Katalog

9 TEMMUZ 1989 KÜLTÜRYAŞAM HAYVANLAR İSMAİL GÜLGEÇ CUMHURİYET/5 17. ULUSLARARASIÎSTANBUL FESTİVALÎ Bossa Nova rüzgârı Festivalde bu akşam, Avrupa turnesini son anda iptal eden Sarah Vaughan 'ın yerine bossa novamn en kıdemli dişi elçisi Astrud Gilberto söyleyecek. YAVUZ BAYDAR STOCKHOLM Bossa nova'nın en kıdemli dişı elçisi, Ric£ nun imbatlannı geciken bir özlemı gidermek için îstanbul üzerine ufleyecek. 50 yaşına basan Astnıd Gilberto, bu ışlevıni pekıştirmek ıçın tum uyelerini Breziiyahların oluşturdugu topluluyla geziyor Avrupa'yı bu yaz. Bahia doğumlu Astrud Gilberto'nun yıldızı parlayalı şöyle bir çeyrek ytlzyıl oldu. Kıdemi buradan geliyor. 'Bossa nova'ya gönül verenler "sikirii yıl" 1963'u ıyi anırasarlar. Usanmak bilmeyen jazz esteti Stan Gctz, Eddie Sauter ile o unutulmaz yapıtı, *Tocus"u gerçekleştirdıkten sonra, Rio'dan gelen mırıltılara kulak verecek, 1963 güzünde Brezilya'nın iki müzîk devinı, piyanist / besteci Antonio Cartos İobim'le gıtanst / besteci / şarkıcı Joao Güberto'yu New York'a çağırarak, bugün jazz klasikleri arasında saygın bir yere sahip olan 'GeU / Gilberto' albümünü çıkaracaktır. Zaman dışı bir güzelliğe, lırizmin en eşsiz örneklerini sergıleyen Getz soloiarına sahip olan bu albüme serin titreşimli sesıyle katkıda bulunan şarkıcının adı Astrud Gilberto'dur (Joao GUberto'yla evliliği hayli sonra sona erecektir). Albümdeki 'Girl From Ipanema' bir anda "hlt" mertebesine yükselir ve hem ABD hem de Avrupa'da bir 'bossa no\a' furyası başlar. Bu patlamanın ardından Astrnd Gilberto aynı tarzda söylemeyi sürdürdü. İlımlf, 'akıcı', melodik açıdan "tasarruflu" söyleyişi ile kendine özgü bir üslup oluşturmuştu bu arada. Fiora Purim gibi şaıkıcıları etkileyen de bu üslup oldu. 'Bossa nova'nın ritmik esnekliğı ve doğaçlamaya açıklığı, pek çok jazz raOzisyeninin de ilgisini KİM KİME DUM DUMA BEHtç AK Ria'nun imbatlan Astrud Gilberto, bu akşam Açıkhava Tiyatrosu'nda Rio'nun ımbattannı îstanbul üzenne üfleyecek 50 yaşına basan ünlü şarkıcı bütün üyelennı Brezilyalılann oluşturdugu topluluğuyia bu yaz Avrupa tumesinde. çekti. Bunların arasında, o eşsiz ses mucidi Gil Evans da yer alıyordu. Astrud Gilbcrto'nun Gil Evans'la işbirlığinîn sonucu, 1965'te çıkan "Look To The Rainbow" albümü oldu. Bunu "The Astrud GUberto Alböm" ve "A Certain SmUe, A Certain Sadness" ızledi. Gilberto, 19601ar ve 70'ler boyunca hem Portekizce, hem Ingilizce 'bossa nova' söylemeyi sürdürdü. Arada bir albüm de çıkardı, ama 1963'teki ününü tırmandıramadı. Saruyorum bunda bazı eleştirmenler tarafından 'zayır olarak tanımlanmasımn da payı oldu. Gilberto, Juliette Greco gibi, belli bir dönemin simgesi olarak kaldı, bu sımgeyi ayakta tuttu. 