Katalog

29 ARALIK 1988 DIŞ HABERLER CUMHURIYET/3 Afgan Komünist Partm feshedilecek KABIL (4A) Afgan yetkılılerının, Demokratık Halk Partısı'nı (komunıst) feshederek, burtun yerıne mıllnelçı, demokratık. ve lıberai bır partı kurmayı duşunduğu bıldırıldı Afgan hukumetmm tsmınm açıklanmasını ıstemeven bır ust duzey yetkılısımn AFP've dun yaptığı açıklamada, Afganıstan Demokratık Halk Partısı'mn, lıberai, muhyetçı ve demokratık bır partıve donuşturuleceğı, SSCB'nin Orta Asya cumhuriyeti Moskova'nın bütçe tasarısını reddetti Ozbekistan da başkaldırdı Moskova'da' merkezı yonetımın ongorduğu 1989 yılı butçesını beğenmeyen' Ozbekistan İRAN Yuksek Sovyetı, sanayı uretımındekı hedeflerin gereğınden kuçuk duzeyde gosterıldiğini behrterek koklu değışıkhkler yaptı. SSCB'nin Orta As>a cumhurı yetlennden Ozbekistan Yuk^ek Sov>et ı (parıamento) Mosko\a nın \aptıgı butçe\ı 'Hukumere aıt fabrıkalarda japılan ve >uz mıhonlarca ruble degerındekı uretımın mıktannı kuçumsemekle" suçladı TASS Ajansı, Ozbe kıstan'ın butçe muhalefetını "alışılmamış" şeklınde yorumladı TASS Ajansı nın haberıne go re Ozbek yonetıcıler, bırçok sana \ı dalı ivın ongoruien hedeflerı "makul olma\an duze>de duşuk" buldular \e ılgılı bakanların ka tıldığı çok sayıda (oplantılarda Dış Haberler Servısı So\vet "ası" tavırlara, bır >enısı daha yepyenı bır butve oluşturarak ure ler Bırlıgı'nde Moskova'dalj mer eklendı Ozbekistan Cumhunve tım potansıyehnı 298 mıhon ruble kea >onetıme karşı eumhu tı, Vfoskova'run ongorduğu 1989 (yaklaşik 477 mılyon dolar) an tırdılar rı>etler tarafından gelıştırılen yılı butçesını reddetti Ozbekısıan Cumhumen'nın >aptıgı buive degısıklıgınde tarım sal uretnn planındada POmılvon ruble (\aklaiik 2"T2 mıl\on dolar) artış ongoruldu Ozbekistan \ uk sek So\\etı a>rı^a butçede >enı sanavı tesıslen kurulmasınaa\n lan tonların buvuk bır bolumunu de konut \apımı ıle sosjal \e eko lojık >atınmlara kavdırdı TASS Ajansı Ozbekıstan Y uk sek Sovyetı nın soz konusu degı îjiklıklerı ovbırlıgıvle onayladıgı nı ve Ozbekıstan hukumetıne ge reklı duzeltmelen \apTiaM îvin >etkı verdıgını de kavdettı Ozbekıstan Sov\et So>\alısı Cumhurı>etı nde geven vıl ortava çıkarılan bır \olsuzluk ola\ında pamuk uretımını duşuk gostere rek aradakı tarktan kendılerınev' kar sagla\an bır grup vetkılı tu tuklanmıştı Skandalın bo\utları bazı ust duze\ vonetıulermın ruş vet aldığı ıddıalamla buyumuj \e \olsuzlugun ULU bır »ure on>e Moskova da vargılanan eskı Ko muniit Partı Genel Sekreterı Leonıd Brejnev'ın damadı Y un Çurbano\'a kadar uzanmıştı Sovvetler Bırlıgı nde Partı Ge nel Sekreterı \e Devlet Ba^kanı Mıhaıl Gorbaçov un onderlık e( tıgı glasnost (aı,ıklık) ve perestrov ka (venıden vapılanma) polıtıka lannın etkılen Estonva Cumhu rıvetı nın ' hukumranlık" ılanı \e kremlın ın kararlarına karşı ">e lo hakkı" talep etme gırışımlerın de aorulmeve başlanmıştı POLTriKADA SORUNLAR ERGUNBALa Afganistan Çıkmazı Afganıstan ın ışgalının 9 yıldonumunde Sovyet lıden Mıhaıl Gorbaçov kendısıne mıras