Katalog

11 NlSAN 1989 EKONOMİ CUMHURİYET/9 TÜRKİYE'den ALTINDÖVİZ SERBEST PİYASADA DÜN 2096 M a r (satş) Marfc (satış) 1110 Ata Ura (satış) 171.000 M. BANKASI'NDA BUGÜN 2049.15 Dolar (döviz alış) Dobr (efektif satış) 2074.00 Marfc (döviz alış) 1091.19 Marfc (efektif satış) 1104.42 382.25 1 « B alton ($) Interbank faizi: % 35.25 Otomobilin freni koptu İJreticilerden Tofaş üç ayda toplam 12 bin 575 adetotomobil üretti. Renault'nun üretimi 10 bin 997, Otosan'ın üretimi de 1752 adet oldu. yayımlanacak verilerine göre Tofaş ve OyakRenault mart ayında 4000 adedin üstünde üretim yaparken, Otosan'ın üretimi 1000 adedin de altına düştü. Tofaş, mart ayında 4375 otomobil üreterek bu yılın üç ayında toplam 12 bin 757 adet, OyakRenault martta 4167 adetlik üretimle üç ayda toplam 10 bin 997 adet ve Otosan da 663 adetlik üretimle üç ayda Kim, ne üretti? toplam 1752 adet otomobili piyaOtomotiv Sanayicileri Derneği sada satışa sundular. Üç üretici OSD'nin önümüzdeki günlerde kuruluşun geçen yılın eş dönemiEkonomi Senisi Otomobilde üretim ve satış düşüşü yılın üçuncü ayında da devam etti. Otomobil üreten üç kuruluşun bu yılın ilk üç ayında ürettiği otomobil sayısı geçen yılın eş dönemine göre yüzde 29 düşerek 25 bin 486 adede geriledi. Üç üretici kuruluşun satışı da yine üç aylık dönemde yüzde 28,6 azaldı. Yılın ilk üç ayında üretim ve satışlar yüzde 29 geriledi Yerli üretimin yanı sıra, otomobil ithalatı da geriliyor. 1988 yılında toplam 4500'e gerileyen oto ithalatımn bu yıl 30003500'e düşmesi bekleniyor. nilen bilgilere gSre, her üç kuruluşun toplam satışı yine üç aylık dönemlerin karşılaştırılmasında yuzde 28,6'lık; bir başka deyişle 9031 adetlik gerileme gösterdi. Bu yılın üç aylık toplam satışı 22 bin 534 adet olurken, Tofaş toplam satıştan yüzde 54,6, OyakRenault yüzde 40,2 ve Otosan da yüzde 5,2 pay aldı. Tofaş ürünlerinin satışı üç ayda geçen yılın eş dönemine göre yüzde 21,7, OyakRenault ürünlerinin satışı yüzde 26,8 ve Otosan ürünlerinin satışı t!a yüzde 64 düştü. Tofaş üç ayda 12 bin 168 adet, OyakRenault 9060 adet ve Otosan da 1307 adet otomobil sattı. Tofaş Oto Pazarlama Genel Müdür Yardımcısı Savaş Şatıroğlu, enflasyon ve yüksek faiz döneminde yeni pazarlama yöntemleriyle satışları arttırmarun olanaklı olmadığını, bu yıl satışlardaki düşüşün yüzde 25'in altma inmeyeceğini tahmin ettiklerini belirterek, "Mayıs ayında otomobil fiyadannın ayarianmasında özellikle son iki üç haftadır bazı girdilere yapılan zamlar etkili olacak. Biz enflasyonda, örneğin yiizde 70'lik bir sevheve doğru bir gidiş varsa, otomobil fiyatlanndaki artışın bunun birkaç puan altında kalmasım istiyoruz, ama bu da üretim artışıyla olanaklı. Bu yıl 100 bin adetlik üretim kapasitemizle ancak 50 bin adet otomobil üretmeyi planlıyonız" dedi. Etibank'ta personel kıyımı ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Etibank'ta "personeli yiizde 60 