Katalog

>2 EKİM 1987 **** HABERLERİN DEVAMI (Baştarafı 1. Sayfada) da, thsan Sabri Çağlayangü'in liste başı olduğu Bursa ve genel idare kurulu üyelerinin bazılarmın liste başına getirildiği Ankara, tstanbul ve tzmir de bulunuyor. CUMHURİYET/13 INKARA'dan YALplN DOĞAN "Önce önseçime ilişkin şunlan söylemek istiyorum. Hem parti içi demokrasi işlemiş olacak, hem de iktidara göstereceğiz, unuttuklan demokrasiyi hatırlatacağız boylece... Kontenjan meselesine gelinct... Ben istedim, ama hepsini kuBanır mıytm, kulkaımaz mıytm, ne ölçüde kuUanınm, buna henüz karar vermedim. Ancak, böyle bir imkântn genel baskanın eünde bulunması, bana göre doğaldır." ' 'Parti içi demokrasi'' anlayışmda, DYP ikinci sırada geliyor. Toplam 104 seçim bölgesinden Ardından da savunduğu de72'sinde önseçim karan alan nokratik ilkeler doğrultusunda, DYP, şu anda "içi en kansık <endi örgütünü bu yönde hareke parti" görünümünde. e geçiriyor. Karışıklık, gerçekte "parti içi "Tüm üyelerle önseçime hiziplerden" kaynaklanıyor. litmek" düşüncesini iki gün önce DYP'deki "hiziplerin"sosyalde•mrti meclisinde ilk kez Istanbul mokrat kanat hiziplerinden farkı, •nilletvekili Tülay Öney ortaya atı"beUi bir hizip bası bulunmayışı." vor. Diğer üyeler bu öneriyi haraBuna karşıhk, "parti içi iktidar •etle destekliyor. Fikret Ünlü, Natartışmalarmm" alabildiğine yo7 Gürman, Ekrem KangaL, Meh•net Moğoltay hariç, Bu dört üye ğunlaşması. Üç hizip var DYP'de: Milletvekilleri: "Biz olma"delegelerle önseçim yapılsın" tesaydık, Demirel hâlâ yasaklı kaltrlini getiriyor. dı ve referandumdan bile olumlu Önseçim yöntemi üzerine tartış bir sonuç ahnmazdı" görüşünü savunuyorlar. "Biz olmasaydık, nalar biterken, SHP Parti MecliD YP Mecliste grup kuramaz, teü'nde gözler "tnönü'nün levizyonu da kullanamazdı" diiullanmak istediği 37 kontenjan stemine" çevriliyor. Dün bir ara yorlar ve milletvekili aday tnönü'ye ulaşıyoruz ve kontenjan listelerinde "ön svatart" istiyorlar. steminin nedenini soruyoruz. tş Parti Genel Merkezi: Aday 'e tnönü'nün yanıtı: listelerinde hak iddia eden milletvekillerini "devrim muhafızlan" olarak nitelemeyi sürdüren DYP Genel Merkezi, "Bu milletvekilleri askeri yönetim döneminin ürünüdür, bizimle hiçbir ilgisi yoktur" düşüncesini savunuyor. Genel (Baştarafı 1. Sayfada) merkez, milletvekillerini dışlamak önseçim yapılmadan seçime gieğilimini katı bir biçimde sürdilmesi, partileri örgütten, bir baş dürüyor. ka anlamıyla halktan kopanyor, örgüt: "Eski AP kökenlileuzaklaştırıyordu. Oys önseçim, ri, askeri yönetim boyunca partipartileri örgüte gitmeye zorladı. yi omuzlarında taşımıs "Halka gitme" kavramınm ilk aşaolanlardan" yana tavır alıyor. ması böylece gerçekleşiyor Bir ay "İktidara ahşnuş" bir grup olaönce dağınık, isteksiz bir manzarak, kendisini görmezlikten gelenra gösteren örgütler bugün yeniden canlılıga, kazanma hırsına kavuşuyor. Beklenmedik ilk gelisme SHP'den geldi. Dün sabahın