Katalog

İthalat. Cu m h u riyeC 65. Yıl; Sayı: 23179 Kurucusu: Yunus Nadi 500 T L . <KDV*MI>$ Mart 1989 Cuma "İyi" hizmet, amnda sonuç. PAMUKBANK iyi bankadır tnönü yerel seçim için oy istedi Grevde rakaııı çalımı ŞÜKRAN KETENCt Çaiışma Bakanlığı istatistikleri Bakanlıklar kararnamesi tam 35 gün sonra Resmi Gazete'de 'düzeltti' Bakaıriık kozıı Kültür ve Turizm Bakanlığı'nı ikiye ayıran, aile ile ilgili konuları bir devlet bakanlığına devreden, milli eğitim ile sporu birbirinden ayıran kararname, Başbakan tarafından açıklandığı 26 ocaktan tam 35 gün sonra Resmi Gazete'de yayımlandı. Kararname 18 martta yürürlüğe girmiş olacak. Böylece Başbakan Özal'ın ANAP'ın küskünlerini bile bakan olma umuduna sokacak ve milletvekillerinin seçim için iyi çalışmalan sağlanacak. Bakanlıklar arası yer değiştirmeler de söz konusu olacak. Kültür Bakanlığı için Avni Akyol ile Kemal Karhan'ın, aile ile ilgili Devlet Bakanlığı için de Ali Talip Özdemir ve Halil Şıvgın 'ın isimleri geçiyor. Milli Savunma Bakanı Vuralhan'ın yerinin değiştirilmesi, Başbakan Yardımcılığı 'na Kâzım Oksay'ın atanması söz konusu. ANKARA (Cumhuriyel Burosu) ANAP'ta bakanlık yarışı yeniden başlıyor. Bakanlıklarda yeniden düzenleme yapan kararname Başbakan Turgut Özal'ın Cumhurbaşkanına sunulduğunu söylediği 26 ocaktan tam 35 gün sonra, Resmi Gazete'nin dünkü mükerrer sayısında yayımlandı. Bakanlıklarda yeııi düzenleme yapan kararname 18 martta yürürlüğe girecek. Başbakan Özal'ın hükümette değişikliği hemen 18 martta değil, 26 seciminden sonra yapması bekleniyor. Kühür ve Turizm Bakanhğı'mn iki ayrı bakanlık olarak düzenlenmesi, Sağlık Bakanlığı bünyesindeki sosyal hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğü ile aile bütünlüğünün korunmasına ilişkin yeni oluşturulan dairenin bir Devlet Bakanlığı'na bağlanması ve Beden Terbiyesi ile Spor Genel Müdürlüğü'nün Milli Eğitim Bakanlığı'ndan ayrılarak bir başka Devlet Bakanlığı'na bağlanmasına ilişkin kararname dünkü mükerrer sayıda yayımlan CÖNEYT ARCAYUREK yazıyor Meden Gerek Gördü? ANKARA Başbakan Özal, Cumhurbaşkanı ile görüştükten sonra birdenbire basın toplantısı yapmaya neden gereksindi? Özal'a göre ortada çarpıcı bir olay mı vardı? Yoksa Özal, bakanhkları yeniden düzenleyen kararnameye göre yaptığı atamaları mı açıklayacaktı? Her gazetecinin kafasında yüzlerce soru. Yeni başbakanlık binasında polis kontrolünden geçerek toplantı salonuna girerken her gazeteci yanıt bulmaya çalıştığı çeşitli olasılıklar sıralıyor. Oysa Özal çarpıcı bir harekette bulunmayabilirdi. YSK'nın "Gelişen Turkiye" programını (Arkası Sa. 10, Sü. Tde) Çaiışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, son iki yılda grev hakkının 1980 öncesine göre daha geniş kullanıldığını kamtlamak için 7 milyon olan '1980 yılındaki grevde işgünü kaybı'nı 1 milyon 303 bine düşürdü. Böylece, 1 milyon 900 bin ve 1 milyon 500 bin işgünü kayıplarıyla 1987 ve 1988'de, 12 Eylül 1980 öncesinden daha çok grev yapılmış görünüyor. kaybedilen işgünü sayısı " 7 milyon 708 bin" olarak gösterıliyor. Çaiışma Bakanhğı'mn, Türki Çaiışma ve Sosyal Güvenlik Baye'de grev hakkının 1980'de oldu kanlığı ise bir yıldan bu yana çeğundan bile daha geniş kullanıl şitli vesilelerle bu rakamı " 1 mildığını temellendirmek için yon 303 bin" olarak kullanıyor. 