Katalog

20 MA YIS 1988 * * * * HABERLERİN DEVAMI İSMAİL CEM, CUMHURİYET'E AÇIKLADI karşı, daha disıplinli ve daha etkıli bir solun mucadelesinı vermek, artık geçmış yıllarla kıyaslanmayacak kadaı onemlı sorunlar. Bir partsmail Cem'den: Benim yaptığım bir Tjurkiye ve SHP tileşmekuruluş doneminın veozgu surecinın, bu surece tahlilim var. SHP'nin kongrelerinden yansıyan hava bu ihtiyaçlann, onceliklerin, anlayıştahlilimi doğrularsa, onu destekler, guçlendirir nitelikte ise,ların, ozveri orneklennin ve mısyooların kendi devirlerıni onurla SHP Genel BaşkarMğı'na adaylığımı kojacağım. lamamladığını gormekteyim. GuANKARA (Cumhuriyet Büroyılabilecek bu temel yaklaşım, önnumuz SHP'sı geçmıştekı öncelıksu) SHP'nin haziran sonunda ce HP'nin ve SODEP'in, sonra lerinden ve ihtıyaçlarından radıkal yapılacak kurultayına ıki ay kala SHP'nin kimliğinde, gorunumunşekilde farklılaşmış, ünceliklerı ve MYK uyesi tsmail Cem kurultayde ve mesajında somutlaştı. Çünihtiyaçlan gundeme taşıyor. da genel başkanliğa adaylığıru koku bir belirli donemin ihtiyaçlan Genel başkanliğa adaylığınıyabıleceğini açıkladı. Cem, Cumrun, kaygılannm, öncehklerinin sozı koymayı duşunurken SHP'deki huriyet'e yaptığı açıklamada nucuydu bu. Ne var ki, SHP'nin bu radikal farklılaşmayı mı dikka"Kongrelerden yansıyan hava beseçim kazanmasını sağlayacak, gote alıyorsunuz? nim Turluye ve SHP tahlilimi desnullerde korlaşmış umudu ateşleCEM Parti kongrelerinden tekler, guçlendirir nitelikte ise SHP yecek, halk çoğunluğuna, '...Bu yansıyan ozlemlerı, ozellikleri, ihGenel Başkanlığı'na adaylığımı parti beni herkesten iyi yönetir' detiyaçlan ve talepleri, genç kadrokoyacağım" dedı. SHP Genel Baş dirtecek bir kimlik, ımaj ve mesaj lanyla kendıni gelıştiren parti kimkanı Erdal tnonu de kısa bir sure değildı. Çünkü oncehklı amaç, önliğini dikkatle değerlendiriyorum. önce kurultayda genel başkanliğa celikli kaygı, 'varolmaktı' ve varSonuç, yapageldiğım tahlıh doğruyeniden aday olacağııu açıklamıştı. lığımızı kanıtlamaktı. Toplum da iuyorsa, gerçekten yeni ihtiyaçlar partiler olarak bizler de belki bitsmail Cem, Cumhuriyet'in kove ozlemler partinin gundeminde linç altında bu durumun farkınnuya ilişkin sorulannı yanıtlarken, ise o zaman, ciddı bir ışlev taşıyadaydık. adaylığının Özal ve Demirel ile onbileceğimi duşunurum ve adaylığıların temsil ettiği anlayışlara karşı Size göre solun partileşme mı koyarım. Çünku bırbirinden bir adaylık olduğunu bildirerek, dönemi tamamlandı mı? köklu biçimde farkhlaşan her do"Benim meselem Sayın Ozal'la ve CEM Benim gorduğum evet. nemin siyasal ozellikleri, değişık Sayın Demirdledir" diye konuştu. Yeni bir donemin yeni ozelliklerinitelikteki yonetim kadrolanna ve tsmail Cem'in Cumhunyet'in soni ve beklentilerini partimde sezliderlere ihtiyaç gosterir. rularına verdiği yanıtlar şöyle: mekteyim. Kazanılmış mevzilerden Adaylığınız tahliliniz doğrulileriye çıkıp yeni mevziler kazan•' SHP Genel Başkanlığı için tusunda. bir ihtiyaç duyulmasına manın özlemini SHP'de görmekadıruz geçiyor. Haziran kurultayınmı bağlı? teyim. İddialı olmanın, cesaretle da adaylığınızı koyacak mısınız? CEM Bir kuruluş donemi, yurümenin, iktidara gelmenin tutCEM Benim yaptığım bir bir partileşme sureci, var olanlara kusu buyuyor. Köklerini emek Türkiye ve S H P tahlili var. yetinilmesi, bu koşullarda kaçınıldünyasına salmış büyük bir kitle SHP'nin kongrelerinden yansıyan maz olan dağınıklığın ve etkinlik partisi olmaya şimdi her zamanhava bu tahlilimi doğrularsa onu eksikliğinın anlayışla karşılanmadestekler, guçlendirir nitelikte ise kinden fazla ihtiyaç var. sı gunumuzün SHP'sinde de ağırSHP Genel Başkanlığı'na adaylıSiyasal mesajımızın kapsamını lıkh ve öncelıklı tercihler olmaya ğımı koyacağım. Yurt duzeyindegetüşletmek, sosyal ve sınıfsal özeldevam ediyorsa o zaman benim ki kongrelerimizi değerlendirmeklikleriyle belki bizden fazla biz adaylığım söz konusu değildir. teyim. Birbiriyle yarışan ve birbiolan, ama uzağımızda duran topBoyle bir ortamın hderliğıni benrinden değerli arkadaşlanmızdan lum kesitlenne açılmak gerekiyor. den daha iyi yapacak, niteliklen ve kimlerin kazandığını öğrenmek Kendi siyasal kimliğimize, kuvayı erdemleri bu ihtiyaçlan daha iyi için değil, bu kongrelerde hangi ormilliyeden hızını alıp günumüze karşılayacak arkadaşlarım vardır. tak özlemlerin oluştuğunu, hangı ulaşan tarihsel misyonumuza, Yok eğer SHP benim saptadığım ortak özelliklerin biçimlendiğini, emeğin kitle partisi olmak özellibiçimde bir yenileşmenin, dinamızhangi ortak işaretlerin verildiğini ğimize sahip çıkarak ve en kuçuk min özleminde ise öncelîk buraanlamak için... bir ödün vermeyerek, 'çağdaşlık', daysa, parti örgutlennin eğilimi bu 'cumhuriyetçilik', 'demokratlık', Bu degerlendirmenizin desdoğrultudaysa, o zaman bir buyuk 'laiklik', 'banş' gibi kimliğimizin teklenip desteklenmeyeceğini neye iddiayı, SHP'yı, halkı iktidara goen temel ban niteliklerini paylaşdayandınyorsanuz? turmek iddıasını toplun ve tarih tığımız, ama sosyal konumları bizCEM Siyasal hareketlerin ya onunde partım adına ve partihlerle den farklı toplum kesıtlerine sesda partilerin farklı dönemlerde debirlikte yuklenmem gundeme gelir. lenmemize, çağdaş Türkiye'nin ğişik özlemleri, ozellikleri, öncelikoluşumunda onlann dürüst katkıleri vardır. Toplumun o zaman ke Kurultayda İnönii'nun karşılarına da imkân tanımamıza ihtisıtindeki ihtiyaçlan ve kaygıları, sında aday olacaksınız... yaç var. partinin, hatta tek tek her uyenin CEM Böyle bir durumda besiyasal davranışlarına ve tercihlenim adaylığım, Sayın Özal'a, Sa Sizce bu durumda SHP'nin rine yansır. ö r n e k vereyim: yın Demirel'e ve onlann muştereişlevi ve yapması gereken nedir? 