Katalog

CUMHURİYET/10 HAVA DURUMl Ineteorolojı Genel Mudurluğu'n den alınan bılgıye gore butun böl gelenmız parçalı az bulutlu ve açık gececek HAVA SICAKUGI Bıraz artacak RUZGÂR Kuzey ve doğu, yönlerden hafif ara sıra orta kuv > 3 vette esecek Denızterde ruzgâr Akdenızue günbatısı ve lodos dığer denızlenmızde yıldız ve poyrazdan 35 kuvvetınde saatte 1621 denız mılı hızla esecek. OENIZ Mutedıl dalgalı olacak Gönjş uzaklığı 10 açık gececek Rüzgâr kuzey ve doğu yönlerden hafif ara km dolayında bulunacak VanGö sıra orta kuvvette esecek Gol hafif calkantılı goruş uzaklığı lu'nde hava parçalı az bulutlu ve 10 km dolayında bulunacak • ya{rvi u Adana Mapazarı Adryaman Afyon ACn Ankara Antakya Antatya Artvtn A»*n A 37° 24° Dıya bakır A 40° 24° Mamsa A 32° •'9° Edıme A 34° 18° K Ma^as A 40» 26° Erancan A 32° 15° Mersın A 32° 1 5° Erzunjm 8 27° 9°Mu$la A 26» 8° Estaşeh r A 32° 14° Muş A 32° 16° Gazıantep A 39°24°Nığ0e A 35°25°Gınsun A 27"22»Otdu A 38°24°GumuşiwıeA 28°12°Ftee A 29°20°Hakkan A32°W°Samsun A 37°23°Isparta A32°16°Sıırî A 33° 19° feontajl A 31° 20» Sınoç A32°19°lrmır A 36°24°Sıvas A32°15°KafS A 26° 8°TelonJağ A 30° 13» Kastamonu A 29° 12° Tratom A 29° 13° Kaysen A 30» 12° luncet A 33°19»KırWare« A32°18°Uş* A 32°22°Kor*« A 32° 15° Vart A 30° 12° KuBhya A 31° 14» tagat A 35° 21° Malatya A 36° 19° Zonguldak HABERLERİN DEVAMI TURKIYEDE BUGUN A 37° 15° A 36° 22° A 34° 25° A 35° 21° A 32° 14° A 32° 14° A 270 20° A 27°22° A 28»20° A 39°25° A 26° 10» A28°11° A 30°20° A 27° 22° A 34° 18° A 32° 15° A 28° 15° A 30° 12° A 27° 20° 13 AĞUSTOS 1988 j Helsınkt DUNYA'DA BU6UN J Amslerdam Y 21» Amman A 38° Auna A 33° Bağda1 A 39° Barcetona A 32° A 27° Basel Bekjract A 32° Berin A 28° A 27° BOfYI Y 21» Bruksel Budapeşle A 28° Cenevre A 27° Cezayır A 36 A 43° Cıdde A 44° Dubaı Frankfurt A 28° Gırne A 35° Helsınkı Y 16° Kahıre A 39° Kopenhag Y 20» A 27° Köın Leftnsa A 35° Lenıngrad Y 19° Londra Y 20° Madnd A 30° Mılano A 30° Montreal A 35° Mosktva Y 20° Munıh A 28° New York A 34» Oslc B 20° Pans Y 25° Prag A 27° Syad A 44° Roma A 31° Sofya A 31° Şam A 39° •fel Aınv A 38° Tunus A 36° Varşova A 26° VenedıK A 29° Vîyana A 28° WashıngtonA 33° Zunh A 27° 'Lenıngrad ^ ^ Moskova POIİTİKA VE OTESİ MEHMED KEMAL . BAtesr Buigfil Bıtiis Bdu Bursa Gurbette Bir Hemşeri... Köln'de Ozgen Ergın'le Ren'ın kıyısında bır Yunan meyhanesıne gırıyoruz Ren, bızım Boğaz'a benzıyor ama Boğaz'dan daha canlı ve üstünde daha çok köpru var Bır masaya oturuyoruz Omer'le Alı Cakır sonra gelecekler Özgen lısteyı elıne alıyor, mezelerı soyleyecek Garson kız, 'Mutfak bıraz sonra kapanacak, ne söyleyeceksenız şımdı söyleyın" dıyor Bundan bırkaç gün önce bır akşam, yemek saatını kaçırmıştık da sofradan aç kalkmıştık, onu anımsadım Yunan meyhanesı olduğu ıçın mezeler btzımkıne benzıyor, çoğunun adı da ortak Kebap, musakka, dolma gıbı Omer Ozerturgut, daha once de söylemışımdır, kıtapçılık yapıyor Istanbul'dan kıtap getırtıyor, Köln'oe satıyor Kıtapların Istanbul'dan gelırken ardında Turk parası yazıyor, Koln'e geldığınde mark oluyor Fena bır tıcaret değıl, ama Koln'de de Türk parası değıl mark geçıyor Alı Çakır beden eğıtımı öğretmenı Memlekette ıken boks yaparmış, unlü bır boksormuş, ben bıtmıyorum Nasıl saygılı, nasıl hatır sayar bır kışı Alı Bırkaç gun onceydı Bır lokantada bız bıze yemek yedık Yemekte öğretmenlerden bın Alı'ye sarhoşlukla çattı ama ne çatış' Alı sesını çıkarmıyordu Bır kavgayı önledıler Ben olmasam adamı çığ çığ yermış Ne de olsa boksör Konukların arasında bır şey yapamadığı ıçın utanmış Işte Yunan lokantasındakı şölmı onun ıçın verıyormuş bıze, utanmış olduğundan W Özgen Ergın hemşerımız sayılıyor Emın Türk Elıçın'ın yeğenı oluyor, Kırşehırlı Gurbette Kırşehırlılerle Ankaralılar hemşeri sayılırlar Ben de tanıştığımızda, "Hemşerıyız" dedım de gülüştük Tanıştığımızda bana çocukluğumuzun Ozgen Spor'unu sormasın mı" Bundan yarım yüzyılı geçkın mahalle takımımız Özgen Sjpor nerde, Koln nerde' Meğer benım yazılarımı okurmuş, orda Ozgen Spor a rastlamış, adı da Özgen ya, belleğınde kalmış Epeyce Emın Türk Elıçın'den soz ettık Sanırım dayiSLOİurmuş, çok