Katalog

9 TEMMUZ 1989 •k • • * HABERLERİN DEVAMI CUMHURtYET/17 DemirÇelik Grevi. (Baştarafı 1. Sayfada) Anakent belediyesi karann iptal edilmesi amacıyla dava açıyor Grevı surdüren Çelikİş Sendikası'nın deneyimsizliği ve bir bakıma iç yapısı bir başka açmaz olarak belirginleşiyor. Bağımsız bir sendika olarak varlığını sürdürebilmenin güçlüklerıni yaşıyorlar denilebilir. Kendiliğinden direnişleri, olayların akışı içinde greve dönüşüverdi. Türkİş, hükümetle anlaşınca, devre dışı kaldıkları söylenebilir. Bu durumda grevi kaldırabilmeleri için ek bazı haklar almaları gerektiğine inanıyoıiar. Zira işçi zaten fazlasıyla zararda. Hükümet ve işveren de bu çıkmazı görerek, bilinçli bir biçimde kayıtsızlığını sürdürüyor. Ama bu arada demırçelik işletmelerinin zaran trilyona varıyor. Bazı ithalatçı firmalar mılyarlar vuruyor, bu konuda gerçekle söylentıler devlet katına dek yükseliyor ve işçi eyleminin tırmanması, gerginliğin artması gündemde. Bütün bunlara karşın işveren cephesi ve hükümet, sendikanın ve işçinin pes etmesini bekleyen bir kayıtsızlık içinde. Oysa yaz sıcaklannda sinirlerin bu denli gerilmiş olması tehlikelidir. Makul bir uzlaşmayla grevi sona erdirmenin zamanı çoktan gelmiştir. Bir bayram öncesi, 24 bin işçi ailesinin beklentisi de herhalde budur. pratikte işlemiyor. Kısacası, enflasyonun önlenemeyen yükselişinin devam ettiği yaz sıcağını grevde geçiren işçinin sıkıntısı büyük. İşletme zararı olarak günde 5 mityar liradan söz ediliyorsa da bu rakamın daha yüksek olduğu öngörülüyor. Makinelerin paslandığı bildiriliyor. Tek çaba, yüksek fırınlann donmamasına yönelik. Daha şimdiden trilyonluk bir zarara ulaşılmış durumda. Hükümetin greve yaklaşımı hayli ilginç. Bu konuda bakanlar arasındaki çekişme ve görüş ayrılıkları ise kamuoyuna çoktan yansıdı. Devlet yönetmenin ciddıyetiyle bağdaşmayan tutumlara ilişkin birçok örnek sergilenmekte. Ancak hükümet, genel olarak işveren sendikası MESS'İ destekliyor. Grev yoluyla işçi haklarının tırmanışını frenlemek konusunda her ikisinin de bırteştikleri söylenebilir. Ayrıca MESS, 1990 yılında gündeme gelecek özel sektör sözleşmelehni göz önünde tutarak, emsal yaratmaktan da kaçınıyor. İşveren cephesi, 600 bin kamu işçisi için yapılan toplusözleşmenin üzerine çıkmayacağını sürekli yineliyor. MESS'in tüm açıklamalarında, bu görüş sürekli vurgulanmakta. Başkan Sözen'den 'kurtarma'ya tepki 3 yıl önce çıkanlmasma karşın bugüne kadar uygulanmayan yasa hükmünün, Süzerler'e ait iş merkezinin mühürlenmesinden sonra işlerlik kazanması tedirginlik yarattı. hürlemnesi ve gelişen olaylar sonrasvnda hükümet tarafmdan gundeme getirilen yasa hükmünün işlerlik kazanması bdediyede tedirginlik yarattı. Belediye yetkilileri, yasanın ANAP'ın kaybettiği bütün ilçe belediyelerde yaygınlaştırümasından korktuklannı belirttiler. Yasanın Süzer'in Taksim'deki gökdeleninin belediye meclisi kararı ile 44 kattan 20 kata indirilmesinden sonra çıkanhnası dikkat çekti. Istanbul'da 10 yeri turizm alanı ve merkezi ilan eden Bayındırhk Bakanlığı genelgesi Kazhçeşme'deki deri fabrikalannın bulunduğu alanı da kapsıyor. Deri