Katalog

29 MAYIS 1991 DIŞ HABERLER CUMHURİYET/U Washington, Batı Avrupa Birliği'nin çevik güç oluşturma çabalarından kaygılı ABDAvrupa çekişmesi Avrupa'nın Korkusu... ERGUNBALa Fransa başta olmak üzere bir kısım Avrupa ülkesi, AT'nin yan kuruluşu olan Batı Avrupa Birliği şemsiyesi altında çevik güç oluşturmak için nabız yokluyor. ABD ise bu gücün NATO bünyesinde oluşturulmasında ısrarlı. POLTITKADA SORU1MLAR ElSabah'a • KUVEYT (AA) Kuveyt'teki muhalefet liderlerinin Emir Şeyh Cabir ElAhmed ElSabah ile görüşerek anayasanm yeniden düzenlenmesi ve Ulkede uyguiânan sıkıyönetimin kaldırıSması isteğinde buîunduklan biîdiriîdi. Muhaiefet liderierinsn Kuveyî'in Irak işgalinden fcurtulmasîndan bu yana iik kez yaptîkfarj görüşmede, Emir'den, aynca üikedeki cezaevlerinde bulunan yabancıiara iyi davramlması, basımn özgüı bırakilmass ve Körfez bölgesinde kuruiacak güveniik sisteminde haîkın da destcğinin alınması konusunda söz istedîkleri belirtıldı, UFUK GÜLDEMtR WASHINGTON Fransa başta olmak üzere bir kısım Avrupa ülkesinin, Avrupa Topluluğu'nun yönetimi altında bir "Çevik Güç" kurulması yönündeki arayışı, aynı gücü NATO şemsiyesi altmda dluşturmak isteyen ABD'de çeşitli kaygılara yol açtı. Sözkonusu Avrupa ülkeleri soğuk savaş sonrası Avrupast'nın aîan içi ve dışı güvenliğini AT'nsn yan kuruluşu olan Baü Avrupa Birliği şemsiyesi altmda kurulacak bir çevik güç iie sağiamak için zemin yokîuyor. Bu düşünce, Avıupai nm gövenliğinde en tepe örgüta olarak NATO'yu değil, Baîı Avrapa Biriiğj'ni hedefiiyor ve AT üyesi olmamaîarı âolayısıyîa da Törkîye îîe Norveç'i bu oiu şumun dışında bırakıyor, ABD'yi ise bir ölçüde komuta koltuğundan uzaklaştırıyor. 'Avrupa Topluluğu Çevik Gücü'ne karşı çıkan tek ülke ABD değil. Londra da NATO'nun Avrupa'nın merkezi güveniik payandası olarak varlığını korumasını istiyor. Her iki başkent de ABDnin Avrupa'run güvenliğine olan taahhüdünün ancak NATO ayakta kalırsa mümkün olabileceğini düşünüyor. Fransa ise Sovyetler'in Avrupa'dan çekilmeye başladığs dönemde iîk kez ortaya attığs ve şimds de aStım isıtnıaya başladığı bu önerismi savunurken "ABD'BÎH Z$tes Avrupa'dan giderek çekilme süreeîae gînTığim, doteytsıjla da askeri ağiriığıa VVashİBgton'dan Avrupa başkestieriae kaysnası gerefctigini" söylüyor. NATO'nun askeri kanadı içinde yer almayan Fransa, bu görüşlerinin lobisini yapması için geçen hafta Washington'a özel bir temsilci yolladı. Geçen hafta Amerikan basını ile görüşen Fransız Temsilcisi Büyükelçi Gilles Curien "Bu öneri ne ABD'ye ne de NATO'ya karşıdır. Sadece Avrupa'run daha fazla sorumluluk almasını öngörmektedir" dedi. yor. Hatta Batı Avrupa Birliği'nin merkezinin Londra'dan Brüksel'e nakledilmesi ve NATO ile irtibatlanmasının bu yönde büyük katkısı olabileceği Amerikan dış politika çevrelerinde yaygın olarak tartışılıyor. ABD Savunma Bakanı Dick Cheney de önceki gün Fransa'nın başkenti Paris'e giderken beraberindeki gazetecilere uçakta "Anterika'nın yeni bir Avrupa güveniik düzenlemesine karşı otmadığını, ama