1980'de grevde kaybedilen işgünü Böylece 1987'de grevde kaybedisayısına ilişkin resmi istatistikle (Arkası Sa. 10, Sü. 2'de) ri değiştirdiği ortaya çıktı. DPT'nin 197983 yülannı kapsa H(JKUMET ILO'YA yan 4. Beş Yıllık Kalkınma Pla c / t J YET EDİLDİ nı'nın 1981 yılı programının 358. sayfasında 1980 yılında grevde 10. Sayfada dı. 18 marttan itibaren yururluğe girecek olan kararnamede, Kültür Bakanlığı kurulmasındaki amaç, "kiiltürel degerleri yaşatmak, geliştirmek, yaymak, tanıtmak, d«ğerlendirmek ve benimsetmek, kültür konulanyla ilgili kamu kurum ve kuruluşlarını yönlendirmek, taribi ve kültür varlıklannın tahribini ve yok edilmesini önlemek" olarak belirtildi. Kararnameye göre Kültür Bakanlığı'na, Guzel Sanatlar Genel Müdürluğü, Eski Eserler ve Muzeler Genel Müdürluğü, Kütüphaneler ve Yayınlar Genel Müdürluğü, Milli Kütüphane Başkanlığı, Kultur Merkezleri Dairesi Başkanlığı, Fıkir ve Sanat Eserleri Dairesi Başkanlığı, Milli Folklor Araştırma Dairesi, Dış llişkiler Dairesi Başkanlığı , Devlet Tiyatrolari Genel Müdürluğü ve Devlet Opera ve Baleşi Genel Müdurluğu bağJanıyor. Kültür Bakanlığı'mn en yüksek danışma organı olarak Milli Kültür Şürası oluşturulacak. Şura bakanın çağrısı uzerine olaga(Arkası Sa. 10, Sü. 3'te) SHPden şoföre mektup Bir milyon mektup SHP, çeşitli esnaf derneklerine üye 1 milyon şoförün adreslerine tek tek İnönü imzalı özel mektuplar yolluyor. ÜMİT ASLANBAY ÇORUM SHP Genel Başkanı Erdal tnönü ve Genel Sekreter Deniz Baykal, Çorum ve ilçeleı inde birbiri ardından yaptıklan mitınglerde Özal iktidannın "gidid" olduğunu ifade ederek, SHP iktidannın yakınlaştığını söyiediler. İnönu, "Sayın Özal, yine karşınıza çıkıp ağlamakh, acındıncı konuşabilir. Sakın aldanmayın, hiç insafı yoktur" derken, Baykal da, "Turgut Bey'le millet alay ediyor. Ciddiye almıyor, gülüp geçiyor" diye konuştu. İnönü, Hititlerin ülkesinde özal iktidarınt, "Bu çalıp çırpmaya, bar vu(Arkast Sa. 10, Sü. 4te) Başbakan, eşi ve oğluyla birlikte SHP'li Alınak aleyhine tazminat davası açtı EREL 'Demokrasi SEKA'ya kadar geldT 29kişi gözaltında Ortaköy Kültür Merkezi veYıldız Üniversitesi'nde meydana gelen olaylardan sonra 29 kişinin hâlâ gözaltında tutulduğu öğrenildi. lstanbul Emniyet Müdürü Ardalı, gözaltındakiler arasında 'aradıkları DevSol 'cuların bulunduğunu' bildirdi. 12. Sayfada ERBİL TUŞALP 133 bin kitabı yakılan yayıncı Ege: Ozal m on îstiyor ANKARA (Cumhuriyet Biirosu) Başbakan Turgut Özal, eşi Semra Öwü ve oğlu Ahmet Özal, TBMM Başkanlığı'nca reddedilen soru önergesinde, "anayasal kişilik haklanna /aldınldığı" gerekçesiyle, SHP Kars Milletvekili Mahmut Alınak hakkında 250 milyon liraiık manevi tazminat davası açtılar. Başbakan Özal, AJınak hakkında ceza davası açılması için de aynca başvuruda bu(Arkası Sa. 13, Sü. Ste) SEÇIM89 Terbiye etmek lazım' Başbakan, dün gazetecilere "Bu gibi harekete geçenleri birkaç yolla terbiye etmek