Katalog

27 MA YIS 1989 EKONOMİ CUMHURİYET/U TÜRKİYEUen ALTINDÖVİZ SERBEST PtYASADA DÜN Doiar (satış) 2100 Mark (saüş) 1070 Ata Ura (sabş) 166.500 M. BANKASI'NDA BUGÜN (döviz aitş) 2081.76 (efektif sabş) 2107.00 (döviz alış) 1057.53 Maık (efektif satış) 1070.35 1 wts «HIB ($) 368.00 Pembe Plan Meclis'te TBMM'yedünsunulanAltıncıBeş Yıllık J Plana göre 1990 94 döneminde toplam T '34 milyar 640 milyon dolar dış borç , Kalkınma Planı 'na enflasyonun yüzde ödenecek. Aynı dönemde 13.5 milyar 13.5'edüşürülmesi, işsizliğin azaltılması, T 'dolar borç kullanılacak. Yatırımlarda en , gelir dağılımımn iyileştirilmesiyönünde 'büyükpaykonut sektörüneaynlacak. ağırlık verileceği vurgulandı. iç tasarruf oranırun da yüzde 26'dan yüzde 30.7'ye çıkanlması hedefleniyor. thıacatın her yıl ortalama yüzde 13.2 artarak 1994'te 22 milyar 832 milyon dolara çıkanlması hedeflenen plana göre, cari işlemler döviz fazlalığı da artarak devam edecek ve 1994 yılında 2 milyar 172 milyon dolara ulaşacak. 14 milyar 648 milyon dolan faiz, 19 milyar 992 milyon dolan da anapara olmak üzere toplam 34 milyar 640 milyon dolarlık dış borç ödemesi gerçekleştirilecek. Dış borç ödemelerinin fînansmam için de toplam olarak 13.5 milyar dolar dış kredi kullanılacak. ANKARA (Cumhuriyet Biirosu) 6. Beş Yıllık Kalkınma Planı dün TBMM'ye sunuldu. Hükümetin 5 yıldan bu yana uyguladığı ekonomik politikalarda önemli değişikier içeren 6. planda enflasyonun yüzde 13.5'e indirilmesi, işsizliğin azaltılması, gelir dagüımını iyileştirici politikalara ağırlık verilmesi temel hedefler arasında sayılıyor. Yıllık ortalama büyüme hıanın yüzde 7 olması öngörülen planda milyar dolar civanna gerileyecek. Kalkınma planında öngörülen temel hedef ve politikalar ile yatınmların gerçekleşmesi halinde, sanayileşmenin önemli göstergelerinden biri sayılan kişi başına çelik ve elektrik enerjisi tüketimleri de önemli ölçüde artacak. Plana göre halen 110 kilo olan kişi başına çelik tüketimi 1994 yılında 175 kiloya, brüt elektrik tüketimi de 893 kilovatsaatten 1.407 kilovatsaate yükselecek. EKONOMIDE KULIS Çelebi'nin kulaklan çınladı! MtJNtH İstanbul'da Boğaziçi Üniversitesi'nde TÜSİAD Başkanı Cem Boyner'in 1015 yıllık bir sanayi stratejisinin gerekliliğinin altın< çizdiği, ekonomiden sorumlu Devlet Bakanı Işın Çekbi'nin ise Boyner'e karşı çıkarak uzun vadeli plan ve stratejilerin "demokras" ve "çogulcu toplum" ilkeleriyle bağdaşmayacağıru savunduğu tartışmalı toplantı... Bu toplantımn yapıldığı saatlerde biz, bir grup gazeteciyle BorusanOto ve Alman BMW otomobil firmasının davetlisi olarak Münih'teyiz ve Bavyera Ekonomi Bakanlıjı Müsteşan Dr. VVolfgang Vese ile birlikteyiz. Federal Almanya, demokrasi ve çoğulcu toplum kavramlannın alabildiğine yerleşmiş olduğu, bu arada sanayileşmeden de alabildiğine nasibini almış ülkelerden biri. Ama Bavyera Ekonomi Bakanlığı Müsteşan Dr. Wolfgang Vese, Işın Çelebi'nin tam aksine sanayileşmenin ancak uzun vadeli stralejilerle sağlanabildiğini, hatta değil 1015 yılük, 4050 yıllık makro tercihler sonucu Federal Almanya'nın bugün dünyanın en fazla ihracat yapan ülkesi haline gelebildiğini anlatıyor. nı Çelebi'nin kulaklarını çınlatmadan