Katalog

19 MART 1988 DIŞ HABERLER CUMHURİYET/3 Glasnost Gazetesi polisçe arandı MOSKOVA (AP) Sovyetler Birliği'nde geçen yıl bir grup aydın larafından yayımlanmaya başlanan Glasnost adlı bağımsız. siyasi gazete binasının polis tarafmdan arandığı bildiriliyor. Gazetenin Yazı îşleri Müdtirü Sergei Grigoryantis yaptığı açıklamada polisin iki saatten fazla haber merkezüıde inceleme yaptığı, fotoğraflar çektiğini ancak evraklara el konmadığını ve tutuklama olmadığını belirtti. Yine tanker savaşı İran'ın kara harekâtı da Kuzeydoğu Irak'ta sürüyor. îran uçaklan Musul ve Erbil'i bombaladı. Irak, dün Tahran'a 7 füze atarak, pazar gününden bu yana attığı füze sayısını 30'a çtkardı. Dtş Haberter Serrisi Körfez'de savaş tüm cephelerde şiddetli bir tırmanışa geçerken tran ve Irak toplam 5 tankert vurarak "tanker savaşT'nı yeniden başlattılar. Irak da dün Tahran'a 7 füze fırlattı. Kuzey Irak'taki lran kara harekâtı da sürüyor. tran ile Irak arasındaki "kentler savaşı" tüm şiddeıiyle dün de sürdü. Kara, hava ve deniz cephelerine yayılan savaşta, iki taraf da ağır kayıplar veriyorlar. tran, Irak'ın kuzeydoğu bolgesinde Önceki gun yenı bir kasabayı ele gecirdiğini açıklamasının ardından dün de kara birlıklerinin bölgede Irak'ın Tovaila ve Biyara kasabalannı aldığını one sürdu. Tahran Radyosu, 250 kilometre kare alanı kontrol altına aldıklarım ve 3000'e yakın Irak askerini de öldurduklerinı duyurdu. tran, Irak'ın Musul, Kerkuk ve Erbil kenllerıni de dün ha\adan ve karadan bombaladı. Körfez'de dün toplam 5 gemi vuran İran ve Irak, ateşi denize sıçrattı DUNYADABUGUN AIİSİRMEN Sözüm Sanadır 1984 yılının ilk günleriydi. Sağmalcılar Cezaevi'nin C16 koğuşunda kaçakçılar, sendikacılar, Barış Derneği tutukluları bir arada kalıyorduk. Bir yıl önce de kısa bir süre aynı yerde konuk kaldığımız için kaçakçı arkadaşları artık tanıyorduk. Bıçkın, uyanık insanlardı. Çoğu gençiiler, kendilerini "ekonomik suç" işlemiş kişiler olarak tanımlariar. Oturduğumuz mahallede bulunan bir arkadaşlarını tanıyıp tanımadığımızı sorarken de dayanak noktası olarak, arabalardan söz ederlerdi. "Bizim bir Eren var abi, o da Etiler'de oturuyor tanıyor musun?" Olumsuz yanıt alınca da açarlardı: "Kırmızı bir BMVV'si var." Dünyalarımız o kadar ayrıydı ki... Onlar bizim avukat, öğretim üyesi, doktor arkadaşlarımızın bir ayda kazandığını bir gecede su gibi harcadıkları, bizlerin kapısından içeri adım bile atmadığımız gece kulüplerinden ve o çevrenin yüzer ve gezer kızlarından söz ederlerdi. Bizim konularımız ise çok ayrıydı. Ama yine de uyum içinde yaşıyorduk. Yanımdaki yatakta yine otomobil kaçakçılığından içeri düşen, bir araba kazasında tek bacağını bükemeyecek şekilde sakatlanmış, cin gibi zeki, duyarlı bir arkadaş yatıyordu. Daha önceki konukluğumuzdan tanıdığımız bir başka kaçakçının tahlıye olduktan üç hafta sonra öldüğunü gazetedeki ilanlardan okuduk bir gün. Ben yandaki arkadaşa döndüm: Yazık oldu, keşke iki yıl önce ölseydi, dedim. Neden, dedi genç kaçakçı arkadaş. Nedeni var mı? Hiç değilse şu hapishane rezilliğini çekmezdi. Öyle deme Ali abi, yaşam hapishanede bile güzeldir diye yanıtladı genç arkadaşım. Bir an dondum. Genç kaçakçı arkadaşım çok sade, ama çok önemli