Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
19 EKİM 1991 EKONOMİ CUMHURİYET/13
DÖVİZ KURLARI 19 EKİM 1991
Dovmn
Onsı
1 ABC Doları
1 AJman Markı
1 Avustnlya Doları
1 Avusturya Ş * »
1 Belçia Ftangı
1 Danınarta Kronu
1 finMartckası
1 Ffanse Frangı
1 Hofaıda FlOfmı
1 Ispanyol Pezetas
1 bveç Kronu
1 IsnçnFfangı
100 Myan ürgJı
1 JaponYan
1 KanaâaDobn
1 Nocvtç Kronu
1 SterSn
1 S AnbEtan Rıyalı
DÖVIZ
Al*
4878 22
288141
3894 77
409 85
140 02
748 25
1171 24
845 67
2558 06
45 80
79127
3296 32
385 57
37 60
4324 66
736 44
8395 91
1300 75
D6vız
Sahş
4888 00
2887 18
3902 58
410 67
140 30
749 75
1173 59
847 36
2563 19
45 39
792 86
3302 93
386 34
37 68
4333 33
737 92
8412 74
1303 36
Efetrtıf
AJış
4873 34
2878 53
3836 35
409 44
138 62
74077
1159 53
844 82
2555 50
44 88
783 36
3293 02
38171
37 04
4259 79
729 06
8387 51
1281 24
EfeKtrf
Sabş
4902 66
2895 84
3914 29
41190
140 72
752 00
1177 11
849 90
2570 88
46 03
795 24
3312 84
387 50
37 79
4346 33
74013
8437 98
1307 27
$ 1 6 9 3 0 Alman Markı
% 1 2525 Avusl Doün
$ 11 9025 Avus Şıbnı
$ 34 8388 8e! Frangı
i 6 5195 Dar> Kronu
S 4 1649 Fın Mamkası
$ 5 7685 Fran Frangı
$ 1 9069 Hol Ftonro
$ 106 52 Isp Pezetası
J 6 1650 tsveç Kronu
S 1 4798 bv Frangı
$ 1265 20 Ital Lıretı
i 129 73 Japon Yenı
$ 1 1280 Kanada Ool
J 6 6240 Norvcç Kr
£ 1 7211 ABO Oobn
i 3 7503 Suudı Rıyalı
SERBEST PİYASADA DÜN DÖVİZ-ALT1N
ABODotan
Alman Marta
Isvıçre Frangı
Hotanöa Ftonm
IngUiz S M H
Franse Frangı
100! üretı
Ataş
4960
2940
3320
2575
8475
855
390
Sabş
4990
2950
3335
2585
852S
865
395
SAratHStan Rıyalı
Avusturya Şılını
Cumhunyet
Reşat
24ayarkflp«
22 ayar M u *
900 ayar gûmûş
Akş
• 1300
415
382 000
395 000
57 800
52 000
Satış
1315
420
387 000
410 000
58 000
57 000
720
RflRCABORSA
H a c m i :
75.717.645.02S
Mlktarn 27.237.0U
Hrtttı ul*mı,ı şfcK
2655 06
2628 52
2128 15
2096 70
Saaatf
2964 76
2940 94
M M * M * |
Anattı &m
MkTütnn
fertmod
I Uour Ptston
jjmrlJÇ
MtHDtfng
NMTunan
0O
Obn Ie*s8
(ftmfca
PKPraSo
Pmr Entegre Et
IW*
TGncıtB
J
U
Ûocsıose
ansüpan
1960
3800
8900
«M
1000
2450
57O0
1300
1400
tiM
2200
an
«500
21M
4150
2750
775
17500
ım
1800
7M
6000
«150
1200
»500
2M0
8000
w
1600
4250
2000
725
1HH
1300
nm
12SM
2150
525
41M
10000
4000
17M
1500
429
117M
425
m
1100
6300
70000
1300
1350
175
2050
1800
2000
J7M
1700
950
1150
S3O0
6200
3000
U M
3250
1300
135000
1300
975
1200
7500
1600
11M
3050
825
1800
4500
«M»
800
1500
1960
1İSİ
135)
1600
1'50
Buguntaı
1850
3800
I1N
9000
4Mt
975
•mm
2350
1350
1800
MM
2100
» M
M9»
4100
2750
77»
nm
75»
6000
1200
f»
650
Z3M
27S0
1550
4200
700
177»
'300
1H8
1ZH*
500
«•»
rm
3200
10250
1MM
tsm
Z75»
975
1500
ss»
tm
450
1I7M
425
«H
1050
1200
1350