yakın Emın Türk deyınce köylü Ibrahım ıle Suat Taşer de akla gelır Köyden alıp onları kentte okutan Emın Türk'tur Ya çevırdığı Altın Zıncır' Bır kuşak ıçın eğrı doğru yol gösterıcı olmadı mı 9 O yıllardan kalanlara sorun ezbere bılırler özgen Ergın, günun bırınde çekmış gelmış buralara . Kımseye neden geldın dıye sorulmuyor Bır zoru var gelıyor ışte Bir eşı. bın kız, bın oğlan ıkı çocuğu var Eşı de çalışıyor Uzun, kapkara saçları, gür bıyıkları ıle Ozgen daha yaşlı görunüyor Oysa otuzlarının ıçınde Bır yandan ışle guçle uğraşırken bır elı de edebıyatta Şıırler, öykuler yazıyor, roportajlar yapıyor Duısburg'da çıkan dergıde yazdıklarını gördum, ışte dızeler Açmasa Bunyan halısında çıçekler alır alır göturur bır koşeye konmuş Avanos testısı Bır öykusunde, kalkıp gelışlerınden bır ıpucu verır gıbı oluyor " Batsın şu Ankara1 Şımdı oranın yarısı asker, yarısı polıs, ıspıyoncu ıvır zıvır Ilk kez anaocağından ayrılıp askere gıttığımde sevdıklerımden once Ankara'nın sokaklarını, kahvelerını ozlemıştım Bır de Yenımahalle'de Çalıkuşu Meyhanesı'nı, butun duvarlarında aşk şıırlerı yazılıydı Bır tanesını hıç unutmam En ağır ışçı benım / gun yırmı dort saat senı düşunurum" Gene Duısburg'da yayımlanan dergıde Melahat Togar'la Sabahattın Alı ustune yaptığı bır soyleşı var Ele aldığı konuda ne denlı tıtız, arayıcı olduğu goruluyor Sabahattın Alı olduruldu mu' Sonuç bır cınayete kurban gıttığını gösterıyor Sanatçılığı bır yana bu soyleşı de gazetecılığını gösterıyor Kılıse alanındakı kahvede oturuyoruz Bırkaç gün önce burada Örsan Oymen'le oturmuştuk Insanlar, sağlıklı ınsanlar durmadan gırıp çıkıyorlar "Bu kahveyı çok sevıyorum" dıyor, "Vakkıt buldukça sık sık gelırım ' "Ben de kılıse ve alanı sevıyorum " Ben her gorduğüme yenı bır şeymış gıbı bakarken, onun kanıksadığını anlıyorum Yazdıkça elı, kanıksadıkça durmadan yazacak, öyleye benzıyor Edebıyatta bunca çok dala sarıldığından da bellı değıl mı"' sSiaie çorum oenöı Tebnz açıfcB öuluttu Y örtcS s s V Kahıre • 25 Eylüldeki Referandum... (Boftorafı 1. Say/ada) oimak ya da olmamak çızgısınde ışleyeceğıne kesın gözuyle bakılabılır Önce halkoylamasında "evef'e ulaşmak, kasımdakı erken yerel seçımde de yuzde 36'nın altına duşmemek, ANAP lıden ıçın yaşamsaldır Bu sonucun her ne pahasına olursa olsun alınabılmesı ıçın sıyaset sahnesınde her turlu oyunun sergılenmesı Özal ıktıdarından beklenmelidır O yüzden polıtık yaşam, gerılımın gıtgıde tırmanacağı gunlerın eşığındedır Yaşanacak sıyasal mucadele nasıl bır yaklaşımla değerlendırılebılır? Referandumun anlamı nedır? Bıze kalırsa 25 eylüldeki referandum, bır yerel seçımın dort ay önce ya da sonra yapılmasından daha farklı bır anlam taşımaktadır Halkoylamasını bır yerel seçımın dort ay erkene alınmasına ındırgemek, yuzeysel bır bakış açısını yansıtır Her şeyden once, bır yerel seçımı dort ay önceye almak ıçın anayasa değıştırıp halkoylamasına gıtmenın mantığı ınandırıcı olmaktan uzaktır 1982 Anayasası'ndakı her turlu antıdemokratık hukme bugune kadar sahıp çıkmış bır Başbakan'ın, bu referandumlademokrası havarılığıne soyunmaya kalkışmasının ıse üstunde bıle durmak gerekmez Bunun gıbı, dört ay sonrakı seçıme "evef" dıyen bır SHP'yı ve 13 kasımda seçıme "durust, adıl ve eşıt" olması koşuluyla "evet" demış bır DYP'yı, "sandık kaçağı" olarak ılan etmek de ınandırıcı değıldır Ayrıca muhalefetın de ıktıdar gıbı seçımın zamanlaması ıle koşullanna donuk bazı temel tercıhlerı olması, demokrası oyununun çerçevesı ıçınde yer alır ve her zaman "seçımden kaçmak"\a bır tutulamaz 25 eylüldeki halkoylamasını, sağsol, ÖzalInönu, ÖzalDemırel gıbı yaklaşımlarla değerlendırmekten kaçınmak yerınde olacaktır Kısır ya da dar ufuklu bakış acıları, referandumun gerçek anlamının perdelenmesıne yarayabılır Gerçekçı yaklaşım, referandumu ıktıdarmuhalefet çerçeyesıne oturtmaktır Böylece "öeyaz"oylar, Özal ıktıdarının polıtıkalanna "evef", "fra/7vereng/"oylar, "hayır" anlamına geiecektır Başbakan Ozal, kendısıne, en uygun koşullarda guven tazeleyebılmek ve seçımlerı kazanarak Çankaya Koşku'ne tırmanabılmek ıçın referanduma gıtmektedır Bunun ıçın 25 eylulde beyaz oy