Katalog

24 NİSAN 1989 CUMHURİYET/15 Üruğ davasında karar bugün ANKARA (ANKA) Genelkurmay eski Başkanı, emekli Orgeneral Necdet Ünıg'un MİT Raporu'nda kendisine yönelik suçlamalar nedeniyle Başbakanlık aleyhine açtığı 200 milyon liralık manevi tazminat davası bugün karara bağlanıyor. Başkan Şeraiettın Kaya ıle üyeler Aysel Pekiner, Selahattin Falay, Salim Özkan ve Erol Dündar'dan oluşan Danıştay 10'uncu Daire heyetinin vereceği kararda, Başbakanlık tarafından gönderilen MİT raporuyla ilgili soruşturma sonuçlarının etkili olacağı bildiriliyor. Başbakanlık, Danıştay 10'uncu Dairesi'nin istemi üzerine daha önce gönderdiği iki ayn savunmada, rapordan MİT eski Güvenlik Daire Başkanı Mehmet Eymür'u suçlamış ve raporu Eymür'ün 'keyfî' olarak hazırladığını ileri sürmüştü. Yük trenine PKK saldınsı GENÇ (AA) Bingol'ün GençSuveren İstasyonu yakınlannda bir yük trenini durduran yasadışı bölücü örgüt (PKK) militanları, treni otomatik silahlarla taradılar. Olayda ölen ya da yaralanan olmadı. AA muhabirinin edindiği bilgiye gore onceki gece saat 23.00 sıralarında, GençSuveren İstasyonu yakınlarına gelen bir grup PKK militanı araziye atılmış raylan demiryoluna taşıdılar. Aynı saatlerde istasyondan geçmekte olan yük treni, raylara çarpmamak için durdu. Bu sırada ortaya çıkan yasadışı örgüt militanları, çeşitli sloganlar atarak yük trenini otomatik silahlarla taradıktan sonra kaçtılar. Olayda can kaybının olmadığını, güvenlik kuvvetlerinin örgüt militanlarını yakalayabilmek için operasyonlara başladıklan büdirildi. Bahara doğru ABD'nin doğusunda baharın başladığı şu günlerde, kıştan kalan eski kar temizleme çalışmaları süruyor. VVashington otoyoiunun yüksek kesimlerinde ısmın sıfırın üstüne hiç çıkmaması ve havanın kapalı olması nedeniyle yağan kar erimediğinden, buz tepecikJeri, yer yer 7 metre yüksekliğı buluyor. (Fotoğraf: AP/AA) Boston Ünrversitesi, Ürdun Kralı Hüy seyin'e "fahri doktpr" unvanı verdi. Başkan George Bush'la görüşmek üzere dört günlüğüne ABD'ye giden Krala Rektör John Silber tarafından cüppesi giydirıldi ve hukuk doktorluğu beratı verildi. (Fotoğraf:AP/AA) ty V C I U r i £ i i r | a r u O viz geliri getiren kerevitlenn, salgın bir hastalıkta ölmeleri sonucu göldeki baiıkçılar geçim derdine düştü. Eğirdırti baiıkçılar, ailelenni geçindirebilmek için boş kalan teknelerini turistSerie doldurmaya başladılar. Seyahat acenteleri ile anlaşan baiıkçılar, bölgeye gelen yeıii ve yabancı turisttere Eğirdir Gölü'nde turtar düzenliyorlar. Bahkçı bannağından başlayan turda. göl kıyısında bulunan bütün tarihi eserler tanıtılıyor ve Yeşilada kıyısında konuklara Türk kahvesi ikram ediliyor (Fotoğraf: AA/Eğirdir) HABERLERIN DEVAMI Direnişte yeni adını (Baştarafı 1. Sayfada) ğü, Bayındırlık ve lskân Bakanlığı ile Devlet Hava Limanları ve Meydanları işyerlerinde çalışan Yolİş Sendikası'na üye 120 bin işçi yarın servis araçlanna binmeyip işyerlerine topluca yürüyerek gidecekler. İşçiler yarım saat gecikmeyle işbaşı yapacaklar. Yollş üyeleri cuma günü de saat 08.300930 arasında oturma eylemi yapacaklar. Kamu sozleşmelerinden sorumlu Devlet Bakanı Cemil Çiçek, 1988 yılında toplusözleşmesi bağıtlanmış olan işçilerin, 1989 yılındaki ücret artışlanmn enflasyon altında kalması halinde, aradaki farkın kendilerine ödeneceğini açıkladı. Çiçek, işçiye şirin gözüküp iyi bir ücret zammı verilebileceğini belirterek, "Devtetin genel gıicünü, genel dengeleri de hesaba katmak mecburiyetindeyiz" UBA'nın haberine göre Bakan dedi. lar Kurulu'nun grev erteleme kaDevlet Bakanı Cemil Çiçek, kararım kaldıran kararnamenin 18 mu sözleşmeleri ile ilgili son genisanda yürurlüğe girmesiyle bir lişmelere ilişkin Cumhuriyet'in solikte Çeliklş Sendikası 4 mayıs rulanna şu yanıtları verdi: olarak belirlediği grev tarihini İş Sözleşmeleri 1988'de bitmiş veren Sendikası MESS'e tebliğ etti. olan işçilerin 1989 yılı (ikinci yıl İstanbul'a giderek noter kanalıy zamlan) enflasyonun altında