Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
AKAY DERSANESİ Başarılıyız. O\ünuyoruz Gururlu\uz. 1987 OSS smaunda başarı oranımız r o %'dır. Akay Cad 22 Bakanlıklar • Ankara Tel: 118 31 27 12! 25 87 Cu m h u r iye t 64. Yıl; Sayı: 22547 Kurucusu: Yunus Nadi 150 T L . IKD\ KAVRAM DERSANESİ Hızlandırümış Ö.Y.S. kur&lan 2. devre 2 Haziran Merkez: 5286437 Şehzadebaşı: 5227574 Bakırköy 5726034 Kars: 2019 Ortadoğu tozdııman YİNEKARIŞTI LONDRA DEVREDE 2 Haziran 1987 Salı ÖzaVın yğjeeegi karar için herkeshesap yapıyor Lübnan Başbakanı Kerami öldürüldü Lübnan'ın 66 yasındaki Başbakanı Raşid Kerami, bindiği helikopterde oturduğu koltuğun altına konan bir bombanın patlaması ile öldü. Suikastın sorumluluğunu "Lübnan Gizli Ordusu" adlı bir örgüt üstlendi. BEYRUT (Ajanslar) Lübnan Başbakanı Raşid Kerami, dün kendisini taşıyan askeri helikopterde koltuğu altına konan bir bombanın patlaması sonucu öldü. Beyrut'ta Başkanlık Sarayı'ndan yapılan açıklamada, Keranıı'nin koltuğu altına konan • bombanın patlaması sonucu helikopterde bulunan Içişleri Bakanı Abduliah Rassi'nin de ağjr yaralandığı bildirildi. Çeşitli kaynakların bildirdiğıne göre, Beyut'la Beka Sefırin kenti arasın.a meydana gelen patlamadan sonra helikopter derhal Beyrutun kuzeyinde iniş yaptı. Ağır yaralı olan Kerami, hastaneye kaldmldıysa da kurtarılamadı. Raşid Kerami'ye yapılan suikastın sorumluluğunu "Lübnan Gizli Ordusu" adlı, bugune kadar duyulmamış bir örgut üstlendi. Adının "Yüzbaşı Hammud" olduğunu biidıren bir kişi, Beyrut'taki uluslararası bir haber ajansına telefon ederek, saldırının "Lübnan Gizli Ordusu" adında bir grup subay tarafından duzenlendiğini söyledi. "Yiizbaşı Hammud", saldırının amacı hakkında bilgi vermedi. İsimlerinin açıklanmasını istemeyen askeri kaynaklar, Kerami'nin helıkopterine saatli bomba yerleştirildiğini bildirdiler. Kerami'nin goğsu, karın boşluğu ve bacaklarından yaralandığı, hıçbir tıbbi mudahaleye cevap vermediğı ve ameliyat masav sında olduğu bildirildi. Kerami, ulkenin 1943'te Fransa'dan bağımsızlığını kazanmasından bu yana öldürulen ikinci Lübnan başbakanı oldu. Kerami'nin ölumunun ardından yerel radyo istasyonları yayınlarını kestiler ve okullar ile işyerlerı kapatıldı. Beyrut'un 70 kilometre kuzeyindeki Trablusşam kentinde solcu ve Surıye yanlısı milisler havaya ateş ettiler. Başbakanın ölüm haberinin duyulması uzerine halkın bankalara koşarak dolar satın almaya çalıştığı, bankaların ise Lübnan lirasının düşuşunu önlemek için kambiyo servislerini kapattıkları bildirildi. Bu arada, Lübnan Devlet Başkanı Emin Cemayd, bir haftalık resmi yas ilan etti ve olayla ilgili olarak soru$turma açılmasını istedi. Cemayel'in emri uzerine bir soruşturma komisyonu kuruldu. Siyasi kaynaklar, Kerami'nin ölumunun Lübnan lıderleri arasmda şok etkisi yarattığını belirttiler. Lübnan Devlet Başkanı Cemayel'in, olayı duyar duymaz Kerami'nin kaldınldığı Byblos (Arkası Sa. 8, Sü. 4'de) Raşid Kerami 66 yaşındaydı. Kerami 9 kez başbakan oldu BEYRUT (CUL) Bir stıkast sonucu dün öldünilen Lübnan Başbakanı Raşid Kerami, ülkesımn en deneyimli polittkaalanndan bırı ıdı Kerami, 32 yıl içinde dokuz kez başbakanhk görevinı üstlenmıştu I921'de Kuzey Lübnan'da Sünnı bir aılenın oğlu olarak dünyaya gelen Kerami, 30 Nısan 19S4'te Ulusal Birlik adı verılen hüktimetın başına getinldi. 