1983'te New York'ta yeni topluluğuyla sunduğu repertuvarına 'bossa nova'nınkıne benzer bır söylemi Kalifornıya'da farklı yönlere doğru itmiş olan şarkıcı Michad Franks'ın bestelerini de aldı Samba ile cool jazzı bünyesinde özümleyen 'bossa nova'nın doğuşu, 1950'lerin ıkinci yarısına rasthyor. Müzik tarihçilerinin buyuk coğunluğu, Joao Güberto'nun bir Jobim bestesı olan "Chega de Saudade"yı 1958'de yorumlamasını başlangıç noktası olarak gösterıyor. Bunu Joao Güberto'nun aynı yaklaşımla surdürduğu yorumlar izledı. Bu arada belırtmekte yarar var: 'Bossa nova'yı bugun hâlâ Joao Gilberto ile Jobim yasatıyor gerçek anlamda. özellikle birincisınin adeta "bunından gelen' söyleyış tarzının bır benzenne rastlamak guc. Portekizce şiir söyleyen bu şarkıcıdır Joao Gilberto, üslubunda doğal bir jazz swingi de vardır. Müşkülpesent Miles Davis'în "Getz GUberto" albumu ıçın övgusu şö>le olmuştu: "Yahu, bu adam kendi kendine gazete okur gibi şarkı soyluyor." Bdki gelecek yıl İscanbul'un konuğu Joao Gilberto olur, kim bıhr? Astrud ve Joao Gilberto ile Jobim'in dışmda kalan 'bossa nova' arayışlannın çoğu her özgün tur için de olduğu gıbi >ozlaşmaya yöneldı hızla. Bunun istisnaları olarak Herbie Mann'in ve Sergio Mendes'ın tek tük bazı çaJışmalarını saymak mümkün. Astrud Gilberto'nun konseri, engin armoni zenginliği ile jazza hâlâ taze soluk taşıyan, aynı zamanda "coğrafya ölesi" bır yaşam tarzı olan 'bossa nova' hakkında fikir edintnek ve var olan fıkirleri pekıştirmek için sanınm şimdilik yeterli olacak. Sen b&» rn PtKNÎK PtYALE MADRA FESTtYALDE BUGÜN D«Hİel Küper (Atatürk Kültür Merkezi Buytik Salon, 18.30) V*x Europae Vakfı Uluslararası Korosn (Atalurk Kultur Merkezi Konser Salonu, 11.00) Astrad Gllberto (Açıkhava Tıyatrosu, 21.30) Âşıklar Şöleai (Culhane Parkı, 17.00) Ltoael Retftf (St. Antuan Kilîsesi, 16.00) YAREN Ztryab Toplalagu (Aya Irini, 18.30) Stan Getz (Açıkhava Tiyatrosu, 21.30) HIZLI GAZETECİ \ECDETSE\ SoUSUZ Bll? P£MEK~ l'Yl ' TÜKIUSU PE Cazınözelgecesi Açıkhava Tiyatrosu Georçe Duke ve Stanley Clarke ile coştu. Tek bır konser vermek uzere 17. Uluslararası îstanbul FestivaJi ıçın gelen topluluk yoğun alkış topladı Clarke, Duke'u "Büyük, büyuk Duke" dıye anons ederken, Duke da bu gecenın özel bır gece olduğunu söyleyerek, Stanley Clark'ın doğum günü okluğunu belırttı ve "Happy Bırthday to You" adlı şarkıyı kendı yorumuyla Stanley Clarke ıçın söyledı. Konser sırasında sahneden aşağı ınerek sıralann arasına kadar gıren Clarke ve Duke, seyircılerin unutamayacakları bir konser sundular. (Fotoğraf: Yldız Ûçok) Kultür Senisi Tenor saksofonun büyük ustalarından Stan Getz, yarın akşam saat 21.30'da Açıkhava Tiyatrosu'nda, tophıluğuyla birliktftbir konser verecek. Tenor saksofon ustalanndan Stan Getz 1927 yılında Pennsylvania'da doğdu. 