Katalog

CUMHURIYET/10 HAVA DLRUMU leteoroloıı Genel MudurluOu nden altnan bılgıye gOre yurdun doju kesımlen parçalı çok buluttu Marmara ıle ıç kesımlen sabarı saatlennde yoflun <A ja mak uzere s s ı (jeçecek Havascaklıjı btraz artacak RUZGÂR Batı guney ve dogu bulgelerımede kuzey ve batı yön lertenhafif ara sıra orta kuvvetie esecek. Demzterde yıkjızta karayekten a manla Marmara ve Egede kıUe ve lodosbn 35 kuwetınd« saatte 1021 de* rnli hızla esecek DENİZ Mutedıl dJgriı dalga yuksekiıjı 1 2 5 m gdcek GAI muMıl dalgalı flöruş uaklıgı 510 km dolayında bulu r u $ u a k t 4 ı 5 1 0 k m ctotayında buluna~"? cak Van GMu'nde hava Parçalı çok bukfflu geçecek. Rüzgâr kuzey ve batı yânlerden haftf ara srra orta kuvvetie ese HABERLERİN DEVAMI TÜRKIYE'DE BUGUN A S B S S S A A B A S 16° 6° Dıyartmor 6 12° 3°Eftme S 11* 3°Erancan s 8° 3° Erzurum S 3» 17°Esh&ıır S 8° 5° Gaaarfep 15° 7»SrHun B 18° 8°Gömu*aneB 5° 0°HaUdn S 16° 6°lsparü 12° 2°Want)ul Amman Atonı BaoJona 7" 1°CWu 4*4° Rlffl 3°6° Samsun 10° 0°S»rl 10" 3°Snop t5° 5°S(VJS 5 MART 1988 DUNYADA BUGÜN K 2° A 18° A 15^ y w» e t#> 8 5° B 9° K 4° K *> K 3° B V K 2° Y 6° B 12° 8 12° B <° K 3° Y 6° ta«>t B 5° Oslc K 0° Pıns Y 5° K 2° P"Q A 29° Kyad B 14° Sotya B 5° Y 20° lUAm B 17° Tunus B 19° K 1° B 14° Venedık Viyjna Y 3° VVtetnngtonB 19° Zuntı B 5° LenıngraO Londn Madnd Mlano Monffnl Mostau Murah M POLTITKA VE OTESI MEHMED KEMAL Mustafa Ekmekçı'nın Tekın Yayınevı'nın bastığı yenı krtabı 'Uyanın Heeyinı okuyorum Eskı yazılar ama okundukça yenı tatlar verıyor Vfedat Oalokay Ankara Beledıye Başkanı ıken (1976) bır AP'lı gelıp soruyor "Bır daha adaylık koyarsam zırdelıyım, demışsın Sahı doğru mu başkan?" Bnl BP Bom Bru*s* Cennre Odde Outayı FranMurt Kalnrc KMn Lsllto» Neden Sonra... "Dedım" "Bravo" S 5° 1»toıw S S S S B A Oentz» 5° 19°1»ırdaS fV Kjstamonu S S° 7° Trataon 7»4 Kaynn S 3 ° « ° Tuncek 11» 3° KırUaret 12° 4°Konva f f Kiitahya 14» 4°Maüt>a e e° A A K A K 8 K K 28° 27» 5» 18° 0° 24» 3° 2° A ac* B bufcıtk K ksı S ss» V UĞUR MUMCU (Baştarafı I Sayfada) GOZLEM Ankarada 'Başkent Gazınosu 'na eğlenmeye gıderler Tabıı yemek sırasında bırkaç kadeh rakı ıçerler Bu arada, masalanna Mechs ıdare amııierınden ve ANAP Kutahya Mriletvekılı Mustafa Uğur Ener gelır oturur le olur Ikı arkadaş arasında once ağız dalaşı başlar sonra tartışma kavgaya dönuşür Kavga gazıno çıkışında başlar Topaloğlu, Cantaş'a ateş eder Cantaş kolundan yaralanır Sılah seslerı uzerıne gaNederler'' 'Bu meret şışede durduğu gıbı durmaz" Oy revlı polısler, Topaloğlu'nun elınden sılahı alırlar Sılah, 765çapında, Baretta markadır Yarı otomatıktır On uç kurşun almaktadır Olayda, Topaloğlu, bu sılah ıle uç el ateş etmıştır Mermıler 'Geco' markadır Olayda kuffanılan bu sılah, Kutahya Mılletvekılı Mustafa Uğur Ene/in uzerıne kayıtlıdır "018188W" sayılı tabancanın sağ tarafında Enerin adı ve soyadı yazılıdır Mılletvekılının sılahı nasıl olur da Topaloğlu tarafından kullanılır? Selım Topaloğlu ıfadesınde mılletvekılı Ener'm masalanna geldığını, bu arada sıyah çanta ıçındekı tabancasını unutup grttığını, kendısının bu çanta ıle bırlıkte tam taksıye bıneceğı sırada Reha Canfaş'ın arkadan ıteledığını, bu sırada, elındekı çantanın duştuğunu, Reha Cantaş ıle yerde boğuşurken sılahın ateş aldığını anlatır Olaya tanık olan polıs memurları, Abdurrahman Bulut ve Tacettın Gündoğdu, olay yerınde çanta bulmadıklarını söylerier Selım Topaloğlu, Ankara 7 Sulh Ceza Yargıçhğı'nca 27 şubat gunü tutuklanır Olayda kullanılan sılah ıle ılgılı "ekspertız raporu"nöa, bu sılahın 6136 sayılı yasanın 12/4 maddesı kapsamına gırdığı bıldırılır Ilgılı madde beş yıldan sekız yıla kadar ağır hapıs cezası yaptırımına bağlanan ızınsız tabanca taşıma eylemının cezasını "mermı kapasıtesı 10 adetten fazla tabanca" taşın zınonun önunden geçen 'Asayış Ekıpler Amırlığı"nde gö ması halınde ' yarı oranında" arttırmayı ongormektedır Cumhurıyet Savcılığı 232 1988 gunü 1988/12809 hazırlık sayısı ıle ıddıaname duzenleyerek Salım Topaloğlu