Katalog

Cumhuriyet Sahibı: Cumhuriyet Matbaacılık \e Gazetecilık Turk Anonım Şirketı adına Nadir Nadi • Genel Yayın Muduru. H«s»n Ctmal, Muesscse Müduru: Enine Uşaklıgil, Yazı tşleri'Muduru: Okay Goncnsin. • Haber Merkezi Muduru: Yalçı» Bajtr, Sayfa Düzeni Yönetmenı: AK Ac»r, • Temsılciler. ANKARA: YmJçın Dogan, tZMlR. Hikmtt Çctinkaya, ADANA: Cdal Başlangrç. Isıanbul Haberleri: Ertıın Akvıldız, D15 Haberler. Ergan Baicı, Ekonomi Osman Ulaga), Kulıur Cdal Lsler, Spor Danışmanı AMulkadir Yuctlmag, Duzeltme Refik Durbaş, BılımEğmm. Şaain Alpay, ljSendıka Şukran Kcltnci. Yurı Haberlerı Necdct Dofan, Dızı Yazılar: Kertm Çahşkaa, Bursa Ltvenl Geacelli, # Koordına101: Ahmct Konılsan. • Malı tşler. Erol Eriual. • Muhasebe: fMatnl Vcncr 9 ButçePlanlama: Sevgi An» • Reklam Ayje ToniB, Ek Yavınlar Hulvı Akyol # Idare: Huseyin Garer, Işleıme Öndcr Çdik, Bılgılşlem Nail tnal. Bason ve Yayart Cumhurıyn Maltaacılık « Gazetecılık T.A Ş. Türk Ocajı Cad. 39/41 Cafeüotlu 34334 Isl PK 246htanbul Td 512 05 05 (20 hat), Tckx 22246 F u (1) 526 60 72 # Burolar Aakmn: Zıya Gokalp Blv Inkılap S No. 19/4. Td 133 11 4147, Tekıt 42344 Fax (4)1338264 • İımır: H Zıya Blv l352S2/3,Td 13 12 30. Tdex. 52359 Fa» (51113 1230 • t a * « . taAıuıCad U 9 S No IKall.Tcl 11455O1I973I.Tde* 62155, Faı: (71)328054 TAKVİM 26 MAYIS 1988 îmsak: 3.38 Güneş: 5.31 öğle: 13.06 Ikindi: 17.04 Akşam: 20.31 Yatsı: 22.15 Reagan zirve yolıında IJVF anlaşması için ABD Senatosu'nun onayını almadan yola çıkan Reagan, Gorbaçov ile derin farklılıkları olduğunu belirterek "Ama iki insan olarak barışı korumak için birlikte çalışabiliriz" dedi. Dış Haberler Senisi ABD Başkanı Ronald Reagan, SSCB lideri Mihail Gorbaçov ile yapacağı Moskova zirvesi için dün Washington'dan yola çıktı. 29 mayıs pazar günkü zirve öncesi 3 gün Finlandiya'nın başkenti Helsinkide kalacak olan Reagan burada hazıruklannı tamamlayacak. Reagan, 14 yü sonra SSCB'yi ziyaret edecek ilk ABD Başkanı olacak. Mihail Gorbaçov ile dördüncu kez bir zirve>i geıçeUeştirecek olan Ronald Reagan, dün Beyaz Saraydan aynhrken yaptığı konuşmada, "Sayın Gorbaçov ile ilk görüşmemizden bu yana çok mesafe katelmiş bulunayonız" dedi. Aralannda çok buyflk farklıhklar bulunduğunu ve b«jnlann derin farkhlıklar bulunduğunu vurgulayan Reagan, "Ama, hâlâ iki insan olarak barışı korumg amacına yönelik birlikte çahşabiliriz. ABD, SSCB ile birlikte bu çabayı sürdüriirVen, sürekli olarak dunya çapında özgürlüğü konımayı da ihmal etmeyecektir" diye konuştu. Reagan, zirve için yola çıkarken, INF anlaşması da ABD Senatosunda hâlâ onay bekliyor. senato'da tartışmalar sürerken Reagan ve daruşmanlan, INF anlaşmasının zirvenin başlayacağı pazar günunden önce onaylanacağı umudunu taşıyorlar. AA'nın haberine göre ABD Dışişleri Bakanı George Shnltz, Moskova'da yapılacak zirve görüşmelerine, hareketli füzelerin denetlenmesi konusunda yeni öneriler götüreceklerini açıkladı. Slratejik füzelerin yan yanya azaltüması (START) antlaşmasının önündeki en öncmli engellerden birinin hareketli füzelerin denetlenmesi sorunu olduğunu hatırlatan