Katalog

15 KASIM 1988 KÜLTÜRYAŞAM HAYVANLAR ISMAIL GÜLGEÇ CUMHUR/YET/5 Arda Denkel, 18. Dünya Felsefe Kongresi'ni anlattı: Felsefe olimpiyadını Anglosaksonlar kazandı •r öLÜYod e RUHU KiRlENDı. hOH&A (İU kiRliLık 7UM VUOJDUNU SARDl. ONU \AVA<> YAVAfiÖLDuPuyoR ¥\ AA.BAk VSrtHiMi? , DUPUMDA Rl Vu £7K l NIİINIZ T sizr ^ CANM, &Z o PADap UZATMYoetlZ PAT V u p "Felsefede büyük bir buluşma gerçekleşiyor sanırım. 16. yüzyüda bir yanda kıta A vrupa 'sında gelişen rasyonalist felsefe, öte yanda fngiltere'de gelişen ampirist felsefe olarak ortaya çıkan ayrılmamn bir senteze doğru gittiği söylenebilir. En azından iki gelenek arasında diyalog kurulması hayli olanaklı gözüküyor." ŞAHtN ALPAY ~~ Uluslararası Felsefe Dernekleri Konfedcrasyonu tarafından beş yılda bir düzenlenmekte olan Dünya Felsefe Kongreleri'nin 18.'si, 2127 Ağustos 1988 tarihlerinde Ingiltere'nin Brighton kentinde toplandı. Kongrede Türkiye'yi temsil eden felsefecilerden biri de Boğaziçi Universitesi öğretim üyelerinden Doç. Dr. Arda Denkel idi. Denkel ile bir "felsefe ollmpiyatı" olarak nitelediği kongre üzerine konuştuk. Sayın Denkel, kongrenln konusu ve katılanlar açısından kapsamı neydi? DENKEL Kongre her anlamda kapsamlıydı. Bilim felsefesinden ahlak felsefesine kadar tUm konular ele alındı. Temsil edilen ülkeler açısından da tam anlamıyla bir dünya kongresi oldıı En büvük grup 260 kişiyle Aıııcı ikıılılıiHİı, Ingıllerc 90, Sovyetler ve Fransa 60, Balı Almanya 30 dolayında felsefeciyle katıldı. Tek temsilciyle de olsa Bangladcş, Etiyopya, Ekvator, Bcnin gibi ülkeler de temsil edildi. Bir "felsefe ollmpiyatı" denebilir mi? DENKEL Evet, tam bir "felsefe olimpiyatı". Kongreye Türkiye'den kimlcr katıldı? Türkiye'yi temsil ettl Ingiltere'nin Brighton kentinde yapılan 18. Dünya Felsefe Kongresı'nde Türkiye'yi temsil eden felsefecilerden biri de Boğaziçi Universitesi öğretim üyelerinden Doç.Dr. Arda Denkel'di. DENKEL Prof. Dr. Ioanna Kuçuradi, Prof. Dr. Bedia Akarsu, Prof. Dr. Necla Arat, Doç. Dr. Zeynep Davran, Doç. Dr. Pınar Canevl, Dr. Ali Vahit Turan ve benkongredeki Türk grubuyduk. Knngreyi yarnrlı hıılrtıınu/ •nu? DENKEL Kongrenin felsefe konusundaki gelişmişlik düzeyi, çok farkiı ülkelerden temsilcileri bir araya getirmesi, yapılan çalışmalann kalitesini de bir ölçtıdeetkiliyor. Çok yararlandığımız bildiriler dinledığımiz gibi, cpey sabır göstermek zoı unda kaldığımız konuşmalar da oldu. örneğin çok önemli bir felsefecinin ardından, birinin çıkıp kendi devlet başkanının felsefe teorilerini uzun uzun anlatanlara da rastlandı. Ama felsefenin bugün hangi yönde geliştiği konusunda bilgi edinmek mürnkün oldu. Kongreye katılan UnlUler arasında kimlar vardı? DENKEL Kongrenin cn btl yük îiiııı hcrhalUc urtık çok yaslanmış olan Karl Popper'di. Toplantıya koluna