lazım. Tazminat davası da açacağım, ceza davası açılmasım da isteyeceğim. Bunlann hepsi Türk adaleti önünde mahkum olacak " dedi. Ozal'a karşı dava SHP Kars MUletvekili Mahmut Alınak da Başbakan Özal'ı mahkemeye vereceğinî söyledi. "Benim için 'alçakça saldın' ve 'ifüracı' diyor. Bu da hakarettir" diye konuşan Almak, Meclis Başkanlığı'na soru önergesini yeniden verecek. Bingöl Partiler değil kişiler önemli ENİS BERBEROĞLU'nun izlenimleri 9. Sayfada 4 0 tonu bulan kitabı mahkemenin aksi yöndeki kararına karşın yakılarak imha edilen yayıncı Süleyman Ege, "Kitabı yakmakla hamur etmek arasındaki fark biçimseldir ve ancak düşmanlığm derecesini gösterir" dedi. ANKARA 7 kamyon dolusu, 40 ton ya da tam tamına 133 bin 607 kitap. Hacim olarak ölçüye, değer olarak Türk Lirası'na vurulamayacak kadar çok kitap. Sudaki lz ve Oğlak Dönencesi kitaplarının hamur edilerek yok edilmeye raahkum edildiği şu günlerde, onbinlerce kitabı yakılarak imha edilen Süleyman Ege sorularımızı yanıtlıyor. Bilim ve Sosyalizm Yayınlan'nın sahibi (Arkası Sa. 13, Sü. 3te) 70'LÎK SİYASİ TUTUKLU12. Sayfada G.Saray'a îörkemli :arşılama Monaco'yu Tanju'nun golü ile yenen SanKırmızılı takımı, dün gece Atatürk Havalimanı 'nda binlerce taraftar karşıladı. Tanju ve Mustafa Denizli'yi omuzlara alan taraftarlar uzun süre, "Cim bom bom..." diye tezahürat yaptı. Sportla UMUTALP DAĞLARI'NIN ARDINDA Bilecik Bordro mahkumu bir kent Yarın AONAN BAŞTOPÇU'nun izlenimleri 9. Sayfada MalatyaKü tahya NATO ile yan uzlaşma RUKSEL HADİ LLUENGİN BRÜKSEL Önumüzdeki donemin en temel DoğuBatı formunu oluşturan ve pazartesi günü Viyana'da başlayacak olan "Avrupa Konvansiyonel Kuvvet Müzakereleri"nin (AKKUM), hangi bölgesel platformda gerçekleştirileceği konusunda Türkiye ile NATO'hı müttefikleri arasında aylardır suren "Bilek Güresi", dün Brüksel'de, Ankara'nın belli ölçüde geri adım atması, fakat yine de "Biraz taviz koparmasıyla" noktalandı. Buna karşılık, ortaya ikinci bir "Türkiye sorunu" çıktı. Bu sorun da modernizasyonu gerçek leştirilmekte olan Türk Silahlı Kuvvetleri'nin Viyana'da, (Arkası Sa. 13, Sü. Tde) ALİ SİRMEN'ln yazısı ÇİZGİLERLE MONACO tSMAİL GÜtfiEÇ KRAL TANJU DA İDDİALI FRANSIZ TANJU'YU KUPADA BASINI ÖVÜYOR Demirağ ile Yundatapan'ın kasetinin yasaklanma kararım Danıştay iptal etti Kasete özgürlük IHelike Demirağ ile Şanar Yurdatapan'ın "htanbul'da OlmakAnadolu" adlı kasetlerine Kültür Bakanlığı işletme belgesi vermedL Danıştay'a açılan dava sonunda Danıştay, bakanlığm kararım aykın buldu. Sevgl yumağı Galatasaraylı taraftarlar futbolcularla Teknik Direktör Mustafa Denizli'yi sevgi gösterileri ile karşıladı. (Fotoğraf: Asena Ûzkan) YUNAN BASINI: TÜRK BOMBASI G.SARAY ~ THY'DEN RÖVANŞA %50 İNDİRİM EVREN: BAŞARININ DEVAMINI BEKLİYORUZ Sporda İ,İ IRAK'IN BORÇLARI ERTELENDÎ 13. Sayfada Devlet Bakanı İnan: • TURAN YILMAZ ANKARA Danıştay, Melike Demirağ ile Şanar Yurdatapan'ın Türkiye'ye sokulması yasaklanan "İstanbnJ'da OlmakAnadolu" adlı mUzik kasetlerinin, piyasada satılabilmesine yeşil ışık yaktı. Kasetin işletme belgesini almak için yapılan başvuruyu reddeden Kültür ve