M M
175
2000
173
2SM
475
«n
960
3750
8300
5600
3000
1JM
1300
NM
m
ss
1250
1150
MM
7500
1550
I1M
17M
11M
2900
800
4450
41M
800
1500
1950
1*M
13S1
1550
1050
Buguttu
1900
3800
İ1M
9000
MM
1000
11M
2450
1400
1800
4250
27S0
77S
6100
91M
1200
«M
650
2750
8000
a»
1550
4250
750
1MM
1350
21M
3360
1000
itn
I7S
MM
1550
MM
um
4M
2UM
450
1150
1200
1400
2050
1*M
2«M
500
1000
1JS»
3800
8300
6300
3000
13M
1350
1300
1200
7500
1660
11M
3100
850
4500
42M
800
1500
2050
1600
1200
Bugunku
kipans
1900
3800
HH
9000
M M
1000
1400
1800
2100
4150
2750
771
6000
5>M
1200
650
2750
8000
2H»
1550
4200
725
1MM
1300
12M
127M
525
MM
MM
3350
10750
Z7M
1000
I7S
MM
MM
1500
M N
24M
4M
1KM
425
H8
1100
1200
1350
2050
1M8
MM
475
950
3750
«300
5600
3000
m
575
1300
1200
1MM
7500
1600
I1M
18M
11M
2950
«25
800
1500
1950
1600
1200
mttbn
1tM9
İMO
3456
4*900
1500
M4M
19500
Mita
71250
1700880
800
»1472
3000
1122»
1144750
1325
1J1J7İ
O M
42500
tM»
71M»
36000
MM»
4845500
500
25i»
5200
4100
124180
1MQ
6550
Z7SM
5Û0
297150
2MM
M12»
22250
299047
771M
M2M
12700
1M7H
tMM
4725B
J7M0
29725
15
2600
9000
3t7M
»SM
93900
M41M
MfM
476*4
1MTO
250
8200
2000
32000
3025
100028
1M»
106620
4O5O0
M7M
500
41900
755»
1M»
1455600
13600
3300
33125
7700
42M»
447550
272S00
En çofcsfc
y ı p ü n *
3800
»M
9000
MM
1000
M7M
2400
1400
4150
2750
77»
6000
91M
1200
17»
650
2750
8000
Mt
1550
4J00
725
1175»
1300
13M
1Z7M
500
SM»
MM
3250
1*5*
275»
1000
1MS
189»
1500
429
2MM
450
tü
1100
1200
1350
2050
175
950
3750
8300
6200
3000
1:
1350
• M
m
59»
'300
1200
7500
1600
•1M
17M
119»
2950
825
4500
42N
800
1500
2000
18M
1'
1550
1100
oofi»
1883
3809
31(7
9000
4M9
996
m»
2397
2*547
1380
1800
12*1
2200
Z7M
21M
M41
4170
2750
771
6007
t(4t
421M
1200
571
650
24»
2750
8O00
2M8
1550
4207
724
tt847
1304
1179
12841
509
93*4
21M
3269
111]
4*5»
4115
10580
1M11
2544$
27M
997
MM
174»
M14
1508
HTI
2392
4»
20054
442
821
1118
1200
1356
S533
N7
2049
175
t*M
476
17*»
12M
3865
8300
5941
3000
1327
279
997
1295
1197
MtM
7500
1600
t1«4
1777
115»
M91
8M8
3002
827
4491
41M
800
1500
1
1;
13t3
1557
1087
YAHRIM FONLARI 18 EKİM 1991
lsmnn'1
I2
taMOR-2
Msatti-1
i
•SulAStmFoi
Sanrt HSBın-1
Sntttmî
YXBY*nnıF
YKBStUıF
YKBHsaF
YKBKnnjF
YKBUotF
YKBOAMZF
YKBMtlF
VMFOı-2
\HolFan-3
94137
44Ü09
24705
2OK3
17683
70.470
5B9E1
31H02
28185
1035
60477
49469
23S55
aw
12 289
M.2Sr
2&416
17J29
11BCP
1231
».732
• 24A1
17263
6575B
52 291
S&7S
52 «3
45391
50976
21Ü39
16.782
16İ64
52337
132J2B
24J3B
U721
94256
41775
24736
17 M
70557
6OJH6
31JB2
»216
013
013
012
012
109
a*)
on
«MOunn
Dı^nk U M F»
Tuhv Ftm-1
ru6nR»-2
MüaFoıvi
W3» -0S4
60562
43538
235»
2M3D
11SB
»an
28.464
17J65
11*25
»İ33
2SÜ26
17288
6SJ23
52353
H73?
