Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
Cumhuriyet
Sahibi Cumhuriyet Matbaacılık ve Gazetecilik Türk Anonim Şırketi adına
Bcrin Nsdi % Murahhas Uye: EmİM Uşaklıgil # Yazı lşleri Müduru: Okay
Göaeosin % Yazı lşleri Mudur Yardımeıları: Salim Alpaslu, Kerem Çalış-
km», Necdet Dogu, Lütfn Tısç 0 Sayfa Düzenı Yönetmenı: Ali Acar
0 Ankara T'm'nlcısı: Ahmet T»n
tç Politika: Mehmet Tezkan Ekonomi: Mcral Taraer, Kültür: Mürşil Balabanlılar, tstanbul Haberleri:
Muhittin Sirer, Spor: Abdülkadir Yöcelman, Makaleler: Şahin Alpay, Duzeltme: Abdallah Yancı
0 Koordınatör: Ahmet Korulsan 0 Mali tşler: Erol Erkut 0 Mıihasebe: Bıilent Yener 0 Butçe-
Planlama: Scvgi Osmanbeşeogln 0 Reklam: Ayşe Torun 0 ldare: Huseyin Giırer # Işletme: Ömdcr
Çelik • Bügi-tşlem: Nail tnal • Personel: Sevgi Bostancıoglo
Basan ve Yaymı: Cıunhurijrt Mubucılılı vt GajMcalik T.A.Ş. TUrkocatı Cad. 39/4 f t
34334 Ut PK. 246 tsunbul. Ttl 512 05 05 (20 hal), Tdaı 22246, Fu' (1) 526 60 72 0 Bamlar
Ajdun: Zıya Gökalp Blv Inkılıp S No: 19/4, T(*433 11 41-47. TeloL 42344, Fax (4) 133 05 65
0 Umir. H. Zıyı Blv. 1352 S. 2/3, Td: 13 12 30, TUn. 52359. Fu: (51) 19 53 60 # 1
J
ıım
InOno Cad. 119 S. No: 1 Kal 1, TcJ 19 37 52 (4 hau. Td« 62155. Fu (71) 19 25 78
TAKVtM:14MART1992 Imsak: 4.47 Güneş: 6 11 Öğle: 12.18 İkindi: 15.37 Akşam: 18.15 Yatsı: 19.35
HpBajTanıı'sağhksız'kutlanıjDr
Bülent Jtikmener
Haber Odülü
• ANKA (İstanbul) - Gazeteci
Bülent Dikmener'in aJiısını yaşatmak
ve Türk gazeteciliğine olan katkılannı
manevi yönder. sürdürmek amacıyla
konulan "Bülent Dikmener Haber
Odülü" yanşması bu yıl da
sürdürülüyor. Bülent Dikmener
Haber ödülü'ne aday olacak
haberlerin 1 Nisan 1991 ile 31 Mart
1992 tarihleri arasında günlük
gazeteler ya da sürekli yayınlardan
birinde yayımlanmış olması gerekiyor.
Odüle aday olmak isteyenlerin süreli
yayınlann 10 Nisan 1992 gününe
kadar gönderilmesi gerekirken, seçici
kurulun değerlendirmesi sonunda
"haber ödülü"nü kazanan gazeteciye
1 milyon lira para ödîllü ve bir plaket
verilecek. Aynca seçici kurul, "Jüri
özel ödülü" ve "Genç Gazetecileri
özendirme ödülü" verecek-
İstanbul'daki Sıvaslılar
• UBA (Istanbul/Sıvas) -
tstanbul'u Sıvaslıların işgal ettiği ve
kentte yaşayan her yedi kişiden
birinin Sıvas kökenli olduğu
belirlendi. Devlet tstatistik Enstitüsü,
Eylül 1991 Türkiye Ekonomisi
tstatistik ve Yorumlar kitabından
edindiği bilgiye göre tstanbul'da en
fazla hemşeri barındıran il 1 milyonu
aşan nüfusuyla Sıvas oldu. 1980*1!