bir gerçeğe parmak basmış ve bana unutamayacağım bir yaşam dersi vermişti. Yaşamı sevmek, en güç günlerde bile yaşam sevgisini yitirmemek, insanın en önemli itici gücüydü. Bu konuşma olurken, Erdal Atabek ne yapıyordu bilmiyorum? Belki biraz ötedeki yatağında oturmuş not alıyor, belki aşağıda çay içiyor, belki avluda volta atıyordu. O günlerde Erdal Atabek'in sessizce aldığı notların, çıkışında iki kitaba dönüşeceğini bilmiyordum. Belki o sırada kendi de bilmiyordu. "Kimse hapishaneye girdiği gibi çıkmaz Ya büyür ya küçülur. Büyüse de insandır, küçülse de insandır" diyor Atabek ikinci kitabı "Sözüm Sanadır"ın sonunda. Erdal Atabek de hapishaneye girdiği gibi çıkmadı. Tabipler Birliği Başkanı olarak hapishaneye giren, yazına okumaya meraklı olan Erdal Atabek, Sağmalcılar'dan çıktığında artık bir yazardı. Yapıtlannı ardı ardına ortaya çıkaracak bir yazar. "Sözüm Sanadır"ı bir çırpıda okudum. Benim için Erdal Atabek'in yazdıklan, kendi yaşamımın bir parçası, kendi anılarımdı. Ama bugün bu kitaptan söz etmemin nedeni bu denli öznel değil. "Sözüm Sanadır"ı herkes için ilginç kılan, yaşamın en güç günlerinde bile insan sıcağını yakalayan bir yazann yapıtı olması ve bilincini yitirmeyen insanın en güç anlarda bile yaşam sevincini yitirmediğine tanıklık etmesi. "Yazar, çağının tanığıdır" sözü üzerine onunla tartışmalarımızı anımsıyorum. Ben bu görüşe katılıyordum. O ise "Hayır diyordu yazar çağının sanığıdır." Görüşümü koruyorum ve Atabek'e teşekkür ediyorum. Sanıklığının tanıklığı olan yaprtıyla güç anlardaki insan sıcağını, yaşam sevincini, insan bilincinin değerini demir parmaklıkların dışına kaçırıp gün yüzüne çıkardı ve hepimize sundu. "Sözüm Sanadır"ı özellikle bu dönemde, yaşamın artık herkes için güçleştiği, hapıshanelerın, küçuk ıç hapishane ve sathı müdafaayı kapsayan buyük dış hapishane diye genişlediğı, tüm değerlerin çözulmeye ve arabesk bir yeniden yapılaşmaya koyulduğu şu karanlık günlerde, başka karanlık günlerin bilincini yitırmemiş kışilerinin nasıl yaşam sevinçlerini koruduklannın tantklığı, belki size de bir yaşam ışığının ipuçlarını verebrlir, kımbilir? Hindistan'da grevler YENİ DELHİ (AP) Hindistan'da muhalefet gruplannca Devlet Başkanı Rajiv Gandi'nin istifa etmesini sağlamak amacıyla yapılan grevler sürüyor. Yeni Delhi'de politik istemlerin yanında ücret artışlannı da amaçlayan otobüs işçilerinin siirdürdüğü grevin, yaşamı felce uğmttığı bildiriliyor. Başkentte beş milyon kişinin otobüs dısmdaki taşıt araçlartyla işlerine gitmeye çalıştıkları, taksi ve triportörlerin ücretleri iki katma çıkarttıklan haber veriliyor. Grev nedeniyle okullar tatil edilirken Vlaştırma Bakanı grevin yasal olmadığını ve engelleneceğini açıkladı. Tanker savaşı Ikı ulkenın Basra Körfezi'ndeki deniz hedeflenne yönelik saldırıları da "tanker savaşı "nı ytniden başlattı. İran, önceki gece Körfez'de seyreden Panama bandıralı Maria2 adlı buıangazı tankerini vurdu. tngiliz Lioyds şirketi tankerde çıkan yangımn kontrot altına alındığmı açıkladı. Saldırıda bir Japon denizci öldu, 9 denizri de yaralandı. Bu saldından birkaç saat sonra İran hücumbotlan bu kez bir Norv^c tankerine saldırdı lar. 284 bin tonluk Berge Lord adlı tankerin