Katalog

CUMHURÎYET/12 EKONOMÎ ABDURRAHMAN YILDIRIM BORSA NOTLARI ize fren koyarak ve yaalım satım serbestliği getirerek 1989'daki borsa canlanışını başlatan Devlet Bakanı Güneş Taner, ikinci bir operasyonla borsaya yeni bir yol açtı. SPK, borsa, Hazine ve KOİ'den sorumlu Devlet Bakanı, mevduat faizlerini sekiz puan, Hazine iç borçlanma faizini de 10 puan birden düşürdü. Taner ayrtca bankaiart, mevzuatta yasak olmasma karşjn son zamaniarda otdukça yaygsnJaşan repo işiemlenni yapmamalars konusunda tsyardt ve bu korsuda fsfti yasak getirdi. Taner, bu icraafcyla faiz, dövtz ve oiumsuz ekonomik faktörierin arastna sfktşan borsaya yeni bir kapı açtı ve âdeia "uç git" dedi. Borsa da uçuşa gaçti. Bu uçuş nereye kadar vanr? Ne zaman ve nasfi sonucianabiJir? Bunun için önce neden böyle bir operasyona glnşikhğiron trdeienmes! gerakir. R E K L A M D U N Y A S I Kanada hükümeti, çevreyi "düşünen" ürünleri desteklemek için geliştirdiği logoyu (EcoLogo) tanıtmak için haziran ayında milyonlarca dolarhk bir kampanyaya girişiyor. Kanada hükümeüne bağh Çevre Bölumü'nün geliştirdiği plana göre çevreyi kirletmeyen ya da benzerlerine göre daha az kirleten ürünleri geliştiren firmalar, bu yeşil logoyu pazarladıkları ürünlerde kullanabiliyorlar. Aynca reklam kampanyalarında da iogodan yararlanabiliyorîar. Bu uygulajnaya 1990 martmda başlayan hökümet, 54 şirketin ürettiği S00 kadar ürune logoyu kulîanma hakki vermiş. Şjrketter, Kanada Standartfar Birîiği'ne başvurarak belli testieri yaptınyor. ş r e k l a m Güzei Sanatlar / Saatchi and Saatchi, Avrapa'mn en büyük studyplanndan Pinewood'da gerçekleştirdiği ve şu günlerde TV ekranlannda seyredüen Beko teîevizyon rekla 27 MAYIS 1991 Büyük borsa oyunu! Yeşil logo için kampanya M bancılara Hükümetin borsaya yaklaşımı ve yüklediği görev, kısa vadede piyasayı canlandırıcı etki yapacak, ama uzun vadede, potansiyel bir tehlikeyi de beraberinde taşıyacağı açıktır. Geniş kitleleri peşinden sürükleyecek borsa, aşırı şişebilir ve suni dengelerin ortadan kalkmasıyla bir çöküş (crash) yaşayabilir, GREEN Yatınmcı ne yapsın? Ortaya çtkan yeni etkenier yatinmciiar sn portföyierinde ve yaîırsm kararlannda revizyona gitmeierini gerektiriyor. Herşeyden önce "borsa meyvesi"nin zamantndan önce oiguniaşacaği aniaşiiiyor. Önceki haftayla geçen hafta bu köşeden aşsn karamsariik içinde borsada iıyatiann gereğinden fazia düştüğönü befirtmiş, orta ve uzun vadeli yattnm önermiştik. Ve ekiemiştik: "Bakarsmız baskın bir seçim olur ve bu yattnm daha ktsa sürede meyvesini verir." Ortaya çîkan tabio bu yöndedir. Endeksin önceiikie aştrt düşüşünü düzeltmesi normaidi. Ve geçen hafta bunu bir Öiçüde yaptı. Buna faizlerin indirilmesînden doiayı yapacağt potansiyel primi de eklemek gerekiyor şimdi. Aynca artan talebe bağlt oiarak arztn da artacağı aniaşiiiyor. Bu dönemde daha avantajlı hisseiere geçilebilir. Geçen haftaya kadar borsada aştrt karamsarltk vardı. Ve yatınmın yönü orta ve uzun vadeydi. Siyasi otoritenin biçtiği roi ve harekete geçirdiği enstrümanlar, borsada yeni