4S451
51Ü32
52 402
133JS3
245D
14558
014
014
014
172
014
013
a»
015
013
014
014
014
on
ac
t»
oc
013
011
117
015
053
012
0.13
443
FmnsFon-2
Fnansfon-3
F«»ısFav4
HAFgn-1
PjnUcFoı
PmkHsse
hnpnFon-1
lmpoFon-2
TtOrtFaı
SsmeFon
DneFoıı
8
Kaknma Faı
DemrFon
0MR»
Tvkbonk RM
MFm
Ethr
21735
15.7»
45.466
635711
«1S2
52.114
14575
190552
22585
21390
24.2J1
Û3B1
KJH1
2S332
20377
21708
»911
26423
2O3S0
27720
11252
23.7C
«106
21J16
15.W
19.112
20519
2259)
»365
19136
«451
KL964
15J66
15.704
ttsn
1S268
21*3
15.766
4S516
S3fi55
«17»
52186
14.594
191773
2270?
28İ30
24123
£400
16.065
26S28
20392
r73b
13937
26436
20361
27722
18.244
21748
iam
21*17
15192
11(35
2(1525
22723
18J87
19.159
1&475
15709
1İ934
15288
031
011
011
014
015
014
013
013
010
014
017
012
015
001
M?
01!
ÛO
105
arc
sar
•m
a«
004
014
0K
ac
0IB
015
012
0t2
013
au
013
003
1114
(M
TAUUİI HSCMİ (Biı TL): 24.004.825
$ayw: 5 18 EKİM 1991
11
21
23
21
I31H1 MTD
150492 96
220192
5129196
b
144125
74 121
84 910
89 127
144125
74121
84 915
89127
66 00
71 99
7126
68 50
90 58
85 43
92 89
90 86
75 85
72 12
77 38
76 06
İ50 0O0
MSOOC
2DX.OOO
«000
1 369 1B"
159 360
2- 22158)
1İ47778
ANAP hükümetlerinin 8 yıllık icraatı için sayılar kötü söylüyor
Rakamların clili olsa...BİLAL ÇETİN
ANKARA — Enflasyonu
yüzde 10'lara çekme, işçi ve me-
murlara gerçek gelir artışı vaa-
diyle 1983 yılında iktidara gelen
ANAP hükümetleri döneminde
Türkiye, cumhunyet tarihinin
en ağır enflasyonunu yaşadı.
1983-91 döneminde tüketici fi-
yatlan, yaklaşık 30 kat artış
gösterdi. Maaş ve ücretler, 1989
yılına gelinceye kadar surekli
olarak enflasyonun gerisinde tu-
tuldu. İşçi ucretleri ve memur
maaşiannda, sadece son 2 yılda
enflasyon oranlanmn ustünde
artışlar oldu. 8 yıllık dönem dö-
viz ve dış ödemeler açısından,
oldukça rahat geçti. Yıllık ihra-
cat 5 milyar 728 milyon dolar-
dan 14.5 milyon dolara yükse-
lirken toplam döviz rezervleri de
27 Eylül 1991'de 10 milyar 946
milyon dolara ulaştı.
