Katalog

GEÇMÎŞLE GELECEK Sabahattin Kudret Aksal 2. bası, 1400 lira (KDV içinde) ÇağaaştYaymlan, TOrkocağı Cad. 3941 Cağaloglu\tSTANBUL Cu m h u r iyeC 64. Yıl, Sayı: 22678 Kurucusu: Yunus Nadi 200 TL. <KDV YOL KESEN IRMAK H.Veldet Velidedeoğlu 2 bası, 990hra(KDV içinde). Çağdaş Yayıntarı, Turkocagı Cad. 3941 Cagaloglulstanbul d^u, 14 Ekim 1987 Çarşamba OzaPm oyıuuuıu YSK bozclu 1 2 3 özal, Anayasa Mahkemesi'ne "salt çoğunluğun anlamını" sordu ve karar% Resmi Gazete'ye göndermedi ANKİUUVtfan YJHÇMIDOfiAN Başbakanın,Anayasa Mahkemesi karannın yayımını erteleme girişimi başarısızlıkla sonuçlandı Yüksek Seçim Kurulu, gerekçeli kararın yayımını bekleyeceğini bildirdi ve aday listelerini kesinleştirmedi Konuk yazar YSK'nın bu kararından sonra özal iptal kararı gerekçesinin bugün yayımı için talimat verdl Yetkisiz başvuru CONEYT ARCAYUREK yazıyor UCURMUMCU ANKARA Başbakanın Anayasa Mahkemesi'ne başvunrak, yasalann ya da anayaıanın belli maddelerinin "jmuraBu isteme hakta" bulunmuyor. Bu yüzden Anayasa Mahkemesi'nin Başbakanın başvurusu için bir toplantı yapması beklcnmiyor. Büyük olasüıkla Başbakanın başvurusuna bugün Anayasa Mahkemesi Baskanı bir "batkanlık (Arkası Sa. 8, Sü. 3te) Yanlış Manevra ANKARA Eğer dünyada bir *iıükker ıava} çıksaydı"ya da Orneğin dünyayı yöneten tilkelenn bafkanlan arka arkaya görevlennden istifa etselerdı, gazeteler aynen dttnkü gibi davranmak zorunda kalırdı... Yani tıpkı dün olduğu gıbı, gazeteler "her yanm saatte bir ytnl bir başük hazırlamak " durumunda kalıriardı. Ttirk basuu da dün gelışen si (Arkası Sa. 8, Sü. Vde) Kaygan Zeminde... ANKARA Dtin sabah gözlerimizi açttğımızda son olaylara yeni boyutlar getirecek nirengi noktası gelifmelenn kımlerden baflayacağmı. nerelere uzanacağını bUmiyorduk, ama merakla bekiiyorduk. Bakm, dun neler oldu neler!.. Böylesine kriz günlermde olaylar hemen her gün kaygan bir zeminde oluşur, olgunlaşır. Saat başı (Arkası Sa. 8, Sü. Vde) Sak çoğunhık ne demektir? DOÇ. DR. HtKMET SAMİ TÜRK özal, gerekçeli karann Resmi Gazete'de yayımlanmasuu bir süre erteleyerek "Salt çoğunluğun anlamı" üzerine Anayasa Mahkemesi'nden görüş istedi. Ozal'ın bir başka tur hesaplamayı öne sürerek görüş (Arkası Sa. 13, SiL 6'da) ANAP, 29 kasımda seçim önerecek ANKARA (Camhnriyet Bürosa) Anayasa Mahkemesi'nın Erken Seçim \asası'yla ilgih gerekçeli iptal karannın, gerek kendisi gereksc Resmi Gazete'de yayımlanıp yayımlanmaması, dün Başbakan özal'ın şaşırtıcı girişimlenne konıı oldu. Gerekçeli karann dün Başbakanlığa ulasmasından sonra özal, karann Resmı Gazete'de yaymüanmasiru bır süre için erteledi ve gerekçe olarmk da, Anayasa Mahkemesi'nden "nlt çogunhajra antamT konusunda görüş istenmesını gösterdi. özal'ın bu girişimi siyasal kuhslerde, mılletvekılı aday Hstelerinın YSK tarafmdan kesınlestınlmesine dönük bır "manevra" olarak nıtelendirildi Ancak Yüksek Seçim Kurulu, özal'ın girişimınden kısa bır süre sonra bir açıklama yaparak, iptal kararı Resmi Gazete'de yayımlanıncaya kadar, milletvekılı aday lıstelennı kesınlestirmeyecegini bildirdi. Listelerin, mevcut seçim takvimine göre bugün ılan edilerek kesinlesmesı gerekiyordu. YSK'run bu beklenmedik karannın belh olmasından sonra, Başbakanın gırişiminden vazgeçtigı ve gerekçelı karan bugünkü Resmi Gazetede yayımlanmasına ilişkin talimatını verdiği öğrenildi. Daha sonra Çankaya'daki Başbakanlık Konutu'nda ANAP kurmaylanyla bir araya gelen özal, Meclisın en