Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
3 MAYIS 1987**** CUMHURİYET/13 Meme kanseri paneli ADANA (a.a.) Kanserde erken teşhis ve teda\inin ölüm oranım yüzde 90 azalttığı bildirildi. Adana'da meme kanserinin nedenleri ve tanımı ile ledavi yöntemlerinin tartışıldığı bir panel yapüdı. Panel'de konuşmacılar meme kanserinin, diğer kanserlere nazaran daha yüksek oranda görüldüğünü kaydettiler. Çok yakın akrabalannda kanser bulunanlarla, hiç doğum yapmamış veya hiç çocuk emzirememiş kadınlarda meme kanseri olma riskinin yüksek olduğunu belirten konuşmacılar, hastahğın 4050 yaşlan arasında amığına dikkat çektiler. KKTC ile turizm köprüsü ANTALYA (a.a.) Geçen yıl KKTC ile Antalya arasında başlaulan turıstik amaçlı uçak seferlerine bu yıl da devam edileceği bildirildi. KKTC Hava YoUarı tarafından düzenlenecek seferlere 24 mayısta başlanacak. Ekim ayına kadar devam edecek uygulamada, KKTC'de Antalya'ya haftada bir sefer yapılacak. KKTC'den kalkacak uçaklar, önce Antalya'ya uğrayacaklar, sonra da İstanbul'a geçeçekler. Dönilşte ise IstanbulAntalyaKKTC Havayolu izlenecek. KKTC'den cumartesi günü kalkacak uçaklar, saat 21.30'da Antalya'da olacak. Kazanınca sevinçtenöldü VİRANŞEHİR (uba) Şanlıurfa'nm Viranşehir ilçesinde kumar masasında son seansta büyük para kazanan Sami Özkan aşırı sevinç ve heyecandan öldü. 53 yaşındaki Sami Özkan bütün oyunları kaybedip son el okey çekince çok heyecaniamlı. kalbi dayanamayan Sami Özkan kuma 1 masasında kriz sonucu yaşarnın! yitirdı. Rekabet ucuzluk getirdi EDtRNE (a.a.) Edirne İstanbul arası yolcu ücretleri rekabet nedeniyle 1500 liradan 500 liraya düştü. Edirne'de geçen hafta içinde kurulan Öz Edimeliler Otobüsçüler Kooperatifi'nin 40 otobüsle şehirlerarası yolcu taşımacılığına girmesi, diğer şirketleri fiyat diışürmeye zorladı. Yetkililer, rekabetin bu şekilde devam etmesi halinde İstanbul Edirne yolcu ücretlerinin 400 liraya kadar inebileceğini söylediler. Türk çocuğu daha geldi Bulgaristan iki Türk çocuğunu daha Türkiye'ye gönderdi. Türkiye Kızılay DerneğTnin gbişimleri sonunda Bulgar KmUıaç Derneği aracıhğı ile Bulgaristan'da bulunan Türk çocuklanndan 105'inin 1987 yumda Türkiye'ye gönderilmesi kararı gereğince dün trenle Bulgaristan'ın Haskova kentinden Metin Mehmetova (9), Kaniye Mehmetova (II), iki Türk çocuğu Türkiye'ye geldi. Kapıkule sınır kapısında Türkiye'ye gelen Metin ve Kaniye Mehmetova adh iki kardeş, yetkililerce anneleri Safîye Ceylan'a tesüm edildiler. Kardeşler Bursaya götürüldüler. (Foıoğraf: Cumhuhyeı) Güzelin şanssızhğı 18 yaşım doldurmasına daha 38 gün bulunduğu için Kâinat Guzelliği Yansması'ndan ihraç edilen tskoçya güzeli Eileen Catterson, yarışmanm yapılacağı Singapur'dan ülkesine döndu. Eileen, gençliğinin getirdiği bu şanssızhk sonucu çok büyük üzüntü duyduğunu söylüyor. Genç kız, en büyük teselliyi ise, Bonny isimli köpeğine yeniden kavuşmakta buluyor. (REUTER) Aynıyerdeiki intihar VAN (a.a.) Van'da Özalp ilçesine bağlı Çaybağı Köyü'nde iki genç kız aynı gün ve saatte intihar ettiler. Alınan bîlgjye göre, Çaybağı Köyü'nde oturan 25 yaşındaki Hediye Tunç, ile Feride Tunalı adu iki kız terk ediimiş bir e've gelerek. keh dilerini iple tavana astılar. CONEYT ARCAYÖREK yazıyor (Baştarafı 1. Sayfada) halde o sırada aklına gelen, anayasa değişiklığt için önune çıkan çözümlere yeni engeller katan formüller bulmus olacak ki neşelendi. Karışık ifadelerle olaym berraklaşmasını öğleden sonraya bırakıverdi. özal'ı izledikıen sonra orlaya çıkan iki göztem geçerli: Cumhurbaşkanı, başbakamn durumdan Çankaya ile "mutabakaltan" söz etmesine herhaldeses çıkarmıştı ki, özal, mutabakal deyince "Yanlıs anlamalar oluyor" gibisıne bir cümle kullanarak bu lur vurgulamalarını geri almak zorunda kaldı. Çankaya. önceki gun muhalefeıe soylediğigibi "yüzde60kanbmdan" vazgeçmisti, özal asltnda bozulmuştu, ama ayakustu yeni seçenekler one siirerek akıllann yeniden karışmasına neden oluverdi. Başbakanımız hukuk ilmine yeni lerimler getirmekte pek usta olduğunu yıne gosıerdi. Yasaklarla ilgili maddenin halkoylamasında Çankaya yuzde 60 kaıılımdan vazgeçmişse, özal bu kez "limiıasyon" deyimini orıaya atar, ortalığı en azından üç beş saat karışıırırdı. Başardı da. Neydi bu "limitasyon", sımrtarı, çerfeyesi nastl olacaklı, hiçbir yanı belli değildi. Ama limitasyon, yuzde 60 koşulu kalkar görunurken, özal'ın yasakları kaldırmama niyetine hizmeı edecek yeni kavramlar dizisı olabılirdi. Belki seçmenin yüzde 51 'inin halkoylamasına kattlmastnı, belki olumlu oyların oranım yüzde 51 olarak saptanmasını isıiyordu, belki toplam seçmemn üçte birinin oylamaya katılmasına yanlıydı. Aydınltğa kavuşan lek nokıa, bundan böyle anayasa değişıkltkleri Me&iste 268 oyla kabul edilirse. halkoylamasına gidilmeyeceğiydı. Milletvekili saytst 450 çıkarsa, bu sayı 301 olacakn. özal'ın asıl derdi, 175. maddeyi parnlerle anlaşarak geçırmek değıl. Ne yapıp ne edip yasakları halkoylamasında hapsetmeyi hesaplıyor. Cumhurbaşkammn son davrantşına karştn, yeni "Umitasyonlar" bularak işı gene çapraşık hak getirmeye çalışıyor. Çankaya köşkunden çıktı, üçyüz metrelik yolu gorkemii arabasıyla aldı, konuiasaat 12.30 dolayiannda girdi, başladı düşunmeye. Yasaklardo "refermduma" giderken, oy kullanmayı zorunlu hale getiren kurala aldırdığı yoktu. Pek önemsediği yoktu bu yönıemi. Çunkü halkoylamasma geçilmeden önce halkı sandığa gitmemeye kışkınacak bin turlü yol bulabilir, Ankara'da susar, argütte, valiler, kaymakamlar araalığıyla yurıta ikinci derecede önemli adanüanyla dilediği gibı oynardı. Dün saat 13.00'e kadar özal'dan kaynaklanan yeni kanştkhklara gebe gelişmeler bu noktadaydı. Heyecan uyandtran bir serüven filminin dünku ikinci bölümunü izlemek için Meclise giııik. Olaym başladığı günden bu yana tepe nokıalarla ilgili kaygılarımız, kuşkulanmız, büytik tepki yaralan önerilerine özal'ın eşi görülmemiş yeni öneriler katmasıyla bir kez daha kanıilandı. Çankaya'dan çıknktan sonra yarım yamalak. üstü kapalı biçimde, uzellıkle yasakları çıkılmaz yola iteceği duygusunu veren yeni öneriler birden patladı. Erdal Inönü, durumu sezmişti, tümüyle onerileri çok önceden geri çeviriyordu. DYP daha olumluydu, Çankaya'mn özal'a iyi bir ders vereceğini, halkoylamasının katılım koşulu oltnadan yapılmasını sağlayacağmı bekliyordu. Ne beklenti, ne boş bir dilş! Çankaya yüzde 60'ı kaldırmıs, isi yokusa surmediğini kannlar olmustu, ama Özal'ın sorunun içinden çıkılmaz hale gelmesini sağlayacak yeni önerilerine de anlaştlan karsı çıkmamışu. Özal, neredeyse Çankaya'mn yüzde 60'ını aratıryeni önenleri komisyona getirdiğinde ortalık allak bullak oldu. Çunku Özal, yüzde 60 katılımı neredeyse yuzde 10'lere yükseltiyor, halkoyuna dayanarak halkoyunun bir sorunu çözmesini engelleyecek tüm unsurlan içeren maddeler getıriyordu. 26 milyon seçmen hesabıyla olaya bakılmca, yasaklann geçmesi için en azından 8.580 milyon olumlu oya gereksiniliyor, 13.260 bin kişinin oya kaıılması katılım sözü edilmeksizinyasaya yerleşıiritiyordu. Cindoruk, "Özal'ın Çankaya''ya karfı saygısızhk yaptığuu" söylüyordu, ama Çankaya 'nın yeni çıkar yol gözetmeyen son formülünü dün sabah dinlediğini unutmuş görünüyordu. Böylece, Çankaya'mn yüzeyde yanfızlığım koruyan bir duzenleme getiriliyor, Çankaya ile uzun uzadtya konusan Özal, Çankaya'yı "himaye edercesine" butün sorumluluğu üzerine alıp "Kırk satır mı kırk kattr mı" hesabı ile muhalefetin karsı çıkmalanm hiçe sayan, bildiğini okuyan yeni önerilerle sorunu daha da ağırlaşttnyordu. "Yasaklann kalkmasını ister görünmek" formülünün devletin tüm kallanna egemen olduğunu yansıtan kuşkulardaha da pekisiyordu. Muhalefet, dun komisyonda yeni "çıkmaz yolu" incelemek için sure isıeğinde bulunurken, ya kendi aralarmda yeniden görüşmeyi ya da özal'la bir ılişki kurarak çözümü sadeleştirmeyi istemış olabil'ırdi. Bütün bu çabalar hiçbir işe yaramayacak girişimlerdi. özal. güçlü desteklerle muhalefetle de kimi umutlarla da bir güzel oynuyordu. Ustelik özal, bu sorunu şöyle ya da böyle sona erdirmeye karar vermistL Buyruğundakı komisyonun yapacağı fazla bir şey yoktu. Gene! kurulda ne olabilirdi, şimdi olay gelecek haftaya doğru kayıyordu. HABERLERİN DEVAMI Kutlama mesajları 63. kuruluş yıldönümümüz için başyazanmıza gönderilen kutlama mesajlarından bir bölümü şöyle: Başbakan Ozal'ıa mesajı Cumhuriyet, seçkin kadroları ciddi habercilik anlayışı ve Atatürk ilkelerine bağlılığı ile 63 yıldan bu yana Türk basın dünyasında bir ekol yaratmıştır. Nice 63 yıllar dileğiyle şahsınızda Cumhuriyet ailesine en içten sevgi ve saygılarımı sunuyorum. Turgut Özal Başbakan Pazarlık kilîtlendi (Baştarafı 1. Sayfada) lann en az yuzde 50'since verilmiş olması, bir anayasa değişiküğinın koşulu olarak öngörüldü. 