azaltma operasyonu" çerçevesinde, sözleşmesi yenilenmeyen veya tayini çıkartılanlann sayısı 500 kişiyi geçti. Etibank Genel Müdürii Fethi Ağalar, Genel Müdür Yardımalan Gürsel Karaca, özel lnanç, Yönetim Kurulu üyesi Ekrem Vecdi Duruca tarafından yürütülen tasfıye işlemleri sırasında pek çok kişinin de baskılar sonucu istifa etmek zorunda bırakıtdığı, toplam 800 kişinin işten çıkarılmastnın hedeflendiği bildirildi. Dalaıı reklam şampiyonu reklam pastasından aldığı pay da ilk kez televizyonun payını 1.5 milyar lira geçti. Geçen ay, basında çıkan reklamlar için 26 milyar 154 milyon. TV reklamları için de 24 milyar 763 milyon lira harcandı. Radyo ise pastadan 393 milyon liralık pay alabildi. Üç aylık reklam harcaması ise 100 milyar lirayı da aşarak 122.8 milyar liraya çıktı. Geçen ay yalnızca Bedrettin Dalan, ANAP, SHP ve DYP toplam 3 milyar 430 milyon liralık reklam harcaması yaptı. Bu harcamanın yüzde 47.4'ünü oluşturan 1 milyar 629 milyon liralık bölümünü Bedrettin Dalan yaptı. Dalan böylece, hem basında hem de tüm reklam araçlarında en çok reklam veren kişi oldu. Dalan'ı ikinci sırada 1 milyar 223 milyon liralık reklam harcamasıyla ANAP izledi. SHP 303 milyon, DYP de 275 milyon lira ile "siyasi reklam" harcamalannda üçüncü ve dördüncü sırada yer aldılar. Televizyonda en çok reklam harcamasıru ise 615 milyon lira ile Bugün Gazetesi yapı. Bugün'u sırasıyla, 593 milyon liralık harcamayla Günaydın Gazetesi, 438 milyon lira ile de Pepsi izledi. ne göre toplam üretimleri bu yılın üç aylık verileriyle karşılaştırıldığında yüzde 29*luk bir düşüş gözleniyor. 1988 yılının ilk üç ayında üç kuruluş toplam 35 bin 755 adet otomobil üretirken, bu yılın ilk üç ayında bu 25 bin 486 adede geriledi. Tofaş, OyakRenault ve Otosan'ın satışlanna baktığımızda, en çok Otosan ürünlerinin satışının düştüğü, OyakRenault ürünlerinin, satışların azalmasında ikinci sırada yer aldığı görülüyor. Edi Altın piyasası hareketli açıldı Merkez Bankası denetimindeki piyasamn ilk gününde en çok talep bankalardan geldi. Bazı kuyumcuların vergi vermemek için resmi evrak istememeleri nedeniyle kaçak altın girişinin bitmeyeceği ancak azalabileceği savunuluyor. Ekonomi Servisi Merkez Bankası denetimindeki altın piyasası dün resmen çalışmaya başladı. Deneme çalışmalanna 28 martta başlanan piyasada, dün bankalar yoğun olarak işlem yaparlarken, deneme seanslarında aktif olan döviz büfelerirün 'bekle gör* taktiği izledikleri belirtildi. Saat 10.00'da acılan piyasada Merkez Bankası, altının onsunu 381.75 dolar olarak belirledi. Altın piyasasında dun 7 kuruluşun katıldığı 9 işlemde Merkez Bankası toplam 115 kilo altın satışı gerçeklestirdi. Piyasada altın ons fiyatı en yüksek 382.90, en düşuk fiyatı da 381.00 dolar olarak belirlendi. Merkez Bankası'nın açılış fiyatına göre altımn gramı 25 bin 400 liraya geliyor. Kapalıçarşı'da ise sabah gramı 25 bin 800 liradan açılan 