ANAP'ın iktidara geldiği
1983 yümda yıllık ertalama enf-
• Son sekiz yıllık dönemde cumhuriyet tarihinin en ağır enflasyonu
yaşandı. Tüketici fiyatlan 30 kat, toptan fiyatlar 25 kat arttı.
• Cumhurbaşkanı Ozal'm 1983'teki deyişi ile "kaşıkla verilen maaş ve
ücret artışlarını enflasyon kepçeyle geri aldı."
• Emisyon 730 milyar liradan 24.5 trilyon liraya çıktı.
• İhracat 5.7 milyar dolardan 14.5 milyar dolara, döviz rezervleri de 2.1
milyar dolardan 10.9 milyar dolara yükseldi.
• Kamu kesiminin finansman açığının milli gelire oram yüzde 6'lardan,
yüzde 12.6'lar düzeyine ulaştı.
lasyon oram, toptan eşya fîyat-
lanna göre yüzde 30.5, tüketici
fiyatlarına göre de yüzde 34.3
duzeyindeydi. ANAP'ın yüzde
10" un altına indırme hedefî ger-
çekleşmediği gibi yüzde 50 -
yuzde 70 düzeyinde seyreden
enflasyon hıanın, bu yıl da tü-
ketici fiyatlarına göre yüzde
65-70 civarmda, toptan fiyatla-
ra göre de yüzde 57-58 düzeyin-
de gerçekkşeceği tahmin edili-
yor.
Ekonomiyle ilgili temel göster-
gelerin 1983-91 dönemindeki ge-
lişimi şöyle:
BÜyvme: 1983 yıhnda ekono-
mik buyume hızı yüzde 3.3 dü-
zeyinde gerçekleşmişü. ANAP
hükümetleri döneminde ekono
rm bir yıl yüksek, ertesi yıl dü-
şük temposuyla istikrarsız bir
büyume çizgisd izledi. Ancak or-
talama buyume hızı yüzde 5'i
aştı. 1990 yıhnda yuzde 9,2 dü-
zeyinde gerçekleşen ekonomik
büyume hızının bu yıl yüzde 2.2
düzeyinde gerçekleşeceği tah-
min ediliyor. 1988 yıh sabit fi-
yatları ile 1983 yılında 1 milyon
565 bin lira olan kişi başına milli
gelir 1990 yıhnda yüzde 25.2'lik
artışla 1 rnilyon 960 bin liraya
çıktı, bu yıl da 1 milyon 950 bin
lira düzeyinde gerçekleşmesi
bekleniyor.
Üretilfl: DtE ve Merkez Banka-
sı'nca derlenen verilere göre
1983-91 döneminde imalat sa-
nayii toplam üretiminde yüzde
68-70 civarmda bir artış gerçek-
leşti. Bu dönemde otomobil ve
Kutlutaş'a siyasi çözüm mü?
Ekonomi Servisi — Kutlutaş'ın bankala-
ra 1J trilyona varan borcunu ödemede zor-
lanmasıyla gözler Suudi Arabistan'da iş ya-
pan Türk muteahhitlerine çevrildi. Türk şir-
ketleri yaptıkları işlerden dolayı 70O-S0O
milyon dolara varan bir alacak ihtilafına
duştüler. Dış müteahhitlere kredi acan ve te-
minat mektubu veren bankaları da alacak
korkusu saıdı. Bankacüar sorunun ancak
siyasi iktidann yardımcı olmasıyla çözüm-
lenebileceğini beh'rttiler.
Kutlutaş'tan en büyük alacakh durumun-
daki iki bankadan biri olan tş Bankası'nın
üst duzey bir yetkilisi, "Kutlutaş'ın Suudi
Arabistan'dan aiacaklan aedeaiyle sıkışık
darumda oldufennu" belirtti Bu ülkeden
sadece Kutlutaş'ın değil, iş yapan müteah-
hitlerin çoğunun alacakh olduğunu belir-
ten yetkili, "Bu sorunu muteahhitler çöze-
mez. Siyasi otoritenin de yardımcı olması
bmm. Bunun için de girişimier yapüdı. Ala-
cagımız var, ama konu abartıldıgı gibi de
d " dedi.