haksarhosluk" suçlanndan dava açar Aynı ıddıanamede Reha Cantaş hakkında da "mütecavız sarhosluk" suçundan dava açılır 29 şubat gunü tutuklanan Selım Topaloğlu, 1 mart günü, Ankara 9 Aslıye Ceza Yargıcı Orhan Bılgınr\n kararı ıle salıkında, ' Başkasına aıt ruhsatlı tabancayı taşımak suretıyle 6136 sayılı kanuna muhalefet, sılahlı müessır fııl, mütecavız (Başlarafı 1. Sayfada) mılyon 272 bın lıraya yukseldı Manaş, aynca kamyona da zam yaptı Şanzımanlı kamyonun satı; fiyatı yüzde 15'lık zamia 58 mılyon 240 bın lıradan 67 mılyon 200 bın lıraya çık tı Dığer otomotıv üretıcısı firmala nn da yenı zamlarını açıklamaları beklenıyor Insaat malzemelen de her zamankı gıbı zam kenanma katıldı Vıtra, ürünlenne yuzde 1023, ECA yüzde 1015 ..rasında, Pımaş yuzde 20, Toprak yüzde 25, fittıngs üreten Haymalc yuzde 20 zam yaptı ECA, Pımaş, Haymak ve Toprak Seramık'ın yenı fiyatları henuz bayılere ulaşmazken Vıtra'nın yenı fiyatian bellıoldu Vıtra'nın üretüğı 40x50 lavabo extranın fiyatı 26 bın lıradan 28 bın 300 lıraya, alttan klozetın fiyatı ıse 48 bın 500 lıradan 59 bın 700 lıraya yukseldı Kınasıye malzemelerınde pıyasa nın ıkı büyuk firması Burosan ve Melek Kırtasıye art arda yenı zamlı fiyatlannıaçıkladıiar Burosan karbon kâğıdından, seloteype, mürekkepten daktılo şendıne kadar bırçok ürünunun fiyatım yuzde 20 cıvann da, Melek Kırtasıye de aynı çeşıt ürünlenn fiyatım yüzde 15 cıvann da arttırdı Gıda maddelennde ıse aycıçek yagının kılo fiyatı yuzde 16 arttınldı Salat, Komılı, Olın firmaJan fabnka çıkış fiyatlannı yüzde 16'bk zamla 1250 lıradan 1450 lıraya çıkardı Böylece ayçıçek yağmda perakende fıyatlann önumuzdekı günlerde 2000 lıraya ulasacağı bıldınhyor Margarın üretıcısı firmaların ıse gelecek hafta ıçınde fiyatlannı yüzde 10 cı vannda yenıden arttırmalaiı beklenıyor Deterjan üretıcısı firmalar, urünlerıne yenıden yuzde 1520 ara sında zam yapacaklanru açıklamala rına karşılık. venı fiyatlar henüz toptancılara ıletılmedı Zamlar Vergi paketi yolda ANKARA (Cumhunyel Burosu) Arka arkaya gelen zamlan yenı vergıler ızlıyor Halen Meclıste bu lunan ve önumuzdekı hafta çıkması beklenen yenı vergı paketıyle, kola dan rakıya, sıgaradan otomobıle ve akaryakıta kadar bırçok şeye yenı vergı getırılıyor Yenı yasa ıle özel lıkle motorlu taşıtlar ıçın uygulanan vergı oranları önemlı olçude arttırı lıyor Halen yuzde 9 olarak uygula nan akaryakıt tuketım vergısı de yuzde 21 'e yukseltılıyor Yenı vergı paketının TBMM de kabul edılerek uygulamaya konma sının ardından yenı zamlar da bek lenıyor Ancak M»I günlerde sıgara, ıçkı ve otomobıle yapılan zamlann bu vergı paketıyle ılgılı bır hazırlık olduğu da beurtılıyor Buna gore yenı vergılenn getıreceğı fiyat artışları son zamlar dıkkate alınarak en azından bır sure tuketım maddelenne yansıtılmayacak TBMM Genel Kurulu'nda bekle yen vergı paketi ıçınde en yaygın ver gıyı eğıtım, gençlık, spor ve sağlık hızmetlen ıçın konulanı oluşturuyor Bu hızmetler ıçkı, sıgara gıbı tekel maddelennden alınan vergılerle kar şılanacak Buna gore, bır paket yer lı sıgara alan 40 lıra, yabancı sıgara alan ıse 100 lıra eğıtım, gençlık, spor ve sağlık hızmetlen vergısı ödeyecek Bır şışe kola ya da bıra ıçenler 1020, bır küçuk rakı ıçenler 200, şarap ıçenler de 2040 lıra vergı ödeyecek ler Eğıtım, gençbk, spor ve sağlık hızmetlen vergısı ıçın alınacak tuketım maddelerı ve bunlann vergı mıktarları şövle " Bır paket yerlı sıgara 40 TL Bır paket ıthal sıgara 100 TL Bır paket tütun 40 TL 10 adet puro 80 TL Kuçuk bıra 10, büyük bsra 20 "Zır delılerın sağı solu bellı olmaz Ben delıyım ama benım solum bellıdır' Vedat Oalokay'a delı mı derlerdı, akıllı mı derierdı, bılemiyeceğım Ama delıdolu olduğunu bılıyorum Ankara'da ortak bır gazete çıkarmıştı da ortağını bır gun sılle tokat nasıl dövmuştu< Akıllı bır adam böyle ışler yapar mı? bu konuşma gösterıyor ki, artık Vedat'ın da solu bellı değıkjır Bu sıyasal gıdış ve akış karşısında sağını şaşırmıştı, solunu da şaşırdı Bakalım sozlerınde duracaklar mı, mandepsıye