fabrikalarının Tuzla'ya taşınması ile eski başkan Bedrettin Daian burada yoğunluğu çok fazla olan bir proje planlıyordu. Belediyenin SHP'li yeni yönetimi ise, burada yeşil alanları olan bir kompleks kuracaktı. Genelge ile ilgili olarak gorüştuğümüz hukukçular lstanbul Belediyesi ve ilçe belediyelennin iptal davası açabileceğini, kentli yurttaşların mühendis ve mimarlar odaları ile üniversitelerin tavır alabileceklerini söylediler. tstanbul Anakent Belediye Başkanı Prof. Dr. Nurettin Sözen de konu ile ilgili yazılı bir açıklamada bulundu. Sözen şunları söyledi: "Gayrettepe, Anatepe, Akaretler, Galata Kulesi ve çevresi Ataköv, Kazlıçeşme, Maçka, Sanyer, İstinyeTaksim gibi önemli kent merkezlerinde belediyeleriraizin plan yapma. değiştirme ve onaylama yetkisinin 3 >ıl süre ile geriye alındıgmı bildiren Başbakanlık genelgesi belediyemize tebliğ edilmiştir. Özunde anayasa, demokrasi ilkeleri ve ulusal iradeye de karşı olan bu eyleme iktidan zorlayao nedenler açıklanmalıdır. Başbakanlık makamının 21.6.1989 gün ve 70/1236 sayılı olurianyla belirtilen Bayındırlık ve tskân Bakanı Sayın Cengiz Ballıkaya imzasıyla 27.6.1989 tarihinde lstanbul Büyüksehir Beledîyesi'ne gelen yazıda tistesi krokide belirtilen turizm alan ve merkezlerinde resen plan yapma, yaptırma, degiştirme ve onaylama yetkisinin 3 yıl süre ile Bayındırlık ve tskân Bakanlıgı'na verildigi belirtilmektedir. Yasalara saygılı, hukuknn iistünlugu ilkesine inanan bir belediyecilik anlayışına sabibiz. Bu nedenle bu karara karşı hukuk sistemi içerisinde gereken itirazlarımızı yapacağız. Bayındırlık ve İskân Bakanlığı kanalıyla gelen bu karar tstanbul'un en önemli turizm merkezlerini hedefleunekte ve buralardaki proje uygulama yetk'sini bakanlığa almaktadır. Burada benim için ilginç olan nokta 3 yıldan beri bekletilen bu karann bir anda uygtılamaya komılraasıdır." Prof. Sözen temel ruhsatı, temel ustu ruhsatı, inşaatın projeye uygun olarak yapılıp yapılmaması, çevreye zarar verip vermemesi konulannda karar ve yetkinin yasalar ile büyükşehir belediyesine verildiğini belirtirken "Yukarıda çizdiğimiz çerçeve içerisinde belediyenin uygun görmedigi bir projenin gerçekleşme şansını mumkun gormüyorum. Bu yetkilerimi yasalardan ve halkımızın verdigi oylardan almaktayım" dedi. Genel Sekreter Alev Çoşkun hükümetin son zamanlarda tstanbul Belediyesi'ni "mali >önden de sıktştırdığım" belirtirken şunları söyledi: "Türkiye genel bütçe gelirierinden tstanbul'a düşen pay ayda 30 milyar. Bu para ayın 1 ile 30'u arasında verilir. Ama hiikümet bu parayı ay sonunda venneye başladı. Bu arada belediyenin borçlan belli oranlarla alınıyor. Eskiden Vt 510 arasında olan bu oran önce % 25 sonra Vo 50'ye çıkanldı" dedi. tmar planlannın doğrudan Bayındırhk ve tskân Bakanlığı'nın yapacağı turizm alanları arasında yer alan projeler ile ilgili Mustafa Süzer ve Hüseyin Cevahir Cumhuriyet muhabirinin sorularını cevaplandırdıllar. Mustafa Süzer son karann hükümetin kendi tasarrufu olduğunu öne sürdü. Süzer şöyle konuştu: "Benim Taksim'deki iş merkezim zaten turistik bir tesistir. Belediye bu iş merkezim kapatma