1980'lerin başında Halkçı Partiken temsil ettiği anlayışlara karşı CEM Gönüllere ve akıllara nin, SODEP'in, nihayet SHP'nin bir adayiiktır. Benim meselem, Sabirlikte hitap etmenin, çağdaş oluşumundaki temel kaygı partileşyın Özal'la ve Sayın Demirel'ledır. Türkiye'nin çağdaş solu olmanın, mekti. Kendi varlığımın sürdureBen, Turkiye'de acı çeken ınsanlaideolojik kaynaklanmızdan harebilmekti. Elde edebildiğimizi korın, terk edılmiş ve kendisiyle çoketle daha tutarlı bir sosyal derumaktı. Elbette gelişmekti, ama mokrasi yaratmanm, netleşmenin cuklarını bekleyen kaderin umutbundan da önemlisi, ulaşıhnış gereğini göruyorum. Değişim, de suzluk olduğuna inandınlmış bumevzilerde sıkı durmaktı. Benzetyuk halk kitlelerinın umudunu ve mokratikleşme, sana>ileşme, kentmede hata olmazsa, *.Hücum ful leşme sancılan içindeki bir Turkiıddiasını yureğimde taşıyarak ve bolu oynamak yvrine, oncelikle gol oncelikle onlar için o göreve talıp ye'de sosyal demokrasinin gerçekyememenin çaresini aramaktı' olurum ve gorevin gereğini çi çözümlerini belirlemek gün geçyaparım. tikçe daha acımasız olan bir sağa Kendı koşullan içinde doğru sa CUMHURİYET/U Çalışma Yasaları ve Sosyal Demokratlar.. Uiuslararası Çalışma Örgütü ILO'ya yazılı olarak resmen taahhütte bulunmuş ve çalışma yasalanndaki antidemokratik çarpıklıklan degıştırecegıne söz vermıştır. İstenen değişıkliklerin yapılmaması halinde ülkemiz, ILO tarafından sendıkalann deyışıyle "kara lıste" ye alınabılecektır. Yanı Türkıye, bütün dünyaya "işçi haklarmı hiçe sayan bir ü/te" olarak ilan edilebilecektir. Ticaret dahıl Türkiye'nin her alandaki uiuslararası ilışkilerinı olumsuz yönde etkileyecek böyle bir gelişmenin ülkemiz için ne denli tatsız olduğu açıktır. Ancak buna karşın Başbakan Ozal'ın çalışma yasalarına ilişkin katı tutumundan vazgeçebileceğını gösteren herhangi bir işaret henüz ortaklıkta yoktur. Hükümetin Meclis komisyonundan bayram öncesi geçen çalışma yasalanyla ilgilı değişiklikleri, tamamen göz boyamaya, ILO'ya karşı görünüşü kurtar(Baftarafi 1. Sayfada) maya dönüktür. Muhalefet partilerı SHP ile DYP'nın tüm uyarılarına karşın, hükümet çalışma düzeninın antidemokratik özünü değiştirmeye yanaşmıyor; sendikalaşma, toplusözleşme ve grev haklannda Batı'da geçerli asgari standartları kabul edecegıne ilişkin herhangi bir işaret vermiyor. Başbakan Özal'ın "önce ekonomi..." zihnıyetinın tipik bir örneği deyip geçelım. Çalışma yasalanyla ilgili degişiklikler haftaya Meclis Genel Kurulu'nda ele alınacak. Hiç olmazsa parlamento z&mımnde sergilenecek muhalefetle, demokrasılerde ışçı haklarının ne anlam taşıdıklan kamuoyuna anlatılmalıdır. Bu konuda en büyük görev ise hiç kuşkusuz sosyal demokrat ana muhalefete yani SHP'ye düşmektedir. İşçi haklarına sonuna kadar sahip çıkmak, sosyal demokrat olmanın en birinci koşuludur. 