getırecekler mı öğreneceğız Bır yazar eskı yazdıklannı okuojkça avcılığını öğrenır Rast mı gelmış, karavana mı, bır bakarsın yıllar sonra önune dökülür Eskı yazıları, hele sıyasalsa, yenıden yayımlamak bır cesaret ışıdır Şızım Ekmekçı bu cesaretı gösterenlerdendır Polıtıkacıların geleceğı de eskı yazılar gıbıdır Bır bakarsınız o partıde, bır bakarsınız bu partıde Bızım ellı demokrasısınden sonra partıden partıye atlamanın ılk şampıyonu Fendun Fıkrı Duşünsel'dır sanıyorum Tek partı dönemının gözdesı, Meclıs Başkan Vekılı, bütün umudunu tek partıye bağlamış, yen geldığınde 'ölürüm' demış bır sıyasetçının ıktıdar değışır degışmez karşıya geçmesıne şaşıp kalmıştık Ama yıllar geçtıkçe görduk kı, Fendun Fıkrı üstadımız zemzemle yıkanmış; ondan sonra gelenler kaç partının kapı tokmağını eskıttıler İlk aklıma gelen Fethı Çelıkbaş dostumuzdur, kaç partı değıştırdığını kendı bıle unutmuştur Berekei Çelıkbaş'ın seçım çevresı sağlamdır Allahı var partı değıştırır, ama her yenı gırdığı partıye seçım çevresınden bırkaç mılletvekılı de getınr Son seçımde de öyle olmadı m ı ' Çelıkbaş'ın oyları ANAP'ın torbasına doldu Mılletvekıllerı son dönemde epeyce partı değıstird'ler Anayasa engel sayılıyordu değışmeye ama ona da bır kulp buldular Bılmem kaçıncı maddeyı ışlemez hale sokuverdıler. Mılletvekıllennın partı değıştırmelen gene neyse ne de, bır zamanlar 'mebus pazariarı' kurulmadı mıydı9 Mebus alınıp, mebus satılmıyor muydu? Bu alışverışe katılanları soylemeyelım kendılen bılırler; demokrasının sağltğını bozmayalım Çok çırkın değıl mıydı? Bır araştırma önergesı sırasında Meclıste grup kurmaktan düşmüş bır partıye ödunç mılletvekılı verılmemış mıydı? 12 Eylul de gelenler buna engel olmak ıstedıler ama güçlerı yetmedı Oysa beşı de her şeye guçlennın yeteceğını sanıyorlardı 1940'lardan bu yana parlamento muhabırı olarak Meclısı ızlemışımdır Görmedığımız şeyler kalmadı Her dönemde yenı bır 'ıcat' çıkarmadılar mı? Partı d/sıplmı, partı dısıplını Anladık ama partı dısıplını adı altında tepede oturan partı başkanının bütün kaprıslennı çekmek ne oluyor? Dedığı dedık de, bır de demedıklen var, onlar ne olacak? Duşünüyorum da, Hasan Polatkan, Fatın Rüştü Zoriu, Namık Gedık ıçın soruşturma önergelerı çoğunluk oyian ıle gerı çevnlmeseydı, Huda ömür vermışse, bunlar şımdı sağdılar Korku öylesıne Içışlerı Bakanı Namık Gedık'ın ıçıne sınmıştı kı kendını pencereden aşağı atmak zorunda kaldı Adnan Menderes bır turlu gıtmek ıstemıyordu Gerekçesı de "Ben kendıme sabık başbakan dedırtmem"d\ Dense ne olurdu 9 Sabık baş"Ben delıyım ama solum bellıdır" demış On yıl önce geçen ANKARA'dan YALÇIN DOĞAN (Baftamfı 1 Sayfada) rında bulunabılenlere "akıl almaz olanaklar sağlıyor Turk ekonomısınde dar gelırlı, "zam yağmuru" altında ınlıyor üst gefır grupları ' ıthal edılen lüks mallara ' boğuluyor Işte özal ekonomısının en çarpıcı ve doğrudan doğruya halkı ılgılendıren en buyuk çelışkısı, çeşıtlı sınıflar arasındakı en buyuk ayrımı Nasıl mı'' 1988 program ve bütçesının sayfaları bu 'nasıl ın ' belgelenyle dolu Özal ne yapıyor? Arka arkaya 7 zam yağdırıyor Hangı mallara Halkın gunluk tukettığı mallara Neden? Iç ve dış borçları odemek ıçın Kısı başına düşen tuketım mıktarını zam yoluyla azaltmak ve buradan sağlayacağı tasarrufla ıç ve dış borcu odemek Özal'ın ana felsefesı Kışı başına duşen tuketım artış hızını yuzde 7 den yuzde 2 9'a ındırmeyı ongörurken duşunduğu bu Burada bır sosyal adalet aramak ' gerekmez m ı ' Borçlann ödenmesı konusunda toplumun tum katmanlarına ' özvende bulun mayı" önermek gerekmez m ı ' Kâğrt üstünde ve meydan nutukla rında öyle Ya gerçekte? Işte, hu zurunuzda 1988 programının en çarpıcı bolumlerınden bın 1986 yılında Turkıye tam 956 mıl yon dolarlık tuketım malı ıthal edıyor 1986 yılındakı ortalama dövız kuruyla Türkıye ıthal ettığı tuketım mallarına 700 mılyar lıra oduyor 1987 yılında tuketım malları ıthal etmek ıçın 1 mılyar 166 mılyon dolar ödenıyor 1987 yılı ortalama dovız kuru ıle tam 998 mılyar lıra harcanıyor