bir çıkış trendini başiattt. Daha doğrusu, borsanın çıkış trendini öne aimtş oldu. Şimdi yatınmın yönü kısa vadeyi gösteriyor. Operasyonun nedenleri Bir süre önce Ankara'da ternaslarda bulunan IMF heyeti, en çok büyüyen kamu açığt ve bunun finansman şekli oSan iç borçlanmadaki artış üzerinde durdu. Köşk'te yapılan ekonomi brifinginden sonra da hükümetin kamu finarssmanmdakt tercih değişikltği ortaya çtktı. İç borçlanma yerine yaygın özeüeştirmeye gitmek, kamu açıklarının kapatılmastnda da borçlanarak ve bu borca yüksek faiz ödeyerek değil, KİT'leri satarak piyasadan özkaynak temınt yolu tercih edildi. Koiları sıvayan Güneş Taner de operasyonunu başiattt, borsamn ve yaygın Özeileştirmentn yolunu açtt. Bu arada faizden çıkacak paranın dövize yönelmesi ihtimalı de gözardı ediimedi. Dö vize yöneiecek paraya bir seçenek ofmak üzere KOİ'ye bu yjl içinde 500 milyon dolarlik dövize endeksti geiir ortaklığı serşedi çfkartdması talimati veriidi. Faiz operasyonu ve borsamn canianmastnm siyasi otoriteye yaygm özeüeştirme yanında ktsa vadeii şu avantajiart da sağlayabıieceğî görüluyor. Falzler düşürülerek iş dünyaatnın teteği yerine getirfiecek ve piyasada rahatlama yaratılacak. Kamu açıklannın finansmanında özelleştirmeye dönüş iç borçlanmanın enflasyon üzerındeki oiumsuz etkisini azaltacak ve devlet gen ödemest ve faiz öderriest oimayan bir özkaynağa kavuşmuş oiacak. IMF'nin istediği doğrultuda hareket edifdiğinden Türkiye'nin dış kredi almasında kolaylık sağlanacak. Bir yandan faiziert düşürerek piyasaiarda rahatfık sağlayan, öte yandan özelleştirmeyle ıç kaynak temınıne yönelen ve dtş kaynak bulunmasına uygun ortam hazırlayan hükümet, böylece ekonomtyi seçime kadar götürmede yeni olanaklar eide etmiş olacak. İktidar partisinin koituk yarışmtn başiadtği büyük 48 bin TL arassnda örterdiği kuruitay öncesinde diişen POAŞ'in hisseierinin de 4 bin faizier ve canianan borsa ra TL'den satıJmasmi uygun görhatlama sağiayacak ve "eko dü. Bakan aynca Tüpraş'ın nomi canianacak, canianıyor" yüzde 5'i yerine yüzde 2.5'i, imajı verebilecek. POAŞ'ın da yüzde 10'u yerine Bu durum kuruftay sonra yüzde 5'inin haika arz editmesında da sürdürüierek seçım sine karar verdi. Hisselerin elier bu yıla aiınabilir. de tutulanfann diğer yarısımn ise Adana Çtmento ömeğinde özelteştirme olduğu gibi daha sonra borsaBorsanın uçuşa kalkmasıy da satsiabiieceği tahmin !a özelieştirmede büyük atak ediliyor. Sonuçta, operasyonu düşübaşiatiidi. Ytt sonuna kadar 27 KİT ve iştirak hissesinin halka nen ve uyguiamaya koyan Güarzı ve biok sattşı pianlandı. neş Taner, piyasaların rahatlaBundan da 2 trilyon tirayı aş tilmasi, kamu açıklannm fikın bir getir hedefleniyor. Özel nanse ediimesi ve ekonominin leştirme atağtnın iik örneklen canianmasf görevini borsaya ise Türkiye'nin en büyük şirke yükiedi ve bunun için de borti durumundakı Tüpraş ve Pet saya gaz verdi. Kisaca Taner borsada "büyük oynadt!" roi Ofist iie baştattiıyor. Güneş Taner'in planmın ba Bu işin borsa için şanya ulaşması hem borsanın arza boğulmamasına