kala tebligatta bulunan Çeliklş Ge lırsa bu yitikleri giderilecek mi? nel Başkanı Metin Türker, ÇalışÇİÇEK Geçen yıl bağıtlanan ma Bakanı Aykut'un resmi arabu sözleşmelerde 1989'da verdiğimiz luculuk sıfatının sona ermesine ücret artışı, enflasyonun altında rağmen devrede olduğunu belirte kalırsa, aradaki farkı odeyeceğiz. rek, Bakan Aykut'un girişimleri Bunun nasıl ödeneceği sonra forsonucu hafta başından itibaren müle edilecek. îyi niyetli olduktan MESS'le yeniden bir araya gele sonra, aşılmayacak hiçbır sorun ceklerini açıkladı. Metin Türker, yok. uyuşmazlığın çözümü için görev Yani bir eşelmobil sislemi lendirilen Devlet Bakanı Cemil Çimi ortaya konacak? çek'in de geçen hafta yapılan topÇtÇEK Ben demem öyle birlantı sonrasında yeniden bir görüşme çağrısında bulunmadığını şey. Eşelmobil sistemi değil o. Yesöyledi. Metin Türker, İskenderun ni bir yaklaşımdır. Eşelmobili teve Karabuk demir çelik fabrikala laffuz etmem ben. nnda üretimin büyük ölçüde azal * Bu kararuuz işçi eylemlerini dığını hatırlatarak "Görüşmeden durduracak mı? ÇİÇEK Bu işyerlerinde bir kaçmıyoruz. MESS'le yeniden bir araya geleceğiz. Ancak istekleri eylem yok ki. Muzakereleri götümizden kesinlikle taviz rüyoruz. Eylemlerle ilgili kısım konusunda bir şey söylemem vermeyecegiz" dedi. mümkün değil. Bu işin normal yoÖte yandan Yapı ve Kredi Ban lu, toplu pazariıktır. Bunun dışınkası işvereni ile Bağımsız Banka da ne söylenebilir. Yasal olmayan ve Sigorta İşçileri Sendikası bir durum varsa bunu tasvip et(BANKS) arasında 9 bin işçi için mek mümkün değil. Yasal olmasürdürülen ve anlaşma sağlana yan durumu da savcılar, ilgili kumadığı için 23 raartta kesilen top ruluşlar bilir. lusözleşme görüşmeleri bugün ye 1988 yılında biten sözleşmeniden başlıyor. lerin 1989 yılı ücret zamlan, 1989'da tamamlanacak sözleşmeHentiz sonuç yok lerdeki zamlar diizeyine mi geti1 Ankara Cumhuriyet Bürosu rilecek? nun haberine göre kamu işverenÇİÇEK Bunlar görüşmeleri leriyle işçi sendikalan arasında ki bitmiş şeyierdir. Biz onlar için yeni mi sosyal yardım kalemlerinde an bir yaklaşım dedik. Bunu talep etlaşma sağlanmak üzere yapılan meye yasal olarak imkânları yok. görüşmelerden isteniien sonuç Geçen sene TTKİ yüzde 116 ile çıkmadı bağladı, yüzde 107 ile bağladı TKİ. Bağlamış olmasına rağmen, Türkİş Eşgüdüm Komisyonu izale etmeye çalıştık. İyi niyetliyiz ile kamu işveren sendikalarının meselede. son yaptıkları toplantıda kamu iş Halen 1989 için ücret öneriveren sendikalarıyla işçi sendikaniz yüzde 100yüzde 120 mi? larının bir araya gelerek kimi sosÇtÇEK Biz bir sistem ortayal yardım kalemlerini çözmeleri ya koyduk. Ne ise, onun gereğini kararlaştınlmıştı. Cuma günüııyapmak üzere karşı tarafa tekdif den başlayarak dün de süren göverdik. ttirazları varsa, onu da birüşmelerden isteniien düzeyde bir leceğiz. Rakam telaffuz etmedik. sonuç çıkmadı. Kamu işverenle Ücret zammı her işyeri için değiriyle sendikaların yaptıkları ikili şir. 83 işyerinde toplusözleşme degörüşmelerde, yalnızca Turkİş'in vam ediyor. Aşağı yukanyla olkamu işverenİeriyle anlaştığı sos tnaz ki. Her işyeri için teker teker yal yardım kalemleri konusunda bu rakamlan netleştirmek lazım anlaşmalara varıldı. Ancak Türk gelir. İş ile kamu işverenlerinin bir uz Türktş yüzde 170 ücret laşmaya varamadıkları sosyal yarzammı istiyor. dım kalemleri toplu pazarlık maÇİÇEK Yüzde 170, yüzde salannda çözümlenemedi. Örne120 neyse. Mesele, bu müesseseler ğin, Yollş Sendikası'mn sözleşme bu yukü nasıl kaldınr ya da kalgörüşmelerinde fazla mesai artıdırmaz. Bütün hadise buradadır. şı, kar mucadeleleri paralannın Şimdi, benim cebimden çıkan bir arttınlması, derece ve kademe ter para değil ki ben niye yüzde cihleri gibikonular kamu işveren 250yüzde 500 vermeyeyim? Yani leri tarafından kabul görmedi. devlet, müesseseler kaldırabiliyorAncak, Türklş ile kamu işveren sa, çok iyi rakam verip ondan sonlerinin aniaşmaya vardığı ölüm, ra vatandaşa, işçiye