1955 yılmdan bu yana basbakanlığa dokuz kez atanan Suriye yanlısı Kerami, Arafat'a bağlı Filıstınli gerillalann Thblusşam'da altı hafta süren çatısmalardan sonra kenti terk etmelerintn ardmdan (Arkası Sa. 8, Sü. 6'da) Kim kimdir? Moskova, îran,Sovyet gemilerine saldınrsa karşılık verileceğini açıkladı. İngiltere, bir diplomatımn Tahran'da tutuklanmasından sonra tran'a yaptırım uygulamayı düşünüyor. İran Dışişleri Bakanı Velayeti, Reagan'ın"akli dengesinin bozuk olduğunu" söyledi. Körfez'de gerginlik tırmanıyor eadı kazaııı Basan Celal Güzel ve Vehbi Dinçerler'in, Mustafa Taşar'a karşı bayrak açmalan ve Taşar'ın Genel Sekreterlikten istifası uzerine karışan ANAP'ta herkes Ozal'ı bekliyor. Bu arada özal'ın dönüşünden önce ANAP'ta herkes ayrı bir hesap yapıyor CANAN GEDtK ANKARA Devlet Bakanı Hasan Cetal Guzd'inANAPGenel Sekreterı Muslafa Taşar'ı suç!aması>la başlayan ANAP'takı krizın çozumü, Başbakan Turgul Özal'a bırakılırken ANAP'taki eğilim temsilcılerı çeşitli olasılıklar uzenne hesap yapmaya başladılar. Gerek Bakanlar Kurulu, gerekse ANAP yönetimi, Başbakan Özal'ın istemesi durumunda duşünulen değişıklıklere kolaylık sağlama açısından "loplan istifa" yoluna gidebileceklerını bildırıyorlar. ANAP kuhslerınde Hasan Celal (Arkası Sa. 11, Sü. 6'da) Dış Habcricr Servid Basra Körfezi'nde, ABD ile Sovyetler BirliğY nin asken varUklannı artürması uzerine son zamanlarda hızlı bir tırmanma sürecine giren bunalım, Ingiltere'nin de kanşması ile yeni boyutlara ulaştı. Bu arada Sovyetler Birliğı, Basra Körfezi'ndeki Sovyel gemilerini hedef alacak bir lran saldınsına, şiddetle karşüık vereceğını büdırdı. a.a.'run Reuters ajansına dayanarak bildirdiğıne göre Sovyet Dışişleri Bakanüğı'nın Körfez Masası Şefi Alexander Ivanov, Kuveyt'te AJ Rai Al Aam gazetesine verdiğı deraeçte, "tran, Korfez'dc bir Sovyet gemisinc j ı d ı tankerine saMın girijlmlnde bulanursa, Sovyetler Blrtigi bmu sjddetk karçüık verecektir" dedi. Ivanov donecinde, ABD'yı de, bolgedekı krizi tırmandırmakla ve lranIrak savaşını sona erdirmek ıçın ıçten çaba göstermemekle suçladı Şam Radyosu ıse "ABD'nin Körfez'de ve Akdeniz'deki askeri varlıgını artırmasının, bolge alkelerini ve bu bolgede banş ve gıivenligi tebdlt ettlgi«i" (Arkası Sa. 8, Su. 3'de) CÛNEYT ARCAYUREK Muğla'dan yaziyor Yeni Olasılıklar MUĞLA 7 haziran seçımlennın ılgınç yanı kalmadı Nereye gıdersemz 28 eylul ara seçımlennde ızledığımtz ıkttdar yapımı fılmler yınelenıyor. ANAP, Muğia'nm Armutalan, tçmeier, Gulluk ve ören'de kurulacak kuçuk belediyelen kazanabilmek ıçın yıne yoi boyuna grayderler dızıyor, yörenin (Arkası Sa. 11, Sü. I'de) ÖZAL'DAN SES YOK GAZİANTEP'TEN FARUK BİLDİRİCt'NlN NOTLAR111. Sayfada traridan İran hlam Cumhuriyeti yoneümi, rüşvete önlem olarak, iş alan şirketlerin yöneticilerine, "Kimseye para ödemeyeceğim" şeklinde kâğıt imzalatmaya başladılar. İran Büyükelçiliği olaydan haberleh olmadığmı savundu. tZMİR (Cumhuriyet Ege Burosu) lran, hükümetin verdıği emir uzerine ruşvete karşı önlem olarak iş yaptıklan