Kutlutaş'ın Suudi Arabistan'dan alacak
miktannın 135 milyon dolar olduğu ve bu
alacağının tahsil edilmesi durumunda pro-
jenin fınansmanını üstlenen yabancı ban-
kalara gideceği beUrtildi.
Konuyu yakından izleyen Türldye'nin
Cidde Buyukelçisi Yaşar Yakıs ise Cumhu-
nyet'e yapüğı açıklamada Türk şirketleri-
nin yaptıklan işlerden dolayı Suudı Arabis-
tanlı işverenlerden 700-800 milyon dolara
varan bir alacak talepleri bulunduğunu söy-
ledi. tşveren tarafımn bunun bir kısmınrn
hiç olmadığıru savunduğunu, bir kısmımn
ise 'görüşülebilir' olarak kabul ettiğini an-
latan Yaşar Yakış, iki tarafın anlaşmazhğı-
nı şöyle açıkladı:
"Arazinin gec teslim edilmesi, şirketlerin
işi zamanında bitirememesi gibi nedenler
ama, sıkıntılann önemli bir bolıimu muka-
velelerdeki aolaşmazlıklardan kavnaklanı-
yor. Turk şirketleri mukavelelerdeki mad-
deieri Turkiye'dcki mevzuata göre yorum-
luyorlar. Buradaki mevzuat ise seriata da-
yanıyor ve farklı. "
sıvı çelik üretimlerinde önemli
sıçramalar gözlendi. 1983 yıhn-
da 3 milyon 940 bin ton olan sı-
vı çelik uretim miktan 1990'da
9 milyon 413 bin tona, otomo-
bil üretimi de 42 bin 500'den
166 bin 2OO'e yükseldi.
ûdMKİer Dengesi: 1983-91 dö-
nemi döviz ve dış ödemeler açı-
sından oldukça rahat geçti. Bu
dönemde dış borçlanma olanak-
lannın genişlemesinin yanı sıra
ihracat, turizm ve işçi dövizi ge-
hrlerinde de önemli artışlar sağ-
landı. 1983 yıhnda Turkiye'nin
yıllık ihracatı 5 milyar 728 mil-
yon dolar, ithalatı 9 milyar 235
milyon dolar, cari işlemler dö-
viz açığı da 1 milyar 923 milyon
dolardı.
Turkiye'nin dış borçları top-
larm 16 milyar 771 milyon do-
lardan 1990 yıhnda 49 milyar 35
milyon dolara yükseldi. Çapraz
kurlardaki değişim sonucu dış
borç stokunun bu yıl 46-47 mil-
yar dolara ineceği bekleniyor.
1983 yıh sonunda 2 milyar 93
milyon dolar olan altın harıç,
döviz rezervleri toplamı da 27
Eylül 1991 tarihinde 10 milyar
946 milyon dolara ulaştı. 1983
yıhnda 224 lira olan dolann or-
talama yıllık kuru, bu yıl 4.231
lirayı buldu.
Bütçe-Kamu Hnaasmanı: Bu
yıl, bütçe harcamalarının 126.8
trilyona ulaşacağı, vergi geürleri
toplarmmn 76 trilyon 650 mıl-
yar lira olacağı, 10 trilyon lira-
hk hibe gelirıne rağmen bütçe
açığımn da 29 trilyon 450 mil-
yar lirayı bulacağı hesaplandı.
1983'te kamu kesiminin toplam
finansman açığı milli gelirin
yüzde 6'sı duzeyindeydi. Bu
oran bu yıl ise hibelerle birlikte
yüzde 10.8, hibeler düşuldukten
sonra ise yuzde 12.6 duzeyme
vardı.
Şimdi, "Doğru Orantılı Faiz"
daha da çok kazandırıyor.
