Katalog

8 OCAK 1988 EKONOMİ CUMHURİYET/9 TURKIYE'den ALTINDÖVİZ SERBEST PİYASADA DÜN M » (saüs) 1154 H*t(saüş) 7M Ata Ura (saöş) 126.5M M. BANKASI'NDA BUGÜN (döviz ahs) 1M9JS (efektif satş) 1N1.M (döviz ahş) 137.53 (efektif sabs) M7.11 Sahte maliyeci görev başında Mrm 6.7 milyar dolar borç ödenecek ANKARA (ANKA) Merkez Bankası, bu yıl 6.7 milyar dolara yakın dış borç anapara ve faiz ödemesi gerçekleştirecek. Kur değişıklikleri yuzunden ödenecek borçların kesin duzevini şimdiden belirlemenin olanaksız olduğu belirtildi. Bu arada, Merkez Bankası'nın 1987 yılının tumundeki dış boı<; anapara ve faiz ödemeleri 5.6 müyar dolar olarak gerçekleşti. 5.6 milyar dolarlık odemenin 2.4 milyar dolarını faiz, 2.8 milyar dotannı anapara, 400 mılyon dolarını da IMF'ye yapılan odemeler oluşturdu. Merkez Bankası, en yoğun dış borç ödeme donemi sayılan aralık ayında 918 milyon dolarlık odemede bulundu. Bankalar tarafından gerçekleştirilen ödemelere ek olarak 30 Kasım 1987 ile 4 Ocak 1988 tarihleri arasındaki yaklaşık bir aylık dönemde yapılan 918 mi!)on dolarlık odemenin 230 milyon dolarının doğrudan Merkez Bankası'nca sağlanan kredilerin geri odemesi olduğu, kalan 688 milyon dolarlık odemenin ise devlet borcu nıteliğindeki ödemelerden kaynaklandığı belirlendi. Söz konusu bir aylık dönemde yıırtici'bankalar ile daha once yapılmış swap işlemlerden yapılan geri odemeler toplamınm da 151 milyon dolara ulaştığı bildirildi. EKONOMİ NOTLARI Amerikan Dolan'nın, dünya para borsalarındaki yukselişi sürecek mi? Piyasalara, "Dolar düşeceği kadar düştü" kanısı egemen olacak, ABD parasının bir taban değere vurduğunu düşünen spekütatöıier bundan böyie doiann yükseleceği beklentisiyle bu olguya katkıda bulunacaklar mı? Yoksa dolarda gözlenen son değerlenme, ABD, Japonya ve F.AImanya merkez bankalannın karaıiı müdahalesinın geçici bir sonucu mu? Dolar birkaç hafta sonra yeniden değer yitirmeye başlayacak mı? 1987 yılının, özellikle son çeyreğinde hızla değer yitiren ve yd kapanırken, 157 Alman Markı ve 121 Japon Yeni düzeyine kadar düşen doiann, bu hafta başından itibaren önemli oranda değer kazanmaya başlaması, akla hemen bu tür soruları getiriyor. Bu soruları yanıtlayabilmek için ise çeşitli olasıhkları hesaba katmak gerekiyor. Doların bu hafta başından itibaren dünya para piyasalannda değer kazanmaya baslamasında belirtpyici etkenin ABD, Japonya ve F.AImanya merkez bankalannın piyasalara yaptıkları kararlı ve hacimli müdahaleyie söz konusu merkez bankalannın, dolara istikrar kazandırmak için 5 milyar dolarlık bir özel fon oluşturduklan yolundakı haberier olduğu anlaşılıyor. unde gelen yedi sanayilesmiş ülkenin, geçen yılın son haftasına girilirken, yaptıkları ortak açıklamayı inandırıcı bulmayan ve yılın son haftasında yoğun dolar satışı yaparak Amerikan parasının değerini aşağı çeken spekülatörlerin, merkez bankalannın son müdahalesini ciddiye aldıklan ve dolar satmaktan vazgeçtikleri görülüyor Tersıne dolara yönelik talebin canlanmasıyla, ABD parasının hissedilir biçimde değerlenmesi gündeme gelmış bulunuyor. Doların değerini 125140 yen limitleri arasında tutmaya ve mümkün mertebe 140 yene doğru yaklaştırma amacında oldukları belirtilen ABD, Japonya ve F.AImanya merkez bankalannın, pıyasadaki ağırlıklarını sürdürmeleri halinde, doların 15 ocağa kadar 135 yen ve 1.70 mark dolaylarına kadar yükselmesı mümkün görülüyor. 