şirin göründoğum, evlenme, yemek, aile, ço mek vardır. Bir de ekonominin cuk gibi yardımlar protokole bağ kaldırabileceği yük, gelen dengelandı. Aynca 400 lira olan öğret ler var. Diyelim ki yüzde 800'lük menlik zammı 1800 liraya çı artış sağlayan bir toplusözleşme kanldı. yaptınız. Evet belki bir imza atıhr, ama 3 ay sonra bu müesseseTürkiye Madenİş Sendikası'mn lerin hiçbirisi bunu kaldıramazsa, Etibank sözleşmesinde de yalnızbu takdirde 'Ücretlerimizi ca Türkİş aracıhğıyla çözüme alaraıyoruz' diyecekler. Nitekim bağlanan sosyal yardım kalemlebelediyelerde oyle değil mi? İmza ri protokole bağlaniFken, kıdem atmak onemli değil ki tıkır tıkır zammı ve buna benzer bazı mad her ay bu parayı ödemek önemlidelerde aniaşmaya vanlamadı. dir. Odeyemezse, devlet nasıl yaŞekerİş ile Türkiye Şeker Fab pacak bunu? Vermek istediğimiz rikalan arasında sürdürülen go miktarla, devletiu genel gücunü, rüsmelerde kamu işveren tarafının genel dengeleri de hesaba katmak olaya yumuşak baktığı, ancak mecburiyeti var" muvakkat ve daimi işçilerin primleri konusunda taraflann uzlaşİşçiye en az 250 bin maya varamadıkları öğrenildi. (Baştarafı 8. Sauada) : Özal yumuşak CENGİZ TURHAN "Türkiye dünya banşı için anahtar bir ulke. Ekonomik ve siyasi istikrannı koruyabilirse yalnızca kendısini çevreleyen böigeler açısından değil, Japonya'nın da banş içinde jaşaması açısından büyük önem laşıyacaknr." TurkJapon lş Konseyi dolayısıyla Türkiye'de bulunan Japon delegasyonunun başkanı Ryokhi Kawai, JaponTürk ekonomik ilişkileri üzerine söyleşimizde, yvıkarıdaki jeopolitik perspektifle söze başladı. Komatsu'nun Yönetim Kurulu Başkanı ve Japonya'mn en etkin kuruluşlarından sayıbn, "Keidanren"in (tüm büyük ekonomik kuruluşları bünyesinde toplayan bir federasyon) başkan yardımcısı Ryoichi Kawai, Türkiye'nin önemini ve gelişme potansiyellerini yeni yeni kavramaya başladıklarını söylüyor. Bu konuda TurkJapon lş Konseyi'nin oluşması için Japon tarafını ikna etmek üzere büyük çaba harcayan, Türkiye'nin Japonya nezdindeki eski büyükelçisi Nurver Nureş'in çabalarının altını özellikle çiziyor. meti, bir hükümet darbesini istikrarsızlık unsuru olarak göruyonız. Türkiye'de demokrasi ve liberal ekonomi rejimi olduğu sürece bu, ülkedeki istikrara katkıda bulunacakür. tç politikanızı, diğer aynntılara girccek olçüde tanımıyorum." Seçim sonuçlarının, özellikle Japon mali sermayesinde Türkiye ile ilgili bugüne kadarkinden farklı bir yaklaşımı beraberinde getirip getirmediğini sorduğumuzda, Kavvai, "Gelişmekte olan dünya içerisinde, Türkiye'nin en güvenilir ulke olduğu, bu durumun gelecekte de devara edeceği inancını taşıyoruz. Ülkenizdeki politik gelişmelere ön yargıyla yaklasmıyomz. Bu ülkedeki serbest teşebbüs, serbest pazar sisteminin değişeceği inancında değiliz," dedi. Ya Dünya Bankası gibi uluslararası kuruluşlann Türkiye ile ilgili yaklaşımlan onlar Japonya'nın tavnnı ne ölçüde etkiliyor? "Dünya Bankası, gelişmekte olan ülkdere açılan krediler konusunda bir otorite, bir onay mercii olarak kabul ediliyor. Ancak Japonya'nın kendi bağımsız degerlendirmeleri de vardır. Aynca bundan yaklaşık bir ay önce düzenlediğimiz, Türkiye üzerine bir seminere kablan Dünya Bankası yetkilileri, Kawai'nin, Turk ihracatçılanTürkiye ekonomisi hakkında son nın Japon pazanna bakışlarını dederece olumlu değerlendirmelerğiştirmeleri ve kontrattaki taahde bulundular." terek son iki yıl içinde Türkiye'ye yatırım yapan Japon Fırmalarının sayısının 6'dan 20'ye çıkmasının öneminin altını çiziyor ve şöyle veya böyle bu ilişkinin gelişeceği izJenimini veriyor. Türkiye'yi ne kadar önemsediklerini de sık sık vurguluyor. Japon delegasyonu başkamnın genel değerlendirmeleri şöyle: "AT'ye tam üye olması Türkrye'nin önemini arttınr, ama üyelik gerçekleşse de gerçekleşmese de Türkiye bizim için onemli bir ülke. Bugüne kadar ulkenizde yatınm yapraış Japon firmaları geuel olarak menınunlar.Türkiye'de para ve sennaye