edemiyoruz. Dr. Vese, savaş sonrasında Bavyera Maiiye Bakanı olan ünlü Alman politikaa Ludwig Erhard'ın döneminde Bavyera'da belli sanayi dallarırun tespit edildiğini, o güne kadar var olan bazı sanayi dallarına ise artık devlet olarak ağırlık verilmeyeceğinin açıklandığını ve bu çerçevede madencilik ve çelik endüstrilerinden vazgeçüirken, elektronik, otomotiv, kimya, uçak, optik, iletişim gibi sanayi dallannın teşvikine karar verildiğini söylüyor. Dr. Vese şöyle devam ediyor: "Savaş sonrasıuda önemli bir karar verdik ve bir tanrn bölge«i oldnğu için savaştan pek fazBMW, Audi, MAN, DaimlerBenz ne vapacaklardı? Bugiin hepsi Bavyera'dalar, burada geliştiler. Avrupa'da başanlı olmak ve müşterinin yakınında bulunmak fikri. diğer girişimcileri de Bavyera'ya >önelttı ve Bavyera1 da Dr. Erhard'ın çizdigi uzun vadeli perspektif çerçevesinde böyle bir mozaik omştu." 2. Dünya Savaşı'nm hemen ertesinde, dünyamız 20. Yüzyılın tam ortasındayken, Bavyera'da "Ben 21. yüzyılın sanayilerini teşvik edecegim," diyerek ortaya çıkan ve bunu başaran Maüye Bakanı Ludwig Erfaard, daha sonraki yıüarda federal hükümette de Maiiye Bakanlığı yaparak, bugün başansı tartışılamayacak olan Alman ekonomisi ve sanayisinin gelişmesine damgasını vuran kişilerden biri... Dr. Vese uzun vadeli makro planlama konusunda Federal Almanya'nın bugün de farklı düşünmediği kanısında. Dr. Vese konuşmasının bir başka yerinde Bavyera'da işletmelerin yüzde 90"ının 15'ten çok, 600'den az işçi çalıştıran küçük ve orta boy işletmeler olduğunu, Bavyera hükümetinin bu işletmeleri ucuz banka kredisiyle ve diğer fınansal olanaklarla desteklediğini söylüyor. "Küçük yararlıdır" diyen Dr. Vese, bu fîkrin de Eriıard dönemlerinden bugünlere geldiğini ve uzun vadeli bir stratejinin parçası olduğunu hatırlatıyor. Amerika'yı yeniden keşfetmeye gerek yok. Ekonomiyle ilgili yeni arayışlann dikkati çektiği şu günlerde, bugün ipi göğüslemiş ülkelerin geçmişlerine bakmak ve "ekonomik tarihcelerinden dersler çıkartmak" acaba çok mu zor? MERALTAMER İnterbank faizi: 39.52 EAlman Bakan Ekonomi Servisi F.Almanya Saariand Eyalet Hükümeti Federal Işler Bakanı Dr. Ottokar Hahn'ın, "Türkiye'nin tam üyeliği konusunda A T'nin şu an için istekli olacağını sanmadığını söyledi. Avrupa Topluluğu'nun kendi içinde de uyum sorunu olduğunu belirten Ottokar Hahn'm, 1964 Ortaklık Anlaşması'nın hükümlerinin yerine getirilmesi gerektiğini söyledi. Bu durumda, 1989 sonunda 37 milyar 694 milyon dolar olan dış Bu arada, 199094 yülannı kap borçlar toplamı sabit döviz kursayacak olan plau dönemi içinde larıyla plan dönemi sonunda 30 BES YILLIK TEMEL HEDEFLER taiebin kontrolunün yanı sıra arzın arttınlması önem arz etmektedir. • Kamu açıklan, harcamalann kontrolü ve gdirlerin artünlması yoluyla azaltılacak, kamunun borçlanma gereğinin karşılanmasffida enflasyonist etkileri en az olan bir fınansman politikası iztenecektir. • Para politikası enflasyonla mücadelede etkin bir araç olarak kullanılacaktır. • Enflasyonist bekleyişlere yol açmayan istikrarlı ekonomi politikalan izlenecektir. Enflasyonla mücadele KİT'ler ve • "Enflasyonla mücadelede ÖzeHeştirme • KİT'lerde iktisadi etkinliği ve verimliliği arttırmak