15 ocaktan sonrası için konuşmak ise çok zor. Zira ABD'nin kasım ayı dış tıcaret rakamlarının 15 ocakta açıklanması bekleniyor. Kasım ayındaki dış tıcaret açığının, ekim ayının 17.6 milyar dolarlık rekor rakamına göre önemli bir düşüş göstermesi ve piyasada, "açığm nihayet kapanrnakta olduğu" yolunda bir izlenim yaratması halinde doların değer kazanmaya devam etmesi, en azından merkez bankalannın yoğun müdahalesiyle erişmiş olduğu değerleri bir süre koruması olası. Kasım ayı dış ticaret açığının da yüksek çıkması durumunda ise doların yeniden değer yitirmeye başlaması kaçınılmaz görünüyor. O halde en dıkkatle izlenmesi gereken gösterge, ABD dış ticaret açığı. Bu açığm öncelikle ABD'nin ithalatının kısılamamasından kaynaklandığı biliniyor ABD'de ıç talebin ekim ayı sonuna kadar gücünü koruması ithalat talebin i de yükseltti ve bu İthalat, özellikle değer yitiren bir dolarla ifade edildiğinde önemli artışlar göstererek dış ticaret açığtnı rekor rakamlara çıkardı. Ancak bir noktadan sonra, doların düşüşünün ithalatı ciddi biçimde caydırması, buna karşılık ihracatı özendirmesi, boylelikle de dış ticaret açığının kapanmaya başlaması bekleniyor. Hacim olarak ABD'nin ihracatının ithalattan hızlı artmaya başlaması ve 19 ekimdeki "borsa deprem/"nden sonra kasım ayında ABD iç talebinde ciddi bir gerilme gözlenmesi de dış ticaret açığının kapanmaya başlayacağı umudunu artırıyor. Doların değerı açısından önemli olan bir diğer gösterge ise ABD faiz oranları. ABD faizlerinin yükselmesi halinde, bunun doların değerini olumlu etkilemesi gerekiyor Ancak ABD'nin başkanlık seçimi yılında bulunması ve mevcut yönetimin ekonomide bir "resesyon"u önlemek, ayrıca yeni bir borsa cöküşüne yol açmamak için faiz oranlarını mümkün mertebe düşük tutmaya kararlı görünmesi, doların faizlerden destek alması olasıhğını azaltıyor. Seçim yılında bütçe disiplininin elden kaçması ve bütçe açığım daraltıcı önlemlerin umulan sonucu verrnemesi halinde bunun da doiann değerini olumsuz etkileyebileceği sanılıyor. Ote yandan, ABD başkanlık seçimlerinde demokrat adayın ağır basacağının anlaşılması halinde bunun da doların değerini olumsuz etkilemesi söz konusu olabilecek. Piyasalara güven vermeyecek ve enflaSyonu kamçılayacak politikalara yönelecek bir demokrat başkanın dolar için iyi haber olmayacağı ileri sürülüyor. Tüm bu etkenler, doiann 1988'deki seyri konusunda sağlıklı bir tahmin yapmayı güçleştiriyor. Ünlü iktisatçılardan Milton Friedman, hükümet ya da merkez bankalannın piyasalara müdahalesinın anlamsız olduğunu, doların piyasa değerini bulana kadar düşeceğini belirtiyor ve "Doğru piyasa değerini ise ancak piyasa bilir, başka kimse bilemez" diyor. Geçen yıl Nobel Ekonomi Ödülü'nü kazanan James Tobin, ABD ticaret açığının dengelenmesi için doların yüzde 30 daha değer yitirmesi gerektiğini savunurken, doların 1987'deki düşüşünü doğru tahmin eden Başkan Reagan'ın eski danışmanı Martın Feldstem da karamsarlığını sürdürüyor ve doların üçdört yıl içinde 100 yene kadar düşmesi gerekebileceğini söylüyor. Doiann Dönüşü mü? OSMAN ULAGAY Devlet tahvili faizinde rekor ANKARA (AA) Hazine'nin devlet iç borçlanma senetleri ihalesinde yıllık ortalama faiz rekor düzeye ulaştı. Hazine'nin dun düzenlediği 1.5 yıl vadeli devlet tahvili ihalesinde yıllık ortalama faiz yüzde 53'eyükseldi. Hazine, dünkü ihalede yaklaşık 10 milyar lira tutarında 1.5 yıl vadeli devlet tahvili sattı. 