24 ayar külçe altının gramı kapanışta 25 bin 700 liraya geriledi. tş Bankası'nın Kapalıçarşı şubesi de altının gramını 25 bin 650 liradan sattı. Bu arada Tahtakale'de dolar cumartesiye göre 6 lira değer kazanarak 2096 liradan satıldı. Kapalıçarşı kuyumcuları altın piyasasının olumlu bir girişim olcjjığunu, ancak fiyat istikran oluşana kadar beklemek gerektiğini belirtiyorlar. evrak ile yapıldıgı piyasayı lercih etmeyebilirler. Daha az vergi vermek için kaçak altına talep sürebilir" diye konuşan ilgilı çevreler, piyasada satılan altının uluslararası standartta ve damgalı olması nedeniyle yurtdışına sermaye kaçırmada avantajlı olabileceğini ifade ettiler. Merkez Bankası yetkilileri, piyasamn daha da gelişeceğini ve yeni unsurlar ilave edilerek, bazı rötuşlar yapılmasımn plaııladığını belirttiler. Altın piyasasımn Türkiye'ye kaçak yollardan giren altım engelleyeceğini ifade eden yetkililer, ancak uluslararası fiyatlann altında yasal olmayan yollardan altın girişi yapılması halinde kaçak altına talebin sureceğini vurguladılar. Altın piyasasında Merkez Bankası'nca önerilen ve işlem yapılan fiyatlar, bankamn Reuter ekranındaki CBTO kodlu sayfasıyla uyelere iletiliyor. Mevduat artışı ANKARA (AA) Mevduat faizierinin serbest bırnkıldığı 14 ekim tarihinden itibaren geçen 5 aylık süre içinde toplam mevduatın, enflasyonun yiizde 13.9 üzerinde arttığı hesaplandı. 14 ekim tarihinde 19 trilyon 102.1 milyar lira olan toplam mevduat, 17 martta 26 trilyon 951.6 milyar liraya ulaştı. Ekim 88 • mart 89 arasındaki dönemde reel artış oranlarmm hesaplanmasmda esas alınan DlE'nin toptan eşya fiyatlan endeksi ise yüzde 27.2^ oranmda artış gösterdi. Aylık reklam harcaması, geçen ay yerel seçimlerin de etkisiyle 14 milyar birden tırmanarak 51.3 milyara çıktı. Bedrettin Dalan, ANAP'ı 400 milyon lira geçerek 1 milyar 629 milyon liralık harcamayla ayın "harcama şampiyonu" oldu. Ekonomi Servisi Yerel seçımler reklam piyasasına hareket getirdi. Aylık reklam harcaması rekor düzeye ulaşarak ilk kez 50 milyar lirayı aştı. Bedrettin Dalan, 1.6 milyar lira ile mart ayının "reklam harcama şampiyonu" oldu. ANAP'ın reklam harcamaJarı Dalan'ın 400 milyon lira gerisinde kaldı. AGBBileşim Piyasa Araştırma Merkezi'nin belirlemelerine göre, yerel seçimlerin yapıldığı mart ayında, aylık reklam harcaması, bir önceki ayki 37.7 milyar liralık düzeyinden 14 milyar liralık artışla 51 milyar 311 milyon liraya çıktı. Yerel seçimler nedeniyle, basının Reklama ne harcandı? MilyonTL İthalat da düştü hhal otomobil satışları da tepetaklak gidiyor. Ithal Otomobilciler Dernegi Genel Sekreteri Haşmet Alatan 1985 yılında başlayan duşüş trendinin devam ettiğini, 1988 yılında, 35OO'ü ithalatçılann getirdiği ve 1000 adedi de bedelsiz olmak üzere Türkiye'ye 4500 civannda ithal otomobil girdiğini belirtti. Bedelsiz ve ithalatçı kuruluşlann yaptığı toplam ithalatın bu yıl 30003500 