Turizm Bakanlığı işlemini iptal eden Danıştay, bu konuda yasaklamaya dayanak oluşturan Basın Kanunu'nun değil, Sinema, Video ve (Arkası Sa. 13, Sü. l'de) GENÇLİK OLA YLARI MECLİSTE12. Sayfada CEZAEVÎNDE TOPLU DAYAK 12. Sayfada YARGIÇLARI DEĞİŞTİRMEYE 13. Sayfada İPTAL Işkence kalkar diyen yanılır Borsadaki çılgınfıyat artışlarının hiçbir ekonomik gerekçesi olmadığı savunuluyor ABDURRAHMAN Y1LDIRİM Şirketlerin 1988 kârlarından dağıtacakları ve yerli bir sigara dahi satın almaya yetmeyen kâr paylarının tutuşturduğu borsa yangını giderek büyüyor. Hisse senetleri dün de yüzde 4.3 oranında prim yaparken, borsanın kurulduğu 1986 yılından bu yana gerçekleştirilen en yüksek işlem hacmine ulaşıldı. Borsada dün 3 milyar 80 milyon liraiık işlem yapıldı. Dunkü fiyat artışlarıyla birlikte borsada son 11 gün içinde hisse senedi fıyatlan ortalama yuzde 38.2 arttı. Borsadaki fiyat tırmanışları, uzmanlar ve piyasa yetkilileri tarafından endişeyle karşılanıyor. Bir örneği 1987 ağustos ayında yaşanan ve yatırımcıları büyük zarara uğratan fiyat tırmanışma yol açacak hiçbir ekonomik gerekçe bulunmadığı belirtileıek, boyle bir ortamda hisse senedi fiyatlarının çılgınca yükselişi "tipik borsa oyunlarıyla" açıklamyor. Bu oyunda, piyasaya önce "alıcı" olarak girenler fiyatlan tırmandırmadan veya belki bir orana tırmandırana kadar hisse senedi topluyorlar. Bu arada çevreye "gaz verip" piyasanın yükselmesini ve oyuna yenilerin, "toy"ların katılmasını sağlıyorlar. Acemiler de "Herkes alıyor, fiyatlar >ükseliyor, ben de ala>ım" diyerek oyuna katılıyorlar. Böylece yükselen fiyatlar karşısında hisseleri ilk alanlar ve oyunu başlatanlar "satışa" yöneliyorlar. Ucuza aldıkları hisseleri yüksek fiyattan satarken piyasa da duşmeye başlıyor. Böyleiikle oyuna sonradan katılanlar kaybederken, ilk başlatanlar vurgunu vumyor. Bu borsa oyunları genelde şirketler, aracı üyeler ve yatırım gucü fazla olan yatırımcılar laralından uygulanıyor. Hisse senetlerinin değerlenmesinin, ancak firmaların gerçek bir üretim artışı ve ekonomide gözle görülen bir iyiye gidişle gerçekleşebileceği belirtilerek şu göruş savunuluyor: Sanayi şirketleri boyuna işci çıkartıyor. Kapasitelerini düşühiyorlar. Salışları dıişiik. Alacaklannı tahsil edtmi>orlar. Daralan bir ekonomide ve şirketlerin de daraldığı bir ortamda nasıl olup da bu şirketlerin hisse senedi değerlenir? Yatırımcıların hisse senedine yonelmeleri için sürekli tahrik edildiği ve bu tahrikle tema olarak kullanılan "Türkive Fonu" ve "yabaiKi sermayenin hisse senedi piyasasına girişi" konusunda herhangi bir gelişmenin olmadığı da ortaya çıktı. 60 milyon dolar hacminde olacak Türkiye Fonu'nun "seçim öncesinde" askıya alındığı ve seçim sonrasını beklediği belirtilirken, bu fonun önce kurulacağına, sonra New York Borsası'na kote edileceğine ve ardından da "içinin belirli bir siirede doldurulması yoluna" gidileceğine dikkat çekildi. Bu fonun içine aynca blok şeklinde hisse senetleri ve ozelleştirile(Arkası Sa. 10, Sü. l'de) Borsada tehlîkeli oyunlar GERÇEK Genel Grev mi?... OLAYLARIN ARDENDAKI Devlet Bakanı Kâmran İnan, SHP lstanbul Milletvekiü lsmailCem 'in kitap imhası ve işkence olaylanyla ilgili konuşmasım yanıtlarken, ' Fransa'da her yıl cezaevlerinde 4050 kişi intihar ediyor, keyfmden mi?'dedi. 12. Sayfada SALMAN'A DESTEK BİLDİRİSİZ.Saytaia Çağdaş toplum, en kısa tanımıyla örgütlü toplumdur. Ne demek orgutlü toplum? 