NATO'nun aJtıntn oyulacağı hiç bir yeni düzeniemeye de yanaşmayacakfannı" söyiedi. Ancak Batı Avrupa Biriiği'ıüR de özellikîe Almanya'ys Avrupa'nın konmmasırsa daha fazla katkıda bulanmassra kolaylaştırabiiecek bir işîev görebileceği ABD başkentinde gözden uzak tutubnu ABD yönetim çevreleri, bu düşünceleri değerlendirmekle birlikte, fazla sempatiyle de bakmıyor. ABD Dışişleri Bakanı James Baker geçen şubatta NATO başkentlerine gönderdiği bir mektupta Batı Avrupa Birliği Çevik Gücü'nün Avrupa Topluluğu emrine verilmesini öngören AlmanFransa anlaşmasına tepki gösterdi. ABD Genelkurmay Başkanı Colio Powell da ABD'nin komuta kontrolü dışmda oluşturulabilecek güveniik düzeniemelerine ABD askeri katkıstnın fcolay otoayabiieceğîne dikkat çekti. Amerikan yönetim çevreieriniş bu döşünceye bir başka iüraz nedeni de Türkiye'nin dışmda tutuîacağs bsr'Avrapa güveniik örgütüBün yanm oiacagı yönönde. PowelTdan Ankara'ya'jet ziyaret Genelkurmay Başkanı Güreş ve büyük olasılıkla Cumhurbaşkanı özal ile görüşecek olan Powell'ın, yardım operasyomma katkıîan için Türkiye'ye teşekkür etmesi bekieniyor. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) ABD Genelkurmay Başkanı Orgeneral COIÎD L. Pow«il, 11 mtittefik ülke ta»fmdan Kuzey Iraklı sığmmacüar için yürUtttlen yardım operasyonunu yerinde görmek üzere bugün Türkiye*ye geliyor. Orgeneral Powell, yaklaşık 40 saat sürecek "jet ziyareti" sırasında Genelkurmay Başkanı Orgeneral Dogan Güreş ile görüşecek. Konuk komutanın, Cumhurbaşkanı lurgut Özal tarafından kabul edümesi olasıhğı da bulunuyor. Orgeneral Powell'jn ziyareti, TürkABD askeri ilişkileri açısmdan büyük önem taşımıyor. ABD, bölgede yürütülen operasvonun geiece6ini. Povvell'm gezidert edindiği izlenimlere dayanarak belirleyecek. ABD Genelkurmay Başkanı Orgeneral Colin L. PoweH bugün saat 17.10'da askeri bir1 uçakla Esenboğa Havalimanı na gelecek. Genelkurmay Başkanı Orgeneral Doğan Güreş tarafından karşılanması beklenen konuk komutan, ilk olarak Anıtkabir'i ziyaret edecek. Orgeneral Povvell, Genelkurmay karargâhına geçerek Orgeneral Doğan Güreş ve bazı üst düzey askeri yetküilerle bir araya gelecek. Görüşmede, ABD Kongresi tarafından onaylanan S2 uçaklan (29 adet), C130 uçakları (3 adet), F4 simülatörleri (1 adet) ve AN/GRC 171 telsizleri (29) gibi malzemenin halen TSK'ya teslim edilememe nedenleri ele ahnacak. 9 Kasım 1990 tarihinde Kongre onayına "sessizlik yöntemi" ile sunulan AH1S Cobra helikopterleri iîe ilgili son gelişmeler ve güney kanat yardımı kapsamında teslim edilmesi gereken malzemeier üzeriade durulacak. ABDnin AKKUM anlaşması sonrasmda Türkiye'ye vermeyi önerdiği M60 Al tankları ile M113 zırhh personel taşıyıcılarınm adedinin artürılması da istenecek. Üzerinde anlaşma sağlanan 240 adet F16 uçağına ek olarak 80 uçakhk yeni paket F16'nın da tartışıiması bekleniyor. General PovvelPın Ankara'daki temaslannda daha çok Türkiye'ye sığınmacılar için düzenlenen operasyondaki katkıîan için General Powell, Washington'da