3İ V Defterdarlıktan danışma bürosu tstubul Haber Servisi tstanbul Defterdarliğı, son vergi değişiklıklerini göz önüne alarak, vergi mUkelleflerinin, mal ve vergi hizmetlerindeki sorurüanna yardımcı olmak için defterdarlıkta bir vergi danışma bürosu açtı. Mükelleflerin yararlanacağı büronun telefon numaralan: 522 59 47, 527 96 04, 512 23 00 (4 hat) bu teletonlann mal ve hizmetlere müşteri olanlann dilek ve şikâyetlerine de hizmet verecegı belirtildi. Kurdaş: Ekonomide ciddi önlem gerekli ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Maliye eski Bakanlanndan Kemal Kurdaş, 1989 ve sonrası yıllara ilişkin yaptığı değerlendirmede oldukça karamsar bir tablo çizdi ve "Turkiye, 198Syılma geçen sekiz yıhn yiiksek enflasyonist döneminin ekonomide yarattığı her çeşit tahribatla birlikte girmektedir" dedi. Kurdaş, ekonomide çok ciddi önlemlerin ahnmaması durumunda önumuzdeki dönemde başta enflasyon ve dış borçlar olmak üzere birçok alanda önemli bunalımlann gündeme gelebileceğini söyledi. EkoBomi Servisi Yaygın ve yoğun denetimlerin içinden "sabte maliyecfler" türedi. lstanbul Deftenarlıgı, şu ana kadar çesitli esnafa kendisini, "naliye görevlisi", "vergi denetta demanı" olarak tanıtan birden fazla kisinin yakalandığını, ama piyasada sahte maliyeci sayısımn tam olarak büinmedığini ve tümünün de ele geçirilmesinin olanaksız olduğunu belirttiler. Defterdarlık yelkililerinin verdiği bilgilere göre, özellikle son iki yıldır başlatılan yaygın ve yoğun denetimlerin sahte maliyecilere fırsat yarattığı ifade edildi. Küçük ve ona boy esnafa giden sahte maliyeciler, "Bea maliye görevUsiyiın, defterierinizi gormek istiyorum" diyerck esnafın defterini incelemeye başlıyor. Muhasebe işlerini bilen sahte maliyeci, esnafın kestiği faturada veya diğer defterlerde, gelirgider hesaplannda küçük bir hata veya suiistimal gordügünde, hemen sıkı bir pazarUğa başlıyor. Durumunun "hasıraHı" edilmesi için tabii ki bupazarlıkbüyük olasılıkla rüşvetin miktan konusunda yapılıyor. tstanbul DefterdarlığYndan bir Ust düzey yetkilisi, esnafın zaman zaman denetime giden görevliye kimlik sormadıgını ve sahte maliyecilerin de bunu fırsat bildiguıi belirterek, "Oysa esnaf, gelen deoetçiye mutlaka kimligİBİ sormah. Maliye Bakanhgı'ndaıı veya İsUnbnl Defterdartıgi'ndan onaylı kimligi görmediği zaman esnaf bo Idşiye Hibar etmesin. Biz sabtt mafiyedkrden birkaç Usiyi yakaladık, ama piyasada yiae bu rürden birçok insan var. Sayıanı bilmefc ve baalann tiimünu ele geçinnek zor. Borada tiim is, esaafın inisiyatifine kahyor" dedi. 200 liralık simit bizi ve halkı üzdü Ekonomi Servisi Yüzde lOO'lük zamla fiyatı ekmeği de geçen ve 200 liradan satılan simit, artık dar gelirlinin, öğrencinin bir bardak çayla birlikte hızla geçiştireceği öğle yemeği olmaktan cıktı. Bir elini simite uzatan, diğer eliyle de 100 lirayı veren vatandaş, fiyatın 200 liraya çıktığını duyunca hayrete düşüyor. Bazıları, "Olacak iş degil, simit 200 Ura" diyorlar, ama mecburen diğer 100 hrayı da uzatıyorlar, bazıları ise, "200 liraya simit mi olurmus" diye sorarak almadan çekip gidiyorlar Simit 200 liraya çıkınca simitçiler de şikâyet etmeye başladı. Simitçiler bir yandan 200 liradan sımıt satamamaktan yakınırlarken, diğer yandan "simidi fınndaa 120 liraya aldtklannı, ancak 200 liraya satmalan durnnunda kazanabileceklerini" söylüyorlar. YSE'de 87 bin lira maaşla çalıştığını ve bu parayla evini gecındiremedıği için simit satuğım soyleyen Etbem Çahskan'a, Aksaray'da rastladık. 