erken tarihte olaganüstü toplanmasıru kararlaştırdı. Toplantıdan saat 24.00 sıralannda çıkan Mehnct Keçcdler, "Erkea tt&m Uriki 29 kacua olarak bcttrieadi" dıye açıklamada bulundu. Meclisin de yann ya da cuma günü, Başkan Karaduman tarafından toplantıya çağrılması bekleniyor. Anayasa Mahkemesi karan, bu sabah Resmi Gazete'de yayınüadıktan «onra; yaıama, yflrutme ve yargı organlan ile idare makamlan, gerçek ve tüzd kifiler açıundan baglayıcı olacak. Yüksek Seçiın Kurulu da, bu iptal karannın gerekçesi doinıhusunda karar vererek, daha once açıklayacâfını duyurduğu ketin aday lUtelerinin yayımlanmatına yatal olanak buhmmadığını bildirecektir. DotayuryU 1 kaıuna göre dOzenlenmiı leçinı takvimi itlemeyecek ve 1 kasımda yapümatı gereken seçim gerçeklesmeyecek. Bu durumda, Seçim ^asajı, TBMM'de yeniden ele alınacaktır. Başbakan özal'ın, Başbakanlık anteüi kağıda kendi imzaıryla Anayata Mahkemesi'ne " a * çotaataV aka* mjmamT kaç otdufunu sordugu bmtvurusunda, su gOrOslere yer verildi: (Arkası Sa. 11, Sü. 3 te) Bu adaylar geçersiz Anayasa Mahkemesi'nin Seçim Yasası'nın & maddesini iptal eden karannın gerekçesinin ya&mı dün tamamlanarak karar, SHP, Başbakanlık ve TBMMye tebliğ edildi. Gerekçeli karara göre aday listeleri, adaylann beürleniş yöntemi anayasaya aykın bulunduğu için geçersiz hale geldl ANKARA (Cumhnriyet BÜrosiı) Anayasa Mahkemesi'nin Seçim Yasası"nın bir maddesini iptal eden gerekçeli kararı, dün açıklandı. Gerekçeli kararı yonımlayan Anayasa Mahkemesi üyeleri, "Adav listelerinin yeBldea beürienmesi gerektigini" belirterek "Bu durumda islemlerin 1 kasıma kadar tamamlanamayacagıaı" söylediler. Anayasa Mahkemesi, siyasi partilerin TBMM Başkardığı'nın ve kamuoyunun merakla beklediği gerekçeli kararın yazırrunı dün öğle saatlerinde tamamladı. Başbakanlığa, TBMM'ye ve SHP'ye gönderilen kararda, Seçim Yasası'nın, adaylann önseçim yapılmadan belirlenmesine ilişkin 8. maddesinin iptal gerekçesinde, anayasamn 67. maddesine atıfta bulunularak şu hük GEREKÇELI KARAR NEDIYOR? Muhalefetin tepkısı Adaylann geçersiz hale gelmesi ve yeniden partUerin aday belirlemesi zorunluluğu fiilen de 1 kasımda seçimi olanaksız küdu Mahkeme gerekçede "önseçim" yapmayı, partUerin kendi iç kurallanna bvaktı Buna göre isteyen parti adaylannı önseçimle, saptayabilecek me varıldı: "Önseçimin yasaklanması yurttaşlann oy hakkını olumsuz yönde etkileyecektir. Seçmenin, siyasi partiyle birlikte temsikisini de seçmek konusunda sahip oldugu etkiyi kısıtlamak, demokratik olmayan bir yontemle saptanmış adaylara oy vermek zorunda bırakjnak, daha demokratik saptama yöntemi için seçenek tanımamak, oy hakını zedeler. MiUetvekillerini, seçmenin ilk koşulu adaylan saptamak olduguna göre, önseçimin ynsaklanmasıyla oy hakkuun zedelenmesi kaçınılmazdır. Bu durumun ise anayasamn 67. maddesindeki seçme ve seçilme hakkına açık bir aykırüık oluşturduğu ortadadır." Gerekçeli kararda, iptal edilen Seçim Yasası'nın ilgili maddesi(Arkası Sa. 8, Su. S'de) Inöııü: Özal'ın tavrı gülünç özal'ın Anayasa Mahkemesi'nden görüş istemesini hata olarak değerlendiren DYP Grup Başkam Cindoruk, Saytn Başbakan bu talepte bulunmadan Once adliyenin en kıdemsiz mübaşirine sorsaydı bu hataya düşmezdi dedL OrtaSayfMla ANAPtedirgin Listebaşı adaylar üzgün önseçim zorunluluğu en çok muhalefet partilerini etkilemiş durumda. ANAPlılar yeni yasa hazırlansa da, listelerde bir değişiklik olmayacağından emin bulunuyorlar. FÜSUN