Shultz, bu füzelerin denetlenmesi konusunda daha önce ban önerilerde bulunduklannı belirtti ve "Moskova zirvesinde de yeni ö«erilerimiz olacak" dedi. Bu yeni önerilerin neler olduğunu açıklayan ABD Dışişleri Bakanı "Sovyetler'e daha fazla detay verecejjiz" diye konuştu. ABD, daha önceki önerilerinde, denetlenmesi son derece güç olan bu silahlann tümüyle kaldınlmasını önermiştı. Shultz bu konudaki tavırlarında henüz değişiklik olmadığını, ancak etkili bir denetim •mekanızması kurulması durumunda tavırlarından vazgeçebileceklerini belirtti. Gozlemciler, Shultz'un bu sözlerle hareketli füzelerin tümüyle kaldırılması konusundaki ısrarlarından vazgeçebileceklerini ihsas ettiğini bildiriyorlar. Shultz, ABD ile SSCB'nin, Reagan'ın görev süresi dolmadan önce stratejik füzelerin yan yanya azaltılması konusunda anlaşmaya varmalannın da "mümkün" olduğunu söyledi. Ancak hâlâ çözümlenmeyi bekleyen "güç sornnlar" bulunduğunu belirtti. START görüşmelerinde en önemli anlaşmazlık konulan arasında hareketli füzelerin yanı sıra, Yıldız Savaşlan projesi ile uçak ya da gemilerle taşınan uzun menzilli Cnıise füzeleri bulunuyor. ABD Devlet Başkanı, Gorbaçov'la4. kez buluşmak için Moskova'yagidiyor ABDSSCB İLİŞKİSİNDE TURKİYE Türkiye'nin nükleer rolü tartışıhyor Amiral Sezai Orkunt: Türkiye'ye yerleştirilmesi istenen taktik nükleer silahlar yeterince caydırıcı olmaz, almayaltm. Büyükelçi Coşkun Kırca: ABD, Türkiye'nin savunmasmın siyasal ve mali nedenlerle nükleer ağırltklı olmasım tercih ediyor. Dış Habericr Servisi ABD ve SSCB ilişkilerinde kaydedilen son gelişmeler ışığında Türkiye'nin dış siyasal rotasında ne gibi ayarlamalar yapabüeceği konusunda henüz bir "arayış" süreci içinde olunduğu belirtildi. "Siyasal ve Sosyal Araştvntalar Vakfı" (SİSAV) tarafından dün tstanbul'da "Roche" tesislerinde düzenlenen seminerde söz alan emekli diplomat, general ve öğretim üyelerinin dile getirdiği görüşlerin bir ortak paydası bu şekilde özetlenebilir. "ABDSSCB tlişkUerindeki Son Gelişmelerin Türkiye'nin Dış Politikası ve Güvenliği Üzerindeki Mnhtemel Etkileri" konulu serainerin sabahki oturumunda ilk konuşmayı yapan emekli büyükelçi Kâmuran Gürün, INF Antlaşması'nın NATO içinde birtakım değişikliklere yol açacağıru, Batı Avrupa Savunma Birliği'nin ön plana çıkmasıyla birlikte ABD R Avrupa ilişkilerinin geleceği konusunda da değişik olasıhkların söz konusu olabileceğini belirtti. Türkiye'nin BAB'a girmesi olasüığının yok denecek denli az olduğuna dikkati çeken Gürün "O zaman Türkiye'nin yeri ABD Ue başbaşa kalmak olacaktır. Bunun ne anlama geldigini düşünüp önlemini bugünden almakla yarar var" dedi. Emekli amiral Sezai Orkunt, taktik nukleer süahlann T'ürkiye'ye yerleştirümesini yeterli bir caydına işlev görmeyeceğini belirterek Türkiye'nin ABD'den bu yönde gelen baskılara direnmesinin olumlu olduğunu belirtti. Emekli büyükelçi Coşkun Kırca ise bu konuda biraz daha nüanslı bir yaklaşımla bu silahlann Türkiye'de de olmasının belh' bir caydıncıhk işlevi göreceği tezini savundu. Kırca, ABD'nin ekonomik ve siyasal nedenlerle (Yunanistan'la