girişiminde bulunmuş, bunun üzerine de konu idari mahkemeye gitmişür. ldari mahkeme bizim yönümüzde karar almıştır." Süzer söz konusu kanunun neden üç yıldır uygulanmadığı yolundaki soruya ise şu karşıhğı verdi: " Ü ç yıldır pkanlan bir kanunun neden şimdi uygulandıgı ise Başbakanın kendisine kalmış bir tasamıftur. Bir başbakan bir kanunun ne zaman uygulanacağını kendisi bilir. Bunu Ozal'ın Sozen'den intikamı diye degertendirenler var. tkisi de olgun, aklı başında insanlar. Böyle bir şeyin söz konusu olacağını zannetmiyorum." Kendi projeleri arasında bu uygulamaya giren olmadığını belirten Hüseyin Cevahir Şişli'de yapılmakta olan tETT Garajı projesinin büyük bölümünün belediyeye ait olduğunu, jürinin uygun bulduğu bir projeyi belediyenin iptal etmeyeceğini belirttikten sonra şunları söyledi: "Politik bir karar olduğu söyleniyor. Evet politik bir karar. Ama belediyenin verilmiş olan nıhsatlan iptal etmesi. milyariarca lira masraf yapümış yerleri mühürlemesi de politik bir karardır. Hükümetin bu karannın nelere yol açacagını şimdiden kestirmek zor; bu konuda aynca yonım yapmak istemiyorum" dedi. SHP li belediyeler devre dışı FARUK BÎLDtRİCİ ANKARA Bayındırlık ve tskân Bakanlığı, 10 kentte 25 bölgeyi turizm merkezi ilan ederek çoğunluğu SHP'li olan belediyeleri, imar planı yapma ve değiştirme konusunda devre dışı bıraktı. Böylece, aralannda Mersin Hilton Oteli'nin de bulunduğu bazı insaatlara SHP'li belediyeler tarafından müdahale edilmesi önlenecek. Bayındırlık ve Iskân Bakanı Cengiz Altınkaya, kararı savunurken, "Bütünlüğe nygun gelişmeyi temin etmek açısından imar planı degişikligi yetkisini belediyelere bırakmak istemedik" dedi. Altınkaya, tstanbul Belediye Başkanı Nurettin Sözen'i de eleştirerek "Keskin sirke kiipiine zarar verir" dıye konuştu. Belediyeler ile hükümet arasındaki çatışma, Bayındırlık ve Iskân BakanlığVnın yeni kararı ile yeni bir aşamaya girdı. Bakan Altınkaya, imar planları konusunda alınan yeni karan Cumhuriyel muhabirine anlatırken, turizm merkezi ilan edilen 25 bolgede imar planı konusundaki yetkinin doğrudan kendisine bırakıldığım söyledi. tmar Yasası'nda 1987 yılında yapılan bir değişiklik uyarınca turizm bölgeleri ilan ettiklerini belirten Altınkaya, turizm bölgelerini şöyle sıraladı: 'Kıırtarma' 25 bölgede tmar planlannı yapma ve degiştirme yetkisi ANAP iktidannın ilk günlerinde alınan bir kararla belediyelere verilmişti. Neden şimdi ilk karardan vazgeçiliyor? ALTINKAYA Bu yerler turizm merkezi ilan edildiği zaman Turizmi Teşvik Kanunu'nun verdiği yetkiye dayanarak planlaması Turizm Bakanlığı tarafmdan yapdır. 5 binlik, binlik ölçekte planlar Turizm Bakanhğı tarafmdan hazırlandıktan sonra bizim tarafımızdan tasdik edilir. Bu ilk karanmızdan bir dönüş değil. Burada amaç ilk planlamanın özüne aykırı herhangi bir tadilat yapılmasını önlemek, planın bütünlüğünu bozacak herhangi bir değişiklik yapümasına mani olmak gibi bir yaklaşım. Bu yaklaşımla Turizm Bakanlığı'nın planladığı bu bölgelerde imar yetkisinin bakanlığırruza ahnması uygun görüldü. Belediyeler oradaki biitiinlüğü bozup, degişiklikler