'Aday olabilirim' 'Ekonomi 8 0 oncesı gibf MUSTAFA BALBAY Erdal İnönü, tatilini Marmaris'te geçirdi Muhalefetten işçiye destek (Boftarafı 1. Sayfada) makyaj değişiklik ile gerek ILO, gerekse işçilerin gözunu boyamak islemekledir. ANAP'm genelde izlediği polilika işçi aleyhine ve sermaye lehinedir. Bu lasarı ile AISAP işçi duşmanlığına devam etmektedir. Getirilen değişiklik tasansı Meclisten aynen gecerse, hatta üzerine birtakım ek duzeltmeler de gelirse sonuçta çaltşanlar özgurce sendikalaşamayacak, sendikalar çağdaş demokrasılerde oldugu gibi baskı gnıbu gorevini yapamayacak, işçiler, çalışma ve yaşam koşıdlannı iyileştirmek için, ozgurce loplu sozleşme pazarlığı yapama>acaklardır. İşçiler ozgürce grev hakkına sahip olamayacaklanlır. Grevler etkisiz ve goslermelik olmaktan 6te bir anlam taşımayacaklır. Bu koşullar allında işçilerin giderek voksullaşacağı da açıktar. SHP yasa değişiklikleri Mecliste goruşulurken çagdaş sendikal anlayış ve çağdaş sendikal haklar. ILO ilke ve kararlan açısından yaklaşacak, tartışmalarda işçi yararına değişiklikleri savunacak ve ANAP'ın gerçek niyetini bir kez daha gozler onune serecektir. Bu aşamada hem partiler hem milletvekilleri ve hem de sendikacılar sınav verecektir. Bu sınavda ozellikle sendikacılann başanlı çıkmasını dilivonız." ra da 2821 ve 2822 sayılı kanunlardaki kısıtlayıcı nilelikle olan hükıimleri yeniden duzenlevelim. Bu düzenlemede grevi menfaat grevi olmaktan çıkaralım. Hak grevini getirelim. Toplu sözleşmeyi taraflann karşılıklı hur iradelerine bırakalım. Aynca işsizlik sigortasını gundeme getirelim. Şayet işsizlik sigortasını gunıin şartlanna uydurma imkânımız soz konusu değilse, oncelikle işsizlik fonunu kuratam. Sonra işsizlik sigortasına geçelim. Fondan maksadımız işsiz kalan isçiye iş buluncaya kadar ailesini geçindirecek nitelikte ucret odeyelim. İş bulduktan sonra da bu ucreti çok cuzi odemelerie kapatalım. Yine koordinasyon kurulu. YHK gibi kunıllan demokratik sisteme uygun şartlarda yeniden düzenleyelim. Sozleşmeli personel, kamu işverenleri sendikalannı gundeme setireum, tarüşmaya acalım. Türkiye'nin şartlanna en uygun şekilde. demokratik düşünce sistemi bünyesinde yeniden duzenleyelim. Sendikaya uye olma, sendika yöneticisi olma keyfryeti üzerindeki tahditleri kaldıralım. Ktsaca soylemek gerekirse, sendikal faaliyetleri Avrupa ulkelerindeki sendikal faaliyetle paralel olarak yeniden tanzim edelun diyoruz." Bakı Tuğ Meclısteki teklıflerinin de bu nitelikte olduğunu ve bunlann takipçisi olacaklannı belirterek şunlan soyledi: "Siyasi iktidar bu dıişünceıerimizi ve bu taleplerimizi kabul ettiği takdirde kendilerini destekleyeceğiz. Aksi halde beraber olma şanstmız yoktur diyeceğiz. Biz temenni ediyoruz ki aklı selim galip gelsin, siyasi iktidar bizimle beraber olsun. Sadece