bırakılan bataktan kurtulabılmek ıçın dıplomatık gırışımlerı yoğunlaşîırdı Dışışlen Bakan Yardımcısı ve SSCB nın Kabıl Buyukelçısı Yulı Vorontsov un geçen cu martesı gunu Romada eskı Afgan Kralı Zahır Şah la goruşmesı bu gırısımlenn yenı bır omeğını oluşturdu Vorontsov bu ay ı başlarında da Suudı Arabıstan'da mucahıt lıderlen ıle göruşmuştu Böylece bır ay gıbı kısa bır süre ıçınde Moskova Afganıstan konusunda beklenmeyen ve çok kımseyı şaşırtan ıkı onemlı gırışımde bulunmuş oldu Mıhaıl Gorbaçov u bu adımları atmaya zorlayan etken ıse zamanın hızla daralmasıdır Cenevre antlaşması uyarınca Sovyet bırlıklerının 15 şubata kadar Afganıstan ı tumuyle boşaltması gerekıyor Ancak Cenevre antlaşmasının ımzalanmasından bu yana geçen sure ıçınde Kabıl dekı kukla rejımın bırakın 15 şubattan sonrasını 15 şubata kadar bıle guçlu bır Sovyet desteğı olmadan mucahıtlere karşı dayanmasının çok kuşkulu olduğu ortaya çıkmıştır Salı gecesı BBC nın soyleşı yaptığı bır Afganıs tan uzmanı Eğer mucahıtler bırleşmış olsa Kabıl hukumetı bırkaç gunde devrılır Afgan bırlıklerı hangı mucahıt grubuna teslım olacaklarını hangısıne guvenmek gerektığını bılmıyorlar" dıyordu Gorbaçov un dıplomatık gırışımlerını yoğunlaştırmasının nedenı de burada yatıyor Sovyet lıderı Rus bırlıklerının Afganıstan dan çekılmesının ABD nın Vıetnamdan çekılmesı gıbı bır skandala donuşmesınden ve çekılmenın hemen ardından Kabıl de kan banyosunun meydana gelmesınden korkmaktadır Bovle bır prestıj kaybı, ıçerıde zaten dertlen başından aşkın Oi! • >. orbaçov u çok guç durumda bırakabılır Kabıl yonetımını > koı rrak ıçın çekılme tarıhını ertelemek ıse Kremlın ıçın ıkı bakımon sakıncalıdır Once bunalımın uzaması bu savaştan usanç getırmış olan Sovyet halkında tepkılere yol açacak ve huzursuzluk artacaktır SSCBde cumhurıyetler arasında zaten ye tennce huzursuzluk vardır Buna bır de Afganıstan huzursuziu ğunun eklenmesı Kremlın açısından hıç de arzu edılenbırşey değıldır Belkı daha da onemlısı çekılmeyı ertelemenın dış dünyada yol acacağı tepkılerdır Sovyetler Bırlığı Cenevre antlaşma sım çığnemış duruma duşecek bu olgu da Batı ıle ılışkılerın tek rar gergınleşmesıne neden olabılecektır Oysa Gorbaçov un Batı teknolo|isıne ve ekonomık ışbırlığıne gereksınmesı vardır Bu nedenlerle Sovyet lıderı 15 şubata kadar Afganıstan'dan çekılmekte kararlı gorunuyor Çekılmenın mumkün olduğunca az prestıj kırıcı bır şekılde olması ıçın de Afganıstan'da seçımler yapılıncaya kadar Komunıst Partısı nın de katılacağı genış tabanlı bır hukumetın kurulmasını ıstıyor Yulı Vorontsov Zahır Şah a Kabıl de en kısa zamanda 5060 polıtıkacıdan oluşacak ve ülkedekı tüm sıyasal grupların katılacağı bır' Konsey" kurulmasını onermıştır Konsey seçımler yapılıncaya kadar ulkeyı yortetecektır Moskova Zahır Şah ın Kabıl e dönerek Konsey ın basına geçmesını ve bırleştırıcı rol oynamasını ıstemektedır Ne var kı bu formul kolay gerçekleşeceğe benzemıyor Muca hıtler Moskova nın uzantısı olarak gorduklerı komunıstlerle aynı hukumette yer