22 Aralık 2024 Pazar English Abone Ol Giriş Yap

Katalog

Aylar
Günler
Sayfalar
r CUMHURİYET/14 Düğütıler eskisi kadar neşeli değil DtZtRÖPORTAJ Kıztltepe'de bir kent düğününe konuk oluyoruz. Irak sınırındaki olaylar insarüartn gönlünce eğlenmesirü engelliyor 22 MAYIS 1991 KÜRTLER RAHMt SALTUKTJN 'KÜRTÇE KASETfr D. erik'te emniyet amiri ve kaymakam, düğün yapılan evin çatısmaTürk bayrağı asılmasını 'mecbur* etmiş! AyfıcaKürt bayrağının renkleri olan sarı, kırmızı, yeşil renkli elbise giymek, mendil sallamak dayasak. Düğün evinde etrafımızı saran gençler, Kürt oldukları için baskı gördüklerini, bölgenin geri bırakıldığını anlatıyorlar. 8 ŞENAlf KALKAN miktarda ve ucuza elektrosik ev aletieri, cmizik setieri, saatîer, teypier iatîimassns pek yadsrgamsyoruz, ama doğrusu Lee Coper ve Limon mağazalannis şubeleri bizi şaşırtıyt». Mağaza sahipieri talebin çok iyi oiduğunu söyiuyor, Zaîen çarşıda dolaşırken son moda kot pantoion, gömlekli genç sayistnm Urfa'dan fa2İa olduğumi görüyoruz. ellerinde hazırhyor olmaiarı görülmeye değer. Parmakian inandmaz çabuktukta, EUeriae aidıkian özei oiarak ha2itîanîmş ceviz büyuklüğândeki yagU haniür parçast göz açıp kapaymcaya kadar bir çorbahk şehriyeye dönüşüyor. Mutfakta da köylerden ham olarak alman peynirler tuzlanarak kaynatilmaya hazsrianiyor. Kadınlar k«lar»bir yandan şehKış hazırlıği • riye kesiyor bir yandan da bizi ağtflamaya çahşiyoîiar, Yöre Ramazan Atay'm evinde bi yemeği mercimekfi köfte pişkip raz solukiandıktan sosra eşi Fi ayran eşîiginde somîyorîar. liz'le birîikte akrabalanmn eviBir iki hafta sonra bulgur ne gidiyoruz. Evîerde kış hazsrIsğs şimdiden başlamsş. Birkaç kaynatmaya başlayacakîanm, ev bir araya geSerek hep birlik sonra domates, biber salçass yapacakîanm, tüTşu kuracaklante ksşa hazsrianıyoriar, Biz gittiğimizde evdekileri nı anlatsyorlar. Bötto bn hazırşehriye keserken buîuyoruz, Pi hk birkaç evin kadsnîannı bir rsnç ve buSgur pilavında, çorba araya getirdiği için büyük bir yapvmmda kuUanilan şehtiyeyi keyifle yapıhyor. Peki çarşıdan K azılteçe'nin çarşısı iki kültürü birden yansıtıyor. Hem hazır konfeksiyon giysiler var hem de bölgedeki kadınlarm giydiği allı, güllü, pullu işlemeli ipek kadife kumaşlar bulunuyor. Yöre kadınları, daha şimdiden gelecek kış hazırlığma başlamışlar. Evlerde toplanıp hep birlikte şehriye kesiyorlar. Daha sonrabulgur kaynatılacak. aimak çok mu pahah? Çarşsdan ainjayı pek düşunmemişler bugüne kadar, hem istedikien gibi hazıriıyorlarmss hem de kendi yapabileceklerini dışandan parayia aimak aniamsiz geiiyormus. FBiz Atay iki sokak ötedeki bir evde düğün oîduğunu söyleyince bir de "şehir" düğünii görelim diyoruz. Kızslfepe'de duğün saionu ofanadsği için düğünler yazm bahçede, kışın evierde yapthyor, Bahçe küçük, ama ne gam. Keman, davul ve sazdan oiuşan orkestra eşîiğiiide kadınk erkekîi halay çekiiiyor. Türküler Kürtçe. Orkestranm şefi Ramazan Atay'ı çağınyor başıyia belîi beiirsu. Ramazan geri gelince bize aktanyor