Ya "kemerienn sıkıldığı' 1988 yı lı ıçın ne öngörüluyor? Bu yıl da tam 1 mılyar 374 mılyon dolarlık tu ketım malı ıthal edılmesı planlanıyor T3u ytlın ortalama dovız kuru ıle vıskıye cıkolataya parfume pırlanta saate, Hollanda peynırıne, puroya, yabancı marka buzdoiabına cımnastık aletlenne pıpolara yabancı sıgaraJara havyara tam 1 tnlyon 745 m/lyar lıra odenecek Özal hanı tüketımı kısmak 9 amacıyla" zam yağdırıyordu Evet zamlar halkın kullandığı günluk mallara yağıyor Elektrığe kâğıda sıgaraya petrole ve ığneden ıp'ığe Ama bu mallara her geçen gun zam yağarken ve zam yoluyla kışı başına duşen tuketım azaltılmak ıstenırken lüks mal ıthalatı arttınlryor' Işçı, köylü memur emeklı toplu olarak dar gelırlıler tuketımı kısmak zorunda kalırken luks mal ıthalatı Turk Lırası hesabıyla geçen yıla gore tam yuzde 75 oranında arttınlıyor' Bu gerçek karşısırrda Özal'a yöneltılecek soru şu ' Kımın tüketımı kısılıyor? Kim kemer sıkıyor' Dar gelırlıler kemer sıkarken tuketım malları ıthalatı neden genışlıyor"? ' Üstelık, burada bır başka konu daha var 1988 yılında odemeler dengesının 885 mılyon dolar açık verecegı hesaplanryor Luks tuketım ıthalatı ıse 1 mıryar 374 mılyon dolar Bır başka deyışle ' Eğer luks tuketım ıthalatına bu kadar dövız aynlmasa odemeler dengesı bu açığı vermeyecek Devam edersek,' toplumda bazılan lüks tuketım yapmasa 885 mılyon dolarlık tasarruf yapılmış olacak Bır yandan 'dış borç artıyor' dıye feryat ederken, öte yandan 'luks tuketım uğruna yenıden borçlanmak' polıtıkası ızlenıyor Ben bır ekmek almak ıçın düşü nurken, ötekı çıkıta muzu atıyetle yıyecek Sen bır kadeh rakıyı elın tıtreye tıtreye ıçerken dığerı vıskısını gonül rahatlığıyia yudumlayacak Sonra da Ozal TV'ye çıkıp 'Raflar her turlu malla dolup taşıyor" dıyecek Işte Özal Adaletf" TL Küçuk şarap 20 TL, büyük şarap 40 TL Köpuklu şaraplar 100 TL Şampanya 250 TL Kuçük rakı, votka, kanyak, an, vermut, lıkör, 200 TL Büyuk rakı, vıskı, votka, kanyak, vermut, lıkör, 400 TL Galon vıskı 800 TL " Bakanlar Kurulu, bu vergı mıktarlarını dıledığınde 10 katına arttıra bılecek Yenı vergı paketınde yer alan bır başka hükumde, akaryakıt tuketım vergı oranı da yuzde 21 'e çıkanlıyor Akaryakıt tuketım vergısı halen yüzde 9 olarak uygulanıyor Bu arada Tasıt Alım Vergısı Yasası'na yeru bır huküm eklenerek bır ek vergı getırılıyor Bu ek vergı uyarınca otomobıl, "kaptıkaçtı, panel, arazı taşıtı ve mımbüslenn ılk alımı sırasında 1 mılyon lıra ek vergı odenecek Yabancı otolar ıçın ek vergı ıthalat sırasnufeuygulanacakEk taşıt alım vergısı 10 yıl sureyle uygu lanacak tlaca zam tlaç bır haftalık aradan sonra ye nı bır zam daha gordu Sağlık ve Sos yal Yardım Bakanlığı, Türkıye'de üretılen ya da yurtdışından ıthal edıIen 335 ılacm fiyatına zam yaptı Aralannda ıthal yoluyla getırtılen kanser üaçlannın, antıbıyotıklenn ve sınır sıstemı hastalıklannın tedavısın de kullanılan ılaçlann yoğunlukta bulunduğu lıstedekı ılaçlara yapılan zammın yuzde 2 ıle yüzde 68 arasında değıştığı saptandı SSYB tarafından töm ıllerm valıhklenne göndenlen lıstede en yüksek oranlı zam, halk arasında "sara" olarak bılınen "epilepsi" hastalığı nın tedavısınde kullanılan "depakın" adlı ılacm fiyatına yapıldı Da ha önce 2 bın 100 lıraya satılan de pakının fiyatı yüzde 68 oranında yulrseltılerek 3 bın 530 lıraya çıktı En düşük oranlı zammı ıse, yüzde 2 ıle "novantrone" adlı kanser ılacı gördu Bu üacın fıyaü da 237 bın 500 lıradan 244 bın 15 lıraya çıkanldı verılır lu'nu bır başka dava nedenıyle tanımasıdır Bırkaç yıl once Başbakan Sayın Oza/'ın eşı Semra Öza/'ın özel sekreten Sevınç Teoman Kızılcahamam donuşunde bır kaza sonucu yaralanmış, Selım Topaloğlu, bu kaza nedenıyle, Yenımahalle 3 Aslıye Ceza Mehkemesı'nde yargılan llgınç bır rastlantı, Yargıç Orhan Bılgınin Selım Topaloğ mıştı Yargıç Bılgın, bu davadan sonra, Ankara 9 Aslıye Ceza Yargıçlığına atanmış bır rastlantı sonucu, aynı Topaloğlu ıle ılgılı dava dosyası onüne gelmıştır Olayın kısa özetı budur Davanm ozu ıle ılgılı yorum yapmak yasaya aykırıdır Bu yuzden, konunun bır başka yönüne değınmek ıstıyorum kındakı Yasa" nın 2 maddesı şu hukumıe son bulmaktadır 6136 sayılı "Ateşlı Sılahlar, Bıçaklar ve Dığer Aletler Hak Bu davaya da bakan yargıç Orhan Bılgırid\r TURKIŞ WE YAPnfOR? bakanlık darağacına gıtmekten daha mı kötu 7 Ya sonra gelenı? O da, "Bulun 226'yı duşurun benı " tutturmamış mıydı? 