hem de riski ne? halka arz edilen hisseterin Borsanın başına devtet kuprim yapmasma bağlt bulunu şu konmuştu. Borsa bir anda yor. Taner bu nedenle geçen beklemediği bir rahatlığa kahafta Tüpraş ve POAŞ'ın fiyat vuşmuştu. Ama bu rahatitk relarıntn belirlenmesinde karar ei dayanaklardan yoksun, siverirken, en düşük iryattan sa yasi bir karar sonucu suni bir tışı tercih ettt ve haika açılacak makrodengeyle olmuştu. Yine sermaye oranlarınt da yarı ya beklenmeyen bir ahda bu rıya indirdi. Bakan onay verir denge bozuiabilir. Fatzlert teSoaaç: "Borsa bu, ne taken danışman firmanın 24 bin iefon îalimatıyia düşüren bir dından yenir, ne tuzundan." TL arasında değerlendirdiği tutum, yine telefon tâîimatıyla İnşallah bu çıktş, çöküşie Tüpraş'ın hisse fiyatınt 2 bin, arttırabilir de. bitmez. Ancak uygulamanın bir yıldan beri sürmesine karşın kamuoyu bu logoya gereken önemi vermiyor. Bu nedenle şirketler de logoyu yalnızca imajlarını güçlendirmek için sınırlı bir biçimde kullanıyorlar. Kısacası logo, henüz tüketicinin bir satış tercihi oiarak yerleşmiş değil. örneğin dünyanm büyük kimya şirketlerinden Dupont'un Kanada'daki firması yüzde 97 oranında atık maddeyi kullanarak yaptığı bir plastik ürününde logoyu yalnızca broşürlerinde kuüanıyor, ürünün reklamlannda kullanmaya gerek bik duyHîuyor. îşte Kanada hükümeti, logonun etkiaîiğjni artürmak için teievizyonda, radyoda ve yazıls bassnda büyük bir kampanyaya girişiyor. Kampasyayı McKim ajansj iie Media Canada ajansı üstlendi. mı, ürünün ihraç edüdiği Macaristan, Polonya, Çekosiovakya ve Kuzey Afrika televizyonlannda da gösterime giriyor. Reklam Fünü aynca CNN'de de gösterüecek. TEKNOLOJl Sera etkisinin (başlıca karbon gaziannjn etkisiyle dünyanın ısınması) dünya üzerindeki ağırhğım gün geçtikçe daha fazia hissetthmesi, endüstriyi bu alanda radikai önlemler almaya zorluyor. Bu amaçla, Japon Nagasaki Teknik Enstitüsü, bir sürediı gtiç istasyonlannın ürettiği karbondioksit gazını yakalayıp etkisiz hale getirmenin yollanm anyordu. Mitsubishi firması, enstitünün geliştirdiği yöntemlerden birinin patentini aldı. Karbondioksitten kurtulmak için gazı toplamak, basınç altında sıvılaştırmak, sonra kuru buz halinde dondurmak ve denize atmak planlanıyordu. Ancak kuru buz hızîa buharlaşır, dolayısıyla denize yapılan yolculuk sırasm Karbondioksiti yok etme VITRINI Polly Peck kurtarıbııa yolmıda EDİP EMtL ÖYMEN LONDRA Polly Peck'in ikiüç yjî içinde kurtarılması amacıyla kayyımtar tarafından önerilen planı, alacakiı banka ve mali kuruluşlann ve hissedarlarm kabul etmesinin ardmdan şimdi gözler yann açıktanma&ı beklenen "Alacakldar KomitesPne çevrildi. Oy hakkı olan 5 kişi i!e oy hakkı olraayan 10 kişiden olu$acak 15 kişüik komitede, Poîly Peck'e kredi açan en belli başlı kuruluşlar ile "sıradan hissedariar" temsil edilecek. Komite, ilk toplantısını çarşamba günü yapacak ve Polly Peck'in gerçek anlamda kurtaniması için ilk adım atılmış olacak. Polly Peck'in kurtaniması amacıyla alacakhlar arasmda benzer bir komite daha önce de oluşturulmuştu. Yarm