mi yapıyorlardı sizce? ALTINKAYA Yapılmıyor muydu? Bu karar SHP'li belediyelere karşı olarak yonımlanıyor. Neden ANAP'lı belediyelerin çogunlukta oldugu bir donemde böyle bir karar alınmadı? ALTINKAYA Onu bilemem. O, o dönemdeki bakanın bileceği iş. SHP'li Adııan Keskin, bu kararla ' ö z a l ' ı n çetelerinin korunduğunu' söylüyor. ALTINKAYA Kötü söz sahibine aittir. Ancak bu kararlann alındıp yerler ilginçtir. Süzer İnşaat'ın iş merkezi böylece kurtanlmış oluyor. ALTINKAYA Orada Süzer, ruhsat alıp inşaata başlamış. Belediye daha önce 44 kata ızin vermiş. Belediye bir idaredir. SHP'li olunca başka, ANAP'lı olunca başka değüdir. İnşaata başlanıruş, ona göre plan yapümış, belki izin alındığı tarihte bazı katlar, işyerleri satılmış. Neden ilk izin alındığı gibi devam etmesin. Istanbul'da Kazlıçeşme'deki dericiler, oradan taşındıktan sonra çok güzel turistik tesisler yapılabilir. Şimdi Turizm Bakanhğı bunları planlayacak ve 1015 yılda bunun uygulaması surecek diyelim. Uygulama başladıktan bir yıl sonra belediye tadilata kalkarsa planın butünlüğü bozulur. O bütünlüğe uygun gelişmeyi temin etmek açısından plan yetkisini belediyelere bırakmak istemedik, ama belediyenin planlama yapacağı ve uygulaam yapacağı daha birçok yer kalıyor. Bu karardan etkilenen başka inşaatlar var mı? ALTINKAYA Mesela Mersin Hilton Oteli'nin yapımını belediye durdurmuştu. Bunun üstünde durraak lazım. Bu yeni karara göre Hilton Oteli yapılabilecek. Onun civannda başka yatırıma girraiş olanlar da yatırımlarına devam edecekler. O halde böyle bir karar ahnması nın nedeıti belediyelerle hükümet arasındaki anlaşmazlık. ALTINKAYA O iki noktda öyle olabilir, ama diğerlerinde böyle bir sorun yok. Ankara'da, Gazipaşa'da böyle bir sorun yok. Zaten turizm merkezleri ilanı yeni değil. Turizm Bakanlığı iki senedir bölgelerin hudutlannı tespit ediyordu. Bugünü birlik alınmış bir karar değil. Demek biz yine de işi götürmüşüz ki belediyelere bildirdikten sonra basın duyabilmiş. Neden sadece SHP'li belediyelerin olduğu yerlerde turizm merkezi ilan edildi. ALTINKAYA Neden öyle oisun. Benim güzel belediyelerim de var aralannda. Gazipaşa, Ayvalık, Muğla'nın uç güzide yeri. Yani muhalefete bir kastımız yok. Ama muhalefettir, kalkıp eleştirecek tabii. Şimdiye kadar yapılan planlar ve degisiklikler geçerli olacak mı? ALTINKAYA Biz husumet gütmeyiz. Onun cezasını husumet edenler çekiyor. Nurettin Sözen'e basında makalelerde yüklenmeyen kalmadı. Keskin sirke küpune zarar verir. Sözen, resmen Beşiktaş hadisesinde ayıp etmiş. Ama Sözen Beşiktaş tesislerinin bitmediğini gerekçe gösteriyor. tstanbul Haber Servisi Bayındırlık ve îskân Bakanlığı'nm genelgesi ile tstanbul'da önemli kent merkezlerinde plan yapma ve değiştirme yetkisinin 3 yıl süre ile geri ahnması üzerine tstanbul Anakent Belediyesi karann iptali için dava açılacağını açıkladı. Konu ile ilgili olarak bir açıklamada bulunan Anakent Belediye Başkanı Prof. Dr. Nurettin Sözen "Ternel ruhsatı, temel ustö rahsan, inşaatın projeye nygun olarak yapılıp yapılmaması, çevreye zarar verip vermemesi konulannda karar ve yetki yasalarla