Katalog

21 NİSAN 1989 ALTINDÖVİZ EKONOMİ CUMHURİYET/U TURKIYE'den îstanbul Sanayi Odası Özel Imalat Sanayii Raporu: SERBEST PİYASADA DÜN 2087 Dolar (satış) 1120 Mark (satş) 172.000 Ata Lira (satış) M . B A N K A S l ' N D A BUGÜN 2065.95 Dtiar (döviz alış) Dalar (efektıf satış) 2091.00 Mark (döviz alış) 1110.13 Mark (efektıf satiş) 1123.59 1 oıts altıa (S) 384,75 Interbank faizi: % 30.28 Büyüme aşağı, fiyatlar yukam Ozel imalat sanayiinde büyüme hızı 1988'in son üç ayında yüzde 11 gibi rekor seviyede düşüş gösterirken, fiyat artışında yüzde 86.6'yla son yıllann en yüksek düzeyine ulaşıldı. 12/ tO 9.25 13.2 OSMAN ULAGAY EKONOMİ NOTLARI; L Senet protestoları ANKARA (ANKA) Protesto edilen senetlerin tutarı yılın ilk üç ayında 777.3 milyar liraya yükseldi. Protestolu senetlerin tutarında geçen yılın aynı döneminde 501.9 milyar lira olan tutara göre yiizde 55 artış ortaya çıktı. Merkez Bankası verilerine göre, protesto edilen senetlerin tutarı artarken, senet sayısında yiizde 23 'lük gerileme oldu. Geçen yılın ocakmart döneminde 778 bin 767, bu yıl aynı dönemde ise 600 bin 513 senedin protesto edildiği belirlendi. Böylece, protestoya uğrayan senetlerin ortalama tutarı 644 bin liradan 1 milyon 294 bin liraya çıktı. 914 5.59 1983 1984 1985 1986 1987 1988 İmalat sanayiinde üretim arttşı (%) {Her ytlın son üç ayann önceki ytfın es dönemiyte karşiiaştınSmas)) •10 11.0 Ekonomi Servisi Özel sektör imalat sanayiinde büyüme hızı 1988'de, son sekiz yıldır ilk kez sıfırın altına indi. 1988 yıhnın son üç aylık döneminde bir önceki yılın eş dönemine göre özel imalat sanayiinde üretim yüzde 11 gibi rekor seviyede düşüş gösterirken, yıl ortalamasında imalat sanayiindeki "küçülme" yüzde 1,9 oldu. 1988 yılının son üç aylık döneminde özel imalat sanayii aynı zamanda fiyat artışında da yüzde 86,6'yla son yılların rekorunu kırdı. Stokların da üretimin yüzde 1,05'ine ulaştığı belirlendi. Sanayicilerin 1989'da da üretimde düşme beklentisi içinde olduklan, yüzde 80'nin ise fiyatlann artacağını belirttikleri öğrenildi. Îstanbul Sanayi Odası'nın (İSO) hazırladığı "1988 yılının dörduncü üç ayında imalat sanayii sektöriinün genel dururau IV" çalışması yayımlandı. Çalışmada özel imalat sanayiinde 1988'in üçüncü üç ayhk döneminde başgösteren üretim düşüş trendinin dörduncü üç aylık dönemde de sürdüğü saptandı. Üretim, 1988 yılının dörduncü üç aylık döneminde yüzde 11 gibi rekor bir seviyede düşerken, 1988 yıh ortalamasında imalat sanayiinde 'büyürnenin, yerini küçülmeye terkettiği' ortaya çıktı: 1988 yüında imalat sanayii yuzde 1,9 küçüldü. 1988 yılının ilk üç ayında kapasite kullanım oranı tartısızda yüzde 71,3'le rekor kırarken, son üç aylık dönemde kapasite kullanımı yüzde 63,6'ya geriledi. tSO'nun çalışması için yapılan ankete yanıt veren sanayicilerin yüzde 58 gibi büyük çoğunluğu, tam kapasite kullanamama nedeni olarak talep yetersizliğiru gösterdiler. Tam kapasite kullanamama nedenleri arasında mali sonınlar yüzde 21,l'le ikinci sırada yer aldı. Üretim düşüşü ve kapasite kullanım oranındaki düşüş paraleüik gösterirken, stokların da hatırı sayılır düzeye çıkmaya başladığı ortaya çıktı. 