Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
21 EKÎM 1991 EKONOMt CUMHURİYET/U
Netaş'tan satış
• Ekonomi Servisi —
Netaş, Azerbaycan
Cumhuriyeti'ne 21 milyon
dolarlık telekomünikasyon
santral donanırtu satacak.
Azerbaycan
Cumhuriyeti'nin
telekomünikasyon şebekesini
sayüaştırmaya yönelik
anlasma geçen persembe
günü Azerbaycan
Haberleşme Bakanı Shamil
Musayev ve Netaş Genel
Müdürü Tanju Argun
arasında imzalandı.
Uzanlardan
sigorta şirketi
• ANKARA (ANKA) —
Uzan ailesi, özel
televizyonculuktan
bankacüığa, sanayiden
ticarete uzananan iş
alanlarına bu kez
sigortacılığı da kattı. Uzan
allesinin sahibi bulunduğu
tmar Bankası, Rumeli
Holding'le birlikte 15
milyar lira sennayeli sigorta
şirketi kurdu. "Rumeli
Sigorta A.Ş!' adı verilen
şirkette tmar Bankası ve
Rumeli Holding'in dışında
Uzan ailesinden 5 ki$i ile
12 kişi daha ortak olarak
yer aldı.
Günırükte
liberalleşme
• ANKARA (AA) —
Gümrüklerde, tam kontrol
yerine beyan usulüne
geçilmesi konusunda
çalışmalar son aşamaya
geldi. Uygulamaya ilk
asamada, Ankara-Esenboğa
ve lstanbul-Yeşilköy
havalimanlan ilelstanbul
ve tzmir gümrüklerinde,
yübaşından itibaren
başlanması hedefleniyor.
Elektrilde
sanayileşme
• ADANA (AA) —
Türkiye'nin sanayüeşmiş
fllkelere yetişebilmesi için
elektrik üretimini
arttırması, bunun için de
termik ve nükleer santral
kurulması yönündeki
çalışmalara ağırlık verilmesi
gerektiği bildirildi. Adana
Çevre Konuna ve Sorunlan
Derneği Başkam Doç. Dr.
Ahmet Yüceer, Türkiye'deki
su kaynaklannın en verimli
sekilde kullanılması halinde
înle, hidroelektrik
santrallarda üretilen
cnerjinin, bugünkü 50
milyar kilowatsaatten en
fazla 70 milyar kilowatsaate
çıkarılabileceğini öne sürdü.
Kadro
degişikligi
• ANKARA (AA) —
Başbakanlık, Türkiye
Ortadoğu Amme Idaresi
Enstitüsü Genel
Mûdürlüfü, Sosyal
Hizmetler ve Çocuk
Esirgeme Kununu Genel
Müdüriüğü, Milli Piyango
Idaresi Genel Müdüriüğü
ile Atatürk Orman Çiftliği
Müdürlüğü'ne ait toplam
1.623 kadroda derece
dejüsiküği yapüdı. Bazı
rwamu Iktisadi
Teşebbüsleri'nde de (KİT)
772 kadro iptal edilirken
749 adet yeni kadro
oluşturuldu.
Vadeli
mevduatta artış
• ANKARA (ANKA) —
Toplam mevduat yılın ilk 9
ayında yüzde 39.1 oranında
artarak 61 trilyon 395
milyar liradan 85 trilyon
369 milyar liraya
ytikselirken reel olarak
gerüedi. Toplam
mevduattaki reel gerileme
yüzde 1.9 olarak belirlendi.
Anılan dönemde faiz
artışlan ise etkisini gösterdi
ve vadeli tasarruf mevduatı
reel olarak artan tek
mevduat ceşidi oldu.
