Katalog

14 EKİM 1988 KÜLTÜRYAŞAM CUMHURİYET/5 SİNEMA ATİLLÂ DORSAY HAYVANLAR ÎSMAtL GÜLGEÇ . 2000 yılına doğru bizde ve Batıda kültüre yaklaşım Jlüyük kentlerimizde görülmemiş büyüklükte ticaret ve eğlence merkezleri açıhyor. Adı kültür sitesi diye utanmazca ilan edilen dev yapılar planlamyor, yepyeni ve modern semtler doğuyor. Ama içlerinde , sinemaya, tiyatroya, konsere adanmış mekânlar hiç yok. Kültürsüz kültür nıerkezleri vons âVez rendezVDvs Soyez les acteurs du plus grand evenement depuıs la naıssaDce du cinema.. Yumurtasız omlet olur mu? Bir yemek kitabı yayıralayan sevimli bir dosturn, çılbınn tarifini verirken, yumurtadan söz etmeyi unutmuş! Ama bu "ynmnrUsız çdbır"ın dışında da yumurtasız omlet yapmayı deniyenler yok degjl bizim topiumda... örneğin "IrtJtiir merkezi" diye açılan dev komplekslerde, kültürün k'sı bile bulunmuyor, çoğu zaman... MeUh Asık, geçenlerde yanılmıyorsam Diyarbakır Kültür Sarayı'nın içinde neler neler bulunduğunu yazıyordu. Kasap bile varmış bu "kültür merkezT'nde!.. Ama sinematiyatro salonu gibi şeyleri boşuna aramayın!.. Herhalde yöneticiler, "kebap kültü. rii"nün diğer gereksiz kültürlerin yerini pek âlâ tutabileceğini düşünmüş olmalılar!.. Büyuk kentlerimizde de aynı şey... Görülmemiş büyükJükte ticaret ve eğlence merkezleri açılı TOOOptaces, le t>que ef de quatae de protectnTn IQN£Pî.XJ5 detneı* le rendeztouspnniegıe cte* •vikxin>ux du an fesaurar*&bar&m*mp;u*n34raru« acc^aunrot* fıets i prtnmtf. nen na 4*6 oubbe1 Jne 3tiîAcı»n de tatite auerri les VBBFUJS de ICINEPO JS La sdlle fMKX et scn «xan geanı de ouG m* JOUS gaıartısrefDataia) A c r o c t « w u s au» accouaeıri « Ürrs Le coeur de l'Europe devient la capitale du cinema. K1NEPOL1S ouvre ses portes a Bnucelles DEV ShKMA KOMflBCSt Bruksel'de toplam 7 bin koltuğa sahip 27 salondan oluşan dev sinema kompleksı eylül ayında açıkjı. Gazete ılanlarında bu yapı "2000 yılının smemasının yeni tapınağı" diye lanse ediliyor. yor, adı "költür sitesi" diye utanmazca ilan edilen dev yapılar planlamyor, yepyeni ve modern semtler doğuyor... Ama içlerinde sinemaya, tiyatroya, konsere adanmış, insanlan yalmzca alışverişin ötesinde, biraz daha soylu, yüceltici amaçlar için bir araya getirecek olan mekânlar hiç yok... Oysa biz, eski Yunan'ın, her birinde dunyanın en güzel tiyatrolanndan biri olan antik kentİerinin adım başı olduğu topraklarda oturuyoruz. Acaba bir kentin, bir semtin insanlarmı ortak bir sanat etkinliği çevresinde bir araya getirecek salonlar, gerçekten de artık tümüyle geçmişte mi kaldı? Modern şehircilikte bunlara gerek yok mu? Salon sinemacılığı öldübitti mi? Biz yalmzca nostaljik duygularla mı sinema salonlanm anyoruz, hâlâ düşlerde mi yaşıyoruz, gerçekçi degil miyiz? Şişli'deki yeni "kültür sitesi"nde bir tiyatro salonu yapıl masını isteyen Gencay Gürün'e "Gencay Hanım, siz o arazinin metre karesi ne ediyor biliyor