1988 yılının son üç aylık döneminde 5 trilyon 348 milyar liralık mal üreten sanayiciler bunun ancak yüzde 98,95'ini, yani 5 trilyon 75 milyarlık böliımünü satabilirken; 272,7 milyar liralık, yani yüzde 1,05'lik üretim değeri stoğa girdi. 1988 yılının genel görünümüne bakıldığında üretim ve kapasite kullanımındaki düşüşün dışında satış fiyatlannın da son sekiz yılın en üst düzeyine çıktığı belirlendi. İmalat sanayiinde 1988 yılının son uç ayında satış fiyatları yüzde 86,6 artarken, alt sektörlere bakıldığında metal ana sa nayii nin yüzde 120'lik fiyat artışıyla birinci sırada olduğu farkediliyor. Tüm yıl boyunca ise fiyat artışı 1987'de yüzde 46,4 olurken, 1988'de yüzde 80,25'e yükseldi. İnönü Bu Fırsatı Değerlendirmelidir i Geleceğe ilişkin beklentiler İSO'nun yaptığı araştırmanın sunumunda ilk kez "Anket sonucu işyerlerinin gelecek üç ay, yani 1989 yıhnın ilk üç ayı için beklentilerinde, 1988'in son üç ayının tablosundan farklı bir sonuç beklemediklerini göstermektedir" ifadesi kullanılması dikkat çekti. Sanayiciler arasında yapılan ankete yanıt verenlerin yüzde 45,8'i gelecekte "yaünma hayır", yüzde 17,7'si ise "yatınma evet" dedi. Sanayicilerin yüzde 26'sı yeni siparişlerin azalacağını, yüzde 32,6'sı ise aynı kalacağmı belirttiler. Anket yanıtları içinde en ilginci ise sanayicilerin satış fiyatlanna ilişkin beklentilerinde ortaya çıktı. Sanayicilerin yüzde 80,4'ü satış fıyatlarımn artacağını belirtirken, yüzde 1,1'i gjbi önemsiz bir bölümü satış fiyatlannın düşeceğini öne sürdü. Sanayiciler satış fıyatlarında artış öngörürken, işçi ücretlerinde "artış ile aynı kalma konusunda eşit yanıt verdiler". Sanayicilerin yüzde 50,7'si işçi ücretlerinin yükseleceğini, yüzde 49,2'si ise aynı kalacağını ifade ettiler. Japoıılara siyasi güvence Ekonomi Servisi TürkJapon Iş Konse>i'nin iki gun süren toplantısı, Japon tarafını Turkiye'de yatınm yapmaya ve muhtemel bir iktidar degişikliğinin, uygulanan ekonomik politikalarda köklü değişikliğe yol açmayacağına ikna çabalanyla taraamlandı. Toplantı süresince, Japonları Türkiye'den daha çok mal almaya çağıran Türk k'onuşmacılar, Japonlarâ son yerel seçim sonuçlarından kaygı duyinamaları yönünde de "telkinlerde" bulundular. TürkJapon lş Konseyi 3. toplantısı, ortak bildirinin okunmasıyla tamamlandı. Ortak bildiride, "Türk tarafı yakın zamanda yatınm ortamında yapüan duzeltmelerden söz etmiştir. Japon tarafı da bu duzeltmeleri takdirle karşılarken, ortamı yannma daha da elverişli kılmak için Türk tarafmın hangi alanlarda yeni çabalar sarfetmesi gerektiğini anUtmıştır" denildi. Japonlardan, Türkiye'den daha çok mal satın almalarını isteyen Türk delegasyonu başkanı Şarık Tara bu konuda şunları soyledi: "Türkiye 8 yılda Japonya'dan 4,5 milyar dolarlık ithalat yaptı. Bunun yüzde l'i düzeyinde indirim isteseydik, Japonya'nın Türkiye'ye yaptıgından daha çok yatınm yapabilirdik. Japonlar, Ne» Vork'la bir binaya ödedikleri paranın yarısı kadar bile Türkiye'deki yatınmlarına para harcamamıştır. Birbirimizi seviyoruz, ama yalnızca sevgiyle olmaz." Şarık Tara, THVnin Tokyo seferlerine başlayacak olmasının, Türklerin Japonya pazarına girişine yardımcı olacağını belirten SEIBU Murahhas Azası Mayuki VVakae'ye yanıt olarak da, "tşte size fırsat. Gelin, THY'ye ortak olun. Boylece SSCB hava sahasını kullanma olanagı doğar ve