Kırmızı kartlı
hisseler
• tSTANBUL (AA) —
tstanbul Menkul Kıymetler
Borsası'nda (ÎMKB),
bugüne kadar 9 şirketin
hisseleri geçici süre ile
"oyun dışı" kalma cezası
aldı. Borsada bu ceza
Aksa, Akal, Bagfaş, Kepez
Elektrik, Enka Holding ve
Net Turizm şirketlerine
verildi. Çukurova Elektrik
ve Mensucat Santral
hisselerinin ise sahtecilik
olayının meydana gelmesi
nedeniyle, seanslan borsa
yönetimince kesintiye
uğradı.
Bahğa el
konuldu
• ANTALYA (AA)—
Antalya sınırları içinde
sahil boyunca 3 millik
alanda avlanma yasağı
bulunmasına rağrnen
trolcüler kacak balık
avlıyor. 1 mil açıkta
avlanan bir trol, sahil
güvenlik botlannca
yakalanarak bahklanna el
konuldu.
Ekoııoıııide zor dönemBugün 21 ekim... Türk siyasi yaşamında yeni bir
sayfa açılırken ekonomide de yeni bir döneme girildi.
Ekonomide yeni ve zor bir devreye giriliyor.
Enflasyonu, bütçe açıkları, iç ve dış borçlarıyla
ekonomi yeni hükümeti bekliyor.
Ekonomi Servisi — Bugün 21 ekim...
Ekonomide yeni ve güç bir dönemin baş-
langıcı. Salt siyasi alanda değil, ekono-
mide de yeni bir sayfa açüıyor bugün.
Ve enflasyonu, bütçe açıklan, iç ve dış
borçlarıyla ekonomi yeni hükümeti bek-
liyor.
Seçim vaatlerinin bitip icraat zamanı-
nın geldiği bugün, rakamlar ekonomi-
de oldukça zor bir döneme girildiğinin
göstergesi. Yüzde 66.9'a varan enflas-
yon, 29 trilyonluk bütçe açığmın yanı sı-
ra şimdiye dek seçim nedeniyle ertelenen
kamu ve özel sektör zamlannın da he-
men yürüriüğe girecek olması ekonomi-
de bir süre daha sıkıntılı günlerin sttre-
ceğini gösteriyor. Enflasyon ve bütçe
açığı dışında acil çözüm bekleyen sorun-
lar arasında özelleştirme, vergi reformu,
sermaye piyasası, iç flnansman sorunla-
n, ödemeler dengesi ve dış ticaret reji-
mi de göze çarpıyor.
Aylardır izlenen seçim ekonomisi,
özellikle KİT zamlarının ertelenmesi ve
Merkez Bankası'na bağlı banknot mat-
baasına fazlaca yüklenilmesi 20 Ekim'i
izleyen gunlere ek bir enflasyon mirası
devretti. İç ve dış borç stoklanyla KİT'-
lerin zarar tablolan ise geçerliliğini ko-
ruyor. Bunların neden olduğu kamu fi-
nansmanı ve bütçe açıklarmı devralacak
yeni hükümeti, önümüzdeki kısa dö-
nemde zor bir sınav bekh'yor.
Ekonominin baş düsmanı enflasyona
darbe vunnanın ön koşulu, yatınm ve
üretim eğilimini arttınnak olarak belir-
leniyor. Ancak bunun için de devletin
yüzde 130'lan aşan kredi maliyetlerini
asağıya çekmesi gerekiyor. Bu ise kamu-
Yeni dönemde ekonominin baş düşmanı enflasyona
darbe vurmanın ön koşulu yatırım ve üretim eğiÛmini
arttırmak olarak belirleniyor. Ancak bunun için devletin
kredi maliyetlerini aşağıya çekmesi gerekiyor. Bu da
dış borç yükünün azaltılmasını zorunlu kıhyor.
turduğu bildiriliyor.