ilk saatlerine kadar SHP"nin kimi illerde kısıtlı delegelerle önseçim yapacağı varsayılıyordu. SHP, "Bütün partililerin katüırruyla önseçim yapılmasmı" kararlaştırdı. Örgütün sağduyusuna ağırlık verdi. tnönü'nün önderliğinde SHP, başta kendi bünyesinde demokratiklesmeyi ne denli önemsediğini kanıtlıyordu. Baştarafı 1. Sayfada) tığı adtmı"atıyor. En geniş biçim1e "parti içi demokrasiyi lygulâmak" üzere, tatn 630 bin cayıtlı üyesinin katılacağı bir öneçime hazırlanıyor. Dört yıl için1e çeşitli defalar eleştirilere konu ılan "muhalefetyapamadığı"ge•ekçesiyle bu sütunlarda da sık sık tyuşukluğu sergiltnen SHP, Ana>asa Mahkemesi'ne giderek dört nlın en önemli muhalefetini gerıkleştiriyor. Seçim tarihini değişirtiyor. leri "ANAP'a gitmekle ya da listeleri delik deşik edecek bir biçimde düzenlemekle" tehdit ediyor. Demirel, bu gruplar arasmda denge rolü oynamaya çalışıyor. Kendısi her ne kadar, yöneltilen sorularda "Hayır, ben istifa lafını ağzuna almadım" dese de, zaman zaman "istifa tehdidinde bulunacak" sıkmttları yaşıyor. ANAP ile DSP'de "parti içi demokrasiden eser yok". Ancak, ANAP'ta Özal duruma ne ölçüde egemense, DSP'den her gün yeni bir çatlak ses çıkıyor. SHP Anayasa Mahkemesi'ne neden başvurmuş ve Anayasa Mahkemesi bu itirazı neden "yerinde" bulmuştu? "Parti içi demokrasi islemediği" gerekçesiyle. tşte partilerdeki ' 'önseçim manzaraları" ve parti içi demokrasi... DYP'de zor uzlaşma çim için tanınan sürenin önseçimi fiilen imkânsızlastırdığını vurgulayarak, bunun hukuk anlayışına uymadığını söyledi. SHP'de önseçim üyelerle (Baştarafı 1. Sayfada) nca önce 9 ilde önseçim yapılmamasını karara bağladı. Bu 9 il arasmda parti meclişi üyeleri Cemal Seymen ile Tayfor Ün'ün aday olduğu Nevşehir ve Bilecik de yer aldı. Ancak, tüm parti meclisi uyelerininseçime katılma kaıarından sonra bu iki il de önseçim kapsamına almdı. SHP Genel Baskanı Erdal İnönü, parti meclisi toplantısında ayrıca yasanın öngördüğü 46 kişilik kontenjan dışında 37 kişilik merkez adayı gösterme yetkisi istedi. Ancak bu konu dun sabah sona eren toplantıda karara bağlanmadı. SHP parti meclisinin karan uyannca, Yüksek Seçim Kurulu'nun belirlediği takvime göre 1 kasım pazar gunü yapılacak onseçimde partiye 30 hazirana kadar kaydolan üyeler oy kullanabilecek. Onseçimde Cumhuriyet Başsavcılığı'na bildirilen listeler esas alınacak. Bu amaçla, söz konusu üye listeleri dün örgütlere gönderilmeye başlandı. SHP Van, Bingöl, Muş, Artvin, Hakkâri, Bitlis ve Hatay 2.1>ölgede önseçim yapmayacak. Parti meclisinde bu konudaki karar il başkanlarının istemleri dikkate alınarak verildi. tl başkamnın istemine karşın onceki gün parti meclisi üyeliğinden istifa eden eski genel başkan Aydın Güven Giirkan'ın aday olduğu Elazığ'da ise önseçim yapılmasına karar verildi. Bu konudaki karar Gurkan'ın istifa gerekçesine dayanılarak alındı. Parti meclisinde İbrahim Önen, Giirkan'ın istifa gerekçesini