Japonya ile Türkiye ve Avrupa arasındaki mesafe 3 saat kısahr. Bunun dışında Petkim, Demirçelik fabrikalarına da ortak olabilirsiniz" dedi. Şarık Tara daha sonra, Türkiye"deki politik gelişmelere değindi. "Özal giderse korkulannın yersiz olduğunu" savunan Tara, "Turkiye'de muhafazakârlann aldıfcı toplam oy yüzde 65'in ttstündedir. Bu bir emniyettir. Aynca, sosyalisüerin de ara sıra gelmesi bazen iyidir. SHP şimdiye kadar hep serbest piyasadan yans olduğunu soyledi. Artık Turkiye'de serbest piyasa ekonomisinin değişmesi yiizde 1 ihlimal bile değildir. Rahat olun. Ben rahatım" diye konuştu. öğleden sonra yapılan basın toplantjsında konuşan Japon delegasyonu başkanı Ryoicbi Kawai de, Turkiye"deki özelleştirmeye ne ölçüde katılacaklan yolundaki sorulan yanıtlarken "Japon şirketleri bu konuda araştırmalannı yüriitmektedirier. Ancak gelişmemiş bir sermaye piyasası ortamında ozelleştirmenin saglıklı yapılabileceğini tahmin etmiyorum" dedi. Kawai, Japonya'da bu ay içinde JAIDO adlı, özel sektör ile devlet işbirliğinde bir şirket kurulduğunu, bu şirketin gelişmekte olan ülkelere yatırım yapacagını soyledi. Bu şirketin Türkiye ile de ilgilenebileceğini ifade eden Kawai, bu şirketin yapacağı yatınmlarda üretilecek mallann Japonya'ya ihraç edileceğini soyledi. TürkİşHn mutfak araştırması ANKARA (ANKA) Türktş, nisan 1989'da dört kişilik bir ailenin zorunlu aylık gıda harcamasının geçen aya göre yüzde 2.4 'lük artışla 246 bin 57 liraya ulaştığını açıkladı. Araştırmada, 1989'un ilk dört aymdaki gıda harcaması artışmın da yüzde 17 olduğu bildirildi. Ayrıca net 85 bin 262 lira asgari ücret almakta olan bir işçi ailesinin sadece bir aylık asgari gıda harcamasını yapabilmesi için aile reisinin 87 gün çalışmak zorunda olduğu da kaydedildi. FuelrOiTde zamma devam Ekonomi Servisi Petrol ürünleri piyasasında "serbesti" dönemi zamla açıldı. Önceki gün Petrol Ofisi'nin bayilere yüzde 119 arasında zam yapma olanağı sağlayan serbest piyasa uygulamasını başlatmasımn ardından, dün de Türk Petrol aynı uygulamaya gitti. Shell ise 'tek fiyat' uygulamasına 'devam' diyerek ürünlerine yüzde 18 zam yaptı. Yeni uygulamanın küçük petrol ürünleri satıcı bayilerini olumsuz etkileyeceği belirtiliyor. Petrol Ofisi, önceki gün bayilerine "Fnel oil eski fiyatlann üstüne yüzde 119 arasında zam yaprna hakkına sahipsiniz" şeklinde bildirimierde bulundu. Yeni uygulamaya göre örneğin eski fiyatı 252,90 kuruş olan 5 nolu fuel oili, bir Petrol Ofisi bayisi en fazla yüzde 19'luk zam ve KDV'yi ekleyerek 337,96 liradan satabilecek. İsteyen bayi, bu fiyatın altında da satış yapabilecek. Türk Petrol de dün bayüerine yaptığı açıklamalardan kalorifer yakıtının KDV hariç 'azami fiyatını' 308,40 lira, 5 nolu fuel oil fiyatını 294.51 lira ve 6 nolu fuel oil fiyatını ise 266,63 lira olarak belirledi. Shell ise, her iki kuruluşdan farklı olarak fiyatta yine 'tekligi" uygularken, dünden itibaren 5 nolu fuel oil fiyatını yüzde 18 arttırdı. Yeni zamla Shell, KDV dahil olmak üzere 5 nolu fuel oili 335 liradan satmaya başladı. ŞişeCam'a dış kredi Ekonomi Servisi Türkiye Şişe Cam Fabrikaları ve International Finance Corporation (I.F.C.) arasında 20 milyon dolarlık kredi anlaşması imzalandı. Şişe Cam Genel Müdüru Adnan