yıllarda başlayan ve giderek
yoğunlaşan göç nedeniyle Sıvas'tan
İstanbul'a bir milyondan fazla Sıvaslı
geldi. Sıvashlann tstanbul'un
ekonomik hayatına uyum sağladığı da
belirlendi. Hâlâ Sıvas köylerinde
1960*lı ylllann başında oldugu gibi
tstanbul için, "Taşı toprağı altın"
sözünü inanıhyor. Bu nedenle de
Sıvas'tan göç devam ediyor. öte
yandan Sıvas'tan yıllar önce
İstanbul'a yerleşen Sıvashlann
bahkçılık, kahvehane, işportacılık,
simitçilik, çöpçülük gibi mesleklerde
çalıştığı, burada iş âlemi ile yerel
yönetimlerde de etkili oldugu
belirlendi.
ip toplama
rllvyll
• AA (Istanbul) - Sarıyer Belediye
Başkanı Ihsan Yalçın, çöp toplama
hizmetini özel sektöre ihale ettiklerini
bildirdi. Başkan Yalçın, çöp toplama
hizmetinin belediyeye ayda 700
milyon liraya mal olduğuna dikkati
çekerek bu hizmeti ucuza karşılamak
amacıyla özel sektöre devrettiklerini
kaydetti. Yalçın, "Yarmdan itibaren
devreye girecek çöp toplama şirketi,
20 mahallenin çöpünü ayda 350
milyon liraya toplayacak. Belediye,
çöp kamyonlan konusunda şirkete
yardımcı olacak. Diğer hizmetlerin
hepsini bu şirket karştlayacak" dedi.
Başkan Yalçın, Sanyer Belediyesi'nde
toplanan günlük çöp miktanrun 354
ton olduğunu belirtti.
Suser işçileri
• AA (Istanbul) - Suser'de çalışan
bir grup işçi, üyesi bulunduklan Tes-
Iş Sendikası'nın 4 no'lu şubesinin
kendileriyle ilgiü bir karannın iptali
ve şubenin pazar günü yapılacak
genel kurul toplantısının ertelenmesi
için mahkemeye başvurdu. îstanbul 4
fş Mahkemesi'ne başvuran işçiler, 4
no'lu şubeye üye olduklarını ve
şubenin 15 mart 1992 pazar günü
yapılacak genel kurulunda oy
kullanmamalan için 2 no'lu şubeye
aktanldıklarını belirttiler.
Rusça kursları
• CUMHURİYET (Samsun) -
Ondokuz Mayıs Üniversitesi, halka
açık Rusça ve Ingilizce kurslan
başlatıyor. Ondokuz Mayıs
Üniversitesi Rektörü Prof. Dr.
Mehmet Sağlam, 20 nisan tarihinde
başlatılacak lisan kurslanna eğitim ve
yaş düzeyine bakılmaksızın herkesin
katılabileceğuıi söyledi. 20 mart-18
nisan tarihleri arasında Eğitim
Fakültesinde yapılacak önkayıtlar
sonrası sımflar ve gnıplar belirlenecek.
Kurslar için ayhk 200 bin lira Ucret
alınacak.
Özel okul sınavlan
• CUMHURTYET (Istanbul) - özel
okullar için müracaat süresi 18 mart
çarşamba gününe kadar uzatıldı. Çok
sayıda öğrenci velisinin başvuru
evrağını hazırlamakta güçlük çektikleri
için lstanbul İl Sınav Yürütme
Kurulu'na başvurusu üzerine alınan
bu karar, İl Sınav Yürütme Kurulu
Başkanı Fahamettin Akgüç tarafından
bir basm bülteni ile duyuruldu.
Haber Merkezi - 1827 yılında ilk modern tıp okulu
"Tıbhane-î Cerrahiyeyi Amirane"nin açıldığı gün
olan 14 mart, bir kez daha Tıp Bayramı olarak kut-
lanıyor. Ancak ülkede süregiden ve yıllardır çözüle-
meyen sağlık sorunları nedeniyle hafta, bu yıl da he-
kimler ve sağhk yetkililerinin, "Ülke sağlıksızlığının"
envanterini çıkardıkları bir platforma dönüşüyor.
Sağlık tedavi ücretini ödeyemediği için
ölmeye mahkûm kadınlar, çocuklar; asan-
sörler bozulduğu için sırtlarda taşınan kı-
rık çıkıkh hastalar; 5 antibiyotiğin asgari
ücreti aştığı reçeteler; gece gündüz, tatil
bayram demeden çalışmalarına karşın al-
dıkları düşük ücretler nedeniyle yüksek
enflasyon karşısında ezilen hekimler, hem-
şireler, sağlık memurları...
