Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
CUMHURtYET/16
BüGÜN
• Amiral Bnstol
Hastanesı, Methodıst
Hastanesı ve Baylor Tıp
Kolejı ışbıriığı ıle
gerçekleştırılen 7
Geleneksel Tıp
Sempozyumu Sheraton
Otelı'nde başlıyor
MEKTUP ~
Atatürk anıtı
bakımsız
• Üskudar Şemsıpaşa'ya
yakın Doğancılar semtınde
oturuyorum Sahıldekı
Atatürk anıtı uzun süreden
berı çok bakımsız Pıslık
ıçınde ve bu da
yetnuyormuş gıbı
ışıklandırması ıçın konulan
projektörlerdekı lambalar
da sökülmuş durumda
Belkı de Istanbul'dakı dığer
Atatürk anıtlan arasmda en
bakımsızı Üsküdar'dakı
Ata'ya olan saygının
azalmasma üzüluyor ve
beledıyeden ılgı
göstermesını beklıyorum
NADtDE ELEVLIOGLU
KENT-YAŞAM 19 EYLÜL 1991
OEREKLÎ
TELEFONLAR
FATIH KOPRUSU
Trafîk sıkışıklığı
için önlem
Boğaz Koprusu'ndekı asfaltlama çahşmaları
nedenıyle yuku artan Fatih Mehmet
Koprusu'nde trafik sıkışıklığı yaşanıyor.
Buyukşehır Beledıyesi Araştırma Planlama
Koordınasyon Kurulu, ışıklarda yeni bir
uygulamaya gıdıyor.
İstanbul Haber Servısı —
Boğaz Koprusu'ndekı asfaltla-
ma çahşmalan nedenıyle, Fatıh
Sultan Köprusu'ne aktarılan
trafik akımının sıkışıkhğa ne-
den olduğu belırtıldı. tstanbul
Buyükşehır Beledıyesi Araştır-
ma Planlama Koordınasyon
(APK) Daıresı'nce sıkışıklığı gı-
dermek amacıyla ışıklarda ye-
nı bır uygulamaya gıdıleceğı
duyuruldu Yenı uygulamada
Hahcıoğlu-Sutluce'den gelen
taşıtların çevreyolu ıstıkametı-
ne, Şışh-SSK Hastanesı yönun-
den gelenlenn de Kasımpaşa
yönune dönuşlen yasaklandı
Halıcıoğlu-Sütluce yönünden
gelen taşıtlar ıçın kavşakta ya-
saklanan sola dönüş hareketı,
Halıcıoğlu-Köprulu kavşağı
kullanılarak veya Perpa yönun-
de yapacakları U dönüşü ıle
sağlanacak Şışh-SSK Hastane-
sı yönünden gelen taşıtlar ıçın
kavşakta yasaklanan sola dö-
nüşun ıse Çağlayan Köpnilu ve
sınyalızasyon kavşaklan kulla-
nılarak sağlanacağı duyuruldu
Öte yandan Boğazıçı Kopru-
su'ndekı çalışmalar sürüyor
300 lira zam
Ekmek
1300 lira
lstanbul'da ekmek
fiyatlarına yapılan 300
Iıralık zam 1 ekımden
geçerh olacak
Ekonomı Servısı — Ekmek
fıvatına 300 hra zam yapıldı
Fıyatı halen 1000 lira olan ek
mek, 1 ekımden ıtıbaren 1 300
lıradan satılmaya başlanacak
Ekmek Sanayıı lş\erenlerı
Sendıkası Genel Sekreten Mu
zaffer Kanlı, yaptığı açıklama
da, ekmek zammının akarya
kıt, su, elektrık, maya ve un fı
yaılanndakı artışlar nedenıyle
kaçınılmaz olduğunu one sur
du Kanlı, bu zamlar karşısın
da fırıncılar ve ekmek fabrıka-
sı sahıplennın da>anma gucu-
nun kalmadığını ve 30'a yakın
fırın sahıbının ıflasın eşığıne
geldığını ıddıa ettı
tstanbul'da ekmek son zam-
la bır yıl ıçınde 700 lira bırden
artmış oluyor Sene başında
600 lira olan ekmek fıyatı, 400
lira artarak bın lıraya yuksel-
nuştı
Sondaj çalışmalarına Taksim Farkı'ndan başkmdı
Metroda ilk aduntstanbul Haber Servisi —
I Metro ıçın ılk kazı çalışmasını
başlatan îstanbul Anakent Be-
ledıyesi Genel Sekreten Tuğnıl
Erkın, "Bir asırlık Ozlem
gideriliyor" dedı
Taksim 4'uncu Levent arasın-
da yapılacak olan 7 kılometre-
lık metro ıçın Taksim Parkı'nda
sondaj çalışmalanna başlandı
Metro ıçın ılk kazmanın bu ça-
Uşma ıle vumlduğunu söyleyen
Tugnıl Erkm, "Bu çalışmada je-
olojik araştırmalar yapılacak.