girilerek getirildi. Uzunca vc ilginç bir konuşma yaptı. Oençliğinde Viyana çevresi ile ilişkilerini anlattı. Katılması beklenen diğer Unlü Ayer, hastalığı nedeniyle maalesef gelemedi. Katılan diğer UnlUler arasında Ingilterc'den Donald Davidson, Mlchael Dummett, Elisabeth Anscomb, Anthony Quinton; 27 mllyara Kuş Kafetl' Pablo Pıcasso, ispanyol ressam, heykeltraş, gravürcü ve seramikçı. Birçoklarına göre, nerdeyse yırminci yüzyılın en buyük yaratıcı ustası. Sanat yaşamı boyunca çok değişik üslup anlayışlarıyla çalışan Pıcasso öleli 15 yıl oluyor. Anlaşılan, yapıtları zamanla daha da fazla değer kazanacak. Geçenlerde sanatçının "Kuş Kafesi" adlı resmi, "Sotheby's" müzayede şırketinin New York merkezinde açıkarttırmaya çıkarıldı. "Kuş Kafesi", müzayede sonunda tam 15.5 mılyon dolara (yaklaşık 27 milyar 125 milyon Türk Lirası) alıcı buldu. (Fotoğraf: Reuter) Fransa'dan Paul Picoeur, G.Granger; Almanya'dan Jiirgen Habermas; Kanada'dan Mario Bunge'yi sayabilirim. Kongrede felsefenin bugiinkü yöneliminin ortaya çıktığını P İ K N İ k PİYALE MADRA söyledlniz. Bu ydnelim nedir? DENKEL Felsefede büyük bir buluşma gerçekleşiyor sanırım. 16. yüzyılda bir yanda Kıta Avrupas:'nda gelişen rasyonalist felsefe, öte yanda Ingiltere'de gelişen ampirist felsefe olarak ortaya çıkan ayrılmamn bir senteze doğru gittiği söylenebilir. Bu sentez daha çok Kıta Avrupası felsefesinin ödün vermesiyle gerçekleşiyor gibi. Olay, analitik felsefenin baskın çıkması ve bıınu Kıta Avrupası filozoflarının da kabul edip analitik felsefeye iltihak etmeleri gibi görünüyor. En azından iki gelenek arasında diyalog kurulması hayli olanaklı gözükü HIZLI GAZETECİ NECDETŞEIS yor. Dünya felsefe kongresine i/ ULAH Şv TıRNAk KAPAR K/Z MUKAJEMET E7SE NEOLUR? katılmak için aranan şartlar neKATİL KtUKU UERİF.. dir? Her isteyen felsefed katılabiliyor mu? DENKEL Maalesef çok tutarlı olmayan bir yöntem uygulandı. Başlangıçta son dcrece titi/ bir eleme yapılıyordu. Bir yıl öncesinden bildirilerin verilmesi istendi. Sonra yaz başında elemeden vazgeçildiği öğrenildi. Kongrede de her isteyen konuşma yapma olanağını elde etti. Türk felsefecilerinin katkıları ııp nlrlıı? DENKEL Ioanna Kuçuradi "Insan Hakları Açısından Dcvlct Kavramı", Bcdia Akarsu "Kant' ÇtZGtLtK KÂMİL MASARACI ın Ahlakında Insanın özü ve özgürlük", Nccla Arat "Insan Hayatında Bilginin önemi", Pınar Cancvi "Felscfccinin Sundukları" başlıklı bircr bildiri sundular. Ben de "Nesneler ve özdek" konulu bir konuşma yaptım. Türkiyc Felsefe Kurumu'nu temsilen katılan Prof. Kuçuradi, son derece aktifti. Bazı toplantıları yönetti, bazılarında da konuşmacı olarak bulıınd'.