Katalog

CUMHURÎYET/12 BORSANOTLARI EKONOMÎ ABDURRAHMAN YILDIRIM Piyasanm boğalarına ne oldu? Hisse senedi piyasasının önemli bir hastalığı yeniden ortaya çıktı. Bu piyasa sık sık ya aşırı iyimseriik ya da aşırı karamsarlık içine giriyor. Son zamanlarda da gereksiz, aşırı bir karamsariık kapladı piyaşayı. Fiyatların yükseldiği dönemde hisseleri ucuz diye alanlar fiyatların reel olarak yüzde 60 ucuztadığı günlerde hisseleri pahalı bularak satış yapıyorlar. Geçen yılın temmuz sonu fiyatlarıyla geçen hatta sonu fiyatları karşılaştırıldığında borsada fiyat/kazanç oranının 30.9'dan 125'a indiği, temettü veriminin de yüzde 1.9'dan yüzde 4.7'ye yükseldiği görülüyor. Her iki rasyo da borsada kazanç potansiyelinin geçen yılın temmuz ayına göre bir katından daha fazla arttığını belirtiyor. Peki, bu karamsarlık neden? Siyasi ve ekonomik faktörlerdeki belirsizliklerden. Faizlerin ve dövizin yükselişinden ve benzeri nedenlerden. Herkes tarafından bilinen bu nedenlerin yanında, btlinmeyen, daha doğrusu gözden kaçan ve piyasayı olumsuz etkileyen faktörlerdeki değişmelerin acaba farkında mıyız? * öncelikle şunu vurgulamak gerekiyor. Bugünkü fiyatlar 'kötü göstergelerin' altınBankası, Petkim, Yünsa, THY, Adana Ç., Yasaş'ın da bulunduğu 12 hisse senedi ise defter değerlerinin bile altına düştü. Bu fiyat düzeyleri önümüzdeki dönemde borsanın iyi olması için en büyük etkeni oluşturuyor. * Borsayı etkileyen ekonomideki ve siyasetteki belirsizlik döneminin ucuna geldik. Bunun için günler sayılıyor. En kötü belirlilik bile belirsizlikten daha iyidir. * Seçime gidilmese de destekleme alımları sürecek, piyasaya para çıkacak. Bu yıl seçime gidildigi takdirde uygulanacak seçim ekonomisinden dolayı piyasadaki para yine bollaşacak. Yani iki olastlıkta da önümüzdeki yaz mevsiminde ve sonbaharda piyasadaki para miktarının artması kuvvetl) bir ihtimal olarak görülüyor. Karslı, kürkçü dükkânma döndü * Faizde yeni bir gelişme var. Merkez Bankası, İnterbank faizlerini dizginlemek ve kontrol altına almak için bugünden itibaren yeniden kotasyon vermeye başlıyor. Düşen İnterbank faizleriyle birlikte repo faizlerinin de düşmesi beklenir. * Özel sektöre geçen hafda şekillendi, inebileceği dü medi. Bir Erdemir, Yapı Kreta sağlanan dış krediler bu zeylere indi. Aşırı karamsar di, Kordsa deftör değerleri alandaki tıkanıklığın sona erlıkla da bazı hisse fiyatları üzerinden işlem görmeye diğinin işaretini veriyor. Dış gözden kaçtı, değerlendirile başladı. Aralarında Garanti kredilerin devamınm gelmesi bekleniyor. * Şirketlerin 3 aylık bilançoları beklendiği gibi 'kötü' değil. Bu bilançolar kamuoyuna açıklansaydı piyasa için daha yararlı olurdu. İş Bankası'nın sermaye arttırımı yaklaşık Bir hatırlatma: İş Bankası'nın A, B ve C * TOBB'nin 3 ayda bir yapbir yıldan beri gündemde, ama yılan hikâgrubu diye ayrılan hisseleri arasında belti bir tırdığı 'İş Dünyasının Nabzı' yesine dönen bu sermaye arttırımı bir türlü fiyat dengesi vardır. Son zamanlarda sermaanketi olumlu sinyaller verigerçekleştirilemedi. Bu sermaye arttırımınye arttırımı beklentisi nedeniyle bu dengeyor. Ankete katılanların çoda en büyük engel, bankanın sermaye yalerde bozulma meydana geliyor. Hisseler ğunluğu önümüzdeki dönempısıydı. Halkın elindeki yüzde 23.57 oranınarasındaki dengeye göre bir Agrubunun 20 de satışların artacağını bekdaki hisseden başka sermayenin yüzde B grubu hisseye, bir B grubunun 4 C grubu liyorlar. 