200 liralık simitlerden günde lOT/e yakın sattığım ve 67 bin lira kazandığını belirten Çalıskan, satışlann zamdan sonra durgunlaşmasından yakınıyor. "Halk, snsamı az, gramajı eksik de olsa 100 Uralık siınide abstı. 200 liralık fivatla karsıbşuca bem sasınyorlar bem de «im«irt«n vazgeçiyorUr" diyen Ethem Çalıskan, sürekli hayat şanlannın zorluğundan ve pahalıhktan şikâyet ediyor. Çalışkan, sözlerine şunlan da ekliyor: "Bu simitçUik zor zanaat. Aksama kadar ayaktasın. Riızgara karşısu. Ben zaten hastayım, böyle soguklarda kalınca saglıgım daha da bozuluyor. Ama başka çarem de yok. Yoksa bu hayat pahalüıgında 5 nüfusa nasıl bakanm?" îşçisimitçi Çalışkan: Topluluk garanti istedi Dolar, iki adım ileri bir adım geri attı Ekonomi Servisi ABO Doları, Tokyo Borsası'nda an arda 3. günde de değer kazanarak, 1.82 yenlik bir artışla 128.95 yenden kapandı. Dolar, Tokyo'da son 3 günde 7.30 yen değer kazanırken, dün Londra'da küçük çapta değer yitırerek, 1.6435 marka geriledi. Dolar, Tahtakale'de önceki güne göre degişmeden 1154 liradan satılırken, Merkez Bankası dolar kurunu 2.65 lira daha arttırarak, "gnnlük devalöasyon" anlayışını sürdürdü. Boylece Merkez Bankası, hafta başından bu yana dolar kurunu 27.87 lira arttırarak, lirayı dolar karşısında yüzde 2.6 devalüe etmiş oldu. ABD para birimi Tokyo'da yükseldi, Londra'da düştü AT, tekstil anlaşmasmı askıya aldı BRÜKSEL (AA) Turkiye ile AT arasında 1 Ocak 1988 tarihinde uygulamaya konulması beklenen tekstil anlaşması, ortaya çıkan bir pürüz nedeniyle geçici olarak avkıya almdı. Anlaşma gereğınce, pamuk ipliği, ham bez, havlu, akrilik esaslı iplik, döşemelik kadife ve sentetik elyafta 1988 ve 1989 yılları için Turkiye lehine kota artışlan sağlanmıştı. AT Komisyonu, topluluk yetkilileriyle Turk thracatçı Birliklen temsilcileri arasında geçen ay Bruksel'de parafe edilmiş olan anlaşmanın Ankara hukümetince de garanti edilmesinde ısrarlı olduklannı Türk tarafma bildirdi. Bu talep daha önceleri de çeşitli defalar öne surulmüş, ancak her defasında Turk tarafından reddedilmiştı. Ancak bu kez komisyonun bir anlamda "rest" çektiği ve hükumeı garantisi olmadan I ocakta yururluğe girmesi gereken anlaşmamn onay için Konsey'e göturulemeyeceğini kesin bir dille bildirdiğı oğrenildi. Bu gelişmeler üzerine Bruksel'dekı Turk yetkıliler, durumu Ankara'ya intikal ett'rdiler. Şimdi Ankara1 nm, komisyonun talebine vereceği cevabın beklendiği ve bunun ocak sonundan önce Bruksel'e ulaşacağının tahmin edildiği belirtildi. Yetkililer, bu noktada bir duğümlenme olduğunu doğruladılar, Ankara'dan talimat beklendığini de ifade ettiler. Aksigorta'nm sermayesi 10 milyar Ekonomi Servisi Aksigorta'nın sermayesi 10 milyar liraya çıkarıldı ve lamamı ödendi. Aksigorta'nın serbet ihtiyatlanyla birlikte özkaynağı 19 milyar liraya yükseldi. Aksigorta bu durumda 22 yerli ve 13 yabancı sigorta şirketi arasında özkaynakları en yüksek sigorta şirketi oldu. Genel Müdür Dr.Alaattin Buyükkaya'nın açıklamalarma göre, Aksigorta'nın 1987 yılında doğrudan sigorta prim istihsali 25 milyar lira olarak gerçekleşti. BORSA GUNLUGU 7 0cak19M Ryıthf Tokyo'da önceki gun 127.13 yenden kapanan Amerikan para birimi, dün 1.82 yen daha değer kazanarak 128.95 yene cıktı. Böylece Tokyo Borsası'nda 8 aralıktan bu yana 8 kez rekor tazeleyerek 11.13 yen değer yitiren dolar, son 3 günde 7.30 yen değer kazanmış oldu. Dö\iz tacirleri dün dolaıın 130 yen gibi yüksek