ve sermayenin tabana yayılmasını sağlamak üzere başlatılan özelleştirme programına devam edilecek. • KlT'lerin sennayefcri Hazine imkânlan ölçüsünde faaliyet hacimlerine uygun hale getirilecek, işletme ve yatınm faaliyetleri için işletme dışından sağlayacaklan kaynaklann kulanımında rasyonei fınansman ilkelerine uyulacaktır. Gallup'ıın 42. konferansı Ekonomi Servisi Uluslararası Callup Araştırma Kuruluşu'nun 42. konferansı 29 maytsta Istanbul Tarabya Oteli'nde başhyor. 39 ülkenin üye olduğu Callup 1983'te Türkiye ile ilişkiye geçtikten sonra 1984'te PIAR, Gallup'a üye oldu, ardmdan 42. konferansm Türkiye'de düzenlenmesini sağladı. Devlet Bakanı Işın Çelebi, TÜSİAD Başkanı Cem Boyner, Koç Holding Yönetim Kurulu Başkanı Rahmi Koç'un da konuşmacı olarak katılacağı konferansta Gallup üyeleri bilgi, teknoloji ve knowhow transferi yapacaklan kendi araştırmalannı açıklayacaklar. da dikkate aiınarak teşvik edilecek yatırım projelerinin uzun dönemde rekabet şansına sahip teknolojik yapıda kurulması, mevcut tesislerin ise modemize ve tevsii edilmesi hususlan göz önünde bulunduruiacaktır. • Fon sistemi basiüeştirilecek, işlevini yerine getiremeyen fonlar tasfiye edilecek ve fon kaynakiannın tahsisinde ekonomik denge ve hedeflerin dikkate almmasına devam edikcektir. Maiiye politikası • Bütçe dışı fonlarla ilgili yeni duzenlemeiere gidilecek, ekonomideki sübvansiyonlarin kademeii olarak bütçdenmesi sağianacaktır. • Vergilcrin, kurumlaşmayı, tasarrufu, yatınmlan ve ihracab teşvik edici özelliklerinden yararlamhrken kaynak yaratma fonsiyonu da ihmal edilmeyecektir. • Yeni vergi ihdas edilmesi ya da vergi oranlarımn arttınlması yerine, vergilemede yatay ve dikey adalet ilkeleri de dikkate alınarak vergi tabanının yaygınlaştırılması, vergi kayıp ve kaçağının asgariye indirilmesi yolundaki gayreüer sürdürülecektir. Yatınmlar • Plan dönemi içinde 1988 ydı fiyatlanyla toplam 155 trilyon 388.4 milyar lira tutannda sabit sermaye yatınmı yapılması öngörülüyor. Bu yatınmın 94 trilyon 391.9 milyar tiralık bölümü 6zd sektörce, 60 trilyon 996.5 milyar liralık bölümü de kamu sektörünce gerçekleştirilecek. Özeı sektörün toplam yaiırımlar içindeki payı yüzde 56,8'den yüzde 63.8"e yükselecek. • Hedeflenen sabit sermaye yatınmlarının da yüzde 21.5'le en biiyük bölümünün konuı sektötüne yöneiik oiması öngörüktü. Toplam sabit sermaye yatınmları içinde imalat sanayii yüzde 20, ulaştırma ve haberleşme yüzde 19.2, enerji yüzde 10.9 pay alacak." Teşvik PoUtikası Dış Ekonomik ftişkiler • Plan döneminde yatınm ve döviz kazandıncı faaliyetleri teşvik sistemi tek bir yasada top• Döviz kurunun piyasa şart lanarak değişen iç ve dış piyasa lan içinde belirlenmesi politikası şartlanna uyum sağlayabiiecek sürdürülecek ve Türk parasının esneklikte, bürokrasiyi en alt konvetibl hale gelmesi için ge düzeye indirecek, daha az sayıda daha etkin araçlara sahip rekli ortam yaralılacakür. • Dış ticaret vergileri ve ilgili olacak yönde gdiştirilecektir. fonlar basitleştirileccktir. • AT'ye tam Uydik konusu la etkUenmemiş olan Bavyeraya, kendi sectigimiz saoayileri davet ettik. Bu noktada firmalar da düşiinüp kendi tercihleriDr. Vese'nin Bavyera'nın 2. ni