adet civanna düşeceğini tahmin ettiklerini ifade eden Alatan, yerli otomobil rakibi ithal markaların piyasadan çekildiğini de hatırlatarak, "Türkiye'de agır vergi ve benzeri olumsuz koşullardan etkilenmeyen 1000 kişi var ve bunlar özellikle prestij sayılan lüks otomobilleri alııiar " dedi. Sahte LevVs operasyonu Ekonomi Servîsi Levi's Strauss şirketinin Türkiye'deki avukatı Eşref Alaçayır, Türkiye'de üretilen sahte jeanlara karşı başlattıkları operasyonlann sürdüğünü açıkladı. llk kez geçen ocakta başlatılan operasyonlann ardından Mali Polis'in son yaptığı baskmlarda 700 pantolon, 50 bin etiket ve düğme topladıklanm belirten avukat Eşref Alaçayır, 1965 tarih ve 551 sayılı Markalar Kanunu'na dayanarak toplam 3 bin adete yakın pantolonun yanı sıra 220 bin etiket ve duğmeye el konduğunu sövledi. KARA KITA ZİRVESİ Türk vergisi Fonlarvn vergi olduğunun itirafı Narin Japonya'ya gitti ANKARA (AA) Türkiye Işveren Sendikalart Konfederasyonu Yönetim Kurulu Başkanı Halit Narin ile Genel Sekreter Kubilay Atasayar, kısa adt BIAC olan OECD Nezdinde Ticaret ve Sanayi tstişari Komitesi'nin Tokyo'daki genel kuruiuna katılmak üzere Japonya'ya gitti. Afrika: Borçlarımızın tümü silinsin Olumsuz iklim koşulları ve doğal felaketlerin yanı sıra ekonomik sorunlarla da mucadele eden Afrika'run yoksul ülkeleri, dış borçlarının tamamen silinmesi isteklerini yenilediler. Ekonomik kriz içindeki Afrika ülkelerinin ekonomiden sorumlu bakanlar arasında Etiyopya'nın başkenti Addis Ababa'da yapılan toplantılar sona erdi. Toplantüann sonunda Afrika'nın 28 yoksul ülkesi adına yapılan ortak açıklamada, bu ülkelerde "ekonomik çöküş" yaşandığı kaydedilerek, dış borçlarm tamamen silinmesi gerektiği belirtildi. Açıklamada, yoksul Afrika ülkelerinin ihraç ürünlerinin fiyatında yaşanan gerilemelerin, yetersiz dış yardımlann ve ağırlaşan dış borç geri ödeme koşuüarımn yarattığı darboğazm, doğal felaketler ve sosyal sorunlarla daha da katmerleştiği ifade edildi. Bu arada, dünyanın ekonomik açıdan en az gelişmiş 42 ülkesi arasında yer alan 28 Afrika ülkesinin dış borçlannın, son 10 yıl içinde üç kat artarak toplam 40.2 milyar dolara ulaştığı bildirildi. Daha önce yapılan açıklamalarda da, söz konusu 28 ülkenin toplam dış borçlarının, gayrisafi yurtiçi hasılalarının toplamının yüzde 90'ını aştığı bildirilmişti. BUGÜI • Genel kurullar Türk Demir Döküm'ün genel kurulu 11.30'da, Otosan'ın genel kurulu da 16.30'da Divan Oteli'ne yapılıyor. ANKARA (ANKA) Fonlar için çeşitli mal ve hizmetlerden yapılan kesintilerin vergi olduğu hükümet tarafından da kabul edildi. Fransa ile imzalanan çifte vergilendirmeyı önleme anlaşmasında bazı fonlar "Türk vergisi" olarak adlandırıldı ve bu fonlara yapılacak kesintilerin de anlaşma kapsamında bulunduğu belirtildi. "Türk vergisi" olarak adlandırılan fonlar arasında Savunma Sanayii Destekleme Fonu ve Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Fonu (FakFukFon) ile Çıraklık Fonu bulunuyor. Fonlar için yapılan kesintilerin, dolaylı vergi olduğu yolundaki görüşler hükümet tarafından ısrarla reddediliyordu. 