uğradığı saldırıda ölen ya da >aralanan olmadı Deniz hedeflenne saldırılarını .abah da sürduren îran helikopterleri ve hücumbotlan, bu kez 87 bin 768 tonluk Singapur bandıralı bir tankeri Hürmuz Boğazı yakınlarında vurdular. Tankerin, saldınya uğramadan bırkaç dakika önce "İran hücumbotlan tarafmdan sanldık" şeklinde mesaj verdiği bildiriidi. Öte yandan Irak da dün Körfez'de iki "buyuk deniz hedefini" vurduğunu açıkladı. Denizcilik kaynakları, gemilerden birinin İran adına taşımacılık yapan Kıbrıs Rum bandıralı Kyrenicos tankeri olduğunu, diğerinin ıse henuz belirlenemedığıni kaydettiler. Irak'ın, tran başkenti Tahran'a füze yağnıuru da dün devam etti. Sabah saatlerinde Tahran'a duşen ve çok sayıda sivilin ölumune yolaçan füzenin yanı sıra öğle saatlerinde 6 füze arka arkaya fırlatıldı. Böylece, Irak'ın pazar günu geçicı ateşkesin bozulmasından bu yana tran'a gönderdiği füzelerin sayısı 30'a yükselditran'da Musul. Basra, Hana\in ve Banmil'de fuze ateşine tuttnŞunu bildirdi. Tahran Radyosu'ndan yapılan bir açıklamada da tran uçaklannın önceki gün Irak uçaklan ile çatışmaya girdiklen ve iki Minge uçağı düşürdükleri bildirildi. Radyo, hava kuvvetlerinden aldığı bilgiye dayanarak verdiği haber de, çatışmamn TSt 24.00'te ulkenın güneyinde meydana geldiğini belirtti ve uçaklann havada imha edıldiğini, pilotlann da öldüğunü kaydetti. Haber ajansı İRNA da, tran uçaklannın önceki gun TSt 17.19 ve dun sabah 04.30'da Irak'ın kuzeyındekı Erbil ve Musul kentlerinde bulunan ekonomik ve askeri hedeflen bombaladıklarım ve ağır kayıplar verdirdiklerini bildirdi. Ajans, bu hava akınlarının dün İran Azerbaycanı'ndakı Azerşehr'in bombalanmasına misılleme olarak düzcnlendığini belirtti. Batı Şeria ve Gazzede Israil ablukası genişliyor Duruşmalan önceki gün başlayan "kol kıran askerler" suçlarını itiraf ettiler. 4 Filistinliyi canlı canlı gömen 3 Israil askeri 22.5 ay hapse mahkum oldu. İsrail hükümetinin işgal altmdaki topraklarda ayaklanan Filistinlilere karşı başlattığı ekonomik ve sosyal "sindirme harekâtı" genişletilerek sürüyor. KUDÜS (Ajanslar) tsrail işgali altındaki topraklarda dörduncu ayına giren ayaklanma, tsrail'in karşı önlemleriyle birlikte yeni boyutlar kazanarak sürüyor. önceki gün FKÖ'nün çağrısı ile başlayan genel grev işgal altındaki topraklarda hayatı felce uğrattı. Önceki günku olaylarda 4 Filistinli daha öldü, 24 Filistinli yaraiandı. Toplam ölü sayısı 100'e ulaştı. tşgal altındaki topraklarda onceki gun başlayan genel grev nedeniyle Gazze Şertdi dısmdaki dükkânlar kapalı kaldı, kitle ulaşımı durdu ve tsrail'de çalışan 110 bin Fılistinlinin çofu işlerine gidemedi. tsrail ordusu da genel grev kararına misilleme olarak yasadışı greve katıldıkları gerekçesiyle Israil'de çalışan Filistinlileri taşıyan Hebron Otobüs Şirketi'ni gelecek haflaya dek kapattı. Bu arada tsrail hükümettniiı işgal altındaki topraklarda ayaklanan Filistinlilere karşı başlattıkları ekonomik ve sosyal "sindirme harelcaü" da genişletilerek sürdünıluyor. İsrail ordusu son üç gün içinde Gazze Şeridi'nde geceleri sokağa çıkma yasağı koymuş, akaryakıt dağmmını >asaklamış, seyahati de engeUemeye başlamıştı. Bu bölgenin, uluslararası telefon bağlanlısı da