piyasasımn gelişmesi lazım. Hükümetinizin bu yönde olumlu adımlar attığını görüyoruz. Yüzde vuz yabancı sermayeli yatınmlan ben kişisel olarak olumlu bulmuyonım. Ortak yatınmlara gitmenin yolunu bulmalıyız. GAP'ın Japonya'nın tüm lanmsal alanlannın yaklaşık yuzde 60'ını kapsaması çok ilginç. Bu aşamada Türkiye'de dogrudan lanmsal üretime girmeyi düşünmuyoruz ama, tanma dayalı sanayi belki olabilir. Sovyeller Biıiiği, ülkedeki hayal standardını yükseltme eğilimi içinde olduğu için buradaki pazann gelişmesi çok doğal, bu alanda da işbirliği olabilir." hütleri yerine getirmeleri konusunda söyledikleri ise bir uyarı olarak kabul edilebilir: "Türkiye'deki ihracatçılar, pazann özelliklerini derinlemesine incelemek zonında. Sadece. şu ihraç mallanmız var, neden gelip almıyorsıınuz derseniz, ihracatınız artmaz. Pazan inceleyecek olan sizsiniz. Üriınünüzu bu paraya uygun hale getirecek olan sizsiniz. Satıcı sizsiniz. Bunun ardından da taahhüt edilen malın, taahhıit edildiği niteliklerde ve diğer şartlara uygunluk içinde gönderilmesi geliyor tabii." Japon delegasyonunun başkanı Ryoichi Kavvai, turizm konusunda da adeta coşkuyla konuşuyor. TürkJapon lş Konseyi'nin geçen yılki ve bu yılki toplantılarında Türkiye'nin turizm potansiyelim'n devasa boyutunun farkına vardıklannı belirten Kavvai, "turizmdeki gelişme potansiyeDeriniz, sizin takdirinizin, tabayyiilünuzün çok otesinde. Bu imkânlann geliştirilmesi halinde, çok büyük oranda Japon turisti bu ülkeye gelir" diyor. Kavvai, geçen yıl 9 milyon turistin yurtdışına gittiğini, bu yıl bu rakamın 10 milyona ulaşmasının beklendiğini sözlerine ekledi. 3. TürkJapon lş Konseyi toplantıları için ise Kavvai şu değerlendirmeyi yaptı: "Arük iş konuşmaya geçebiliriz." litçilik hastaiığımn belirtilerini 5 kademede tasnif etmek mümkündür: 1. kademe: Batı'yı kendinden üstün gorme. Hastalık böyle başlar. Hastalık bir kere böylece aşılandı mı, arkasından ikinci kademe gelir. 2. kademe: llim ve teknolojide geri kalmak. Siz Batı'yı üstün gördünüz mü telif eser yazamazsınız. Tercüme seviyesinde kalırsınız. İlmi araştırma yapamazsınız. Bu ise ilmen gerilemek demektir. 3. kademe: Şimdi Türkiye bu 3. döneme getirilmiştir. Işte açıkoturum: Özal geçen yıl 7.5 milyar dolar dış borç ödedim diyor. Kendi devletimizin fiili bütçesi 11 trilyon, dışarı ödenen borç 15 trilyon. Millet ezilmiş, aç, sokağa dökülmüş. Bu, hâlâ dış borcu ertelemem, mutlaka gününde ödeyeceğim diyerek milleti ezmeye devam ediyor. Bu nedir? Bu taklitçiliğin 3. kademesinin had safhasıdır. Şimdi bunun arkasından 4. safha geliyor. 4. kademe: Köle olma kademesidir. Ortak Pazar denen budur. AT'ye tam üye olacağız diye kastedilen budur. Bu açıklamalardan sonra sorunuza cevap veriyorum: Bilindiği gibi 23 Nisan milli hâkimiyet günüdur. Anayasada hâkimiyetin kayıtsız şartsız millete ait olduğu, devletin bağımsız olduğu ilkesi yer almıştır. Ve bu ilke anayasanın temel ilkesidir. 23 Nisan bu ilkeyi şuurlara yerleştirmek için bayram günü ilan edilmiştir. Hal boyle iken bu yıl birden bire ne görüyoruz? Bu bayram kutlanırken 24 nisanda Millet Meclisi'nin içinde bir sempozyum tertipedilmiş. Bu sempozyumun adı: "Milli Egemenlik İlkesi ve Devleller Üstü Kuruluşlar" sempozyumu. Konuşulacak konulara bakıyorsunuz, asıl maksat milli egemenlığı sımrlama adı altında yavaş yavaş hukumranlık haklarının Ortak Pazar'a devredilmesi için fikri hazırlık yapmak. Bu hazırlık yeni değildir. Daha 1983 yılında hazırlanan Devlet Planlama Teşkilatı neşriyatı arasında 1871/292 numaralı Özei İhtisas Komisyonu raporunun 95, 96. sayfalarında hâkimiyetin Ortak Pazar'a nasıl devredüeceğinin teklifleri yapılmaktadır. Bu teklifler arasında yapılan tavsiyenin anlamı şudur: "Hükümranlık haklan Avnıpa'ya devredilirken bunu anayasaya sarih madde koyarak yapmayın. Millet anlar, büyük reaksiyon gösterir. Milletten gizli olarak bu neticeye ulaşabilmek için anayasanın uluslararası anlaşmalar bolümune bir