vermek, Sayin Ozal'ın dunyaya bakışına, ekonomı polıtıkalanna, demokrası anlayışına "evef'demektır, kahverengı oy da "hayır" demektır Bıze göre referandumun başka bır anlamı yoktur Evrerfin süresi uzayabilir (Bastarafı I. Sa\fada) partı ıçı çekışme gelecek yıl yapılacak cumhurbaşkanlığı seçımıne kaydı Lıberallerden B. Doğancan Akyurek'ın, "Partı içınde emnıyel teessus etınezse, o zaman Turgut Ozal cumhurbaşkanı olmasın, baştmızda kalsın denz" sozlenrun tartışılması <;ırasında Cumhurbaşkanı Kenan Evren'ın gorev sure sının uzatılması da gündeme geldı Eyup Aşık'a bu konuda yonelttığımız sorular ıle yanıtları şöyle " Ljberallerin muhtırasını nasıl değerlendıri>orsunuz? AŞIK Bunlar polıtıkayı bılmıyorlar Olmayacak şeyler soyluyorlar Şımdıye kadar nasıl yapıldıvsa gene öyle yapılacak, muhtırayla bılmem neyle bunlar olmaz Bunun amacı başka Nedir sizce amacı? AŞIK Amacı, ağırhk hıssettırmek, denge hıssettırmek Referandum \e seçım çalışması başlarken bunları gündeme getırmenın zamanı mı şımdı9 Bız bıle, seçım karannı duyduğumuz gun, 'Her şe>i bıraktık, seçime çalışacağız' dedık Tam seçım sırasında bunları konuşmak ne bır netıce venr, ne de bır fayda sağlar Lıberaller, bundan sonra Başbakan Ozal'ın cumhurbaşkanı olması durumunda yenı genel başkanı sececek olağanustu kongrenın aynı delegelerle toplanacak olmasından kaygılanıjorlar. AŞIK Ama bu yollarla o değışmez kı Rahatsızlık çıkartarak bız kuralım, bılmem ne dıyerek kendılerıne bır fayda sağlayamazlar Ben bu hareketın ıçınde olsam, böyle bır şeye gırmezdım, koparabıleceğım bır şeyı ısterdım Lıberaldır dıye, bılmem nedir dıye böyle şey yapılır mı' „ . . . Bu gnıbu bırarava gelmeye iten hareketçtmuhafazakâr ıttıfakın partide izledıği tavır degil mi? AŞIK Bırarava gelıp de yaptıkları hareket (gazetelerden okuduğumuz doğruysa) zamanlama bakımından, fıkır bakımından yanlış, her bakımdan yanlış Bır araya gelmelerırun nedenı de yanlışlan Kutuplaşarak gıdersen daha fazla uzaklasırsın, meseleyı çözemezsın Doğancan Akyurek'ın, 'Partı ıçınde emnıyet teessus etmezse, o zaman Turgut Ozal, cumhurbaşkanı olmasın. başımızda kalsın denz' sozleri için ne diyorsunuz? AŞIK Bu zaten benım eskı ıddıamdı Ozal'ın cumhurbaşkanı olmasını bız ısterız, başkaları ıstemez dıyordum Inanmıyorlardı Ozal'ın cumhurbaşkanı olmasma manı olmam mümkun değıl, tam tersıne Seçımler Ozal'ın cumhurbaşkanlığına manı olacak sa o zaman canla başla çalışmamız lazım Çalışmasa çalışmasa Ozal'ın cumhurbaşkanlığını ıste meyenler seçımde çalışmaz Özal' ın cumhurbaşkanlığından bız şeref duyarız Ayrıca bıam ıdeolojımız, yaklaşımımız Ozal gıbı bı rısının cumhurbaşkanı olmasın dan yanadır Yanı partı ıçınde durumumuz kötu de olsa Özal'ın cumhurbaşkanlığını ıstenz Çun ku Ozal'ın cumharbaşkanlığı bı zım ıdealımıze yakındır Ama liberaller bu tavırlannı surdunır ve partı ıçınde çalkalanmalar cumhurbaşkanlığı seçımi oncesinde buyurse, Ozal'ın cumhurbaşkanlığı kısa bır sure ertelenemez mı? AŞIK Tavız Tavızle lnçbır yere varılamaz Özal'ın pazarhğa gıreceğını duşunmek dahı ıstemıyorum Çunku o tavızın sonu yok Boyle bır tıkanma soz konusu olursa Kenan Evren'in gore* suresinin uzatılması gündeme gelemez mi? AŞIK Hayır, mumkun değıl Yanı şoyle o yonde bır pazarhğa gırmek mumkun değıl Yanı lıberaldı, bılmem neydı dıye duşunerek bır pazarhğa gırmek mumkun değıl Özal ısterse, cumhurbaşkanlığını engelleyecek bır sayı karşısına geçmez Boyle 100 kışı olduklan rakamları palavradır, 510 kışıden fazla olmaz Liberallerin sayısını mı kastediyorsunuz? AŞIK Aşağı vukarı Butün sayısını dersen 2030 kışı olur Böyle bır harekete gırse gırse 10 kışı gırer Özal kendı ıstedığı takcumhurbaşkanlığını d l r d e o n u n pazarlık konusu yapacak adam sayısı ANAP'ta 510 kışıyı bulmaz Önumuzdekı yıl cumhurbaşkanlığı konusunda bır referandum daha olabilir mi? AŞIK O ayrı mesele O gelışecek politikalar doğrultusunda olabilir Ama bu sebepten, lıberaller ayrı çekıyor dıye pazarlık olmaz Böyle bır pazarhğa hıç kımse razı olmaz Böyle bır şeyın hıssedılmesı vukuundan daha beterdir Yanı Kvren'ın gorev suresioin uzatılması, gelişecek başka politikalar nedenıyle olabilir