226'yı bulamadılar ama ıkı kez sandafyesınden aşağı yuvarladılar lyı mı oldu? Bugun hepımızden koyu demokrat kesılıyorlar, başkaları malı alıp götürdukten sonra, yenı demokratlık da pratıkte pek ışe yaramıyor Güven bunakmı aşihrsa ŞÜKRAN KETENCİ "Tnrkls'te çatlama", "YoıtennMk istifalar bekleniyor", "Otaganaslu genel kurula gıdilebıür . " ha berlerınm yavunlandığı gun toplanan Turkİs Bas kaniar Kurulu, tanhınm belkı de en [artışmasız ve en kolav karar alınan toplantısını vaptı Turktş yönetımınm loplusözlesmelerde ızlenetek politıkaya ılışkın getırdığı onerıler uzennde açuan gorıişmede, sendıka başkarüarı sadece teşekkür etmek ve aynen katıldıklanru söylemek uzere soz aldılar Karar önerılenmn vırgulüne, noktaana dokunulma dan, başkanlar kurulunun oybıriıgı ıle alınmış ka rarlan olarak kamuoyuna açıklandı Dunkü gazete haberten, TürkJş'te alınan karar lann, ne kadar cıddıye alınmadığının bır yenı kanıtı 1 nısan şakaa yapümıyorsa, alınan kararlann an lamı, bu yılın gündemındekı loplusözleşmelerı un zalanmayacak grev hakkt olan butün ışyerlennde greve gjdılecek. grev ),akkı olmayaniar ıle bu vı) ıoplusözleşmesı olmavan ışçıler ıse dayanışma ıçınde, tüm sendıkalann katılacaklan her tür destek eyle nune katılacaklar 700 bıne yaklaşan ışçınm top lusözleşmesı ımzalanmavacak 360 bır.ın Ostündekı ıjcı ıçın yasal grev hakkı kullauılacak Ve mılyonu asan bır ışçı kıtlesı de tek merkezden behrlenecek her tür de tekleme eylemıne katılacak ANAP ıktıdarının, Başbakan Özal'ın uykulannjı kaçması gerek Bırakın eksıksız uygulamayı, »öz ko nusu kararların aksamalı uygulaması dahı bır ıktıdarı cıddı olarak sarsar halta göturebıhr Turkiş'ın çok karar aJmasma, buyük sozler söylemesıne ve çok az cıddı ış yapmasına alışkın kamuoyu ve ıktıdar, bu kararlara da uvguianmayacak •"blöf' olarak ba kabıleceklerdır He'e de 20 gün önce toplanmış baş kaniar kurulundd, Türklş'ın bır dızı e>lem ve en sonunda da genel gre\ kararı almtş olduğu da göz önü ne alındığında Gerçekten ovle mı' Türklş'ın, Turk Iş uyesı sen dıkatann, ışçı haklarının süreklı ga.sp edılmesıne seyırcılığı, aczı sörup gıdecek mı') Bızce kamuoyunun gözünden kaçan bazı önemlı gelışmeler oluvor Seçtmler sonrası, sendıkaahğm ılkelerını bır ya na atarak, yığılan sorunlar karsısmda korku. panık, saşkınlık ıçınde kendılennı kunarma kaygısma dü sen profesyonel sendıkaular, ger^eklen kendılennı kurtarmada umudu, ANAP ıktıdarı ıle anlaşmaya, teslımıveıe bağlamıştardı Şok zamlarda, acı ekonomık recetede, dunyada örneğı görülmevetek sendı kaj tcpkısızlık bundan kaynaklanmıştı AncaL ışçılenn aylarca oyalandığj ek zam "îadaka" damgası nı yıyınce, yenı yenı zaralarla tabandakı ışçı ofkesı, sendıkacılaruntzı ANAP ıktıdanndan daha fazlakorkutmaya başlayınca, koltuklann daha bır sallandı ğı göruldu Bu kez korkunun kaynagı vön degısıırdı Işçı tabanından duyulan korku ıle, ışçı hakkını korumada gen kalan profesyonel sendıkacılaı, prolesyonefce yeteneklennı kuilanarak en ılende görünmenın yollanm ar adı lar, Yasal grev hakkını kullanmayan, ışçı haklarının kısıtlanması karşısında en do ğai sendıkal tepkıienn konulmasma karşı çıkan ya da destek venneyen sendıkacılar, avıpîannı kapama kaygısı ıçinde en olınayacak, ılerı tepkılerr savunur oldular Bır koşulla kı, profesyonellığın, kurnazlığın verdığı yetenekle, hem en ılerde görunup hem de en az sorumluluğu üstlenmeve çabaladılar 1980'lı vıllarda ışçılerın araJıksız hak kaybelme len karşısında, sendıkacılarımız, uzun zamandır bocalıyorlar Özelhkle Türk Iş'te. sıvasi ıkudarlarla uzîaşarak bır şeyler kotarmaya alışmıs, ışçı tabanına güvenmeyı, onun gucune dayalı, zor yoidan