35.93'ü T. İş Bankası Munzam Sandığı'na, hisseye, bir A grubunun ise 80 C grubu hisyüzde 28.38'i Cumhurbaşkanlığı'na (Atatürk seye eşit olması gerekli. Ama borsadaki son Sonuç: "Buğday başak vepayları), yüzde 12.12'si Hazine'ye ait. Ser fiyatlar A grubunun 820 bin TL, B grubunun rince, orak pahalıya çıkar." mayenin 250 milyardan 1,5 ve 2 5 trilyona 31 bin TL, C grubunun ise 10 bin TL olduOrta ve uzun vadeli düşünenyükseltilmesi söz konusu. Büyük hissedarla ğunu gösteriyor. Bu durumda ya B grubu Ier için bugünlerde borsada rın paylarını korumaları için rüçhan haklarını hisseleri çok ucuzlamış ya da A ve C grubu cazip f iyattan hisse senetleri kullanmaları gerekli. Ama para nerede? hisseleri çok şişmiş durumda. var. Geçen yıl görevinden ayrılan İMKB'nin Kurucu başkanı Muharrem Karslı, döndü dolaştı yine kürkçü dükkânma geldi. Altın Menkul Değerier'in Yönetim' Kurulu Başkanı olarak borsaya dönüş yapan Karslı, "Borsacılık kanımıza bulaşmış. Bırakamadık ki" dedi. Karslı, merkezi Şişli'de olan aracı kurumunu tanıtırken işlem salonunda telsiz telefonu eline aldı, tahtalann önüne geçti ve müşterilerin alım satım işlemlerini nasıl gerçekleştirdiklerini anlattı. Bu sırada Karslı, borsa işlem salonuna girip girmeyeceği konusunda, "Brokerliği ben beceremem ki. Panotartn önürtde o cambazlığı yapamam" diye konuştu. Karslı, öteki aracı kurumlardan farkını ise "Aslında yok. Ama biz Altın Menkul Değerleriz" diye cevapladı. Reklamcılar Derneği, bu yılki 3. Kristal Elma yarışmasını da alnımn akıyla gerçekleştirdikten sonra genel kurulunu yaptı ve 6 yıldır derneğe kurucu, asbaşkan ve başkan olarak hizmet vermiş olan Ersin Salman başkanlıktan aynlarak yerini Birleşik Reklamcılar'dan Izmir Tolga'ya bıraktı. geçti. Aslında biz Salman'ın başkanhğını sürdttrmesini istedik, ancak ajanstaki işlerinin yoğunluğu nedeniyle başkanlığı sürdürmek istemediğini belirtti" diyen Tolga, yeni yönetim kurulunun genel kurul tarafından saptandığını açıklamasına ekledi. Eski başkan Salman ise, "Başkanhktan ayrılmış olmama rağmen olabildigince Tolga'nm başkanlığmdaki aktif bir şekilde dernekte çayeni yönetim kurulu, bu haflışmaya devam edeceğim" ta içinde toplanıp önce görev derken kuruluştan bu yana bölümü yapacak ardından Reklamcılar Derneği'nin geda yıllık faaliyet programıçirdiği aşamaları şöyle Özetnı gözden geçirecek. Tolga, ledi: "İlk başta Bay Acı"Öncelikle dernekte kalıcı, man'ın döneminde kuruluş yerleşik bir profesyonel kadve daha sonra da yerleşme, ro kunnak istiyoruz. Özellikoturma dönemini yaşadık. le icra konusunda yetkili Daha sonra sektörün sorunolacaklar" derken, yeni yölanna göre yeniden örgütlennetim kurulunda hem daha me, yeniden yapılanma aşaönceki dönemlerde görev al Ersin Salman ması gündeme geldi. Yömış üyelerin hem de genç, yeni üyele netim kurulu, bu yeniden yapılanmayı rin birlikte çalışacağmı belirtti. "Genel hızla tamamlayacak ve sonraki aşamaya kurul, gayet olumlu bir hava