bir değerden açümasının Batılı merkez bankalannın işbirliği içindeki mudahalelerinden ve Japonya, ABD, Federal Almanya arasındaki doları 125140 yen düzeyinde tutmak için yapılan "giıli anlasma" konusundaki haberlerden kaynaklandığını belirttiler. Ancak Japonya Merkez Bankası yetkilileri, "glzli aalasma" haberlerini doğmlamadılar. Bir Japon yayın kuruluşunun ABD, Japonya ve Federal Almanya'run borsalara müdahale amacıyla 5 milyar dolarlık gizli bir fon oluşturduklan haberi, önceki gün Uzakdoğu ve Avrupa borsalannda doiann değer kazanmasına neden olmuştu. Amerikan para birimi, "gizli anlaşma" haberlerinin dogrulanmaması nedeniyle Avrupa borsalannda değer yitirdi. ABD Doları, Londra'da 1.6550 marktan, 1.6435 marka geriledi. Bu arada, Federal Almanya Maliye Bakanı Gerhard Stoltenberg, 1987'de dolardaki hızh düşüşün, ülkenin bütçe açığım önemli miktarda arttıracağım ve Merkez Bankası'nın kârlannı HMftfa <Jü«ürecegiai" kaydetti. Reklama ne harcandı? (Milyar TL.) ^ 1 9 8 6 1987 TOPUM 84 87.4 Tahtakale ve Merkez Bankası Dolar, Tahtakale'de önceki güne göre sabit kalarak 1154 liradan satılırken, mark 1 lira değer kazanarak 704 liraya cıktı. Merkez Bankası ise doiann bugün geçerli olacak efektif satış kurunu 2.65 lira antırarak 1061.50 liraya çıkarfltnl ULÂ5MA ABD Dolan, Tokyo'da son 3 dı. Dolarda serbest piyasa ile resmi kur arasıngünde 7.30 yen değer kazandı ABD, Japonya ve daki fark yüzde 8.7 ile 92.5 liraya geriledi. Federa! Almanya'nın doları destektemek için 5 mil Merkez Bankası, markın efektif satış kurunu yar dotarlıkfonoiuşturdukian yohındaki haberier dofl 4.61 lira düşürerek 647.11 lira olarak açıkladı. rulanmamasına rağmen doiann, Tokyo'da defler Markta serbest piyasa resmi kur farkı ise yüzde 8.8 ile 56.89 lira oldu. kazanmasına neden oldu ESMEMEKSabahın çok erken saatiennde, malımı satarım" umuduyta yatağından kalkan üretıcı, umduöunu Dulamayınca, çareyı yükselen güneşın karşısma geçıp esneyerek beklemekte bukıyor. • • mm Akpmento Anadokı Cam Arçe* Bağfaş Bolu Çimento Çelık Halat Çukurova Elk Denizfı Cam Döktaş Ecz başı Yat Ege ftracılık EgeGubre Enka HoMing Erğ OetnC GoodYear Gubre Fab Guney Bıra Hektaş Izmır Dem Ç Izocam Kartonsan Ounku 3ugünku Iştem kapamş kapanış mıktarı 27000 5400 8450 18100 14400 10600 15300 1850 16500 4000 3000 7500 3475 4800 26000 4000 2850 3900 2600 14000 6150 26500 12900 10000 15400 5450 6700 22500 1800 4925 17500 4575 2325 1800 5350 7900 9350 3950 27000 5400 8600 17300 14200 10400 15200 1800 16600 4200 3300 7400 3800 4800 26000 3975 3125 4000 2425 13800 6000 26000 13000 9800 15500 5500 6450 23000 1725 4600 17500 4475 2500 1800 5200 7700 9350 3950 700 415 1200 3965 1770 1109 1850 w= === Enflasyon 1987'yi aratacak nıı? ANKARA (ANKA) Geçen yıl özellikle aralık ayındaki fiyat anışlarıyla rekor düzeye ulaşan enflasyonun 1988'de daha da yüksek bir noktada gerçekleşme olasıhğı bulunduğu belirlendi. 1987 yıhndan bu yana devreden enflasyon stokunun yüzde 23.2 düzeyinde olduğu ve bu oranın son yıllann rekorunu oluşturduğu gözleniyor. DÖVİZ KURLARI Dövizin Cinsl 1 ABD Doları 1 Avustralya Doları 1 Avusturya Şilini 1 Batı Alman Markı 1 Belçıka Frang 1 Danımarka Kronu 1 Fin Markkası 1 Fransız Frangı 1 Hollanda Florini 1 isveç Kronu 1 isviçre Frangı 100 italyan Lireti 100 Japon Yeni 1 Kuveyt Dinarı 1 Sterlin 1 S.Arabistan Riyali Döviz Alıs 1045.85 737.85 90.55 637.55 30.46 165.74 260.49 188.37 566.83 176.07 780.66 86.58 813.89 3815.58 1895.60 278.86 Döviz Satış 250 1142 525 2953 650 967 2743 1091 750 4200 725 975 Kav 1160 1650 Kepez Elk Koç HokJıng Kordsa Kor îanm Koç Yatınm Lassa Metaş Nasaş Olmuksa Otosan Pimaş Pınar SOt Rabak Sarkuysan T.Dermr Dök T Iş Bank B T Iş Bank. C T.