buyükşehir belediyestne verilmiştJr " dedi. 3 yıl önce çıkanlmasma rağmen bugüne kadar uygulanmayan, anakent belediyesinin Süzerler'e ait Taksim'deki iş merkezinin mü ka Turizm Merkezi, KalamışZühtüpaşa Turizm Merkezi, Sanyerİstinye Turizm Merkezi, Gayrettepe Turizm Merkezi, Anatepe Turizm Merkezi, Ataköy Turizm Merkezi, Kartal Turizm Merkezi, Galata Kulesi ve Çevresi Turizm Merkezi, AntaiyaAJanya dogusu Turizm Merkezi, Alanya batısı Turizm Merkezi, Gazipaşa Turizm Merkezi, Lara Turizm Merkezi, İzmirAlsancak Turizm Merkezi, tzmirlnciraitı Turizm Merkezi, Mersin LimaıuErdemli Kıyı Kesimi Turizm Merkezi, Mersin 1 Numarau Turizm Merkezi, MuğlaMilas Akbük Kazıklı Koyu Kıyı Bandı Turizm Merkezi, MuğlaMarmaris ve çevresi turizm Merkezi, AydınDavutiar Turizm Merkezi, Nevşehir ve çevresi Turizm Merkezi, Ayvalık Dolap Adası Turizm Merkezi, YozgatSankaya Kaplıcası Turizm Merkezi." ALTINKAYA Olabilir böyle şeyler. Mevzuat noksanhğı olsa bile Başbakan gelince açılış yapıhr. Mevzuat daha sonra tamamlanır. Dığer tepkiler Ankara Anakent Belediye Başkanı Murat Karayalcın, Bayındırlık ve Iskân Bakanlığı'nın kararını "tçtenliklen ve teknik gerekçelerden uzak bulduğunu" belirterek şöyle konuştu: "Maalesef böylelikle yerel demokrasinin işleyişine çifte standart getirilmektedir. tstanbul'un o semtlerinin turistik açıdan önem taşıdıgı yeni mi anlaşılmıştır? Kent demokrasisine indirilen bu darbeyi lunıyorum." Izmir Anakent Belediye Başkanı Yüksel Çakmur da hükümetin nasıl bir düzenleme yoluna giderse gitsin imarla ilgili tüm işlemlerin sonuçta belediyelerden geçeceğini söyledi. Bu konudakı her işlemi "santim santim" kontrol edeceklerini vurgulayan Çakmur, konuya ilişkin goruşlerini şoyle açıkladı: "Kendi bireysel durumlannı öngörerek Başbakanlık katında kulis yapanlar başanlı olmuşlar. Sayın Başbakan çelişkileri alet haline getirdi. Bu harekelte bir istismar olduğu açık. Yetkilerin alınmaya kalktşılmasında kötü niyetli bir davranış olduğu açık. Böyle bir seyi gercekieştinnek cüretkârhk olur." Tafkı* Tunzm Merkezi Taksim tunzm merkezı ^ Galata Kulesi ve çevresi turızmj merkezı "İmar planlannı yapma, degiştirme ve onaylama yetkisinin 3 yıl süreyle belediyelerden ahnması" konusunda Bakan Cengiz Altınkaya'ya yönelttiğimiz sorular ile yanıtları şöyle: Bölgelerin sayısınm arttınlması söz konusu olabilir mi? ALTINKAYA Başka yerler de eklenebilir. Aslında turizm merkezi ilan edilmesinden o bölgedeki tesislerin birtakırn avantaj"Ankara Atakule Turizm Mer ları var. Turizmi Teşvik Yasası'kezi, Taksim Turizm Merkezi, ndan faydalanmaları söz konusu Akareiler Tnrizm Merkezi. Maç olacak. jtunstık tesısleri I Pendik MARMARA Otomobil banhâı hedlye edîyor. Bu bardak sizler için özel üretildi, Sıcakiçecekkoyun, soğuk içecek koyun, otomobilinizde keyifle yudumlayın... İsterkana kana içersiniz, ister kapağını kapatır pipetten içersiniz. Ne tozlanır, ne dökülür... Ve altı yapışkan bantlı tablasına takarsınız, böyle bir konforu otomobilinizde yaşarsınız... 3 Litrelik Helix Alana, Bir Bardak Bedava... Bardaklarınız Shell Satıcılarında... 2OW/SO i TEKNOLOJİGÜVENCEHİZMET