Yeraltı toprak kınlmalan ve su-
yun durumu saptanacak. Ona
göre iş makınelerinin seçimı
yapılacak" dıye konuştu Erkın-
m yaptığı açıklamaya göre son-
daj çalışmalanndan sonra 29 ey-
lulde esas tunel kazma çahşma-
ları başlayacak 4 metre geruşh-
ğınde bır tunelle yenn 26 metre
altına ınılecek Bu kılavuz tttnel
çahşması, daha sonrakı çahşma-
lara ışık tutacak
Taksim Meydanı'ndan Şışlı-
Mecıdıyeköy, Levent, 4'uncu Le-
vent'e kadar uzanacak olan met-
ronun tünel açımı ve donammı
ıçm bugünku kur üzennden 500
müyon dolann karşıhğı olan 2
trılyon 350 rrulyar harcanacak
Metro, yapılan planlamaya gö-
re 4 Şubat 1994'te bıtınlecek ve
çok ulkede olduğu gibi sanat ve
gösteri merkezi olarak duzen-
lenecek" dedı
Erkın, metronun yanı sıra
Yeşılköy-Havaalanı, Ataköy, Ba-
kırköy, Bahçelıevler, Merter-
Topkapı-Aksaray arasında çah-
şacak gelışmış hızlı tramvay sıs-
Taksım 4 Levent arasında yapılacak olan metro ıçın
ılk kazma dun vuruldu. 7 kılometre uzunluğundakı
metroda tunel kazma ışlemme ıse 29 eylulde
başlanacak. 4 metre genışlığınde bır tunelle yenn 26
metre altına ınılecek Ilk kaz» çalışmasını başlatan
Anakent Beledıyesi Genel Sekreten Tuğrul Erkın "Bır
asırlık ozlem gideriliyor" dedı.
1995'te hızmete gırecek
Metro ıstasyonunun, tunelle-
nnın açıhp betonlanması çalış-
malanna 1992 yüı başmda 2 ayrı
noktada başlanacağını behrten
Tüğrul Erkın, gûzergâh üzenn-
de 6 ıstasyon bulunacağını söy-
ledı Erkm, "Istasyonlar aynı za-
maoda bir yeraltı çarşısı ve pek
temıne kavuşulacağını, bu sıste-
mın daha sonra Beyazıt ve Sul-
tanahmet'ı geçerck Sırkecı'ye
ulaşacağun söyledı Bu projeler-
le tstanbul'un aşamah olarak
metro ağı üe donatılacağun söy-
leyen Erkm, lstanbulluların bu
çalışmalardan rahatsızhk duyma
yacaklannı dasözlenne ekledı
• ftlte Mat. 055
• htaiyc. 000
056
527 57 00
• MeatMcbr MMiHtü
172 13 73 74 75 ve 088
• BKİ uua: 068
Huırfc*:077
SaÜ*MMirtiti:51i 89 18
Ctmkpata T». 588 48 00
Ç*a T»: 534 00 00 (100 hat)
N n m T*: 340 01 00
lUytopj»*tam:345 46 80
9*tt Hfrfc 131 22 09
Tatota fckfMta: 152 43 00
SSK SaMtyt: 588 44 00
SSK OfaMftaK 121 77 77
SSK BiıMf*. 358 67 60
• TMFk.
Trafik Safee I M . 176 24 14 (Ist)
356 04 85-86 (Kadıköy)
UtpTnfik 377 22 07 (E 5)
356 04 86 (Setıına)
314 36 (B Çekmece)
• TMY.
lç Hattr 573 13 31
Dtf Hattar 574 73 00 (25 hat)
SMtnl 574 73 00
MarvasrM 574 82 00 (45hat)
• D0Y:
SMMCI ta*m: 527 00 50
•**• Dmşar 336 20 63
H.P»*ı Sıntral 348 80 20
• «TtOÜOUA
(hava tahmını oğrenme) 573 89 80
HABERLERIN DEVAMI
Özal'la Söyleşi.
(Baftarafi 1. Say/ada)
sı, üslubu ve yanıtının makınelı tûfek gıbı bır
anda ıkı dudağının arasından dokulmesı, bu
konudakı duyarlılığının belırtılerıydı Açıkça
adını anarak söylemese de Mesut Yılmaz'a
kızgın olduğu anlaşılıyordu
'Konuşmuyorum kı " dıye başladı Özal
"Bunu söyleyen arkadaşlarımız benım kr>
nuşmadığımı bıldıklerı halde bunu söyluyor-
larsa, kasıtla soyluyorlardır Konuşmuyorum
kı Hatta tatılımı bıle uzattım bunun ıçın "
"Ama soyleyeyım ' dıye devam ettı Özal,
"Benım konuşmama kımse karışamaz Ba-
na sataşırlarsa yıne konuşurum "
Bu sözlerıyle herhalde once Mesut Yıl-
maz'ı, sonra da muhalefet lıderlerını hedef
alıyordu Özal
Ve bundan sonra konuşmaya başladı
Cumhurbaşkanı Ozal
Bır tek Kıbrıs ve dortlu zırveye ıhşkın so-
rularımızı tüm sıkıştırmamıza karşın yanrtsız
bıraktı
Soyledıklen ıse satırbaslanyla soyleydı
Şûkran mektubu — "Sahtedır Bunun
drKasınaa ı H r Genel Mudurluğu yatar
(Ozal herhalde olası bır Doğru Yol ıktıdarı-
nın haberın sahıbı Muammer Yasar Bostan-
cı'yı bu goreve getıreceğını ıma edıyor) Yok
böyle bır şey 1982'de Amerıka'ya gıdıp za-
yıflayıp gelmıştım Bır tek kımseyle bıle ko-
nuşmadım Amertkan yonetımınden Eskı-
den solcuların yaptığı gıbı bır şey Bu seçım
oncesınde sıyası bır şeydır Ama sılah gerı
teptı (Güluyor sınırlı sınırlı)
1