Çağlayan ile I.F.C.'nin Türkiye Temsikisi Reynaldo Ortiz tarafından imzalanan anlaşmadan sağlanan kredi ile Kırklareli Cam Sanayii'nin 3. fırmınm geliştirme yatmmı fınanse edilecek. PAKISTAN Diğer zamlar Bu arada, Petkim ürünleri, seramik, fıyans ve paslanmaz çelik fiyatlan yüzde 822 arttınldı. Lastik üreticileri, Gumüşsuyu firması ve ECA'nın bu ay başında yapmayı planladıkları zamları ay sonuna erteledikleri, zam oranlannı da düşürdükleri öğrenildi. Petkim'in yeni zammıyla değişen ürün fiyatlarını açıklaması beklenirken, Çanakkale Seramik ve Kalebodur, uzun süreden beri zam konusunda sürdürdükieri sessizliği bozdular ve bayilere yeni listelerini gönderdiler. Çanakkale Seramik duz beyaz seramigin metrekare fiyatını 10 bin liradan 12 bin 250 liraya, Kalebodur düz beyaz fayansın metrekaresini 12 bin 750 liraya çıkardı. Istanbul'da Perşembepazan'nda paslanmaz çelik fiyatlanndaki artışla 430 kalite 0.40 milimetre çeliğin fiyatı 10 bin 125 liradan 10 bin 250 liraya, 304 kalite 0.40, milimetre çeliğin fiyatı ise 12 bin 600 liradan 13 bin 500 liraya yükseldi. Bu ay başında fiyatlarını yuzde 18 arttıracağını açıklayan lastik üreticileri Lassa, Pirelli, GoodYear, yeni fıyattan satışları ay sonuna ertelerken, zam oranını yüzde 810'açektiler. Devlet faizi yüzde 47.8 ANKARA (AA) Devlet iç borçlanma senetlerinden 9 ay vadeli Hazine bonosunun yıllık ortalama faizi çarşamba günü yapılan ihalede yüzde 47.88'e yükseldi. 9 ay vadeli bono faizi en son 22 mart tarihinde yapılan ihalede yüzde 46.28 olmuştu. Hazine önceki gün 200 milyar lira tutarında bono satışa çıkarmıştı. Butto 3 milyar dolar arıyor likte hükümet bütçe açığını GSMH'nin yüzPakistan yetkilileri ile tngiltere, Japonya, Fransa, Asya Kalkınma Bankası ve Dünya Bankası 'ndan oluşan bir konsorsiyum arasında önceki de 9'una indirmeyi kabul etti. Petro! fiyatlagün Paris'te başlayan göriişmelerde, Pakistan 3 milyar dolar borç talep etti.nnın yüzde 47 artmasına rağmen, IMF PaEkonomi Servisi Pakistan Başbakanı Benazir Butto, Ziya Ül Hak'tan miras kalan "ekonomik enkazt kaldırmak" için uluslararası "iyiniyete" başvuruyor. Pakistan yetkilileri ile uluslararası bir konsorsiyum arasında Paris'te önceki gün başlayan görüşmelerde, Pakistan 3 milyar dolar tutarında borç talep ediyor. tngiltere, Japonya, Fransa, Asya Kalkınma Bankası ve Dünya Bankası'ndan oluşan konsorsiyum geçen yıl Pakistan'a istediği 2.5 milyar dolardan 200 bin dolar daha fazla kredi verdi. Bayan Butto'nun devraldığı hükümet, kamu çalışanlarının maaşını ödemek için para basmak, bakarüıklarda fotokopi çekimini yasaklamak ve >eni kalem almak için bitmiş ka• Geçen kasımdaki seçimlerle Pakistan'ın ilk kadın başbakanı olarak ıktidarı aları Benazir Butto, ekonomryi yoluna koymak için zorlanıyor. Üç siyasi liderin ekrandaki tartışmasının ardından bazı gaz4telerin yaptırdığı kamuoyu araştırrnalarımn sonuçları, tartışminın kendisinden daha ilginç göründü bana. PİAR'ın Sabah gazetesi için yaptığı araştırmaya göre televizyondaki tartışmayı izleyenlerin % 33'ü en başarılı lider olarak Demirel'i göstermiş, % 29'u İnönü'yü, % 27'si ise Özal'ı tercih etmiş, % 11 ise kararsız kalmış. Çeşitli özelliklere göre üç lidere "10" tam puan üzerinden verilen notlar ise şöyle: İoönu fflire» Ctari Güvenılir 6.1 5.1 4.0 İnandırıcı 6.5 5.0 4.0 Ne dediği anlaşılan 5.9 5.6 4.7 Konulara hâkım, bilgili 6.1 5.8 4.9 Içten, samimi 6.7 5.7 4.2 Sempatik 6.5 6.0 4.3 KONDA'nın Milliyet gazetesi için İstanbul'da yaptığı araştırmada sorulan "Açıkoturumun galibi hangi lider?" sorusunu yanıtlayanların % 29.4'ü Demırel, % 25.7'si İnönü, <¥a 18.9'u özal, % 26'sı ise "hiçbiri" yanıtını vermiş. Çeşitli özelliklere göre liderlere bu kez " 5 " tam puan üzerinden verilen notlar ise şöyle dağılıyor: İnöRü Demirel Özal Inandırıcılık, guven verme 3.51 3.42 2.78 Hitabet, konuşma yeteneği 3.37 3.78 3.46 Ekonomik konularda bilgi 3.45 3.49 333 Diğer liderleri mat etme 3.41 3.65 3.19 YÛNELİM'in Günaydın gazetesi için yaptığı araştırmada ise "En çok kimi beğendiniz?" sorusuna yanıt verenlerin % 27.0'ı İnönü, % 24.1'i Demirel, % 22.4'ü Özal yanıtını vermiş; % 26.5 ise kesin bir seçim yapamamış. "En çok kimi inandırıcı buldunuz?" sorusuna yanıt verenlerin % 34.9'u İnönü'yü, % 22.0'ı Özal'ı, % 16.2'si ise Demirel'i en inandırıcı bulduğunu belirtmiş, % 26.9 farklı yanıtlar vermiş. Bu kamuoyu araştırmalarının sonuçları, SHP lideri İnönü'nun güvenilirlik ve ınandırıcılık bakımından her iki rakibinin hayli önünde bulunduğunu, içtenlik ve sempatiklik açısından da en fazla tercih edilen siyasal lider konumuna geldiğini ortaya koyuyor. insanlarımız "inandırıcı ve güvenılir" bulduğu İnönü'yü dinlemeye, denenmiş diğer iki liderden önce İnönü'ye kulak vermeye eğilimti gibi görünüyor. Bu durum Sayın İnönü'nun bugüne dek sergilediği ciddi, dengeli ve güleryüzlü tavırla puan toplamaya başladığını ve önemli bir şans yakaladığını düşündürüyor. Bu aşamada Sayın İnönü, kendisini dinlemeye hazır insanlara kolay kavrayabilecekleri somut mesajlar verebilirse, inandırıcı bir program ortaya koyabilirse, sanınm seçmen gözündekı ıtibarı hızla tırmanabilir, SHP de yalnızca "birinci parti" olmakla kalmayıp "iktidara aday parti" konumuna yaklaşabilir. Alalım ekonomik konulan. Sayın İnönü açıkoturumda büyük ağırlık taşıyan ekonomiyle ilgili konularda izleyenlere açık ve somut mesajlar verebildi mi? lyi niyetie ortaya koyduğu hedeflere nasıl varacakları konusunda inandırıcı ipuçları ortaya koyabildi mi? Vatandaşın kolaylıkla kavrayacağı bir şekilde, diğer iki liderden nasıl farklı bir ekonomi politikası izleyeceklerini açıklayabildi mi? Açıkoturumda bunları pek yapamadı Sayın inönü. Ekonomiyi nasıl yönetecekleri, sanayileşme atılımını nasıl gerçekleştirecekleri, enflasyonu nasıl aşağı çekecekleri konusunda somut, anlaşılır ve doyurucu mesajlar veremedi. Sık sık genellemelere başvurdu, bazı konulan ise fazlaca basite indirgedi. Örneğin birkaç kez "planlı karma ekonomi" uygulayacaklarını belirten Sayın inönü, bununla ne demek istediğini belirtmedi. Tartışmanın bir başka yerinde ise "sosyal piyasa ekonomisi" izleyeceklerini ifade etti, bunun da ne olduğunu açıklamadı. Bu deyimlerin ne anlama geldiğini bilen kaç kişi var acaba Turkiye'de? Örneğin sanayileşmeyi planlı olarak destekleyeceklerini söyledı Sayın İnönü, ama günümüzün dünyasında Türkiye'nin nasıl bir sanayileşme perspektifi olabileceğinden hiç söz etmedi, bunun hangi kaynakların mobilizasyonuyla gerçekleştirilebileceöini