başkanhk edeceği, Kıbrıs'taki iki toplum ile Türkiye ve Yuna- nistan'ın katılımıyla gerçekleşecek üst dü- zey bir uluslararası toplantının, Kıbns'ta bütünlüklü bir anlaşma sağlanması için et- kili bir mekanizma olduğunu tekrarlar!' Güvenlik Konseyi'nin kabul ettiği karar- da, genel sekreterden ayrıca Kıbrıs konu- sunda sürdürülen görüşmelerden çıkan so- nuçla ilgili olarak, en geç temmuz 1992 ta- rihine kadar yeni bir rapor vermesi de iste- niyor. AT üyeliği Kararda, ozellikle Kıbns'ın AT uyeliği ko- nusuna destek verilmiyor. BM'deki Rum ve Yunan kaynaklarından öğrenildiğine göre BM Güvenlik Konseyi'- nin daimi üyelerinden Fransa tarafından ya- pılan itiraz, genel olarak "BM, AT'nin iş- lerine karışmasın" anlamına geliyor. Yunanistan İktidar zorlanıyorSTELYO BERBERAKİS (Atina) - Yunanistan hükümetinin gerek içte gerek dış ilişkilerinde son za- manlarda karşılaştığı sorunlar, Başbakan Konstantin Mitsota- kis'in parlamentodan hükümeti için güven oyu isteyeceği, ya da hükümet kabinesinde önemli değişiklikler yapacağı yolundaki söylentilerin yoğunlaşmasına neden oluyor. Yunanistan, Makedonya Cumhuri- •yetı'nin tanınabilmesi için bucumhuriye- tin ilk önce "Yunan tarihiyle bağlantılı" olarak kabul ettiği "Makedonya" adın- dan vaz geçmesini şart koşuyor. Ancak bu konuda Avnıpalı ortakîannı da ikna eımekte oldukça zorluk çeken Yunanis- tan hükümeü bu nedenle sarsılmaya başlıyor. Dışişleri Bakanı Andonis Samaras, Makedonya Cumhuriyeti'nin bu bu adıyla tanınması olasılığında bakanlık görevinden istifa edeceğini açıklıyor. Başbakan Konstantin Mitsotakıs ise Sa- maras'ın Makedonya adı konusunda iz- lediği bu katı siyasetine karşı çıkıyor. Dolayısıyla hükümetın içinde "Sama- rasçılar" ve "Mitsotakisçiler" olarak karşıt iki kanatın oluşmaya başladığı gözlenıyor. ABD'nin ve AT'nin Makedonya ko- nusundaki yaklaşımı Yunanistan'ın beklentilerinin aksi yönde olması üzerine Mitsotakis. gelecek pazartesi Cumhur- başkanı Karamanlis'in başkanlığında bütün parti liderlerinin katılacağı bir toplantı yapılmasına karar verdi. Yunanistan'ın Makedonya Cumhuri- yeti' ne karşı izlediği siyasetindeki bu ce- lişkiler yetmiyormuş gibi. geçen pazar günü Atina'nın ıkıncı secim bölgesinde parlamentodaki tek bir sandalye için yi- nelenen seçimlerin sonucu, iktidardaki iki yılını tamamlayan Yeni Demokrasi Partisi hükümetine indirilen ağır bir dar- beşeklini aldı. Bu seçimleri ana muhalefet sosyalist PASOK'un adayı ezici bir çoğunlukla kazanırken bu. hükümetin aldığı sert ekonomik önlemlere karşı. halkın bir "protesto mesajı" ve "uyansı" olarak algılandı. Gövenoyu söylentisi Y DP hukümetı ıçın oldukça olumsuz, olan bu gelişmeler karşısında Başbakan Mitsotakis'in 300 sandalyelik parlamen- todan hükümeti için güven oyu isteyeceği yolunda çıkan söylentiler, hükümet söz- cüsü tarafından ilk kez yanıtsız bırakıldı. YDP'nin şu anda 151 milletvekiliyle 300 sandalyelik parlamentoda sınırlı de- nilebılecek bir gücü var. Mitsotakis'in , hükümetini zorlayan iç ve dış siyasetine yeni bir yön vermek amacıyla kabinesin- de de önemli değişiklikler yapması bekle- niyor. Türk-Yıınan ilişkileri Mitsotakis: ÖnceKıbns AA (Atina) - Yunanistan Baş- bakanı Konstantin Mitsotakis, "Kıbrıs sorunu çözümlenme- dikçe Türk-Yunan ilişkilerinde yakınlaşma olamayacağım" söyledi. Mitsotakis, Yeni Demokrasi Partisi merkez kurulunda yaptığı konuşmada, "Türkiye, bunu iyice idrak etmelidir. Eminim ki Türkiye hükümeti de bunu an- layacaktır. Çünkü iyi ilişkiler, hem Türk hem Yunan halkının çıkarlarına hizmet edecektir" ifadesini kullandı. Dış politikada Yunanistan'ın çok iyi durumda olduğunu savunan Konstantin Mitsotakis, Makedonya konusunun he- nüz kapanmadığını belirterek Yugoslav cumhuriyetlerinin tanınması konusunda, AT tarafından alınan ilke kararlamun uy- gulanması için ısrarlı olduklarını söyle- di. Mitsotakis, AT dışişleri bakanlarının yeni toplantısının yaklaştığını hatırlata- rak şöyle dedi: "Bu tarihe kadar son kararı almalıyız. Ancak geri dönmeyeceğiz. Bu nedenle de gelecek hafta başında, Cumhurbaşkanı Konstantin Karamanlis başkanlığında si- yasi parti liderleri ile bir toplantı yapa- cağız!'