Katalog

13 MART 1987 KÜLTÜRYAŞAM CUMHURİYET/5 ÎSMAİL GÜLGEÇ SINEMA ATtLLA DORSAY HAYVANLAR 4 Afrika'ya Hollywood kalıplannın dışında bir bakış Benim Afriham (Out of Africa) / Yönetmen: Sidney Pollack / Oyuncular: Robert Redford, Meryl Streep, Klaus Maria Brandauer, Michael Kitchen, Malick Bovvens, Michael Gough, Joseph Thiaka / Bir CIC (Universal) filmi (Emek, Kadıköy). VA Benim Afrikanf kiıııin Afrîkası? KtM KİME DUM DUMA BEHÎÇ AK Danimarkalı yazar Karen Blixen, namı diğer Isak Dinesen'in, "Ont of Africa" kitabından ve bunun yanı sıra, Judith Thunnan tarafından yaalmış biyografısinden derlenen senaryosuyla "Benim Afrikam", yazann yaşamının, anılannın, Afrika günlerinin ağırbğmı, kitabındakinin tersine, serüvenci fil avcısı Denys Hatton'la olan ilişkisine veriyor... Böylece Fılm, Karen'in Afrikasını fon olarak alan romantik ve duygusal bir aşk serüvenine dönüşuyor. Bu bir ihanet midir, "Beaim Afrikam "da Karen Blixen'in Afrikasından kalan ne vardır, bu filmi seyrederek gerçek Karen Blixen'i, 1885'tedoğup, tam 19 yılını Afrika'da geçiren ve 1962'de ölen bu ilgi çekici Danimarkalı yazan tanımak mümkün müdür? Tüm bu sorular sorulabilir ve yanıtlan da hep olumlu olmayabilir... Ancak "Benim Afrikam"ı ikinci kez izlerken, özellikle iki temel niteliğinin belirgin olduğunu fark ettim... Birincisi: Bu fılm, bize Afrika'yı fılmlerden bildiğimiz ve Hollywood mitolojisinin kalıplarıyla tanıdığımız Afrika'yı (kuşkusuz tmrada geçmi<. günlerin Afrikasından söz FtLMtN GtZLERİNDENBİRİ Merly Streepfn, bu kez de Ingilizceyi tipik bir Danimarka aksanıyla konuşan tombuka bir Kuzey Avrupah kadma nasü dönüşebüdiği, fümin gizlerinden biri. ediliyor) bambaşka bir gozle gösteriyor. Hem de, temelde bu mitolojinin kalıplannı ve hemen yalnızca o kalıplan kullanarak... "Soyln olmak" ve de "yalnız kalmamak" için sevmediği bir adamla evlenen, hikâyeler anlatmayı, yazmayı seven ve günün birinde kendini, 1910'Iarın Afrikasının göbeğinde bulan bir kadınla; hayatını kimseye, hiçbir yere ve fikre bağlanmadan bildiği gibi yaşamayı özleyen bir serüvencinin egzotik Afrika görüntülerinde gelişen aşkı, tipik bir Hollywood teması değil mi? Tüm aksesuar da birlikte olarak: Türlü çeşitli hayvanlar, aslan avları, safariler, kızıl günbaümlan, kıtayı bölüşmeye çalışan Ingiliz Alman iştihalan yanı sıra, olaya "hümanist" biçimde bakan, yerlileri seven, tedavi eden ve topraklannı onlara bağışlamayı deneyen daha "uygar" Batılılar... Belki eskinin Afrika filmlerine kıyasla tek fark, Karen'in kişiliğınin ve yaşadıklannın alabildiğine guçlü bir kadın portresini yansıtması... Bu açıdan, örneğin Karen'in "erkeklere mahsus'" bir ingilLz kulübüne iki kez (ikincisinde çağrılı olarak) dalması veya topraklan konusunda yeni atanan genel valinin karısıyla arasında bir anda oluşan "ittifak" kuşkusuz tüm "femiııisüeri" zevkten titretecek sahneler!.. Ancak bu bildik öğelerden oldukça yeni bir Afrika tasvıri çıkıyor ortaya... Pollack, bize kalıplaşmış öğeleri kullanarak yeni, canlı, yaşayan bir Afrika görünümü çiziyor. Karen Blixen'le birlikte, 191020'lerde orada oluyor, kıtaya yansıyan uluslararası çıkar çatışmalannın, entrikaların arasından bir kadının olağanustü yazgısını ilgiyle izliyoruz... Diğer yandan Sidney Pollack, alabildiğine klasik, Hollyvvood usulü bir film yapmak çılgınlığında bulunuyor. Film, klasik Amerikan sinemasının anlatım özelliklerinin bir antolojisi sanki. Ama burada da garip bir şey oluyor, belki son yıllann mutlaka " m o d e r n " , yenilikçi, "değişik" olmak isteyen (ve çokluk bunu başaramayan) filmlerin yanında, "Benim Afrikam"ın yalın ve saklanmamış klasik tavn, ağırbaşLhğı ve gelenekselliği, belki de filmin asıl çekiciliğini meydana getiriyor. Geçen yıl tam 7 Oscar ödülü toplaması da belki böyle açıklanabilir. Kuşkusuz, kimileri alerjik olsa da, Merly Streep denen oyuncunun, bu kez Ingilizceyi tipik bir Danimarka aksanıyla konuşan bu tombulca Kuzey Avrupalı kadma nasıl dönüşebüdiği de, insanı oldukça şaşırtan, filmin bir diğer gizi... Tüm bu nedenlerden, sinemayı yenileyen çok önemli bir film saymıyorsam da, "Benim Afrikam"ı görmenizi öğutlerim... PÎKNtK PtYALEMADRA İyi şeyler, kötii şeyler 'Benim Afrikam' ve 'Asiye' filmleri, havanın soğuk olmasına karşın sinemaseverleri salona çekti. Ancak geleneksel aksaklıklar halen sürüyor sinemalanmızda. "Benim Afrikam" ve "Asiye" filmlerini "hıncahınç" dolu salonlarda seyretmek ne güzel... Hem de kimsenin evinden çıkmadığının sanıldığı bu kötii havalarda! İyi, ilginç bir şeyler verdiniz mi, seyirci geliyor. "Benim Afrikam" gibi önemli, pahalı bir filmin getirtilmesi kuşkusuz güzel.. Getirticinin "Afrika'nın Dışına" veya "dısından" veya "Afrika'dan Kalan" diye taruşılan çetrefil adım "Benim Afrikam" diye çevirmesi de iyi. Ama aynı şey, sözgelimi altyazılar için söylenebilir mi? Tek bir örnek: Baronla evlenip barones olan Karen, filmde sürekli "baron" diye geçiyor. Çevirmen, "barones" diye bir sözcük hiç duymamış, duymuşsa da inanmamış! Önemli filmlerin yepyeni kopyalannır^getirtilmesi belkı gerçekten de mümkün değil. Ama bu tur eskimiş, "lâklı" kopyalarda zaten iyi tutmayan yazüar, bir de makinistin dikkatsizliğiyle kararan veya "flulaşan" perdede hiç okunmaz hale gelince, seyircinin o filmden zevk alması mümkün mü? Evet, geleneksel aksaklıklar yine süruyor sinemalanmızda.. Ama ne gam! Seyirci yeniden dönüyor salonlara, büyük ekrana... Umalım ki sinemacılanmız bu dönüşün kıymetini bilsinler artık... Ve sinema seyri olayını, ne yapıp edip dunya standartları düzeyine çıkartsınlar... HIZLI GAZETECİ NECDETŞEN Hasannız ne kadar Ç İ Z G l L f k KÂMtL MASARAC1 MAVISIGORTA VaketPotieesi