mi diyorsunuz? AŞIK Evet O ayrı mesele Mıllı ırade eğer Cumhurbaşkanı Kenan Evren'ın görev suresını uzatmayı duşunurse o zaman hay hay Mılli iradeden neyi kastediyorsunuz? AŞIK Mechs ıradesı Meclıs ıradesı boyle tecellı ederse hayhay Ama partı ıçı pazarlıklar sonucu olursa hıç mümkun değıl Hıç kımse aklına öyle bır şeyı getırmesın, saçmalıknr Başka politikalar Evren'in gorev suresinin uzablmasım gündeme gelırebilir diyorsunuz yani. AŞIK Olabilir, ona bır şey dıvemem Mıllı ıraderun temsılcısı olan TBMM üyelen öyle karar ve rırse gayet normal Peki siz bunu nasıl karşılarsınız? AŞIK Benım gonlum tabıı Sayın Özal'ın Cumhurbaşkanı olmasından yanadır Başka turlu karar verılmesı de onemlı değıl Benım asıl olmaz dedığım, yok partı ıçınde denge bozuldu, lıberaller bılmera şeyde kaldı denılmesını hıç mumkun gormuyorum Gayet mantıksız olur Seçimde çalışmazlar Işçiye ara zaıtı boşlukta kaldı (Boşlarafı 1. Sayfada) lenn ücret zamlanrun 1988 enflasyonu karşısında endığı gerekçesryle ara zam verılmesı konusu, Türktş Genel Sekreten Emin Kul ıle Turktş Genel Eğıtım Sekreterı Mustafa Başoglu \c Başbakan Yardımcısı Kaya Erdem arasında dun 45 dakıka suren bır göruşmede ele alındı Türktş Genel Teşlulatlandırma Sekreten Orhan Balaban ıse Ankara'da olmasma karşın görüşmeye katılmadı Göruşmede, Türktş yönetıcıleri, Kaya Erdem'e, sözleşmelerı 1987'de ımzalanan kamu sektörunde çaJışan ışçılenn yuzde 28'bk ücret zamlanrun, 1987 sonunda ve 1988'de tırmanan enflasyon karşısında endığını, bu nedenle ışcıİere bır ara zam venlmesını önerdıler Turklş, ara zam konusunda bır rakam önermezken, hükürnetın geçen mayıs ayında vapılan göruşmeler sırasında, eğer ucret zamlan enflasyonun gensınde kalırsa, aradakı farkın gıderılmesı konusunda vardığı ılke karannı gündeme getırdı Bu sırada Kaya Erdem, oda>a Kamu tşveren Sendıkalan'nın yönetıcılenru davet ettı Kamu Işveren Sendıkalan yönetıcılen, TürkIş ıle hukumet arasında mayıs ayında varılan anlaşma uyarınca behrlenen ılkelerın açıklanmasından sonra Türktş'ın ortada nıkamsal bır anlaşma olmadığına ılışkın açıklamalar yaptığmı anımsattılar TürkIş Genel Sekreterı Emın Kul, göruşmenın bundan sonrakı bölümu ıle ılgılı şu bılgılen verdı "Kamu Işveren Sendikası yonetkilen, fiılen bo>le bır lablo ıle karşı karşıya}ken, bunun uzerine kendilerince >enı bir karmaşıklık yaratacak bir tablo ilave edilmesinden yana olmadıklannı ileri surduler. Buna rağmen biz rakamsal bir konu açıklansın goruşunde olmadığımızı sojledik. Sendikalanmız prensıplenn ışıgında hareket edıyoriar. Hesaplaraa hatalan varsa, siz onlan sozleşme masalannda halledersınız. Sendikalara da bız taleplerinizı şu olçuye cekin, bu olçuye çekin tahmatı veremeyiz. Ortaya konan prensıplerden binsi nedir? Geçmış jıüarda verilen ucret zamlan) la enflasyon arasındaki fark gıderilecektır. Şimdi biz bu gidermeji, sozleşme masasından erken ısü\oruz. Sizde otunın sozleşme masasında mahsubunu yapın. Bunun farkı da mesela yuzde 2021'dır. Sizin getirdıginiz şu talepten bunu mahsup ederek, biz hesabı j^panz dersiniz, sendikalarla karşı karşıya böyle goruşursunuz. Kimse bunu almadığını inkâr edemez. Bunda bizun bır kusunımuz yok. Toplumdaki rabatsızlığı gidermek için bunun erken odenmesini istıyonız. Ne ıçin? Kabul ettiginiz bir prensıp bakımından. Bu prensipte mutabık değıl mıvdik? Bırakın rakamını. Geçmiş yıllardaki enflasvon farkı verilen ucret zamlan ile mukayese edilerek giderilecek değıl miydi? 'Bunu sozleşme masasında gıdermeden evvel, şımdı gıdenn' dijoruz. Karşılıklı bır protokolle mı gıdereceğiz, goruşmeyle mı gıdereceğu, talimatla mı gıdereceksiniz, giderin diyonız. Diyorlar ki, 'Sız bunu unutursufıuz sonra'. Niye unutsun scndikalar? tşte hesap bellı, gıderme de belli. Hangı yıl ıçin yapılmış, 1987 için mı jnpılmış? Bunu ortaya koyarsınız." Bu noktada, Kamu tşveren Sendıkaları'mn, aylık brut 10 bın lıralık ek zamlan gündeme getırdiK lerını belırten Kul, kamu ışverenlennın bı; mıktardakı ek zamlann yüzde 89 zam oranı anlamına geldığını, ılerıde sozleşme goruşmelerınde yapılacak hesaplardan bu oranların duşuruleceğını soyledıklerını anlattı Kul ayrıca, Kamu