175. madde için de anayasanın değiştirilnıe koşuUan yeniden belirlendi. Buna göre, üye tamsayısının üçte ikisinden fazla oyla kabul edilen değişiklıfri, Cumhurbaşkanı veto edemeyecek, ancak referanduma götürebilecek. özal, önerdiği yeni formüller için muhalefete "ister kabul ederler, ister kabul etmezler" dedi. ÖZAL KÖŞK'TE Başbakan Turgut Özal ile Cumhurbaşkanı Kenan Evren'in dünkü gonişmeleri 1 saat 40 dakika surdü. Ozal, goruşme sonrasında Çankaya Köşkü'nden aynlırken basın mensuplanna açıklamalarda buiundu. Yanlış anlaşılması nedeniyle Cumhurbaşkanı'yla "mulabakaU vardıgı" sözlerini kullanmaktan çekindiğini ifade eden Özal, Evren'in görüşünü aldıktan sonra yapılmasına karar verdiği anayasa değişikliklerini şöyle anlattı: "• Sayın Cumhurbaşkanımız yüzde 60 barajı istemekten vazgeçmiştir. Ama anayasa degişikliklerinin diişük ekseriyetle kabul edilmesinden yana değildir. Burada bir limitasyon konulmasından yanadır. Paracezası hükumleri konulabilir iştiraki aıttınmak için. Aynca seçmen sayısının yüzde Sİ'inin iştiraki ya da evet o>lannın seçmen sayısının üçte birinden az olmaması gibi limitler konulabilir. Bunlar komisyon görüşmelerinde belli olacak. • Anayasa değişikliklerinde her hadisede halkın önüne gitmemes için 268 (üçte ikisinden (azla) ve daha fazla milletvekilinin oyuyla kabul edilenler referanduma sunulmadan kesinleşecek. 240 oyla (beşte üç oranı) kabul edilirse halkoyuna gitme mecburiyeti vardır. Ama Sayın Evren'in geçici 9. maddedekj yetkisi kaldıgmdan veto ederse 301 (dörtte UÇ> oy gerekecek. • Anayasa degişikliklerinin ayn ayn ya da yalnız olarak halkoyuna sunulmasına Meclis karar verecek. • 175. maddedeki değişiklikler kabul edildiği tarihte yüriiriuğe girecek. Geçici 4. madde ile ilgili olarak Meclisteki teklife. bir bu maddenin kaldınlacagı ve halkoyuna sunulacagı yolunda bir ibare konulacak. • Referandum Kanunu genel bir kanun oldugundan anayasa ile ilgili değişikliklerin Resmi Gazete'de yayımlanarak yürurluğe gırmesinden sonra getirilecek. Referandum Kanunu'nda ana iktidar partisi grubuna TV ve radyodan bir tanesi en sonda olmak kaydıyla üç konuşma hakkı, ana muhalefet panisine iki konuşma hakkı, Mediste grubu bulunan diger muhalefet partilerine birer konuşma hakkı verilecek. Bu konuşmalar 10'ar dakika siırecek. Geçici 4. madde ile ilgili olarak Cumhurbaşkam'na zamanuu kendisi belirlemek kaydıyla 10'ar dakikalık iki konuşma hakkı verecegiz. Geçici 4. madde ile ilgili olarak radyoTV konuşmalannda bir islisna getirerek iktidar partisi de dahil olmak üzere Mecliste grubu bulunan tüm partilere ve Cumhurbaşkanı'na eşit şekilde 10'ar dakikalık ikişer konuşma hakkı vereceğiz. Konuşma sıraJan Cumhurbaşkanı dışında kura ile belîrlenecek. Bunun adalete uygun oldugu kanaatindeyim. Burada önemli olan seçmen kütüklerinin güncelleştirilmesidir. Seçmen yaşının indirilmesi nedeniyle 22.5 milyon yeni seçmen de referanduma katılacaktır. O nedenle ilk referandum haziran sonundan evvel olmaz. Belki Vuksek Seçim Kunılu'na referandumu 15 gün uzatma yetkisi de veririz." CL'MHURBAŞKANI'YLA MUTABAK.4T Başbakan Özal, soruları yanıtlarken de halkın katılınunın sağlanması için yasaya hükum konulmasından yana olduklannı belirterek, "Benim soylediğim, anayasa degişiklikJerinin Meclısten kolay geçmesiydi. Halktan geçişinin o kadar kolay olmaması gerekir. Onun içîn ya asgari iştirak ya da asgari oranda evet gibi bir limitasyona ihtiyaç vardır" biçiminde konuştu. "Goruşme iyi geçti galiba, gülüyorsunuz" diyen bir gazeteciye, "Güleç yuzlüyümdür" yanıtını verdi. Özal'a yonelrilen sonüar ile yamtları şöyle: " Cumhurbaşkanı'yla mutabakata varamadıgınız noktalar neler? ÖZ.AL Geçenlerde 'Özal halkoyiamasını istiyor, Evren istemiyor' dediler. Ama Cumhurbaşkanı geçenlerde bir konuşmasında 'Önünüze halkoylamasında bunlar gelirse bunu kabul etmeyin' bile dedi. Yani halkoylaması yapılacağını endirekt olarak ifade etti. Buna göre bazı liderlerimiz mutabakat yok dediler. Bu doğru değil. 