yabancı firmalara ve ekonomik kunıluşlara taahhütname imzalatmaya başladı. tran'la tıcari ılışki içınde olan yabana firmalara imzalatılan belgede, "Hizmet karşılığı olmaksızın Iranda herhangi bir kimse ya da firmaya panı ödenmeyecegi" uyansı bulunuyor. Ankara'daki İran Büyükelçiliği yetkilileri uygulama ile ilgili bilgi sahibi olmadıklannı belırttiler. Başbakanlık Hazine ve Dış Tıcaret Müsteşarlığı'na Türkiye'nin Tahran Büyükelçiliği tarafından gönderilen yazıda, yabancı firmalara imzalatılan bu belgelenn, lran'da giderek (Arkası Sa. 8, Su. S'de) rüşvet önlemi Mardiırde futbol savaşı Bugün Salı. «Salı'yı Spor'a Ayırın. CimBom son haftaya bir adım önde girdi Cumhuriyet Spor bugün ve her salı Cumhuriyet'le birlikte. MARDtN/ŞANUURFA (CumhuriyH) Mardın'de oynanan ve 00 sona ererek 3. Lig 3 Grup'ta sarapiyonluk tnücadelesi veren Şanlıurfaspor'un liderliği averajla Bitlisspor'a kaptırması ile sonuçlanan maçtan sonra çıkan olaylarda 80 kişi gözaluna alındı. önce saha içinde başlayan olaylar daha sonra tribunlere ve MardinŞanlıurfa karayolu uzerindeki ev ve işyerlerine yayıldı. Olaylar sırasında çok sayıda kişi yaralandı ve maddi zarar meydana gcldi. Alınan bügilere göre maç sonrasında Mardinü ve Şanburfalı gazeteciler tartıştılar. Tarüşma her iki takun futboiculannın kanlması uzenne kavgaya dönuştü. tribunjere ve kent çevresine yayıldı. Güvenük güçleri tarafUrlann sahaya inmelerini önlemek için havaya ateş etmek zorunda kaldılar. Güvenlik güçlerinin sıkı kont İki il başkanı üye değilmiş MardinsporŞanlıurfaspor maçından sonra olaylar çıkîiy işyerleri taşlandı, 80 kişi gözaltında Mardin'de oynanan ve 00 sona erdiği için Şanlıurfaspor'un 3. lig üçüncü grupta liderliği Bitlisspor'a kaptırmasına neden olan olaylardan sonra, saha içinde önce gazeteciler sonra futbolcular birbirine girdi, olaylar kent içine taştı, milyonlarca liralık zarar var. Şanlıurfaspor Başkanı, "Olaylar, Mardinliterin yüzünden çtktı. Maçtan sonra Real Madrid'i yenmiş gibi yapmasalardı bir şey olmazdı" dedi. rolü ve önlemi sonunda stat içindeki olaylar kısa sürede bastınurken bu kez yine polis kontrolunde otobüslere bindirilerek şehir dışına çıkanlmaya çalışüan 3 bin dolayındakı Şanlıurfaspor taraftan yol Uzerinde bulunan beledıyeye ait baa işyerleri, TEK enerji dağıüm tesıslen, kulübeler, ev ve işyerlerine saldırdılar. Olaylarda milyonlarca liralık maddi zarar meydana geldi. Bu arada güvenlik güçleri 47si Şanhurfalı olmak uzere toplam 80 kişiyı gözaltına aldılar. Saldın sırasuıda elektrik direklerinde bulunan floresan ampuUerini kıran larafıarlann milyonlarca lirabk zarara yol açtıklannı bildiren Mardin Emnıyet Müdürü Aydın Genc, "Maalesef çok unüduk. Seylrd taşkmhk ]im|MMHr, aaa baan mmsupUnnın böyle Ur ohı(Arkası Sa. 8, Su. 3'te) DSP'de hayali il başkanları DSP Kurucular Kurulu ioplantısı öncesinde Şanlıurfa ve Bilecik il başkanları ile 3 ilçe başkamna kurucu olmadıkları ve yönetimden alındıkları bildirildi. Kurucular, "Söylenecek laf kalmadı" dediler. Muhtıracı 6'lardanHasan Bıyıklı, "MKYK'de görev almamamız tasfıye değil" dedi. ANKARA (Cumhuriyet Biırosu) DSP kurucusu olan iki ıl başkanı ile uç ilçe başkanı "partiye uydik işlemini