kemancmm söytediklerini. Düğün için çok neşeîi, çok eğlenceli diye yazmamalıymışız. însanlar orada açlıkla, sefaletle »iraşip günde yüzîercesi ölürken (Irak'tan kaçan Kurtleri kastediyor) onîarsn burada eğlenmesini yaznıamîz ayîp oîunnuş. Zaten oslar da gönüîsüz çaîsşiyorîarnyş, Döğün sahibi de beszer şeyfer söylüyor. Bir süredir düğünkria sönük olduğunu, eğiencenin eskidea iki gün iki gece surdüğünü, oysa bugıinierde âdet yerins bulsus diye müzik çalmjp halay çekildiğini anlatiyor. Daha sonra civar köyleri dolasıyoruz. Belki bir k6y düğününe rasîiarîz diye. Derik'e doğra gidiyoruz. Bir köyün yanmdan geçerken tandırda ekmek pişiren kadaıiar görüyoruz. Ramazan, "Ekmek ister mi»ai2?" diye sorayor. Biz insanîan rahatsız etmekten çekiniyoruz. "TSBSI tersi" diyor: "Yoldan geçese ierî evieriae götürürken yoida rasttadikian eğer isterse vermtmeieri ys da oniar istemedes ikram etmezierse aytptir. Çok yadirgamr buraiarda." Derik'te~3e bir düğün var, ansa o da evin terasmda. Derik*te düfünter genellikle üç gün süröyor. Birinci gön davetiiler ve gelinie damadm akrabaian eğJeniyor, ikinci gün kma geceJeri yapjhyor, tiçüncü gün de topîuca kız evine gidiîerek geiin getiriliyor. Buradaki düğünierde de davuîzarna yerini saz, davaldan oiuşan mini orkestraîara bırakmsş. Derik'te emniyet amiri ve kaymakam döğün yapılas evin çatisına Türk bayrağı asılmastm mecbur etmiş. Aynca Kürt bayrattsın renkleri olan san, ksrmızs, yeşil renkîi elbise giymek, mendil sallamak da yasak. Düğün evinde gençler etrafımîzı sanp Kürt oldukîan için gördükleri baskılan, bölgenin nasıigeri bnakıidığınıanlatıyorlar. Onteğin sutanna kanaiizasyon kanşjyor. Sular mikroplu olduğu için resmen açıkianmamakla birlikte bölgede bağsrsak enfeksiyonu denüen kolera vakası var. Okullann camları kınk, öğretmenleri eksik; öğretmeni var oian dersier de gerektiği gibi yapumıyor. Gençier îiseden mezun olduktan sonra üniversiteyi kesinlikle kazanamayacaklannı ve işsiz gtiçsüz kalacaklarmı anlatıyorlar çaresizlik îçînde. Yaşlı kadmiarla eski düğünîer üzerine söyleşmek istiyoruz. Ama birer ikişer yanımızdan uzaklaşıyorlar. Bir tanesi daha cesur, Kürtçe oîarak gençlere soruyor: Kimiz, niye soru soruyoruz. Gençier yanhş anlamamamızı istiyor. Polis geçmişte gelip gazeteci gibi insanlarla söyîeşiler yapmış, resimlerini çekmiş, ertesi gün de gelip gözaltına almış. O yuzden yediden yetmise herkeste bir çekingenlik var. Daha fazla keyiflerini bozmamak için ayrılıyoruz düğün evinden ve Derik'ten... BITTI Gezimiziîi sos durağı Kizıitepe. Barada muhabirimk ftamaz t s Ataj'm misaüri olacagi2. ö s c e çarşıda küçük bir tur anyoraz. Kpîtepe'ain çarşıss iki küitürü birdss yansiöyor. Mağazalar hem yörensn glysöerise uygun aih, güüü, puliu, işlemeli ipek, kadife kumaşiar, bobri (kadmîarm ba$lanaa bağtadıklan Rahmi Saituk, *Hoy Nare* adîı içisde Kürtçe renkli eşarp), kıtan (ö2£Îakie evşarkiîar da buîunan kaseti için uzun bir hukuk U kadınîann örttöğü beyaz baş savaşı verdi. Sonunda