'Cumhurbaşkanı'yla mutabakata varmadan anayasa değişikliğini getiremem' diye ben daha önce söyledim. Çünku bugünku Cumhurbaşkanı'nm anayasada ağır yetkileri vardır. Anayasa değişikliği için 301 oy bulmam mümkün olmayabilir. Sonra niçin Cumhurbaşkanı'nı bir sıkıntıya sokalım. Biz siyasette uzlaşma yolunu tercih ederiz. KKTC Başbakam Eroglu'nnn mesajı Gazeteniz Cumhuriyet'in 63. kuruluş yıldönümünü içtenlikle kuüar, gelecek gunlerde aynı gayret ve başarı içerisinde olacağına inandığım Cumhuri>«t çalışanlarına şahsınızda, saygılarımı sunarım. Dr. Derviş Eroğlu KKTC Başbakam SHP Genel Başkanı tnönn'nön mesajı Cumhuriyet Gazetesi'nin 63. yıldönumunu candan kutluyorum. Adaşı olduğu cumhuriyetin ilkelerinin atıhmlannı, ilk günden beri bilinçle, inançla desteklemiş olan gazetenize \e başta siz olmak üzere içinde çalışan herkese daha nice başarıh hizmet yıllan diliyor, saygılarımı sunuyorum. Erdal tnönu SHP Genel Başkanı Süleyman Deotirel'in mesajı Cumhuriyet Gazetesi'nin kurulusunun yıldönümu dolayısıyla sizi ve Cumhuriyet yazı ailesini tebrik eder başarılannızm devamını dilerim. Saygılarımla. Süleyman Demirel DYP Genel Başkanı Cindoruk'un mesajı Cumhuriyet'in 63. kuruluş yıldönümünü kuıluyorum. Türk basın camiasındaki seçkin yerinizin daha nice yıllara devamını diliyorum. Saygılarımla. Husamettin Cindoruk DYP Genel Başkanı SHP Genel Sekreteri Saglar'ın mesajı ANKARA'dan YALÇIN DOtAN (Ba$tarafı 1. Sayfada) yasaklann kalkması için oylamaya 8 milyon 299 bin kişi katılsa ve katıianlarm tümü yasaklann kalkması için "'evet"oyu kullansa, yasaklar yine de kalkmayacak!.. Çünkü, 8 milyon 300 bin kişi "evet" dememiş olacak!.. Siz böylesine çarpık bir mantık nerede gördünüz?.. ' 'Detnokrasi'' ile ' Yeferandum'' ile herhangi bir "seçim" ile böyleformülün bağdaştığı dünyamn neresinde göriilmüş, duyulmuş acaba?.. Kaldı ki, neden surekli akıl kanştıncı, işi yeniden ve yeniden yokuşa sürücüformüller gündeme geliyor?.. Yok, katuanlann üçte biri, yok seçmenlerin şu kadar milyonu, yok anayasantn şu şu şu maddeleh, yok şu oranlar, yok bu kurallar!.. Tüm bunlann "ortak bir adı" var: Yasakları Özal kaldırmak istemiyor!.. Şimdi de, kulislere yayılân şu dedikodulara kulak verin: Cumhurbdşkanı Evren önceki gün parti liderlerine ne diyor?.. "Ben barajuı kalkmasmdan yanayım" diyor. Kulislere göre, işte Özal "Evren'den böyle bir tavır beklemiyor". Hatta, Cumhurbaşkanı 'nın ' 'barajda ısrar edeceğini" tahmin ediyor. Ama, ne oluyor?.. Evren üç lidere de "barajın kalkmasmdan yana " olduğunu söylüyor. Böylelikle yasaklann kalkmasını istemeyen Özal aniden güç durumda kalıyor. Ve dün sabah Çankaya'ya yeni birformül bularak çıkıyor: "Mutlaka 8 milyon 300 bin evet oyu çıkmak"... GÖRÜS HEVCAL ULUÇ (Baştarafı Spor'da) Neden 8 milyon 300 bin de, 5 milyon 632 bin ya da 7 milyon 946 bin ya da 6 milyon 572 bin evet oyu değü?.. Yani, neden ille de bir rakam?.. Neden oylamaya katılanların yansından bir ANKARA (Cumhuriyet Biirosu) fazlasımn *Vv«" oyu yeterli Cumhurbaşkanı Kenan Evren, anayasa değişikliği ve siyasal yasakolmuyor?.. Bu mantık, enflasyon mantı lann kaldırüması konusunda açıklama yapmaya "şu aşamada" gerek ğtntandıny'or. özal'a göre fiyatlar "ağır kış koşuUan " nedeniyle duymadı. Cumhurbaşkanlığı Basın Müşaviri artmış ya!.. Bu da işte dünyamn Ali Baransel, Evren'in Başbakan hiçbir yerinde yaşanmayan bir Turgut özal'la yaptıgı görüşmeden referandum!.. sonra dün akşam üzeri basın menKaldı ki, önceki gün üç muhasuplanna şu bilgiyi verdi: lefet liderine "Ben yüzde aitmış "Sayın Cumbarbaşkammız, Sayın barajt kaldırıyorum'" diyen Başbakan >e TBMM'de grubu bulunan siyasi parti genel başkanlannı Cumhurbaşkanı, dün neden çok daha ağır bir koşula "evet" kabullerinden sonra yapılan açıklamalarda anayasa degişikliği ve siyadiyor?.. si haklann iadesi konusuada kendiYasaklar