denge gereği) Türkiye'nin kendini konvansiyonel silahlarla değil de nükleer silahlarla savunmasını tercih ettiğini de sözlerine ekledi. Kalabalık ve seçkin bir topluluğun izlediği seminerin öğleden sonraki oturumunda Prof. Dr. tller Tttran, Emekli general thsan Gürkan ve Doç. Dr. Ali Karaosmanoglu konuştular. Son gelişmelerin bu kez Ortadoğu'daki olası etkilerinin ele ahndığı bu bölumde her üç konuşmacı da iki süper arasındaki çekişmenin Avrupa'da azahrken Akdeniz ve Ortadoğu'da artacağına dikkati çektiler. Doğumevinde rehin bebekler ORDU (AA) Ordu Doğumevi ve Çocuk Hastanesi'nde tedavi ücretleri ödenmediği için "rehin" tutulan üçüzlerden ikisi, "Hayırlı Fon"un yardımıyla hastaneden çıkarıldı. Ramazan Bayramı'nda bir batında üçiiz erkek doğuran Meliha Demir (35), doğumevinde tedavi için iki çocuğunu bırakarak, hastaneden ayrılmıştu Bu arada, tedavileri tamamlanan çocukları parasızhk yüzünden hastaneden çıkaramayan 7 çocuk babası Bahattin Demir (42), Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakjı Şubesi'nden yardım talebinde bulundu. Tedavi ücretlerinin fon tarafından karşılanması üzerine, çocuklarını hastaneden çıkaran Bahattin Demir, "Devlet dar gününde yoksulun elinden tutuyor" diyerek, sevincini dile getirdi. Turizm gönüllüsü aranıyor tZMtR (Cumhuriyet Ege Burosu) Kültür ve TUrizm Müdürlükleri, enformasyon bürolannda çalıştırmak üzere "turizm gönullüleri" arıyor. "TUrizm gönüllüsü" olarak çahşmak isteyenlerin 18 yasmı doldurmus olması, iyi derecede yabancı dil bilmesi, lise veya dengi okul mezunu olması, sabıkası bulunmaması gerekiyor. îzmir ve çevresi için açılacak sınavla, 14 turizm gönüllüsünün alınacağı öğrenildi. îzmir Kültür ve Turizm Müdürlüğü'nden alınan bilgiye göre, gönüllüler, 3 ay süreyle çalıstırılacaklar. Gittikleri yerlerde ise konaklama ücretleri kendilerine ait olacak. GORBAÇOV VE REAfiAN İki süper devtetin liderierinin 19851e başlattığı "zirve dtyaloğumj" tum dunya banş umuduyia izliyor. (Fotoğraf: Reuter) Gorbaçov: Reagan gerçekçi Dış Haberler Servisi Sovyetler Birliği Komünist Partisi Genel Sekreteri Mihail Gorbaçov, önümüzdeki pazar günü Moskova'da Reagan'la buluşacağı 4'üncü zirve öncesinde, Newsweek Dergisi ile Washington Post Gazetesi temsilcilerini kabul ederek özel bir mülakat yaptı. Moskova zirvesi, Ronald Reagan, perestroyka ve insan hakları gibi konulara değinen Sovyet liderinin görüşlerini aşağıda özet halinde aktanyoruz: BEŞtNCl BtR ZtRVE: Gorbaçov, Moskova zirvesinde imzalanması artık imkânsız hale gelen STARTın (Stratejik Silahlann Sınırlandınlması Antlaşması), Başkan Reagan'ın görev süresi içinde imzalanabileceğinden hâlâ umutlu görünüyor. Sovyet hderi, bu konuyu ele alarak çözümlendirebUmek amacıyla, Moskova'dan sonra Reagan ile "beşinci blr rirve" de biı araya gelebileceğini de açıkça söyledi. Gorbaçov, START görüşmeleri çerçevesinde, Başkan Reagan'ın ısrarla üzerinde durduğu (SDI) Stratejik Savunma Girişimi ya da Yü Dalyan'da otel inşaatına Tıtiz'den izin yok ANKARA (Cumhuriyet Burosu) Hrs Game Plan A Tulk SVith Newsweek Dergisi'yle özel bir görüşme