Kultür Bakanhğı, örtüsü), bıakıras (içe giyilen tstanbui Küitür Müdürlüğti'ne yazı göndererek uzus eîbise), buçik (iç elbisesinia tizerine giyüen desenli, i|li mahkeme kararının uygulanıp bandroiierin §effaf eibise) ve paç (elbiseierin Rahmi Saltuk'a verilmesini istedi. üzerine gsyiîen \mm cepkeu) için ANKARA {Cumhuriyet Bii 2. Asiiye Ceza Mahkemesi'nde satüan kumaşiarla dote hem de rosa) Sanatçı Rahmi Saltuk, yargslanan Saîtuk, üç ay süren konfeksiyon üfünîeriBİ satıyor. Kürtçe kasete getiriieB engelîe yargüama sonunda suç unsurSaSimra yaksn oîduğu içsn bor ri yargı yoluyîa astı. Saltuk, yar noın ohişmadığı gerekçesiyle gsianma pahasma girîştiği bu beraat etti. yolia, Küitür Bakanhğs'ndan Beraat karan üe yeniden yap"Hoy Nare" ada kaseti için tığı bandroi başvurusu geri çevbandroi aSmayı başardı. rilea Saituk, îstanbul 6. İdare Sakuk, 7 Temmuz 1989'da Mahkemesi'ne başvurdu ve içinde üç Kürtçe türkünün'de bandroi verümemesine ilişkin işbuhınduğu "Hoy Nare" adh îemin iptalini istedi. kasetini piyasaya çıkardı. KüiMahkeme önce yürütmeyi tür Bakanlığı'na "Hoy Nare", "Desma!" ve "GuleaMf" adlı durdurma karan verdi, ardmKürtçe türküterinin adlannı da dan da 24 Arahk 1990'da işiebiîdirerek bandroi alan Saituk mi bukuka aykın bularak iptal etti, Bu karar üe ikinci kez baamacmt şöyle anîattt: "Bakanhga Kürtçe turküieri kanlığa başvuran Saituk, uzun mi de bildirdim. Ama bunların süre herhangi bir yanıt alamaKürtçe olduklannı beHrtmcdlm. dı. Küitür Bakanhgı, 4 martta Sonunda 20 bin kaset için band İstanbul Küitür Müdürlüğü'ne roi aldım. Kaset eok biiyıik rag bir yazı göndererek mahkeme bet gördu. Benim amacım ke karannın uygulanmasını istedi. sinUkie licari değiidi. Zaten pi Bunun uzerine bandrollerini ' jasada deklare ediimeden çıks alan Saituk, sonraki geîişmelerılan ve Kürtçe turküter de içe ri şöyle aktardı. 'Hoy Nare'ye izinaimdı ren kasetier vardı. Ben Kürtçe tiirkü okuduğumıı gazete yardımı ile kamııoyuııa duyurdum. Amacım, bu konudaki yassga karşı çıkmak, bu yöndc kamuoyu oiuşturmakti. Bu da sağiandı sanıyorum. SHP bir siıre sonra Kurtçeye yasak getiren yasanın kalkması için yasa önerisi venll." "20 bin kaset iki günde bitince Saituk, 2.500 bandroi için yeniden başvurdu. Ama bandroi ver ilmediği gibi kaset hakkında îstanbul Basm Savcüığı'nca toplatma kararı çıkanldı ve Saituk hakkında dava açıldi. İstanbu! "Yaıı iie bana verdikleri bandrolleri daha sonra 'Yanlışlıkla vermişiz' diyerek geri istedüer. Ben dc 4Bu isteminize ilişkin bana yazı verirseniz geri veririm' dedim. Uzun sure onlör yszı vermedi, ben de bandrolleri. Sonra 13 nisanda Kürtçe yasağı getiren yasa yürürlükten kpldınldı. 