her gün yeni bir lerine atfen ifade ediitn göriişlerin oyun, her gün yeni birformüle kamuoyuna yeterince yansıdıgı dübağlanıyor. Bugün yağmur yağ şüncesini taşımaktadır. dı, böyle oldu, torbadan 8 milSayın Cumhurbaşkanımız şu aşayon 300 bin çıktı. Yarın bir bamada, kendileri ayn bir açıklama karsınız, partiler arasında bu ko yapmaya gerek duymadıklannı benuda bile uzlaşma sağlanmışsa, lirtmişlerdir." o zaman yeni birformül daha çıCumnuroa^Kıinngı çevrelerınden kabilir: Z5J3R9Y2... edinilen bilgiye göre Evren'in dün herhangi bir açıklama gereğini duyBuformülü anlamak şart demamasının, "kendisinin hakemlik ğil. Yasaklann kaldınlmasmı engellesin yeter. Hatta, buna Cum konumunu sürdürmesi ve tarafsızhgını koruma ilkesinden" kaynaklanhurbaşkanı "Evet" demiş, Başdığı öne sürüldu. Aynı çevrelerin verbakan "Olmaz" demiş, liderler diği bilgiye göre "siyasal yasaklann "Bir düşüneiim" demiş, hiç kaldınlmasıpıa hemen basit bir biönemli değil... çimde çözülecek bir konu olmadıgı" Yokuşa sürmek için formüldile getirildi. Paniler arasında diyaden bol ne var?.. Hatta, özal loğun bu konuda surdürülmesi gerektiğini, eğer partiler arasında herjormül sıkintısmda güçlük çehangi bir anlaşmazlığa düşülürse kerse, hacılarahocalara başvu"Cumhurbaşkanının yeniden devrtrabilir, erenlerin yazacağı bir ye girerck partfler arasında hakemmuska, formüllerden daha çok lik yapabileceği" ifade edildi. Cumise yarar, yasaklar baki kalır, hurbaşkanınm gerek başbakana, geÖzal'a yeniden iktidar kapıları rekse muhalefet liderlerine aktardı"tek basma" açılır!.. ğı görüşler arasında "Çözümün TBMM'de bulunması gerektiği, ancak sorun çıkarsa cumhurbaşkanınııı parti liderleriyle yeniden göruşebilecegi ve hakemlik yapabileceği" belirtildi. Evren açıklama yapmıyor 63 yıldır yılmadan, yorulmadan sürdürdüğünüz onurlu ve yürekli çabalannızın bundan sonraki yıllarda da süreceğine olan inanctmla size ve tüm çahşanlannıza nice 63 yıllar dilerim. Saygılarımla. Fikri Saglar SHP Genel Sekreteri îçe! Mîllenekili DYP Genel Başkan Yardımcısı Dülger'in mesajı Gazetenizin 63. kuruluş yıldönümünü sevinçle karşıhyoruz. Türk basın hayatmda önemli bir yeri olan gazeteniz Cumhuriyet'in bu tnümtaz yayın hayatınm, cumhuriyetimiz yaşadıkça sürdürmesi dileğiyle size ve şahsınızda tüm çalışanlara başanlar dilerim. Saygılarımla. Mehrnet Dülger DYP Genel Başkan Yardımcısı Basın ve Propaganda Başkanı. Odalar Birligi Başkanı Coşkun'un mesajı Cumhuriyet gibi ciddi, seviyeli, okuyana okuduğu için gurur veren bir gazeteyi toplumumuza sunduğunuz için sizleri tebrik ediyoruz. Demokrasiyi güçlendirme yolunda 63 yıldır hiç taviz vermeden çahşmak, aynca memnuniyet veriyor. Saygılanmızla. Ali Coşkun Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Gazeteciler Cemlyeti Başkanı Demirkent'in mesajı Yıllardır fikir gazetesi olma niteliğini koruyan Cumhuriyet'in kuruluş ytldönümünü yürekten kutlarız. Demokrasi ve laiklık ilkelerine b a | h olarak ülke çıkartarının savunulmasında ön planda kalan Cumhuriyet'in bu öz^elliğini sürdüreceğine inanıyor, değerli yönetiminizde Atatürk ilkeleri doğrultusunda Türk basmındaki hizmetinin daha uzun yıllar devamını diüyoruz. Size, şahsınızda tüm Cumhuriyet mensuplarına başarı ve mutluluk dileklerimizi sunanz. Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Nezih Derairkenl ve Genel Sekreter Orhan Erinç Dinç Bilgin'in mesajı Cumhuriyet'in yaşgününü ve onu Türkiye'nin en büyük ve itibarh gazetesi olarak 64. yıla eriştiren sizleri candan kutlarım. Mesleğimizin onurunu daha da yiicelterek büyuyeceğine inandığım Cumhuriyet'e ve sizlere sağlıkh, başanb nice yıllar diliyorum. Saygılanmla. Dinç Bilgin Sabah Gazetesi Yönetim Kurulu Başkanı Bireysel başvuruda pürüz (Baştarafı 14. Sayfada) sine rağmen, söz konusu varsayımı doğrular bir eğilim taşıdı. Yapılan açıklarr.