yapan Sovyet Hderi Mihail Gorbaçov, "Gerçekçilik Reagan da gözlediğim önemli bir nitelik"dedi. Gorbaçov, START Antlaşması'nın imzalanabileceği umudunu koruyor. kan Reagan'da bir politikacı olarak göılemledigim önemli bir nitelik" dedi. Bununla, "temd göriişlerini kormrken, degisen koşullara göre bnnlan ycniden ele alabilmek ytlenegini" kastettiğini de vurgulayan Gorbaçov, buna örnek olarak geçen yıl imzalanan INF Antlasması'nı gösterdi. PERESTROYKA: Gorbaçov, mülakat sırasında reformlanna da değüıirken, bu konudaki güçlük ve direnişe rağmen son derece kararlı olduğunu da gösteriyor. Nikita Knışçev ve Leonid Brej dız Savaşlan Projesi'nin sırurlandınlmasını da istiyor. Sovyet lideri, Reagan ile START konusunda anlaşmaya varılamaması ve bu konunun, ABD'nin yeni seçilecek başkanınm gündemine girmesi halinde "buna da haor oMugana" vurguladı. RONALD REAGAN: Cenevre, Reykjavik ve VVashington'da daha önce üç kez bir araya geldiği ABD Başkanı Reagan hakkında kişisel değerlendirme yapmaktan kaçınan ve "ölçülü'" konuşmaya gayret eden Gorbaçov, "Madem sordunuz söyleyeyim. Gercekçiük, Baş Zirvede ele almacak konular Dış Haberler Servisi Reagan ile Gorbaçov arasmda pazaı günü Moskova'da başlayacak olan zirvenin gundemini genel olarak üç ana başlık halinde toplamak mümkün. 1) Silahlann kontrolü, 2) Bolgesel sorunlar ve 3) İnsan haklan konulan. Bundan önceki "Süper" zirvelerin gündem maddelerinden fazlaca farkı bulunmayan bu ana başlıklar altında iki lider şunlan rnasaya koyarak tartışacaklar: Geçen yıl aralık ayında Washington'da yapüan zirvede imzalanan INF (Orta menzilli füzelerin kaldınlması) Antlaşması'nın ABD Senatosu'nda onayı henüz tartışılırken, bu kez Moskova'daki konu, START (Stratejik Silahlann Suurlandınlması) olacak. 1986 yılında yapüan Reykjavik zirvesinde, kıtalaıarası nükleer süahlann yüzde 50 oranında azaltüması hedefi belirlenmişti. Ancak o tarihten bu yana konuya üişkin bir ilerleme kaydedüemedi. iki hafta önce ABD Savunma Bakan Yardımcısı Ronald Lehman, Moskova'da hiç ounazsa bu konuda bir şeyin irnzalanabümesi amacıyla "iki tarafın balistik füze denemelerioi daha önceden haber vermesi" gibi bir maddenin kabul edilmesini önermîşti. nev dönemlerindeki reform girişimlerinin "meyvelerini vertmedifini" kaydeden Gorbaçov, bunların "ülkenin modtrnleştirilroesi ve yeniden yaptlanmasında halkın kataltmından yoksun olduklannı" söyledi. Sovyetler Birliği'nde liderlerin görev sürelerinin de belirlenmesini onaylayıp onaylamadığına ilişkin bir soruyu da Gorbaçov, net bir şekilde "Tek keUme Ue evet, onayhyornm" diye yarutladı. İNSAN HAKLARI: SSCB'de geçen yıl yayımlanmaya başlanan ve geçen hafta yapüan bir operasyon sonucu kapatılan muhalif "Glasnost" dergisi ile ilgili haberlerin Batı'da "büyüıüldügü" inancında olduğunu belirten Gorbaçov, Sovyetler'deki herkesin, bu derginin Batı'dan örgütsel ve mali destek aldığını bildigini öne sürdü. Gorbaçov'un, Stalin dönemiyle ilgili son derece "dikkatli" bir Uslup kullandığına dikkat çekilirken, Sovyet liderin, haziran ayında toplanacak parti konferansında da bu konuyu