15 nisanda da ba* na bandrolleri resınen verdiler. Bakaniık, idare mahkemesi karannı da Danıştay'a götürdü. Ama benim durumum farkiılık gösteriyor. Ben ortaya çıkan engelleıi mahkeme karan ile aşKÎZILTEPE'DE KIŞA HA2DRLIK Kızıltepe'de bugünlerde hemen ber evde kışa hazırlaıulıyor. Salça yapüacak, tnrşu kuruiacak. (Fotograf: Banş Bü) Kürtlüğe karşı silahsızlandırma ALPAV KABACALI 17. yüzyılın ikinci yansmda yer alan birtakım gelişmelerden sonra Kuçanis, kimi zaman da Çölemerik merkez olmak üzere Süryani papazlanndan Nastorios'un kurduğu Nastur mezhebinden olanlara Nasturi denilmektedir. Musul sonmunun çözümü için çalışıldığı sırada, Ankara hükümeti Revandız bölgesindeki Kürt aşiretleriyle işbirliğine girişmeyi planlamış; 1920 sonlarında Revandız'a üç subay ve yüz erden oluşan bir piyade bölüğü gönderilmiş. 1921 ağustosunda da Süleymaniye ve Havalisi Komutanlığj'na Binbaşı Şevki Bey atanmıştı. 1922 ilkbaharmda ise Kürt aşiretlerinden gelme savaşçüarla Fransız ordusundan kaçan Müslüman askerlerden oiuşan bir müfreze kurularak başına Milis Yarbay özdemir Bey ile küçük rütbeli otuz subay atandı. 1922 ortalarında bölgeye giren bu müfreze, çevredeki aşiretlerden derlenen savaşçılarla güçlenerek İngiliz yanlısı birliklerle çatışmalara girişti. Derbent'te başarı kazanan Osman Bey, daha önce sözünü ettiğimiz Kürt hükümetini kuran Şeyh Mahmut Berzenci ile gizlice anlaştı ve saldırılannı sürdürdü. Ancak Doğu cephesinden yeterli ölcüde destek alamadığından tngilizler tarafmdan yenilgiye uğratıldı, Iran'a sığınmak zorunda kaldı. Ingiltere, Musul sorununun kendi lehine çözümlenmesini sağlamak amacıyla Irak'taki Ermeni ve Asuriler'i harekete geçirmiş; Nasturileri Hakkâri güneyine sürmüş, Kürtler arâsında yoğun propagandaya başlamıştı. Türkler ise o sırada Revandız'da bulunan Şeyh Mahmut'la işbirliğine girişmek istiyorlardı. Hakkâri valisi Halil Rifat Bey, bir Jandarma birliğiyle keşfe giderken 7 Ağustos 1924'te Nasturi Nuhup kabilesi reisi Gulyano'nun saldınsına uğradı. Hangediği'ndeki bu olayda vali tutsak alandı, tl Jandarma Komutanı Binbaşı Hüseyin Bey'le üç Jandarma eri öldürüldü. Kısa bir sure sonra vali, Aşağı Tayyare Nasturilerinin en güçlü kabile reisi olan Hoşabe tarafından serbest bıraktırıldıysa da, hUkümetçe olay çıkaran Nasturilerin tepelenmesine karar verildi. Harekât, Uçüncü Ordu'ya bağlı 7.. Kolordu'nun komutanı Cafer Tayyar (Eğilmez) Paşa tarafından yürütüldü. ,Kürt Şikak aşireti şeyhi tsmail Ağa Simko'dan yararlanılması da öngörüldü. Dtizenîi birüklerin yanı sıra 8. Aşiret Fırkası'nm toplanabilen er ve subaylanyla çok sayıda "aşiret eri"nin de katıldiğı harekât 12 Eylül 1924'te başladı, 28 eylülde sona erdi. Ayakîananîann tepelenmesi amacı güdülmekle birlikte Nasturilerin çoğunun sınır dışına kaçmış olması dolayısıyla harekât amacına ulaşamadığı gibi Musul sorununun çözümüne yönelik askeri girişimler de sonuç vermemiş oldu. Harekât sürerken eski Bitlis Mebusu Yusuf Ziya'nın kışkırtmalan dolayısıyla askeri birüklerden bir bolümü silahlarıyla birlikte karşı tarafa geçtiklerinden, bu olay daha sonra Savaş Divanı'nca ele alındı ve Yusuf Ziya suçlu görülerek idamedildi. (M.Tunçay: TC'de Tek Parti Yönetiminin Kurulması, Ank. 1981, s.112). İç ayaklanmalardan söz eden resmi yayınlarda, bu ayaklanmalann "tenkil" ve "tedip" edildiği ifade edilir. Arapça bir sözcük olan "tenkü", burada "örnek olacak bir ceza verme", "tepeleme" anlamlannda kullanılmaktadır. "Tedip"in karşıhğı ise "edepkndirme", "terbiyesini verme, haddini bildirme"dir. Genelkurmayın 'Türk tstiklftl Harbi tstiklâl Harbi'nde AyakJanmalar' kitabında "tenkil" karşılığı tepeleme, "tedip" karşıhgı yola getirme denilmektedir. Biz de aynı sözleri kullanacağız. Bundan sonra sözünü edeceğimiz ayaklanmaları çoğunca tek bir kaynaktan, Enı. Kurmay Albay Reşit Halh'nın Genelkurmay Harp Tarihi Başkanlığı Yaymlan arâsında çıkan Türkiye Cumhuriyetinde Ayaklanmalar (19241938) adh kitabından (Ank. 1972) yararlanarak kaleme aldık. Bunun nedeni, konuyla ilgili baska yayın yapılmamış, belgelerin yayımlanmamış olmasıdır. ya da ölü tepelenmeleri gibi uygulamalara yöneünmesî istendi. Üçüncü Ordu Müfettişliği de valiliklerin ayaklanmacüan ve htikütniüleri yakalama harekâtıru sürdürmelerini uygun görüyor, aynca şu yolda davranılmasını istiyordu: Beşiri, Garzan, Silvan, Kulp, Sason iîçelerinde askeri güçlerle şiddetli bir yola getirme harekâtı yapılacak. Bu, bölgedeki aşiretleri tümüyle silahtan arındırma, ayaklanmacı ve hükümlüleri yakaiamakla birlikte karşı koyma ve direnme durumuna göre yok etme derecesine varabilecek, Harekâtın göstereceği gelişmeye göre Dersim'.de hiç yola getirilmemiş ve eşkiyahklarını hep sürdürmüş olan Koçuşağı aşireti yola getirilip silahları toplanacak. Bundan sonra Hozat, ardından Ovacık ilçeleriyle uğraşılacak, en sonunda Doğu Dersim silahtan arındırılacak... tçşlenBakarüığı26Mayısl925yüuıdabölge(kkiülem gendgegörukrir Abdurrahman'ı ve adamlarını ortadan kaldırdıktan sonra çekildi. Sason ayaklanroalan Siirt'e bağlı Sason ilçesinin doğu sınırındaki yüksek, sarp, engebelerle dolu dağlarla vadiler arasmdaki bölgede yaşayan Kürtler, yüzyülardan beri denetim altına almamamıştı. Buranın halkı "askere gitmez, vergi |ermez, kendine göre bir düzen içinde vf ilkel koşullarda yaşar"dı. Bunun başhca nedenlerinden biri de ulaşım olanaksızhğıydı. 1925'te Şeyh Sait Ayaklanması sırasında bu bölgedeki Kürtler de başkaldırdı. 1937'ye kadar sürecek bir dizi ayaklanmanın ilkiydi bu... Askeri birlikler, ulaşabildikleri Asi, Ktisküt, Herük gibi yerleri boşalttılar. Sözü geçen dağhk kesimde oturmak ve buraya girmek yasaklandı. Ancak 1930'a kadar aşiretlerin üstüne gidilmedi. Bu tarihte, Sasonlular'ın "itaatsisdikleri" dikkati çekmeye başladı. 1932 eylülünde bölgeye iki alay ile iki seyyar jandarma taburu gönderildi. Bunlar ulaşabildikleri köy ve mezraları tahrip ettiler. tki yüzü aşkın silah topladılar. Kışın harekât durduruldu. 1933 temmuzunda kaçak tütün imha etmek üzere giden Tekel memurlarına •Helikan ve Harbak'ta engel olundu. 