Tıp Bayramı, diğer bir deyişle 14 Mart'-
ta başlayan Sağlık Haftası, Ulkemiz için bu
yıl da bir bayram olmaktan çok uzak. Has-
tanelerde sağlık personelı yorgun ve sus-
kun; meslek odaları, üniversite ve hasta-
nelerce düzenlenen tüm toplantılar, yeni
koalisyon hükümetinin gündemine büyük
faturalara karşılık gelen önerilerle sonuç-
lanmakta, yoksul kesimin sevinçle karşı-
ladığı "yeşil kart" uygulaması ise hekim-
lerin kaygı ve sıkıntılarını hafıfletmek bir
yana, daha da arttırmakta. Tıp Bayramı'n-
da bilim adamlan, ısrarla yeşil kart uy-
gulamasının sağlık sorunlanna çözüm ge-
tirmeyeceğini savunuyorlar.
Denizli Tabip Odası'nca düzenlenen
"Ulusal Sağlık Politikası" konulu panel-
de konuşan 9 Eylül Üniversitesi öğretim
üyesı Prof. Dr. Gazanfer Aksakoğlu, dev-
letin sağlık hizmetlerinde üzerine düsen gö-
revi yerine getirmediğini belirtiyor ve "Bu
açıdan yoksul insanlara dağıtılacak kart
çözüm değildir. Sadece tıkanma noktası-
na gelen sağlık sistemi için geçici bir
önlemdir" diyor.
Gazi Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç.
Dr. Gürhan Fişek de, genel sağlık sigor-
tası tasansını hazırlayan Sağhk Bakanhğı
yetkililerine seslenerek "Artık erkekçe bu
olayı kabul edin. 1961 yılından bu yana
budamaya devam ettiğimiz sosyal sağlık
sistemini ilk şekbyle uygulamaya geçirin.
Sağlık personeli eziyetten ancak böyle kur-
tulur. Unutmayın ki, günlük politikalarla
sağlık sorunlan çözülmez" diye konuşu-
yor.
Bu arada meslek odaları, üniversite ve
hastanelerdeki sağlıkçılar hafta ortasında
başlattıkları toplantı, sergi ve törenlerini
gerçekleştirmeyi sürdürüyor.
Istanbul'da SSK Okmeydanı Hastane-
si'nde, Istanbu! Büyükşehir Belediyesi Baş-
kanı Nurettin Sözen, II Sağlık Bölge ve
SSK Bölge Müdürlüğü yetkililer ile Tabip
Odası temsilcilerinin yanısıra 200 dokto-
run katıhmıyla başlayan kutlamaları ser-
giler, müzik dinletileri ve yine toplantılar
izliyor.
Ülkemizde her yıl 0-5 yaş arasmdaki bin çocuktan 78'i çeşitli nedenlerle ölüyor
Sağlıkta Türkiye, Afrîka ülkeleriyle yarışıyorHÜRRÎYET LTMAZ (İstanbul) -
Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ra-
porlanna göre Türkiye, bütçeden
sağlığa ayırdığı pay ile AT ülkele-
rinin standartlanna ulaşmak şöy-
le dursun Dominik Cumhuriye-
ti ve Uganda, Zambiya, Zimbab-
we gibi Afrika ülkelerinin bile
gerisinde. Buna bağh olarak anne
ve bebek ölümleri ile aşılanma
oranlan açısmdan da yine birçok
Afrika ülkesiyle yanşır durumda.
Bu arada 'yeşil kart' uygulaması, sağlık
güvencesi olrnayan 25 milyon kişiye ücret-
sİ2 sağlık hizmeti sunmayı amaçlıyor. Ül-
kedeki SSK ve devlet hastaneleri, "güven-
ce altına abnmış' kişilere bile nitelıkli
hizmet vermekten aciz durumda.