18 Şubat 1987 tarihinde Paris'te imzalanan ve aradan iki yıldan fazla bir zaman geçtikten sonra, Bakanlar Kurulu'nca onaylanarak Resmi Gazete'nin bugünkü sayısında yayımlanan anlaşmada, fonların bir çeşit vergi olduğu nihayet itiraf edildi. Bir süre önce de yine Resmi Gazete'de yayımlanan bir anlaşmada Türkiye'deki işsizlik oranının yüzde 22 düzeyinde bulunduğu belirtilmişti. Atlas Döviz Büfesi Genel Müdürü Yılmaz Karakoyunlu ise piyasayı desteklediğini, kaçak altın girişini engelleyeceğini belirtti. Karakoyunlu, "Türkiye'ye yılda 52 ton kaçak altın girdiği soyleniyor. Merkez Bankası deneme seanslannda günde 200 kilo altın sattı. Bu besapla yılda 50 ton altın satacak demektir. Piyasa şu ana kadar rabat işledi. Daha da gelişeceğini düşünürsek, kaçak altına talebin azalacağını rahatça söyleyebiliıiz" diye konuştu. Karakoyunlu, bazı kuyumcuların altının teslim alma süresinin uzun olduğu yoKaçak bitmez ' lundaki sözlerine yanıt olarak, Kapalıçarşı piyasasını yakın "tsteyene istediği kadar albm en dan izleyen çevreler de piyasa fazla 20 dakikada verebiliriz" mn başlamasımn isabetli oldu dedi. ğunu, ancak kaçak altın olayının tamamen bitmesi ihtimalinin Bu arada dış borsalarda altın az olduğunu söylediler. "Kaçak fıv'atları küçük çapta değer yitiralün bitmez, ama miktar azalır. di. Cuma günü Londra'da onsu Aynca bazı kuyumcular vergi 381.75 dolardan kapanan altın, vermemek için resmi evrak iste dün 381.60 dolardan işlem görmezler. Tüm sabslann fatura ve dü. DOVIZ KURLARI Dövizın Cinsi 1 ABD Doları 1 Avustralya Doları 1 Avusturya Şilinı 1 Batı Alman Markı 1 Belçıka Frangı 1 Danımarka Kronu 1 Fin Markkası 1 Fransız Frangı 1 Hollanda Florini 1 jsveç Kronu 1 isvıçre Frangı 100 italyan Lireti 1 Japon Yeni 1 Kuveyt Dinarı 1 Sterlin 1 S.Arabistan Riyalı Döviz Alış 2049.15 1651.62 155.12 1091.19 52.15 280.63 465.82 323.34 967.72 320.43 1238.16 148.87 15.45 7606.05 3474.34 546.44 Döviz Satış 2053.26 1654.93 155.43 1093.38 52.25 281.19 486.79 323.99 969.66 321.07 1240.64 149.17 15.48 7080.21 3481.30 547.54 Efektif Alış 2049.15 1623.54 155.12 1091.19 51.26 280.63 477.56 323.34 967.72 320.43 1238.16 146.34 15.19 6945.93 3474.34 537.15 Efektif Satış 2074.00 1671.65 157.00 1104.42 52.78 284.03 491.71 327.26 979.45 324.31 1253.17 150.68 15.64 7151.73 3516.46 553.07 ŞjRKETLERDEN HABERLER KONUK YAZAR • EMEK Sigorta, acentelerini leasing yoluyla bilgisayar ağına kavuşturuyor. 