Devletin borçlanma ihtiyacının aşagı-
ya çekilmesi için ise başta büyük altya-
pı yatınmlan ve KlT'lerin finansmanı
olmak üzere, kamu harcamalannın azal-
tılması ve kamu gelirlerinin arttınlması
gereğine işaret ediliyor. Temel yatmm ve
harcamalann birdenbire durdurulması-
mn mümkün olmadığı söylenirken 8 yıl-
dır rayına oturtulamayan özellestinne-
ye de kısa dönemde çözüm bulunama-
yacağı savunuluyor. Bu durumda büt-
ceye "açık" olarak yansıyan bölümün
ya "para basarak" ya da "zam
yaparaJc" giderilmeye çalışılacağı belir-
tiliyor. Emisyonu arttırmanın enflasyo-
nu yükseltmeye doğrudan etkisi tartıs-
ma götürmediği için, yeni hükümetin
kamu bütçesine "KİT zamlan ile solak
aldınnayı" yeğleyeceği öne sürülüyor.
özel sektörün seçim sonrası eğüimle-
ri ise TOBB'nin son anketiade açıkça
görülüyor. Sanayi ve ticaret kesimi yüz-
de 70.3 gibi bir çoğunlukla seçim son-
rası en az yüzde 10'luk fiyat artışı ön-
görüyor. Özel sektörün yüzde 81.4'ü
önümüzdeki yıl enflasyonu bu yılki ora-
run üzerinde bekh'yor. Bu nedenle de
özel mütcşebbisin yüzde 90'ına yakın
kısmı şu anda olduğu gibi, yılın ilk dört-
te birlik döneminde de yeni bir yatınm
yapmamayı daha akılcı buluyor.
nun Gayri Safi Milli Hasıla'mn yüzde
12'sini aşan iç borç yükünün azaltılma-
sı ve iç borçlanmaya gitmekten vazge-
çilmesini zorunlu kılıyor. lthalatın tır-
mandığı, ihracatm yerinde saydığı bu
dönemde, kısa vadeli dış borçların da
ekonomi Üzerinde yoğun bir baskı oluş-
TSE'den 'korsanTSE' uyarısıTAYFUN GÖNÜLLÜ
Urünlerinin kalitesine güve-
nemeyen bazı firmalar, sahte
TSE damgası kullanarak yurt-
taşlann can ve mal güvenlikle-
rini tehdit ediyorlar. TSE, bu
firmalann aşın ve haksız kazanç
elde ettiklerini belirtti.
mek için kalite kontrol eleman-
lan, laboratuvar ve test cihazla-
rının bulunması gerekiyor. An-
cak TSE belgesi almak yasal bir
zorunluluk degil.
TSE yetkilileri, doğrudan can
ve mal güvenliğini ilgüendirmesi
nedeniyle tüketicinin bilinçli
olarak TSE markah ürünleri ter-
cih ettigi bazı üretim alanlarıPiyasada bulunan yaklaşık
100 bin ürünun sadece 4 bin 100 için şöyTe konuştular: "Maale-
tanesi TSE belgeü olup TSE sef hiçbir kalite endişesi taşıma-
damgası taşıyor. Sahte TSE
damgalan özellikle gıda ürünleri
ile elektrik malzemelerinde kul-
lanılıyor.
Ek yatınmlan göze alamayan
firmalar TSE belgesi almaktan
kaçıyorlar. TSE belgesi alabil-
yan ve ticari ahlaktan yoksun
bazı korsanfirmalarTSE marka-
sını izinsiz kullanmakudırlar."
TSE Genel Sekreter Yardım-
cısı Rîıstem \ksoy ise şöyle'de-
di: "Standartlara uygonluğu te-
minde gerekli kalifiye personei,
üretim teknolojisi ve kalite kont-
rol cihazları için hiçbir yaünm
vapmayarak yarattıklan haksız
rekabet ortaraında aşın kazanç-
lar saglayabilmektedirler. "
Enstitünün sadece TSE mar-
kası sözleşmesi yaptığı firmala-
nn üretim ve ürünlerini denetim
altında tuttuğunu beürten Ak-
soy, bu firmalardan standarda
uygun üretim yapmayanlann be-
lirlenmesi halinde sözleşmenin
feshedilip adlannın Resmi Ga-
zete'de yayımlandığını söyledi.