TYT BANK "Doğru Orantılı Faiz" oranlan
Vadesiz
1 ayvadeli
3ayvadeH
6 ay vadeli
1 yıl vadeli
Mnüyana
kadar
%10
%60
%73
%74.5
%76
3>r aylık ek gelirtenniz:
6ayvadei
1 yıl vadeli %67
90.100 mlyen
ara»
%10
%61
%74
%75
%77
%67
%6B
100mNyan««
%10
%62
%75
%75.5
%78
%68
%69
TÛBKhfT TUBİZM YATIRtM ¥• tMŞ TİCAKT
•ANKASIA^.
TYT MNK Hartsty*: •
Cumhunvet Cod 301 HcrtJiye/ISIANBUL
1R 134 51 60 (10 hai) 131 50 27
Y TYTİAHKMunıotmoıUr»:
> Nuruosrxın ye C a d 94 Coğaloğlu/ISTANBUL
T E L 5 " 2 B 6 i I 4 6
B A N K
TYT MNK Kapahçaft:
Sardai Beoesten, Sıc 14 Kapc*çai5i/ISTAr
*UI-
TEL 511 29 91
TYT IANK Ankara:
CınnahCod &cxemeSk NCKIT» Bey k Matezı
1/2 KavakKlere'ANKARA TH_ 127 28 70-72
TYT IANK Ankrtyo:
Cumhunyet Cod 70^ A ANfTAlVA
lîL 18 75 38(4hot)
TYTUNKİantt:
Cumhonvet Buivtn 87/A Abancdc/IZMiR
TEL 13 5 3 M
ABD Risk Analiz Servisi'nin değerlendirmesv
lâlmaz'a ekonomikriskNEW YORK (Cumhuriyet)
— Seçim arifesinde Amerikan
Siyasi Risk Analizi Servisi'nin
yaptığı değerlendırmeye göre
son dönemde ekonomik durum-
da bir miktar duzelme olması-
na rağmen Mesut Yümaz'ın şan-
sının halen düşuk olduğu kay-
dedihyor. "Political Risk Servi-
ces"in son değerlendirmesinde
"son zamanlarda bir miktar du-
zelme olmasına rağmen ekono-
mik sıkıntılar nedeniyle
ANAP'ın bu seçim sonucunda
"çoğulcu" (koahsyoncu) bir
beklentiden başka seçeneği yok
gibi görünüyor. Doğru Yol Par-
tisi, ANAP'ın en ciddi rakibi
olacak. özellikle geçmişte siya-
si olarak bir araya gelememe ne-
deniyle asken müdahale korku-
sundan ötürü bu iki partinin bir
görünüyor. Enflasyon ve artan
bütçe açığı, temel endişe konu-
su olmaya devam ediyor. Mama-
fih cari işlemler açığının yıl so-
nuna dek düşmesi bekleniyor"
denilmekte.
öte yandan dün The Wall
Street Journal gazetesinde ya-
yımlanan bir "editorial" maka-
lede Cumhurbaşkanı Turgut
özal övüldu. "Türkiye'de tepki"
başhkh makalede "muhalefet
kazandığı takdirde 1970'lerdeki
ekonomik kaosa geri
dönülebilir" şeklindeki görüş
yer aldı. Makalede Özal'm te-
formlannm Türkiye'yi bir tica-
ret merkezi ve Batı'nın yakm
muttefiki haline getirdiği iddia
edildi. Makale, Demirel'in eski
yönetim dönemlerinde ekono-
mik krizler, yolsuzluklar nede-
gerçekleştiğini haürlatarak "De-
mirerin zaferi, 1970'lerin herke-
se her şey açıktır şeklindeki si-
yasi ortam ile ekonomik krizle-
rin geri daveti anlamına gelir"
denildi. özal'ın en ciddi rakıbi-
nin İnönu olduğunu kaydeden
makale, seçim için Kürtlerle ger-
çekieştirilen koalisyona dikkat
çekti.
* Makalede İnönu zaferinin
ise "Türkiye ekonomisınin açüğı
yolları kapatarak Kurt milliyet-
çüiğini körukleyerek bu politika-
y» tersıneçevirebilecelcbiı ortam
yaratma vaadi" verdiği öne su-
rüldü.