kesilmişti. İsrail Savunma Bakanı tzak Rabin, Kudüs'te yaptığı açıklamada, bu önlemlere yenilerinin eklenebileceğini söyledi. Rabin, "Filistinli sessiz çogunlugu ces«retlendirVci bir atmosfer yaratmak ve aşırüan dizginlemek için daba geniş ve elkîn önlenıler alacagız" dedi. öte yandan geçen ay Batı Şeriada iki Filistinliyi döverek kollanru kıran üç İsrail askeri önceki gün mahkeme karşısına çıktı. Bir yüzbaşı ve iki er Filistinlileri dövdüklerini itiraf ettiler, ancak avukatları, "Verilen emirlerie yakalanan Araplann kol ve bacakiannın kınlması soylenmişti" diyerek müvekkillerinin sadece emirlere uyduklarını, dolayısıyle suçsuz olduklarını iddia ettiler. Nablus yakınlarındaki Kafr Selım köyunde 4 Filistinliyi^ canlı canlı gommekle suclanan î İsrail askeri de 2 ile 2 5 ay ara.nda hapıs cezalarına çarptırıidılar. Israil askerlerinin dıri dirı gömmeye çalıştığı Filistinliler, daha sonra ko\luler tarafmdan kunanlmışlardı Yunanistan'da öğrenci eylemi ATtNA (AA) Yunanistan'da önceki gün yapılan üniversite öğrenci derneklerinin yönetim kuru/ları seçimleri sırasında öğrencilerle güvenlik kuvvetleri arasmda yer yer çatışmalar çıktu Atina'da, hukuk fakültesi önünde toplanarak yürüyüşe geçen bir grup öğrenci bazı dükkânların camlanm kırdı. öğrenciler daha sonra, yollarda ateş yakarak barikatlar kurdular ve bazı otomobitleri devirdiler. Bunun üzerine, toplum polisi göz yaşartıcı bomba kullanarak olaylara müdahale etti öğrenciler de polise taş ve sopalarla karşıhk verince çatışma çıktu Polisin ondan fazla öğrenciyi gözaltma aldığı haber verildi. H U I I U I I U H O « n v i topfaklaruakiFilıstırrtlensmciırmekıçin her çareye başvuruyorlar Amari mültecı kampı dışında cekıler bu fotoğrafta da kendileri olmadığı zaman Ivile varlıklarmı hıssetörmek amacını taşıyan Israılh askerlerın duvar kenanna koyduklan "asker korkuluk" görüluyor Ancak bir parka. bir mıjler ve bir tahta tufekten oluşan torkukık Fılıstınlı kadını pek korkutmuşa benzemiyor (Fotoğraf: Reuter) I f f l l i f l l l l l l f S I C İ f P F )srail güvenlik güçlerı, ışgal altındakı Belçikcfda yabancı düşmanhğı BRÜKSEL (AA) Belçika'mn haftalık dergisi "Pourguoi Pas" tarafmdan yapılan bir araştırmaya göre, Belçikalılann yüzde 6O'ı issiz yabanalarm ülkelerine gönderilmesini istiyor. Araştırmaya katılan 1200 Belçikalımn yüzde 6I'i yabancıların kendi iş imkânlarmı ellerinden aldıklan, yüzde 46'sı ise, hırsızlık gibi suçlann daha ziyade yabancılar tarafmdan işlendiği görüşiinü paylaştılar. Hükümet, olağanüstü halilanettU elektrik işçileri grevde Yunanistan Olağanüstü hal ilan edUmesine "ABD'nin Panama'ya karşı ilan edilmemiş bir savaş sürdürmesi" gerekçe olarak gösterildi. PANAMA CITY (Ajanslar) Panama hükumeti "olaganustu hal" ilan etti. Olağanüstü hal dunımu hükumete kişisel özgürlukleri de kısıtlama yetkisi veriyor. Hükumet karara "ABD'nin Panama yönetimine karşı ilan edilmemiş bir savaş Paııama karanlıkta sürtJürmesini" ve ulus içindeki politik muhalefeti gerekçe gösterdı. Öte yandan olağanüstü hal ilan edilene kadar, Panama City'de durumun sakin olduğu bildiriliyordu. Ancak maaşlan odenmeyen elektrik santralı işçilerinin greve gitmesi sonucu Panama elektriksiz kaldı. 