<ıy?. göre, şimdiye kadar hiçbir ülke bireysel başvuru hakkım tanırken, "yornmbuna" ya da çekince getirmiş defil. Ankara'nın bireysel başvuru hakkıra tanıdığı tarihten beri her gün Türkiye'den 45 mektubun geldiğini ve bunlann sayılannın şirodiden yuzü aştıgını bildiren Strasbourg'daki komisyon temsilcilerine göre, Türk hükümetinin "yonımlamaanı" yorumlamak için gereken şart, tnsan Haklan Komisyonu'nun bu başvurulardan herhangi birini kale alarak gündemine getirmesi. "AnVanı çckincelerinin sözleşmeye aykın olup olmadığını soyut biçimde ele almak için yetkimiz yok. Konu, ancak ve ancak bir Türk vatandaşımn başvurasu komisyonda tanışılmaya başlandıgı zaman ve bu ozel davadan genele gotünilerek karara baglanabilir" şektinde konuşan bu üst düzey hukukçulann belirttiğine göre, şimdiye kadar Türk vatandaşlanndan gelen başvunılann hiçbiri insan haklan komisyonuna gönderilmiş değü. Diğer taraftan, Strasbourg'daki hukukçulardan bir bölümüne göre, siyasi yasaklılar kapsamına giren Demirel ve Ecevit'in Avnıpa İnsan Haklan Komisyonu'na başvurması, başvurdugu takdirde de bunun kaale alınması "oldukça zor." Bunun nedeni de, Avrupa tnsan Hakları Sözlesmesi'nde söz konusu üderlerin durumuna uygun bir maddenin bulunmaması. Buna karşılık, transseksüel şarkıcı Bülent Ersoy'un yapaca| ı bir başvurunun kaale alınma şansı daha büytik. Bunun nedeni de, şimdiye kadar komisyonun transseksüellerin durumunu savunan pek çok karar vermiş olması. Ancak, bunun gerçekleşebilmesi için Bülent Ersoy'un önce yapması gereken, nüfus kâ|ıdındaki cinsiyetin değışürilmesi amacıyla Danışıay'a basvuruda bulunması. Müzik yasağının mantığı (Baştarafı 14. Sayfada) kaynaklı mıı/igin tamamına getirilnıiş bir yasaklamadır. Ufak bir eleraeyle bu sorun halledilebilirdi. Türkiye'de ban ledbirler sıkıştınlarak alınır. Ben ramazan nedeniyle programdaki baa bölümleri hafînetmeyi dvişünüyordum. Türkive dini açıdan hassas bir ülkedir, bu yüzden dikkat etmek gerekir. Geçen yıl da ramazan nedeniyle kendi programımda yer alan bazı görüntülere özen göstermiştim." Yerli ve dış kaynaklı pop muziğin ramazan ayı boyunca yasaklı olmasını büyük bir saşkınlıkla karşıladığını soyleyen Türk hafif müziği sanatçısı Sezen Aksu, "Böyle bir karar uygulanacaksa sadece ramazan ayı içinde değil, butün aylar için geçerli olmalıdır. Aksi haide bu çifle standartlı bir uyguiama olur. Eğer bu müzik gavur icadıysa toptan kaldırsınlar. Ne >s»r ki televizyon da gavur icadı. Pop müzik TRT olmadan once vardı. Vasaklandıklan sonra da olacak. Böyle bir karar aldığı için TRT'yi 'tebrik' ederiz" dedi. Pop müziğin yanı sıra ramazan aylannın vazgeçilmez eğlencelerinden kanıolar da "tenkit ediliyor" gerekçesiyle ekran yasaklılar arasında bulunuyor. la adamış Osman Solakoğlu'nıın, uzağı görmekten bu Kadar aciz, uç beş kulüp patronunun bu kadar oyuncağı olacağını sanmıyor, onun sonuna dek, sporcunun yanında yer alacağma inanmak istiyoruz Hiç çekınmeden cumhurbaşkanına. kulübe bir dostluk zıyareti yapmış cumhurbaşkanına söylenen yalanlar, üç beş müessese patronu ve üç beş kulübe temlik koyan müteahhidin keyiflerı Türk sporunun bir kez daha yıllarca geriye gitmesine, Türk sporcusunun köle durumuna düşmesine yol açmamalı, Solakoğlu ve Merkez Danışma Kurulu bu oyuna gelmemelidir. * * • Bugün Lineker'in fiyatı 3 milyar iken, ona top göstermeyen Semirvin fiyatınm 30 milyon oluşunun sebebi, ikisinin arasındaki kalite farkmdan değıl, birinin İngiliz, ötekinin Türk olmasından kaynaklanmaktadır Sporun ve sporcunun en büyük motivasyonu transferi öcü gibi görmekten vazgeçmeliyiz. Kâpıcı yamaklarının Toto'dan 500 milyon, 850 milyon kazanabıtdiklerı bir ulkede, bu Loto ve Toto'yu ayakta tutanların. örneğın bir Tanju1 nun 200 milyon ıstemesıne "Bu ne rezalet" diye karşı çıkmanın mantığı yoktur. Bu mantık, daha doğrusu mantıksızlık, bu ülkede Lınekerler'in yetişmesine engel olmakta, Tanjulan, Unekerler önunde, aşağılık kompleksme itmektedir. Bu vanlıştan dönmenın zamanı artık gelmıştır. BALKAN NÂcl ÎSLÎMYELÎ Resim Sergisi 24 NLsan22 MayLs 1987 İANBAY~SkVNAT GALERİSİ Seferak Cad So 12 Kıııtav Aofcata Tel 1185932 H84707 I1899O< koyiamasıııa iltşkîn oy venne kütüklerinde ve sandık listelerinde kayıtlı bulunan oy verme hakkına sahip seçmealerin üçte birinden fazla olması gerekir." 