hak eide elmeyı unutmuş sendıkacıianmız uzun bır zamandır ne yapacaklarını, nasıl yapacaklanm bılememenın sıkımısuıı yaşıyorlar Gerçekte çok azı bılınçh jra da bılınçsız ışçı çıkarlannın karşısında, çoğunlu ğu ıse ışçı çıkanannı savunabılmeden yanadırlar Ancak tum profesyonellık dcneylenne, yeteneklenne ve kurnazlıkianna karşılık, kolaya ahşmanın, sendıkal ıtke ve slandartlan sendıkal ablakı sınıf bıbncmı asla kazanamanuş olmanın sapmaiannı sürekh vaşayarak Sendıkal denevımlen ve sezgıien ıle ANAP ıktıdarının uygulamalan ıle bfltünlesen yasalar çemben ıçınde, kendı çıkmazlan ıçınde durmadan gen adım attıklanm, batağa saplandıklannı görüyorlar Bu nedenle de 1985 8687 88 ydlannda gıderek dozu artan bır bıçımde ev îemden söz edıyor. evlem kararlan ahvor ve bazı eylemler de yapıvorlar Seçimler sonrası bırkaç ay süren sapma ıle daha ağır bır batağa saplandtkJarını görünce de can havlı fle 1011 şubat tanbiı başkanlar kurulunda, genel greve kadar uzanan bır dızı yenı eylem karan aldüar Yıne cıddıye alınmadılar Çünku ne sağ sol muhalefet, Türk tş yönetımını gend grev karan aünaya zorlarken, ıçten ve ınandıncı ne de vönetım cıddı ış yapmada kararlı ve yönlendırıcı ıdı Kaçınılmaz benımsenen "evtem" sorumluluğu. üstune aianın ehnde patlayacak bır bomba gıbıydı "Bunca yıllık 6>oe>1i sendOuKniar, naal bu kadar tçınde, \apabâ£cegııııızc manıaadıgmu, bırbınnize guvtnmedıgınu, yapmaya niyeüi olmadıfeıBIZ kamrian savurup aJdıuız?.." sorusuna, alınan kararlarda gerçekten yetkıh ve sorumlu bır sendıkacınm ıçtenlıkîı yanıtı şöyle ' Herkes bırtHrinden öyiesme iinVövor ve guveamıvor kı, karsı çıkan, biraz gende goranen hemea du}iıfaıcak. İşçı ofkelı, bır şeykr beklıvor Ba korka 0e kırase karsı çıfcamadı." 10I b şubat tarıhlennde alınan eylem kararlanndan sonra profesyonel sendıka yönetıcılen kara kara duşünüyorlar Çünku kımse topu dtğennın elme atamamış, ortada sonunda patlayacak bır bomba varsa, herkesın bırden elınde kalmışo Alınan karar lardan dönulemezdı Eylemler yapılacaktı, ama bu hazırüksızlık, bu güven bunalımı ıçınde nasıl gerçek leştırılecektı'' İşte Turkİş yönetımımn sendıka başkanian ıçın sürpnz olan ve öncekı gün yapılan başkanlar kuruluna getırdığı venı eylem kararları bu anlamda bır ılav gıbıydı tşe en doğal, en masum ve yasal hak Lann kuflanılması ıle başlanacaktı Sendıkalann toplu pazarhk hakkını vok sayan ve sıyası ıktıdarın dıkte ettırdıgı KİT sözicşmeienndekı duşuk ucret artışı önensıne karşı çıkılacaktı Türk Iş ve sendıkaiar hıç değılse geyen yılın kaybını ve I988'ın enflasyon artışı nı karşılayacak bır ücret artışında dırenecekicrdı Bu kadar masum bır ı<tek karşısında, vasal grev hakkının kuüarulmasına k/m nc dıyebtlır kı' Dığer sendıkalardan davanışma ve destek eylemlerı ıçın de asla "sıyasj, Ktfolojık'" suçlaması da gelmevecek Daha önce alınan eylem kararları ıle ıç ıçe, yemek bovkot lan, soplantı ve mmnglerle başlayan, uvuşmazlık ve grevterle gelısen ortak karşı kovma davanışmayı ge hştırecek, yıllardır vok olmuş guven bunahmını, moralsızlığı aşmaya yarayabılecektı Tek sorun, öncekı gun çok morallı, çok ıçtenlıkîı görilnen sendıkacılann ılkesızlıkten, eskı hastahklarmdan kurtulamavarak, bu kez çok gönüllu almtş oldukları kararlardan caymaları 1984 85 86'larda yaşandı Toplusözleşmelere ılışkın o zamanlar da bazı ılke kararları aündı Ancak başkanlar kurulunda bu kararlara oy kallanan sendıkavilar, bazen bırkaç gün ıçınde bu kararları çığneyen toplusözle^melerın al tına kolayca ımza atıverdıler Bu kez aynı sapmalan, aynı kolayhkla yapmaları olasılığı az Başkaniar kurulunu "eylem komıtesme dönüşturerek yetkı>ı bu organa verdıler ve kendılennı bâğlayıcı karar lar aldılar Türkfş, sendıka başkanian bırbırlerı ıle ışçı tabanı ıle olan güven bunahmını bır ölçüde olsun aşabılırlerse, ışçı ıçın surekh hak kaybetmenın Türkıye'de bır kader olmadığı kolayca gorülebılır SORULARI/SORUNLARI YILMAZ ŞtPAL Sözleşme farkları ve SSK primi SORU: Bir kamu kuruluşonda ışçiyim. Ocak 1987de başlayan toplusozieşme