Türkiye'de henüz 2 bin 336
firmanın ürettiği ve yıllık top-
lam tutan 10 trilyon lira olan 4
bin 100 üründe TSE damgası
bulunuyor.
TSE, enstitüye yapılan şikâ-
yetlerin, haklı olması kaydıyla
fırmalarla yapılan sözleşmeler-
deki ilgili hûkümler çerçevesin-
de 'mutlaka' tüketici lehinc so-
nuçlandığını belirtti.
Bu konuda karşüaşüan en bü-
ytlk güçlüğü ise Aksoy şöyle
açıkladı:
"Şikâyetler, tüketicinin satın
aldıgı mamulüD kullanma taü-
matını okumama alışkanlıfm-
dan kaynaklanmaktadır. Kul-
lanma talimabna uygun olma-
yan bir şekilde tesis edilen veya
kullanılan bir mamul konusun-
da TSE'nin bir çözüm getirme-
si mümkün olmamaktadır."
Enstitü, Türk standardı henüz
hazırlanmamış Urünlerin ulusla-
rarası standartlara uygunluğunu
belgeleyen TSEK Markası Siste-
mi, ithal malların belgelendiril-
jnesi ve laboratuvar akreditasyo-
nu gibi belgekndirme sistemle-'
rini de uygulamaya çahşıyor.
Modern kalite anlayışı, ima-
latçüarın sadece belli standart-
lara uygun üretim yapması ya-
nuıda kullandığı ürftnun ekono-
mik ömrü boyunca tüketicinin
tatmin içinde olmasını sağlama-
sı gerekiyor. TSE yetkilileri, bü-
yük kamu ve özel sanayi kuru-
luşlan ile TSE belgeli fırmanın
tüketici şikâyetlerine olumlu
yaklaştıklaruu belirttiler.
'LiberaT Rusya, Batı'yı ürkütüyorUFUK GÜLDEMİR
WASHINGTON — Tayland^
ın başkenti Bangkok'ta yapılan
IMF yılhk toplantısına Sovyet
makamları tarafından sunulan
bir rapor, ağustostaki darbe gi-
rişiminden sonra ülke ekonomi-
sinin daha da kotüye gittiğini
ortaya koyması bakırnından Ba-
ü fınans çevrelerinde tedirgirüik
yaratu.
Batı dünyası, Sovyet ekono-
misinin bu açıkhkla dünya fı-
nans çevrelerinin önüne gelme-
sine alışık değil. Birkaç yıl ön-
cesine kadar en basit ekonomik
verinin dahi ulusal sır sayıldığı
bir rejimden, Sovyet ekonomist-
lerin toplantılanna acıkh rapor-
larla giderek kredi aradığı döne-
me geçiş çok hızlı oldu.
Bangkok'taki toplantılardan
ABD basmına sızan Sovyet ra-
poruna göre bu yıl sanayi üreti-
minin yüzde 9, tanmsal üretimin
ise yüzde 11 oranında azalması
bekleniyor. Enflasyon oranının
ise halen yüzde % olduğu ve ar-
tışm süreceği öngörulüyor. Ra-
pora göre federal bütçe bu yıl
120 milyar ruble açık verecekf
Buna, 80 milyar ruble tutannda-
ki çeşitli harcamalar dahil değil.
Bu rakamların Batı para birim-
lerine vurulmasında zorlanılı-
yor, çünkü Sovyetler'de düzenli
bir döviz piyasası bulunmuyor.