içinde gelecek." Çarşı Reklamcılıkta Altınyıldız Şirketler Grubu'na bağh kuruluşlardan Çarşı Mağazalan'nın reklam ve tanıtım faaliyetlerini bundan böyle Reklamcılık Ajansı üstleniyor. Önümüzdeki günlerde yeni bir mağazanın açılışı için Reklamcılık'ta yoğun çalışmalar var bu aralar. Amerikalı ünlü sinema oyuncusu, yönetmen ve yazar Woody Allen da sonunda reklam dünyasına girdi. Italyan gıda ürünleri toptanası ve mağaza zinciri şirketi COOP için anlaşmaya varan Allen, filmlerde sadece yönetmenlik yapacak. Sonuç merakla bekleniyor. REKLAMDUNYASI Dernekte yenileşmeye devam 13 MAYIS 1991 Sabancı CNN'de Yönetmen Tunca Yönder'in hazırladığı 2 adet 60'ar saniyeHk Hacı Ömer Sabancı Holding tanıtım filmleri bu hafta içinde CNN'in hem ABD hem de Avrupa kanallarında yayına giriyor. Emirgan'daki Ath Köşk'te Sakıp Şabancı'nın açıklamalarını da içeren filmin Ön hazırhk ve çekim süresi yaklaşık 1.5 ay sürdü. Film, Sabancı Holding'i Türk ekonomisi içindeki konumuyla birlikte anlatıyor. Yenilere duyurulur Piyasanm daraldığı bu dönemde yeni halka arzlar birbiri peşisıra geliyor. Esbank, Tire Kutsan, Derimod, Niğde Çimento'nun hisseleri halka arzedilecek. Niğde Çimento'nun halka arzı bugün başlıyor. KOİ tarafından özelleştirme çerçevesinde yüzde 14.77 hissesi 7.000 liradan satışa çıkarılan Ditaş'ın fiyat/kazanç oranı 15.4, piyasa değeri/defter değeri 4.58, cari oranı 2.58. Burada bir hatırlatma yapalım: Borsanın daralma dönemlerinde yatırımcılar alım için nazlı oluyorlar. Başarılı bir satış için bu rasyoların borsa ortalamasının altında bulunması uygun olur. Bu dönemde fiyat/kazanç oranı 15"m altı, piyasa değeri/defter değeri 3 ve 3'ün altmdaki hisseler yatırımcılar tarafından cazip bulunuyor. Halka açılmayı düşünenlere duyurulur. Woody Allen reklam filmi çekiyor 'İş'in sermaye 'iş'i zor TEKNOLOJIVITRINI Telefon dinlenmesine çözüm Telefon dinlemek aslında yasaktur. Ancak dünyanm her yerinde telefonun izinsiz dinlenmesi önlenememektedir. Hatta ABD gibi ülkelerde telefon ağına girmeyi sağlayan malzemeleri edinmek kolaydır, bunlar serbestçe satılır. Telefon görüşmelerinin gizliliğini saklamak isteyenler, üretim sırlannı saklamak isteyen çok sayıda firma iletişimlerini kodlayarak bir çözüm bulmaya çalışmıştır. Bunun için gerekli gereçler bulunmaktadır. Fakat çalışma biçimleri analog sistem üzerine kurulu olmalan dolayısıyla çok kolay olduğu için kodu çözmek isteyenler fazla zorlanrgamaktadır. SAGEM firması geliştirdiği DCS 500 sistemiyle bugün etkin bir kodlama gerekçekleştirmeyi mümkün kıhyor. Bir mikrobilgisayarda olduğu gibi sayılan kodlayan bir sayısal sistem bunu sağlıyor. Sinyal önce ince dilimlere ayrıhyor, sonra bu dilimlerin her birinin değeri ölçülüyor ve 0.1 (ikili sistem; her sayı bir bit) şeklinde değerler alıyor. Bu kodlanmış değerlerin, bir düzen içinde aktarılması gerekiyor. Toplamda 10 bit içeren bir sayısal sinyal elde ediliyor (8'i aktaruan bilgi için 2'si bunun kontrolü için). Bir telefon hattında bir saniyede gönderilecek azami bit sayısı 4800. Ancak telefon.görüşmesinin bu şekilde aktarılabilmesi için bu sayının en az saniyede 64.000 olması gerekiyor. SAGEM firması, verileri sıkıştıraraic bu soruna bir