goruşmeleri haziran I987'de sona erdi ve bağıtlandı. Bu arada bordrolar yapıldı ve tam odeme yapılacagı sırada, "Yanlışhk oldu, farkların tamamından pnm kesmemtz gerek" dendi ve super prim de kesiidi. Benim duşuncem primin Soper Emeklüik Yasası'un yunırluge girdigi 9 Temmnz 198Tden sonraki ucretlerden super prim kesilmesi gerektiğidir. Çnnku odenen f arklar geriye donuk olup, yasadan önceki sureye ilişkindir. Altı aylık zam farkı 9 Temmuz 198Tden sonra ödendi diye super prim de kesilmesi gerekıyor mu? S.B.O. YANIli Sosyal Sıgortalar Yasası'nın 77. maddesınde "Prime esas ucretler" şoyle belirlenmiştin Sigortalılarta ışverenlenn bır aj için odeyecekleri primlerin besabında: a) Sıgortalılann o ay ıçınde hak ettiklen ucretlerın; b) Pnm, ıkranuye ve bu nıtehktekı her çeşıt ıstıhkaktan sıgortalılara o ay ıçınde ödenenlenn, c) Idare ve kaza mercılennce venlen karar gereğınce (a) ve (b) fıkralannda yazılı kazançlar nıtelığınde olmak üzere sıgortalüara o ay ıçınde yapılan ödemelenn; Bnıt toplamı esas alınır." Yasa, ödemelenn gerıye dönuk de olsa ödendığı ay göz önüne alınarak pnm kesilmesi gerektığını vurgulamıştır. Toplusozieşme gönişmelen sırasında ve toplusözleşmenın bağıtlanıp yürüTİüğe gırmesınden öncekı sıireye ılışkın ücret ve ücret nıtelığındekı farklar ödendığı ay esas alınarak ve ödendığı ay ıçın geçerlı sıgorta prımı tavanını aşmamak koşulu ıle değerlendırılır Super Emeklüik Yasasrmn yürürlük tanhı olan 9 Temmuz 1987 öncesme ıhşkın aylık ve ıkramıye vb farklar, 9 Temmuz 1987'den sonra ödenmışse, ödendığı ayın geçerlı prim tavanına göre pnm kesilmesi gerekır Bu bakımdan yapılan uygulama doğrudur ÇAOŞANLARIN Sılah bulundurma ve taşıma ruhsatma haız kımsenın bu sılahla b\r suçun ışlenmesı veya muhafazasındakı ıhmal ve kusuru netıcesı başkalan tarafından bır suç ışlenmesı veya ıntıhar veya ıntıhara teşebbüs edılmesı hallerınde sılah vesıkası gerıye alınır ve bır daha sılah bulundurma ve taşıma ıznl venlmez Çimentoyg zam Bu arada Marmara bolgesının dört buyuk çımento uretıcı firması Akçımento, Kartal Çimento, Aslan \e \uh Çımento da yılbaşından bu ya na yaptıkları ıkıncı zammı dunden ıtıbaren yürürluğe koydular Dört uretıcı firma çımentoya yüzde 4 2 zam yaptı •« Madde bu kadar açıktır Bakalım, Kutahya Mılletvekılı ve Içışlerı Bakanı Mustafa Kalemlı, aynı ıl mılletvekılı Mustafa Uğur Ener'\n bu olaydan sonra sılah ıznını gerı alacak mı, almayacak mı? Alacak mı dersmız? Ucrete darbe Tüketici fiyatlannın 1 yıllık seyri DIE CZ] İTO Jİ. Enflasyon tam gaz (Baflarafı 1 Sayfada) yuzde 2 2 yuksden toptan eş>a fiyat larındakı yıllık artış da, geçen yılın aynı dönemındekı yuzde 23 7'lık ar tışa kar^lık, geçen ay sonu ıtıbarıy la yuzde 59 6 oldu Hukumetın enflasyon «ostergesın de temel olarak aldığı DİE topıan eş>a fıyatları endeksının ıkı aylık ar tışı yüzde 13 5 oldu Ankara Buro tnuzun hesaplanna gore hukumet n yıllık yuzde 33'luk hedefîne u!a>abılmesı ıçın bundan sonrakı tum aylar da fi>at artışlarının yuzdp ! 6'yı aşmaması gerekıyoı Aylık artışlar )1izd^ 2 olursa yıllık artış uzde 38 4 ola cak Ancak ozellıkle tcmel gırdı ure ten KIT'lerle petrol \e Tekel urun 'enne yapılan zamlar nedenıyle fıyat artışlarının mart a>ında dı yuzde 5'ın ustüne çıkması beklenı>or DİE verılerıne göre, geçen ay tu ketıcı fıyatlarındakı en yuksek artış yuzde 5 9 ıle Zonguldak'ta gerçek leştı DlE'nın yuzde 3 1 ıle en duşuk fıyat artışının gerçekleştığını bıldır dığı Izmır'dekı şubat fiyat artışları lzmır Tıcaret Odası'na göre ıse yuzde 4 9 oldu lzmır Tıcaret Odası, Izmır'dekı 12 aylık fıyat artışlarını ıse yuzde 78 7 olarak uvıkladı DlL'nın hesaplamalarına gore geçen ay pera kende Hyatlar Istanbul'da yuzde S S Ankara'da da yüzde 4 4 arttı Buna gore, Istanbul'da 12 ayiık artışlar yuzde 65 5, Ankara'da da yuzde 61 6 oldu Istanbul Tıcaret Odası'nın rakam larına gore de geçen ay 'stanbul'da perakendefivarJaryuzde 4 8, toptan fiyatlar da yuzde 5 7 arttı Bu rakamlar geçen yılın aynı dönemınde sıra sıyla yuzde 1 5 ve yuzde 2 1 olmuş tu