80 km. uzunluğundaki Panama kanalını yöneten Panama Kanalı Komisyonu yapüğı açıklamada, ülke genelindeki eiektrik kesintisinin Panama kanalını etkilemediğini açıkladı. Açıklamada Panama kanahnın kendi elektriğini üretebilecek kapasitede olduğu bildirildi. Ancak kanaJa elektrik Üreten tesislerin ihtiyacı olan akaryakıtı nakleden boru hattının Gorbaçovh olumlu yanıt Yunanistan hükümet sözcüsü Kostopulos: Gorbaçov'un yaptığı, ABD ve SSCB'nin savaş gemisi ve deniz kıtvvetlerindeki asker sayısının dondurulmast onerisi Akdeniz'in güvenliği açtsından olumlu. ATtNA (AA) Yunanistan hükümeti, Sovyet lideri Mihail Gorbaçov'un Akdeniz'deki Amerikan ve Sovyet donanmalarıyla ilgili önerisini olumlu karşıladığını açıkladı. Yunanistan hükümet sözcusu Kostopulos, Gorbaçov'un çarşamba günü yaptığı, ABD ile Sovyetler Birliği savaş gemilerinin ve deniz kuvvetlerindeki asker sayısının dondurulması yolundaki önerisinin, sadece bu iki ülke arasmda alınabilecek bir karar olduğunu '.•urgulayarak, bu önerinin yanı sıra, Sovyet liderinin Akdeniz'in güvenliği açısından önemli olan diğer önerilerinin de Yunanistan hükumeti tarafmdan desteklendiğini söyledi. Öte yandan Gorbaçov, Yugoslavya'ya yaptığı beş gunlük resmi ziyareti tamamlayarak Dubrovnik'ten Moskova'ya hareket etti. Gorbaçov ve eşi Raisa, CilipiDubrovnik Havaalanı'nda Yugoslavya Cumhurbaşkanı Lazar Mojsov tarafmdan uğurlandılar. Gorbaçov'un bu sabah Yugoslav liderlerle yaptığı son görüşmede, bir SSCB Komünist Parti Genel Sekreteri'nin 11 yıldan beri Yugoslavya'ya yaptığı bu ilk ziyaretin "başanu" olduğu ve iki ülke ilişkilerine yeni boyutlar getirdiği vurgulandı. 5 günlük ziyaret sonunda yayımlanan ortak bildiride, '"silahsız bir dünya" >raratabilmek için tüm nukleer ve konvansiyonel silahlann ortadan kaldırılması çağrısında bulunuldu. Ortak bildiride, her iki ulkenin de tum komünist partilerin kendi yollarını 5eçme haklanna saygı göstereceği ve kendi sistemlerini başka ulkeler uzerinde empoze etme niyetleri bulunmadığı belirtildi. ulusal elektrik şebekesinden enerji sağlamak ta olması, kesintinin kanalı yine de etküemesine yol açıyor. Bilindiği gibi, geçen ay ABD mahkemelerince uyuşturucu kaçakçüığından suçlu bulunan ve daha sonra yönetimi ele geçiren General Antonio Noriega'nın gorevden aynlmasıru isteyen Reagan yönetimi Panama'ya yaptığı bütün askeri ve ekonomik yardımı durdurmuş ve bu durum ülkede büyuk bir krize yol açmıştı. ^AzERBAYCÂN Karabağhlar Ermenistan ile birleşme istedi MOSKOVA (Ajanslar) SSCB'nin Ermenistan Cumhunyeti'nde etnik huzursuzluk nedeniyle bir süre once başlayan gösteriler dun de sürdu. Azerbaycan'a bağlı Karabag bolgesi Komünist Parti Komıtesi de Ermenistan'a bağlanma isteğini dile getiren bir karar aldı. Azerbaycan'ın, Ermenilerin çoğunlukta olduğu Karabağ bolgesi parti komitesinin bir yetkilisi, Moskova'da Fransız Haber Ajansı AFP'ye yaptığı açıklamada, karann "Sovielski Karabağ" adlı yerel gazetede yer aldığını da bildirdi. Karar metnınde, Sovyetler Birliği Komünist Partisi Politbürosu'nun 1923'te Karabağ'ın Azerbaycan'a bağlanmasıyla ortaya çıkan "tarihi hatayı" duzeltmesi isteniyor. SSCB'nin Ermenistan Cumhuriyeti halkı, nufus çoğunluğu Ermeni olan NagarnoKarabağ özerk