çözüm bulmuş. Geriye sayısal sinyalin kodlanması kalıyor. Ancak bu artık önemli bir sorun değil. Bitlerin yerleri değiştirilerek bu kolayhkla sağlanıyor. DCS 500 sistemi hattın her iki ucuna yerleştirildiği zaman artık kimsenin dinleyemeyeceğinden emin, güvenlikli bir biçimde telefon konuşma . sı yapılabiliyor. Sistemin fiyatı 3040 bin Fransız Frangı arasında değişiyor. Aslında sistem askeri kullanım için tasarımlanmış. Eregli'de büyük huzursuzluk tını aldığını anlattı. Alpaslan özdemir de fabrikada genelde işçi arasında sevilen başarılı insanlann çıkarıldığmı, bunlar arasında sendikal faaliyetlere lanan toplu iş sözleşmesinden katılanların çoğunlukta olduğukarmalara karşı "şalter sonra 8 mayısta Erdemir'de ilk SÜLEYMAN SARILAR nu söyledi. indirmeye" kadar varabilecek işçi çıkarma hareketi başlatıldı. KARADENtZ EREĞLİ protesto eylemlerini tartışan Er Bu konuda Erdemir Genel Müöte yandan SHP Ereğli ilçe Ereğli Demir Çelik Fabrikala demir işçileri dün SHP'nin des dürlüğü'nden hiçbir açıklama örgütünün kongresine katılmak rı'ndan (Erdemir), 630 işçinin çı teğiyle moral buldular. İlçe yapılmazken işçiler genellikle üzere gelen SHP Grup Başkankarılmasmm yol açtığı huzur kongresi için Karadeniz Ereğli fabrikada sevilen ve sendikal çavekili ve PM üyesi Hasan Fehye gelen bazı SHP milletvekille hşmalara aktif olarak katılanlasuzluk tırmanıyor. "Sıra bende mi Güneş, milletvekili Ömer mi?" tedirginliği ile her gün sen rinin de aralarında bulunduğu rın iş akitlerinin feshedildiğini Türkçaka) ve PM üyesi Önay dikalart Türk Metal'in Ereğli bir grup SHP'li dün Erdemir iş söylediler. Tazminatlı olarak işAlpago ile SHP'lilerin katıldığı Şubesi'nde toplanarak işten çı çileriyle birlikte işten çıkarma ten cıkarılanlar arasında emekbir protesto yürüyüşü yapıldı. îşten çıkarılan Erdemir işçileri ve ailelerinin de katıldığı alkışh Şirin Ereğli gazetesinin iddiası: protesto yürüyüşünden sonra kongrede konuşan Hasan Fehmi Güneş, "Erdemir'deki zalimlerin zulmüdür" dedi. Güneş, işten çıkanlmalann yaygmlaştınlolduğu beürtildi. Bu konuda Şirin Ereğli'ye rına satılması ile yönetitnin de tamamen dığını ve Türkiye genelinde işçi NtHAT CAN ve Erdemir'e yakın ve inanılır kaynaklar yabancılardan oluşacağı ve Erdemir'in ar kıyımı yapıldığmı belirterek "Bu KARADENtZ EREĞLİ Erdemir' dan edinilen bilgilere göre ABD'nin en bü tık bir Türk ağır sanayii olmaktan çıkaca bir dramdır. Bunun hesabını in, Türkiye'nin 50 milyar dolarlık dış bor yük çelik kuruluşlarının başmda gelen ğı ifade ediliyor. Şirin Ereğli'ye sızan ha soracagız" diye konuştu. ca mahsuben Amerikan ve Japon firma "US" firmasmm yan kuruluşu olan beıiere göre Erdemir'i satın alacak olan yatşten çıkarılan Erdemir işçileri lanna satılacağı ve Erdemir'den elde edi "UEC" isimli mühendislik firması temsil bancı firmalar, işçi çıkışlannı şimdiki yölecek olan gelirin, borçlardan düşüleceği cilerinin halen Erdemir'de bazı teknik in netimin yapmasını istiyor. Bu şekilde ya her gün olduğu gibi dün de bağh belirtiliyor. celemelerde bulundukları belirtiliyor. bancı firmalara duyulan tepkilerin biroz bulunduklan Türk Metal Sendihafifleyeceğinin hesaplandığı ileri kası'nda toplanarak izlenecek