lşveren Sendıkaları'nın, 1989 yılında yenılenecek olan sözleşmeler konusunda toplu pazarlık göruşmelerının önumuzdekı aylarda başlayacağını, bu yüzden ara zam ıstemı yerıne, sorunların kendı yasal prosedurü ıçınde çözulmesmı ıstedıklennı de kaydettı Kul, "Goruluyor ki, Kamu lşveren Sendikaları'nın hukumete olan muşavırlığı. bu konuya yaklaşıraı açısından rauspet degil" dedı Göruşmede, Kamu lşveren Sendıkalan yönetıcılen ıle TürkIş yetkılüen arasındaki tartışmalar sona erdıkten sonra, Başbakan Yardımcısı Erdem, Kamu lşveren Sendıkalan yönetıcılenne dönerek "Siz bır incelemenizi, hesabınızi yapın bana iletin"dedı Turk İş Genel Sekreten Kul, "Başbakan Yardımcısı, size ara zam konusunda olumlu ya da olumsuz bir vanıt verdi mi?" bıçımındekı bır soruya şu karşılığı verdı "Hukumet, bu konuda Kamu İş\eren Sendıkalan'nın kesin danışmanlığını ıstıyor. Belkı sıyasi bakımdan kendilen bır karar \erecektır. \ma, bu karan vermeden de tekruk bakımından onlara mutlaka ne getınr, ne goturur dıye durumu soruyoriar." Başbakan Yardımcısı Kaya Erdem de, toplantıdan sonra şu açıklama>ı yaptı "30 Nisan 1988 tarihınde Basbakan'ın başkanhğında, Turklş başkanlanyla birlikte yapılan toplantıyı muteakip belirtildiği gibi, Turklş 1989 yılında toplu iş sozleşmeleri sona erecek kesimlerle alakah olarak, 1987 yılında ortaya çıkan farkın telafi edilmesi konusunda bır ulepleri olmuştur. Sayın Başbakan. o toplantıda bu konunun ıncelenecegını ve bu yonuyle bir karara vanlacagı konusunu beyan etmışlerdı. Şımdi Sayın Turklş yetkılüen. konunun ıte safhada, ne durumda oldugunu dile getirmişlerdir. Ben kendi taleplenmı ılgilı arkadaşlara inceletmek suretıyle suratle bir sonuca vardırmaya çalışacagımı kendilerine soyledim. Hemen konuyu teknik arkadaşlara inceletip bana bilgı venlmesını sovledım. 30 Nisan 1988'de Turklş'ın hukumetle yaptığı toplantıda dıle getırdigi bir konunun bugun ne safhada oldugunu oğrenmek yonunde vapılan bir goruşmedir." Bu arada Başbakan Özal dun Göcek'te gazetecılerın "Turklş 600 bin işci içın referandum suresı ara zam talep ediyor. Ne dersiniz?" sorusu uzerine "Referandum var dive makul olmavan istekler kabul edilecek diye bir şe> vok. Ama berkesı dinleriz. Makul isteklen olursa da kabul edebılınz" dedı Hiper enflasyon korkusu (Baştarufı l Sayfada) Prof. Feridun F.rgin: Seçım ekonomısı, para yağmuru veya para sağanağı demekur Referandum ve verel seçımler dola>ısıyla ıktıdarın çıkar dağıtması, emısyonu ıster ıstemez şışırır Emısyon şışkınlığı talep enflasyonunu besler Öbur yandan dövız kurlannın yükselmesı, zamlar ve uretıcılerı hoşnut etmek ıçın alım fıyatlannın ayarlanması malıyet enflasyonu etkılennın devreye gırmesıne neden olmaktadır Malıyet enflas>onu, ıstıhdam daralırken, para sıkıntısı çeken pıyasa ortammda pahalılık baskısının artmasıdır Böyle bır durumda seçmenler umutlan ve beklentısı doğrultusunda o> kullanırlar Menfaatlen olanlar, ıktıdan destekler ve çoğunluk propagandaların oluşturacağı havaya kapılır Sonunda malıyet ve talep enflasyonlarımn geçım koşullarını ve ıstıhdamı makaslama, bunalımlara suruklememesını şahsen temennı etmekteyım Bır gerçeğı kabul edelım, adına referandum veya seçım denıldığınde, sandık başına gıderken enflasyonun görunmeyen elı, vatandaşın cebınden satın alma gucuna hıssettırmeden çekıp almaktadır Başbakamn son televızyon demecınde söyledığınden çok daha yuksek bır enflasyonla karşılaşılacağı anlaşılmaktadır Prof. Asaf Savaş Akat: Referandum ve erken yerel seçım kararından sonra 1988'ın ıkıncı yarısında enflasyonda beklememız gereken duşuşu şımdı beklemıyorum Yenı bır seçım sathı maılıne gınlmesı dolayısıyla artık enflasyonun 6 ay daha duşeceğme ıhtımal vermıyorum lstıkrar ve enflasyonla mucadele de artık 1989'a Notlar sarkıyor demektır Eğer tabıı o da olabılecekse. Bu sene ıçın yuzde 4550 enflasyon tahmın etmıştım, ama ılk altı aydakı enflasyon beKul aracılığıyla Özal'dan rande nım tahmmlerımı aştı Şımdı saIŞIK KANSU vu ıstedığı gunun hemen ardından nıyorum yuzde 65'ı bulur ANKARA Turktş Genel Başbakan tatıle çıktı \ ılmaz, buBaşkanı Şevket Yılmaz. rahatsız nu duyar duv maz, kurmaylarına