söylemedi. Örneğin kârfaizrantın milli gelirdeki payının hızla arttığını ve gelir dağılımının bozulduğunu anlattı Sayın İnönü, ama bunu tersine çevirecek düzenlemeler konusunda elle tutulur pek bir şey söylemedi. Örneğin kapsamlı bir vergi reformu projesinin ipuçlarını veremedi. Enflasyon konusundaki bazı sözleri ise Sayın İnönü'nun de bu konuyu biraz fazla basite indirgediği kaygısını yarattı bende. Örneğin "enflasyonla kalkınmanın hiçbir ilgisi yoktur, enflasyonun tek nedenı mali politikalardır, bunu düzeltirseniz enflasyon iner" gibi sözler soyledi Sayın İnönü. Buna karşıhk Türkiye ekonomisinin bugün içine düşürülmüş olduğu noktada en büyük sorun olan, enflasyonu arttırmadan halkın refahını biraz olsun arttırmak için ilk el atılması gereken konu olan iç ve dış borçlardan fazla söz etmedi Sayın İnönü. Bu alanda Türkiye'ye nasıl bir yeni ufuk açabileceklerini söylemedi. Oysa bu konularda söylenebilecek çok şey, izleyenlere verilebilecek önemli mesajlar vardı. Bu noktaya pazartesi günkü yazımda değineceğim. KISA KISA • PAMUKBANK tatil kredisi başlattı. Tatil kredisi, bir seyahat ya da turizm şirketinin düzenlediği yurtiçi veya yurtdışı turlara katılac'ak kişılere 500 bin liradan 5 milyon Liraya kadar 3, 6, 9 ve 12 aylık vadelerle veriliyor. • ITT BilkaBilgi ve Kaynak Ticaret telesatış sistemi başlatıyor. ilk aşamada Izmir'de başlatılacak olan sistem kanalıyla, Altın Rehber'in tzmir ve Ege Bölgesi'ni kapsayan Bölge Satış Mudurlüğü'nce müşterilerle temas kurulup telefon numaraları, adreslerı kontrol edilecek ve rehbere ilan alınacak. • KORDSA'nın düzenlediği Afrika Lastik Konferansı Kenya'nın başkeati Nairobi'de yapüacak. 25 mayısta gerçekleştirilecek konferansa 20 değişik Afrika ulkesinden gelecek yaklaşık 200 kişi katılacak. thracat sigortası sınır ANKARA (ANKA) Ihracat Kredi Bankası (Eximbank), "Ktsa Vadeli Ihracat Sigortası Programı" çerçevesinde 1989 yılı içinde sigortalayacağı ihracat tutarını 500 milyon dolar ile sınırlandırdı. lemi göstermek derecesinde iflas etmişti. Ziya Ül Hak'ın 11 yıllık iktidannda dış borçİar 6 milyar dolardan 19 milyar dolara çıkarken, iç borçlanma 1981'e oranla 5 katı arttı. Ancak özellikle Körfez'de çalışan Pakistanlı işçilerden sağlanan döviz gelirleri sayesinde (1984'te 3 ^ milyar dolarla zirvesine çıkü) Ziya Ül Hak döneminde Pakistan'ın gayrisafi miUi hasılası yılda ortalama yüzde 6 arttı. Ayrıca Pakistan'daki "kara pazar ekonomisine" dikkat çeken ekonomıstier, bunun ülkenin GSMH'sının yüzde 30'u olan 12 milyar dolarlık bir pazar olduğunu vurguluyorlar. Geçen yıl IMF, Pakistan'a gelecek üç yıl içinde 833 milyon dolar vermeyi taahhüt ederken, Dünya Bankası yapısal uyum kredisi olarak 337 milyon dolar sağladı. Bununla bir kistan'dan kamu hizmetlerinin fiyatlarını arttırmasım, sübvansiyonlara son vermesini, satış vergisi ile tarım vergisi koymasını istiyor. Butto hükümet i, yüzde 25'e ulaşan işsizliğe ve yüzde 20'ye çıkan enflasyona henüz bir çözüm önerebilmiş değil. Ticaret açığı son 6 ayda iki katına çıkarken, döviz rezervlerinin ancak iki haftalık ithalatı karşüayacak duzeyde olduğu belirtiliyor. Gelirlerinin yüzde 80'ini dış borç ödemesine ve savunmaya ayıran Butto hükümeti dış borçlardan başka kaynaklar anyor. Butto, yeni