fıkra ekleyin ve deyin ki usulune uygun olarak yapılan uluslararası anlaşmalann hükumleri anayasa ve kanunlardan önce gelir." Bu tavsiyeleri yapanlar taklitçilik hastalığına tutuldukları için ne yaptıklarını bilmiyorlar. Yaptıklan bağımsızlıktan vazgeçmektir. Anayasanın temel ilkesini onadan kaidırmaktır. Milli menfaatlerimizin aleyhindedir. Milli görüş sahiplerinin en onemli görevi bunlari uyandırmaktır. Uyandırmanın yolu TV'de açıkoturumda konuşmak. Bunu da engeiliyorlar. ERBAKANEvet. Bugünkü sozde demokrasi adı altında tatbikat ta anayasaya aykın olarak yürütulen, "hile rejimi"nin bir diğer tatbikatı da budur. Yani TV'de biz konuşmayacağız. Yani bir çeşit yasadışı yasak. ERBAKAN Evet bu tatbikat yasalara aykırı olarak yapıhyor. Anayasanın temel hükumleri TV'de bütun partilere eşit muamele yapılmasını amirdir. Zaten başka türlu demokrasi olamaz. Duşünebiliyor musunuz? 26 Mart seçimlerine giderkenki şu alacalı bohçayı bir düşünün. Partiler seçime gidiyor. Partinin biri 40 dakika konuşuyor. 4 defa 10 dakika, obürii 3 defa konuşuyor, bir diğeri 2 defa konuşuyor. Diğer ikisi l'er defa konuşuyorlar. Diğer 2'si de hiç konuşturulmuyor. Bu nasıl demokrasi? Bu nasıl eşitsizlik? Bu nasıl tatbikat? Yeni bir seçime gidiiirken her bir partinin geçen dönemde ne kadar milletvekili vardı? Bunun ne kıymeti olur? Yeni bir seçim olacak, millet yeniden karar verecek, milletin huzuruna eşit şartlar altında gidilmesi şarttır. Milletin bütün partileri eşit şanlarla dinlemesi en tabii hakkıdır. Demokrasilerde tercih hakkı milletindir. Milletten başka bir merci, tercih hakkı kullanırsa bu demokrasi olmaz, çünkü güdümlü demokrasi, demokrasi değildir. Türkiye'nin Ortadoğu ve Avrupa'ya uzanan bir köpru olabileceğini belinirken Kavvai, istikrarın önemini yeniden vurgulayınca, bu kavramdan tam olarak ne anlaşılması gerektiğini, örneğin "Özal'sız bir Türkiye "nin istikrarsızlık Kavvai, genellikle TürkJapon anlamına geüp gelmeyeceğini öğ ilışkilerinin geleceği konusunda renmek istedik. Kavvai fazla ay somut öngörulerden kaçınıyor. nntıya girmekten kaçındı: İki ülkenin birbirini daha "yeni "Biz, örneğin bir askeri hükii yeni anlamaya başladığım" belir 1 Mayıs nasıl kutlanacak? bunlar nafile. Karşı çıkışlannın nedeni, gücümüzden, emekten korktuklan içindir." Sendikaya yokuş (Baştarafı 1. Sayfada) noterlere tevcih edilmiş görevler dolayısıyla yapılan işlemlerin her lar Yasası'na göre, sendikalarca çeşit vergi, resim ve harçtan mutşSendika Servisi Türkiye'karşılanıp karşılanmayacağı koaf olacağı. sadece noter ucretleri nin "tarihinin en büyük işçi eynusunda Danıştay'a başvurdu. bu hükmün dışında olup, bu üclemleri"ne sahne olduğu bugünBaşbakanlığın başvurusuna ekleretlerden yuzde elli indirim yapılerde 1 Mayıs tşçi Bayramı'nm nanen Çalışma Genel Mudürlüğü'labilecegi açıklanraıştır. sıl kutlanacağı tartışması da gidenün yazısında konuya ilişkin olaÖte yandan, Sendikalar Yasa rek yoğunluk kazandı. Türkİş'e rak şöyle denildi: sı'nın 3449 sayılı yasayla değişti bağlı bazı sendikalar 1 Mayıs gü"Sendikalar Yasası'nın 44. rilen ve ceza hükümlerini düzen nü İstanbul'da bir miting düzenmaddesinin 1. fıkrası 'sendika ve leyen 59. maddesinin uçüncu ben lemek için resmi makamiara başkonfederasyonlar gelirlerini, dinde, 44. maddenin birinci fık vurdu. amaçları ve bu kanunda gösterilen faaliyetleri dışında kullana rası hükmune aykın hareket eden mazlar ve bağışlayamazlar' hük sendika veya konfederasyonun İ s t a n b u r d a miting sorumlu görevlilerine on bin liramünü getirmiştir. Türktş'e bağh Petroltş, KrisYine aynı kanunun 64. madde dan elli bin liraya kadar ağır para cezası verileceği hükme bağlaıı taltş, DeriIs Basınlş ve Tümtis sinde 'Bu kanunla noterlere tevile Bağımsız Otomobiltş ve cih edilmiş görevler dolayısıyla mak suretiyle cezai sorumluluğu Laspetkimİş sendikalan genel yapılan işlemler, her çeşit vergi, da gösterilmiş bulunmaktadır. Kaldı ki, Sendikalar Yasası'nın