Demırel'e — Seçım sonrasında, huküme-
tı kurmadan once cumhurbaşkanını duşur-
mek ıçın Demırel'ın bır formulu bulunduğu
kendısıne anımsatılınca 'Hukumetı kurma-
dan ıktıdara nasıl gelecekmış'? Aç tavuk kerv
dını darı ambarında gorurmuş "
Seçım Sonuçları — 'Seçım tahmını yap-
mam Ama surprızlerle dolu bu seçım Ikı
fıkır etrafında donuyor 80 oncesı 80 sonra-
sı Öncesını takdır edenlerle sonrasını tak-
dır edenler var Ben de dedım kı, Türk halkı
karar verecek, eskıye mı donecek yoksa yo-
luna mı devam edecek Eskı kım, yenı kım
mı'' (Guluyor) Bu partıler bellı değıl mı ca-
nım "
Koalısyon — "Kesınlıkle koalısyon olmasın
Kötuye gıder Etrafımızdakı ulkelere döne-
rız Dunya Bankası şeylennı ınceledım bıl-
gısayarda Çok enteresan bır tablo çıktı
1969-1980'le 1980-1990 arası ılk 10 yıllık dö-
nemde sanayı urunlen ıhracatında Yunanıs-
tan bızden ılerıymış 1980'den sonrakı 10 yıl-
lık donemde bız onu fersah fersah geçmı-
şız Ilk 10 yıllık dönem Turkıye ıçın kayıp
Çunku koalısyonlar Suteyman Bey de an-
lıyor kı bunu, koalısyonu ıstemıyor (Gülü-
yor) "
SHP teJevızyonu — "Demek kı onlar da
korsanlık yapacak Büyük tenakuz ıçınde-
ler Korsanlıksa vazgeçsınler Anlaşılan
akılları başlarına sonradan gelıyor bunların
Jeton bıraz geç duşuyor ' (Guluyor)
Kredı kartlan — ' Şımdı bız orada (Bükreş'-
te) Avrupa'dan gelen adamlar gıbı karşıla-
nacağız Hepınızın cebınde kartlannız var
bugun Bılmem Romanya'da geçer mı'' Geç-
se de alacak bır şey bulabılır mısınız
9
Etra-
fımızdakı butun ulkelerden daha lyı durum-
dayız 10 yılda bu hale geldık Aksını söyle-
yen varsa alnınızı karışlanm Bır zamanlar
ışadamlarının hepsı dovız kaçakçısı duru-
munda ıdıler "
Işte boyle Ozal "konuşmadığını" söyle-
dı Sonra da konuştu
Muhalefet lıderlennden bırını "darı amba-
rındakı aç tavuk"a benzettı Otekısı ıçın "je-
tonu bıraz geç düşuyor" dedı
Partılen "80 öncesı"nden yana olanlar ol-
mayanlar dıye ayrıma tabı tuttu, ıkıncılerden
yana olduğunu bellı ettı 80 sonrasını ove öve
bıtıremedı
Koalısyona karşı çıktı vs
Anayasaya gore tarafsız ve partıler ustu
konumda olması gereken bır Cumhurbaşka-
nı hele bır seçım oncesınde nasıl olur da
boyle konuşabılır? Anayasal açıdan boyle-
sıne bır umursamazlığı nasıl olur da ınatla
surdurebılır
7
Bılıyoruz kendılen de yanıtlan gıbı bılınen
sorulan yıne sormaya başladık
Ama son bır sorumuz daha var
Şımdı Özal uçakta "konuştu" mu,
' konuşmadı" mı
7
Bugunku haber ve yorumları okuyup bu
konuda kararı sızler vereceksınız
Birand: 3 hataııı olduANKARA (Cumhariyet Buro-
m) — 32 Gün programı yapım-
cısı Mebmel Ali Birand, kendısı
hakkında yöneltüen tüm ıddıala-
nn asılsız olduğunu öne surerek
"Bugune kadar tek amacım en lyi-
sini yapmak oldu. Bunu gerçek-
leştırme telaşı ıçındeykeo taatalar
işlendiyse ve bondan dolayı suç-
laysam suçu hemen kabul
ediyornm" dedı Birand, uç suçu-
nun burokrasının daha önemb ol
masını anlayamaması, muhasebe
sını profesyonellere teslım etme-
mesı ve bazı programlarda husu-
met çekmesı olduğunu gösterdı
Bırand'ın açıklamasının tam met
nı şöyle
"Heauz tarafıma aynntıb ola-
rak verilmeyen, ancak gazetelere
sızdınlıp bır kampanyaya donuş-
turulen TRT Tefüş Kunılunun bır
iç yazışma nitdıgındekı raporun-
da ilen surolen bazı ıddıalan ve
hakkımda yapılan utdemelen tu-
ma>le reddedıjorum
Gazetderden ogrendigım bn id-
dialan, mahkeme dahıl, ıstenüen
BURSA
HİPODROMU^NDAN
2. KOŞU: F. (7) Kasımga, P
(12) Gülay, P (2) Eras, S (3)
Yenıçerı
3. KOŞU: F (5) Cıhangırh, P
(2) Karakeçüı, P (4) Kuçukfi-
hz, S (1) Değerh
4. KOŞU: F (7) Nurseren, P
(4)Ehfîm, P (6)Avrupa, S (1)
Rodrıgo
5. KOŞU: F. (4) Kurusbey, P
(7) Menekşe, P (5) Osmanağa,
S (1) Sonbatur
6. KOŞU: F (4)Ferman,P (7)
Asra, P (3) Maızer, S (2) Nı-
han, S (6) Gazda
7. KOŞU: F (7)Leyla456, P(l)
Tulrea.P (11) Küçük Şenfe, S
(3) Boğazıçı.