Fren tartışması bk sonrası çıktığı uzun tatılınden, talımat vererek, Ankara'ya dönOte yandan, Ankara BuromuAnkara'ya farklı bır "manev meyeceğını, kendılerının Başbazun haberıne gore, ANAP'ın kurravla" dönmeyı duşunuyordu kan Yardımcısı Kaya Erdem'den Başbakanla yapacağı bır aıa randevu alıp, goruşmelennı ıstedı ı ıaylannda başgösteren bır eğılım ağır ağır ekonomık kurmaylarına 2am görüşmesı Şevket Yümaz'ın Kaya Erdem, TurkIş'ın randebır taşla ıkı kuş vurmasma yol vu ısteğsnı gen çevırmedı, ama ara da yansımaya başladı ANAP U1 tanbul Mılletvekılı Guneş Taner açacaktı zam ıstemı konusunda evetle haBırıncı kuş, uzun suredır top yır karışımı "havel" dedı Turk ın "Isınmış ve enflasyon hızı yuklanmayan Turklş Başkanlar Ku tş yonetıcılen ıle yaptığı toplan selmiş bir ekonomide frene basrulu nedenıyle Turktş'e bağlı sen tıda elını ateşe sokmayarak Kamu manın buyuk sorunlar yaratacağı" dıkalardan yukselen eleştırel ses Işveren Sendıkalan'nın yönetıcıle goruşunde olduğu bılınıyor Ta len susturacaktı tkına kuş da, re rını odasına alıp, "Ara zamma ner, pıyasalardakı anı durgunluferandum oncesı, bır ara zam ıs hayır" dedırttı Sonra da Kamu ğun cıddı bır ekonomık bunalım teğı ıle özal ıktıdarını koşeye sı tşveren Sendıkalan yönetıcılenne yaratabıleceğı endışesım taşıyor 4 Şubat Kararlan'nın alınması sırakıştıracaktı dondu ve " B ı r inceleveyim Başını Turk HarbIş Sendıka bakalım" deyıp, kendıne gore so sında ekonomı kurmaylan arasınsı'nın çektığı Turktş'e bağlı ba rumluluğu şımdılık uzerınden attı da su ustune çıkan goruş aynlığı halen suruyor Merkez Bankası 4 zı sendıkalar, TurkIş'ı ara zam Turklş yönetıcılen de boylece Şubat Kararları uyarınca enflaskonusunda harekete geçmeye çağınyorlardı. 1987'de ımzaladıkia "Bakın biz istedik vermediler", yon ve dovız fiyatlarının Turk Lırı sozleşmelenn ıkıncı yıl ucret "Bakın biz Utedik ve aldık" se rası darlığı yoluyla kontrol altınzamlan guduk kalmıştı Turklş, çeneklerıne dayalı ıkı savunma da tutulması pohtıkasını ızlemek ıstıyor Devlet Bakanı Yusuf Bozhukumet ıle mayıs ayında yaptı dan da yoksun kalıverdıler kurl Ozal ve ce\ resı ıse enflasyoğı ucret zammı goruşmelennın arErdem ıle goruşmeye Genel dından Turklş Başkanlar Kuru Teşküatlandırma Sekreterı Orhan nun malıyet boyutuna ılışkın kalu'nu toplayıp bılgı vermemış, Balaban'ın katılmayışı dıkkat çe rarlardan yanalar eleştırüerı yanıtlamamıştı Turk kıcıydı Balaban, yakm çevresıne, lş kısacası, bu sendıkalara gore, böylesı bır goruşmeye kesınlıkle "sus pustu". Turktş'e gore de karşı oldugunu soyluyordu BalaBıhndığı gıbı, Brezılya'da enf"ara zam" isteklen scndıkalarca ban'a gore, Turktş'ın sureklı u> lasyonun çok hızb yükselmesı uzegündeme getınlmemış, nısan ayı guladığı "deneme yanılma" >ön nne, 1986 şubat ayında, Cruzado sonunda Başbakan üe vapılan do temı sonucu, hep "yanılmayla" Planı adı altında bır dızı ekonoruk toplantısında bızzat Turklş sonuçlanan Özal ıktıdan ıle dı>a mık tebdırler getınlmıştı Bu tedGenel Başkanı Şevket Yılmaz ta log kurup, bazı haklar elde ede bırlerın başında da ucret ve fıyatrafından Ozal'a ıletılmıştı bılme arayışı yanlıştı ların dondurulması gehyordu AyIşte Şevket Yılmaz, Başbakan Balaban ve onun gıbı duşunen rıca yenı tedavule çıkarılan para ıle yapmayı tasarladığı göruşme sendıkacılar, ışçılerın once yasal bırımı Cruzado da 13 80 dolara üe bır yandan "TurUİş'in dut ye çerçeve ıçınde guçlennı Özal ıktı eşıtlenmıştı Halk da hukumetın miş bulbul olmadığını" kanıtla darına gostermelerı gerektığı kararlarım destekleyerek ozellıkmak ıstıyordu Dığer yandan, ınancındaydılar Bu gerçekleştınl le fıyat artışlarında "gonullu" açıkça soylenmese de referandum dığı takdırde, Turktş'm ıktıdara kontrolor olnıuş, fiyatlarını arttıöncesınde, ANAP ıktıdan "ara gıderek değıl, ıktıdann Turktş'e ran supermarket, bakkal gıbı kuzam" ıstemı karşısında çıkmaza gelerek, sorunlan ıle ılgılenmek ruluşları taşa tutmuştu Ancak gırecektı ANAP ıktıdan "olur" zorunluluğu duyacağı goruşun aradan bır yıl kadar geçtıkten sonra, enflasyonun da sıfırlanması dese, kendı temel polıtıkası ıle çe dejdıler hşkıye duşecek "yol alacaktı" Erdem ıle