başkanlanndan oluşan "1 Mayıs resim ve harçtan muaftır. Noter Kutlama Komitesi" İstanbul'da ucretleri bu hükmün dışında olup, 3449 sayılı yasayla eklenen geçici 7. maddede yer alan, sendikala Abidei Hürriyet Meydam'nda 1 yüzde elli indirim yapılır' denilnn bu yasanın geçici 2. maddesi Mayıs mitingi düzenlemek için gemektedir. çen hafta tstanbul Valiliği'ne başAynca 64. maddenin gerekçe ne göre yaptıklan üyelik bildirimlerini, aynı yasanın 22. maddesiu vurdu. Komitenin bugün düzenlesinde, 'Üye olmada veya üyelikyeceği toplantıda da son günlerten aynlmada işçiler için büyük de belirtilen usullere uygun olarak de yükselen işçi eylemlerini de göz mali yük getirmemesi amaçlandı yenilemek ve bu mükellefiyetlerini önünde tutarak 1 Mayıs kutlamağından, bir başka deyişle mali yasanın ya>ını tarihinden itibaren bir yıl içerisinde yerine getirmek sının nasıl gerçekleştirileceği kokülfet sebebiyle sendika özgurlüklerini kısıtlamamak için noter üc zonında olduğu, bu zorunluluğa nusu tartışılacak. Toplantıya çeşitretlerinin yarım olarak odenmesi u^ulmaması halinde, bildirilen li kesimlerden katılacak konuşmaöngörülmüştür' ifadesi yer al Üyeliklerin bu süre sonunda geçer cılar konuya ilişkin öneri ve değermaktadır. Diğer taraftan 3449 sa siz sayılacağı, üyeliklerin bu mad lendirmelerini dile getirecekler. yılı kanunla Sendikalar Yasası'na eklenen geçici 7. maddede 'Üyeliklerin bu maddeye gore yenilenmesi için yapılan noter masrafları 2821 sayılı Sendikalar Yasası'nın 64. maddesinde belirtilen miktarın yarısı kadardır. Noter masrafları sadece bu işlemlere mahsus olmak üzere sendikalar tarafından da karşılanabilir' hükmü yer almaktadır. Türk Metal Sendikası ilgi yazısı ekinde hukukçu ve bilim adamlanndan aldıklan göruşleri de göndererek sendikalarda işçinin üyelik ve istifa masraflarının sendika tarafından karşılanıp karşılanmayacağı konusunda bakanlığımız göriişünü sormaktadır. Konuya ilişkin yargı karan da bulunmadığından, Danıştay'ın bu konudaki istişari görüşüne ihtiyaç duyuimuşlur." deye göre yenilenmesi için yapılan noter masraflannın Sendikalar Yasası'nın 64. maddesinde belirtilen miktann yansı kadar olacağı, noter masraflannın, sadece, bu işlemlere mahsus olmak üzere sendikalar tarafından da karşılanabileceği yolundaki hüküın de, bu olanağın sadece, üyeliklerin yenilenmesi haliyle sınırlı olduğunu açıkça ortaya koymaktadır. Açıklanan bu hükümlerin, sendikalann *e konfederasyonlann gelirierini, amaçlan ve bu yasada gosterilen faaliyetleri dışında kullanmalanna ve bağışlamalarına olanak bulunmadığı anlaşılmaktadır. Bu durumda, işçilerin sendikalara üyelik ve bu sendikalardan istifa için yapmaları gereken noter masraflannın sendikalar kanunu hükümlerine göre sendikalarca karşılanmasına olanak bulunmadığına oybirliğiyle karar verildi." Türklş'e bağh bazı sendikalar, 1 Mayıs günü İstanbul'da miting düzenlemek amaayla valiliğe başvurdu. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Imren Aykut kutlamaya karşı çıkarken, SHP lideri înönü 1 Mayıs günü mesaj yayımlayacak. gım var. Ancak hangi günlerin bayram olduğu yasalanmızda belirtilmiştir. Yasalanmızda belirtilmeyen bir günün bayram olarak telakki edilmesini hukuken mümkün görmüyorum. Yasalanmızda işçi bayramı diye bir bay ranı yoktnr" dedi. Çalışma ve Sosyal Güvenlik eski Bakanı Miikerrem Taşçıoğlu da "Arkasında siyasi, ideolojik bir maksat yoksa bu tar kutlamalann yanındayım. Eğer, kı/ıl ihtilalin yildönumüne dönüştünılüyorsa, komünist bayranu havasına sokuluyorsa, bu yanlış. 