ele alarak "ölçiilü" eleştirilerin dile getirilmesine olanak sağlayacağı bildiriliyor. Dalyan'daki otel projeleri kaplumbağalann korunması amacıyla iptal edilen Kuveyt Main Manna firmasının yetkilileri, dün Kültür ve Turizm Bakanı Tınaz Titiz ile görüşerek, bu karardan vazgeçilmesini istediler. Ancak, Dalyan'daki projeIerini sürdürmek isteyen firma yetkililerine, yalnızca Sultaniye'deki termal tesislerinin devam edebileceği bildirildi. Firmanın Titiz ile yaptığı görüşmeye, Kavala Grubu katılmadı. Firma yetkililerininTitiz'e, "Dalyan'daki projelerinin iptal edümesi dururaunda zor durumda kalacakiannı" söyledikleri öğrenüdi. Bakanlık yetkililerinden alınan bilgiye göre Titiz, firma yetkililerine yalnızca Iztuzu kumsalında otel yapımı konusunda değil, Alagöl ve Sülündür gollerindeki yatırımlar konusunda da "Kusura bakmayın" yşnmnı verdi. Titiz, fırma yetkililerine yalnızca Sultaniye'deki termal tesislerine devam edebüeceklerini söyledi. Tarifesiz uçak seferleri ANKARA (AA) THK ve özel şirkeılehn uçaklanyla küçük havaalanlarına yapılacak tarifesiz uçak seferleri, haziranın ilk haftasında başlayacak. Bu amaçla, Samsun, Sinop, Elazığ ile Nevşehir havaalanlarımn eksiklerinin tamamlandığı ve küçük uçak seferlerine hazır hale getirildiği bildirildi. Artan turist talebine cevap verebilmek için Erkilet (Kayseri), Konya, Afyon, Balıkesir, Batman (Siirt), Çardak (Denizli), Merzifon (Amasya), Akhisar (Manisa) askeri alanları da, yaz aylarında sivil hava trafiğinin hizmetine sunulacak. Bölgesel sorunlar Bölgesel sorunlan Bazı ABD'li gözlemcüer, Sovyetler Birliği'nin Afganistan'daki varhğırun, bundan önceki zirvelerin en önemli maddelerinden birini oluşturduğunu, ancak bu kez çekilmenin başlaması üzerine, bölgesel sorunların, Moskova'da "daha az agırhklı" bir madde olacağını belirtiyorlar. Bu alandaki sorunlardan birini oluşturan Körfez savaşı konusunda, SSCB'nin şu an için fazla biı etkisi beklenmiyor. ABD'nin, tran'a silah ambargosu uygulanması yolundaki çağrüan da "Afganistan'daki mücahitlere îran yardım etmediği sürece" Sovyetler'den fazla sempati görmeyecek. Antik gümüş şikkeler NEW YORK (AA) Türk hükümeti bugün Zürih'te müzayedeye çıkarılacak üç antik gumüş sikkenin geri verilmesi konusunda girişimde bulunacak. Antik sikkelerin uluslararası alanda en büyük ahm satımcısı Bank Leu firmasının kataloğunu inceleyen Türk uzmanların, Türkiye'den yasadışı yollardan kaçırılmış pek çok değerli antik sikkenin müzayedeye çıkarıldığmı saptadıkları bildirildi. Yetkililer, bunlardan ancak Önemli ve ender rastlanan üç tanesinin kimler tarafından ve ne zaman kaçırıldığının kanıtlanabileceğini belirterek sadece bunların Türkiye'ye geri verilmesinin isteneceğini söylediler. tnsan hakları Silah kontrolü Silahlann kontrolü: Gündemin en önemli maddesini oluşturuyor. İnsan Haklan: Diğer nrvelerde olduğu gibi, Reagan'ın, Gorbaçov'a en fazla baskı yapabüeceği konuyu, insan haklan maddesi oluşturuyor. Bunlar arasmda, Sovyetler Birliği'ndeki din özgürlüğü ve göç sorunları Reagan'ın gündemindeki önemli iki nokta. Fransız Koııımıist Partisi