belirlediler. Örnegin o giine Dünya Savaşı sonrası "ekono kadar Berlin'de olan Siemens mik tarihçesini" söylediklerini firması Berlin'de mi kalacaktı, hatırlarken, Sayın Devlet Baka yoksa Bavyera'ya mı gelecekti? Gürün Han kiracılart Ekonomi Servisi Gurün Han ve Katırcı Han 'daki kiracılann ödedikleri kiranın 10 misli arttınlmasma ilişkin Istanbul sulh mahkemelerinin kararı uzerine tTO Meclis Salonu'nda bir toplantı düzenlendi. Toplantıda kira sorununun Başbakan Turgut özal'a iletilmesi kararlaştınldı. Bu arada Gürün Han ve Katırcı Han 'daki kiracılann bir bölümünün kira sorununun çözümlenmesi amacıyla bir dernek kurma hazırlığında olduklan belirtildi. Spükelasyon tardşması Ekonomi Servisi tstanbul Menkul Kıymetler Borsası'nın 3. Olağan Genel Kurulu " g e r g i n 1 i k tırmanmadan" sona erdi. Borsa üyeleri, "bazı kisilerin spekülasyon yapüklannı" savundular. Dün tstanbul Ticaret Odası'nda yapılan genel kurulda öncelikle üyelerin yönetime yönelttikleri eleştirilere yer verildi. Yatınm Finansman Yönetim Kurulu Başkanı Zeki Döşlüoğlu, "Fiyat müdabaielerinin hangi kıstaslara göre vapıldıgım" ve borsa yetkililerinin "beyanlannda gereken titizligi gösterip göstertnediderini" sordu. Borsa komisyoncusu Emin Ertem, baa kişilenn '%rken haber aJmada süper anteniere sahip olduğunu" da vurgulayarak buna karşı önlem almmasını istedi. Derborsa adına konuşan Arslan Başer Kafaoğlu, bankalarla bankerler arasındaki eşitsizlığin giderilmesini isterken borsa komisyoncusu Mustafa Yılmaz da "bazılannın borsadan bilgi sızdmldığını belirtigini" ifade ederek "Bunlar kimse açıklansın. Karanlıga kurşun sıkılmasın" dedi. İMKB Başkanı Muharrem Karslı, daha sonra eleştirilere yanıt verdi. "Üyelerden böyle sivri elestiriler yerine, daha ciddi eleştiriler bckkdikierini" söyleyen Karsh, "Şirkeüerin bize verdikleri bilgiler, bayat bUgilerdir. Spesiyjü spekiilatörier bize verilmeyen bilgfleri alıyoriar. Belki bunlaria şirietler arasında ortaklık vardır" diye konuştu. "Insider trading"ın tamamen önlenemeyeceğini, rooming trading konusunda ise çalışmalar yapıldığını belirten Karslı, Erdemir ve Bagfaş hisselerinin satışına müdahale edilmesinin nedenini "bazı kisilerin bu şirketler konusunda asılsız bilgi yayması ve fiyatlara bunun yansıması" olarak açıkladı. Karslı, "Yöksa bırakalun birileri isledigi gibi at mı oynatsın?" diyerek şunları söyledi: "Benim bir ara konuşmam gazetelerde ters çıktı. Fıyaüar çıkn, diiştü. Sonra konuşraamaya karar verdim. Şimdi endeks 659a kadar çıktı. Deraek ki ben konusmadan da endeks yükseliyormus." Daha sonra seçimlere geçildi. Boşalan yönetim kurulu üyeliğine çoğunluk karanyla TSKB Genel Müdürü Özsan Eroğuz, denetçi kuruluna ise Kemal Tezdiker seçildi. Karamehmefe yurtdışı tahdidi Karamehmet ailesi arasındaki anlaşmazlığın başına yansımasından kısa bir süre sonra gazetemize şu haber ulaştı: Çukurova Grubu'nun "tek adamı" Mehmet Emin Karamebmel'in yurtdışına çıkmasına tahdit gelmişti. M. Emin Karamehmet, günlerden bir salı günü yurtdışına çıkmak istemiş, ancak havaalanından geri dönmek zorunda kalmıştı. Haberin hemen ertesinde yorumları da geldi. Dendiğine göre Çukurova Grubu'içindeki anlaşmazlığın diğer