mercide yanıtlamaj'a hazınm.
Eğer mutlaka bır sorumlu aram-
yorsa, konu hakkında bılgim ol-
sun olmasın, bu sonımluloğu ka-
bul edıvorum Bugune kadar tek
amacım, en lyısını yapmak oldu.
Bunu gerçekleşhrme telaşı ıçın-
deyken hatalar ışlendı>se, bundan
dolayı suçluysam, bu suçu bemen
kabul edıyorum. Benı büen bil-
mektedır. Herhalde bırkaç mfl>on
lira elde edebümek ıçın, ilen su-
rulduğu gibı, çocuksu yonlemler
kullanacak ve kendıme leke sur-
durecek bır ınsan degıum.
Henoz kurum, konuyla ilgilı
herhangı bır karar vermemişbr.
Buna rağmen açılan kampanya,
adeta bır an once suçlu bulun-
nuun ve asümam ıçın zamana kar-
şı bır yanş >e ısrartı bır daveüye
nıtehğındedır. Benı mutlaka ek-
randan uzaklaştırmak ıstıyortar-
sa bu kadar dolambaçh >ollara
gerek yoktur.
Suç faturalarda değil
tşın temelıne uulecek olursa,
beum 3 soçom var: 1) Devkt ku-
rurouyla çauşırken şekhn, alınan
hizmet ve ıçerikten çok daha
önemlı olduğunu anlayamamam
2) Alışık olmadığımdan dolayı
muhasebe ışlenmı profesyonel kı-
şilere teslım etmemera, TRT'nın
denenmıne ve bana çalışma yon-
temıvle ılgılı olarak venlen sozle-
re guvenmem. 3) Demırkırat, Kıb-
ns Belgeselı, '32. Gun' gıbı prog-
ramlar uretıp kımının aşın bege-
oısuıı, kımıaın husumetuu çekmiş
olmam.
"Vapılmadı mı?"
TRTnın resmı rakamlanna go-
re 1985-90 yıDan arasında toplam
54 adet 32. Gun ıçın (ozel dızıler,
belgeseller ve '32. Gun'ler hanç)
1 mılyar lira barcanmıstır Bo>le-
ce ber bır programın vaklaşık 20
milyon hra cıvannda malıyetı ol-
maktadır. Aynı donemde, dış har-
caması olmayan, lek mekânda 2
oyuocuyla çekilen 50 Hairikahit bir
dramanın TRT'je ortalama malı-
yetı ıse vaklaşık 50 mılyon TL'dır
Bu ölçu, 32. Gun'e yapılan harca-
maların ne denlı makal >e mate-
vazı olduğunu açıkça gostermek-
tedır. Yanı harcamalarda bir
abartma olmadığı ortadadır.
Şinıdı Teftiş Knrulu rapornnda,
yaklaşık 800 milyon lıranın prog-
rama harcanmadığı, vanı 54 prog-
ramın yuzde 40'ının adeta hıç ya-
pılmadığı ilen snnümektedir. So-
nıyorum:
O zaman bu programlar yapıl-
mamış, ekıpler dunyayı dolaşma-
mış, kameralar kullanılmamış,
ynzlerce seyahate çıkılmamış, ya-
bana devlet ve ayaset adamlanyla
ıztedığiıuz gonışmeler yapdmanuş
mıdır'' O>sa vapılan ış. ber ay mO-
yonlarca tanık onunde ızlenmış ve
beftni kazanmıştır."
"Onaylamıştı"
Birand açıklamasını şöyle sür-
Jürdu
"1985 yılından bu yana hiçbir
fatnra veya odeme ftşı kuruma
pzlice venlmemışbr. Tumu, kurn-
mun bilgısı ve deneümi arbnda,
undılerıne açıkça gosterilerek ve
açıklanarak teslım edtlmış, TRT
Haber Daıresı 1dan tşler mudur-
leri, muiıasebe mndurlaklen ve
bugun ıddıalan ortaya aCan Tef-
tiş Knrulu tarafından onaylanmış,
tarafımua odenmışUr. Oysa bu-
gun aynı kunıl, 6 yıl oncesıne ka-
dar gıdip bızı sorumlu tutmakta,
'hata yaptık, gen ödevın' demek-
te, usteUk suçlamalarda bulun-
tnaktadır.
Bazı ödemder usnllere uyma-
ınışsa, hatalar olmuşsa bundan
dolayı tek sorumlu gıbı gosteril-
memız tek kehmevle ayıptır. Bn
jekdde sonımluluğu ne tamamen
TRTye ne de bırUkte çalışngım
arkadaşlanma atmak ısayorum.