musunuz?" diye yanıt veren Bedrettin Dalan mı haklı? Kent arazilerinin fonksiyonel paylaşımı yalmzca rant değerleri göz önüne alarak mı saptanmalı? Kendimize hedef aldığımız kapitalist Batı böyle mi yapıyor? lşin tuhafı, onlar öyle yapmıyor... Onlar, yine sanatakültüre, sinemayatiyatroya bizim aklımızın almayacağı büyüklükte yatınmlar yapıyorlar... Her gün yeni bir müze, yeni bir sinema, konser salonu açıyor, sanatı topluraun gündelik yaşamı içinde, hem de kapitalist, yani gelir getirici amaçlar da içerecek biçimde değerlendiriyorlar. Londra'da yeni açılan dev sinema müzesi MOMÎ'nin ("Museum of Moving Images Hareketli Resimler Müzesi") yanı sıra, yandaki gazete kupüründe göreceğiniz gibi, Brüksel'de de, toplam 7000 koltuğa sahip 27 salondan oluşan bir dev sinema kompleksi açıldı. 29 eylülde, "Sinemamn doğuşundan beri en böyük olay" diye reklanu yapılan görkemli bir törenle açılışı yapılan KİNEPOLİS, son derece modern bir teknolojiyle, çağdaş bir konforla donatılmış, otoyol ve metroyla da bağlantıiı, çeşitli lokanta ve barlar da içeren bir dev kompleks... 27 salonun biri, 600 metre karelik dev bir ekran içeren büyük bir salon. Diğerleri küçük salonlar... Ve bu yapı, "2000 Yılının Sinemasımn Yeni Tapınağı" diye lanse ediliyor. Başta NATO ve AT, çeşitli büyük örgütlerin merkezi, arazi değeri Bedrettin Dalan'ın bile hayal edemeyecefi sayüara yükselen Brüksel'de, işte kapitalizm, sinemaya böylesine bir yatınm yapıyor. Çünkü sinema geçmişin değil, hep inandığımız ve savunduğumuz gibi, günümüzün sanatı, eğlencesi, iletişimi... Bu 2000 yıluıda da, belki daha ötesinde de böyle olacak... Bizim kapitalist özentisi hamervah yöneticilere bunu, bilmem ki nasıl anlatmah? Evet, işbu haber de, elbette bizim avukat yazıhaneli, dükkânh, kasaplı, ama zinhar sinemasız ve tiyatrosuz "koltür merkezleri"mizi yapanlara, çizenlere, düşünenlere ithaf olunur!.. KİM KİME DUM DUMA BEMÇ AK Hflaral çalıŞıp. t>ir di/ı Yanı s'enin tjnbyac^m., /Vrnontorm J&7i'l rrdnsnfarrri. ifa/yafj/orr/, ' P İ K N t K PİYALE MADRA HIZLI GAZETECİ \ECDETŞEX W, V da da negatif ve pozrBf kopyalanna poltsçe el konan ve ancak mahkeme kararıyla kopyaları "serbest bırakılan" filmin yasaldanma gerekçesi olarak "Filmin buturfîjnde işkence olayının ön plana alınması radyo anonslan ve bazı konuşmalaria işkenceyı polisın yaptğı ve siyasi tutukJulara genellikle uygulandıgı izlenimi venlmektedir. 17 yaşındakj terönstJn ıdam edilmesi gibi, T.C. kanunlanna ve gerçekiere aykın olaylara yer verilmesi ve benzer nedenlerte T.C guvenlik guçlerinin ve adalet mekanizmasının aşın şekılde eleştirilmesi ve küçuk duşurulmesi söz konusudur. Bu haJiyle devtetin milletivte bölunmez bütunlüğü ve milli guvenlik açısından yayımlanması sakıncalı göriılmuştur" denildi. Resimde fümden bir sahneue Zuhal Olcay ve Haluk Bilgıner görülüyor. özer'in olaytı filmi "Kara SevdaJı Bolut". aJt deneOeme fîllfl