arumsatarak, "Sayın Gürkan merkez yoklamasına karşı çıkıyor. tstifa gerekçesinde de Çam Otel'de hazırlanan listeyi eleştiriyor. Şimdi Elazığ'da merkez yoklaması yaparak kendisini eleştirdigi bir duruma dıişürmüş oluruz. Buna hakkımız yok" dedi. Bazı parti meclisi üyelerinin istemi üzerine tnönu bu konuda bir oylama yaptırmadı ve Elaağ otomatik olarak önseçim yapılacak iller arasına alındı. Dün sabah saat 04.30'da sona eren toplantıda İnönü ayrıca 37 kişilik merkez adayı gösterme yetkisi istediğini bildirdi. inönü, il başkanlarının bu konuda yüzde oranında bir yetki kullanmasını istediğine dikkati çekerek, bunun 45 kişi yaptığını ve isteğini aştığım söyledi. İnönü, bu yetkisini yalnızca 5 ve 6 milletvekili çıkaran seçim çevrelerinde kullanmak istediğini de bildirdi. SHP parti meclisi İnönü'nün bu isteğini ve yapılacak öteki düzenlemeleri görüşmek üzere dün akşam saat 17.00'de yeniden toplandı. 3.5 saat kadar süren bu toplantjda surpriz bir gelişme ile parti meclisi üyelerinin hepsinin önseçime katılması kararı çıktı. Dün akşamki toplantıda parti meclisi üyelerinin tümunun önseçime katılması konusunu, Cüneyt Canver, Halil Akyuz, Mehmet Moğoltay, Eşref Erdem, İsmail Cem, Mustafa Timisi, Enis Tütuncu ve Cahit Angın gündeme getirdiler. Bu uyeler, önseçime girmeye talip olduklarını, herkesin bu şekilde davranması gerektiğini, adil olmak için bu davranışın gerektiğini söylediler. Erdal İnönü de bu istekler üzerine, bütün parti meclisi uyelerine önseçime girmeyi tavsiye ettiğini söyledi. Bunun üzerine konu hemen oylandı ve oneri oybirliği ile kabul edildı. Bu arada Cuneyt Canver, genel sekreter Fikri Sağlar'ın önseçim dışı tutulmasını önerdi. Canver, genel sekreterin bir dizi eleştiriye hedef vemuhatap olduğunu bildirerek, "Genel sekreteri kollamalıyız. Onu günlerce siirecek bir önseçim mucadelesine atamayız. Bu, genel merkezdeki çalışmalannı da engeller" dedi. Canver'in bu önerisine Ali Dinçer, Tülay Öne>, Kamil Karavelioglu ve Adnan Başer karşı çıktı. Sağlar da, "digerlerinden ayrı tntulmak istenmediğini" bildirerek, "Ben genel sekreterim onun için herkesten önce önseçime girmek istiyorum" dedi. Parti meclisinde bu kararın alınmasından sonra İnönü'nün 37 kişilik merkez adayı gösterme yetkisi otomatikman gündemden çıktı. İnönü'nün bu isteği konusunda ayrıca bir oylama yapılmadı. SHP Genel Baskanı tnönü, toplantıdan sonra yaptığı açıklamada, parti meclisi üyelerini kararlanndan ötüru kutladı ve "Özal gibi kimseye altın saatler vermedik. (jyelerimizin baglılıgı her şeyden önemlidir. Bu karan kendi inanç ve iradeleriyle aldılar, hepsini candan kutlanm" diye konuştu. İnönü, ayrıca merkez adayı gösterip göstermeyeceklerine ilişkin bir soru üzerine ise "hayır, hayır. Öyle bir şey yok" dedi. tnönü, yasada öngörülen 46 kişilik kontenjan hakkının ise ayrıca kullanılacağım söyledi. Bu arada SHP Parti Meclisi'nin dün akşamki toplantısında daha önce partiden geçici ihraç