Bu konuda Erdemir yetkililerinden herBu konuda edinilen bilgilere göre bu fır sürülüyor'1 denildi. yolu belirlemeye çalıştılar. Çıhangi bir bilgi almamazken Ereğli'de günltik olarak yayımlanan "Şirin Ereğli" ga malar Erdemir'deki personel fazlahğını ileri Haberin son bölümünde ise "öte yan kartılan işçilerin aralarında zetesinde önceki gün manşetten verilen bir sürünce, işçi çıkışları başlatıldı. dan işten çıkarmalar sonucunda Erdemir oluşturduklan komite ile sendihaberde, "Ereğli Demir ve Çelik FabrikaŞirin Ereğli gazetesinin haberinin son personeli uzerinde tam bir moral çökün kayı "şalter kapatmaya" zorluları Erdemir'in" Amerikan ve Japon firma bölümünde ise Erdemir'de yönetim deği tüsU bulunduğu ve burada gerçekleştirilen yorlar. İşçiler, halen çalışanların larına satışı konusunda başlatılan girişim şikliği yapılacağı öne sürültiyor. Haberde, üretimin uzun süre beklenenin altında sey da "bize sıra ne zaman gelecek" lerin oldukça sessiz yürütüldüğü, işten çı"Erdemir'in, dış borçlann hafifleıilme retmesinin normal olduğu bildiriliyor" gö endişesini taşıdıklarını belirttiler. karmalann asıl odak noktasınm bu satış si nedeniyle Amerikan ve Japon firmala rüşüne yer verildi. Ereğli Demir Çelik Fabrikalan'nda 630 işçinin lara karşı alkışh protesto yüruyüşü yaptılar. çıkarılması, kentte huzursuzluğa yol açtı. SHP Türk Metal Sendikası ile ilçe örgütü bir protesto yürüyüşü düzenledi. MESS arasmda 3 nisanda imza lüiğine üç ay kalanların yanı sıra yeni girenlerle takdirname alarüarın da bulunduğu belirtildi. Fabrikanın 11 ünitesinden seçilen işçilere hiçbir gerekçe gösterilmeden iş akitlerinin feshedildiği bildiriliyor. Emekliliğine 2.5 yıl kaldığını belirten Mustafa Taşdibek, önceki gün ofise çağrıldığını ve çıkışının verildiğini belirtti. Taşdibek, fabrikada başarılı bir işçi olduğunu, neden işten çıkanldığını anlamadığını, sorduğunda ise "Yukarıdan istediler" yanı Otomobil için telesekreter Renk Şimdiye kadar piyasaya sürülen telefon yanıtlama aygıtları gerçek anlamda telesekreterlik işlevini yerine getirmiyorlardı, yalruzca bir numaranın ya da bir kodun kaydedilmesine olanak sağlıyorlardı. Fransız TechniqueSecurite firması Simonsens adlı telesekreteriyle bu boşluğu doldurmaya çahşıyor. Bu telesek' reter, arayan kişinin 30 saniye uzunluğunda bir mesaj bırakmasma olanak sağlıyor. Ayrıca çok geniş belleği (250 numarayı belleğinde tutabiliyor) ve çok hızlı kanal tarayıcısı (0.8 saniye) sayesinde, aygıt her bölgeden telefon etme olanağı sağhyor. Bu teleksekreterin bir başka özelliği otomobilin alarm sistemine bağlanabilmesi. Birisi arabaya girmek istediğinde Simonsens daha önce kaydedilen numarayı arıyor. Ağırlığı yalnızca 2.6 kg ve içinde bulunan aküsüyle 14 saat boyunca çalışabiliyor. Fiyatı 22.500 Fransız Frangı değiştiren giysiler lngiliz Poole firması, sıvı kristal teknolojisinden yararlanarak vücut ısısma göre renk değiştiren giysiler geliştirdi. Alman Merck firmasmın bir kolu olan Poole firmasmın geliştirdiği yöntemde, aslında termometrelerde kullanmak için tasanmlanmış bir sıvı kristal mürekkep kullanıhyor. Bu mürekkep ısıya duyarlı ve sıcaklık arttıkça renk değiştiriyor. Bunun nedeni.