31 mart 2 nisan tarihlerinde Antalya'da düzenlenen acenteler toplantısında konuşan Genel Müdür Mehmet Seven, 'risk yönetimi hizmeti'nin bilgisayarla verileceğini sövledi. Vakfı, Halk Sigorta'nın acentesi oldu. • DIŞBANK, Menkul Kıymetler Piyasası'nda yeni bir uygulama başlattı. Bu Türk ekonomisine yön verenlerin tüm çaba ve iddialarına uygulamaya göre, rağmen ücretli ve maaşlı toplum kesimlerinin reel gelirlerinin yatınmcılar nereden almış aşınmakta olduğunu görmekteyiz. Bir önemli gerçek ise bu olurlarsa olsunlar, ellerindeki özel sektör tahvillerini ve sonuca ulaşmayı mümkün kılan rakamların, îstanbul Sanayi bonolarının, devlet tahvilleri ve • HALK Sigorta, İstanbul'un Odası gibi bir işveren kuruluşunun çalışmasmdan alınmasıdır. Hazine bonolarının vadelerini tarihi eserlerini sigortalıyor. beklemeksizın Dışbank Menkul Tarihi eserleri restore ederek güçleşmektedir. NURİ VARDAR Kıymetler Merkezi'ne koruma altına alan Türk Bu çalışmada îstanbul Sanayi Odası tarasatabilecekler. Turing Turizm Işletmeleri Bütce ve Planlama Uzmanı fından her yıl hazırlanmakta olan "Türkiye1Bilindiği gibi "sabit gelirlileri yani maaş ve nüı 500 Büyuk Sanayi Kuruluşu" araştırmaücretlileri enflasyona ezdirmemek" politik ve sında yer alan maaş ve ücret ödemeleri ile çaı ekonomik düzeylerde çok kullamlan ifadeler lışanlar sayısı biraz daha dikkatle incelenmişlONsaa 1M9 den biridir. Enflasyonu yaşayan ve yaşatan tir. îstanbul Sanayi Odası'nm en son yayımiştem En çok söz ajırtklı urrakse Bugunku Bugünku Bugunku • ^ ^ tüm hükümetler gerçekte öyle olmasa da üc lanmış olan 1986 ve 1987 yıUarma ilişkin "500 kapanış rraktan Yapılan fry ort fiy ans tapan endüşük ffiyita* retlileri ezdirmedikleri, korudukları iddiasın Büyük Sanayi Kuruluşu" araştırmalarında 2400 2650 2650 2644 Akçim.(BÛ) 2626 2625 2650 sektör bazında (tstanbul Sanayi Odası sektördadırlar. 4467 Arçefflc 4475 4450 4500 4450 900 4475 1711 1700 1725 1725 9950 1700 Bagfaş 1675 Enflasyonist dönemlerde maaş ve ücret ge ler ayrımında uluslararası endüstriyel sınıflan12900 12900 12900 100 12900 12900 Bolu Çımento 12800 lirlerinin reel olarak gerilediği bilinen bir ger dırmayı kullanmaktadır) cari fıyatlarla maaş 4800 1400 4800 4778 Brisa 4600 4750 4800 çektir. Türkiye'de de bunun böyle olduğu bi ve ücret ödemeleri ile çalışanlar sayısı bulun5400 2950 5400 5400 5400 5400 5400 ÇelkHatat 4650 4650 4606 linmekte, ancak sorunu sayısallaştırmak ye maktadır. Buradaki maaş ve ücret ödemeleri 4500 4550 4650 2300 Çbnsa 9800 9800 9778 Ç Ova Elek 9750 9750 9800 4315 terli veri tabanının bulunmayışı nedeniyle hayli brüt tutarlar olup bunun net değerine ulaşa Maaş ve ücretler eriyor Borsada işlemler E Başı Yal. Ege Bıraalık Ege Gübre EreOSD.Ç GoodYear Guney Biraalık jzmir D Ç oocam Kartonsan 1600 7100 9350 4700 3350 900 1625 7100 Kav Koç HoMıng Kordsa (BÛ) Koruma Tarım Koç Yabnm Metaş Nasaş Olmuksa Otosan Rabak Sarkuysan T.Demır Ook. Teletaş T.itfB) TSışeCam T.Sıemens Yasaş 8200 1575 7800 3500 3300 5350 1575 730 9400 4750 3300 890 1650 7100 Pimas 2300 2875 1175 1725 3800 2725 4250 1425 700 830 83O0 1575 7950 3600 3250 5350 1600 2300 2925 1150 1700 3800 2700 4300 1400 1300 4050 720 9550 4800 