açıklanması beklenen komite ile ilki arasındaki en büyük fark, yenisi için tüm alacakiı ve hissedarların oy vererek tercihlerini belli etmeleri. tlk kez geçen ekim ayında kurulan 10 kişilik benzer komiteye en fazia alacakiı banka ve mali kuruluşlar '"kendüiklerinden" girmiş, yan resmi nîtelikteki komite, şirketin mali durumunu incelemeye başlamışken, şirket yönetimini kayyımlar devralmıştı. Kayyımlar, bu komite ile birkaç kez toplantı yapüktan sonra şirketin tüm mali portresinin çıkartılmasına, ondan reksinimi hakkmda alacakhlar ile yaptığı ekim ayındaki topiantıdan bu yana, şirketin kurtarılmasma yönelik "usulüne uygun ve demokratik" bir girişim ilk kez gerçekleşmiş oiuyor. Geçen sonbahardaki kargaşanın ardından, Poliy Peck'in gerçekten verimli, kârlı, modern işletmecilik kurallanna uygun firmala Kayyımlar, Polly Peck'in 23 yıl içinde kurtanlabileceği görüşünde. Şimdi gözler, yarm üyeleri belirlenecek olan 'Alacakhiar Komitesi'ne çevrildi. Komite, Polly Peck'in tüm alacakhlarıyla hissedarlarım temsil edecek. sonra alacaklılann taleplerinin incelenmesine karar verdiler. Kayyımlann, bu amaçla hazırlayacakları raporu 25 Ocak 1991'e kadar sunmalan gerektiği halde KKTC'deki şirketlerc ilişkin bilginin kayyımlara verilmemesi üzerine rapor daha fazia ertelenemeyeceği için eksik bilgi ile geçen cuma günü görüşüldü. Yönetim Kurulu Başkam Asil Nadirin, şirketin mali durumu ve taze para gerınm "kurtaniması" için örgütlü adım ilk kez resmen atılıyor. Kayyım Michael Jordan, kurtarma işleminin 23 yıl sürebileceği görüşünde. Bu durum, Polly Peck'in, "kuşku ve belirsizlik" içinde olduğu öne sürülen KKTC ve bazı Türkiye işletmeleri dışında kalan Del Monte, Sansui, Vestel gibi büyük şirketler için olumlu bir gelişme oiarak kabul ediliyor. Ancak Asü Nadir'in durumuna ilişkin yeni kuşkular belirmekte. Alacakhlar toplantısında bizzat kayyım Michael Jordan, "Asil Nadir, aııcak Kuzey Kıbns ve Türkiye'deki işlemler için danışmaniık yapabilir, şirketin yeniden yapıIsmmasından sonra Londra'daki merkezde dogrudan rol oynaması beklenraez" şeklinde konuştu. Asil Nadir başta olmak üzere tüm Polly Peck yöneticilerinin mali ve hukuki sorumluluklannı soruşturan kayyım Christopher Morris, Polly Peck ile KKTC işletmeleri arasmda yüzlerce milyon sterîin tutannda "ncdeni belirsiz ve kuşkulu para transferleri"nden söz etti ve Asil Nadir'in bu konularda verdiği güvenceleri doğrulayacak kanıt elde edemediklerini anlattı. Bu noktaya dikkat çeken Independent on Sunday gazetesi, Asil Nadir'in bazı Türkiye gazetelerinde yayımlanan iyimser demeçlerine karşın "Alacakldar Komitesi, kayyımlar tarafından ortaya konan verOerden harekeüe Asil Nadir aleyhinde dava açabilir" diye yazdı. Doğada kamp yapmayı sevenlerin, temiz suyun zor bulunduğu egzotik bölgelere gidenierin artık îçme suyu sorunlan oîmayacak. Amerikan Recovery Engineering'in bir yan kuruluşu oian Pure firması, her yerde kullamlabüen bir su temizleyiciyi piyasaya sürdü. Pure Traveller adh bu su temizleyici, sudan hastahğa neden olabilecek her türlü organizmayı anndtrabiliyor. 