20'nciyüzyılda, bUinçlenme ivmesi artmış bir dünyada, devletin anayasal örgütlenmesi demokrasi ıçın yet sendikalarının ağırlığı, kuşkusuz miyor. tşçiler, memurlar, esnaf, çok belirleyicidir. Çünkii üretim öğretmenler, gençler, öğrenciler, sürecini denetleyebilen emekçi sanatçılar, gazeteciler, isadamla örgütlerinin elinde grev gibi çok rı, küçuk üreticiler, avukaılar ve etkili bir demokratik silah varakhnıza gelen ne kadar kesim dır. Hele grevin genel greve dövarsa, hepsi örgütlenecekler; de nıişmesi, siyasal iktidarların mokratik yaşamın katuım boyu korkulu rüyası sayılır. tunu gerçekleştireceklerdir. Neyazık ki Türkiye henüz saörgütlenmemiş halk, kuru nayi toplumu olmaklan uzaktır; kalabalıkttr; çağdaşlıktan uzak 55 milyon nüfusta ancak 3 miltır; boyle toplumlarda detnokra yon isçi endüstri kesiminde çasiyürumez: baskı ve dikta rejim lışıyor sayılabilir. 12 Eylül askeri lerine yol açılır. yönetimi de sendikal yaşamı yaÖrgütlenme; siyasal partiler, salarda yasak çemberlehyle kusendikalar, dernekler, kooperatifler, odalar, baro/ar yoluyla ya* * * pılır. Sanayi toplumlannda işçi (Arkası Sa. 10, Sü. l'de) • Belgrad'dan Tiran'a suçlama Yugoslav yönetidler, Arnavuttuk gizli servisinin, Kosova'da kışkırtıcıtık yaptığım önesurdü. 3. Sayfada m Denktaş'ın Kahire ziyareti KKTC liderinin ilk diplomatik duzeydeki resmi teması çok başarıh geçti. 3. Sayfada • Ataç'ın yeniden doğuşu 32 yıl önce ölen Nurullah Ataç'ın toplu yapıtları yeniden gundemde. 4. Sayfada • Maskeadamın öyküsü 1985 yapıını ! Uer Bogdanovkh yönetiminde ele alınan konu gerçek bir olaydan yola çıkılarak anlatılıyor. h'ilınde.jguzel şarkıcı yıldız Cher,' anne rolünde yer alıyor. f. .Sa\fada • Pirinç savaşı kızıştı TMO 'nun başlatıığı ithalat operasyonundan sonra özel sektor de pirinç piyasasından pay kapabilınek için harekete geçti. Ekonomide • Hükümetin OECD sınavı OECD Türkiye Konsorsiyumu Başkanı Wolfrang Albert'e göre en oneınli konulur, butçe açığı ve enflasyon. Ekonomide • İsyan zam getirdi Yenezuela hıikünıeıi, zaınlan pıoteslo için başlayan ve 150 ölııyle sonuçlanan halk isyanı ncdeniyle iki yıldır ilk kez genel zam yapıyor. Arka Sayfada • Alman Yeşilleri kritik kongrede EAlmanya'da bugun başlayacak Yeşillcr Kongresi'nde, "Gerçekçi"ve "Köktencı" kanatlar parıinin gek'ceğıni belirleyecek, önemli konuları tartışacak. Arka Sayfada GOZLEM UGUR MUMCU Generalin Mektubu... Bugün 12 Eyül döneminde çeşitli görevlerde bulunan bir emekli generalin açıklamaları ile aynı dönemde Ankara Sıkıyönetim Komutanlığı yapan bir orgenerale. ışkencecı bir polıs memurunun yazdığı mektuptan soz edeceğız. Emekli General Sayın Metın Okcu, "1402'lik Profesör Alpaslan Işıklı" ile ılgılı salı günkü yazımızda yer alan konulara açıklık getıren şu mektubu gonderdı. (Arkası Sa. 13, Sü. 7'de) J