Sabah saat 04.00-05.OO'lerde poliklinik
kapılannda yığılmaya başlayan hastalara
muayene edilmeden yazılan reçeteler.
doktor açığını kapatabilmek için günde
100-150 hastaya bakmak yetmiyormuş gi-
bi ayda en az 5-10 gece nöbete kalmak
zorunda olan doktorlar, 3-5 meslektaşının
işini tek başma yapmaya çalışan sağlık
personeli ve hemşireler. kan, serum, ilaç.
alet, cihaz yetersizliği nedeniyle hastalan-
nın ölümüne tanık olan doktorlar, yanlış
sağlık politikalan nedeniyle dispanserler
atıllaştınlırken her sokağın başında man-
tar gibi bitiveren özel sağhk merkezleri ve
poliklinikler, ücretini ödeyemediği için re-
hin tutulan insanlar. asgari ücreti aşan re-
çeteler, kısacası hastalarda ve sağlık hiz-
meti sunanlarda yıllardır bitip tükenmek
bilmeyen yakınmalar, hoşnutsuzluklar...
İflas noktası
Hekimlere göre her gelen hükümetin
sağlığın öneminden dem vurduğu Tür-
kiye'de, finansman sorunu ve kamu kuru-
luşlannın yıllardır kötü yönetilmeleri ve
ellerindeki imkânlan iyi kullanamamalan
nedeniyle sağlıkta gelinen yer, tam bir iflas
noktası. Hekimler. "'Bütçeden sağlığa ay-
nlan pay yüzde 13'lere çıkanlmadıkca
sağlık sisteminin herhangi bir yöntemle
düzeltilmesi mümkün değildir" diyorlar.
Ve sağlığa aynlan o son derece yetersiz pa-
ym da bugüne kadar amacı dışında kulla-
nıldığını ekliyorlar.
WHO, bir ülkenin sağlığa verdiği önem
ve hizmet kalitesini değerlendirirken
GSMH'den sağlığa aynlan payı esas alı-
yor. Örgüt. asgari bir hizmet verilebilmesi
içinse bu oranın en az yüzde 5 olması ge-
rektiğini vurguluyor. Buna göre Japonya,
ABD ve Avrupa ülkelerinde yüzde 40'lan
aşan, ama yüksek enflasyon karşısında sü-
rekli gerileyen refah düzeyine bağlı olarak
Türkiye'nin, ülkemizde yüzde 3.5'lerde sa-
yan GSMH'den sağlık harcamalanna a>-
nlan payı en az 3 kat arttırmayı başanması
gerekıyor. Bu mümkün değilse en azından
bütçeden sağlığa ayırdığı payı bu oranda
yükseitmesi gerekiyor.
Yetersiz Dütçe
Ancak istatistiklere bakıldığında Tür-
kiye'nin bu payı arttırmak şöyle dursun.
yeni koalisyon hükümetine kadar sürekli
düşürdüğü, üstelik o yetersiz bütçeyi de
amacı dışında kullandığı görülüyor. 1988
yılı verilerine göre de yüzde 2.73'lük bütçe
payı ile bütçesinin yüzde 12'sini sağlığa
ayıran Dominik Cumhuriyeti'nin, yüzde
10'unu ayıran Papua Yeni Gine'nin. yüz-
de 8'ini ayıran Zimbabvve'nin, yüzde 5'ini
ayıran Zambiya'nın gerisinde sayıyor.
Meclis'te bütçe görüşmeleri sırasında Baş-
bakan Demirel'in ANAP Genel Başkanı
Mesut Yılmaz'ı üganda başbakanına
Türkiye'de topl am 25 tıp fakültesi bulunuyor. \*e bu fakülteler her yıljaklaşık alrı bin yeni mezıın >eriyor. Bunlardan ancak > üzde
sekizi uzmanlık smavını kazanabiliyor. (Fotoğraf: UĞUR GÜNYUZ)
YETERSİZ SAĞLIK HİZMETİ
Ülkemizde sağlık hizmeti açısmdan
bölgelerarasındaki uçurum giderek
büyüyor. Kişi başınadüşen sağhk
personeli yönünden Ankara,
Kastamonu gibi illerin bulunduğu
sağlık bölgeleri; Muş. Van. Hakkâri gibi
illerden 3 kat fazla kapasiteyle çalışıyor.