bölgesinin bağlı bulunduğu Azerbaycan'dan ahnarak kendilerine bağlanması amacıyla geçen ayın sonunda yaygın gösteriler yapmışlardı. Bunu, Azerbaycan'da Ermeni aleyhtarı gösteri ve şiddet eylemleri izlemiş, olaylarda, resmi açıklamalara göre 32 kişi ölmüş, çok sayıda kişi de yaralanmıştı. Ancak çeşitli kaynaklann zaman zaman yaptıklan açıklamalarda olu ve yaralı sayısının daha yuksek olduğu öne sürülmüştü. SSCB Komünist Partisi Genel Sekreteri M<hail Gorbaçov da bizzat devreye girmiş bulunuyor. GüNEYAFRİKA İdamlar için Peres'ten çağn Şevardnadze ynrın Washingtonda WASH1NGTON (AP) Sovyetler Birliği Dışişleri Bakanı Eduard Şevardnadze, Reagan yönetimi ile görüşmelerde bulunmak üzere yarın fVashington'a gidiyor. Pazartesi günü Sovyet heyeti ve büyükelçilik personeli ile çalışmalar yapacak olan Şevardnadze, salı ve çarşamba günleri ABD Dışişleri Bakanı George Shultz ile yoğun görüşmelerde bulunacak. Görüşmelerde ReaganGorbaçov zirvesi, silahsızlanma ve Afganistan sorununa ağırlık verilmesi bekleniyor. İdama mahkum 6 siyahın cezalarının affı için yapılan çağrılar, • Devlet Başkanı Botha'yı yumuşatmazken yüksek mahkemenin infazı ertelemesi, ırkçılığa karşı grupların başarısı olarak nitelendi. JOHANNESBURG (AP) Irk çı Güney Afrika'da idama mahkum 6 siyah hakkındaki infazın ertelenmesine rağmen gergirüik dün de sürdü. Bir mahkeme binası ve polis karakoluna atılan bomba 3 kişinin ölümüne yol açtı. tdamlann ertelenmesi konusunda İsrail hükümetinin de Güney Afrika yöneâmıne başvuruda bulunduğu bildirildi. 1984 yılında siyah bir belediye meclisi üyesinin öldünilmesinden samk 6 sanık hakkındaki idam cezası, yüksek mahkemenin perşembe gunü açıkladığı kararla 1 ay ertelenmişti. İnfazın ertelenmesine gerekçe olarak "bir görgü tanıgının yalan ifade verdiginin saptanmasını" gösteren yüksek mahkeme, 6 siyah sanığın olaya doğrudan kanşmadıklanna, ancak öldürülen kişiyi yakan 100 kışilik grupla "ayaı amacı paylaşlıklan"na kanaat getirdigini açıklamıştı. İnfazın ertelenmesini, BM Güvenlik Konseyi başta olmak üzere ABD, Fransa, Federal Almanya, Ingiltere ve diğer birçok, ulkenın çağrıda bulunmasının yanı sıra ülke içinde ve dışında yükselen protesto eylemlerinin de sağladığı bildiriliyor. Bu arada İsrail Dışişleri Bakanı Şimon Peres'in de Güney Afrika lideri Pieter Botha'ya bir telgraf göndererek, "Size son anda merhamete gelerek infazlan durdurmanız konusunda içten çağnda bulunuvorum" dediğı öğrenıldı. Peres, telgrafında "İsrail halkı infazın durdumlmasıaın Güney Afrika'da banşuı saglannasına katkıda bnlunacagını umuyor" dedi. Öte yandan, Johannesburg'da bir mahkeme binası ve bir poüs karako lu önünde meydana gelen patlamalarda biri polis 3 siyah öldü, 20 kişi de yaraiandı. Polis, olayın sorumlusu sanılan bir beyazın yakalanması için 25.000 dolarlık bir ödül koydu. Kuzey Irlanda yineısındı Son iki hafta içinde şiddet eylemleri, cenaze törenlerinin artmaya başlaması, Irlanda Cumhuriyeti ile Ingiltere'nin arasını açtı. EDİP EMİL ÖYMEN LONDRA Kuzey İrlanda'nın yönetim merkezi Belfast'ta geçen çarşamba günü bir cenaze töreninde 3 kişinin ölumü ve 70'e yakın kişinin yaralanmasına yol açan silahlı saldınrun ardından gergirüik sürüyor. Son günlerde meydana