yonunca gönderikJiği Denetleme Kurulu tarafından yasaklandı. Geçenkomis••• ••• aylarM u a m m e r KISAKISA Dört Buçuk Seansları Emek ve Reks sinemalaruıda, önümüzdeki haftalarda yeni bir uygulamaya geçilecek. "Dört Buçuk Seanslan" adıyla, her gün bu seansta, yeni filmlerden sanat dekulu olan yapıtlar sunulacak. Filnüer, ilke olarak haftada bir değişecek, ama seyircinin ilgisi oranında surebilecek. Programda yer alması düşünülen filnüer, Met Film'in fılmlerinden "Manzaralı Oda", " C a l " , "Arya", vs. ğeri yüksek, ama ticari şansı kuş Ç t Z G l L İ K KÂMtL MASARAC1 ^ îddiasız9 yabn, sevimli bir fihıı OfcMİa DSnüf (Back to the School) / Yönetmen: Alan Metter / Oyuncular: Rodney Dangerfîeld, Sally Kellerman, Burt Young, Keith Gordon / Adrienne Barbeau, Ned Beatty / Bir Orion Pictures yapımı (Emek, Reks). DeneuneDepardieu bir arada Francois Truffant'nun " S o n Metro" filminden beri bir araya gelmemiş olan Fransız sinemasının 2 büyük oyuncusu, Catherine Denenve ve Gerard Depanüeu, Francois Dnpeyron'un Uk filmi Orta yaşı çoktan aşmış, "ştşmanlar için" bir dizi mağazanın sahibi zengin bir adam, yaka silktigi kansından kaçmak için üniversitede okuyan oglunun yanına gelir ve para gtlcüyle, lise diploması bile olmadığı halde, kendisini öğrenci olarak yazdınr... llerlemiş yaşına karşın hiç tanımadıgımız bir komedyen, Rodney Daıgerfield adına çevrilrniş bir güldürü... Şimdiye dek çektiği birkaç fllm arasında yalmzca "CMülcr Ekose GiymezDeat Men Don*t Wear Plaid" adb cinayet filmi parodisi ile dikkatleri çekebilen Alan Metter'in filmi, sanınz bir TV komedyeni olan Dangerffetd'in kendine özgü, asın mimikli oyununa ve taşkın kişilığine baş köşeyi veriyor.. Bunun yanı sıra film, Amerikan üniversite çevre KeittiGoruon lerini ve eğitim sistemini hafıften alaya alırken, bir ara, tam bir "sonradan gönne zengİH" olan kahramammız Bay Melon'un "iş adamı" anlayışını ve şirket yönetme yöntemlerini üniversitede de egemen kılmasıyla daha keskin bir dönemeç alıyor. Pararun bilgiye ve iç becerisinin akademik öğretim kuraUarına böylesine üste çıkması, günümüz Türkiyesi'nde olup bitenleri de andırmıyor mu? "Oknla Dönüş", iddiasız, yabn, yer yer güldürebUen ve sevimli olabilen bir film... önemli değU, ama izlenebilir.. Daha doğrusu izlene Yer"de bir araya geldiler. Kocasının terk ettiği bir kadınla bozulan arabasım onarmayı kafasına koymuş bir erkeğin bir otoyol kıyısındaki serüvenini anlatan filmi, Sally Kellerman eleştirmenler övgulere boğarkeıı, bilirdi.. Eğer fılmın getirticileri, seyirci de büyük bir ilgiyle karşızahmet edip konuşmalan tngilizce ladı. bilen birine çevirtselerdi.. Ancak fılmi çeviren, tngilizce bilmiyor.. Drach'ın en ünlü fılmi Filmin yansını hiç cevirmemiş biÜlkemizde bulunan tamnmış le, çevirdiğini de yanlış çevirmiş... Yıüar önce çözümlendiğini sandı Fransız yönetmeni Michael ğunız, bir zamaniarın baş belası Drach'm en ünlü