Sağlık hizrnetinin son derece yetersiz
olduğu bu illere "kalkınmada öncelik"
veriliyor, ama bu uygulamada
işlemiyor. İstatistikler, kalkınmada
öncelik verilen bu illere yeterli sayıda
ebe bile verilemediğini gösteriyor. Bu
bölgelerde kişi başma düşen ebe sayısı
Batı illerine göre en az dört kat daha
geride.
Kalkınmada birinci derece öncelikli iller
Kalkınmada ikinci derece öncelikli iller
benzetmesi ise Yılmaz'ın da yönetimde
bulunduğu bu dönemde Türkiye'nin, 2.
73'lük sağ'ık payıyia tüm geri kalmışhğına
rağmen bütçesinin 4.2'sini sağlığa ayıran
Uganda'dan bile geri kaldığını ortaya çı-
kanyor.
İstanbul Tabip Odası Genel Sekreteri
Dr. Nüvit Duraker'ın ifadesiyle "gelişmek-
te olan ülkelerden geri, gelişmiş ülkelerden
ise çok çok daha geri' olan sağhğımızın
hastahklı yapısının bedeli ise yıllardır ge-
niş halk kesimlerine, ülkenin dört bir ya-
nında en ağır şekilde ödetiliyor. Bu bedeli
en ağır biçimde ödeyenlerin başında ise
çocuklar ve kadınlar geliyor. Ülkemizde
her yıl 0-5 yaş arasındaki bin çocuktan 78'i
çeşitli nedenlerle ölüyor. Gerektiği biçim-
de sağlık hizmeti götürülmediği için de
gebelik. düşük ve doğuma bağlı nedenler-
den dolayı her yüz bin kadından 150-
200'ü yaşamını yitiriyor. Bu ölüm hızmın
ne kadar büyük olduğunu kavramak için
İngiltere ve fsveç gibi ulusal sağlık hizme-
tini oluşturmuş ülkelere bakmak yeterli.
İngjltere'de 7 olan anne ölüm oranı İsveç"-
te 4"e düşüyor. Bu iki ülkede çocuk ölüm
oranı 6 ile 9 arasında değişiyor.
Genel sağlık sigortası. sağlıkta özelleş-
tırme, devletleştirme tartışmalan ve yeni
koalisyon hükümetinin 'Yeşil kartını gös-
ter, ücretsiz tedavi ol' sloganıyla ulusal
sağlık sisteminin oluşturulması yolundaki
girişimlerinin tek hedefi, nüfusun tamamı-
nı sağlık açısmdan sosyal güvence altına
alabilmek. Zira bugün SSK. Emekli San-
dığı ve Bağ-Kur çatısı altında sosyal gü-
venceye sahip kesim, nüfusun yalnızca
yüzde 55.2'sıni oluşturuyor. Yaklaşık 25
milyon kişi ise sağlık güvencesinden tama-
men yoksun bulunuyor.
Yeni hükümet de bu konuda oldukça
kararlı görünüyor. Ancak doktorlar, ge-
nel sağhk sigortasını bir ülkede yaygınlaş-
tırabilmenin samldığı kadar kolay olma-
dığım belirtiyor ve umutsuzluklannı şöyle
dile getiriyorlar:
"Sağlık güvencesinden yoksun yaklaşık
25 milyon kişi var ki Türkiye'de bunlann
en az 10-15 milyonunun hiçbir şekilde
prim ödeme gücü bulunmuyor. Gelir da-
ğılımının en altında yüzde 4"lük grubu
oluşturan işsiz. yan işsiz ve az toprakh
köylülerden oluşan bu kesim, pnmleri
devlet tarafından sübvanse edihnedikçe
sosyal güvence altına alınamaz. Bu prim-
leri'devlet nasıl öder? 1989 yılında SSK,
Emekli Sandığj'nın kişi başına yaptığı or-
talama 50 bin lirahk sağlık harcamasının
karşıhğı enflasyon nedeniyle bugün asgari
250 bin lira. Durum böyle olunca devlet.
en azından 10 milyon kişiyi sağlık hizmeti
kapsamına almayı düşünüyorsa 5 trilyo-
nu, 15 milyon kişiyi düşünüyorsa da 7.5
trilyonu bir kenara koymak zorunda. Biz
henüz bu konuda maliyet hesabı yapıldı-
ğıru bile duymuş değiliz. Bu para nereden
bulunacak? Bakanlık bütçesi zaten nere-
deyse o kadar. SSK. Emekli Sandığı. Bağ-
Kur deseniz, onlar primlerini bile doğru
düzgün toplayamıyorlar. üstelik yeni hü-
kümetin affıyla bu alacaklardan tümüylç
vazgeçmiş durumdalar. Sorarlar adama,
genel sağlık sigortası diyorsun, ama halkı-
mn gelir düzeyi ve mevcut hastanelerin
ne ve sen bu parayı nereden bulacaksın di-
ye."
