Katalog

21 HAZİRAN 1989 KÜLTÜRYAŞAM CUMHURÎYET/5 MÜZİK FİLİZALİ HAYVANLAR İSMAtL GÜLGEÇ 17. Uluslararası Istanbul Festivali konserleri Aya Irinfde 'Recpıieırf Mozart'ın "Requiem"i Aya Irini'de unutulmaz bir yorumla seslendirildi. Yine Aya Irini'de çalan genç Fransız kemancı Marianne Piketty ise mükemmel bir tekniği olmasına karşın yorumladığı bestecilerin dünyasına henüz yeterince girememişti. Genç Fransız kemancı Marianne Piketty'nin 17 haziranda Aya trinı'de verdiği resitalden edinilen izlenim, sanatçımn yorumladığı bestecilerin dunyalanna henuz yeterince giremedıği doğruhusundaydı. Marianne Piketty çok güzel keman çaüyor, mükemmel bıı tekniği, biraz cılız da olsa yumuşak ve tatlı bir tonu var. "Legato'Man nefıs. Ancak, Piketty'nin Bach'a, Bartok'a, Chausson'a veya Brabms'a bakış açısında kayda değer hıçbir farklılık yok. Bartok'un keskin "Çardaş" vurgulan ve rubatolan içeren Rapsodisini bu denli "nötr" çalabilmek için hiç Macar halk müzıği dinlememiş, hiç Çardaş seyretmemiî olmak gerek. Brahms'a gelince. Brahms da başlı başına ayn bir dünya. Hanıburglu besteci Brahms'm 19. yüzyıl Viyanası'nın kozmopolit ortamında yaşadığını ve sonuçta bir sı, soprano Oya Atay, alto Jin Ok, tenor Horst Laobenthal ve bas Ernst G. Schramm, 18 haziran pazar akşamı Aya Irinı'de val dinleyicısine. Orkestrayı şef Prof. Erich Bergel yönetıyordu. öğleden sonra yağmaya başlayan yağmura ve soğuğa rağmen konserin başlama saatinde Aya trini tam kapasite dobnuştu. Koro ve orkestranın Aya Irini akustiğinde tınlaması AKM'nin kupkuru atmosferine oranla müthiş doyurucu idı. Aya Irini'nin akustiği aslında net bir akustik değil, ancak hem ara partilerı hem de polifoninin tumünu gerçek boyutlarıyla, dengeli bıçunde, renkli ve dolu dolu duyabiliyorsunuz. Mozart "Requiem"in solistlerinden soprano Oya Atay gerek tatlı ve parlak ses rengi gerek yumuşaklığı ile heyecanına ve bağlı söylemeyı zaman zaman ihmal etmesine rağmen çok guzel bir yorum çıkardı. Tenor Horst Laubenthal'in önemli bir Mozart yorumcusu olduğunu anlamak için "Requieın"deki birkaç kısa solo yeterliydi. Umarız Laubenthal'i ilerde daha iyi tamyabileceğimiz konserlerde izleriz. Güney Koreli alto Jin Ok hakkında Verdi "Re<|uienı" yorumundan sonra edindiğim düşuncderde herhangi SS^Sf^îKS: KÎM K Î M E DUM D l J M A '*<"" A k Soo konser Vıyana Müzık Dostları Dernegı Korosu nun IDSO eşlığınde dün verdiği son konsenn solıstlen Horst Laubenthal (tenor), Ernst G Schramm (bas) Oya Atay (soprano) ve Jın Ok du (alto) Konsen $ef Ertc Bergel yönetti Ava Inni'dekj son konserde Mozart'ın Reauıem'ı seslendırdı Viyanalı olarak öldüğünü unutmamalı. Demek ki Brahms'ı da " n ö t r " olarak yorumlamak olası değil. AvusturyaMacaristan Iraparatorluğu'nun binbir çeşıt ırk, dil, folkJor aynmları içeren mozayiğini, Brahms'm müziğinde harmanladığını, bu özellikleri geniş soluklu, gözüpek atüımlarIa sentezlediğini duşunecek olursak, Piketty'nin Brahms yorumu fazlasıyla hanırn hanuncık, çekingen ve