aimayı kabul etmıyorlar Ayrıca aşırı dıncı bazı mucahıt grupları Zahır Şah la ışbırlığıne de karşı çıkıyorlar Nıte kım mucahıt lıderlerınden Gülbeddın Hıkmetyar Vbrontsov un Zahır Şah la gorüşmesını eleştırerek Moskova yı Afganlılan bolmeye çalışmakla suçlamıştır Iranda uslenmış olan mucahıt grupları ıse Tahran ın etkısı altındadırlar Iran Devlet Başkanı Alı Hamaney pazartesı gunu yaptığı açıklamada Umudumuz Afganıstan da bır Islam devrımının gerçekleşmesıdır demıştır Za hır Şah Iran dakı mucahıtler ıçın de yetennce dıncı sayılmayabılır Bu arada mucahıtlerın de bır alternatıf hukümet ortaya koyamadıklarını unutmamak gerekıyor Yedı gruptan oluşan mucahıt ıttıfakının uyum ıçınde olduğu tek konu Sovyet bırlıklerıne ve Kabıl yonetımıne karşı duyulan tepkıdır Boylece son Sovyet bırlıklerının ulkeyı terk edeceğı 15 şubata 6 hafta kala Afganıstan bunalımı tum karışıklığını korumaktadır 15 şubata kadar ulkede ıyı kotu duzenı sağlayacak bır otorıte kurulamazsa bu karışıklık çok kanlı boyutlara ulaşabılır Saharov arabulucıı MOSKOY4 (Ajanslar) Unlu msan hakları savunucusu \e Sov vet fızıkçı Andreı Saharov 'un Ermenıstan la Azerbaycın arasındakı anlaşmazlıkta arabuluculuk yapacağı bıldırıldı BBC Radvosu, Saharov 'a bu gore\ ın verılmesının, Sov vet lıderı Mıhaıl Gorbaçov 'un unlu fizıkçıye duıduğu gııvenı gosterdığınt belırttı PASOKMerkez KomitesVnin toplantısı bugün başlıyor IUDAN Papandreu için kritik gün Yunantstan Başbakam'nın bugunku toplantıda sert eleştırılere hedef olması beklemyor. Skandal olaylarının temelınden sarstığı PASOK'ta huzursuzluk gıderek artıyor. STELVO BERBERAKIS ATINA Yunanıstan'dakı skandal ola>lan, ıktıdardakı PA SOK u tum şıddemle sarsarken Başbakan Andreas Papandreu'va ve PASOK hukumetıne karşı bes lenen guvensızlık de buna koşut olarak artıyor Bır ıktıdar partısı ıçın tehlıkelerın en buvuğu olan "guvensızlık duvgusu", PASOK u>elerı ve bazı mılletvekıllennı son derece kavgılandınyor Bu çervevedt 20 aralık gunu ıçın programlanan, ancak son an da ertelenen PASOK'un 140 uve lık merkez komıtesının toplantısı, bugun ve varın yapılacak Başba kan Papandreu 1989 ulı malı butçesı ıçın parlamentoda yapılan ojlttmavı hukumetı \e kendısı ıçın bır gu\en ovlamasına donuş turunee, PASOK'un 1> rnılletve *6 kıh de butçevı onavlamak zoruıı da kalmıştı Ancak bü mılletvekıllerınden bazıları butı,x vt dolayisivla huku met ıçın guven ovu verırken çekın ce koymaktan da kavinmamıstı Bu mılletvekıUerı, "Fvel, buıçejı onaylnor. htıkumetımııe guten ovu verıyoru/, ama skandai ııla>larına bır açıklık gelırılmeiinden "Lıam'nın aşkı" Andreas Papandreu nun Dımıtra Lıanı ıle yaşadığı ask Yunanıstanda pıyes konusu oldu Atınada gostenlen "Dımıtra nın Sevgılısı adlı pıyes Papandreu Dımıtra aşkını alaycı bır şekılde ışlıyor Bır Atınalı pıyesın duvar ılanı onunde belkı de bıraz gıpta ederek Dımıtra yı seyredıyor \ugosla vyn 'da fikir suçuna af BELGRAD (AA) Yugoslavya Federai Devleı Başkanlığı, "rejırn alevhtarı propagandadan" hukum gıvenlerı affettı Yugoslavva