edilen eski MKYK üyesi Turgut Atalay'ın cezasfmn kaldınlması konusu da gündeme getirildi. Bu konuda Genel Başkan tnönü'ye 22 imzalı bir öneri verildi. tnönü, konuyu aynca değerlendireceğini söyledi. SHP Parti Meclisi'nin delegeler yerine tüm üyelerle önseçim yapılması karan alınması örgütlerin tepkisine yol açtı. Birçok örgütten genel merkeze telefon ve telgraflarla bu konuda protestolar iledldi. Parti meclisinde delegelerle önseçimi savunanlar, üye yazımlannda hatalar oluuğunu, teknik olarak üyelerle yapılacak bir önseçimin zamana sığrnayacağını dile getirerek, örgütun isteğini yadsımamak gerektiğini söylediler. Tüm üyelerle önseçim savunanlar ise bu yöntemin daha demokratik olduğunu bildirdiler ve zaman olarak yetişmesinin mumkün olduğunu söylediler. SHP'de milletvekilliği aday adaylığı başvurulan da yeniden başlatıldı. SHP'ye ilk başvuruda bulunan eski parlamenterlerden Mustafa Öztürk oldu. öztürk, Malatya'dan aday adayı oldu. SHP'de adaylık başvurulan 24 ekim cumartesi günü sona erecek. KemalOr öldü ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) TBMM Milli Eğitim Komisyonu Başkanı ve ANAP Konya Milletvekili Kemal Or (67) oldü. Geçirdiği böbrekrahatsızlığı nedeniyle dün öğle saatlerinde hastaneye kaldırılan Or, miıdahalelere rağmen kurtarılamadı. Or'un ölümüyle ANAP'ın TBMM'deki milletvekili sayısı 25O'ye duştü. TBMM'deki boş üyelik sayısı ise 4'e yükseldi. Or, ANAP'ın aday listesinde yer almamıştı. 1925 yılında Konya'run Akşehir ilçesinde doğan Kemal Or, DTCF'yi bitirdi. Paris'te, UNESCO Uluslararası Eğitim Planlama EnstitUsü'nde master yapan Or, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı'nda bakan müşaviri olarak çalıştı. Evli 2 çocuk babası olan Or, Fransızca ve Farsça bilıyordu. CÖNEYT ARCAYÛBEK yazıyor Genel Başkan Demirel'in b«sın toplantısında açıkladığı gîbı, ilk aday listesine gıremeyen Arif Alala>, Halil Ibrahim Karal, Yılmaz Hastiirk, Seiçuk Akıncı, Ceraal Özdemir. Mirza Kurşunluoglu, Mukerreoı Hiç ve Hjseyin Şen'in merkez yoklaması ile listelere sokulması bekleniyor. Süleyman Demirel dün düzenlediği basın toplantısında, genel idare kunılunda alınan kanuian açıkladı. Demirel, 104 seçim çevresinden 72'sinde önseçime gidileceğini, milletvekilleri için önseçim yapılmayacağını söyledi. Önseçimin siyasi partilerde zorunlu olduğuna inandıklannı anlatan Demirel, "Partili vatandaş, öniine konan listeleri seçmekle başbaşa kalacagına, liste)i kendisi yapacaktır. Bu hak elinden alınıp, genel merkeze verilirse, büyuk ihtilaflar doğar, kırgınlık olur. Bu dediklerim de olmuşdır" dıye konuştu. DYP Genel Baskanı Süleyman Demirel, Genel tdare Kurulu'nun dün gece 3 saat süren toplantısında, önseçim yapılacak çevrelerin belirlenmesinden sonra Genel İdare Kurulu üyelerinden hemcn çalışmalara başlamalarını ıstedi. Genel tdare Kurulu'nun dünkü toplantısında. önseçim yapılacak cevreler oylamaya sunularak belirlendi. Bu arada DYP'li