3300 8300 1575 8100 3700 3300 5400 1600 2500 2925 1150 1725 3800 2700 4400 1425 1325 4050 890 1650 7100 730 9500 4750 3300 890 1100 260 1350 14687 710 830 710 840 8300 1575 8100 3700 3300 5350 1600 730 1275 4000 940 770 770 910 770 2500 2925 1150 1725 3800 2700 4400 1400 1325 4050 710 840 2124 1225 2726 6120 2652 1338 500 750 900 230 1625 7100 890 9500 4750 3300 1050 5735 1114 2803 1906 525 728 8300 1575 3100 3700 3300 5350 1500 2500 2925 1150 1700 3800 2700 4350 1425 1300 4050 730 1632 7100 890 9487 4772 3300 Maaş ve ucretlerin sektorel panoraması SEKTÖRLER 1S8C bılmek için SSK işçiişveren, Gelir Vergisi vs. kesintilerinin düşurülmesi gerekmektedir. Tabloda 1986 yılına ilişkin işyeri sayılan, toplam maaş ve ücret ödemeleri (brut), çalışanlar sayısı ve kişi başına maaş ve ücret ödemeleri ile aynı değerlerin 1987 yılına ilişkin olanlan verilmektedir. Ayrıca 19861987 yılları karşılaştırmasını mümkün kılan değişim (artış) yüzdesi sütunu da bulunmaktadır. Çalışmada özelkamu sektörü ayrımı yapılmamıştır. 500 büyük fırma kapsamındaki tüm kuruluşlar çalışma içinde yer almaktadır. Bu durumda uluslararası tasnife göre yapılmış olan 12 sektörden 8'inde ücret ve maaş ödemeleri, ücretliler geçinme endeksi değerlerinin altında kalmışlardır. Bunun anlamı çok açıktır; ücret ve maaş ödemeleri 1987 yılında 1986 yılına göre "reel olarak" gerilemiştir. 4 nolu ornıan urünleri ve mobilya sanayiinde ücret ve maaşlar bırakın reel fiyatlan, cari fıyatlarla bile gerilemiştir. Kimya, petrol urünleri ve plastik sanayii; otomotiv endustrisi; diğer imalat sanayii; elektrik sektöründe çalışanlann ücretleri reel olarak artmıştır. Bir başka ifadeyle Türkiye'nin 500 büyük sanayi kuruluşunda çalışmakta olan toplam 668.365 kişiden 1» 23.2'sinin ücretleri reel olarak artarken *?o 76.8'inin ücretleri reel olarak gerilemiştir. Öte yandan 1987 yılı yılbaşıyılsonu 12 aylık Devlet tstatistik Enstitüsü (DİE) ve tstanbul Ticaret Odası Ücretliler Geçinme Endeksi (perakende fıyatlar endeksi) değerleri şöyledir: D1H Turkıye Tüketıci Fiyatlan Endeksi 55.1, DİE Îstanbul Tüketici Fiyatlan Endeksi 56.5, İTO Ücretliler Gcvinme Endeksi 59.7. Türkiye'nin 500 büyük kuruluşuna toplam düzeyinde baktığımızda ucretlerin reel olarak DİE Türkiye Tüketici Fiyatlan Endeksi'ne göre % 2 oranmda gerilediğini görmekteyiz. Şonuç olarak Türkiye ekonomisine yön verenlerin tüm çaba ve iddialaı ına rağmen ücretli ve maaşlı toplum kesimlerinin reel gelirlerinin aşınmakta olduğunu görmekteyiz. Üstelik bu yargıya genel gözlemlerle değil, sayıların diliyle ulaşıyoruz. Bir başka önemli gerçek ise bu hesaplann yapılmasıru mümkün kılan rakamların, Îstanbul Sanayi Odası gibi bir işveren kuruluşunun çalışmasmdan alınmasıdır. ÇAPRAZ KURLAR $ $ $ $ 1,8779 6.3374 2.1175 1.6550 B Alman Markı Fransız Frangı Hollanda Flonnı İsvıçre Frangı $ 1376.45 italyan Lireti i 132.64 Japon Yeni S 3.7499 S. Arabıstan