Haber Ajansı TANJLG'un bıldırdığıne gore ceza yasasının 133'uncu maddes uvannca hukum gıyen 25 kışı başkanlığın bu kararından sonra serbest bırakıldı Ajans, cezaevlennde "fıkırlerınden ' oturu mahkum olan kımse bulunmadığını beiırttı Zamlar halkı sokağa döktü Bınlerce kışı şeker ve dığer ınaddetere vapılan zamları protesto eıtı Çin'de Afrikalı düşmanlığı NAM(L\G (44) Çın m fvankın kentınde bınlerce Çınlı, Afrıkalı oğrenaler aleyhınde bır gosterı duzenledt Gosterı yasağı ve polısın uyartlarını dmlemeyen Çmlıler, 'Hukurnetien ıstedığımız yalmzca durumu adıl bır şekılde ele almasıdır" dedıler Afrıkalı ogrencıterle Hehaı Unıversıtesı çalışanları arasında geçen cumartesı çıkan çatışmadan berı Afrıkalı ogrencıler aleyhınde gosterıler vapılıyor ve PASOK hukumelının dahj belırgın ve halkın ıtıbarını ka/anacal venı bır sıvasel ı/lemesınden >anajı/" şeklınde aviklamalar yapmışiardı PASOK uvelerı başkanlan Pa pandreu'yu "kıskjca" almış bulu nu>or Bugunku merkez komıte toplantısında PASOK uvelerı vt mılletvekılkn sırt eleştırıler \ap maktan kavinmavaeak ama bu gelışmelerden haberdar olan Pa pandreu'nun da toplantıya hazır lıklı gelmesı beklemyor toplaması beklemyor Yuhanıstan dakı son skandal ola>larından ka>naklanan sı>ası gergınlık PASOK'u valnızlıga da ıtmeye başladı Vunanıstan ın sı >ası tanhındc ılk ke/ '.ag \>. sol partıler arasında ' kutsal bır anlaşma' yapıldı Yunanıstanda "geleneksel sol' olarak unınan Konıun^t Partısı (KKE( bu "kulsal anlaşma" ugruna 20>ılonct kendısınden kopan Iç Komunıst Partısı (KKC ES) ıle bır "ılke anlaşmasına' \ardı Daha sonra solculann "can duşmanı" olarak gorunen sag egılımlı ana muhak fet Vcnı Demokrası Partısı (\ DP) Kutsal anlaşma ve \ DP den koparak partı kuran Papandau'nun PASOK lıııt j sağ egılımlı Demokratık Doguş metının ızledıgı sıyasUe karş ge (Dıana) partı başkanları PA lenlerı ve "ıslıfa" tehdıtlerı savu SOK'a karşı cephe aldı ranları "lallı bır dıJ" kullanarak Dort partı lıderının bu karaıı PASOK lnikumuını dogal olar.ık daha da tehlıktlı bır duruma sok tu PASOK luikumt.ii s>ıUın.ksLİ sol partılerın gt.kııeksı.1 sag par tılerle avnı goruşlen pavlasınası nın "sol ı<,ın ku(,uk duşurııcıı ' ol dugunu ıtadt. ttnıevc başladı Bo\ leı.e KKE sauuiarl ı ısbırlıgı vap nıakla suvlanırktn K Komunıst Itr ın j.enel st.kri.tt.ii l^omdjs Kır kos da P\SOK u ttk dı.sit.kle\en Eazttc "\vrı>anı' taralından ' Amenka'dan para almakla" suv landı PASOK u ıktıdara getıreıı sol ovların czı^ı çoeıınluuu şu dn da "kjrar>ızlık it,ınde bulunuvor (.unkıı ^ıiınanıstan komunıst par tılcıının ulkedckı ırılı utaklı bu tun sol partılerın "lck \jtı allındj loplanması" ıle ıkılı onerısı gun ge«,tıkçı. daha da ragbet go ru>or H ARTl M (\P) Sudan da fıvat artışlarıııı protesto eden cn az on bın kışı dun venıden so kaklara dokultrek gosierı vaptı 2 nıılvon u\elı Işçı Stndıkalan Fedtrasvonu ıse bueun ı^m ee nel grc\ çagrısı vaptı Salı ECce sı de vaklaşık • bın goslenu lı < \aı artışlarıııı protesto elmıştı Is^ılerle ogrennlerdtn oluşan gosteriLiler Başbakan Sadık H Mehdı'nın .