Turktş yonetıcılerı uzerine kontroller de kaldınhnca "Olmaz" dese, yaklaşık 600 bın nın dun yaptıkları toplantı önce fıyatlar yenıden tırmanışa geçtı ışçıyı çok krıtık bır halkoylaması sı ve sonrası Turklş'te hava buy Fı>atların temmuzda yuzde 24 öncesınde karşısına alacaktı du Turklş şımdı de "kısa bir su yukseldığı Brezılya'da yapılan en Bu polıtık manevranın re içinde" bıtırılmesı amaçlanan son tahmınler, bu yıl enflasyonun "zamanlaması" ıse çok kotuydu "ara zam" ısteğı "incelemesinin" >uzde 600'e kadar tırmanacağını gösterıyor Yılmaz'ın. Genel Sekreter Emin sonucunu beklıyor ÇALI$ANLARIN SORULARI/SORUNLARI YILMAZ ŞİPAL \asa ile verilen bir hak Sos>al Sıgortalar Yasası'nca belırlenen ust gösterge tablosundan emeklı olanlara "super emeklı" denılmekte ve bu konumdakılerın de sosyal yardım zammı 70 bın lıra yerıne, 34 bın lıra olarak odenmektedır Boyleee sosyal yardım zamlarına yapılan artışlar yansıtılmayıp dolaylı olarak super emeklıler cezalandırılmaktadır Bundan bö>le, super emeklılere odenen sosyal yardım zammı 34 bın lırada dondurulmuş gorunmektedır. Bu u>gulama, bızce yasal dayanaktan yoksundur Bıhndığı gıbı, 3395 sayılı Sup>er Emekhhk Yasası, "506 sa>ılı Sosyal Sıgortalar Kanunu'nun bazı maddelerının değıştırılmesıne ve bu kanuna ek ve geçıcı maddeler eklenmesıne" ılışkındır Sosyal yardım zammı, 2422 sayılı yasa ile getirilmış ve tutarmın behrlenmesı de Çalışma ve Sosyal Guvenlık Bakanhğının teklıfı ıle Bakanlar Kurulu'na bırakjlmıştır "Sosyal Yardım Zammı"na ılışkın ek madde 24'e göre (291 sayılı kararnameden once ek madde 5), bu zammın "506 sayılı kanun ıle ek ve değişıklıklerıne göre ış kazaları ıle meslek hastalıklan, malulluk, yaşlıhk ve olum sıgortalanndan gelır veya aylık alanlar"a her ay ve Bakanlar Kurulu'nca belırlenen tutarda odenmesı ongönılmuş bır haktır. 3395 sajıh yasa ıle var olan gösterge tablosunun yanı sıra, bır de "ust gösterge tablosu" eklenmış ve bu ust gösterge tablosuna gore a>hklan bağlananlar da kamuoyunca super etneklı olarak tanımlanmıştır 3395 sayılı yasa ıle sosyal yardım zammı tutarının belırlenmesmde bır a>Ticalık getırümerruş, gerek ust gösterge ve gerekse normal gösterge tablosundan ayhk ya da gelır alanlara ayrı uygulama yapılacağından hıç soz edıltnemıştır. Normal emeklılere uygulanan 70 bm lıralık sosyal yardun zammının, super emeklıler ıçın 34 bm lırada kalmasının bızce >asal hıçbır da>anağı yoktur 3395 sayılı yasanm tartışma>a açık yönlerı olduğu, haksızlığa yol açtığı kuşkusuzdur Bu haksızhğa neden ıse super emeklıler değıldır. Ancak vasanm tanıdığı bır haktan yararlananlann, yasal dayanağı olmayan kararlarla cezalandınlması ıse hukuk mantığı ıle bağdaşamaz. Sosyal yardım zammının, Sosyal Sıgortalar Kurumu'ndan aylık ve gelır alanlara aynmsız uygulanması gerektığı görüşundeyız. Boyle gıderse kısa bır sure sonra hızla artan enflasyon karşısında super emeklı aylıklanna sosyal yardım zammının uygulanmaması sonucu, vasa ıle venlen bır hak, kararname ıle gerı alınmış olacaktır yyîr Akçım (BU) Anaddu Cam (BU) A/çelık Aymar 1 cıl P Bagla$ Bdu Çımento Çelık Halat C Elektnk Oöktaş Ege BıracılıK Ege Gubre Enka Holdıng GoodYear Gubre FaO Hektaş Izmır 0 C Kartonsan Kepe2 Elektnk Koç Hotdıng Kordsa (BU) Koruma Tanrrı Koytaş Koç Yatıran Lassa (BU) Makıra Takım MensucatS Metaş Nasaş Olmuksa (BU) Pınar Sut Polylen Rabak Borsada işlemler i i M«stos i s n öxeM se Bugunku Bugunku Bugunku ms«aan endu°uk enyuteek kapanış 20500 20500 21000 21000 2450 3400 0 21* 14600 3700 7250 3975 3075 1650 1600 21000 940 2100 850 1500 6350 3200 7600 3300 1125 2125 15000 1425 11300 1000 1350 6200 1100 2050 1350 2800 2950 1550 520 1375 1075 700 2600 2025 400 500 2350 3425 2650 2175 14000 3750 7250 4000 3100 1550 1900 20000 930 2150 900 1500 5350 3200 7650 3300 1025 2150 14900 1400 10500 1000 1275 6450 11» 2000 1350 2825 2925 1525 500 1375 1075 710 2600 2075 380 500 2350 3450 2650 2200 14600 3750 7300 4000 3100 1625 1900 21000 930 2150 920 1500 6350 3200 7750 3300 1025 2150 15000 1400 11000 1025 1275 6450 1100 2000 1375 2825 2925 1525 500 1400 1100 710 2600 2100 380 500 2350 3450 2650 2200 14600 3750 