Riyali £ 1.6954$ ALTIN 6ÜMÛŞ Alış Cumhunyet Reşat 24 ayar altın 22 ayar bılezık 18 ayar altın 900 ayar gumuş 1 ons altın ($) 169.500 175.000 25.600 23 000 19 205 Satış 171.000 180 000 25 700 25 300 19.275 SERBEST PİYASADA DÖVİZ Alış ABDDolan 2094 1108 1260 Satış 2096 1110 1265 Batı Alman Markı Isviçre Frangı • Hollanda Flonnı Ingıliz Steriim Fransız Frangı (M Bankası) 970 3520 973 3550 390 382 25 410 326 381 60 328 (Londrat İS J ;P 11 NİSAN 1989 TARJHİNOEKİ DÖV& KUNLARI T C ZİRAAT BANKASI DÖVİZ ALISTL. SATIŞ TL. DÖVİZİN CİNSİ 1 MDDOUJU 1 «VUSTIULYA DOUUII 1 AVUSTURYA Ş U d 1 BATI AUUUI MARKI 1 BELÇİKA HUUKI 1 DAHİMARKA KRONU 1 FİN HARKKASI 1 FRANSD FRANGI 1 HOLLANDA R0RİNİ 1 b¥EÇ KRONU 1 İSVİCRE FRANCH 1 M İTALTAN LİRETİ 1 JAPON YENİ 1 KANADA DOLARI 1 KUVEYT DİNARI 1 NORVEÇ KRONU 1 STERLİN 1 S. ARABİSTAN RİYALİ EFEKTİF M.IŞU. 2053.26 1620.29 155.43 1093.38 52.15 280.63 476.60 323.99 969.66 319.78 1240.64 146.04 15.15 1692.15 6932.03 294.75 3481.30 536.07 SATIŞ T L 710 830 8300 1575 8028 3657 3282 5354 1600 728 1M7 •oaş «e uc. •aaş n i c (lOOOTUyıl) (•HyMTL) 1991 2 154 1907 3 721 2.592 2 951 2 198 2 867 2.691 2.527 1684 1.341 2 238 114.971 446.255 368.829 7 081 57.661 287.839 159.056 204.321 310.155 159.488 1.731 172.847 2 290 240 YıMn*. •aaş n i c OİTMTl) 82144 302.074 226.443 5388 37 540 196.597 95 001 155 197 189 442 85 379 saysı 41 255 140 224 118 723 1 448 14 482 66 616 43 228 54 126 70 403 33 793 Ktfbavm Yrihktap. Çahşan sayıs 38.486 153 329 132 974 2 214 15 813 49 237 46.649 50 001 74 150 38.194 66.865 668 365 Ktfha*. Trihk maaş w ic. *e*. l * | (lOOTUfil) 2.987 2 910 2.774 3199 3.646 5846 3.410 4086 4 183 4.176 3.822 2.585 3.427 50.0 350 200 770 920 930 26040 8750 350 11600 * Sözl 350 770 920 2450 2925 1150 1709 3800 2700 4359 1417 770 1308 4050 916 710 832 1Madencilik ve Taşocakçılığı 2Gıda. Içki ve Tütün Sanayii 3DoJcuma, Gıyım Eşyası. Derive Ayakkabı Sanayii 4Orman Ürunlen ve Mob San 5Kâğıt Kâğıt Ûrunlen ve Basım Sanayii 6Kımya. Petrol Ûrünlen ve Plastık Sanayii 7Taş ve topraja dayalı sanayi urunleri 8Metal Ana Sanayii 9Metal Eşya. Makıneler llmı ve Meslekı Aletier Sanayii 10Otocnotıv Endustnsı 11 Dığer Imalat Sanayii 12Elektnk TOPLAM 351 45.5 14 0 40.7 98.1 55.1 42.5 55.4 65.3 127.0 92.8 2053.26 1651.62 155.43 1093.38 52.15 280.63 485.82 323.99 969.66 320.43 1240.64 148.87 15.45 1724.87 7066.05 3O0 46 3481.30 546.44 2057.36 1658.23 155.74 1095.56 52.35 281.75 487.76 324.63 971.59 321.71 1243.12 149.46 15.51 1731.78 7094.37 301 66 3488.26 548.63 2073.79 1671.47 156.98 1104.31 52.77 284.00 491.65 327.22 979.35 324.28 1253.04 150.66 15.63 1745.61 7151.01 304.07 3516.11 553.01 TC.ZİRAAT BANKASI "(iucune erisilmez" 744 442 100.897 1 476.853 75 213 659 953 453 .....474J4 (DtaU: 4UJM 393.' I14JN5 «..4S7 531 Fotokopi makinaları Istanbııl 133 03 49 133 03 95 Ankata 117 21 15 / 5 h.ıl Izmır 22 38 53 »dana 3.53 S!