hızla eriyor SABETAY VAROL PARİS On yıl içinde 5.8 milyon oydan 2 milyon oya... 1945'ten beri Fransa politika yaşamının temel direklerinden olan Fransız Komünist Partisi'nin (FKP) son on yılının seçim bilançosu yukandaki cümleyle özetlenebilir. Sosyologlar için, ülkedeki toplumsal sürekliliğin simgelerinden biri olan, Fransa'nın bu en eski ve en örgutlü siyasal kuruluşunda gözlenen zayıflamayı artık geçici bir olgu kabul etme olanağı kalmadı. FKP'nin oy depolannm bir bir başka partilere kayması, 8 Mayıs 1988'de François Milterrand'ın tekrar cumhurbaşkaru seçihnesinde ve aşırı sağın Fransa'da hatırı sayıhr bir güç olmasında en önemli faktörler arasında sayüıyor. Olayı başka bir açıdan ele alacak olursak, son zamanlarda sık sık söz konusu olan Fransız politik görüntusünün "yeniden şekillenmesi" beklentisinde FKP'nin erimesi başlıca rolü oynadı. 1978 seçimlerinde FKP, kullanılan oylann yüzde 20.7'sini toplarken, Fransız coğrafi dağıhmında 4 bölgede bu parti oylann yüzde 25'ten fazlasım alıyordu. Fransız proletaryasının yoğun olduğu sanayileşmiş kuzey üçgeni, Paris'i çevreleyen ünlü "Kızıl Kuşak" kırsal yoğunluklu Masif Santral dağlık yöresinin kuzey batısı ve nihayet Akdeniz'e kıyısı bulunan güney vilayetleri. Son seçimlerde FKP sadece bir vilayette oyların yüzde 15'ten fazlasım alabildi. Başka bir deyişle FKP'nin oy yitirmesi bölgesel değil Fransa çapında bir olgu. Buradan çıkarüacak başka bir sonuç, eskiden komünist partinin kaleleri olarak bilinen seçim bölgelerinde de bu partinin etkinliğini yitirmiş olması. 8 Mayıs 1988 başkanlık seçimlerinde Mitterrand'ın geleneksel oylannda görülen hızlı yükselmenin en rahat gözlendıği yerler de komünist partinin bu eski kaleleri. Öyle ki, on yıl içinde oylarının üçte ikisini >itiren FKP'den kopan seçmenin bir bölümü aşın sağa gittiyse de asıl yönelişin sosyalist parti doğrultusunda olduğu açık. Bu çözülmeyle birlikte FKP'nin seçmen tabanında çarpıcı bir "yaşlanma" dikkat çekiyor. 1978'de 24 yaşından küçük secmenin yüzde 28'i komünist partiyi seçerken, bu oran günümüzde yüzde 6'ya düştü. 2534 yaş diliminde de FKP'ye oy verenlerin oranı 1978'de yüzde 26'yken son seçimle bu sayı gene yüzde 6'ya indi. Bu sayılardan çıkanlabilecek sonuç şu: 1978'de FKP'ye oy veren seçmenler arasında gençler ağırlıkta olmakla birlikte, artık Fransa çapında tüm yaş gruplarından seçmene oranla gençler FKP'ye daha az oy veriyor. Parti gençler arasında itibar yitirirken, geleneksel dayanağı olan işçi sınıfında da büyük itibar kaybına uğradı. tşçilerin yüzde 4O'ı oyunu Mitterrand'a, yüzde 21'i Jean Marie le Pen'e verirken, FKP'nin başkan adayı Andrc Lajoinie sadece yüzde 15 oranda işçi oyunu kendine çekebüdi. FKP, 'gençlerin panisi ohna özelliğini yitirdiği gibi, işçilerin partisi sıfatına da eskisi kadar hak kazanamıyor. Komünist parti, Fransa'nın en büyük partisi iken nasıl oluyor da 10 yü içinde kendini siyasal yaşamın dışında buluverdi? Bu konu . da yapüan açıklamaları aktarmadan önce, son günlerde cereyan eden önemli bir olaya gösterilen tepkiye değinmek istiyoruz. Fransız komünistlerinin Gorbaçovculuğun dünyadaki komünist hareketler arasında güç kazanmasında, hoşnut olmamalan için nedenler az değildi. 