tarafı olan Hasan ve Mehmet Reşat Karamehmet kardeşlerden özellikle Hasan Karamehmet, Başbakan'a ve hükümete çok yakındı. Hatta Mehmet Emin Karamehmet'e karşı ısyan bayrağını açarken, Başbakan'ın desteğini de almıştı. Nitekim bu anlaşmazlığın hemen ertesinde Pamukbank'ın Hazine ile olan ilişkilerinde bazı sorunlar çıkmıştı. Mehmet Emin Karamehmet'in yıllardan beri Caterpillar olayı nedeniyle ağır ceza mahkemesinde sürmekte olan davası bahane edilerek bu çerçevede yurtdışına çıkışına tahdit konmuş olabilirdi. Bu haberin onayını alınak üzere o günlerde çeşitli olanakları zorladık, ama başvurduğumuz merciler sır verip sır vermiyorlardı. Bu arada bizi aksine ikna etmek isteyen, muhteme len "tembihli" bir havaalanı görevlisi, uzun konuşmamızın sonunda, "Mehmet Emin Bey acaba yurtdışına çıkanlmamış mı, yoksa havaalanına kadar geldikten sonra kendisi mi vazgeçip geri dönmüş" diyerek hem olayı bir anlamda doğrulamış, hem de hedef şaşırtmaya çalışmıştı. Mehmet Emin Karamehmet'in eşi ve kızının yaşadığı lsviçre'den de benzeri söylentiler geliyordu. Şerife Karamehmet, eşinin yurtdışına çıkışına tahdit geldiğini ve bu yüzden yanlarına gelemediğini, yakınlarına Tam bu haber küllenmekteyken geçen hafta BMW'nin davetlisi olarak yurtdışına gitmemiz gerekti. Tesadüfe bakın ki Atatürk Havalimanı'nda pasaport kontrolünde tam önümüzdeki Türk işçisi, her Almanya'ya gidişinde isim benzerliği nedeniyle sorunlarla karşılaşıyormuş. Yine aynı nedenle pasaport memuru onu yanına alarak sorunu çözmeye gidince ve giderken de aradaki kapıyı kilitlemeyi unutunca, biz de Mehmet Emin Karamehmet konusunu "aydınlatma" olanağını bulduk. Polis memurunun bilgisayanyla oynamadığımız için bilgisayarda neler yazdığını bilmiyoruz. Ama memurun önünde aynca bir de beyaz kâğıt uzeriude yazjlı bir liste vardı. Bu listede M.... Kosova adlı şahsın ardmdan ikinci olarak Mehmet Emin Karamehmet'in adı yazıyordu. Polis memuru döndüğünde, "Bo beyaz kâgıtta yazıb isimlere ne yapıyorsunuz?" diye sorduk, "Onlar yurtdışına çıkmak istediklerinde 'sizi burada misafir edelim' diyoruz ve söylüyordu. Çukurova Grubu' göndermiyoruz" dediler. nun üst yöneticileri ise olayı yalanlıyorlar ve "kesinlikle böyle Biz de böylelikle yaklaşık bir aydır kafamızı kurcalayan kobir şey yok" diyorlardı. Hatta Mehmet Emin Kara nuya açıklık getirmiş olduk. Bu mehmet'in " y a r a t ı c ı " \e arada Mehmet Emin Karameh"karmaşık" kişiliğini bilenlere met'in bu "tahdit"i bir kez delgöre "Mehmet Emin Bey, bu işi diğini ve Sovyetler Birliği'nde btzzat ortaya atmış ve yurtdışı bir bakanla çok daha önceden na çıkamıyorum gönintusü al randevusu olduğunu belirterek tında ANAP iktidanyla uzak özel izinle önce Sovyetler Birlidurma görüntüsünü yaratmak ği'ne gidip, oradan da Isviçre ve Almanya'ya geçtiğini öğrendik. istemiş" olabilirdi. Bitkiselyağ toplantısı Ekonomi Servisi Uluslararası Margarin Dernekleri Federasyonu'nun (IFMA) 32. genel kurulu 2831 mayıs tarihlerinde toplamyor. Etap Marmara Oteli'nde gerçekleştirilecek genel kurula 20 ülkeden 125 delege katılacak. UGUN Odalar veBorsalarBirliği'nin (TOBB) 44. Genel Kurul toplantısı bugün Ankara Akün Sineması'nda yapılacak. Türk ekonomisinin