Makalenin sonunda yeni
hükumetin "Turkiye'nin geçmiş-
te karanhk ve huzursuz günlerı-
ne dönmekle ileriye doğru atıl-
mak arasında bir seçimi
koalisyon oluşturması mümkün niyle iki kere ordu mudahalesi belirleyeceği" kaydedildi.
Türkiye, Avrupa alanında
EDtP EMtL ÖYMEN
LONDRA — "Avnıpa Ser-
best Mubadde Birtigi" (EFTA)
ile Türkiye arasında parafe edi-
len ticaret anlaşması, Turkiye'-
nin Avrupa ile ilişkilerinı yakın-
dan izleyen uzmanlar tarafın-
dan "modern ve 1990'larda
bekknen koşuDara uygun bir
aniasma" olarak nitelendi. Ge-
çen çarşamba günü Cenevre'de
vanlan anlaşma uyannca EF-
TA, halen Avrupa Topluluğu
ulkelerine tamdığı "ayncalıklı
ticari ilişki" statüsünu aynen
Türkiye'ye de tanıyacak.
EFTA'yı oluşturan Avustur-
ya, Finlandiya, tzlanda, Nor-
veç, Isveç ve lsviçre ile ımzala-
PHILIP MORRIS-SABANCIORTAKUĞI
YerliMarlboro'93'teEkonomi Servisi — Marlbo-
ro sigara fabrikası Adapazan'n-
da kurulacak. Marlboro sigara-
smı Turkiye'de üretecek şirket
için Philip Morris ile Sabancı
Holding arasında anlaşma niha-
yet imzalandı.
400 milyon dolarlık bir yaü-
nmı öngören ve fabrika çahş-
maya başladığında 1700 işçi ça-
lıştıracak olan yatınmla ilgili
olarak Sabancı Holding Yöne-
tim Kurulu Başkanı Sakıp Sa-
bana, anlaşmamn sadece siga-
ra üreten fabrikayla sınırlı kal-
mayacağını belirterek "Bu im-
zadan sonra inamyorum, siga-
ra yan sanajünin onde gelen ku-
rnluşlan Turkiye pazarı ile ya-
kından Ugilenmeye başlaya-
caklardır" dedi.
Marlboro üretimi için Tekel,
Sabancı ve Philip Morris arasın-
da uzun süren görüşmeler yapıl-
mış ve bu ön protokol imzatan-
mıştı. Tekel, Çiğli fabrikasını
kullanmayı öngören bu pfoto-
kolden 1991 yıhnda çekihnişti.
Bunun uzerine Philip Morris -
Sabancı ortakhğı fabrikayı ku-
racak arari araştırmasına girdi.
Adapazan'nda bulunan tarım
arazisine teşvik sağlanmasımn
ardından Türkiye'de yabancı si-
gara üretecek şirketin kuruluşu
imzalandı. Yapılan anlaşmaya
göre Marlboro Parliament siga-
ralanyla birlikte Phil-Sa adh ye-
ni bir sigaranın üretimi 1993 yı-
hnda başlayacak.
nan genış kapsamh anlaşma,
hükümetler düzeyinde alışveri-
şe olanak tamdığı gibi, tescilli
marka ve ürunlerin korunması-
m da öngörüyor. Türkiye ile
Avrupa Topluluğu arasında so-
run yaratan damping konusu da
anlasmada yer aldı. Türkiye ile
AT arasında ortaklık anlaşma-
sı olan "Katma Protokol''ün
47. maddesüıde, dampinge karşı
ahnacak önlemler, EFTA ile va-
nlan anlasmada da korunacak.
Nisan 1992'de yurürluğe gir-
mesi beklenen anlaşma uyann-
ca EFTA, "bir kaç hayati
üriin" dışında Türkiye'den ya-
pacağı ithalatta gümruk vergi-
lerini kaldıracak. "Hayati
üriin" listesinde ise basta tekstil
yer ahyor. Türkiye ise EFTA'-
dan yapacağı ithalata uyguladı-
ğı gumruk vergüerini 1995 yıh-
na kadar aşamalı olarak kaldı-
racak. Türkiye ile EFTA arasm-
daki ticaret 1990'da 1.8 milyar
doları buluyordu.