7. Seyyar Jandarma Alayı'ndan bir bölük, Tekel memurlarını korumak üzere bölgeye gönderilmişti. Ancak giriştiği harekâtta başarıya ulaşamadı. Em. Kurmay Albay Reşat Hallı, Sasonlular'ın itaatsizliği büsbütün ele aldıklarını ifade ettikten sonra ekliyor: "Bu itaasizük 1935 nisan ayında hayvan sayımına çıkan devlet memurlanm kovmak, ogul vermeye giden heyet içinde ilçe kaymakam vekilini öldünnek ve müftüyü yaralamak suretiyle fiiliyata intikal ederek ayaklanma niteliğini almış ve tedibe giden mahalli kuvvetlere sUahla karşı koyacak derecede Ueri götürülmüştü." Reşat Halh'ya göre 1935 yılındaki harekâtta "birlikierden bir jandarma yarah, dört sivil şehit verilmis, eşkıyaya da 23 ölü, üç yarah verdirilmiş, 58'i yakalanmış, 870'i kendUiginden tesiim olmuş ve bu arada 57 tüfek toplanmıştı." Harekâta 10 Temmuz 1936'da yeniden baslandı. O yıl "jandarmadan 14 yaralı, nizamiye birliklerinden 21 şehit, iki yarah, halktan iki şehit, beş yaralı verilmiş, (...) eşkiyaya da 155 ölü, 24 yarah verdirilmiş, 39 kişi yakalannuş, 879 kişi de kendiliğinden tesiim olmuş, bu arada 52 de tüfek toplanmıştı." İSTANBUL BÜYÜKŞEHtR BELEDİYE BAŞKAMJĞrNDAN İHALEİLAM 1. Şişli Mecidiyeköy Mah. 309 pafta, 1963 ada, 29 parsel üzerinde kat karşüığı konut inşaat işi 874.291.000. TL. muhammen bedelîe ihale olacaktır. Geçici Teminatr. 26.228.730.. TL. • Şartnamesi: 180.000. TL. bedelle Mesken Gecekondu îşl. Md.ğünden satın ahnabilir. 2. Fatih Kırkçeşme Mah. Kendir Sk. 452 pafta, 2961 ada 7 parsel üzerinde kat karşıhğı Konut inşaat işi 500.000.000. TL. muhammen bedelle ihale olacaktır. Geçici Teminatr. 15.000.000. TL. Şartnamesi: 150.000. TL. bedelle Yatırım Planlama Md.ğünden satın ahnabilir. 3. Üsküdar Selamiali Mah. 57 pafta, 146 ada, 2324 parseller üzerinde kat karşıhğı konut inşaat işi 461.684.092. TL. muhammen bedelle ihale olacaktır. Geçici Teminatı: 13.850.523. TL. Şartnamesi: 100.000. TL. bedelle Mesken Gecekondu tşl. Md.ğünden satın ahnabilir. 4. Üsküdar Pazarbaşı Mah. 42 pafta, 195 ada, 26 parsel Uzerine kat karşıhğı konut inşaat işi 349.424. 208. TL. muhammen bedelle ihale olacaktır. Geçici Teminatı: 10.482.725. TL. Şartnamesi: 80.000. TL. bedelle Mesken Gecekondu tşl. Md.ğünden satın ahnabilir. 5. Üsküdar Selamiali Mah. 68 pafta, 158 ada, 40414243 parseller üzerinde kat karşıhğı könut inşaat işi 285.821.000. TL. muhammen bedelle ihale olacaktır. Geçici Teminatı: 8.574.630. TL. Şartnamesi: 60.000. TL. bedelle Mesken Gecekondu tşl. Md.ğünden satın ahnabilir. 6. Üsküdar Pazarbaşı 42 pafta 486 ada, 7 parsel üzerinde kat karşıhğı konut inşaat işi 255.865.000. TL. muhammen bedelle ihale olacaktır. Geçici Teminatı: 7.675.950. TL. Şartnamesi: 60.000. TL. bedelle Mesken Gecekondu tşl. Md.ğünden sâtın ahnabilir. Yukanda yazıh işler 6 Haziran 1991 günü saat 11.00'de tstanbui Büyükşehir Belediye Encümeni'nde 2886/51 g maddesine göre pazaruk usulü ile şartnameleri vechile ayrı ayn ihale olacaktır. İhalelere katumak isteyenlerin ihale tarihinden en az 5 (beş) gün önce Belediye'ye müracaat etmeleri gerekmekte olup şartnamelerinde yazıh belgelerle birlikte yukanda yazıh ihale gün ve saatinde tstanbui Büyükşehir Belediye Encümeni'nde hazır bulunmaları gerekmektedir. llan olunur. 