Şişe Cam TSıemens Yasaş 960 50 1928 1975 2130 2901 Reklam patlaması Geçen yıl reklam pastasından en büyük dilimi 90.1 milyar lira ile TRT aldı. Basının payına ise toplam 84 milyar liralık reklam düştü. Ekonomi Servisi Reklam harcamaları bir yılda yüzde 110 artarak 174 milyar 158 mflyon liraya yükseldi. Aralık aymda 18.1 milyar lira olarak gerçekleşen reklam harcamalarında geçen yıl en büyük payı toplam 87.4 milyar lira ile televizyon aldı. TRT'nin geçen yıl radyo ile birlikte elde ettiği reklam geliri 90.1 milyar lirayı buldu. Geçen yıl basının reklam pastasından aldığı pay da 84 milyar lira oldu. Birleşim Araştırma Merkezi'nin verilerine göre 1987 yılında televizyonda en çok reklam harcamasını deterjan sabun sektörü yaptı. Bu sektörü banka, sigorta ve bisküvi şekerleme sektörleri izledi. Televizyon reklam harcamalannda önceki yıl da bu üç sektör ilk üç sırayı almıştı. Geçen yıl basına en çok ilan veren sektör de, önceki yıl olduğu gıbi yine banka, sigorta sektörü oldu. Bu sektörü, tekstil, yün, giyim, mağaza grubu ve inşaat sektörü izledi. Önceki yıl basına en çok ilan veren sektörler arasında elektronik aletler ile otomotiv sanayi bulunuyordu. Radyo reklamlannda harcama sıralaması ise gerek hacım, gerekse sektörler bakımından bir değişiklik göstermedi. Geçen yıl radyoya 3.5 milyar liralık reklamın en çok bölümunü banka, sigorta, gıda maddeleri ve deterjan sabun sektörleri verdi. Harcama % 110 yükseldi Enflasyon stoku nedir? Herhangi bir malın yıllık ortalama fiyatı ile aralık ayındaki fiyatının kıyaslanmasıyla bulunan oran, bir sonraki yıla devreden "enflasyon stoku" olarak tanımlanıyor. DlE'nin Toptan Eşya Endeksi'nde 1987 yılının onalaması olan 610.2 puan ile aralık ayı puanı olan 751.9 arasındaki yuzde 23.2'lik fark da 1987 yıhndan bu yıla devreden enflasyon stokunu gösteriyor. Enflasyon stokunun duzeyi, "o yıl içinde fiyatlar hiç artmasa bile" enflasyonun stok kadar olacağı anlamına geliyor. Bu konuda en yaygın örnek şöyle: "Herhangi bir malın, ornegin domatesin 1987 jnlındaki ortalama fiyatı 100 lira, aratık a>ındaki fiyatı ise 123.2 lira olsun. Domatesin fiyatı 1988 yılı boyunca sabit kalırsa, >illık ortalama fiyatı 123.2 lira olur. Bu durumda da 1988 ile 1987'nin karsılaştınlması sonucu, domates fiyatındaki artışın yüzde 23.2 olduğu anlaşılır." 1051.08 741.54 91.00 640.74 30.61 166.57 261.79 189.31 569.66 176.95 784.56 87.01 817.96 3834.66 1905.08 280.25 Efektif Alış 1045.85 723.09 90.55 637.55 29.85 165.74 255.28 188.37 566.83 176.07 780.66 84.85 797.61 3739.27 1895.60 273.28 Efektif Satış 1061.50 748.92 91.91 647.11 30.92 168.23 264.40 191.20 575.33 178.71 792.37 87.88 826.10 3872.81 1924.03 283.04 Sera üreticisi beklemede a ECEVIT ANTAUiA 10 ton kadar domatesini satabilmek için sabahın 5'inde hale gelmişti. Devamlı çahştığı komisyoncusu "BekJe" demişti, o da bekliyordu domatesine alıcı çıkmasını. Oğle saatleri olmuştu, domatesin ancak yansına alıcı bulabilmişti. Üretici Ali Çoban'a, "Geri kabn domatesi ne vapacaksn" diye sorduk. Aldığımız yanıt şaşırtıcıydı: "Ne olacak, geri götiirecek halim yok. Yanna kalsa malıo degeri daha da diiser. Ya çok ncuza yok pahasına