Türkiye ile AT arasında güm-
rük birliğinin de 22 yıllık geçiş
dönemi ardından 1995'e kadar
kaldınlacak ohnası ve şimdi EF-
TA ile vanlan anlaşma, Türki-
ye'ye Avrupa ülkeleri ile ticaret-
te "eş değer statü" sağlayacak.
Yabancı sermayenin Türkiye'ye
gelişi hızlanacak.
Ünsal
görevden alındı
• Ekonomi
Servisi —
Hazine ve Dış
Ticaret
Müsteşarhğı
(HDTM)
Yabancı
Sermaye Genel Müdürû
Osman Unsal, görevinden
alındı. Osman Unsal'dan
boşalan Yabancı Sermaye
Genel Müdurluğu'ne, Teşvik
Uygulama Genel Müdür
Yardımcısı Afif Demirkıran
vekâleten atandı. Afıf
Demirkıran, daha önce aynı
genel mudurluğün
Uygulama ve Takip Dairesi
Başkanlığı görevini
yapıyordu.
Telecard
dtinyada
• Ekonomi Servisi — Yapı
Kredi, VISA Intemational
ile bir anlaşma imzalayarak
Telebank'lanm dünyanın en
yaygın otomatik vezne
makineleri şebekelerinden
biri olan "Plus System"e
bağladı. Yapılan bu
anlaşma ile artık Telecard
sahıpleri, dünyanın
neresinde olursa olsunlar,
günün herhangi bir
saatinde Plus System'e bağlı
bir otomatik vezne
makınesini kullanarak para
çekebilecekler.
AT üe tekstü
görtişmeleri
• ANKARA (ANKA) —
Yarın yapılacak erken genel
seçimlerden sonra
yurtdışındaki ilk önemli
pazarhk AT ile tekstil
göruşmelerinde yapılacak.
Turkiye-AT Tekstil
Anlaşması'nın yenileneceği
görüşmelerin 23 ekimde
Bruksel'de başlaması
ongöruluyor. Türk özel
sektöru ile AT Komisyonu
yetkilileri arasında üç gün
surecek görüşmelerin ana
maddesınin aralıkta sona
erecek iki yıllık tekstil
anlaşmasının yenilenmesi
oluşturacak. Turk tarafı,
kotalarm arttınlmasını
ısteyecek.
Kriz. gerbest
bölgede
• ANTALYA (AA) —
Körfez krizinin serbest
bölgede yatırım yapan ya
da yapacak olan firrnalann
kararlannı değiştirmelerine
neden olduğu bildirildi.
"Eırizmciler
prim istiyor
• ANKARA (ANKA) —
Türkiye Kalkınma
Bankası'nın uygulama
tebhğini hazırlamasıyla
birlikte fıilen uygulanmaya
başlanan Kaynak
Kullanımım Destekleme
Fonu'ndan yatırımlara hibe
şeklinde prim yenne kredi
verilmesiyle ilgili
düzenlemenin turizm
yatınmcılannı şaşkınhk
içinde bıraktığı belirtilerek
yenıden prim uygulatnasına
dönülmesi ıstendi.
Afişe dava
• PARİS (AA) — Italyan
Benetton firmasmın, Paris
sokaklannı susleyen
"Öpüşen papazla rahibe"
afişı, dava konusu oldu.
Benetton'un reklam
afişlerini hazırlayan şirketin
yetkilileri, "Bir papazla
rahibeyi dudak dudağa
öpüştürdükleri" için
mahkemeye cağrıldıklannı
açıkladılar.
Buıdolapları... Camasır Makineleri... Fırınlar... Şofbenler... daha neler neler.
Taksıt...
seçenek
kolayhk
Bugön hemen
bir Aygaz bayiine gelin...
Olayı anında değerlendirin
Aygaz