ı. Kongre sonunda da Uluslararası Felsefe Dernekleri Konfederasyonu'nun genel sekreterliğine scçildi. Kongrede diğer felsefe kuruluşumuz olan Felsefe Derneği'nin temsil edilmemesi bir eksiklikti. Gönül diler ki ileride AĞAÇ YAŞKEN EĞtlİR KEMAL GÖKHAN GURSES ki toplantılarda onlardan da tcmsilci katılsın. Kongreye katılanlar tamamen kendi olanaklarıyla mı gittller, yoksa baglı uldııkları kurumlardan destek gördıiler mi? DENKEL Bir kısmı kendi olanaklarıyla katıldı; bir kısmı da destek gördü. örneğin ben kongreye katılmak üzere fakülte kurulu tarafından görevlendirildim ve her türlü masraf karşılığı olarak üniversite bana yüz bin lira verdi. Sadece kongreye kayıt Ucretinin 175 sterlin, yani yaklaşık 480 bin lira olduğunu söylersem, bu koşullarda uluslararası kongrelere katılmanın ne denli güç olduğu anlaşılır. Belki beş yıl sonra belımi toparlar, Moskova'da yapılacak 19. kongreye katılabilirim. Peki, bu "felsefe olimpiyatı"nın altın madalyaları kime gitti? DENKEL Bence "altın madalyalan" Anglosaksonlar topladılar. Bugün analitik felsefe önder rolünü yavaş yavaş kazanıyor gibi. Diğer akımlar da ona ayak uydurma çabası içinde. TARtHTE BUGÜN MÜMTAZARIKAN M.KEMALMUDEITİN GÖRÜŞMESI 1318'D£ 8UGUN, MUSTAFA K£MAL FMŞA, PAPİŞAH SAVAÇI SONUNbA YENİK SAYfLAA/ OSMAHLt İMPARATOHLUĞU, MOA/DROS ANTtAÇMASI WW ŞARTLAKINA UYAJAK ZORJJNDA KALMIŞT1A7EŞ/e££T£/V SONIZA İSTANBUL'A 0ONEN M •KEK4ÜŞILAÇMIÇTI 15 Kasım vAHDerriN'LE 8in GÖGUŞME. YAPTI I . OUNYA Fotoğrafla dolu bîr ay İFSAK'ın düzenlediği "Istanbul Fotoğraf Günleri"nde sergiler, dia gösterileri, söyleşi ve paneller yer alacak. Etkinlikler aralık ayı süresince 13 ayrı salonda gerçekleşecek. YILDIZ ÜÇÖK tstanbul Fotoğraf ve Sinema Amatörleri Derneği iFSAK'ın düzenlediği "İstunbul Fotoğraf Günleri"nin dördüncüsü, derneğin 29. kuruluş yıldönümü olan 29 kasım salı günü başlayacak. I ay süre ile 14 sergi, 10 dia gösterisi ve 3 panelin yer alacağı etkinlikler 13 ayrı salonda izlenebilecek. Fotoğraf Günleri, fotoğrafseverlcr arasındaki iletişimin artmasını, çalışmaların bir ayda toplu ve düzenli olarak izleyiciye aktarılmasını ve böylecc bir tartışma ortamı yaratmayı amaçlıyor. "SergilerGösteriler" bölümünün ilk etkinliği 29 kasım günü açılacak olan, Seyit Ali Ak'ın gerçcklcştirdiği, geleneksel hale gelen 4. "Ustalardan" sergisi. Mesıır IIgım. Sıtkı Fırat, Fikrel Otyanı, Selmin Başak, Ahmet Esmer, Scdal Pakay, Hasan Kurbanoglu, Taçay Erdemsel, Şemsi Güner vc Giinay Başak Alok'un fotoğrafları Kâzım Taşkent Galerisi'nde yer alacak. Aynı gün İFSAK'ın 29. yılı kutlama toplantısı Yapı Endüstri Merkezi'nde Ara Güler'in yapacağı bir açılış konıışması ile başlayacak. Toplantıda Yeşim Ustaoğlu'nun bir kısa film gösterisi de gerçekleşecek. Ayrıca 1988 yılı İFSAK Fotoğraf ve Sinema ödülleri sahiplerine verilirken aynı salonda açılacak olan İFSAK etkinliklerine ait afiş sergisi bir hafta boyunca izlenebilecek. Nargile hazırlanan ve içilen çok az sayıda yerlerden