Önemlı bır bolumunu hıç gorme-
digım, tek tek denetlememe ım-
kân bulunmayan bınlerce odeme
fişı ve faturadan dogan herhangi
bır hata varsa, sonunlusa benım.
Ve bo soçsa bunu da gögusleme-
ve hazırun.
Mukerrer olduğu, yayınlarla il-
gisi baJnnmadıgı, tahnfat yapıldı-
p ve bazı faturalarda adı geçen
şırketlenn ızinin bulunamadığına
dışkın ıddialarla ılgılı belge ve fa-
turaUr komısunda kuruma ıstedı-
ğı bflgıyı vermeve hazınm. Orta-
dakı aksaklık, devlet burokrasisi
nygnlamasıyla bugunun gerektır-
dlği habercUik temposunnn bağ-
daşamamasından kaynaktannıak-
tadır."
TRT TEFTİŞ KURULU^IMJN 32. GUIV RAPORU
'Sahte faturalanBirand düzenledi'
UĞUR MUMCU
ANKARA — TRT Teftiş Ku-
nılu'nun 32 Gun haber progra-
mı ıle harcamalar konusunda
M Ah Birand ve kurum muha-
sebe görevlılerı hakkında açılan
soruşturmada, faturalar uzerın
dekı "tahrifatlar" konusunda
Emnıyet Genel Mudurluğu
Merkez Krımınal Polıs Labora-
tuvarı tarafından venlen S Ha-
zıran 1991 gün ve 355 sayılı ra-
porda Studıo-M ve Locatıon Vo-
itures şırketlen adına duzenle-
nen faturalardakı el yazılannın
Bırand'ın elınden çıktığı
saptandı
Soruşturma dosyasmda uze-
nnde tahnfat yapılmış çok sayı
da fatura ıle uçak bıletı bulunu-
yor
Mufettışler, Bırand'ın aldığı
ayakkabılar ıle banyo ve musluk
onanm faturalannın da TRT ta
rafından ödendığını saptadılar
Eskı Moskova Buyukelçısı'ne
otel rezervasyonu yapılması ıçın
çekilen Rusça telgraf metnı,
TRT'ye Birand tarafından "Rus-
ya'da yapılan çekım gıden" ola-
rak faturaymış gıbı sunuldu
Bırand, Ingılız Vısnews şırke-
tmın fatura nıtelığınde ohnavan
"statment" adh yazışması ıle ku-
rumdan 2000 sterhn para aldı,
bu para gerçek fatura karşıhğı
olarak Vısnews şırketıne TRT
tarafından yenıden ödendı
TRT Teftiş Kurulu raporun-
da, Bırand'ın eşı ve çocuğunun
otel ve uçak paralannı da
TRT'ye ödettığı belırlendı
Hayalı şırketler adına düzen-
lenen faturaların uzerlenndekı
el yazılannın Bırand'ın elınden
çıktığı yapılan ekspertız ıncele-
mesı sonucunda saptandı
Ekspertiz raporu
Emnıyet Genel Mudurluğu
Pous Laboratuvan Grafolojı ve
Sahtecılık Uzmanı Dursun Ke-
rimoğlu ve yardımcısı Mehmet
Tath tarafından hazırlanan ra-
porda şu sonuca vanhyor
"A- Sorulan hususta labora-
tuvanmızda gereklı ıncelemeler
>apümış, muşahade, tespit ve
hasıl olan kaaaatımız aşağıda
bvlırtılmıştır:
Tetkık konusu uzerinde kır-
mızı kalemle 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7,
8 ve 9 rakamlan yuzarak işaret-
ledığımız Studıo-M ve Locatıon
Voıtures anteüı faturalardakı >n-
zılar, ıızerlenne 10 ve 11 yaza-
rak işaretledıgimu Tele-Cıne
Ltd'ye ait VTR Report belgele-
nndekı ve uzennde 12 yazılarak
ışaretledığımız DHL VVorlvıde
Express'e aıt belgelerdekı kırmı-
zı kalemle çerceve ıçensıne ala-
rak belırttığımu vazılar ile M.
Alı Bırand'ın mukajese yazılan
arasında yapılan karşılaştırma-
da:
a) Ortak harflerin tersimı,
b) Yuvarlak harflenn başlama
ve bıtım noktalan,
c) Işleriık derecesı ve meyıl
durumu,
d> Kaligrafık ozeHikler ve dı-
ğer itiyadi unsurlar yonunden
uygunluk gorulmuş, bahse ko-
nu belgelerdekı anılan yazıların
M. Alı Bırand'ın elınden çıktığı
kanaatine vanlmıştır."
Hayali şirketler
Bırand'ın 32 Gun harcama
belgelen arasında sunduğu fatu-
ralann "hayalı şırketler" adına
duzenlendığı, Bruksel \e Parıs
buyukelçıhklerımu ekonomı ve
tıcaret muşavırlıklerınce saptan-
dı
Bruksel Büyukelçıhğı Ekono-
mı ve Tıcaret Muşavırlığı'nın
Muşavır Yardımcısı Cemalettm
Damlacı'nın 28 Mayıs 1991 gun
ve XVIII/CA/566 sayıh yazısı
şöyle.