20 cm boyunda ve 350 gram ağırhğmdaki aygıt, birkaç saniye içinde tortuları filtreden geçiriyor, sonra bakterileri ve virüsleri tri : iyodin reçinesiyle öldürüyor. Satış fiyatı' ^ 50 dolar olan Pure Traveller'ın kartuşunu her 500 Iitrede bir değiştirmek ge ^ rekiyor. Bu kartuşun fiyatı ise 20 dolar. ' Taşmabilir su temizleyici da gazm önemli bir böiümü uçar. Geriye kalan ise deniz suyuyla temas ettiği anda hızla buharlaşır. Dolayısıyla gazjn önemli bir böiümü atmosfere kaçar. Nagasaki Teknik Enstitüsü'nün araştırmacılan, sıvılaştınlmış gazı bir sal içinde taşımayı amaçhyor. Bu sahn değirmenvari bir sistemi ve üç bin metre derinliğe kadar ulaşan bir boru hattı olacak. Sıvı karbondioksit, tüpten aşağıya denize itilecek. Bu iniş sırasmda gittikçe buharlaşacak, fakat yukarıdan gelen suyun ağıriığıyla aşağıya itilecek. Boru hattının sonunda, gaz ve sıvı kanşarak deniz suyunda dağılacak. Mitsubishi, her yıl okyanusa milyonlarca ton donmuş gaz bırakacak gemi filoları oluşturmayı planhyor. NEC'in geliştirdiği bu makine filmleri oynatmakla kalmıyor, bunlan yaratıyor da. PCVCR bir kişisel bilgisayarla (Macintosh, IBM PC ya da 1BM uyumhı bilgisayarla) kontrol edilebiliyor. NEC'in Multimedia Toolkit adh yazılımmdan yararlanarak bilgisayardan bir videoya, örneğin firmanızın satış rakamlannı, bununla ilgili grafıkleri, meünleri aktarabiliyorsunuz. Yazıhm videoya kayıt yapılırken zaman kodları da ekliyor, böy Akılh PCVCR lece istenilen görüntüler, bir düğmeye basarak ileri geri arama yapmadan bulunabiliyor. tkinci bir PCVCR'ye sahipseniz, bir kayıdm Ustüne başka teyplerde yer alan kayıtları aktarabiliyorsunuz; bu montojlara seslendirme yapabiliyor, müzik ekleyebiliyorsunuz. Ek bir yazıhm kullanılarak bir video eğitim programı da hazırlanabüiyor. Bu programda, bir PC aracıhğıyla ekranda görülen sorulara yanıt verilebiliyor. T.C ADANA 1. İNCİ SULH CEZA MAHKEMESt HÜKÜM ÖZElt Esas No Hâkim Davacı Sanık : 1989/131 Karar No : 1990/703 : TUğrul Perkel öztan 15986 Kâtip : Ahmet Tümğan : K.H. : Hasan Tahtacı: Cuma ve Sultan'dan olma 1957 D.lu 19 Mayıs Mahallesi Nüfusu'na kayıtlı Adana 19 Mayıs Mahallesi 1047 sokak No: 26'da oturur, Karataş yolu üzerinde 190 numarada Arzu Ekmek Fabrikası'nın sahibi, evli, 4 çocuklu, okuryazar, T.C. Islaın Suç : Gıda Maddeleri Tüzüğü'ne aykırı davranışta bulunmak Suç Tarihi : 11.8.1988 Karar Tarihi: 18.4.1990 HÜKÜM: Yukarıda kimliği yazılı sanığın subut bulan eylemine uyan 398 maddesi uyarınca 3 ay hapis 5000 lira ağır para cezası ile tecziyesine, Satuğa verilen hapis cezası kısa süreli hürriyeti bağlayıcı cezalardan olduğundan 647 sayılı kanunun 4. maddesi uyarınca 1 günlüğü 500 liradan olmak Uzere ağır para cezasına çevrılmesine, sanık Hasan Tkhtacı'mn neticetcn ve toplam oiarak 50.000 lira ağır para cezası ile tecziyesine, TCK'nun 402. maddesi uyarınca sanık Hasan lahtacı'nın mahkum olduğu hapis CCMSI mUddetine müsavi oiarak Uç ay süre ile meslek ve sanatının tatiline ve 7 gün süre ile işyerinin kapatılmasına, verilip kesinleşen