saucagu ya da çöpe dökup hayranlara yem yapacagu. Bundan sonra aha çtkınaz •rtık." Türkiye'nin çoğu bölgesinde soğuk ve karlı havanın etkili olmasırun, zaten düşük olan sebze satışlannın daha da düşmesine neden olduğunu belirten komisyoncu Recep GuJer, geçen yıllara oranla Antalya halinin bu yıl çok harcketsiz olduğunu söyledi. Domatesin 150200 lira, ıspanâğın 50 lira, lahananın 60 lira, biberin 1000 lira olduğu sebze halinde gezerken, pırasalann, domateslerin, lahanalann, ıspanaklann yerlere ve çöp tenekelerine atıldığını gördük. "Peki, sebze sabsjan ne zamao artar sizce" diye sorduğumuzda, Recep Guler, "Sognklar geçip yoüar açttdıgı zaman töccar da tstanbul, Ankara, batta Karadeniz'e mal satmaya baslar. O zaman domates başta olmak üzere diger sebzeierİD de fryatlannda biraz artış olur" diye yanıt verdi. Uretid Mehmet Ali Hamnrsnz, "Dogdugumdan beri üreticiyiın" diye başladığı konuşmasıru, "Ben böyie kötii bir sezon görmedim. Mal eskiden eümizde katanazdı. Şimdi saulmıyor. Saülsa da az ya da çok borcumuzu, hara n u versek" şeklinde sürdürdü. ÇAPRAZ KURLAR S S I $ 1.6404 B Alman Markı 5 5521 Fransız Frangı 1 8450 Hollanda Ftonni 1.3396 isvıçns Frangı 436 7650 S 1207.95 halyan üreti $ 128 50 Japon Yeni $ 3.7504 S Arabistan RrvaS E 1.8124$ 750 25 7 250 ALT1N GÛMft Alış Cumhuriyet Reşat 24 ayar attm 22 ayar bilezık 18 ayar attm 900 ayar gümuş 124 500 140 000 18 330 16 480 13 750 SERBEST riYASADA DÖVİZ Satş 126.500 145.000 18 380 17B00 13 785 254 ABDDotan Batı Alman Markı Hollanda Ftonnı Isvıçre Frangı Ingta SterSni Fransız Frangı 1975 470 470 3675 38000 2350 3325 38000 2325 3730 1835 2015 2405 1490 1400 3100 244 Ahş 1152 701 622 855 2060 206 Saöş 1154 704 624 857 2080 207 115 1950 BILGITAS A.Ş. fa/fSirn/7el2MlSTANBUl.l172 80 82166 57~27 T C . 70.330 adet btaa aiktan: Sm baari:.. 52: .308.900 TL 703.25 İ M Ü Eüdeksi:.... Yüzde 50 tehlikcsi Bu yılki aylık fiyat artışının ortalama yuzde 1 olması durumunda, yıllık artış yuzde 31.5 olacak. Aylık yuzde 2'lik artışla yıllık oran yüzde 40.5'e, aylık yuzde 2.5'lik artışla ise >11zde 45.2*ye çıkacak. Aylık fiyat artışının yüzde 3 olması halinde ise 1989'un enflasyonu yüzde 50 olacak. DPTden üst duzey bir yetkili, bu yıl aylık fiyat artışının yuzde 2.5 ile yüzde 3 arasında oluşmasımn beklenebi leceğini, bu durumda da yıllık artışın yuzde 4550 arasında olabileceğini söyledi. IANKASI DÖVİZ AUŞTL unşn. 1045.85 1051.06 737.85 741.54 90.55 91.00 640.74 640.74 30.46 30.61 165.74 166.57 260.49 261.79 188.37 189.31 566.83 569.66 176.07 176.95 780.66 784.56 86.58 87.01 813.89 817.96 812.94 817.00 3815.58 3834.66 164.70 165.52 1895.60 1905.08 278.86 280.25 IŞADAMEVIN OCAK GUNLUĞÜ HAZIRLAYA\: H.TURGUT ARIĞ 11 Ocak'a kadar 25 Ocak'a kadar 8 OCAK 1 9 M HMMNOEKİ DÖVtZ KURLAJU Motorlu Kara Taşıtlan Vergisi yan taksidi. pul karşılığı Ziraat Bankası şube Boş vıdeo ve ses kaseti imalya da it Geçen ayın KDVBeyannamesi vergi lerine Odenir. halinden geçen ay kesılen % 2 vergi kesin dairesine verilir. Fazla vergi kesintisi var Tabela vergisi belediyeye Odenir. tisi, Ziraat Bankası 'na yatınlır, bildirimi sa. pesin vergiyle birlikte Odenir. Geçen yıl kullamlat ticari defterlerTurizm Bakanlığı'na yollanır. de bu yıla yetecek kadar boş sayfa varsa,' 29 Ocak'a kadar TVsatışlan bandroliicretleri banka1983 için notere Yenileme/Ara/Devam yayatınlır, bildirimi TRT Genel MUdür Yıl sonunda süresi doian ilhalatçı bel onayı