gelen olaylar nedeniyle artık Belfast'ta her gün büyuk bir cenaze töreni duzenlenir oldu. Çarşamba günü olen uç kişiden birinin cenazesi dün kaldırıldı. Öte yandan bir hafta once güvenlik kuvvetleri tarafından vurulan bir gencin perşembe gunkü cenaze töreniyse olaysız geçti. Belfast'm Katoliklerin yoğun yaşadıkları batı kesiminde ise kaçınlan araçlar ateşe verildi. Yer yer çıkan çatışmalarda 9'u polis olmak üzere en az 10 kişi yaraiandı. Bütün bu gelişmeler, İngiltere ile İrlanda Cumhuriyeti atasındaki ilişkınin en "soğuk" dönemine de rastlıyor. Kuzey trlanda Bakanı Tom King, Avam Kamarası'nda son olayları değerlendirerek, "Eğer insanlar sadece intikam ve misillemeye kafa voruvorlarsa, her olayın anlından bu korkunç cinayet ve şiddet dalgası sürecek deraektir", dedi ve "Son 20 yılda Kuze> İrlanda'da 2.500 kişi öldü. Bunlann kaçının ledhis sonucu olduğunu biliyoruz. Bildigimiz diğer bir şey ise, bu cinayetlerin hiçbir arnaca hizmet etmemesidir" şeklinde konuştu. Çarşamba günu cenazeleri kaldırılan üç kişi, on gün kadar önce SAS diye lanınan Ingilız komando timi larafından herhangi bir tutuklama girişimi olmaksızın sokak ortasında vurularak öldürülmüştü. Burdann Irlanda Cumhuriyetçi Ordusu (IRA) uyesi olduklan, tngiliz Muhafız Alayı'nın geçit toreni sırasında içi patlayıcı madde yukiu bir otomobüi patlatmaya hazırlandıklan saptandı. Suç dehllerinin bulunması, IRA üyelerinin bir tedhiş saldınsına hazırlandıklannı gösteriyordu. Ancak tutuklanmalan için hiçbir gınşım yapılmadan öldürülmeleri Ingiltere'de muhalefet t'arafından eleştirıldı, Irlanda Cumhuriyeti'ndeyse soğuk bir dille kınandı. Ancak İngiltere ile Irlanda arasmda Kuzey trlanda'dan kaynaklanan "sogukluk" yeni değil, birkaç ay öncesine dayamyor. İki yıl önce iki ülke arasında varılan anlaşma uyannca Irlanda Cumhuriyeti'nin, Kuzey trlanda konusunda İngiltere ile fikir alışverişi ongörülüyordu. Oysa son aylarda art arda gelişen olayları iki hukümetin de farklı değerlendırdiği ortaya çıktı. tki Ulke arasmda tartışma yaratan ve trlanda Başbakant Charles Haughey tarafından kınanan başlıca gelişmeler şunlar: • Kuzey İrlanda emniyet makamlarının, tedhişçi olduklarmdan şüphe edilen kişilere güvenlik kuvvetlerinin "oldurmek kastıyla ateş etmesine" resmen izin verdiği iddiaları hakkında başlatılan soruşturma yarıda kaldı. • 1974'te bazı birahaneleri bombalamak suçları sabit görulen 6 Irlandalının temyiz başvurusu reddedildi. • Sınırda yüruyen trlandalı bir genç, tngiliz askerleri tarafından vuruldu. • Cebelitarık'ta üç kişi, tutuklanma girişimi olmaksızın olduruldü. ERTELBNE SEVİNCİ 6 sıyahın idamlarının. yoğun ıç ve dış baskılar sonucu Yüksek Mahkeme tarafından ertelenmesı, rın ülke çapında sevgı göstenlerıne yol açtı. Göstenlerde sıyahların avukattarından Prakash Dıar omuzlarda taşındı. Sri Lankada terör: 13 ölü COLOMBO (ANKA) Tamil gerillaları önceki gece geç saatlerde Digayapiye kenti yakınlarındaki köylere yaptıkları baskınlarda 19 kişiyi öldürdü. 