politikalarla vergi gelirlerini arttırmayı planlarken, yabancı yatırımalara da "istikrariı bir ulke" görüntüsu vermeye çalışıyor. Ancak uzmanlar Pakistan'ın yıl sonu performansımn IMFnin tahmininden de kötü olacağını ileri sürüyorlar. I Borsada işlemler zONisaı 1989 Oncösseans iacar Bugüikü Bugünkü Sugunku aıduşuk aiyOksek kapanış 2900 4700 1775 2900 5550 5100 11300 3500 1725 7450 8650 5350 3525 2525 2800 4700 1800 3100 5700 5200 11600 3500 1725 7500 8800 5550 3625 2525 9100 1550 9200 7950 3725 3750 5900 1600 2600 2925 1650 1450 1400 3975 2850 1450 1600 2800 4700 1800 2975 5650 5150 11400 3500 1725 75O0 8700 5450 3625 2525 9100 1550 9200 7950 3725 3650 5900 1600 2600 2875 1650 1450 1375 3950 2850 1450 1600 Işıera mıttan 1300 1000 26700 8400 3490 3612 12552 1131 1550 1300 8160 12280 1250 2993 1450 3060 2150 2095 6602 1650 2065 5590 7150 8382 6050 2000 11999 2358 4293 2960 2250 5200 Ençoksöz Yapılan fiy 2800 4700 1775 2900 5600 5150 11300 3500 1725 7500 8650 5500 3600 2525 9000 1550 9100 7900 3725 3700 5850 1600 2600 2875 1650 1425 1375 3950 2850 1450 2850 4700 1775 2975 5650 5250 11500 3500 1725 7500 8800 5350 3500 2500 6900 1525 8500 8050 3775 3750 5850 1600 2775 2925 1550 1475 1400 3975 2850 1450 jâ Ş T C ZİRAAT BANKASI 21 NtSAN 1989 TARİHİNDEKİ DÖVİZ KURLARI < 5\ DÖVİZ KURLARI Dövizin Cinsı 1 ABD Doları 1 Avustralya Doları 1 Avusturya Şılını 1 Batı Alman Markı 1 Belçıka Frangı 1 Danimarka Kronu 1 Fın Markkası 1 Fransız Frangı 1 Hollanda Florinı 1 Isveç Kronu 1 Isviçre Frangı 100 Italyan Lıreti 1 Japon Yeni 1 Kuvevt Dinarı 1 Sterlin 1 S.Arabıstan Rıyalı Döviz Alış 2065.95 1655.24 157.82 1110.13 53.05 285.22 497.04 328.19 984.49 326.89 1267.06 151.47 1565 7123 96 3532.77 550.95 Döviz Satış 2070.09 1658.56 158.14 1112.35 53.16 285.79 498.04 328 85 986 46 327 55 1269 60 151 77 1568 7138 24 3539.85 552.05 Efektıf Ahş 2065 95 1627.10 157.82 1110.13 52 15 285.22 488.59 328 19 984 49 326.89 1267.06 148.90 15.38 7002.85 3532.77 541 58 Efektıf Satış 2091.00 1675.31 159.74 1123.59 53.70 288 68 503 07 332 17 996.42 330.86 1282.42 153.30 15.84 7210.34 3375.61 557.63 ağıriıktı ortfiy 2800 4700 1775 2908 5609 5139 11356 3500 1725 7488 8705 5477 3582 2525 9022 1543 8995 7907 3725 3720 5864 1600 710 835 2600 2895 1650 1426 1379 3953 2838 810 1446 770 1587 928 Akçım (BU) Arçelık Bagiaş Brtsa Çelik Halat Çımsa ÇEIetrtrık Ooktaş Ecbaşı Yaünm Ege Bıracdık Ege Gübre Erej D.C GoodYeu Gübre Fabn Guney Bıracıl* Hekta; bnir DÇ. tocam Kartonsan Kepez Elektnk Koç Hoidmg Kordsa (BU) KOfuma Ta/ım Koç Yatınm Metaş Nasaş Otmuksa Otosan Pîmaş PmarSut Rabjk Sarkuysan T.Demır Ook TlşB|C)«ı75B0Z| T 1 ; Ban (B) T lş B (Qr*75 BOU T Şişe Cam Yasaş DÖVİZİN CİNSİ 1 AMDOUUU 1 AVUSTRALYA DOUItt 1 AVKTWYA $İLM 1 M T 1 ALMAN MKMn 1 BaÇİKA FRAJtH 1 DMİMARKA KRONU 1 F(M MARKKASt 1 FRAHSIZ FRANGI 1 HOUANDA aORİNİ 1İSVEÇIUMW 1 İSVİÇRE FMHGI 100 İTALYAN LİBETİ 1 JAPON YBd 1 RANADA OOURl 1 KUVETT DİIABI 1 MORVEÇ H M M I 1STERÜI 1 S. ARABİSTAH RİTAÜ DÖVİZ 207009 1655.24 157.92 1112.35 53.05 285.22 497.04 328.85 986.46 326.89 1269.60 151.47 15.65 1746.36 7123.96 305.89 3539.85 550.95 2074.23 1661.87 158.23 1114.57 53.26 286.36 499.03 329.50 988.43 328.20 1272.13 152.07 15.71 1753.35 7152.51 307.11 