Yine, söz konusu rapora gö-
re hükümet, bu açığı karşılamak
için ayda 15 milyar ruble tuta-
nnda para basıyor. tthalat sü-
rekli artarken (yüzde 45), ihra-
cat, enerji üretimindeki aksak-
lıklar nedeniyle yüzde 27 ora-
nında azalmış bulunuyor. Sov-
yetler'in 70 milyar ruble tutann-
daki dış borcu, sahip olduğu
kaynaklar göz önüne alınırsa
fazla korkutucu görünmüyor,
ancak ihracattaki düşüş ve dar-
be girişiminden sonra dış kredi-
lerin dondurulması nedeniyle
Sovyetler'in önümüzdeki üç ay-
da yapılması gereken 5 milyar
rublelik dış borç servisini ger-
çekleştiremeyeceğinden ürkülü-
yor.
Batı dünyası Sovyetler'in bu
durumunu büyük bir tedirgin-
Ukle izlemekle birlikte, kesin ve
bağlayıcı koşullar olmadan kre-
di vermeye yanaşmıyor.
SSCB'deki son darbe girişiminden sonra
dahada kötüye giden Rus ekonomisi
dünya finans çevrelerinde büyük bir
tedirginlik yarattı. Sovyet ekonomisinin
bu açıkhkla önlerine gelmesine
alışık olmayan Batı dünyası,
Sovyetler'e kesin ve bağlayıcı
koşullar olmadan kredi vermeye
yanaşmıyor.
Sigorta eksperi gelip hasar îespiti
yapar deniyor. Bu eksperin
tarafstzlığma nasıl güvenebiiirim?
AYD,N
Paranın musluğu
tutmuyor
Mesut Yılmaz hükümetinin 3.5 ayda Merkez
Bankası'ndan 10 trilyon liradan fazla
karşılıksız para çekmesi sonucu, kamu
kesiminin Merkez Bankası üzerindeki kredi
baskısı 17.3 trilyon lirayı geçti.
11 ekim günü Merkez Bankası'nın
Hazine'ye verdiği kısa
vadeli avans 11.3 trilyon lirayı buldu.
(1 ) 144 80 80
ANADOLU SİGORTA
Aiadolu Sigorta bir TÜRKİVE İ Ş B A N K A S I kbojluşüdur.
ANKARA (ANKA) — İzle-
nen seçim ekonomisi parasal
göstergelerin mushığunun tut-
maz hale gelmesine yol açrj. Me-
sut Yılmaz hükümetinin 3.5 ay-
da Merkez Bankası'ndan 10 tril-
yon liradan fazla karşılıksız pa-
ra çekmesi sonucu, kamu kesi-
minin Merkez Bankası üzerin-
deki kredi baskısı 173 trilyon li-
rayı geçti.
Kasasında nakiti kalmayan
Hazine, seçim ekonomisinin fi-
nansmanı için çareyi Merkez
Bankası'na yüklenmekte buldu.
Bu nedenle 11 ekim günü Mer-
kez Bankası'nın Hazine'ye ver-
diği kısa vadeli avans 11.3 tril-
yon lirayı buldu. Avans mikta-
nnın kamu kesiminde ücret ve
maaş ödemelerinin yapıldığı gün
olan 15 ekimde 12 trilyon lira-
nın da üzerine yükseldiği belir-
lendi.
Bu yılki hububat destekleme
alımlarının finansmanının bü-
yük bölümünü Merkez Banka-
sı kaynaklarından karsılayan
TMO'nun banka üzerindeki
doğrudan ve dolaylı kredi bas-
kısı ise 11 ekimde 5.8 trilyon li-
raya kadar yükseldi. Merkez
Bankası, TMO'ya bu paranın 4
trilyon lirasını doğrudan, geri
kalan bölümünü de bankacılık
kesimi üzerinden kullandırdı.
Banka, 224 milyar lira da şeker
şirketine kredi verdi.
Bu gelişmelerden sonra Mer-
kez Bankası'nın kamu kesimine
verdiği krediler 17.3 trilyon lira,
toplam iç krediler ise 20.2 tril-
yon lira düzeyine erişti.