Sağlığa aynlan pay • :
Hekımlenn bu kaygılannı 1992 mali yılı
bütçesinden Sağlık Bakanlığı'na aynlan
payın da doğruladığı görülüyor. Önceki
yıllara göre bu yıl yüzde 4.9'luk bir payla
bakanlık bütçesi 9 trilyon 780 milyar 5
milyon lira, bu payın genel sağlık sigortası
sorununu bile çözmede yetersiz kalacağı
ortaya çıkıyor. Kaldı ki bugüne kadar ba-
kanük bütçelerinin yüzde 74'ü personel
giderlerine harcanmış ve bu nedenle yatın-
ma ve temel sağlık hizmetlerine yalnızca
v'üzde 10 gibi bir pay ayırabilmiş. Gerek
personel gerekse alet. cihaz gibi teknoloji
yetersizliği nedeniyle birçok SSK ve devlet
hastanesi özel ya da üniversite hastaneleri-
ne hasta sevk eder duruma gelmiş.
Telefon sistemimiz, AT standartlann-
da, ya sağlığımız? .
1990 yılı verilerine göre Türkiye'de bir
hekime 1112, bir hemşireye 1252, birebe-
ye 1857 ve bir sağlık personeline ise 2552
hasta düşüyor. Ancak bu ortalama raka-
mın sağlık hizmeti açısmdan bölgeler ara-
sındaki uçurumlar nedeniyle nasıl değişe-
bileceğini eski Sağlık Bakanı Halil Şıvgın
döneminde İngiliz Price Waterhouse An-
kan Danışmanlık Hizmetleri şirketine
DPT tarafından yaptınlan master plan
etüdü açıklık getiriyor. Ülke sağlığımn ka-
ra tablosunun çıkanlışı bu üç ciltlik
"SSK'nın 3700 sigortahsı için birdoktoru.
780 sigortahsı içinse bir hastane yatağı bu-
lunuyor. Fakat SSK kurumlan nüfusu
nispeten fazla ve endüstrileşmiş Batı ille-
rinde yoğunlaşmıştır. İzmir'de 365 sigor-
talıya bir doktor düşerken bu oran Ha-
tay'da 7800'eçıkar. Diğer yandan 141 bin
sigortahnın yaşadığı 15 büyük şehirde hiç-
bir SSK hastanesi yoktur ve buralarda
yaşayan sigortalılar Sağlık Bakanhğı has-
tanelerinden yakınmaktadırlar" saptama-
lan yer alıyor.
Yetersiz personel
Sonuçta. mevcut sağhk hizmeti kapsa-
mındaki 25 bin 184 uzman, 25 bin 700
pratisyen hekim, 15 bin 93 hemşire. 30 bin
.408 ebe ile 20 bin 973 sağlık memuru yur-
dun dört bir yanında 60 milyon kişiye kı-
sıtlı olanaklarla hizmet vermeye çalışıyor.
WHO. sağhklı bir tanı ve tedavi için bir
doktorun günde sadece 20 hasta bakması
gerektiğine işaret ederken Türkiye'deki
kamu kuruluşlannda doktorlar günde
100-150 hastaya birkaç dakikada, şikâyet-
lerini dinleyerek reçete yazmak zorunda
bırablıyor. Bu doktorlar, birçok kez tek-.
nik donanım yetersizliğı nedeniyle kurta-
nlabilecek hastalannı kurtaramıyor.
^man zaman hastalarca dövülüyor ve
sağlık sisteminin bozukluğunu hastalarla
birhkte omuzlannda taşımaya mahkûm
ediliyorlar. Genç bir doktor, sağlık hiz-
metlerünizi değerlendirirken "Telefon sis-
temimizin AT standartlanna ulaşmış
olmasıyla artık övünebiliriz. ama sağhğı-
mız için o ülkelere öykünmeye kalkışmak
çok komik olur. Biz 72 yıldır sağhk politi-
kamızı bile oluşturabilmiş değiliz" diyor.