cesaretsizdı. Resitalin en olumlu yorumu Er nest Chausson'un Poem'iydi. Sanınm burada Piketty kendi karasulannda yuzmenin verdiği rahatlıkla daha yureklı bir yorum çıkardı. Genç kemancı Marianne Piketty'nin tek eksiği yeterince yaşamamış olmak samrım. Daha çok genç olduğu için bu eksiğini bir değişiklik olmadı. Antipatik, p J jK K kısa zamanda kapatacağından itıcı bir ses ve entonasyon sorun * » " i N » * * ^ kuşkum yok. lan var Jin Ok'un. Bas Ernst Schramm ise Mozart müziğine, Mozart 'ReguienT Verdi müziğınden daha fazla yatViyana Sıngverein Korosu, Js lcın olduğunu bu konserde kanıttanbul Devlet Senfom Orkestra lamış oldu. PhAI.EMADRA n^ıı Fransız Devrimi Capitole de Toülouse Ulusal Orkestrası'nın bugıln AKM'de vereceği ikinci konser, bir anlamda Fransız Devrimi'nin 200. yıldönümünu kutlama şenliklerinın bir parçası olacağa benziyor. Programda Fransız müziği, özellikle ulusal duygulan gaJeyana getirecek niteliktekı Fransız muzikleri yer almakta. Örneğin konserin ilk eseri Magnard (18381920) HIZLI GAZETECİ \KV.DET^ES adb Fransa dışında pek tanınmayan bir Fransız bestecisınin: GUZEÜH. SEhlİ "Hymne a la Justice" (Adalete Ilahi ya da Adalet Marşı). KonAMA AâZlU ÇOK FENA. ser Fransız Ulusal Marşı " L a KOKUYD ÖPEMİYORUM MarseiDaise" ile kapanıyor. FranBü KOKU PI5 KÖKÜ sız Devrimi'nin simgesi olan "La KOKUSU, Marseiljalse"i, TRT Gençlik Ko&IUYORUM rosu eşliğinde soprano Melek Çeliktaş ve tenor Leonidas Asteris seslendirecekler. Koroyu Gokçen Koray ve Seval Irmak hazırlarmş. Mkhel Ptasson'un yöneteceği Capitole de Toülouse Ulusal Orkestrası'nın solistı kemancı Suna Kan, Max Brnch'un sol rninör op. 26 keman konçertosunu yorumlayacak. Konserin en ilginç eseri bence Türkiye'de şimdiye kadar hemen hemen hiç tarunmayan, oy ÇİZGİLİK KÂMtL MİİSARACI sa Fransız GrandOpera tarihi açısından çok önemli sayılan bir bestecinin; EtienneNkolas MeYetMtaca y a f M a m ş olmak Italyan pıyanıst Benedetto Lupo eşliğınde Aya Innı'de bir resital veren Fransız Kemancı hul'ün (17631817) sol minör 1. Mananne Piketty, çok guzel keman çalmakla bırlıkte bestecılere bakış açısından bir farklılık getirmedi. Piketty'nin tek ek Senfonisi. siği belkı de yetennce yaşamamış olmaktı. (Fotoğraf: Yıldız Ücok) 3. ULUSLARARASIİZMİR FESTİVAİI Pekineller'in Mozart şöleni Gürer Aykal yönetimindeki Cumhurbaşkanhğı Senfoni Orkestrası eşliğinde Güher ve Süher Pekineller tıkır tıkır işleyen bir Mozart yorumu sundular. ÜNER BİRKAN hğı Senfoni Orkestrası'nın bilinçli, bütünleyici ve yarduncı eşliğinde kulaklara ulasan yorumundan sonra, Pekineller kısa bir "Mozart şöleni" daha sundular; Salzburglu büyuk ustanın 1781 yılı ürünu Re major KV 448 tki Piyano İçin Sonat'ının ilk bölumunü de aynı dengeyle, aym inamlmaz tamperamanla yorumladılar. ÎKSEV yonetıcilerini, "Güher / Süber / Gıirer" gibı olağanustu bir gönul ortaklığının tadına doyulmaz ürünlerini bize ulaştırdıkları için kutluyorurn. Festıval programlannda bu "Üçlü"ye her çok nzakiarda mı" sorusunu