son durumunun tartışılacağı toplantıya Başbakan Turgut Ozal, SHP Genel Başkanı Erdal Inönü ve DYP Genel Başkanı Süleyman Demirel'in katılması bekleniyor. • Genel kurul Türkiye Doların inişi hızlandı Ekonomi Servisi Amerikan Dolan'nın dış borsalardaki inişi hızlandı. ABD para birimi yaklaşık bir hafta aradan sonra yeniden 2 mark sınırının altına indi. ABD'nin ekonomik büyüme tahmininin beklentilerin altında açıklanmasının dolara olan güveni sarstığını belirten gözlemciler, F.Almanya ve Japonya'nın faizleri yükseltipyükseltmeme yolunda karar verrnek durumunda olduklanru vurguladılar. önceki gün 143 yen sınınnı da aşan dolar, Tokyo'da 140.85 yene, Londra'da da 140.15 yene kaılar geriledi. Dolar, Londra borsasında yaklaşık 4 fening birden gerileycrek 1.9648 marktan işlem gördü. Dolar, Tahtakale'de de 2100 liradan satılırken, aynı piyasada mark da 1070 liradan alıcı buldu. GKİkyüzünde pazar savaşı 7 0 0 0 uçağın insanlan dünyanın dört bir yanına sürede tamamlayamıyorlar. Ayda 9 uçak monte eden Airbus, 9O'lı ulaştırdığı hava taşımacılığı pazarına uçak yıllarda ayda 12 uçak tamamlaüreten Boeing, Airbus, Mc Donnell Douglas mayı tasarhyor. Airbus isteıni yanıtlayacak kapasite amşına girişgibi dev şirketler, hacmi genişlemekte olan pazardakipaylarım da genişletmeye çalışıyorlar. miyor, çünkü piyasanın doymasıyla atıl kapasiteye düşüleceği Ekonomi Servisi "Eğer Japonlarla ortak savaş uçağı üretirsek, uçak tekoolojisini bizden ögrenecek Japonlar yolcu uçağı seklöriinde de bize rakip olnrlar." ABD'nin Japonlarla savaş uçağı projesine karşı çıkan kesimin yönetime yönelttiği eleştirilerden biri buydu. Anlaşüan, Amerikalılar ülkelerine iyi kazançlar getiren bir sektörü kaybetmek istemiyorlardı. Üstelik şimdilerde yolcu uçağına gereksinim o kadar fazla ki, üretici firmalar "yok" satıyorlar. Haftalık Alman die Zeit gazetesinde yayımlanan habere göre, şu anda dünya semalannda 7000 yolcu uçağı boy gösteriyor. Dünya üretiminde başı çeken Amerikan Boeing fırmasımn yaptığı bir hesaba göre, koltuk gereksinimi 2005 yılında ikiye katlanacak ve yeni 7000 uçağın devreye girmesi gerekecek. Uçakiarının arka arkaya düşmesiyle prestijinden kaybeder gibi görünen Amerikan Boeing şirketinin kapasitesi ısmarlanan uçakları karşılayamıyor. Ismarlanan uçaklann bazılan ancak 9O'lı yılların ortalannda sahiplerine teslim edilebilecek. Boeing önümüzdeki yıllarda 50 milyar doiar değerinde 1000 uçağı monte etmek zorunda. Boeing, geçen yıl 636 uçağı çeşitli havayoüanna sattı. ABD'de Boeing'ten sonra en fazla dikkati çeken üretici firma McDonnell Douglas, 1983 yılında yalnızca 83 uçak satabilirken, bu rakam geçen yıl 203'e ulaştı. Avrupalı Airbus ise bu senenin ilk aylannda yaptığı sözleşmelerle 229 uçağa ulaştı ve kendi rekorunu kırdı. Oysa 1988 yılının tümünde 168 uçak satabilmişti. Bu kadar çok uçak satılmasına, ısmarlanmasına karşın üretici firmalar o kadar da çok sevinemiyorlar. Çünkü Boeing hızlı üretimin getirdiği bir kalite bozukluğuyla karşı karşıya kaldı ye prestijini az da olsa kaybetti. Öyle ki, önemli havayolları Boeing'teki bozukluklardan açık açık yakındılar. Her Boeing'in düşüşünde "acaba yine kalite bozuklugu mu" sorusu akıllara