"1- Belçikada BT\t numara-
lannın 9 rakamlı olduğu, bu ne-
denle Studıo-M firmasının 15
nısan tanhlı 7.300 US dolarlık
faturadakı BTVV numarasının
doğru olmadığı;
2- Locatıon Voıtures fırması-
na aıt faturalarda belırtılen Rue
D'oren sokağının Bnıksel'de
mevcut olmadığı ogrenılmıştır."
Pans Tıcaret Sıcılı Daıresı'n
! o^ UtoımU m evzr'lalD9i
N»ha«t tkXU • • • *» • iıiıuı
Tııtik nataı,
• 1 fekaat tll İHtl
l.ı.J.".5,« . ' ,t,>ı
«Balf «• üt.rlvrlM
ıtıı ) Mat, LOCAIJC* n m ı a
> fı, antio.il ımtıı
M»t, n u ı n .
lrl.r ı lı TJtJC-H v.lOJ I%» AII U I ^ •-•t. t fat»r«l«r*«»l J—
den alınan 6 Haaran 1991 gun
ve 50513 sayılı yazıda Locatıon
Voıtures adh bır şırketın sıcüe
kayıtlı olmadjğı öğrenıldı Yapı-
lan araşurmada şırket adresı
olarak göstenlen "23 Rue De-
moulin Pans 75016" adresınm
Parıs'te bulunmadığı saptandı
Teftiş kunılu raponında da
Bruksel ve Pans Tıcaret Sıcılı
daırelerı ıle knmonolojık pohs
ekspertız rapoTİan karşısında
"bu isimlerdeki fırma kaşesini
taşıyan belgelerin M. Ali Bı-
rand'ın bızzat kendısı tarafından
duzenlenmış sahte belgeler ol-
duğu" sonucuna varıldı
Çift frdemeler
Soruşturma raporunda
Vıdeoboll şırketme TRT tarafın-
dan ödenen 72 580 Belçıka
Frangı'nın M Ah Birand tara
fından kendısı tarafından fatu-
ranın ıkıncı nushasını sunarak
yenıden ahndığı saptandı Adı
geçen şırketten alınan 7 7 1987
gun ve 883 sayıh fatura ıle
30 61987 gun ve 87397 sayıh fa-
turanın ıkıncı nushalannın üze-
rınde tahnfat yapılarak Birand
tarafından TKTye sunulduğu ve
paralannın da ahndığı beurlen-
dı
10.7 1989 gunlu mahsup fişı
ekınde Sabena Havayollan'nın
27 5 1989 tarıhh faturası Buand
tarafından talısıl edıldıkten son
ra, Sabena Havayollan'nın aynı
tarıhı taşıyan vanş belgesı Bi-
rand tarafından TRT muhasebe
sıne sunularak 5 355 Belçıka
Frangı ıkıncı kez ahndı. Bırand,
ay-nı yöntemle kurumdan bu
kez, Belgavıa şırketınden alınan
fatura ve vanş belgelen sunarak
TRT'den aynı harcama ıçın ıkı
kez para aldı Aynı yolla başka
şırketlerden alınan fatura ve
benzerı belgeler ıle TRT muha-
sebesınden aynı harcamalar ıle
ılgılı ıkı kez para aldı
Teftiş kurulu raporuna göre
Bırand, 29 6 1990 gun ve 2043 ve
7 7 1989 gun ve 2283 sayıh mah-
sup fişlen ekınde "World Telex
Directorj" şırketınden 1 590 do-
lar aldı, bu paranın ödenmesı
ıçın TRT'ye Bırand tarafından
sunulan belgenın, World Telex
Dırectory'ye abone olunması
hahnde ödenmesı gereken abo
ne bedelmı göstenr açıklama ol-
duğu anlaşıldı
Ayakkabı parası
Rapora göre Bırand, Timber-
land, Guccı ve VVaterloolan ad-
h ayakkabıcılardan aldıgı moka-
sen a>akkabılannın parasını da
kuruma ödettı Ayakkabı fatu
raları, Bırand tarafından
"BBCden getınlen kasetler ve
montaj" faturalan olarak sunul-
du Bırand'ın 282 1989 gün ve
618 sayılı mahsup fişı ekınde
sunduğu VVaıntenanse de
Neester" şırketı adbtna duzenle
nen faturarun "banyo ve musluk
taımratına ilişkin malzeme ve iş-
çilik karsüığı" duzenlenmış ol-
duğu behrlendı Amenka'da
Emphaıs mağazası çocuk reyo-
nundan alınan fatura ıle Bloo-
mmgaales mağazasmdan alınan
eşva Bırand tarafından "yemek
faturası" olarak sunuldu
Rusça telgraflar
Bırand'ın 4 121987 gun ve
2920 sayılı mahsup fişı ekınde
sunduğu ve üzennde 273 ruble
yazılı belgenın fatura değıl, es-
kı Moskova Büyukelçısı Oktay
Cankardeş'e otel rezervasyonu
yapılması ıstenen bır telgraf
metnı olduğu anlaşıldı Bu telg
raf metnı Bırand tarafından
"Sovyetler Biriiği'nde yapüan
çekimlenn gideıieri" olarak su-
nuldu Mufettışler, fatura nıte-
lığınde olmayan Rusça yazışma-
lann Bırand tarafından kuruma
sunulduğu ve bu sahte belgelen
düzenlemekle suç ışlendığını de
raporlanna yazdılar
Visnews şirketi
Ingıltere'dekı Vısnews şırketı
nm fatura nıtehğınde olmayan
"statment" adh belgelen fatu-
raymış gıbı TRT'ye sunularak
TRTden ıkı statment karşıhğı