savaşlarda ölenlerin anısına düteşekkür etmesi bekîenivor. zenlenen eeieneksel töredde saygı duruşunda bulunurken. (AP) ABD Genelkurmay Başkanı, Iraklı sığınmacılara yapılan yardımı yerinde görmeye geliyor 9 Gorbaçov ile Bush görtiştü • KENNEBUNKPORT (AA) ABD Başkanı George Bush ile SSCB Başkanı Mihaü Gorbaçov'un önceki gün bir tclefon görüşmesi yaptıklan açıklandı. Beyaz Saray Sözcüsü Judy Smith larafından yapılan açıklamada, Bush ve Gorbaçov arasında bu ay içinde ikinci kez gerçekleştirilen telefon görüşmesi hakktnda ayrıntı verümedi. Bu arada ABD'nin SSCB'deki reformlara yapması bekîenen yardım öncesinde görüşmelerde buhınmak üzere bir Sovyet heyetinin ABD'ye gelmesi bekleniyor. BulgaristanVla azınlıklar • SOFYA (AA) Butgaristan'm üçüncü büyük siyasi gücü konumundaks hak ve özgürlükler hareketi (HOH), üikedeki tüm ctnik aiinlıkiarın haklarının yeni anayasada ayn bir madde çerçevesinde koruma altına alınmasını istedi. HÖH tarafından Türk azınhğın yoğun olarak yaşadığı Kırcaali şehrinde düzenlenen ve yaklaşık on bin kişinin katıldığı mitingde söz alan konuşmacılar, bu isteği içeren bir büdirinin parlamento ve Cumhurbaşkanı Jelyu Jelev'in yanı sıra çeşitli kuruluşlara gönderileceğini belirttiler. YÂTAK ALIRKEN UYANIK OLMAK GEREK ÖNCÜ VE LİDERİDAŞ 25 TECRÜBEStYLE UYARIYOR Soğuk savaşın sona ermesinin ardından Avrupa'da göze çarpan ve tehlikeli sonuçlar doğurabilecek önemli gelişmelerden biri ayrılıkçı eğilimlerin güçlenmesi oldu. Sovyetler Birliği'nde Mihail Gorbaçov'un glasnost (açıklık) politikası; Sovyet liderinin aklından bile geçmeyen parçalanma tehlikesini gündeme getirdi. Demokrasi ortamının ülke birliğini güçlendireceği sanılırken, ayrıftkçı akımların şaşırtıcı bir hızla filizlenmesine tanık olundu. Bu akımlar çoğu cumhuriyette çevreyi koruma eğilimleri olarak ortaya çıktılar. Çevreci gruplar başlangıçta ya bir nükleer tesisi (Ermenistan'da olduğu gibi). ya çevreyi kirteten fabrikayı ya da tarihi bir yorenin özellikierine ters düşen uygulamalan (Gürcistan örneği) protesto gösterileri düzenliyorlardı. Çevreye, doğaya ve tarihe sahip çıkmak amacını güden bu gösteriler, ktsa süre sonra miiti sinırlar içindeki her şeye, kısacası cumhuriyetin tümöne sahip çtkmayı amaçiayan miliiyetçi, ayniıkçt eyfemiere dönüştü. Hatert kuzeydeki öç Baitfk cumhuriyeti, Sovyet tanklannm zoru ile bfriik içinde tutuluyor. GörcisSan'da Darfet Baştenfiğs seçtmterins, aşirı mHiiyetçl, bağimsjzlsk yatv itst "Zviad Gamsakhuröia" kazandi. Ermenistan öevîet 8a%kant LsvonTer Petrosyan ise Paris'te verdiği demeçte Moskova'dan ayriimaya kararii oiduklarınt, ama bursun için önce "Türktye ile iyi iiişkiier kurmaJarı gerektiğini" söytemiştir. Romanya kendini biraz toparlayabildiği takdirde, Moldavya Cumhurtyeti'nin de o yöne kayacağt tahmin editebitir. Yugoslavya ise parçalanmanın eşiğinde bulunuyor. Sfovenya iie Htrvattstan, biriiğe pamuk ipliğt ile bağlı durumdalar. Batt, gerek Sovyetier'deki gerekse Yugoslavya'daki parçalanma eğiiimtne şimdiiik s«cak