filmi olan "Baaltyazı sorununu yeniden günde lo Kemanlan Les Violons du me getiren bu filmi, bu nedenle Bal", cumartesi akşamı 18.00'de üzüntüyle karşılaşıyoruz. Sinema Fransız Kültür Merkezi sinema alanında yeterince sorun var. salonunda gösteriliyor. Son filmTürkiye'de artık yeterince tngilizce lerinden "Gay de Manpassant" bilen genç insan da var.. Artık bu geçen pazartesi günü aym yerde sorunlarla uğraşmasak, bunları gösterilen Drach, bu son gösteriyazıp çizmesek daha iyi olmaz ye katılacak ve filmi üzerine soruları yanıtlayacak. mı? olan "Rastlasmak İçin Tuhaf Bir A G A Ç YAŞKE1V E G I L I R KEMAL GÖKHAN TARİHTE BUGÜN MVMTAZ ARIKA* 14 Ekim HYOE PARK SÖYLEVCflERL ISSS'TE BU&ÜU, EKMEĞE YAPILANZAM NEDSNt'YLE, LOMDG4 'PA PGOTESTV GÖsrEgİLEgf DÜ2SMLEHUtÇTİ. ÖPKELf &(£ KALABAUK, PAZA&* RASTIAYAN 6OA/P£, HYO£ (HAYP) PAR^'TA TOP. 1/>NARAK KOAIUÇMALAft YAPMIÇTI. BU KOAJUfMALAfZ., SİDERJBK HEfZ PAZAR. KONU PE&tŞTİ( KÖŞESİ) , "SOAPBO* O/eATT)g£*(sABUN KUTU&J SÖyuEVC/lSgi)* İNGİLTEİZE'YE YCAJt BİR GELEMEK. ARMAĞAN EDİYO&DU..HYDE PAfZK, K&U VIII. PAU KEŞİŞLEZDEN AUNMIÇ GETİRİLMİŞTİ(*~)KoiK/şmac/lar kuhtfara çıkamk. 25. Antalya Film Festivali'nde yarışacak fılmler belirlendi 18 film altııı portakal adayı Meydam'nda korteje katılacaklar. ödül töreni ise Talya öteli'nde aynı gün akşam yapılacak. ö t e yandan Belediye Kültür Salonu Fuayesi'nde 25 yıl boyunca yarışmada birinci gelen filmlerin afışlerinin yer aldığı "Afış Sergisi" festival süresince gezilebilecek. Festivale katılan filmler de Yener, Kıiltör ve Saray sinemalarında 1000 lira karşüığında halka gösterilecek. Yener Ulusoy, gazetecilerin sonılan üzerine yaptığı açıklamada Antalya'da "Festival Sarayı"nm yapılması çalışmalarının devam ettiğini, projenin ve yerin hazır olduğunu beürtti. Ulusoy, "Festival sarayını AKSAV olarak vapürmaya hazınz. Bunu tamamlayınca film festivalinin uluslararası düzeye dönüstünilmesi adımını atmış olacagiz" dedi. Festivalde derece alacak film ve sanatçılara verilecek ödüller de şöyle açıklandı: En iyi birinci filme 10 milyon lira, ikinci filme 7.5 milyon lira, üçüncü filme 5 milyon lira. Bu ödüllerin yüzde 2CSİ filmin yönetmenine verilecek. Aynca en iyi yönetmene 5 milyon lira, en iyi senaryoya, en iyi görüntü yönetmenine ve en iyi film müziğine 2'şer milyon lira ödül verilecek. B.ECEVtT ANTALYA 25. Antalya Altın Portakal Film Festivali'nde yanşacak 18 fılm belli oldu. Dün Ticaret Odası Toplanü Sa' lonu'nda Antalya Kültür Sanat ve Türizm Vakfı (AKSAV) Başkaıu Vener Ulasoy ve büyük jürinin birlikte düzenledikleri basın toplantısında açıklanan festival fılmleri şöyle: AKSAV Başkanı Yener Ulusoy ve Büyük JUri Başkanı Orhan Aksoy festival için ön elemeye 32 filmin katıldığını bunun 18'inin festivale katılmasını kararlastırdıklaı nnı söylediler. 