2 775 sterlın tutannda Türk Lı-
rası tahsıl edıldı Bu paranın
2000 sterlını, TRTce aynca anı-
lan şırkete ödendı Bu yolla Bı-
rand, TRT'den aynı ış ıçm bır-
kaç kez para aldı DPG Interna
tıonal şırketı adına düzenlenen
fatura karşıhğı aynı ış ıçm Bı-
rand'a, TRT'den ıkı kez odeme
yapıldı
Bir fatura iki ayn
ödeme
TRT mufettışlerı, Bırand'ın
mal ve hizmet alımı ıle ılgılı fa-
turaların once aslını. sonra da
suretını sunduğunu saptadılar
30 5 1989 günu Bruksel'de L'O-
rengeraıe restoranından alınan
fatura Bırand'a ıkı kez sunuldu
ve bır yemek ıçın TRT'den ıkı
ayn ödeme yapıldı 30 12 1988
gunu Bruksel'de Zıeger şırketın-
den alınan 3300 Belçıka Frank-
hk faturanm ash 20 12 1988'de
Bırand tarafından TRT muhase-
besıne sunuldu ve bedeh ahndı
Aynı faturamn fotokopısı bu kez
Bırand tarafından 28 2 1989 gu-
nu verılerek aynı para ıkıncı kez
ahndı Aynı yöntemle, kurum-
dan Mıltur tarafından düzenle-
nen fatura ash ve suretı sunul-
mak uzere Bırand tarafından ıkı
kez para tahsıl edıldı
TRT mufettışlerı, çok sayıda
faturanm Bırand tarafından as-
h ve suretının ayn ayn tarıhler
de TRT'ye sunularak paralannın
da tahsıl edıldığını saptadılar
TRT Teftiş Kurulu'nca düzen-
lenen raporda, Bırand hakkın
da "hususi evrakta sahtecilik "
ve "dolandıncıhk" suçlarından
savcüığa suç duyurusunda bulu-
nulması ve vaklaşık 824 milyon
lıranın da Bırand'dan gerı alın-
ması ıstenıyor.
GOZLEM
UĞUR MUMCU
(Baştarafı 1. Sayfada)
nan Bırand da aynı saatlerde bır açıklama yaparak "suçsuz"
olduğunu öne surdü
TRT bu açıklaması ıle kamuoyunu yanıltmaya çalışıyor
Şoyle kı
Açıklamada 'Teftiş Kurulu ıncelemesınde bu odemelenn
bazılannın kurum mevzuat ve usullenne uygun bulunmadı-
ğı görülmüştur" denıyor
Yapılan bır "ınceleme" değıl "soruşturma"d\r Dosya, Tef-
tiş Kurulu'na, TRT Genel Muduru'nun 911990 gün ve
17-18/48 sayılı "soruşturma emn" ıle gönderılmıştır
TRT Teftiş Kurulu Yönetmelığı'nın 24 maddesı ";nce/e-
me raporu"nun nasıl duzenleneceğını, 25 maddesı de "so-
ruşturma raporu"nun nasıl başlayıp nasıl sonuçianacağını
göstenr
TRT adına yapılan açıklamada, sonuçlanan "soruşturma"
yapılan ve surmekte olan "ınceleme" ve "yurututen çalışma"
Bırand tarafından da "ıç yazışma" olarak sunulmaktadır
TRT Teftiş Kurulu soruşturma raporu 16 Hazıran 1991
gunu bıtırılmış, aynı hafta ıçınde de TRT Genel Muduru'ne
verılmıştır
Teftiş Kurulu soruşturma raporunda faturaların yalnızca
"kurum mevzuat ve usullerıne uygun bulunmadığı' saptan-
mamış, aynı zamanda, Turk Ceza Yasası'nın 345 madde-
sınde yer alan "hususi evrakta sahtecılık" ve 503 madde-
sınde yer alan "do'andınciık" suçlannın bırçok kez ışlendı-
ğı saptanmıştır
TRT, soruşturmanın ıçerığını de saptırarak "evraMa
şahtealık" ve "dolandmcılık" suçlarını kamuoyundan gızle-
mıştır
TRT Teftiş Kurulu 14 Hazıran f991 gunu soruşturmasını
brtırmış, rapor, TRT Genel Müdurü'nce, Ceza Yasası'nın
235 maddesıne aykırı olarak ıkı ay bekletıldıkten sonra 26
ağustos gunu Başhukuk Muşavırlığı ne gonderılebılmıştır
TRT Başhukuk Muşavırlığı nın Teftiş Kurulu soruşturma
raporlarını değıştırme yetktsı yoktur Soruşturma raporunun,
Ankara Cumhurıyet Başsavcılığı na Başhukuk Muşavırlığı
kanalı ıle gönderılmesı gerekmektedır
Soruşturma raporu 26 ağustos günunden berı Başhu-
kuk Muşavırlığı nde bekletılmektedır
Açıklamada "Sözu edılen ödeme belgelen uzennde Tef-
tiş Kurulu ve hukuk müşavırien tarafından yûrutülen çalış-
malar, henüz tamamlanmamış olup ınceleme sonuçlanyla
ılgılı nıhaı karar yönetım kurulu tarafından venlecektır" denı-
yor
Teftiş Kurulu Soruşturma Raporu, 14 Hazıran 1991 günü
verıldı TRT Teftiş Kurulu açısından soruşturma tamamlan-
dı TRT 118 sayfalık ve 477 eklı bu raporu görmezlıkten ge-
lerek nasıl 'Teftiş Kurulu ve Hukuk Muşavırlığı tarafından yu-
rütülen çalışmalar henüz tamamlanmamıştır" dıyebılır?