175. MADDE Anayasa Komisyonu'na verilen bir başka önergeyle de anayasa değişikliğini düzenleyen 175. madde değiştirildi. Komisyona sunulan yeni 175. madde önerisi ise şöyle: "Anayasa degiştirilmesi Türkiye Büyük Millet Meclisi üye tam sayısının en az üçte biri tarafından yaayta teklif edilebilir. Anayasamn değiştirilmesi hakkındaki teklifler ivediiikle görüşülemez. Degiştirme teklifinin kabulü Meclisin üye tam sayıanin beşte üç çoguniuğunun oyuyla mümkundür. Anayasanın defişlirilmesi hakkındaki tekliflerin goriişülmesi ve kabulü bu maddedeki kayıtlar dışında kanunlann gönişulmesi ve kabulu hakkındaki hukumlere tabidir. Cumhurbaşkam anayasa değişikliklerine ilişkin kanunlan bir daha göriişülraek üzere TBMM'ye geri gönderebilir. Meclis geri gönderilen kanunu üye tam sayısmın uçte iki çoğunlugu ile aynen kabul ederse Cumhurbaşkanı bu kanunu halkoyuna sunabilir." Meclisce üye tam sayısının beşte uçıinden fazla, üçte ikisinden az oyla kabul edilen anayasa değişikliği hakkındaki kanun Cumhurbaşkanı tarafından Meclise iade edilmedigi takdirde halkoyuna sunulmak üzere Resmi Gazele'de yayımlamr. Doğnıdan veya Cumhurbaşkanı"mn iadesi üzerine Meclisin üye tam sayısının üçte iki çoğunluğu ile ka Genet seçimlerden önce başka bul edilen anayasa degişikliğine ilişanayasa değişikliği yapmayacağım kia kanun Cumhurbaşkanı ıarafından halkoyuna sunulabilir. Halkoyza yine söz veriyor musunuz? •ÖZAL Evet. 1988 seçimlerin lamasına sunulma>an anayasa degiden önce diğer partüerle mutabık şikliğine ilişkin kanun onaylanarak kalmadığım hiçbir şeyi yapmam. Resmi Gazete'de yayımlanır. 175 madde değişikliği ilk teklifimizHalkoyuna sunulan anayasa değidekinden değişik olarak Resmi Ga şikliklerne ilişkin kanunlann yünirzete'de yayımlandığı tarihte yürürlü lüğe girmesi için halkoylamasına kağe girecek. tılan seçmenlerin yansından çogunun Referandumda TV "deki konuş kabul oyu kullanmış olması ve bu ma hakkım kullanırken siz de taraf kabul oylannın halkoylamasına ilişkin oy verme kütuklerinde ve sandık olacak mısınız? ÖZAL Açıklama yapanz. Şim listderinde kayıtlı bulunan oy verme di bihııiyorum ki, bizim aleyhimize hakkına sahip seçmenlerin en az üçkonuşacak mı? Burada siyaset var, te birinden az olmaması gerekir. eğer aleyhimize konuşurlarsa cevap Anayasa değişikliklerine ilişkin kaveririz. nunlann halkoylamasına sunulması Eski siyasiler TV'den konuşa halinde anayasanın değiştirilen hukümlerinin birlikte veya ay n ay n oybilecek mi? ÖZAL ~ Hayır. O konuda bazı lanması ile oylamanın vapılacağı gün lannm talebi var. Bazılannuı yok. Türkiye Buyuk Millet Medisince kaPartilerinin de birinin talebi var, di rarlaştınlır." Halen anayasa degişikliklerinin ğerinin yok. Cumhurbaşkanı'na anTBMM'de kabulü için 240 oy gerelatmışlar. Referandumda meydanlar açı kecek. Cumhurbaşkam'mn anayasa değişikHklerini veto hakkı bulunalacak mı? ÖZAL Bir hafta gibi bir süre cak. Cumhurbaşkam'mn veto ettiği olacak. TV konuşması olduğuna gö anayasa değişikliği 267 milletvekili re meydanlan kullanmaları faydalı tarafından aynen benimsenirse Cummı olur, zararlı mı olur onu kendi hurbaşkam bu değişikliği halkoyuna leri bilirler. Isterlerse bir hafta sürey sunacak. Mecliste 240 ile 267 arasında bir le meydanlar açılır. Ama bu yanlış da olabilir. Dikkatli düşünmek oyla kabul edilen anayasa değişiklikleri de veto edilsin, edilmesin halkolazım. 2969 gibi rahatça konuşmayn yuna sunulacak. Ancak Cumhurbaşengetteyen yasal düzenlemeler kaldı kanı 267'den fazla oyla kabul edilen anayasa değişikHklerini halkoyuna nlacak mı? ÖZAL 2969, geçici 4. madde sunup sunmamakta kendi iradi yetkalktığı zaman otomatik olarak kal kisıtıı kullanacak. Anayasa dçğişiküğinin milletvekili kacak. Tavsiye etmem ki, Say.n Cumhurbaşkanı'nm karşısına çıkıp sayısını 450'ye çıkaran maddesi ile onun veya Konsey idaresinin aleyhi seçmen yaşını 20'ye indiren hükmü ne konuşsunlar. Konuşmaları başka ilk genel seçimlerde, siyasi yasaklasının başka türlu konuşmasına sebep nn kaldınlması ve diğer hükumleri olur. Eğer bunun halledilmesini is yayım tarihinde yurürlüğe girecek. tiyorsa bu gibi konulan hiç nazan iti ANAYASA KOMİSYONU BUGÜN TOPLANIYOR bara almamak lazım. Bu meselenin bir an önce halledilmesini istiyoruz. Anayasa Komisyonu'nun dünkü Yüzde 60 kaydını Cumhurbaşkanı