ıvıl hukumetının ıs tıtasını ıstnorlar El Mehdı hukumetı pa/arte sı aunu stker tı\atlarına "'oöOO smara fıvatlarına da ^o^O ora nında /anı \apmış satıs vergısı nı dt r ol'' yukseltmıştı Fıvai zamları ıs«,ı iKretlerımn "'oSO ^00 oranında arttınlmasın dan ıkı cun sonra vapıldı Sudan \1 ılıvc Bakinı Omer Nur Fl Da ven oiKt.kı gun \apti;iı ivikl.ı mada zanılarla bulçeve 262 mıl von dolaılık (1 mıhar Sudan Pa ıınd u) bır katkı saglamayı du şunduklcrını sovlemıştı Sudan da ]9S<> martındakı ıs^ı gostenlen zanıanın Devlet Bas kanı Cafer H Nıme)n \OIKIIIHI nı («mellcrınden sarMiıış vt Nı ıiKyrı msan a\mda sa\uıımj bakanı Lıtulınuaıı duzenUnt.n bır darbt ık dcvrılmıştı VESTEL'den soğuk günler için "sıcak" bir müjde! On üç bin gurur. Her biri kendi alanlarında başarı ışıkları yakmış on üç bin insanımızın güncel biyografileri. Kendi verdikleri bilgilere göre. Türkiye'nin tek sistematik biyografi ansiklopedisi Kim Kimdir'de. • Günümüz Turkıye'sının en seçkın msan gucu bırıkımı, 150 yıla varan bır dunya geleneğı olan Kım Kımdır yaklaşımıyla değerlendırıldı • Kımı çok tanınmış, kımı ülkemızın dünya yuzunde varoluşuna sessız sedasız ımzasını atmış on uç bın insanımızın kendi verdikleri bilgilere gore duzenlenmış, ayrıntılı biyografileri Yalnızca Kım Kimdir'de • Kım Kımdır'ın 3 baskısındakı bıyografıler, sahıplerınce guncelleştırılmıştır Yeni yıla sıcak girin... Sonra ödeyin. HSR207 E Pesınat 91 (XK)TL 114(XX)TL Tdkstt 77 000 TL 91 000 TL 114 000TL Sure 9av 7av 5 av vmnı Japon teknolojisinin ustun unınıi Sharp soba; VESTEL garantisiyle, butun VESTEL bavilerinde. 1. SAYIDA 1 OCAK'TA TÜM GAZETE BAYILERINDE (Ikı haftada bir pazar günlerı yayınlanır) • Sadun Aren • Komunıst Partı Toplumsal Bır Gereksırumdır • Haydar Kutlu • Bugunu Kazanmak • Lraur Coşkun • Turkıye'h Aydınlar Demokrası ve Özgurlukler Konusunda Yenı Gınşımlenn Eşığınde • Polıtık Goçmenler Sorununda, Hukumet Tutarsız, Dönmek lsteyenler Kararlı • Ahmet Kaçmaz, Mehmet Karaca, Buient Uiuer, Dursun Akçam, Demir Ozlu. • Tentoryal Savunma Gundemde • Fazıl Husnu Daglarca, Turgut Alpagut, Yaşar Başaranel.Enun Değer, Gencay Şaylan tartıştı • FKO Turkıye Temsılcısı, Abu Firas • "Toprağımız, Halkımız ve Hukumetımız Var" • Turkkaya Ataov • Bağımsız Fılıstın Devletı • Mahmut Dikerdem • Pakıstan'da Son Gelışmeler • Haluk Gerger • Ortak Evımız Avrupa • Bırleşmış Mılletler Kulturel Gelışme On Yılı • Yuksel SeJek, Uğur Kokden, Afşar Tirauçin tartıştı PEYKHANE SOKAK 44/4 SULTANAHMETISTANBUL TEL 516 11 79 FIYATI: 1500 TL. 13.000 değerli Türk insanıyla YÜZ YÜZE Günümüz Türkiye'sinde KİM KİMDİR WHO'S WHO in Turkey Seçkin kitapçılarda. YUCEL GÖKCE YILMA2 GUNEY'IN ANISINA PROFES YONEL LTD Suleyman Nazıf Sok 14/4 Nışantaşı, Istanbul AL ŞAFAGIM Yenı adres ve telefon SALTUK PLAK VE KASETÇILIK IMÇ 6 BIOK 6517 ASLI MAJOK Pl AKÇIIIk uı HALK MUZIĞI VE DEYIŞ SEVENLER deyışleri güzel söylüyor Bu sese kulak verin.. Yonetmen Huseyın Fırtına Unkapanı (Istanbul) Telefon 513 73 69