sendikal faaliyetler uzerindeki baskı, enflasyonun aşağı çekilmesine neden olmaz. Bu yaşanarak göriıldii. Hukumetin Meclise getirdiği, komisjonlardan geçen yasa değişiklikleri yeterii deği). Destekleme sansımız olmayacak. Ufak operasyonlarla sorunu çozme şansı yoktur. Bu değişikliklere Meclis gonışmelerinde de, komisyonda olduğu gibi karşı çıkılacak, eleştirilecektir." da yok. Enflasyonu düşurmek için kemer sıkılır. Ama bunlar kemer MARMARİS SHP Genel sıka sıka enflasyonu vukselttiler. Bu 24 Ocak'tan daha zor bir duBaşkanı Erdal tnönu, haziran sonım. Daha basit hatalar yuzunden nunda yapılacak kurultayda lıste bu duruma geldiler. Paralar göshazırlamayacağını, ancak bunun terişli yatınmlara gitti. 2, 3 defa sessiz kalması anlamına gelmedıkaldınm değiştir, denizi doldur. ğini belirterek, "Elbette tavnmı Bunlar iş değil." koyacağım" dedı. SHP'nin binncı parti durumuna yukseldiğıni soySHP Genel Başkanı, Guneydoleyen tnonu, "Özal ekonomiyi ğu'ya ilişkin bir soruyu yanıtlar1980 oncesine benzer bir duruma ken de gerçeklerin her zaman açıkgetirdi. Kemer sıka sıka enflasyoça soylenmesini istedi. Hukumetin nu >ükselttiler" diye konuştu Guneydoğu'ya gereken cıddıyeti gostermediğini one suren Inonu bu Bayram tatilini Marmaris'in bölgede yapılması gerekenin bir an Bozburun Koyu'nde SHP tstanbul önce bitirilip, barışçı, sosyal, ekoEski II Başkanı Korel Goymen'ın nomik onlemler alınması gerektıpansiyonunda geçiren tnonu, burada gazetecılerle sohbet ettı. tno ği göruşunu savundu. nu SHP kurultayında tavrının ne Erken seçim mi? olacağına ilişkin bir soruyu şöyle yanıtladr. Önumuzde bir erken genel se"Kurultayda flkrimi soylerim ve çim gorunduğunu, ancak tarihinı tavnmı koyanm. Genel başkanlisöylemenin olanaksız olduğunu ğa aday olduğumu ve liste yapma belirten lnönü konuşmasını şöyle yacağımı daha önce soyledim. İl surdurdu: başkanlan ile bir toplantı yapaca"Yerd seçim durumu açıkça orğım. Sayın Baykal'la, Sağlar'la, taya koyunca bahane bulma imkâÇetin'le ve diğer milletvekilleri nı >ok. Çunku AP*Ai"ın yuzde 20 mizle sık sık gonışuyorum. Ben oyla seçime gitmemesi çok zordur. bugunlerdeki gelişmelerin kurulta Biz seçime hazınz. O mesele değil. yı çok sınırlı etkileyeceği goruşun Ama once seçimi zorlavacak obdeyim. Her şey kunıltaya birkaç jektif sonuçlann olması gerekir. gun kala netleşir." Son kamuoyu yoklamaları tnönu, "Kunıltay oncesinde hi SHP'nin birinci parti olduğunu zip başlan ile goruşecek misiniz?" gösteriyor. Benim gonışum de bu sorusuna, "SHP'de hizip başı di doğnıltuda." ye bir mevki yok. Öyle bir mevki olduğunu hatırlamıyorum. Genel başkanlık var, genel sekreterlik var. Parti meclisine girmek iste yenler şu ya da bu kişilerin değil, halkın istediği gibi davranmalıdır. Parti içindeki ilerieme yolu budur. Uzun vadede böyle oluyor. Bazı kişiler belli dönemlerde yukselebiliyor ama krirjk aşamayı geçemiyor" karşılığıru verdı. 