milletvekillerinin daha önce hazırlanan listede getirildikleri yerlerin önsecimlerde boş bırakılmaları kararlaştırıldı. Milletvekillerine ayncalık tanınması nedeniyle Genel İdare Kurulu üyelerinden Kemal Kestelli, Ahmet Nusret Tuna, Öıner Liıtfü Hocaoglu, Melih Esenbel, Aziz Gurnüş, Mehmel Asçıoğlu, Orhan Menteşe ve Hacı Develioglu'nun önseçime gırme niyetinde bulunmadıklan öğrenildi. Üyelerden Kemal Kestelli, önseçime girmeyeceğini resmen açıklarken, "Bunun nedeni milletvekillerine taBinan ayncalıkür" dedı. 40 yıllık avukat olduğunu bidiren Kestelli, önse DYP Genel Başkan Yardımcısı Mehmet Dülger, Genel tdare Kurulu toplantısından sonra yaptığı açıklamada, 72 seçim çevresinde önseçime gidileceğini, 31'inde merkez yoklaması yapılacağını yineleyerek, birinde ise hangi esasın uygulanacağı konusunda karara vanlamadığını bildirdi. Dülger'in açıklamasına göre, DYP'de önseçime gidilecek seçim çevreleri şöyle: "Adana 1. ve 2. bölge, Adıyaman, Afyon, Amasya, Ankan 1,2,3,4 ve 5. bölge, Antal>a 1 ve 2. bölge, Aydın 1 ve 2. bölge, Balıkesir 1 ve 2. bölge, Bilecik, Bolu, Burdur, Bursa 1 ve 2. bölge, Çanakkale. Denizli, Diyarbakır 1 ve 2. bolge, Dazığ, Erzunım 1 ve 2. bölge, Kskişehir. Gaziantep 1. bölge, Giresun, Hatay 1. bolge, Isparta, Içd 1. ve 2. bolge, tstanbul 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. bölge, tzmir 1, 2, 3 ve 4. bölge, Kastamonu, Kayseri 1. ve 2. bolge, Kocaeli 1. ve 2. bolge, Konya 1. bölge, Kutahya, Nevşehir, Nigde, Ordu 1. ve 2. bölge, Rize, Sakarya, Sıvas, Şanlıurfa 1. ve 2. bölge, Tekirdag, Tokal, Trabzon 1 ve 2. bölge, Uşak, Yozgat, Çankın." Merkez yoklaması yapılacak seçim bölgeleri ise şöyle sıralanıyor: "Ağn, Artvin. Bingöl, Billis, Çonım, Edirne, Erzincan, Gaziantep 2. bölge, Gumüşhane. Hakkâri, Hatay 2. bölge, Kırklareli, Kırsehir, Konya 2. bölge, Malatva, Manisa 1. ve 2. bölge, Kahramanmaraş 1. ve 2. bölge, Mardin, Mugla, Muş, Samsun 1. ve 2. bölge, Siirt, Sinop, İunceli, Van, Zonguldak 1. ve 2. bölge." Bu arada Kars'ta önseçime ya da merkez yoklamasına gidilmesi konusunda ise karar alınamadı. Edinilen brlgiye göre önseçime gidilecek, Balıkesir, Giresun, Nigde, Ordu ve Rize*de sıralarda bir adayboş bırakıldı. Bu adaylar, daha sonra genel merkez tarafından belirlenecek. GOODYEAR GPS YUVANIZA KA/U$MANIN GÜVENLl YOLU Goodyear teknolojisi, yepyeni bir çelik kuşaklı radial sunuyor şimdi: Goodyear GPS Uzun süreli araştırmalar ve bilgisayar çalışmaları sonucu yaratılmtş ideal lastik... Özel deseniyle, her tür hava koşulunda, yol kavrayışı tam; frende ve virajda güvenli. Esnek, yumuşak sürüş kabiliyeti ile konforlu, dayanıklı ve ekonomik! Gerek şehir trafiğinde, gerekse uzun yollarda direksiyon rahatlığı mükemmel... Goodyear GPS: Güzel, keyifli yolculukları seven... evine güvenle kavuşmayı özieyen sürücüler için! SHP, dokuz ilde gerek görüimediği için önseçim yapmayabilirdi. Ancak genelde önseçim, partinin astl mekanizması