biri olan Galata Köprüsü altındaki Erzurum Çayevi'ni göruntüleyen Barbaros ve Nıırşen Allındiş'in fotoğrafları 30 kasım, 9 aralık tarihleri arasında Fransız Kültür Merkezi'nde görülcbilir. Esen Türkoglu'nun fotoğrafladığı kır çiçekleri bizi yaylalara, göl kenarlarına ve kırlara 116 aralık günlerinde Yapı vc Kredi Etiler Galerisi'nde götürecek. Aynı salonda 1931 aralık gunleri Beşiktaş Atatürk Anadolu Lisesi Fotoğraf kolunun siyalıbeyaz ve renkli baskıdan oluşan 50 fotoğrafı yer alacak. Bülent CoşkungürHürriyet Akın'ın 40 fotoğrafta "Dökümcüler" sergisini Bakırköy Adile Naşit Kültür Merkezi'nde 320 aralık günlerinde izleyebileceğiz. Fotoğraf Günleri'nde 3 yarışma sergisi yer alacak: Beyoğlu Belediyesi Sanat Galerisi'nde Fotoğraf Dernekleri 1. Ulusal, Kuyucu Murat Paşa Medresesi'nde tstanbul Universitesi Fotoğraf Kulübü lSÜF'ün 6. Ulusal, Türkiye Emlak Bankası Tünel'de Fotoğraf Dernekleri 5. Uluslararası Fotoğraf sergileri. İFSAK Yönetim Kurulu Başkanı tbrahim Akyürek'in "Yaşamın tçinden" konulu 60 siyahbeyaz fotoğraftan oluşan sergisini Topkapı Otomobillş Sendikası'nda 1331 aralık tarihlerinde izleyebileceğiz. FOTOGEN üyesi 40 fotoğrafçının ortak sergileri "Yansımalar" adı altında 1731 aralıkta Refo Sanat Galerisi'nde, Ozan Sagdıç'ın çeşitli konuları Istanbul Fotoğraf GünlerVnin dördüncüsü başlıyor PADlŞAHI UYAHAAAK VE 6EL£CEĞ£ OÖMÜK 8A2I ŞEYLS/? SĞYLEMEK AMACIYLA ONUNLA GÖRÜf•riJSÛNOE, KEUDİ W$İŞ£L GÜVENLİĞİNI SA6LAMAYA ÇALIŞAU, PAS/F, KUÇKUCU, YAfL/ BİR AOAMLA KARÇI KARÇlYA OLOUĞUNU GÖRMÜŞTÜ.ARTtK,VATANlM AUJgruLUfU İÇlN BU ÇÜKÜMÜŞ SALTANAT tCUftUMUNI>AN BEKLEMECEK BiliŞEY KALMAMtÇTt.. MAL, IŞ6AL *ujvveTLe&ırı.e 50 YIL ÖNCE Cumhuriyel Kasım 1938 kurtuluşumuzun ve ebedi istiklâlimizin sebebi ve mesnedi olan Cumhuriyetı Turk milleti kabul ettı ve kurdu. Atatürk Anadoluya geçtikten sonra Türk milletine: Sen kendi kendini idare edect'k ve kendi varlığına dayanarak belâların hepsinden ktırtulacaksın. Dedi. Asil eevherli büyük Turk milleti bu halis ve ımanlı sözü derhal kabul ederek Türkiye Büyük Millet Meclisini kurdu ve fiilen Cumhuriveı hayatına başlamıs oldu. Ondan sonra buyuk eseri yukselten bülün hareketler, zaferler, inkılâblar ve harikulâde terakkiler hep yekdiğerine derin inanela sarılı Şefle milletin bir vücud gibi yürumelerinden doğmuştur. AtatürkUn yanında çalışarak bu sırrın içinde yoğrulan tsmet Inonıı, Cumhur Reisliğine seçilmesi üzerine en samimî heyecanlarile söylediği nutkunda bakınız ne diyor: " Buyük ve kahraman bir milletin hizmetinde bulunuyoruv Türk vatanının bölunmez, hiçbir tecavuze tahammUl etmez, hiçbir zor karşısıııda nıillı haklarından vazgeçmez mahiyeti her zamandan ziyade taze ve canlıdır. "Türk mil'eti devlet kıırmak, vatan korumak kııdretinde. kendi cevherindeki kıymet ve faziletlere