24 temmuzda neden kutlanmıyor?" diye konuştu. SHP'nin tutumu Bu arada SHP Genel Başkanı Erdal İnönü, 1 Mayıs'ın işçi bayramı olması için yapılan yasa önerisinin yineleneceğini ifade ederken, Deniz Baykal da " 1 Mayıs tşçi Bayramı" ile ilgili sendikalarca yapılacak kutlamalara SHP'nin destek vereceğini söyledi. Baykal, SHP'nin öncüluk yapmaktan çok, "sendikal hareketlere" destek vereceğini bildirdi. Baykal'ın, "SHP'nin doğrudan duzenleyicisi olmadan" SHP orgutlerine, "izİB alınarak" hazırlanan 1 Mayıs kutlamalarına katılması yolunda goruş ilettiği öğrenildi Baykal'ın "Bunun dışında sendikalann, işçilerin desteği olmadan" yapılacak kutlamalara destek verilmemesi yolunda da tavır koyduğu bildiriliyor. Hakİş Konfederasyonu Genel Başkanı Necati Çelik, 1 Mayıs'ın SHP Genel Başkanı Erdal İnöİşçi Bayramı olarak kutlanması nü, 1 Mayıs İşçi Bayramı'nm dagerektiğini belirtti ve şöyle dedi: ha çok işçiler tarafından kutlaıı"Ancak ülkemizde bunun mak masının gerektiğini vurguladı. sada uygun olarak kutlandıgı ko İnönü, "İşçilerin katıldığı yerlernusunda kuşkulanmız \ax. Provo de gösterilere biz de kaülacağız. kasyona açık bir durum ortaya çı Genel merkezden de bir kutlama mesajı yayımlayacağız" dedi. kıyor." DİSK Genel Başkanı Abdullab Baştürk ise, 1 Mayıs'ın işçilerin uluslararası birlik, mücadele ve dayanışma günü ve bayramı olduğunu ifade ederek, şunları söyledi: "İşçi sınıfının gücünden, varlığından korkanJar, onu yok saymaya güçleri yetmediği için. birtakım yasaların ardına sığınıp bayramını yok saymaya çalışıyorlar. Ama İnönü, 1 Mayıs'ın İşçi Bayramı olması yolundaki yasa önerilerinin Mecliste daha önce reddedildiğini anımsatarak, "Partimizin kendi başına kutlamasının fazlaca bir anlamı yok. Bu nedenle işçilerimizin kutlamasına katılmak istiyoruz" diye konuştu. Aykut: Bayram değil Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı İmren Aykut, ANKA'ya yaptığı açıklamada, 1 Mayıs İşçi Bayramı kutlamalan ile ilgili tariışma ve hazırlıklar konusunda, "Benim heckesin göriiş ve dflşüncesine say AtatürkBarış Ödülü cihanda sulh" ilkesi doğrultusun<Ba?taraf' '• Sayfada) da hizmet vermiş oimak koşuluşına çıkamıyor. nun arandığını söyledi. Devlet Bakanı Mehmel Yazar, Atatürk Kültur, Dil ve Tarih bir basın toplantısı düzenleyerek Yuksek Kurumu Başkanı Suat İlödülün Mikasa'ya verileceğini han da toplantıda yaptığı açıklaaçıkladı. Yazar, adaylann belirmada, bildirilen adaylann Adav lenmesinde, değerlendirilmesinde Değerlendirme Komisyonu'nca 15 ve odulün verilmesinde, dünya ay incelendiğini ve bunun sonucu barışına, uluslararası ilişkilerde Atatürk Uluslararası Banş Ödüdostluk, anlayış ve iyi niyetin ge lü Kurulu'nun 20 Mart 1989 güliştirilmesine siyasal, bilimsel, sa nü yaptığı toplantıda ödül için natsal eserleri, hizmet ve faaliyet Prens Mikasa'nın belirlenerek leri ile Atatürk'ün "Yurtta sulh. Cumhurbaşkanı'nın onayına sunulduğunu belirtti. İlhan, Atatürk Uluslararası Banş Odülü için Prens Mikasa'nın 20 aday arasıııdan belirlendiğini kaydetti. İJIkesi Türkiye" sergisinin düzenlenmesinde yardımcı oldu. Aynı şekilde 1988 yılının ikinci yarısından itibaren Japonya'nın dört kentinde (Tokyo, Osaka, Fukuoka, Şimonoseki) açılan "Türk Medeniyetinin İhtişamıTopkapı Sarayının Osmanlı Hazineleri" sergisinin düzenlenmesi Prens Mikasa'nın himayeleri altında ve Kultür Merkezi'nin yardımlarıyla gerçekleşmişti. Prens'in onur başkanı olduğu Japon Ortadoğu Kültur Merkezi'ne 1987 yıh TÜTAV Tanıtma Ödülü de verilmişti. Mikasa'nın dünyaca tanınmış ünlü bir arkeolog olduğunu belirten İlhan, "Prens, Türkiye'de kendisinin dogrudan yönettiği veya desleklediği kazılarla Turk bilimine kalkıda bulunmuştur" dedi. Atatürk Uluslararası Banş Ödulü, altın kaplama gümuş plaket, altın rozet, berat ve 25 milyon liradan oluşuyor. Bilindiği gibi ilk odül 1986'da NATO eski Genel Sekreteri Josef Luns'a, ikinci ödül 1987'de Federal AImanya Cumhurbaşkanı Richard von Weizsaecker'e verildi. 1988 yılı için ödul verilmemişti. Bir kısım sendikalann kamu işverenleriyle yapacaklan toplantılar da bugüne kaldı. Türkİş Eşgüdum Komisyonu'nun bugün toplanarak sendikaların kamu işverenleriyle yaptıkları ikili görüşmeleri değerlendirmesi bekleniyor. Ancak ikili görüşmelerde kilitle. rin tam anlamıyla açılamaması yüzünden Türkİş'in üçlü paket ücret zammı konusunda hükümete bir öneri götürmesi bugün için beklenmiyor. Ancak bu hafta içinde ikili görüşmelerin durumuna bağh olarak Türktş Kamu Sözleşmeleri Eşgüdüm Komisyonu toplanacak ve önce üçlü sosyal yardım paketi (izin, yakacak, bayram yardımları), daha sonra da ücret zammı konusundaki önerilerini belirleyip hukumete sunacak. TL gerekli Karar Işçinin, nisan 1989 ayında aylık gıda harcaması 246 bin 57 liraya ulaştı. 