24 nisanda yapılan seçimin ilk turunda FKP adayı Andre Lajoinie'nin oylaruı yüzde 6.8'ini almasının ardından, Sovyet tzvestia Gazetesi'nde Alexandre Bovin imzalı bir yazı, FKP'yi şiddetle eleştiriyordu. Bu dıkları. FKP yayın organının başyazan, 70'li yıların başlarında SSCB'nin uğradığı "insan haklan ihlalleri"yle ilgili kampanyaya FKP'nin göğus gerdiğini anımsatarak, SSCB komünistlerine adeta, "sizin insan haklanna uymayan politikalannıza arka çıktık ve bu yüzden güç kaybetük. Şimdi de kalkmış bizi bu yüzden eleşüriyorsunuz" diyor. Politbüro eski sözcüsü Pierre Juquin'in başmı çektiği bu akım, kendine "yenilikçi" adını vererek, Lajoinie'nin adaylığının yol açacağı olası yeni yenilginin "intihar" demek olacağını vurgulayarak parti merkeziyle ipleri kopardı. Juquin, bağımsız aday olarak etrafmda aşırı soldan, bazı çevrecüerden ve esas itibanyla FKP muhaliflerinden oluşan bir kadroyla mücadeleye atıldı. Sonuç Juquin ve yandaşlan için hayal kırıcı sayılabilir. Tüm oylann yüzde 2'si. Juquin'le dayanışma içinde olan parti üst kademesinden bir grup, eski parti sözcusünü isyan bayrağı açma eylemi sırasında izlemedi. Bunların başında Marcel Rigoul ve Claude Poperen gibi iki önemli ve Fransız kamuoyunda iyi tamnan sima da vardı. Başkanlık seçimi sonrası Poperen ve Rigout'nun da eleştirilerini herkesin gözü önünde FKP merkezi ve Marchais'ye yönelttiklerine tanık oluyoruz. FKP merkezi, seçim yenilgisini Fransız, toplumunun "sağa kayması" ile açıklarken, eskiden komünist partiye oy veren seçmenin bu seçimde aşırı sağa oy verdiği şeklindeki yaygın analiz de bu parti yönetimince reddediliyor. Bu değerlendirmeleri hatalı bulan Poperen "İşçi dünyasındaki değişmeleri hesaba katan, ekonominin ve bireyin artan ihtiyaçlanna cevap veren yeni bir sınıf bilinci geliştirme" işini başaracak bir örgütlenmeden soz ediyor. Buna karşıhk, önümuzdeki haftalarda yapılacak parlamento seçimleriyle birlikte meclis grubunu Fransız politikasının temel direklerinden sayılan FKP'nin oyları 10 yılda 5.8 milyondan 2 milyona düştü. Hazirandaki parlamento seçimlerinde FKP'nin Meclis grubu kuramayacağına kesîn gözüyle bakılıyor. FKP'nin kan kaybetme nedenleri arasında Sovyetler'e güdümlü politika ve Batıdaki çağdaş gelişmelere ayak uyduramaması önemli bir yer tutuyor. Bilindiği gibi geçen hafta sonu Macaristan siyasal yaşamında çok önemli bir geÜşme oldu. 1956'dan beri ilk kez toplanan Macaristan Komünist Partisi, bu tarihten beri ülkeyi yöneten Janos Kadar'ı görevden uzaklaştırdı ve Karoly Grosz'u genel sekreterliğe getirdi. Haber sağlı sollu Fransız basınında manşetlere çıkarken, TV kanallan gelişmeyi birinci haber olarak verirken, FKP yayın organı "L'Humanite'Me 15. sayfada, eski yönetimle yenisi arasında sürekliliği ön plana çıkaran önemsiz bir yazıdan başka bir şey yoktu. yazıdan Fransız basınma aktarüan şu cümlelerden, SBKP ile FKP arasındaki ilişkilerin düzeyi orlaya çıkıyor. Bovin, Izvestia'daki yazısında "Ülkemize