yaptınlır. lüğil'ne gonderilir. gelerinin vizeyenileme işlemleri için 60 bin Geçen ay yeni defter onaylatmayı liralık harç makbuzu ve ithalat belgesi as unuıanlar ve son ayda ciro aşanlar, ek sü15 Ocak'a kadar h, Basbakanbk Hazine ve Dış Ttcaret Müs re olarak, ticari defterlerini notere onay Geçen ayın Banka ve Sigorta lşlem teşarlığı, Ekonomik Araştırmalar ve latabilirler. Değerlendirme Genel MudUrlüğu 'ne gönleri Beyannamesi, vergi dairesine verilir ve Tıcaret ve serbest meslek sahipleri, gederilmelidir (R.G. 18.12.198719668). Odenir. çen ayın Vergi tade Beyannamesini verirler, önceki ayın vergi iade tutarmı alırlar. 20 Ocak'a kadar 31 Ocak'a kadar (1 Şubat'a uzar) Soel veyılbası dolayısıyla 24 kasım 2O'den fazla isçi çaltftıran isyerlerin BağKur'un ocakprimi, yeni katsayı dan beri yurt dışından göndenlen özel ve de geçen ay yapılan ödemelenn G. V. ke kesinleşirse, artıslı olarak bankaya ya da küçük hediyelik eşyalardan gümrük sintileri, Sfuhtasar Beyanname ile yatınlır. posta çeki hesabma yatınlır. alınmaz. Ücrellilerin geçen ay alış belgeleri so Araltk Sigorta Bildirgesi ve eylül Süper emeklilikten yararlanmak isle ŞAHtN YENİLENDİ Tofaş Şahın ve Doğan'ın 1988 monuçlan, Vergi lade Beyannamesi ile vergi aralık '87 son dört aylık DOnem Bordro yen sanatçılar, SSK thtiyarhk Sigorta Mti dellerinin bazı teknık özellıklerınde ve dızaynında değişiklik dairesine verilmelidir. su, SSK Bölge Müdürlüğü 'ne verilir ve ay dürlüğü 'ne başvurmahdırlar (6. ve son ay). Kendi adlanna reklam yapanlar ve lık prim tutarı yatınlır. Daha önce tavandan emekli olan işçi yaptı 1988 model Şahin'in eski modellennden fartdı 26 uzeJreklamcılığı meslek edinenlerin geçen ay Geçen ay 9'dan fazla işçi çalıstıranlar emeklileri, süper emeklılık için SSK thti liği bulunuyor. Bunlar arasında renk sayısının arttırılmasıyaptıkları llanReklam Beyannamesi ile dan ilk 12 ayım dolduranlar, Konut Edin yarhk Sigorta MüdUrlüğü 'ne başvurmah nın yanı sıra dört köşelı far, oto renkli üst pancur, yeni ön Eğlence, Yangın Sigorta ve Akaryakıt Ttive arka tamponlar, arka stop lambası, direksiyon ve kapı dirme Fonu 'na isçi basına son kez 7500 'er dırlar (6. ve son ay). ketim Beyannamelen, Belediyeye verilir ve lira Odemek üzere bildirimlerini SSK Böl BağKur basamaklannın 13 'den 24 'e panelleri ve yükseltilmış bagaj kapısı bulunuyor Doğan moOdenir. ge Müdürlüğü'ne verirler ve öderier. yükseltUmesinde bekleme suresinin 6. ayı. delınde de, Şahin'in benzerı şekiide 32 özellik değiştjrildi. DÖVİZİN CİNSİ IMİMUUİ 1 AVOTMLYA M U M 1 AVKTMYAffcjM 1 MTI ALHAİ MAM0 1 KfikAHMMI 1 İ M M M M KMM irÜMAMUSI 1HUUBSFMMİ 1MUAMARMM 1 bVfÇ HMW iMCKnUM 1M İTALYM ÜKTİ 1MJAPMVHİ 1UIABAMUUH 1 KBVfYT OtUUU IMRV^OOM EFEKTİF MJŞTL unşn. 1045.85 1061.54 723.09 748.92 90.55 91.91 640.74 647.11 30.92 29.85 165.74 j 168.23 255.28 264.40 188.37 191.20 566.83 575.33 176.07 178.71 780.66 792.37 87.88 84.85 797.61 826.10 796.68 j 825.13 3739.27 3872.81 161.41 167.17 1895.60 1924.03 273.28 28304 Alver, Ziraat Bankası Genel Müdürü ANKARA (C'umhuriyel Bürosu) Ziraat Bankası Genel Mudurluğu'ne, Vakıflar Bankası Cîcnc! Muduru İsmet Al\er getırildi. Kemal Akkaya'nın ANAP Samsuıı nıılletvekili seçılmcsi uzerıne bir sııredir boş bulunan /ırjal BunkaM Cicnel Mudurluğu'nc geıırılcıı Alvcı, . cevit hukumclı donıınıııdc H.ılk B.ı 'kaM Genel Mııdıırlıığıı'ndc hıı lımın ışlıı. inaüı 1 S. ARMİSTM İİYALİ T.C.ZİIUMT BANKASI "Gücune eri«ilmez"