tamamlamadıklan" gerekçesiyle kurucu uyelikten duşurulduler. DSP Genel Sekreten Nuri Korkmaz, konunun tuzüğun geçıci 5 maddesinden kaynaklandığmı. bunun dışında bir bilgısı olmadığını söyledi DSP Genel Başkanı Rahş'an Ecevit imzasıyla iki ıl ve üç ilçe başkaruna göndenlen yazılarla, partiye üye olmadıkları gerekçesiyle Şanlıurfa ve Bilecik ıl başkanlan ile BılecıkSöğut, AdıyamanBesni ve AğrıDoğubeyazıt ilçe başkanları kurucu uyelikten duşurulduler. Aynı il ve ilçe başkanlan daha sonra ıse görevlerinden alındılar Kurucu üyeliği düşurülen Urfa I! Başkanı çiftçı Sadık Polat, partı kurulduktan sonra 14 Kasrnı 1985'te il başkanlığına atandığmı. görevde iken genel başkanhktan "Partiye iıydik işleminiz tamamlanmadıgı için kunı(Arkası Sa. 8, Sü. I'de) (Arkası Sa. 8, Sü. I'de) KAPLUMBAĞALAR İÇİN TURİSTLER TEHLİKE ANKARA (Cumhuriyet Burosu) Şanlıurfa'da toprak dağıtımı ıçm yeterli sayıda okuryazar bulunamadı. Toprak isteyenlerin çoğunluğu okuryazar olmadığından "hak sahibi" kabul edümedi. 1200 okuryazar toprak ısteklisinin beürlenmesı ıçin yenı başvunı süresi ilan edilecek. Reform bölgesi ilan edilen Şanlıurfa'da topraksız kövlulerin belirlenmesi çalışmalan sorun yarattı. Toprak dağıtımına ilk kez Akçakale ilçesının Urfa'da toprak dağıtılacak köylü bıılıırıamadı Ahnan pilot ne olaeak? Sovyet Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Gerasimov, 19 yasındaki amatör Alman pilotun 10 yıla kadar hapse mahkum edilebileceğini ve kısa bir süre sonra serbest bırakılmasımn söz konusu olmadığmı söyledi. Ancak Gorbaçov'a yakınlığıyla tanınan bir gazeteci, "Rust'un kısa bir süre sonra serbest bırakılacağını umuyorum" dedi. MOSKOVA (AP/a.a.) 19 yasındaki Hamburglu Mathias Rust'un, Cessna tipindeki uçağıyla Sovyet hava sahasını geçerek Kızıl Meydan'a inmesinin yankılan sürerken, Rust'un Moskova'daki Lefortov hapishanesinde bulunduğu bildirildi. Sovyet Dışışleri Bakanlığı sozcüsu Gennadi Gerasimov. Ingiliz haber ajansı Reuters'e verdiği demeçte, Rust'un, Sovyet kanunlarına gore 10 yıla kadar hapse mahkum olabileceğini kaydederek, bugunlerde serbest bırakılmasımn duşünulmediğini belırtti. Gerasimov, "Rust neden serbest bıraküsın ki? Bile bile Sovyet hava sahasını ihlal etti" diye konuştu. Buna karşılık, Sovyet lıderi Mihail Gorbaçov'a yakınlığıyla tanınan Nouvosti Press Ajansı'nın baş editoru Valentin Falin, F. Almanyalı gencin yargılanmasının normal olduğunu, ancak Rust'un kısa surede serbest bırakılacağına inandığıru belirtti. Perşembe gununden beri nerede olduğu açıklanmayan Mathias Rust dün ilk kez Federal Almanya Büyükelçiliği Başkonsolosu Gerhard Schoembgens ile yarım saat goruştu. Rust'un goruşme suresınce "sakin" olduğu bil(Arkası Sa. 8, Sü. S'de) 2 milyon seçmen oy kullanamayacak Referanduma yasak gölgesi Anayasanın geçici 16. maddesinin "anayasa referandumunda oy kullanmayanların" 5 yıl süreyle seçme hakkını yasaklaması, yaklaşık 2 milyon seçmenin oy kullanamaması durumunu doğurdu. Bülent Ecevit oy kullanamayacak. SHP anayasa değişikliği için teklif hazırlıyor. ANAP vakit yok görüsünde. ANKARA (Cumhurijet Burosu) Anayasa değişikliği yapılırken, TBMM'de gundeme getırilmeyen anayasa oylamasına katılmayanların