karar özetinin büyük harflerle yaalmak suretiyle ve kapama süresi kadar kalmak üzere kapatılan işyerinin göze çarpan bir yerine yapıştırümasına, ayrıca karar özetinin masrafı bilahare hükümlüden alınmak üzere Istanbul lzmir'de yayımlanan ve tirajı yüzbınin üzerinde bulunan bir gazetede ve aynca suç yerinde Adana'da yayımlanan mahalli bir gazetede derhal ilan ettırılmesine dair verilen hüküm kesinleşmiş olup TCK'nun 402. maddesi gereğince ilan olunur. 8.000 lira mahkeme masrafımn sanıktan ahnmasına, İş bu hüküm özetı mahkememizin 18.4.1990 gün ve 1989/131 esas ve 1990/703 sayılı karanndan çıkarülmıştır. İYÎ BİR YATIRIMCI Biriktirebildiği birkaç milyon lira, Türkiye'nin çok önemli ekonomistleri ve yatırım uzmanlan tarafından yönlendiriliyor. Hazine bonoları var... hisse senetleri de!... Şimdi de dünya borsalanna girmeye hazırlanıyor. Hem de oturduğu yerden! Bir lelefon etmesi yeterli. Çünkü tüm hazırlıklar ve işlemler, uzmanlar tarafından gerçekleştiriliyor! TURKINVEST tarafından... Nasıl mı? İSTANBUL ASLÎYE BİRÎNCt HUKUK HÂKtMLtĞİ'NDEN 1990/507 E. Davacı Hazine vekili tarafından davalılar Yani oğlu Hristo oğlu Corci ve Yanko mirasçılan; Andan Tektaş, Kotini Çariş (Istanbulluoğlu), Yorgi Istanbulluoğlu, Dimıtrı Manyos Zora, Yako Kanditiyadis, Eleni Menos, Semera Kanburoğlu, Elektir Balman, Herakliye Pegida, Marya Kandiliyadis, Katina Lefas, Sopıya Haçapolos, Marçora Dokuman (Balman), Yorgi Kalfaoğlu kayyımları Av. Yaşar Ersoy, Fatma Necla Ekerbiçer, Hiristo Pegida, Niko Manyozara, Katarina Duvarcı, Aleksandıra Pagida, Eftim Fenerli, Rejina Yanopo aleyhlerine açılan tapu kaydımn terkini davasında; Davacı vekili 5.11.1990 havale tarihli dava dilekçesi ile Beşiktaş Kültür Mah. Koradı Sok. 75 pafta, 100 ada, 21 parsel sayılı taşınmazın hazineye intikali ıçın tapu kaydı üzerinde bulunan kayıt şerhlerinın terkinine karar verilmesini istemiştir. Davalılardan "Arnavutköy Beyazgül Cad. No: 42/7 adresinde bulunan Rejina Yapono'ya tebligat gönderilmiş, ancak tebligat yapılmasma karar verilmişür. Davalı Rejina Yanopo'nun duruşma günü olan 11.6.1991 günü saat 09.30'da mahkemede hazır bulunması veya kendisini bir vekılle temsil ettirmesi, aksi halde HUMK'nun 377 ve 213. maddeleri gereğince yargılamaya yokluğunda devam edileceğı ve karar verileceği ve cevap süresinin 10 gün olduğu tcbliğ makamına kâim olmak üzere ilan olunur. 10.5.1991 Siz en iyisi, İstanbul, İzmir, Arikara ya da Adana'daki TURKINVEST'lerden oirine gelin. Bunun nasıl mümkün olduğunu size uzmanlan anlatsın! A . O . G . • İSTMSBVL AKABE l§ MERKEZİBUYUKDERE CAD N0 7880/3 80300 MECIDIYEKÖY / İSTANBUL TEL(U 17541 6 0 1 7 4 16 75174 21 24 174 31 23174 39 89 FAX (1) 167 50 00 M E N K U L K I V M E T L E R A.Ş. • ANKARA BENADAM İŞ MERKEZİBALU SOK N& 8 KAT 4 KAVAKUDERE/ANKARA TEL (4) 11873 30118 29 3 1 1 1 8 2 9 8 2 PAX (4)1181512 İZMİR AKDENİZ CAD REYENT İŞ HAN1 KAT 2 N0 202203204 PASAPORT / İZMİR TEL.I5DI31001 FAX.(51)14 7967 • ADANA ZIVA PAŞA BDLVAR1TEVFİK BEY APT NO' 37 ADANA TELfJD 1 8 2 0 8 0 1 8 2081 FAX (71)182059