istinad eden yapıcı ve yaratıcı bir millettir." Ve Sayın tsmet tnönunun yerden göke hakkı var: Riz milletçe vazifem'.zi bilivoruz. YUNUS SADl Toth'un gözüyle Tlbor Duray Fotoğraf Günleri çerçevesinde Macar fotoğrafçı Istvcn Toth da Istanbul'da konuk edilecek. Sanatçının Türkiye Emlak Bankası Sanat Galerisi'nde açılacak olan "Anlar" sergisinde Tibor Duray'ın portresi de yer alıyor. eserin büyüklüğünü belki koşup gelen Türk hakikî ölçüsile biz çocuklarının işaret olunan ve içeren "Röporfaj Forograflan"nı göremiyoruz. Karşıdan temaşa ateşler içinde yanıp tutusan 1929 aralıkta Kâzım Taşkenl Gaedenler işte onu gıptalara her noktaya gözlerinı lerisi'nde, Macar fotoğrafçı Isl Atutıtrkun öluınu, btitıin lâyık olan hakikî azametile kırpmadan koşuşup van Tolh'un "Anlar" başlıklı fo dünyada adeta bir cihan toğraflarını Türkiye Emlak Ban vıkılışı tesiri uyandırdt. Yakın görüyorlar ve öylece de ifade atıldıklarını hikâye ederken adeta sesi titriyordu. Atatürk kası Tünel Şubesi'nde izleyebi ve ıızuk bütün memleketlerde ediyorlar. tjühardan göğüslerimizi kabartan bu işte bu ateşli cevhere leceğiz. yükselen lakdir ve hürmet vaziyet ayni zamanda hazır dayanaraktır kı Sakaryada: Fotoğraf Günleri'nin Yapı En avazeleri sankı ujuklardan ve gelecek Türk nesillerine Hattı müdafaa yok, sathı düstri ve Fransız Kültür Merke/i ııfuklara gürliyen devamlı bir Büyük Atamtzın yolunda müdafaa vardır. salonlarında gerçekleştirilecek gulgule halinde uğulduyor. yürümek suretile yapılacak Düsturunu cihan harb olan gösteri programında; Finlan Aziz hatırası Türk milletinin ehemmiyelli vazifeler tarihine yadigâr diyalı fotoğrafçı Rainer K. l.am kalbinde nesilden nesle yukletiyor. Büyük Türk eyliyebilmiştir. O, Turkun pinen'in "Panoramik Görünlü ebediyen canlı olarak milletinin bu vazifeleri kahramanlığını yalnız İer"i, tzzet Keribar'ın son üç yıl yaşıyacak olan Büyük hakkile ifada devam edip Anadoluda görnnıs ve da gezmiş olduğu Mısır, lskoçya, Şefimızin ne büyük bir insan giderek büyük eseri anlamış değildi. O nıensub Tayland, Kenya, Yunanistan, olduğunu bir daha hayretle mütemadiyen yükselteceğinde olduğu milletin eşsiz temiz Hindistan, Nepal, ABD ve Arizo görüyor ve daha iyı şüphe edilemez. cevhenni duha önce istirak na'yı içeren "İ)lkeler"i, 5. Ulus anlıyoruz. Bütün dünya ettiği harblehn bütün lararası Fotoğraf Yarışması Say milletleri Aiatürk'ün Türkiye Atatürkün bu büyük eseri yaratmakta istinad ettiği cephelerinde binbir misalle dam bölümü ödüllerinin gösteri adını taşıyan büyük eseri mi, ayrıca Kadir Can'ın, Ara Gü önunde hurmelle iğiliyorlar. muvaffakiyet sırrı neydi? Biz çoktan ve çok iyi öğrenmiş onu Dâhi Türk Atasının derin bulunuyordu. ler'in, Ergun Çağatay'ın, Savaş Turk milleli gibi büyük bir ve nafiz his ve idrakile Ay'ın, Fransa'dan Sipa