7300 4000 3100 1550 1900 20500 930 2150 920 1500 6350 3200 7700 3300 1025 2150 149O0 1400 11000 1000 1275 6450 1100 2000 1375 2825 2925 1525 500 1400 1100 710 2600 2100 380 500 Iseır En çok ışiem mıktarı yapılan fiy 1054 20500 210 630 9000 1390 500 960 10850 722 1000 700 100 4350 250 125 8360 525 100 1350 1050 280 130 750 100 150 200 550 120 130 850 100 1766 2700 430 1250 21720 915 2250 150 100 350 100 250 3 AgırhkJı ortfiy 20619 2350 3442 2650 2196 14400 3750 7298 4000 3100 1591 1900 20293 930 2150 917 1500 6350 3200 7700 3300 1025 2150 14950 1400 10875 1009 1275 6450 1100 2000 1352 2825 2925 1525 500 2266666 Türkİş'e "Havet TDenvDAk Teletaş T İş B (B) m ntutn B (Kurucu) TSiîe Cam Yasaş M Altınyumıs Deva Holdıng Gorbon Ijıl Pııur Su Pınar E El \şhm •Nrtv: İMUMrifkil 2350 3450 2650 2200 14600 3750 7300 4000 3100 1625 1900 20500 930 2150 920 1500 6350 3200 7700 3300 1025 2150 15000 1400 11000 1000 1275 6450 1100 2000 1350 2825 2925 1525 500 12000000 1200X100 12000000 12800000 12000000 1400 1075 710 2600 2082 380 500 1389 1079 710 2600 380 500 «1.Z56.İ 454.2* M M tatMk Uzta 343.4S5.02S ....241 VÖP genıısı Fetersberç Lstaıı bıılVla (Baştarafı I. Sayfada) Sağlık Denetım Merkezı gorevlılen tarafından sağlık kontrolunden geçırıldı Merkezın başında bulunan Başhekım Dr. Sadık Karaca ılk olarak denetımden geçırdığı Kaptan Gıuıtber Grossjahn'ın eşı Elke, 8 yaşındakı km Nicole \e 5 yaşındakı oğlu Marcus'u haylı bıtkın ve yorgun buldu Karaca1 nın gemı kaptanına aıle fertlennın burada kalmalarının sağlık yönunden haylı sakıncah oldugunu belırtmesınden sonra Petersberg'ın Kaptanı Gunther Grossjahn aıle fertlerıne teker teker öpup sanlarak veda ettı Bu arada sorun ço 1 zulene kadar eşı Kaptan Gunther ın yanında kalmaları yolunda karar verdıklerını hatırlatan Elke Grossjahn, "Ancak donme\e metbunız. Çunku ayın 15'ınde kızım Nicole ilkokul uçuncu sınıfa başlayacak. Onun hazırlıklannı duşunerek erken donmeye karar verdik" şeklınde konuştu İstanbul Boğazı'na saat 09 15'te gırış yapan Petersberg saat 09 30 sıralarında kılavuz alıp se^nnı surdurdu Gemı saat 11 30 sularında kendılenne eşlık eden Sahıl Guvenlık ve Lıman Başkanlığı Kontrol Grubu'nun motoru eşlığınde Zeytınburnu açıklarında demırle dı istanbul Lıman Başkanlığı yetkılılerı Petersberg gemısıne 48 saat sure tanındığını behrterek gemının bu sure sonunda geldığı yoldan tekrar Karadenız'ın uluslararası sularına dönmesının beklendığını vurguladılar Bu arada gemıde yapılan sağlık denetımı sonucunda Kaptan Gunther Grossjahn ıle dığer uç murettebatın sağlık durumlarınm lyı olduğu belırtıldı Ote yandan yakıt ve kumanya ıkmalı amacıyla istanbul Lımam'na eırıs vaDan gemıye saat 13 30 sularında gelen Çekmece Nukleer Araştırma ve Eğıtım Merkezı uzmanları da, >uk uzerınde radyasyon kontrollen >aptı Çekmece Nukleer Araştırma ve Eğıtım Muduru Prof Dr Atilla Ozalpan, soz konusu gemıde daha once de, radyâs\on kontIOIU yapıldığım. ancak bu >enı kontrolun yukte herhangı bır sızma olup olmadığının tespıt edıl mesı amacını taşıdığını soyledı Ozalpan, sonuçları, Atom Enerjısı Kurumu Başkanlığı'na bıldıreceklerını açıkladı Bu arada Dışışlerı Bakanlığı Sozcusu tnal Batu'nun, gemının Turk karasularına çıkmasına kesınlıkle ızın vermeyeceklenm be lırttığı basın toplantısından sonra gemıdekı ınsanı bo>utları goz önune alarak devreye gıren Devlet Bakanı Ahmet Kalnecı, dun yaptığı açıklamada Peıersberg gemısının yakalanmaması halınde bu tıp çop \uklu gemılerın ulke>e gınşırun ardı arkasınm kesdme>eceğını vurguladı Gemının her turlu ıkmalıne ızın verdıklenru hatırlatan Kahvecı gemıde patlayıcı, parlayıcı bır madde bulunmadığını vurgulayarak şöyle konuştu "Gemi taşıdığı yuku Turk kıyılarına. topraguıa boşaltmadığı ve gozetim altında bulunduğu surece insanı açıdan yakıt ve kumanya tedarikı yapmasında bır sakınca gormuyoruz. Gemınin hangi yonden V iyana'ya doneceğıne Ulaştırma ve İçişleri bakanlıklan karar verecek." istanbul Lımanı'nda 48 saat sureyle demırlı duracak olan Petersberg gemısının Karadenız'e tekrar dönuş yaptıktan sonra Federal Almanya'ya hangı yolla ulaşacağı konusu ıse henuz kesmlık kazanmadı