8 kişinin de yaralandığı olaylarda, ölenlerin hepsinin ülkede yaşayanlarm yüzde 75'ini oluşturan Sinhal etnik grubundan olduğu bildirildi. Yetkiiiler, çevredeki bazı köylerde Sri Lanka ordusunun alarmda olduğunu, ancak Tamil gerillalarmm, askeri birlikler gelmeden önce bölgeden kaçmayı başardıklarını belirttiler. Tamil gerillalarmm bu ay içinde en az 76 sivili öldürdükleri, 31 kişiyi de yaraladıkları belirtiliyor. Söz düellosu sağı zayıflattı SABETAY VAROL PARİS Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin sağ eğilimli adaylan arasındaki soz düellosu sağuı şansını iyice zayıflatıyor. Geçen hafta sonu, Fransız siyasai yaşamınm önde gelen liderteri yaptıkları açıklamalarla Fransız sağının aşırı bölünmüşlüğünü bir kez daha gözler önune serdiler. Yakın zamana kadar anketlerde Başbakan Jacques Chirec'a nazaran ilk turda daha şanslı gozuken eski başbakanlardan Raymond Barre ve kurmayları, son günlerde oklarını Sosyalist Partı ve Cumhurbaşkanı François Mitlerrand'dan çok, Chirac'a yöneltiyorlar. Başbakan Jacques Chirac, siyasai mucadeleyi sağ sol kutuplaşmasının içine çekerek aşırı sağın oylarını kendi hanesine yazmak isterken, Raymond Barre, Chirac'a 1986'dan bu yana Cumhurbaşkanı Mitterrand'a başbakanlık yaptıgını anımsatıyor. Öte yandan Fransa'daki siyasal ve ekonomik etkin çevreler, Mitterrand'ın 7 yıllık bir devre daha cumhurbaşkanbğı yapması olasüığına göre "kartlan yeniden dagılma" hazırlıkları yapıyor. Aşın sağ Ulusal Cephe partisi genel sekreteri Jean Pierre Stirbois, "Mitterrand'ın .veniden cumhurbaşkanı olması bizim için daha iyi olur, klasik sağ bir daha kendini toparlayamaz >e bizden başka alternatif kalmaz" derken, Sosyalist Partı Binnci Sekreteri Lionel Jospin, Chirac"ın seçim sonrası muhalefet liderliğine hazırlandığını iddia ediyor. Jospin, cumhurbaşkanlığına soyunan bir liderin aşırı sağa taviz vermesinin akıllıca bir taktik olmadığından hareketle, "Chirac, ilk lurda Barre'ı eleyerek, sağ muhalefetin rakipsiz lideri olraakla yetinme niyetinde" diyor. Raymond Barre, kendisiylc aynı kampta sayılmakla birlikte binnci turu atlamak için durmadan ayak oyunlarına başvurduğuna inandığı Jacques Chirac'ı "kendi ortaya atttgı fikirleri çalmalda" suçladı. Raymond Barre'ın sağ kolu Philippe Mestre ise, Başbakan Chirac'ı, "ortaya atılan her öneriyi kopya edea bir elektrik supürges'ne benzetü. Geçen pazar günü Marsilya'da yaptığı konuşmada, "ırkçılığa karşı olduğunu, ancak sebeplerini anlayabiidiğini'' konuşmasuıda ifade eden Jacques Chırac'ın aşırı sağ oylara yönelmesi, Ulusal Cephe adayı Jean Marie le Pen'i çileden çıkardı. Le Pen bir radyo konuşmasında, Chirac'ın kampanya sorumlusu İçişleri Bakanı Charles Pasqua'nın "guneyli şivesini" taklit ederek "Pasqua'ya göre secimlerde yapılan vaatler sadece inanan enayileri baglar" dedi ve o da Chirac'ı Ulusal Cephe'nin fikirlerini aşırmakla suçladı. İlginç bir başka gelişmede, Mitterrand'la işbirliğine şiddetle karşı olan Raymond Barre'ın adaylığını destekleyen Hıristiyan Demokrat eğilimli ve merkezci bir parti olan CDS içinde, seçim sonrası Sosyalistlerle işbirtiğine yatkın bir grubun giderek gün ışığına çıkması, bu yüzden seçimi kazandığı takdirde Mitterrand'ın parlamentoyu feshederek erken meclis seçimine gitme yerine, şimdikt mecl<s bileşimınden uygun bir çoğunluk yaratmaya çalışacağı olasıhğı giderek güç kazanıyor. Fransa'da başkanlık seçimi için sağcı liderler birbirlehneyükleniyor