Press'in, milleti inkıraz uçurumunun Atatürkün en kuvvetli iman keşfetmiş olduğu bir F.AImanya'dan Club 66'ın diaları kenarından çekip hakikatte gurürüz. Bu hakikat şeklindeki en kat'î kanaatinc göstcrilecek. kurlurdıktan sonra onu Türk milletinin büyüklüğüdür. göre Türk milletinin kahııl 24 aralıkta Yapı Endüstri Mer dünyanın gıpla ile temaşa etmıyeceğı, tahakkuk Büyük Türk evlâdı Atatürk, kezi'nde "1988 yılı Kotograf eltiğı ileri medeniyet ettiremeyeceği hiçbir Türk milletinin cevherindeki Degerlendirmesi" panelinc ko seviyesinde parlak bir varlık asalet ve azamete dayanarak büyüklük yoktu ve olumazdı. nuşmacı olarak Gullekin Çizgvn, haline çıkarmak elbette bu Bu millete hulus ile yapılacak Samih Rıfal, tbrahim Akyıirek ve millete olduğu kadar insanlığa bugün bütün dünyanın gıpta her hizmet uehemehal mlıspet ettiği büyük eseri ortaya bir İFAD temsilcisi katılacak. Ay da yapılabilecek hizmetlerin ve parlak neticelerde karar çıkarmıştır. nı gün saal 16.00'da Savaş Ay, en buyüklerinden biridir. kılardı ve bu neticelerin hepsı Bin kere tekrarından Orhan Şahin, Ergin Konukscver, Dünya matbualı Atatürkün de kadir bılen büyük mi.'leıin usanmayacağımız bir rt/dımir Gürsoy'un kahlacağı pu büyük eseri üzerinde ittifak takdir ve şiıkranlarıle hakikattir ki dünyanın en nelin konusu "Basında Fotoğru ediyor ve bu eserin kendi karşılanırdı. Atatürk büyük büyük meydan muharebesi fın Kullanım Degeri." 25 aralık çevresinde yıkılmaz bir kale milletimizin kadirşinaslığına olmuş olan Sakaryadan saal 12.00'de "Nesnel Gerçeklik gibi yükselen Türkiye sonsuz itimadla istinad eder muzaffer dönen Atatürk ten Sanatsal tmgeye" konulu pa olduğunu açık söylüyor, Hep ve bunu her vesile ile açık ayağının tozu ile intibalarmı nelin konuşmacıları Tahir M. Ataturk izinde yürüyecek bize şu iki cümlecikte hulâsa söylerdi. Haksız mıydı? Bunu Ceylan, Özdemir tnre, Cengiz bütün Türk nesillerinin şimdi Bıiyıik evlâdını etmiştu Özakıncı, tbrahim Altınsay ve hergün daha ziyade gözyailarile takıb eden bütun Afsar Timuçin olacak. kuvvetlendırecekleri, hergün bir milletin derin ıstırabında Türk milleti hakikaten Ayrıca, tanışma olanağı bula daha ziyade yükseltecekleri gurüyoruz. büyük millet. Hüner ona bilcccğimiz Macar fotoğrafçısı bu büyük eser hakikaten lslvan Toth 24 aralıkta, fotoğraf Atatürkün büyüklüğüne ebedî lâyık kumandan olabilmekte. Atatürk ne yaptıysa Tıirk çılığının yanı sıra TürkFinlandiya timsal olacak olan muazzam Bu iki cümleyi bir parça tafsil milletine dayanarak, Turk Dostluk Derneği Başkanı Rainer bir ahidcdir. eden izahlar kahramanlık ve milletine güvenerek, bu K. Lampinen 27 kasımda Türki İçinde oturduğumuz için fedakârlık destanlandır. milletin büyuklüğune ye'de olacak. Atatürk cepheye her taraftan inanarak yaptı. Başlu Atatürkün muazzam eseri