bakmıyor. Neden? Çünkü 'virüsün' Avrupa'ya sıçrayabileceğini, büyük bir istikrarsızlık kaynağt oîuşturabüeceğini iyi biiiyor. Bu açtdan, Çekosiovakya topun ağzında buiunuyor. Yugoslavya parçalandığı takdirde sıra bu ülkeye gelecektir. Sovyetier Birliği iie Yugoslavya'daki olayların heyecanı içinde, Çekoslovakya'daki gelişmeler fazla dikkati çekmedi. Oysa, bu üike de kaynaşma içinde. Slovakya'da bağtmstzlık yanlıst ayrılıkçı akım hızfa göçleniyor. Devtet Başkanı Vadav Havel, federasyonun parçatanmasının hem Çekler hem de Slovakiar için 'bir felaket ve kaosa' yol açacağmt sık sık uyarıyor. Ancak bu uyartlarının şimdiye kadar fazta etkili olduğu söylenemez. Mart ayında Slovakya Başbakanı Vladimir Meciar'ın miliiyetçi kampa geçmesi ülkede ciddi bunalıma yol açmış, kendisi de bir Slovak olan Federal Başbakan Marian Calfa, Meciar'ı üikedeki demokrat hükümeti yıkmaya çalışmakla suçlamtştı. Ayrılıkçı eğilimierin çoğunda oiduğu gibi ekonomik etken Çekosiovakya ömeğinde de önemli rol oynuyor. Komünist yönetim döneminde kurulmuş, rantabl olmayan, teknolojisinl yenileyememiş ağır sanayinin önemli bölümü Slovakya'da bulunuyor. Slovaklar, piyasa ekonomisine geçiş sürecinde, en ağır darbeyi bu sanayinin yiyeceğinden, devletin sanayinin modernizasyonu için hiçbir çaba harcamayacağından korkuyorlar. Gerçi, geçen yıt haziran aytnda yapılan seçimlerde ayrıItkçt Slovak Miliiyetçi Partisi oylann sadece %14'ünü almış, zaferi, Havel'in Sivil Fbrum'unun Slovakya kolu olan "Şiddete Karşı Kamu" Partisi kazanmıştı. Ne var ki, Çekostovakya'nın birtiğtni savunan, sadece Slovakya için daha fazla özerklik isteyen bu parti, Başbakan Vladimir Meciar'ın mart ayında milliyetçilerin kampına geçmesi ile önemli bir darbo yedi. Mart ayından bu yana Slovakya'da Çek'lerin aleyhinde miliiyetçi gösteriler yoğunfaştı. Batı, bu nedenle Sovyetler Birliği iie Yugoslavya'daki aynlıkçı eğilimlere pek sıcak bakımtyor. Bu ülkelerdeki ofası parçalanmanın, Çekoslovakya'ya da sıçrayıp Orta Avrupa'nın "Balkanlaşmasına" yol açması, Balı'nın korkulu düşünü oluşturuyor. FUJITOUR TUNAGECELERİ LÜKS GEMİ İLE t3Gün J2Gece İSTANBUL • RUSE • GIURGIU BELGRAD • BUDAPEŞTE VİYANA t RUSE t İSTANBUL Gandi'nin son yolculuğu • ALLAHABAD (AA) Hindistan'da geçen hafta bir suikasta kurban giden eski Başbakan ve Kongre Partisi lideri Rajiv Gandi, Hindu inamşına göre son yolculuğuna çıktı. Gandi'nin küllerinin bir bölümü, ülkenin iki kutsal nehri olan Ganj ve Yamuna nehirlerinin kesiştiği noktaya saçılmak üzere trenle Yeni Delhi'den Allahabad kentine götürüldü. Gandi'nin prinç kavanoz içinde bulunan küllerinin bir bölümünü trenden 20 yaşındaki oğlu Rahul indirirken ikinci kavanozu aile dostlarmdan biri taşıdı. 2D.000 TL'den itibaren İSTANBULDAN HAREKET TAHİHLEHİ Flyatlva;ÖzelolobusileRuseyegidişdönuş, üıOtenltaGerrisiileseyahat, tam pansiyon konaklama, (Tuık yemeMerf) du^lu, tuvafetli, arrconditionlı IÜK kamaralar, full aircondition'lı restauranlar, eğlence ve diNenme salonlan, oyun saJonlan.