1942 yılında Dick Rogers'la çalışan, daha sonra Jack Teagarden, Dale Jones, Bob Chester gibı müzisyenlerle çalan Getz, Kalıforniya'ya yerleştikten sonra Butch Jones Grubu'nda ve Woody Herman'ın grubunda yer aldı. 19511955 yıllan arasında Iskandinavya'da çeşitli albüm çalışmaları yapan Stan Getz, 19641966 yülan arasında da Gar> Burton, Astrud GUberto gibi müzisyenlerın yer aldığı çeşitli gruplann liderlığini yaptı. Stan Getz'e Açıkhava Tiyatrosu'ndakı konserinde ise Kenny Barron (pıyano), Ben Riley (davul) ve Voshi Mori (bas) eşlik edecek Stan Getz Açıkhava'da ÇİZGİLİK KÂMtL MASARACI Avrupalı gençlerin korosu \ox Europae Vakfı Uluslararası Korosu, Avrupa ülkelerinin genç ve yetenekli müzlsyenlerinden oluşuyor. Koronun şenlikteki tek konseri bugün AKM Konser Salonu'nda. Kultür Servisi Festivalde bugün Daniel Kuper'ın gitar resitali AKM Buyuk Salon'da. Vox Europae Vakfı Uluslararası Korosunun konseri ise AKM Konser Satonu'nda. Ünlü Amerikah caz sarkıcısı Sarah Vaughan'ın son anda Avrupa turnesini tumüyle ıptal etmesi üzerine kendisiyle anlaşma sağlanan Astrud GUberto, topluluğuyla birlikte bu akşam Açıkhava Tiyatrosu'nda. Âşıklar Şoleni ise ikinci ve son kez Gulhane Parkı'nda. Lionel Rogg da St. Antuar Kilisesi'nde bir org resitali verecek. konserinde Brahms, Carl Orff, Monteverdi, Cenan Akın, Muammer Sun, Adnan Saygun \e Genee'nin yapıtlannı seslendırecek. Fritz Ter Wey ve Gökçen Koray'ın yöneteceklen koro Norveç, lsveç, Finlandiya, Danımarka, Federal Almanya, Hollanda, Belçika, Fransa, tspanya, Isviçre, Liechtenstein, ttalya, Yunanistan, Polonya, Macaristan, Yugoslavya, Türkiye ve Avusturya'dan genç ve yetenekli müzikcilerden oluşuyor. Koro üyeleri her yıl başka bır ülkede on gün süreyle bır araya geliyor, provalarını yapıp konserler veriyorlar. Topluluk bugune kadar Hollanda, Belçika, Finlandiya, Federal Almanya ve Macaristanda konserler verdı. Gelecek yıllarda ise toplanular Fransa, Türkiye ve tspanya'da yapılacak. Fritz İer Wey, Vox Europae Korosu dışmda Kuzey VVestfalıa Ili Gençlık Korosu ile Aachen GençUk Korosu'nu yönetti. Sanatçı, Europa Cantat Festivali'nde, aynca Fransa, Yugoslavya, Yunanistan, Finlandiya, Macaristan, Belçika ve Hollanda'da kurslar verdi, şeflik yaptı. 1977 yılmdan bu yana tstanbul Devlet Opera ve Balesi Koro Şefı olan Gökçen Koray ise 1983'ten beri de TRT Gençlik Korosu'nu çahştınyor ve yönetıyor. Koray aynca Îstanbul Devlet Konservatuvarı'nda öğretim üyesi. Isviçreli orgcu Lionel Rogg bugun St. Antuan Kilisesi'nde vereceği resitalde Bıutehude, Pachelbel, J.S. Bach, Cesar Franck. Messiaen ve Iiszt'm yapıtlannı seslendırecek. 