3546.92 553.15 EFEKTİF 2070.09 1623.84 157.92 1112.35 53.05 285.22 487.61 328.85 986.46 326.23' 1269.60 148.60 15.34 1713.23 6988.84 300.08 3539.85 540.49 2090.79 1675.14 159.49 1123.47 53.69 288.64 503.02 332.13 996.32 330.82 1282.29 153.28 15.83 1767.35 7209.62 309.56 3575.24 557.57 Kooperatiflerde isiııı değişikliğî Bu ayın 25'inden sonra kooperatifler ve üst kuruîuşlann unvanlannda kamu kunım ve kurıduşlan adının kullanılması yasaklandı. Unvanlardaki kamu adi ve ilişkisî, anasözleşmede değişiklik yapüarak giderilmeii, Bölge Ticaret ve Sanayi Müdürlüğü'ne bildirilmeli ve tescil edilmelidir. 25.4.1989'a kadar unvan değişikliğini yapmayan kooperatif ve üst kuruluîların yönetim kurulu üyeleri, 16 ay hapis ve 5O.OOO5O0.0OO lira ağır para cezasıyia sorumlu olacaklar. Yasaklama kavramına girenler: 1 Genel bütçeye giren kuruluşlar, 2 Katma bütçeli kuruiuşlar, 3 Döner sermaye ile çalışan kuruluslar, 4 Belediyeler ve betediyeiere baflı kuruluşlaı, S tî özel idareleri, 6 Köy tüzel kişilikîeri, 7 Kamu Iktisadi Teşebbüsleri ile bunlara bağlı müesseseler, iîletmeler, ortakhklar, 8 Özel kanuna ya da özel kanunla verilen yetkiyle kurulan devlet banka ve kuruluşlarıdır. Ayrıca bunlann adlannı çağrıştıran ya da bu adlarla aynı anlama gelen ve içeren mahkeme savcılık adliye, kaytnakamhk hakumet, valüik vilayet, kara deniz hava jandarma komutanhğı ve bağlı komutanlıklar. Silahlı KuvvetleT, Emniyet, Tekel ve benzeri unvanlar da kullanılamaz. Yeniden düzenienerek uygun hale getirilmelidir. Subayiar, hâkimler, memurlar şeklindeki ekleri içerea kelimelerin de üçüncü kişilerde kamusal bağlantılar bakımjndan yanlış kanaat uyandırmasını önlemek için unvanlara konulmaması gerekmektedir. Ancak esnaf ve sanatkâr dernekleri, odalâr ve borsalar ve bunlann üst kuruluşlan gibi özel kanunlarla kunılanlar, birer kamu tüzel kişisi iseler de "kflmD knramn niteliginde mesleki kurulus" olmalan, yasaklama kapsarru içinde bîralalmasına engel oluşturmaktadır. Bu tür tüzel kişilik adlarının kooperatif unvanlarında kullanılması mümkUn görünmektedir. VERGİREHBERI ALIŞTL SATTŞTL ALIŞTL SATIŞ TL 930 930 950 950 700 940 940 943 940 950 950 700 950 700 950 700 700 Kav 730 850 9000 1525 8700 7900 3725 3660 5850 1600 2600 2875 1650 1425 1350 3900 2825 1425 1575 700 708 789 ÇAPRAZ KURLAR % 1.8610 $ 6.2949 S 2,0985 $ 1,6305 B. Alman Markı Fransız Frangı Hollanda Flonni Isviçre Frangı $ 1383 96 Italyan Lıreti $ 132 02 Japon Yeni $ 3.7498 S /uabıstan Rıya t 1.7099$ 710 830 710 840 710 830 250 200 710 840 109 ALTIN GÛMÛŞ Cumhunyet Reşat 24 ayar altın 22 ayar bıleak 18 ayar altın 900 ayar gümüs 1 ons altın (S) Alış Satış 170 000 172 000 175 000 180 000 25 800 25 870 19 350 19 400 23 090 25 500 405 430 384 5075 {M Bank ) SERBEST PİYASADA DÖVİZ ABD Doları Batı Alman Markı Isviçre Frangı Hollanda Florinı Ingılız Sterhnı Fransız Frangı 384 00 Alıs 2085 1118 1267 987 3550 329 (Londra) Satış 2087 1120 1272 990 3575 331 T.C. ZİRAAT BANKASI "Gücüne erişilmez" 830 800 820 800 770 920 820 770 1550 770 920 770 920 770 930 200 438 1600 930 Fotokopi h)lem miktan: İşten haani: 166.557 600.610,95ü TL. Endeks: .506.73 Dönkâ: 507.61 Sizteşmc sayısı ..504 Klanbul 133 03 49 133 03 95 Ankata 117 21 15 t 5 hal l;mır 22 38 53