9 ağustosta Beşiri ya da Şemdinan (Şemdinli) harekâtına başlayan 41. Tümen birlikleri çeşitli yönlerden ilerleyerek on altı köyü taradı ve silah toplama işinde direnişle karşılaşmadı. Bir taburla bir süvari bölüğü Raman aşireti reisi Emin'le adamlarmm ardma düştü. Başka yönlerden de bunlann güneye kaçmalarını önleyecek müfrezeler gönderildi. îki aşiretten 200 ayaklanmacı, 12 ağustosta kuzeybatıya çekildi. Bu arada 4. bölük sınınn 108. kilometresinde Hançere ve Emir Feddale kabilelerinin saldınsına uğradı. Üç buçuk saat süren çarpışmada üç er öldü, bir er yaralandı. Saldınlar geri püskürtüldü. Aynı gün Raman, alikan, Receban aşiretlerinin silahları toplandı. Başka kalkışmalar olduysa da hepsi zamanında bastırıldı. Raçkotan aşireti ile yakınındaki öteki aşiretlerin silahlarının alınmasından sonra harekâta son verildi. Ertesi yıl Eruhlu Yakup Ağa ile oğullarının şapkaya karşı çıkmaları, Siirt'teki Zilan ve Adıyan aşiretlerini Pervari1de ayaklandırmalanyla başgösteren olay, 6. ve 18. Piyade Alaylan'mn üzerlerine gönderilmeleri, ayaklanmacıların Suriye'ye kaçmaları Uzerine kısa sürede son buldu. Yine 1926'da, ağalann bir duruşmada hazır bulunması için "ihzar müzekkeresi" getiren jandarma başçavuşuna Pervari'nin Rüba köyünde ateş açilması ile başlayan olay, ertesi gün bir piyade alayımn köyün çevresini kuşatmasından sonra 17 gün sürecek bir çatışmaya dönüştü. Bu arada Medrese köyünden Şeyh Abdurrahman ile Şeyh Hani, RUba ağalarının yardımına gelmişlerdi. Alay, ağaları, köyün erkeklerini, Şeyh Yola getirme harekâtı Şeyh Sait Ayaklanması'nın bastınlmasından sonra Raman'da "temizleme ve ıslabat" amaeıyla tepeleme, yola getirme harekâtlarına girişildi. Dahiliye Vekâleti (Içişleri Bakanlığı), ayaklanmayla ilgili davaları gören Şark tstiklâl Mahkemesi'nin savcıhğına, Üçüncü Ordu Müfettişliği'ne ve bölgedeki ülerin valiliklerine 26 Mayıs 1925'te bir genelge gönderdi. Burada, "Ayaklanma ile sozle vey» eylemli olarak ilgilenmiş, fakat ilgisini ve izini gizlemiş veya.hut KUrtlikk ve irtica ile öteden beri sanık olan kişilerin ve zümrelerin" ellerindeki silahların toplanması, kaçakların yakalanması, bölgede cezaevlerinden kaçan bütün hükümlü ve tutukluların diri GENÇLER İÇİN İNGİLTERE'nin SEÇKİN OKULLARINDA YAZ KURSLARI *Haftada20ders * Aile yanında tam pansiyon konaklama * Havaalanında karşılama ve uğurlama •Spor * Sosyal aktiviteler * Geziler * Grup indirimi LÜTFEN BİZİ ARAYIN UcreUİZ Brosür ve Bilgi için: GÖKŞEN SÜRÖCÜ KURSU ÖDEMEDE KOLAYLIK Millet Cad. 20 Aksaray 525 30 00 Ehliyetimi kaybettim. Hükümsüzdür. ALPAYLÖK Yamn: Agrı isyanı SASKOM ENGMSHCENTEfl Şehzadebaşı Cad Gündeş Han Kat 4 Veznecıler İstanbul Tel 511 94 11 • 512 53 77(3 Hat) Fax 522 94 62
Abone Ol Giriş Yap
Anasayfa Abonelik Paketleri Yayınlar Yardım İletişim English
x
Aşağıdaki yayınlardan bul
Tümünü seç
|
Tümünü temizle
Aşağıdaki tarih aralığında yayınlanmış makaleleri bul
Aşağıdaki yöntemler yoluyla kelimeleri içeren makaleleri bul
ve ve
ve ve
Temizle