da büyuttüm durdum içimde. Tuzün'ün, o şaşmaz sağduyusu, sağlam beğenisi, secme yeteneğiyle elde ettigı renk ve rıtım bütünluğunü, bestecilik alanmda eğitim gören bütün genç muzdkciler için sağlam bir öınek olarak görüyorum. CSO'nun, bütün gruplarıyla, o bütünlüğü bize ulaştırmada gosterdiği çabayı övgüye değer buluyonım. Konserin, özgün Rus bestecisi Pyotr hyiç Çaykovski'nin eserlerine aynlan ikina bolumunde sunduklan "Romeo \e Jııliel'te Fantezi Uverturiı" ve "ttaiyan Capricciosu" yorumlan için "Eksiksiz, çarpıcı, etkileyici" nitelemeleri yeterli olacaktır sanıyonin imzalannı taşryan, gergin ve dramatik "Carmen" yorumlan çıkıyor ortaya. lstanbul Devlet Operası da birkaç mevsimdir, "kapah gişe" bir "Carmen" temsili sunuyor. Bu temsili, bir Açıkhava Tiyatrosu ortamında (ama bu kez, Büyük Şehir Belediyesi'nin ilgileriyle, sessiz, gurüJtüsüz bir ortamda) izlemek, herhalde çok şeyleri alıp götumyor. Bir kez, açıkhavanın dinleyiciye ulaştıramadığı birçok ayrıntıdan yoksun kalıyorsunuz ister istemez. Oylumlu, doyurucu bir ses bütünlüğü bulamıyor, koroyu dinlerken bile önemli bir eksiklik duyuyorsunuz. Hele, opera temsilini müzikal açıdan yöneten kimsenin, kimi yerlerde tempoyu alabildiğine ağırdan alması yüzünden, dramatik, gergin "Carmen" öykusunun etkısini hiç duyamıyorsunuz içinizde, urperemiyor, kendinizi dramın akışuıa uyduramıyorsunuz. AĞAÇ YAŞKEN EĞİLİR KEMAL GÖKHAN GÜRSES İZMİR Izmir Uluslararası Sanat Festivali'nin değişmez, kendisiyle boy ölçusühîiesi duşünülemeyecek tek mekânı olan Efes Antik Tiyatrosu, 16 haziran cuma gecesi, gene unutulmaz bir müzik olayını yaşamamızı sağladı. Genç yönetmenler kuşağının ilk ve en önemli temsilcisı Giırer Aykal'm yönetimindeki Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası'ndan, Tüzün'ün ve Çaykovski'nin eserlerini dinlediğimiz, festivalin ilk senfonık konserinin solistleri, GüherSüher Pekinel piyano ikilisiydi. Pekinel Kardeşler'i, günumüz Türk müzik yasamında gerçek bir aşama oluşturan, olağanüstü bir beraberligi bu benzersiz yaratıcılarını tzmir'de dinleme olanağıru ancak geçen mevsimin baslannda, bir bilgisayar kurulusunca düzenlenen bir resitalde bulabilmiştik. Istanbul'dan getirilip, Antik Tiyatro'nun podyumuna binbir guçlükle yerleştirilen ild gösterislj Steinway piyanoda gerçekleştirdikleri o yumuşak, ölçulu, inanılmaz bir anlatım ve bıçem ortaklığı içinde tıkır tıkır işleyen Mozart yorumundan (İki Piyano tçin Konçerto, KV 365) sonra, bu dünyanın en sevimli, en alçakgönüllü müzikçilerine, "lzmir'e daha sık gelemez misiniz" sorusunu yönelttim. Içten gülümsemeleriyle beni, "Nitelikli, birbirinin eşi iki piyano bulundugunda niçin gelmeyelim" diye yanıtladılar. Muzik ortamımızın bozuk altyapısından kaynaklanan bu buyük ayıbımızı, her düzeyde ilgililerin dikkatlerine sunuyorum. Antik Tiyatro'yu dolduran binlerce festival izleyicisinin, sevgili Güher'le Suher'ı ayakta dakikalarca alkışlayan, onlardan ayrılmayı bir türlü istemeyen şanslı Efes