toplantısı değişiklik metinlerinin geç koymuştu. Ben yüksek olduğunu ifa hazırlanası nedeniyle iki saat gecikede etmiştim." rek toplandı. Öğleden sonra Başbaözal, "Bu pake» ya geçer ya kan Turgut Özal ile Başbakanlık Kogeçmez" biçiminde konuştu. Cum nutu'nda görüşen Anayasa Komishurbaşkanı'nm halk tarafından se yonu Başkanı Kamil Tuğrul Coşkuçilmesi konusundaki göriişünü genel noğlu saat 16.00 sıralannda değişikseçimlerden sonra gündeme getirebi lik metinlerini yanına alarak leceklerini belirten Özal, genel seçim TBMM'ye geldi. Coşkunoğlu, kolerden en büyük parti olarak çıkamisyon odasından da Başbakan Özal cakları görüşünü yineledi. Özal, Ue görüştü ve değişiklik önergeleriTBMM'nin 1 eylülde toplanacağı bi ni uyelere imzalatıı. Anayasa Komisçimindeki anayasa hükmünün de de yonu saat 16.20'detoplanabildi. Koğiştirilmesi gerektiğini söyledi. misyon Başkanı Coşkunoğlu'nun geYENİ FORMÜL KOMİSYONDA cıkmeli olarak salona girmesi bazı muhalefet milletvekilleri tarafından Başbakan Özal, Cumhurbaşkanı alkışlarla karşılandı. Başkan CoşkuEvren ile göruşmesinden sonra noğlu'nun değişiklik önergelerini TBMM Anayasa Komisyonu Başkauyelere dağıtmasından sonra usul nı Kamil Tuğrul Coşkunoğlu'nu katartışması başladı. DYP'li Köksal bul ederek, anayasanın 175 ve geçiToptan yeni gelişmeler olduğunu beci 4. maddesinde yapılması düşünülirterek, komisyona yeni sunulan delen değişiklikleri anlattı. Başbakan ğişikliklerin incelenmesi için toplanÖzal'ın daha sonra değişiklik metintının ertelenmesini istedi. lerini Anayasa Komisyonu Başkanı Coşkunoğlu'na verdiği öğrenildi. Başbakan Turgut Özal'ın AnayaDeğişiklikler, Anayasa Komisyosa Komisyonu Başkanı ve diğer yetnu'nun saat 16.20'de başlayan topkililerle saat 16.00ya kadar suren çalantısmda Başkan Coşkunoğlu tarahşmalardan sonra konuta dönerek isfından uyelere dağıtıldı. tirahate ve uykuya çekildiği bildirildi. Muhalefet liderlerı, Başbakana Anayasa Komisyonu' nda görüşultelefonla ulaşmak için çaba göstermekte olan anayasa değişikliği önediler, ancak başanlı olarnadılar. Başrisine eklenen bir madde ile, siyasi bakamn saat 16.00'dan sonra konutyasakları düzenleyen geçici 4. madta uyuduğu belirtildi. Özal, dün denin yürürlukten kaldınlması öngöTBMM'ye uğramadı. ruldü. Değişiklik onerisi aynen şöyle: "Anayasanın geçic 4. maddesi yüBaşbakamn Çankaya Köşkü'nden rürlukten kaldınlmtştır. aynlırken yaptığı açıklamada belirtBu hukmün oylanarak yurürtuğe tiği ve referanduma katılmayanlara girmesi için halkoyuna sunubnası zopara cezası getirileceğini öngören hiirunludur. Halkoylamasında, oylakümler anayasa degişikliklerinin ma>a katılan seçmenlerin en az yaTBMM'den geçmesinden sonra refensından çoğunun kabul oyu kullanrandumla ilgili ayn bir yasada düzenmış olmalan ve kabul oylannın hallenecek. Sayın Cumhurbaşkanf yla da kendisiyle ilgili konularda mutabakata varmak için elimizden geleni yapanz. Erken seçim karan verecek mişiniz? ÖZAL Yüzde 50 ihtirnal var. 1988 haziran da olabilir. Kasım, ekim 1988 de olabilir. 6 Kasım 1988 öncesindeki pazarlara bakın. Daha yapacak birçok işimiz var. Bazen, bugün 2S5 çoğunluğum var, haziran seçimlerini de göreceğiz, niçin bir seneyi daha kullatımayayım diye düşünuyorum. Erken seçim yapılabilir. Ama iktidar, memleket ve kendisi için nasıl faydalı görürse erken seçim kararını o zaman verir. 12 EYLÜL VE 12 MART OLMAYACAK Anayasa degişiklikleri için muhalefet partilerinin destegini aldınu mı? ÖZAL Artık bu tekliften sonra getireceğimiz fazla bir şey olmaz. tster kabul edilir ister kabul edümez. Özellikle bir muhalefet partimiz geçici 4. madde ile alakadardı. Biz yapabileceğimizi yaptık. Yolu açtık. Meselenin halledilmesini halka bıraktık. Biz burada taraf değiliz. Ha!k ne karar verirse başımızın üstündedir. Ümit ederim ki memleket eski karanlık günlere bir daha dönmez. Işin yükü halkın omuzlarına verildi. zîaten biz öyle bir vazifeyle de seçilmedik. Seçim beyannamemizde bu yoktur. 175. maddenin yeni şekli Türkiye için kazançtır. Böylece ne 12 Mart gibi ne de 12 Eylül gibi problemler olabilir. Sıkıntı olunca halka gideriz. Bunlardan kurtulmuş oluyoruz. CEVAP VERİRtZ