AT ülkelerinde sağlık hizmeti nasıl veriliyor?
Her İngilizücretsiztedavi olabilir
Tam üyelik için başvurduğumuz AT'nin 12 ülkesinde sağ-
lık, standart bir yapı göstermese de farkh şekillerde çözül-
müş durumda. Belçika, Almanya, Fransa, Lüksemburg,
Hollanda ve İtalya. sigorta sistemiyle sağhk hizmetini yürü-
tüyor. İngiltere ve İrlanda ise hizmetlerini genel bütçeden
fınanse ediyor. Danimarka, İspanya ve Portekiz ise her iki
yöntemi karıştırarak uyguluyor.
İster özel, ister devleı tarafından yü-
rütülsün bu ülkelerde devletin sağlık
harcamalanndaki payı yine de yüzde
75-80"lerin altına düşmüyor. Kamu
payı yüzde 93'lere ulaşan ve ulusal
sağlık hizmeti ile nitelikli hizmet ve-
ren İngiltere'de sağlık hizmeti şöyle:
"Ülke nüfusunun tamamı ücretsiz
tedavi oluyor. 16 vaşın üzerindekı
her İngiliz vatandaşı. istediği dokto-
ra, 16 yaşın altındakiler ise ebevevn-
lerinin belırledığı özel doktoruna sıra
beklemeden muavene oluyor. Eğer
gerekli\se hastaneye sevk edilı>or.
Hasta, tıbbi giderlere, hastane ve sa-
natoryumlara yattığında hiçbir şekil-
de para ödemiyor. Görme testleri
ücretsiz. protez, işitme aleti takıldı-
ğında da ücret ahnmıvor. Düşük ge-
lirli. 16 >aşın altındaki kişilerin yanı
sıra 16 yaşın üzenndeki öğrenim gö-
ren kışiler ise gözlük için hiç para
ödemiyor.
Farmasötik ürünler için her İngiliz,
her kalem başına 2.20 sterlin ödüyor.
Ancak 16 yaşın altındaki çocuklar,
65 yaşın üstündeki erkekler, 60 yaşın
üstündeki kadınlar, gebeler. 1 yaşın
altında çocuğu olan anneler. gaziler
ve düşük gelirli kişilerle. kronik has-
tahğı olanlar bunu da ödemiyor.
Diş tedavisi için ödenen maksimum
ücret 17 sterlin. Bebek bekleyen \e
yeni doğum yapmış annelerden. dü-
şük gelirhlerden ve 19 yaşına kadar
eğitim görenlerden bu da alınmıyor.
Ülkedeki doktor ve diğer sağlık per-
soneline bu hizmetleri karşıhğında
ulusal sağhk hizmeti tarafından ücret
ödeniyor.
İrlanda'da nüfusun tamamı sağlık
güvencesinden yararlanır. Smırsız
olarak sağlık haklannı kullanır. Böl-
gelerindeki pratisyen hekimierden
herhangi binni seçme haklan vardır.
Bu hekimlere. Bölgesel Sağlık İdare
Heyeti tarafından ücret ödenir.
Düşük gelirli kişiler tıbbi giderlere
katkıda bulunmaz. Diğer kişiler ise
ciddi kronik hastalıklar ve sakatlık-
lar olmadığı sürece ücretlerin tama-
mını öderler.
De\let hastanelerinde özel servis-
lerdışında ücret alınmaz. Özel hasta-
nelerde ve hekımevierinde tüm ücret-
lerden kişi sorumludur. Sadece bazı
bakımevlerinin masraflanna destek
verilir. Enfeksıyon hastalıklarının te-
da\ısi herkes için ücretsızdır.
Düşük gelirli kişiler, 6 >aşın altın-
daki çocuklar ile ılkokul öğrencilcn
ücretsiz dış teda\ısi olurlar.
Tarot
Sıradan bir fal
değil...
İnsanlığın
tanıdığı e
eski
kehari
yönte
ATA NİR
sizi Tarot'
kehanetleri
tanıştırıyor.
Arayın.
900 900 150