ziyaretçilennin duygulannı yansıtmış oluyorum böylece. GARFIELD JIM DA VIS / OPI£ IÇ1N £ ( TEK ^ E y BEXNINE BÎR Ş E y OlMAZ Ayakta aloşlanıMar1 Uluslararası Izmır Festivairnde Cumhurbaşkanhğı Senfoni Orkestrası eşliğinde calan Güher ve Süher Pekinel kardeşler seyircı tarafından dakıkalarca ayakta alkışlandılar zaman yer vennelerini bekliyo rum. Aykal'a, CSO üyelerine içten teşekkürler... rum... Üçüncu Izmir Festivali'nin Cumhurbaşkanhğı Senfoni Orkestrası, festivaldeki bu konserin opera sanatına aynlmış tek gösde, enikonu, hatırı sayüır bir Av terisi, 14 haziran çarşamba gecerupa orkestrası gibi tınladı. Ferit si Kültürpark Açık Hava TiyatroTüzün'ün, genç yaşta yıtip gitmiş su'nda sunulan, Georges Bizet'olması ıçimızde her zaman üzün nin "Carmen"iydi. Son birkaç tü doğuracak olan bu orkestrala yüdır, olağanustu bir "Carmen ma ustasının 1956'da Munih Fi tntkusu" yaşanıyor dünyanın larmoni Orkestrası için bestelediği dört bir yanında; operanın, tiyat"Türk CapricciosıT'nu gene ay ronun, sinemanın, dansın belli nı buruk duygularla dinledim. başlı pek çok sanatçrsı, bu tutkuAma bu kez, "Yeni Tüzunlerin, yu kendi açılarından değerlendigerçek Türk çagdaş müziğinin ya nyor, renklendinyorlar. Böylece, pı taşlannı oluşturacak genç bes söz gelimı, Peter Brook'un, FranKonçerto'nun Cumhurbaşkan teci kuşaklannın dogacağı gunler cesco Rosi'nin, Franco Zefirelli' Opera orkestrasının yönetmeııi Bay Schwinck, o battal tempolar yüzünden, orkestraya da sahne üzerine de bir dinamizm getıremiyor. Soprano Elena Kenber, fiziğiyle yakışıyor başrole; abartmadan gereksız suslemelere yeltenmeden, ölçüyle yürütüyor görevini. Türkçe "konuşan" bir Don Jose'nin karşısında, duygulannı Fransızca anlatmak zorunda olması , kendisi için önemli bir eksiklik. Tenor Erol Uras, her zamanki formunda; şarkı söylemesini bilen, sağlam bir ses. Bariton TARİHTE Mete Uğur, yapısıyla da yonımuyla da göz dolduran bir Escamillo. Gecenin yıldızı ise Micaela'da, genç soprano Gonül Onat: Rahat, pürüzsüz bir anlatun, düzgün bir entonasyon, yumuşak bir vibrato.. Acar Başkut'un ağır, koyu rengın egemen olduğu dekorlan, Figen Koynnoglu'nun uygun seçilmiş gıysi tasanmları, Alman yönetmen Hans Neugebauer'in olağan dışı hiçbir özelliği bulunmayan rejisi... özetle, "Carmen"in "apkhava" temsili, doyurucu bir seçim değil bu yıhn festivali için... mtiBUGUN MİMTAZ AR1KA\ 21 Haziran OTOMOBIL TAŞIYAN UÇAK. 1961 'OB BuGUN, OTX>MOSIL YAPtLMIŞ "ArL 98 CAISVAtlZ (CAfZ vlA A/g 'IfJ KISALrnMfŞt') , İLK UÇUŞUNU &4Ş<4etYLA 7*PORr MOTVRLU UÇAK PEGVANEe SıOATTE 34BKrı.OM£n£E H/2 YAPA8IU 31 Meree UZUVLUĞUNOAKI GÖI/ÖESİ, • OTOMOSlL IL£ 85 YOLCU Y£YA £ OTOMOBlL İLE f Z2 YOLCU KAPASirELIYPt. CAeVAIR, IN&lLlZ. yAPIMI OIMP, OZELUKLE OroMOglL TrtŞ/MAK IÇIH POUGLAS £>C4 'LE&IM DSS/fn/e/LM/Ç SlÇlMlYPt. UÇAICLA OTOMO8/L TAŞtMACJLfĞlMI İLK K£.2 1948 Y/Lf/VOA BıR IMSlLtZ OLAAJ "S/LrSK C/TY AlRlVAYS" SON ZAMANLAÜÜA.MANf UZEKtNDEKl O"~OM0e/L TAÇfMAC/L /Ğ/AMV 112. 'Sı UÇAKLAZLA yMAKTAP