ıulet alı;veri; shopları, beş çaylan, yertl ve yabancı rehbeıtik hizmetleri, vize ücretlert. ş Bayram, Yurt içi va Yurt Dışı Gezllerimizle ilgili Ayrıntılı ? Bilgl ve Programları Lütfen Acentemlzden Oğreniniz. g Körfez'de ABD tatbîkatı • PARtS (AA) ABD Savunma Bakanı Dick Cheney, Körfez'de bundan sonra bölge ülkeleri ile birlikte düzenli tatbikatlar yapmak istediklerini söyledi. Cheney, tatbikatlardan, bölge ülkelerinin savunma güçlerini yükseltme ve ABD birliklerinin kriz anlannda bölgeye daha çabuk kanalize edilmelerini sağlamayı amaçladığını belirtti. Çünkü uyku sağlıktır. Bu yüzden, yatak almak çok ciddi bir iştir. İyi bir uykunun ön şartı ise, iyi bir yatağa sahip olmaktır. İyi bir uyku sizin de en doğal hakkınız. İDAŞ'm üstün teknoloji ile bütünüyle sağlıklı ve yeni malzemeden üretilen birbirinden güzel yaylı yataklan, 25 yıldır tam üç nesile huzur dolu uykular sunmaktadır. İDAŞ'ın 25 yıllık tecrübesine, en iyi yatağı en hesaplı fıyata sunarak tüketiciyi koruyan ilkesine güvenin. Önce İDAŞ'ın yurt sathına yaydmış bin'i aşkın bayi'lerinden birine uğrayıp İDAŞ yataklannı görün, kalitesini, fıyatunı iyice kıyaslayın, karannızı sonra verin. Binlerce aile gibi, siz de İDAŞ yataklannı seçerek gerçek mutluluğu yakalaym. Tel: 342 50 59 342 36 94 Fax: 342 36 94 İZMİR Bintur: (51) 19 41 00 ANKARA SporTur: (4) 118 29 59 PAZAR GUNLERI ACIGIZ TURİZM Tel: 15198 64 Fax: 1498007 BAYRAM PROGRAMLARI (2129 HAZİRAN) K A P A D O K Y A lAtlı+Dağ Bisikleti] (Köyevinde Konaklama) T.P. 75O.CX3O TL+Ulaşım [Trekking+Mavi Yolculuk 2 K A Ş ** Otel 750.000 TL.+Ulaşım 3 ANTALYA B O Z B U R U M tKöprüçay K9nyonU] Kuyevi konaklama T.P: 750.000 TL+Ulaşım 4 NİĞOE ALADAĞLAR [Köyevi+Çadır] T.P: 75O.rjQ0+Ulaşım Libya, ABD'ye göz kırpıyor İDAŞ KALİTEDE ÖNCÜ, FtYATTA ÖLÇÜ 5 IMEMRUTSÜPHAIMAHDAMAnTUVltAĞRI ** Otel 1.500.000 TL. • LONDRA (AA) Libya Dışişleri Bakanı Ibrahim Muhammed Beşhari, ABD ve Ingiltere'ye, ilişkileri yeniden kurma çağrısında bulundu. Londra'da yayımlanan 'Middleeast Mirror' adlı gazeteye bir demeç veren Beşhari, Libya'nın terorizmin her türünc karşı çıktığını belirterek ABD petrol şirketlerinin Libya'daki faaliyetlerini memnuniyetle karşılayacaklarım söyledi. icd A&Jtours ACILDIK TESEKKURLERİMIZLE! Yüksol Atantef John P. Jonat 9 yıllık LONDRA deneyimimizle İSTANBUL şubemizi de açtık • İHGİLTERE'de en iyi yabancı dil eğitimi • 1727 yaş gmbu • Cambridge • Oıfotd • Edinburgh • Bristol genç kızlanma için I IngiHz aile yamnda \ • Exeter Unıverstıy «London 1 ve 2 yü ücretsiz 1317, 15" 18 yaş gruplan ve 17,18 yaş üslö dü eğuimi • gruplar için yaz kursları YATAKLARI İLE | İDAŞ İSTANBUL DÖŞEME SANAYİİ A.Ş. Londra Asfaltı. Mevlevıhane Yolu No 4,34020 Topkapılstanbul Telefon 567 05 70 (5 hat) Telex 30450 İDAŞ TR Fax 576 56 20 LONDRA 425 £ LONDRA 625 £ 131 08 87147 73 21 CJiamMıfye Settifiü • OKul va okul kampüsünde konaklama dahiı • Her pazarlesi başlanabilir • 710 Haziran 56 Temmuz 25 ve 30 Ağuslos üç veya dflri hafta okul ve yanm pansiyon 3 ingiliz aile yamnda konaklama 6 a