Ne hukuk muşavırlığının ne deTRT Yonetım Kurulu'nun
bu raporu değıştırme ya da yok sayma gıbı "takdır yetkıien"
vardır
Tersıne, Ceza Yasası'nın 245 maddesıne göre bu soruş-
turma raporunu bekletmelerı kendılen ıçın suç oluşturur
Soruşturma dosyasını ıkı ay masasında bekleten ve 26
ağustos günunden bu yana da hukuk muşavırlığınde dos-
yanın bekletılmesıne göz yuman ve kamuoyuna gerçek dı-
şı açıklamalar yaptıran TRT Genel Müduru Kerım Aydın Er-
dem, bu suçu ışlıyor
Bu suç, seçımden sonra kurulacak hükûmetın TRT Ge-
nel Muduru'nu gorevınden alması ıçın yeterlı gerekçeyı de
oluşturuyor
TRT açıklamasında Bırand'ın "Guvendığımız bır yapım-
cıdır ve programlanna devam edecektır" denılıyor
Genel mudur bır yandan Bırand hakkında "evrakta
sahtecılık" ve "dolandmcılık" suçlarından soruşturma emrı
verecek, ote yandan da böylesıne yuzkızartıcı suçlarla hak-
kında soruşturması sonuçlanan Bırand'ı "guvendığımız bır
yapımcı" olarak sunacak'
Konu, Erdem ın boyunu aşmıştır
Bırand, Başbakan Mesut Yılmaz'ın yakın arkadaşlann-
dandır Mesut Yılmaz, yakın arkadaşının "evrakta sahtecılık"
ve "dolandıncıhk" dosyasına nasıl goz yumacaktır*>
Yumarsa btr elıne Ercan Vuralhan hakkında Dışışlen Ba-
kanı olduğu gunlerde düzenlenen iezleke'y\, obur elıne de
'Bırand' dosyasını alıp seçım meydanlarında "Çünku daha
yapacak ışlenmız var" dıye mı dolaşacaktır?
Karar, TRT
Yönetim Kurulu'nun
ANKARA (Cumhuriyet Biı-
rosu) — Mehmet Ali Birand ta-
rafından hazırlanan "32. Gun"
programının ödeme belgeleny-
le ılgılı ıddıalar konusundakı
son karan TRT Yönetım Kunı-
lu'nun vereceğı, Buîmd'ın söz
konusu programı hazırlamaya
devam edeceğı açıklandı
TRT Genel Mudurluğu dun
bır açıklama yaptı Açıklama-
nın, öncekı gun TRT Genel Mü-
düru Kerim Aydın Erdem, TV
Daıre Başkanı Sedat Orsel ve
Mehmet Ali Birand arasında
gerçekleşen göruşmeden sonra
yapılması dıkkatı çektı.
TRTmn açıklamasında, 32
Gun programına aıt bazı fatu-
raların TRT mevzuatına uygun
olmadığı yolunda, Teftiş Kuru-
lu'nun bır ıç yazışmasına atfen
basına yansıyan ıddıalar konu-
sundakı son karan TRT Yöne-
tım Kurulu'nun vereceğı behrtıl-
dı
Kurumun, Mehmet Ah Bı-
rand'a güvendığı ve programla-
nnın devam edeceğı kaydedılen
açıklamada şöyle denıldı
"32. Gun yapımcısı 1985 yı-
ondan bu yana kununumuza çe-
şitli haber programlan, belgesd-
ler hazırlamıştır. Sozleşmesı ge-
reği, hem kendısı hem de çalış-
Urdığı muhabirlenn çeşitli ulke-
lerde yapnklan harcamalarflefl-
giü olarak o olkelerin kendi
usullerine ve ıçınde bulundukla-
rı şartiara gore tenun ettflcleri
harcama fişlen ve faturalan
odenmiştir. Tefüş Kurulu ınce-
lemesüıde bu odemelerden bazı-
lannın kurum mevzuat ve usul-
lerine uygun bulunmadığı gonü-
muşnır."
Yönetım Kurulu uyelen, dos-
yayı henuz kendılennm gönne-
dıklennı behrterek, "Genel mtt-
dur, bu konuyu kendısı yurut-
mek uzere bızden yetkı istemiş-
ti, demek kı bu yetkiyı, karar
verme aşamaanda yıne bize dev-
retmek istiyor" göruşüne yer
verdıler
TRT Yönetım Kurulu, Bı-
rand dosyası ıle ılgılı toplantıyı
23 ekımde yapacak.