ısmın sıvı kristal mürekkebin vizkozitesini değiştirmesi. Proje üstünde Hull Üniversitesi'yle çalışan Merck'in amacı, tekstil alanında kullanılabilen, yıkama ve temizlemeden zarar görme' yen bir mürekkep geliştirmekti. TBrdemir'i yabancılar alacak' MANAGEMENT TRAINEES Esbank is seeking young and ambitious professionals , to be trained in an intensive 6 months program. Eligible applicants will be informed of the date of English proficiency test after which successful candidates will be invited for an intervievv. OUAUFICATIONS Unıversity degree or students o( senior class ın Economıcs, Busıness Administration, Finance trom a university in Turkey or abroad Excellent command of witten and spoken English. Turktsn citizenship. Maximum age 26. N o milıtary servıce obligation or a minimum 2 year postponement (lor male candidates). Konuşan elektronik çevirmen Amerikan Boston Marketing firması tarafından geliştirilen elektronik çevirmen konuşuyor. 250 gram ağırlığında olan, avuç içine sığabilen interpreter beş dilde 10 bin kelimeyi ve 67 bin cümleyi biliyor. Kullanıcı elektronik çevirmenin klavyesine istediği sözcüğü yazdığı zaman, interpreterin sesi (isteğe göre erkek ya da kadın) bu sözcüğü istenilen dile çeviriyor, doğru telaffuz ve vurgulamayla yanıt veriyor. Elektronik sözlük Ingilizce, Fransızca, îspanyolca, Italyanca ve Almanca konuşabiliyor. Interpreter, sözcükleri beş kategoride (para, ahşveriş, yardım, nezaket ve yemek) yararlı cümlelerin içine de yerleştirebiliyor. örneğin otel sözcüğünü yazdığınız zaman, interp Applicants should forvvard a C.V. along with a photograph, address and phone number byMay24th 1991 the latest to the follovving address: ESBANK Personel ve Eğitim Müdürlüğü Meşrutiyet Caddesi, No:141/1 Tepebaşı, 80050 Istanbul reter istediğiniz dilde "Nasıl bir otel arıyorsunuz" gibi cümleleri söylüyor. Daha sonra piyasaya çıkacak modeller Japonca, Rusça ve Çinçe de konuşacak. Fiyatı 250 dolar. All applications will be held in strict confidentiality. CD ile TV'nin birlikte üretimi Amerikan bilgisayar firması Commodore, compact disk teknolojisiyle ev bilgisayan teknolojisini bir araya getirerek evde kullanım için bir sistem geliştirdi. Bu sistemde, sıradan bir televizyondan yararlanılarak bilgisayar oyunu oynanabiliyor, televizyon izlenebiliyor ve bilgi alınabiliyor. Bir televizyona (ve müzik setine) bağlanan CDTV oynatıa, bir video kayıt aygıtına benziyor. CDTV, renkli fotoğrafları, metinleri ve grafikleri ekranda gösterebiliyor. Ekrandaki bir dizi pencere sayesinde, kullanıcı istediği uygulamayı ya da herhangi bir bilgi kaynağını bir uzaktan kumanda kullanarak seçebiliyor. Şu anda CDTV ile kullanılabilecek 30 yazılım bulunuyor. Commodore firması yetkilileri ABD, Ingiltere ve Almanya'da yaklaşık 250 programcınm yeni yazılımlar uzerinde çalıştıklannı belirtiyor. Commodore, ilk yıl yalnızca Ingütere'de seksen bin CDTV birimi satmayı amaçlıyor. CDTV'nin fiyatı üç diskle birlikte yaklaşık 4 milyon TL. Ayrıca her disk için 150 lira ödemök gerekecek. ADVANTAGES Contemporary, dynamic and pleasant working envıronment that rewards achievement and offers promotion. Challenging and highly revnarding banking career. ESBANK