3günde (Baştarafı 1. Sayfada) köy Içerenkoy'de Abdurrahman Guler'in kullandığı 34 BMH 35 plakalı özel oto, lastiğınin patlaması sonucu barıyerlere çarptı. Takla atan otoda Abdurrahman Guler, Nejla Gıiler ve 3 aylık Volkan Giiler olay yerinde öldu. Aynı gün Eyup Yıldırım Mahallesi'nde Fazlı Aşçı'nın kullandığı 34 ARF 48 plakalı oto, karşıdan karşıya geçmek ısteyen 8 yaşındaki Sevgi Erdem'e çarparak olümüne yol açtı. Kadıköy Fıkirtepe'de raylann uzerinde yüruyen İrfan Yeşiltepe banliyö treninin çarpması sonucu hayatını kaybetti. Sefaköy'de evinin çatısına çıkan 4 yaşındaki Elif tnat duşerek öldu. Bayramın diğer uzucu olayı Kasımpaşa'daki cınayettı. Aydın Kilit, aralarındaki bir tartışma nedeniyle Serpil Beşli'yi bıçaklayarak oldurdu. Otogara bomba: 10 yaralı (Baştarafı 1. Sayfada) tan Hastanesi'nde ayakta tedavi gördu. Öte yandan patlamadan sonra olay yerine gelen Istanbul Emniyet Mudurü Ünal Erkan ve Sıyası Şube Mudürluğu'ne bağlı ekipler çevrede geniş bir inceleme yaptılar. Patlayıcı maddenin e! yapısı saatli bir bomba olduğunu vurgulayan Ünal Erkan açıklamasında şöyle dedi. "Kimliği belirsiz bir kişinin 18.5.88 gunu gece 20.30'da Çanakkale Turizm Seyahat firmasjna telefon açarak 'sizi bombalayacaği7' diye tehdit ettiği belirUndi. Ancak, firma yelkilileri polise gerekli muracaatı yapmamışlar. Patlamayı ustlenen olmadı." Bu arada, çöp bıdonu yanına bombayı bırakan kişiler hakkında değişik fikirler öne surülüyor. Baa ust duzey pohs yetkilileri, bombanın TKP/ML TIKKO'nun kurucusu tbrahim Kaypakkaya'nın ölüm yıldönumü nedeniyle konmuş olabileceğıni belirtirlerken, bir başka gonış ise, olayın otogardaki fırmalar arası rekabetten kaynaklandığı biçiminde. Ekonomi Özal'ın ekonomiyi 1980 oncesine benzer bir duruma getirdiğinı belirten Inonu, ozellikle dış borçlar konusunun çözurnlenmesı gerektiğini söyledi. lnönu şöyle devam etti: "Dış odemeler şimdilik 1980 oncesinden biraz daha iyi durumda. Ancak bozulma belirtileri de var. 1leri faiz od»melerini bir aksatırsak panik olur. Sanayi durdu. 1980 oncesinde enflasyona neden olarak işçi ucretlerinin yuksekligi, ureticiye verilen fazla para gibi şeyler gösterilmişti. Şimdi bunlar Hak grevi getirelim DYP'nın sendikal konulardaki yetkili sözcusu, milletvekili Baki TUğ DYP'nin tavnnın gayet açık ve kesin olduğunu vurgularken şunları söyledi: "DYP diyor ki, once anayasanın sendikal hakları kısıtlavan 525354 ve 82. maddelerini değiştirelim. Sendikal faaliyetler uzerindeki ambargoyu kaldıralım. Son 55. Kuruluş Yıh'mızı kutladığımız bugün, katkılarını her zaman şükranla andığımız oski ve yeni bütün Personelimize ve bizimle seyahat ederek bizi teşvik eden Sayın Yolcularımıza ve tüm Acentalarımıza teşekkürü bir borç bitiriz. TÜRK HAVA YOLLARI TURKISH A1RLJNES L