9 kişiden oluşan büyük jüri Belediye Kültür Salonu'nda bugünden itibaren filmleri izlemeye başladı. Jüri kararını 21 ekim günü verecek ve altın, gümüş bronz portakal kazanan filın ve sanatçıları açıklayacak. Aynı gün ödül kazanan sanatçılar uçakla Antalya'ya gelecekler. 22 ekim günü de sanatçılar Cumhuriyet A&AZİYPt VE ZAMAHLA PARK OR 14 Ekim 1938 5 0 YIL ÖNCE Cumhuriyet ANTALYA^DA YARIŞACAK FİLMLER • • • • Ada (Süreyya Duru) Attf Böeeği (Ismail Güneş) Av Zamanı (Erden Kralj Bir Avuç Gökyüzü (Ümit • Gece Danst Tktsaklan (Mahinur Ergun) • Gömlek (Bılge Olgaç) • Kaçamak (fktşar Sabuncu) • Kurtar Heni (Halit Refığ) • On Kaduı (Şerif Gören) • Rumuz Goncagül (Irfan Tözüm) • Polizei (Şerif Gören) • Selamsn Bandosu (Nesli Çölgeçen/ • Yedi Uyuyanlar (Zafer Par) • Zineir (Korhan Yurtsever) Gümrüklerde yeni bir kolayhk • Düıuten Sonra Yanndan önce (Nisan Akman) • Dütturü Dfmyu (Zeki ökten) • Dohtnay (Şahin Kaygun) • Gect Yolculuğu (ömer Kavur) Haricden memleketimize gelen 25. Altın Portakal Film Festiva eşyadan şimdiye kadar resim li'nin büyük jürisi ise şu isimler tenzilâtı yapılabilmesi ve ticaret klering anlaşmalanmn den oluşuyor: Orhan Aksoy (yönetmenjüri tatbikatının yürütülmesi için başkanı) Tank Dursun Kakınç menşe şehadetnamesi ibrazı (yazargazetecijüri sözcüsü), th mecburi bulunmakta idi Ancak san Yüce Özsoy (Kültür ve Türizm gelen mallann şehadetnamesi Bakanlığı) Faruk Bayhan (TRT) beraberinde olmadığı takdirde Ünsl U ı u n (AKSAV) Burçak Ev bunun ibmzını temin için ren (gazetecieleştirmen) Oguz Gumrükler Umum muvafakati Makal (9 Eylül Üniversitesi), Fik müdürltiğünun ret Hakan (sinema oyuncusu), üzerine bir miktar depozito Abdullah Kesldner (SESAM tem ahnarak eşyamn geçirilmesine imkân verilmekte idi. silcisi, yapımcı). Bu şekil eşyalann fazla bekletilmesini intac ettiğinden bundan sonra yeni bir formul ortaya konulmuştur. Bu şekle göre gelen eşya klering anlaşmamız olan memleketlerden geliyorsa Merkez Bankasınm muvafakati almmak, resim tenzilâtı yapılmamak şartiie ve bir miktar depozito ahnarak merkezden sorvlmadan eşyamn geçmesine mUsaade edilecektir. Gelen eşya, serbest döviz verilen memleketler menşeti ise, kambiyo idaresinin muvafakati almmak şartiie ve gene bir miktar depozito ahnarak ithal edilecektir. Eşya, hususi takas anlaşmamız bulunan veya mecburi takasa tâbi tutulan memleketlerden geldiği takdirde takas tetkik heyetinin muvafakati şartiie gene ayni şartlarla muameleye tabi tutulacaktır. Büyük bir döviz kaçakçıhğı Gümrük muhafaza teşkilâtına yeniden mühim bir döviz kaçakçıhğı ihbarı yapılmıştır. Çok büyük bir işe aid olan ve içine muhtelif mesleklerden çeşidli şahsiyetleri alan bu kaçakçılık ihbarı üzerine gümrük muhafaza teşkilâtı bazı kimselerin malumatına müracaat etmiş ve bazı yerlerde tahkikat yapmıştır. Tahkikat ikmal edilince bu meselenin altından şimdiye kadar memleketimizden mühim miktarda döviz çıkmasını temin ettiğinden şüphe edilen bir şebekenin meydana çtkmış olacağı Umid edilmektedir.