özgü karakteristikler olan olumsnz süreç ve olgular Fransız komünistlerinin etki ve otoritesinin zayıflamasında hissediliyor" diyerek Batüı ülkelerdeki komünistlerin zayıflamasında Sovyetler Birliği'nin olumsuzluklarını açıkça kabul ediyor. Daha ilginç olan L'Humanite başyazarı Claude Cabane'ın bu yazının yayımlanması uzerine yaz yitireceğineJcesin gozüyle bakılan FKP, Fransız politikasının geçirmekte olduğu son gelişmeler karşısında adeta "tepkisiz" kahyor. Daha da garip bir gelişme, Georges Marchais, Andre Lajoinie, Roland Leroy gibi geleneksel liderlerden oluşan FKP, son muhalif dalganm açtığı isyan bayrağına tepki gösterecek olanaklardan bile yoksun. Yönetime karşı toplanan imzalar, yönetimi "fraksiyon" olarak niteleyen bildiriler büe alışüan tepküeri uyandıramıyor. Fransız komünizminin 10 yıl içinde zayıflayarak bugünkü çöküşüne ulaşmasmda, komünistlerin uluslararası planda gösterdiği zaaflar, insan haklan ihlalleri, Sovyetler Birliği'ne güdümlü uluslararası politika kadar, Fransız işçi dünyasının objektif dönüşümünün de önemli rol oynadığı ifade ediliyor. Maden, demirçelik, metalurji gibi iş dallannda gözlenen başkalaşımlar. ekonomik krizle birlikte işten çıkarmalar, sendikalann gücünun aşın derecede zayıflaması, yeni gelişen iş alanlarında insan ilişkilerinin eskilerden çok farklı olması Fransa'da bizzat işçi sınıfını sınıf olarak zayıflatmış gözuküyor. Uluslararası plandaki hatalan yanında FKP'nin en büyük açmazı büyük olasüıkla Batılı ülkelerde görulen yeniden biçimlenmeye ayak uyduramaması oldu. Bundan sonra koşullara uymaya hazır bir yönetim, kaybolan zamanı tersine çevirebileek mi, yoksa Fransız komunizmi treni tamamen kaçırdı mı? Bunu zaman gösterecek... Vişne özlü ekmek çıkıyor ANKARA (Cumhuriyet Burosu) Ankara Halk Ekmek Fabrikası, bir süre önce piyasaya sürülen portakallı ekmekten sonra vişne özlü ekmek üretimine başladı. "lsrafı önlemek amacıyla, 58 gramlık küçük ekmek şeklinde üretilen vişneli ekmek 4'lü ambalajıyla 120 Hradan satılacak. Günde 2 bin adet üretilen ekmek, talebe göre arttırılacak. Fabrika Müdürü Bülent özen, "Amacımız Ankaralılara en kaliteli ekmeği yedirmektir" şeklinde konuştu. G.Marchais FKP nerey»? L'Humanite Gazetesi, Izvestia'nın FKP'ye yönelttiği eleştirileri Moskova'nın Mitterrand'a yaranmak istemesi imalarıyla göğüslerken, "Bovin yoldaşın bu yazılan Fransa'da yaşayan, çalışan ve mücadele edenlere hitap etmek üzere yazmadığı kesin" deniyor. 1988 başkanlık seçimlerinden önce FKP, Genel Sekreteri Georges Marchais'nin yerine Parti Meclis Grup Başkanı Andre Lajoinie'yi aday gosterme kararı aldı. Bu kararla birlikte, FKP'de yeni bir muhalefet hareketi isyan bayrağını kaldırdı. Oxford'da mali kriz LONDRA (AA) Dünyanın en önemli öğretim kurumlarından biri olan Oxford Üniversitesi'nde, mali kriz nedeniyle iki önemli kürsüye ait kadroların 1990 yılına kadar boş tutulması kararlaştınldu Oxford Sözcüsü Anne Lonsdale tarafından yapüan açıklamada, Yunanca ve Modern Tarih kürsülerinin 1989 kış sömestrisinde boş kalacağı ve en az bir yıl süre ile doldurulamayacağı bildirildi.