Mesut Yılmaz hükümetinin is
başına geldiği ilk haftanın son
iş günü olan 28 Haziran 1991
günü, kamu kesiminin Merkez
Bankası üzerindeki avans ve kre-
di baskısı 7.4 trilyon lira, toplam
iç krediler ise 11.1 trilyon lira dü-
zeyinde bulunuyordu.
Kuruluşundan itibaren, Mer-
kez Bankası kaynaklanna yük-
lenen hükümet, 5.8 trilyon lira
kısa vadeli avans, 4 trilyon lira
da TMO'ya doğrudan kredi ola-
rak Merkez Bankası'ndan top-
lam 9.8 trilyon lira karşılıksız
para çekti. 15 ekim günü ulaşı-
lan 12 trilyon liralık avans dik-
kate ahndığında ise söz konusu
baskının 10 trilyon liranın çok
üzerine çıktığı hesaplandı.
GUMJNNOTLARI
OSMAJS ULAGAy
Yeni İktidar ve Patlamaya
Hazır Piyasalar...Tûrkjye 20 Ekim seçimlerirte örtceki seçimlerden hayli farMı
bir ortamda girdi. Kampanya dönemi, birkaç üzücü olay dı-
şında, dostane ve hoşgörülü bir yarışma havasında geçti. Cu-
martesi günü İstanbul'un ünlü Bağdat caddesinde Safa Gi-
ray'lı ANAP konvoyunu birkaç dakika arayla Yıldırım Aktuna^
lı DYP konvoyunun izlemesi, her iki konvoyun neredeyse iç
içe geçmiş bir halde saziı-sözlü kampanyalannı sürdürmesi
bu havayı yansıtan örneklerden yalnızca biriydi.
Bir başka açıdan da farklı bir ortamda girdi Türkiye 20 Ekim
seçimlerine. İlk kez bu seçımlere gırilirken Türkiye'de serma-
ye hareketlerine de serbestı tanıyan bir kambiyo rejimi yürür-
lükie, Türkiye'den dışarı ya da ülke dışından Türkiye'ye ser-
maye transfer etmek büyük ölçüde serbest. Ülke içinde faiz
rejimi büyük ölçüde serbestleşmiş durumda. Ayrıca yüzbin-
lerce kişiyi ilgilendıren bir menkul kıymetler borsası var Türki-
ye'de. Karşılaştırmalı getiri hesapları yaparak parasını değer-
lendirme yolları arayanlann sayısı büyük ölçüde artmış, port-
föy tercihi' denen kavram literatüre girmiş bulunuyor. Banka-
larda, dığer finans kuruluşlarında ve hemen her ciddi firma-
da işi para degerlendirmek, günün koşullarına göre döviz-TL-
menkul kıymet alıp satmak olan yüzlerce görevlı var.
Piyasalar, özellikle de finansal piyasalar yalnızca ekonomik
gelişmelere değil aynı zamanda siyasal gelişmelere ve söy-
lentilere çok duyarlı. Bu butun gelışmiş ulkelerde böyle. ör-
neğin Başkan Bush'un kalp spazmı geçırdıği yolundaki bir soy-
tenti bir anda dolar fiyatlanna yansıyabıliyor. Bundesbank baş-
kanının Helmut Kohl'e ters dûşen bir sözü, döviz piyasalarını
kanştırabiliyor Sovyetler'deki krizin yeni boyutlar kazanması
dövizden altın fiyatlanna kadar pek çok şeyi etkileyebiiiyor.
Bu nedenle özellikle önemli görevlerde bulunan kişilerin, fi-
nansal piyasalarda yapacağı etkıleri düşünerek, sözlerine ve
davranışlarına çok dikkat etmeleri gerekiyor.
Bir ülkede iktidar değişikliğine yol açabilecek olan seçim
dönemleri genelde finansal piyasaların politik gelişmelere en
duyarlı olduğu dönemler arasında yer alır. İktıdara gelmesi
olası partinin ya da partilerin olası davranışları ve politikaia-
rıyla ılgıli beklentiler piyasaları etkiler. Bu dönemlerde politik
liderlerin söz ve davranışları dikkatle izlenerek bunlardan so-
nuçlar çıkartılmaya çalışılır, buna göre karşı davranış senar-
yolan geliştirilir.