takıldı. Airbus ise Boeing'in düştüğü krize sevinemedi. Avrupalı üreticiler de ısmarlanan uçaklan kısa kaygısını taşıyor. Airbus'ın büyümesini engelleyen bir neden de, şimdilerde Airbus'ın zararına satılması. Zarara yol açan faktör dolardan kaynaklanıyor. Dolar, uçak sanayiindekı işlemlerde kullanılan para birimi. Airbus yöneticileri 35100 milyar dolar değerindeki uçaklanna fiyat biçerlerken 1986 yılında doları 2 DM olarak hesaplamışlar. Ne var ki 1986 yıhndan bu yana dolann 2 DM sınırının altında seyretmesi kendiliğinden bir zararı getiriyor. Uzmanlar, kurdan kaynaklanan zararın yüzde 10 olduğunu belirtiyorlar. de 37.9; F.Alman MBB: payı yüzde 37.9; Ingiliz Aerospace: payı yüzde 20; tspanyol Casa: payı yüzde 4,3) merkezi Fransa'da. Ortak ülkeler projeyi şimdiye kadar hatın sayılır meblağlarla desteklediler. Yalnızca F.Almanya 11 milyar DM verdi. Şirketin kâra geçememesi ortakların karşılıkh eleştirilerine yol açıyor. Alman ortak MBB, uçağın ucuz satıldığım, sıra dışı eklerde fırmarun eliaçık bir tutum sergilediğini savlıyor. Merkez Toulouse ise üye ülkelerin parçalan pahalı sattığını ileri sürüyor. Borsada işlemler ztitori 1989 1 ^ ^ ^ ^ ^ Akpranto (BU) AnadakıCam Arçetîk Bagtaş Bnsa ÇeiıkHalat Çimsa ÇMurmaEl Ecz. Yatınm Ege Btracılık EgeGCbre En}. 0 Ç. Erfl OÇ (Nama) GoodYear GübreFabnkalan Guney Bıractl* Hettaş tmnrDÇ tzocam (Cartonsan Kav Kepez Etektnk KoçHoMıng Kordsa(BU) Koruma Tanm Kiytaş Koç Yatrım Makma Tatam Metaş Nasaş Otmutea Otosan PınarSut Rabak Sarkuysan Sifaş T. Demır Dök. Teletaş T ^ B (C%75BOZ) T.lş Bankası (B) T. Şişe Cam T. Siemens Yasaş unceHseans «ao»ı 3950 2950 6950 2450 3100 4000 7600 14800 4100 2200 11400 1050 17000 13000 8000 Bugunkü Bugünku Bugunkü endus* en yulsek kapanış 3800 2950 6900 2450 3125 4000 7600 14700 4100 2250 11100 1025 16700 13000 7950 3950 3000 6950 2500 3150 4050 7700 14900 4100 2300 11400 1075 17000 13000 8150 3925 3000 6950 2475 3125 4050 7700 14800 4100 2300 11300 1025 16900 13000 8050 Işlem Ençoksto. mıktan yapılan fiy 19862 800 350 23200 5892 5600 2250 8750 950 2100 400 3200 45250 178 7020 3950 2950 6950 2475 3125 4000 7650 14800 4100 2276 11100 1050 16900 13000 8000 i DOVIZ KURLARI AgırdUı ortfiy. 3902 2970 6935 2469 3129 4017 7647 14785 4100 2268 11187 1053 16847 13000 8029 Dövizin Cinsi 1 1 1 1 1 1 1 1 ABD Dolan Avustralya Dolan Avusturya Şilini Batı Alman Markı Belçika Frangı Danimarka Kronu Fin Markkası Fransız Frangı 1 Hollanda Ftorini 1 Isveç Kronu 1 Isviçre Frangı 100 itatyan Lireti 1 Japon Yeni \jtm •mııiMHw«*k# 860 850 850 5750 5650 5700 3600 3650 3750 920 900 910 3500 3500 3500 1925 1900 1925 10200 10200 10200 5900 5600 5850 4600 4650 4975 5500 5500 5400 3600 3600 3600 1325 1300 1300 1800 1775 1800 1250 1250 1250 900 900 940 1100 1100 1100 3350 352S 3300 3300 3250 3300 1800 1625 1875 1750 1700 1750 4000 3900 3950 6100 6500 6500 3100 3150 3150 3200 3150 3200 820 830 830 1550 1550 1625 2075 2200 2250 5400 5300 5400 1275 1275 1300 Z3MS5 J H J 4 (Dtaki 195.44) 850 10037 5650 1375 3700 3700 1600 920 3500 2550 2150 1900 10200 1025 5900 12355 4975 8570 3250 5500 3600 2800 600 1300 1800 3300 100 1250 4000 940 1100 3134 3400 1531 3250 4450 1875 2250 