1989'un ilk dört ayında gıda harcamasında yüzde 17'lik bir artış oldu. Turkİş Araştırma Merkezi tarafından yapılan hesaba göre dört kişilik bir işçi aiiesindeki gıda harcamasının dökümü şöyle: Yetişkin işçi: 83 bin 325 lira, yetişkin kadın: 52 bin 440 lira, 1519 yaş grubu erkek çocuk: 67 bin 122 lira, 46 yaş grubu çocuk: 43 bin 170 lira. Turklş'in konuya ilişkin açıklamasında, nisan ayında yılbaşına göre, 34 bin 791 lira yalnızca gıda harcaması için işçinin fazladan bir odeme yapması gerektiği kaydedildi. Bu başvuru üzerine, Danıştay 1. Daire, 1988/347 esas, 1989/2 karar numaralı ve 11 Ocak 1989'da verdiği kararda, şu görü (Baştarafi I. Sayfada) şe vardı: olarak da tanınıyor. Prens "Sendikalar Yasası'nın 3449 Mikasa, ilk kez 1963 yılında sayılı yasayla değiştirilen ve sen Türkiye'yi.ziyaret etti. 1986'da dika ve konfederasyonlann gider Ankara ve İstanbul'da lerine iliskin 44. maddesinin birin gerçekleştirilen Japon Haftası ci fıkrasında, sendika ve konfede sırasında da Başbakan Özal'ın rasyonlann, gelirlerini amaçlan konuğu olarak resmi bir ziyaret ve bu yasada gosterilen faaliyet yaptı. Bu ziyaret sırasında Kale leri dışında kullanaınayacaklan ve Höyuk arkeolojik kazılarına bağış alamayacaklan, ancak lş ve bizzat katıldı. Onur İşçi Bulma Kunımu'na devredil başkanlığım Prens Mikasa'nın mek üzere mesleki eğitim tesisle yaptığı ve merkezi Tokyo'da ri yaptırabilecekleri veya bu bulunan Japonya Ortadoğu amaçla bağışta bulunabilecekleri Kültur Merkezi, 1985'te Japonya'nın üç keniinde belirlenmiş bulunmaktadır. Aynı yasanın 64. maddesinin (Tokyo, Osaka, Fukuoka) birinci fıkrasında da bu yasayla açılmış olan "L'ygarlıklar Arkeolog prens SHP'li bazı miUetvekillerinin, sendikaların İstanbul'da duzenleyecekleri açık hava toplantısına kaTaklitçijik 5. kademe: AT içintılacakları, İstanbul miUetvekillerinin özellikle bu kutlamada yer de yok ohnaktır. Peki sizin partinizin bir adaalacakları belirtiliyor. yıydı Sayın Özal. Kardeşi de öyAnkara Milletvekili Ömer Çift le. Kendisiyle bir diyaloğunuz yok çi ile İstanbul Milletvekili İsmail mu? Görüşuyor musunuz? Hakkı Önal ise CTP'nin davetlisi ERBAKAN Bugunlerde göolarak 1 Mayıs kutlamalarına Lef rüşmedik. koşa'da katılacaklar. Hiç görüşmediniz mi? ERBAKAN Hayır, başbakan olduğundan beri hiç görüşmedik. Kendisiyle bir şifai görüşmemiz olmadı. 12 Eylul'den sonra geçmiş olsun dahi demedi mi? ERBAKAN Hayır bir görüşmemiz olmadı. Peki aranız bu kadar iyi iken bu durumu neyle yorumluyorsuANKARA (ANKA) Avnıpa nuz? ERBAKAN Şahıs olarak geParlamentosu Karma Parlamento Komisyonu Başkan Vekili, ne iyidir. Fakat bu dönemdeki F.Alman parlamenter Ludw Fel zihniyeti. davranışı ve gidişatı talermeier, bugün Ankara'da baş mamen eski durumunun tersinelayacak olan TürkiyeAvrupa dir. Çunku dış guçlerin mıknatısı Parlamentosu KPK toplantısının sahasında bulunuyor. O sahanın ana gundem maddesinin Türki o kadar etkisinde ki kendisine geye'deki insan hakları ve demok lemiyor. rasi konuları olduğunu açıkladı. Eski dosllarını ve eski liderFellermeier, Türkiye'de, insan lerini aramıyor. Ama siz herhalhakları konusunda "çok a z " bir de kızmıyorsunuz. Kendisi için gelişme olduğu göruşunu taşıdık hayır diliyorsunuz. ERBAKAN Evet, biz onun larını söyledi. Alman parlamenter, toplantı öncesinde, KPK üye iyihğini temenni ediyoruz. Bu lerinin Mamak Askeri Cezaevi' vaptığı iahribatlardan vazgeçmeni ziyaret edeceğini ve siyasi tu sini temenni ediyoruz. Allah dualannızı kabul etsin. tuklulann sorunlarıyla ilgileneceklerini de belirtti. ERBAKAN Amin. Inşallah. Gündemde insan hakları var