kabul ediliyordu, Örgütle iç içelik hayli önemli yol almıştı. Dün aksam üzeri toplanan parti meclisinde ele alınan "genel baskana kontenjan tamnması, Udere hangi ölçiide böyle bir hak verümesi" bile, sabah tartışmalıydı. Inönü mutlu günlerinden biriniyaşıyor, ktsa söyleşimizde "kontenjan konusunda ısrarlı" görünmüyordu. Tabii, bu bir izlenimdi. Eğilimini toplantı öncesi belirtmeyecek kadar deneyimliydi tnönü. Liste başlarını lutan uyelerin dışlanma kaygılanndan sıyrılabildikieri ya da liste altlanna düşme korkusundan annabildikleri ölçüde kontenjana ağırlık verebilirdi. Dar zamana sığdtnlan önseçime demokratik yönetiş, seçim öncesi SHP'nin şans ibresinde olumlu yükselmeyi sağlayabilir. özal'ın hazırladığı seçim öncesi türlü tuzakları, SHP, anlayış birliğiyle boşa çıkarabilir. Tünelin ucunda "bir ışık" göründü denilebilir. DYP'de ise kimi sancılann sürüp gittiği gözleniyordu. Sabahlara dekyapılan yönetim kurulu toplantısında hayli patırtılı dakikalar yaşanmıştu Demirel, dün basın toplantısından önce "istifa tehdidi" savurduğu yolundaki bilgilere karşı çıkıyor, "Ne aklundan böyle bir şey geçer ne de dttimde böyle bir söz var" diyordu. Ne var ki Demirel'in, büyüyen tartışmalar arcsında yöneticileri büyük kongreyegitmekle korkuttuğu doğruydu. Ama Demirel, "Adı kırk haramilere çıkan 40 merkez yöneticisi, Snseçime girmeden yine liste bası olma isteklerinde direnirlerse bu yöntemi savunamayacağını, çıkar yol bulunmazsa alınan karan icra etmeyeceğini ve büyük kongrenin hakernliğini amyacağını" söylemişti. Zaten 104 seçim bölgesi vardı, bunun sekseni merkez yöneticileri ve milletvekilleri arasmda payIaşümak isteniyordu. Sonra, artık kamuoyunda tutan "kırk haramiler" tantmlamasını savunması da olanaksızdı, önseçimle herkes temize çıkmalıydı. Öyleyse, genel yönetim kurulu üyeleri önseçime girerdi, Mecliste grup kurdukları, TV'de olanak sağladıklan zaman adlan "cici çocuklar"a çıkan milletvekilterini harcamaz, listeye merkezden koyardı. "Listesi oturmus bölgderin dışında kalan" her yerde önseçim yapılırdı. "Eskileri koruduğu" öne sürülüyordu. Bursa'da Çağlayangih Aydın'da Menteşe ve tsmet Sezgin, Nevşehir'de Esat Kırathoğluönseçim yapılacak, eski ünlüler örgütte şans arayacaktı. SHP'ye oranla DYP daha tartışmalı ortamda bulunuyordu. Ama DYP de direnmelerden kaynaklanan çok bilinmeyenli denklemi olanaklar ölçüsünde örgüt eliyle çözmeye yöneliyordu. Örgutgenel merkez özdeşleşmesini SHPeğer yeni talsızhklar çıkmazsatutarlı, sağlıklı biçimde kısa sürede tamamlamış görünüyordu. DYP ise daha çetrefil biçimlerde de olsa bu yolda önemli mesafe almıştı. Bu görüntuler muhalefet partilerinin seçime kırk gun kala örgütleriyle yeniden canlanacağı umudunu duyumsatıyor. Örgüte dayalı siyasal davranışlann birden yoğunlaşması olumlu yeni beklentilerin doğmasına neden oluyor. Ya DSP?.. Ne orgütü ne liste sıkınlısı var. En rahat parti! İl GOODYEAR YUVAMA ULAŞTIR GOODJYEAR