2575 1700 3820 3900 250 6500 3150 6747 2174 3150 830 2240 3630 1625 2250 11915 1750 5400 1300 4075 MMkaeafc su 850 850 5655 5650 3650 3667 915 920 3500 3500 1904 1900 10200 10200 5897 5900 4849 4900 5438 5400 3600 3600 1300 1300 1796 1800 1250 1250 904 900 1100 1100 3372 3350 3250 3258 1875 1858 1727 1725 3901 3900 6500 6500 3150 3150 3165 3150 830 630 1612 2250 2243 5351 5350 1300 1291 1.4M.62S.M0 1 Kuveyt Dinarı 1 Steriin 1 S.Arabistan Riyali Döviz Alış 2081.76 1582.14 150.31 1057.53 50.54 272.12 474.20 312.10 938.58 313.80 1210.32 146.30 14.84 7044.86 3333.94 555.14 Döviz Satış 2085.93 1585.31 150.61 1059.65 50.64 272.67 475.15 312.73 940.46 314.43 1212.75 146.59 14.87 7058.98 3340.62 556.25 Efektif Alış 2081.76 1555.24 150.31 1057.53 49.68 272.12 466.14 312.10 938.58 313.80 1210.32 143.81 14.59 6925.10 3333.94 545.70 Efektif Satış 2107.00 1601.32 152.13 1070.35 51.15 275.42 479.95 315.89 949.96 317.61 1225.00 148.07 15.02 7130.28 3374.36 561.18 Öte yandan uzmanların görüşüne göre, bir uçak üreticisinin kâra geçmesi için her modelinden belli bir sayıda üretmesi gerekiyor. Maliyetler her monte edilen uçakta aşağı çekiliyor. Boeing ayda 30 uçak üretirken, Airbus'tan Dört ortağı olan Airbus'ın 3 kat daha fazla kanatlı kuşu se(Fransız Aerospatiale: payı yüz malara uçuruyor. ÇAPRAZ KURLAR $ $ $ $ 1,9685 6,6700 2.2179 1,7200 8. Alman Markı Fransız Frangı Hollanda Ftorini Isviçre Frangı 11422.96 Italyan Lireti t 140.28 Japon Yeni $ 3,7499 S. /tobistan Riya t 1,6015$ Otomotivde harehet İtalyan IVECO, Koç kuruluşlarından Otoyol'a yüzde 27 ortak oldu. Ekenomi Servisi Otomotiv sektörü hareketlendi. Koç Holding kuruluşlarından Otosan Taunus S adıyla yeni bir model üretti. Skoda'nın Favorit 136 modelinin ithalatına başlandı. İtalyan Fiat'ın ticari araçlar üreten şirketi Iveco da, Koç Grubu'na bağlı Otoyol Pazarlama ile Otoyol Sanayi'ye yüzde 27 ortak oldu. Skoda'nın yeni modeli Favorit 136 Nasoto tarafından piyasaya sü de motor ve 5 ileri vites bulunurülecek olan Taunus S modeli yor. Ford Taunus S'de aynca haFord otomobilde 92 beygir gücün zır ses tesisatı ile komrol tablosu ALTIN GÜMÜŞ Alış Cumhunyet Reşat 24 ayar altın 22 ayar bılezik 18 ayar altın 900 ayar gumtjş 1 ons altın ($): 164.500 173.000 24.920 22.200 18 690 400 366 25 Satış 166.500 180.000 24 970 24.400 18.730 430 368 00 SERBEST PİYASADA DÖVİZ ABO Dolan Batı Alman Markı Isviçre Frangı Hollanda Ftonn ngttz Sterlvu Fransız Frangı (M Bankası) A* 2097 1067 1200 • 932 3370 310 367.20 Sabş 2100 1070 1205 937 3400 312 (Londra) yer alıyor. Yuce And Pamar şirketi tarafından ithal edilen Skoda Favorit 136 modelin tasanmının İtalyan Bertone tarafından yapıldığı ve 100 km.de 5.2 litre benzin harcadığı belirtildi. Öte yandan Koç Grubu'ndan yapılan açıklamada, ttalyan tveco şirketi Otoyol Pazarlama ve Otoyol Sanayi şirketlerine yüzde 27 ortak olduğu belirtildi. Açıklamada Turkiye'de Iveco çekicileri, 35 ve 50 NC kamyonları, M23 ve M24 minibüsleri üreten Otoyol'un Adapazan'nda ilk bölümü 40 milyar liraya mal olacak yeni tesislerinin inşa edilmekte olduğu bildirildi. TATİLE GİDERKEN KALBİNİZİ KONTROL ETTİRİNİZ TURK KALP VAKF1 175 12 44/45148 58 66 373 6957 .....m