1959'da Munih'te ve 1963'te Gand'da düzenlenen uluslararası yarışnalarda birincı olan Lionel Rogg, henuz 25 yaşındayken Cenevre'deki Victoria Salonu'nda 10 resıtalde J.S. Bacb'ın bütün org >apıtlannı yonımlayarak büyuk yankı uyandırdı. Kuşağının en ıyi yorumcularından biri olarak kabul edilen Rogg, dünyamn bellibaşh müzik merkezlerinde verdıği resıtal ve konserlerin yanı sıra, halen Cenevre Konservatuvarı'nda ve Cambridge, Oxford ve Harvard ünıversitelenndekı ihtısas kurslannda dersler veriyor. Sanatçı, Bach'ın Fug Sonatı ile 1970 Plak Buyuk Ödulu'ne, Boxtehude'nin butün org bestelenni ıçeren plakla da 1980 Alman Plak Buyuk Gxlülü'ne değer goruldu. Parlak bir yorumcu ve doğaçlamacı olan Rogg'un aynı zamanda ses, koro, org, piyano ve oda müziği bestelen de var. Îstanbul Festivali 5 mekânda 5etkinlikle sürüyor GARFIELJ) JIMDAVIS TARİHTE BUGÜN MÜMTAZ ARIKA\ BOGAZK£S£N KALESf f*52'0£ BUSÜN, SULTAN H MEHMET'İNBOĞAZİÇİ'HPE, ANAPOLU HİSMilNIN KARÇ/SIHDA MPTTÇPlgl "PJJMELI HlSARI'' TAMAtALAHMÇTl SJZANS'lN ALIN MASIHPAN ÖNCE, ONIABA KAKAPENİZD£N 6£L£~Bit£C£M GıOA YE K'i.fÇ YA/Z&IMLARtNI EN6£LL£. MEK UZ£R£ YAPtlAN MLB UÇAY Gl&l ÇOK KISA BlK SÜfZEOe INŞA eOİUUIŞTİ. PLANINI MIMAR MUSLlUİTTtM'tN HAZlRLAPfS/ yAP/ 1OBİNE yAKH İŞÇlNİN £HEİ/ İLE GERÇSKLEŞTKHMİŞrı. ÜÇ SUYÛK KULE ILE 13 KUÇUM 8URÇ VE AM PUMglM O4M OLUŞAAI KAL£HIN O€MI2 YAMINDAKI KAPlSl OHÛNDB X BıR KÛRUMA &UWW VARCH iBÜYİlK 12 KÖ$EU,ZA6ANO£PAŞA VESARtCAPAŞA KULELSÜI SlLıNPlü ŞEKLINDE OLJJP, ÛS7Z££/' AHŞAP ! 9 Temmuz On tellı gitar çalan ve stüı Segovia'nın tekniğıne dayanan Daniel Küper bugunku resitalinde Ayala, Piazzoüa, Sagreras, Moreno Torroba. Rodrigo, Albeniz ve Tarrega'nın bestelerinın yanı sıra kendisinin bir bestesıni de seslendirecek. 1952'de Arjantin'de doğan ve gitara 11 yaşında başlayan Küper, halen Manuel de Falla Konservatuvan'nda, YDF Kulübu Muzik ve Gitar Bölümu'nde, Amerikan Kültür Evi'nde ve New York'ta Manhattan Gitar Enstitüsü'nde derster veriyor. Arjantin'in birçok kentinde, tspanya, Fransa, Belçika, Hollanda, Italya, ABD ve Kanada'da konserler veren sanatçı, aynca radyo ve televizyon kayıtları yaptı, plak ve kasetler doldurdu. Kuper'in on telli gitar çalması kendisine daha geniş bir armonik kesit olanağı sağlıyor. Küper, lavta için yazılmış yapıtlan transknpsiyon yapmadan çalabihyor. Müzik aracılığıyla gençler arasında dostluk bağlan kurulması amacıyla 1983 yılında Fritz Ter Y e ve Leo van der Heide tarafınVy dan kurulan Vox Europae Vakfı 1983 yılında kuruldu Vox Europae Vakfı Uluslararası Korosu, müzik aracılığıyla gençler arasında dostluk bağlaUluslararası Korosu bugünkü rı kurulması amacıyla 1983 yılında kuruldu. TÜRK VE DUNYA KARİKATÜRUNDEN ÇATILARIJA KAPATILMIŞTt. Audrovic Octavian (Romarna)