Dünkü seçımlerin sonuçlanna bakarak bu sabah kendile-
rini Türkiye'de iktidar olma şansına sahip gören politikacıla-
nn, finans piyasalarının olası tepkilerini bir an için bile göz-
ardı etmemeleri gerekiyor. Zafer sarhoşluğu içinde sarfedile-
cek bir sözün, aceleyle kullanılan gereksiz bir ifadenin, za-
ten çok duyarlı bir noktada bulunan piyasalar üzerinde ya-
pabileceğl etkinin hesaba katılması çok önemli. 1980 önce-
sine göre çok farklı bir noktada bulunan Türkiye'de iktidar ol-
manın farklı koşulları bulunduğunun bilinmesı zorunlu.
Piyasalann bugünkü durumu, yeni iktıdarın sarfedeceği ilk
sözlerın, atacağı ilk adımların önenimı bir kat daha artıyor. Bir
kere seçimler nedeniyle ekonomide yapay bir dönemin ya-
şandığını ve seçimler sonrasında bunun devam edemeyece-
ğıni hemen herkes görüyor. Dolayısıyla hemen tüm piyasa-
larda, seçim sonrası benımsenecek davranışlar için, gözler
yeni ıktıdardan gelecek ilk sinyallere çevrilmış durumda. Bu
bakımdan bu sınyallerin önemi büyük. Ikincisi, özellikle finans
pıyasalarında zaten mevcut olan baskıların yeni iktıdarın da
etkisiyle yeni boyutlar kazanması ve yeni dengesizliklerı gün-
deme getirmes; gözardı edilemeyecek bir olasılık.
Bu ikinci nokta üzerinde biraz daha durmak istiyorum. Şu
anda Türkiye'de enftasyonun ve Türk Lirası'nın yakın gelece-
ği konusunda büyük bir belirsizlik var. Seçimler öncesinde
yalnızca muhalefet sözcüleri değil, iktidar kurmaylannın ba-
zıları da, seçimlerden hemen sonra çok cıddı ıstıkrar önlem-
leri almmaması halinde enflasyonun gelecek yılın ilk çeyreği
içinde yüzde 100'ü aşabileceğı yolunda tahmınlerde bulun-
dular. Buna paralel olarak Türk parasının hızla değer yitire-
ceği yolundaki söylentiler de arttı, bu arada doların 10 bin li-
ra olması olasılığından söz edenlere bile rastlandı. Bu ortamda
elınde üç-beş kuruşu bulunanlann bile son haftalarda efektif
döviz alımına yöneldikleri ve serbest piyasada döviz fiyatlan-
nın hızla yükseldiği görüldü. Merkez Bankası'nın tüm çaba-
sına karşın emisyonun 24 trilyon lirayı, kısa vadeli Hazine
avanslannın 12 trilyon lirayı geçmesi de bu gelişmeleri bes-
ledi. Kısacası piyasalarda bollaşan likiditenin yeni sinyallere
kulak kabarttığı, yeni patlamalara gebe bir ortam oluştu.
Seçim sonrasında ortaya çıkacak tablo ve iktidar olma şan-
sını elde edecek politikacıların sözlerı ve davranışları bu or-
tamda büyük etkiler yapabılır, dalgalanmalara yol açabilir.
Onun için aman dikkat. Türkiye son yıllarda, faizlerin ve bor-
sanın geleceğı hakkında sorumsuzca beyanlarda bulunan,
destek-köstek laflanyla piyasaları bulandıran boşboğaz poli-
tikacılardan çok çektı. Yeni döneme bu tür sorumsuzluklann
yeni örnekleriyle başlamayalım.