eksiksiz öder. Mavi Sigorta'nın diğer sigortalardan en büviik farkı budur. Peki eksiksiz ödeme nedir? Mesela gerçek sigorta değeri 20 milyon olan e\inizi bilinen sigorta sistemine göre, 10 milyona sigorta ettirdiniz. Evinizi gerçek sigorta değerinin yarısına sigortaJadığınız için hasarınızın da yarısını alırsınız. Oysa, Mavi Sigorta'da hasarımzm tamammı üstelik eksiksiz olarak alırsınız. İşte Mavi Sigorta farkı budur. Ayrıca,Türkiye'de tek poliçede 15 güvence veren tek sigorta Mavi Sigorta Paket Poliçesidir. Yangından, hırsızhğa. su baskınmdan, tüp patlamasına kadar akla gelen, başa gelebilecek tam 15 tehlikeye karşı evinizi eşyanızı korur. İster ev sahibi olun, ister kiracı. Mavi Sigorta "Paket Poliçesi" eviniz için gerçek gü vencedir. Başınıza gelmesin ama mutlaka akhruza gelsin, aklınızda bulunsun. AĞAÇ YAŞKEN EĞİLİR KEMAL GÖKHAN TARÎHTE BUGÜN MÜMTAZ ARIKAN 13 Mart 1975'TB 8UGÜN,ÜNLÜ YUGOSLAV YA2ARI İVO ANDRİÇ 83 YA$IN£>A ÖLOÜ. ANDKIÇ,AVUSTURrAMACARl£rAN İMPARAJVK.UJ6U'NUN EGEMENLİĞİNOEKİ BOSNA'DA DÜNYAYA GELMIŞ, SARAYBOSNA VE GKAZ'OA TARlH ÖĞRENİMl GÖRMÜfTlj. BU AZADA, ULLJSAL KUeTULUf HAREKSTLBRİNE KAT7LD/ĞI rÇtN BİR SuGE HAPSEOİLMİÇIİ. YUGOSLAVY/4 KURüLDUKT7QN SONRA P/PLOMATLIK YAPAN ANPRİÇ, J. DÜNYA SAI/Afl SltZASINDA NAZILSR. mfiflFlNl>AN EVlNDE 6ÖZ. HAPSİNOE TUTUIMUŞTU KtSA ÖYldJCGSf ISE KOMŞINLAgjyLA TTMMAU YA2AR ,ÖZEtÜA:LE "BOSMA ÛÇL£M£S/" OİYE ADLAUPlZllAN 3 ROAAAUIYL4 BÜYÛK IL&İ 7TDPLAMIŞTI OSM/WU PÖUEMfMDEK' BO&fjA 'Yl ANLA TAH "Pe/A/A KÖPRÜSÜ A, 8UNL4RPAhI ŞİfZIYPİ. İVO ANORİÇ . 1361"PE NOBEL ÜÜ AN NOBEL ODULLUILK YUGOSLAI/.. 50 YIL ÖNCE CumhuriYet Atatürk Ankara 12 (a.a.) Reisicumhur Atatürk bugun öğleden sonra saat 16 buçukta Türk Dili letkik merkezini şereflendirmişler ve fenni terimler üzerine Terım kolu üyelerile 6 saat aleddevam çalışmıslardır. Atatürk saat 23 te Kurum merkezinden mufarekatle maiyeılerinde 13 Mart 1937 hakikatı tamamen ifade etmesine dikkat edilecektir. Vekaletin en ehemmiyetli ve halkla lemas halinde bulunan ktsmı olmak itibarile muhasebe teşkilatı vaziyetini tesbit için vilayet ve kazalara muhtelif sualler sorulmuştur. Bu sualler arasında para olarak veya mhsub suretile yapılan tahsil ve tediyeler 19371987 sayısı, kesilen para ve ita emirleri adedi, şahıslar zimmetinde görülen paraların kimler uzerinde bulunduğu, vilayet ve kazada mukavele ve ihale işlerinin miktarı, mütekaid dul ve yetimlerin adedi gibi birçok sualler vardır. Cevablar uzerinde yapılacak tetkikleri yeni tedbirler takip edecektir. Terim kolu üyeleri olduğu halde köşklerine avdet buyurmuşlardır. Mali Teşkilat Ankara 12 (Telefonla) Maliye Veka/etı memleket içindeki butün teşkılatmın geçen seneki faaliyet verimini tesbit etmek uzere alakadarlardan malumat istemiştir. Bu malumatm ANADOLU SİGORTA "İsBankasıKurulusu" "Tapudan Sonra En Buyük Guvence."