beş yıl sure>le seçme hakkından mahrum bırakılmalarım ongoren anayasanın geçici 16.maddesı nedenıyle referandumda yaklaşık 2 milyon seçmen oy kullanamayacak. Bu hükum kaldırılmadığı takdirde, anayasa oylaması sırasında yurtdışında bulunan Bulent Ecevit de kendı yasağının kaldınlması ıçin 6 eylulde yapılacak halkoylamasında oy kullanamayacak Ecevit, 7 Kasım 1987'den önce yapılabılecek bir erken seçimde de aday olamayacak ve oy kullanamayacak. k. 10. Sayfada KIZIL MEYDAN'A İNDİKTEN SONRA 19 yasındaki amatör Alman pilot Mathias Rust'un, KızU Meydan 'daki ilk dakikalan, bir amatör kameraman tarafından fiime aündı. (Fotoğraf: AP) Anayasanın geçici 16.maddesi, sıyası partıler arasında yeni bir tartışma başlattı. SHP, anayasanın bu maddesinin yurürlukten kaldınlması için değişiklik önerisi hazırlanması göruşunü savunurken, ANAP bir anayasa değişikliği ıçin zaman kalmadığını öne surdü. SHP Genel Sekreten Fikrı Sağlar, konunun ilk kez kendısı tarafından ortaya atıldığını söyledi. Sağlar'ın 16. maddenin kaldınlması yönunde getırdiğı oneri dun toplanan MKYK'da benimsendı. Sağlar'ın bu önerisi MKYK'dan önce Başkanlık Dıvanı'nda ele alındı ve Meclıs grubuyla ilişkı kurularak onergenın hazırlanması goruşu kabul edıldı. Sağlar, daha sonra Meclis Grup Başkanvekılı Se)fî Oktay'la bir goruşme >aptı. Göruşmede onerge ıçin anayasa gereğı 134 mıllet\ekılinin imzasınınge(Arkası Sa. 11, Sü. 6'da) Körfez'in Sulan... Uünyada bilinen petrol rezervlerinin yarısından çoğu Körfez ülkelerindedir. Batının önde gelen endüstri ülkelerj, 21. yüzyıla girerken kullanacakları petrolün yüzde 60'ını ithal edecekler ve bu miktann gittikçe artan bölümünü Körfez'den sağlayacaklardır. Amerika, petrol tüketiminin bugün için yüzde 7'sini, Batı Avrupa yüzde 25'ini, Japonya ise yüzde 60'ını Körfez'den sağlamaktadır. Batı Avrupa ve Japonya'da her gün tüketilen 5.7 milyon vanllik Körfez petrolü, Kızıl Deniz ve Akdenız'dekı termınallere boru hatlarıyla pompalanmaktadır. İngittere, Körfez ülkelerine yalnızca geçen yıl 8 milyar, Japonya 6.8 milyar, Fransa ıse silah hariç 3 milyar dolarlık dışsatım yapmışlardır. (Arkası Sa. 8, Sü. I'de) AJi Thygunh Ozgürlük Odülü FERRUH YILMAZ KOPENHAG Danımarka'da özel bir fon tarafından dağıtılan Özgurluk Odulu, bu yıl Barış Derneğı sanıklarından Ali Taygun'a verildi Odul, Danımarka'nın Nazi ışgalıne karşı savaşan ozgurluk savaşçılarından Paul Lauritzen'ın kurduğu (Arkası Sa. 8, Su. 3'de) I LGUR MUMCU GOZLEM Gözden Kaçmış Odalar Birliği kavgasında ikinci raund Soyer: Türkiye karanhğa ititiyor Dündar Soyer, dün Odalar Birliği Başkanı Ali Coşkun'a yanıt vermek için düzenlediği basın toplantısında, TOB'un misyonu ile ilgili kaygılarını anlattı. Ekonomi Servisi Odalar Birliği Başkanı Ali Coşkun ile Coşkun'a karşı olduğu ıçin TOB yönetim üyeliğinden istifa eden tzmir Ticaret Odası Başkanı Cündar Soyer aıasındaki söz düellosuna dun bir yenisi (Arkası Sa. 8, Sü. I'de) HASAN CEMAL Anayasanın geçici 16. maddesine göre, yaklaşık iki milyon seçmen, referandumda oy kullanamayacak. Niçın? Anayasanın geçici 16. maddesi, 7 Kasım 1982 günü yapılan anayasa oylamasında seçmen kütüğüode yazılı olup (Arkası Sa. 8, Sü. 7'de)