DÖVİZ KURLARI 19 EKIM 1991
OMzn
CM
IMDDotan
1 NfflMiMvta
1 AKUstrtya Dolan
1 AvustuyıŞJM
IBaMaFnngı
1 ffjnse Frangı
1 Hptoreö Florjn
1 m«tKranu
1 IsvtpvFrMBi
100 ttatym U r t
1 JvanYtn
1 KanadaDateı
1 Nofvec Knmu
1 Sterfm
1 SArabtstan Rrya*
«ç
«78 22
288141
3894 77
409 85
140 02
845 67
2558 06
79127
3296 32
385 57
37 60
4324 68
736 44
8395 91
1300 75
Satış
4388 00
2887 18
3902 58
410 67
140 30
847 36
2563 19
792 86
3302 93
386 34
37 68
4333 33
737 92
8412 74
1303 36
Efeklf
Alış
4873 34
2878 53
3836 35
409 44
138 62
844 82
2S55 50
783 36
3293 02
381 71
37 04
4259 79
729 08
8387 51
1281 24
EhkM
Satış
490266
2895 84
3914 29
41190
140 72
849 90
257088
795 24
3312 84
387 50
37 79
4346 33
74013
8437 98
1307 27
cınunı
S 1 6930 Akran Mata
% 1 2525 Avust Dolan
t 119025Avus S*nı
$ 34.8388 Bel. Franff
$ 5 7685 Fran Fmgı
$19069 Hol FtorM
i 6 1650 Isveç K/onu
S 1 4798 Isv frangı
$ 1265 20 Ital Lıret
i 129 73 Japon Yeni
$ 1 1280 Kanada M
t 6 6240 Noneç Kr.
£ 1 7211 ABO DotVI
$ 3 7503 Suudı Riyai
•
•
/
\/_
Pazarlama bölümünde görev yapacak.
• Ev ve ış bilgisayarları yazılımı
satışındadeneyımli,
Yazılım Satış Temsilcisi
• Ev ve ış btk>sayarları satış kadrosu için,
Satış Temsilcisi
aranmaktadır.
İlgilenen adayların fotoğraflı özgeçmışlerini,
Rıhtm Cad.Nesli Han No: 207/2 Karaköy
80030 Istanbul adresine. "Eleman" rumuzuyla
veengeç28.10.1991 tanhınde elimize geçecek
şekilde göndermelen nca olunur.
Başvurular gizlı tutulacaktır.
/
Tdeteknık/ ELEKTHOMİK SMUrt VE TtCMCT it$. SBSOI
İLAN
BURSA İKİNCt SULH HUKUK
MAHKEMESt
1991/77-1991/1178
Davacı Nursel Çağlar Vekili Av. Dogan Arar tarafından davaldar
Mustafa Çelik ve 13 arkadaşı aleyhıne mahkememize açılan ve Bur-
sa ili, Merkez, Demirtaş köyü, Tepecik altı mevkiinde kkin, pafta H
22. D. 02. b.a., Parsel 24O5'te kayıtlı taşınmazın aynen taksimiıün
müınkün olmadığından sanlarak ortakiığın gıderılmesıne mahkeme-
mizce 10.9.1991 gün 1991/77 esas 1991/1178 sayuı ilamı ile karar ve-
rilmiş olup davalılardan Mustafa Çelek - Zeynep Arabacıoğlu -
Abdullah Cevdet Çelek - Ayşe Çelek - Mustafa Çelek - Fatma Ka-
lender - Ali Kalender - Behiye Kalander - Hüseyin Kalender - Adem
Kalender - Tiliha Konanç - Uğur Konanç - Semiha Könanç'a dava
dilekçesi ilanen tebliğ olunduğundan ış bu ilamın ilan tarihinden iti-
baren 15 gün içinde adı geçen davalı paydaslara kararın tebliğ edil-
mi$ sayılacağı 7201 sayılı tebligat yasasının 28 ve müteakip maddeleri
gereğince ilanen tebliğ olunur.
Basın: 38692