İTO'nun hesaplamalarına gore geçen yıl şubat ayı ıtıbarıyla yuzde 27 9 olan yıllık toptan eşya fiyat artışları bu yıl yüzde 42 7 oldu Yıne geçen yılın aynı dönemınde yüzde 35 2 olan perakende fiyatlardakı yıllık artış da bu yıl yuzde 50 6'ya yuk seldı ITO'ya göre geçen ay toptan fiyatı en çok artanlar, pınnç, un, soğan, zevtınyağı, uzüm, kahve, tutun, sı gır etı, sut, derrur, kereste, çıvı, kömur, benzın, nazot, cam gıbı mal lar oldu İTO, zorunlu gıda malla nnın perakende fiyatlannın da geçen ay ortalama yuzde 6 8 arttığını he sapladı Kadıköy 5 Aslıye Hukuk Hâkımlığı'nın 18 2 1988 tarıhlı kararıyla Hüsnuye olan adım Fılız olarak duzeltılmıştır FİLİZ ÇİÇEK (Baştamfı I Sayfada) kıtı degerlendiren leknıklen kapsa>an ve kamu kesımınde dengesızlıklen gıderen bır japıda kunılması temın edılecektır. Bu amaçla ışdeğer derecesı ve kademe savılannda denklık sağlanması. aynı ışı yapanlann unvanJannın ve başlangıç ucretlerıniD eşıt olması, taban ve lavan ucretlen arasında açıklıgın denk tutulması, kuruluşlann ust yonetınuyle ışçı ucret sıstemı arasında ucret hıverarşısının korunması ılkelenne uyulması ve bu doğnıltuda ış etudu ve zaman slandardı çalışmalan yapılması devam ettınlecektır." Genel anlamıyla ayrı ayn ya da ay nı kuruluşlarda, aynı ışı yapan ışçı lere eşıt ucret vermeyı öngören, an cak sendıkalann pazarhk gucunu de azaltan ış değerlendırmesı yöntemı nın hemen ardından programda, toplusozleşmelerde yer alan sosyal yardım kalemlennın ucrete yedınl mesı ıle ışçılerın kazanılraış haklanndan bmsının daha gerı alınmasına yonelık şu "tedbırier" sıralandı "Toplu ış sozleşmelenyle verilen zamlann adıl şekılde sonuçlandınlması ıçın, kamu kuruluşlannda ışçılık odemelennın vapısı, esas ucrel ve esas ucrete bağh olarak hesaplanan ek odemeler, prımler. lazmınallar, sos>al jardımlar ve loplam ışçılık olarak gnıplandınlacaktır. Kamu İşveren Sendıkalan vasıtasjyla yenı akdedılecek toplu ış sözleşmelennde esas ucret, pnm, tazmınat, ek odeme ve sosyal yardımlar konulannda tanım bıriıgı temın edılecek, uretımle ve verımle ılgısı tanımlanmadan pnm adıyla sureklı şekılde odemeler, esas ucrelle bırteştınlerek kaldınlacaktır. Toplu ış sozleşmesı, Grcv ve Lokavt Kanunu'nun 3 maddesının 1 fıkrasında yer alan bır toplu ış sozlesmesı, avnı ışkolunda bır veya bırden çok ışyennı kapsavabılır hukmu geregınce eşıtlık ılkelenne davalı, uygulama farklılıklannı ortadan kaldıncı bır yapıya sahıp olması, zamandan ve masraflan lasarruf saglayıcı ve ozellıkle guçlu sendıkacılıgın yerleşmeM bakımından buyuk onem arzeden grup toplu ış sozlesmelennın kamu kesımınde ve o/el kesımde >aygınlastırılması saglanacak ve bu amacla bır mevzual dcfı$ıklıgı yapılacaktır." CUMHURİYET MATBAACILK VE GAZETECİLİK T.A.Ş. YÖNETİM KURULU'NDAN Sıcu No 34599/3430 Türk Hcaret Kanunu ve şırket ana sözleşmesı hokflmlenne uyarak şırketımızın ortaklar genel kurulu 31 Mart 1988 perşembe günü saat 11 00'de şırketımızın merken olan Turkocağı Cad 39/41 Cağaloğlutstanbul adresınde olağan olarak toplanacaktır. Sayın ortaklann sahıp olduklan fıısse senetlennı toplantı gününden en az bır hafta oncesıne kadar şırket veznesıne teslım ederek karşılığında gınş kartı almalanru rıca edenz 1987 yıh büanço kârzarar hesaplan ıle Yöneum Kurulu ve denelçı raporlan şırket merkezınde toplantı gününden 15 gün evvel Türk Tıcaret Kanunu'nun 362 maddesı uyannca ortaklanmızuı ınceletnelenne hazır bulunacaktır 1 Açılış ve Başkanlık Kurulu'nun oluşması, 2 1987 yılı ışlem ve hesaplanna ılışkın Yönetım Kurulu ve denetçı raporlannın okunması, gorüşülmesı ve onayianması, 3 1987 yılı bılanço ve kârzarar hesaplannın ıncelenmesı, onayianması ıle yönetım kurulu Uyelenyle denetçının aklartması 4 1987 yılı kârzarar hesabı sonuçlan hakkında karar alınması, 5 Ana sözleşmenın 24 maddesı uyannca 1988 yılı ıçın Yönetım Kurulu üye sayısının saptanması ve seçımıyle tlcretlennın bebrlenmesı, 6 Ana sözleşmenın 37 maddesı uyannca 1988 yılı ıçın denetçı seçımıyle ücretının belırlenmesı GÜNDEM: YÖNETtM KURULU