ÖZBİLGEN "Kırfc yüın başiDda bir mnktvekUI oiacaktık, ona da Anayasa Mahkemesi laş koydu, hayalta biz hiç milletvekili olamayacak mıyız?" Bu sözlerden sonra yükselen kahkahalar, lstanbul'da listenin birinci sırasına yerleşmiş bir mflletvekili adayımn gerçek düşüncesıne saka vurgusu get'riyor. Lideri, hararetle Anayasa Mahkemesi karannı savunup aksi halde seçimi boykottan söz ederken liste başı aday Anayasa Mahkemesi'ne hafif ıçerlemiş. Yine bır başka muhalefet partisınden yine liste başı bir adayla konuşuyoruz: "Şimdi tabii önseçim yapmamız lazım. ama önseçim için tuzukte yer alan maddelerdeki kurullar henuz oluşmuş degil. Sanıyonım Özal bir çare bulacaktır. Egfr Özal 1 Kasım itibanyla seçimi yapüabilir hale getirecek bir formul bulursa, o zaman ne yapılır bilemem. Tabii şu durumda birim önseçim yapmamız lazım..." "Peki, eger önseçim yapılırsa, sizin seçilme şansınız ne olur, yine liste başına gelebilir misiniz?" dıye soruyoruz. Yanıt şöyle oluyor: "Önseçimin nasıl olacagı benıız ke(Arkası Sa. 13, Sü. 7'de) 'Küskün9 korkusu Ğzal'a bağltlık deklarasyonunu imzalayan liste dışı milletvekillerinin ne yapacakları konusundaki beUrsizJik, ANAP yönetimini tedirgin ediyor. Yaktn takipteki kuskunlere "siyasi geleceğinizi tehlikeye atmaym" nasihati veriliyor. ANKARA (Cumhuriyet BMro*0 Milletvekili listelerine alınmayan ya da seçilemeyecek sıralara konan milletvekillerinin sayısının fazlahğı, ANAP yöneticilerini korkutuyor. Milletvekillerinin "Özal'a battahtnu" göstermek amacıyla imzaya açılan deklarasyonu 178 milletvekili (Arkası Sa. 13, Sü. 8'de) BUNALIM MUHALEFETTE Muhalefet partOerintı niyetlerininfarkh obnaa nedentyk, onlaria arüasmanm mümkün obnadıiou savunan övd,jazete kupurkrbü götunrek, referandum öncesi seçim isteyenin muhalefet olduğunu arüata. özal, astl bunabmm muhalefette okbtğunu h U fp ü k t y d ^ U ç i k k k ^ l d ğ a r i Ö l L l ğ ö l ^ telerden muhakfeti anketlerde iyi göstermeierini istedi (Fotoğraf RIZA EZER) RARIŞ ÎÇİN Kostartka Devlet Baskanı Oscar Arias, göreve geldJği 1986 yumdan bu yana, Orta AmerOca'da bansırt sağlanması için çahstu 58 yasmdaki Arias, halkt tarafmdan sevüen bir Bder. Nobel Barış Odülü Arias'ın Kostarika Devlet Baskanı Oscar Arias Sanchez, kendi adıyla anılan banş planı çalışmalan nedeniyle Nobel Banş ÖdiÜü'ne değer görüldü. OSLO (AP) Nobel Komitesi, 1987 yıh Nobel Banş ödülü'nün, Orta Amerika'da banşın sağlanması için kendi adıyla anılan bir plan geliştiren Kostarika Devlet Baskanı Oscar Arias Smmektz'c verildiğini açıkladı. 5 kisilik Nobel ödülleri Komitesi'nin Baskanı Efü Asrrik tarafmdan yapılan açıklamada, "Arias, «tvfl Mvafiar ve huzvssziaklarfaı çaftalaBaa bd%ej« yeaiden barıs ve istlkrar getirilmesi yolondald yapıa katkdanndan dotayi ödüc layık göriMM" denildi. Arias Banş Planı'nın, bölgede demokrasinin yerleştirilmesi ve devletler ile halkları arasında işbirliğinin geliştirilmesi yolunda önemli bir adım olduğu da kaydedildi. Bu yıl, Nobel Banş ödülü'ne 93 kişi aday gösterilmişti. Dünya basımmn en fazla sans tanıdığı adaylar arasında Filipinler Devlet Baskanı Corazon Aquino, Arjantin Devlet Baskanı Raul AifonsİB ve Dnnya Sa^hk Teskilaü (WHO) bulunuyordu. Bu yılın banş odülünü alan Arias'ın, adının açıklanmasını istemeyen Isveçli bir hukukçu tarafından aday gösterildiği bildi(Arkası Sa. 13, Sü. 3'te) PORTRE BARIŞ ÖNCÜSÜ LtDER OSCAR ARİAS SANCHEZ WEtZSAECKER ANKARA'DA 13. Sayfada Ozal: Kaosun nedeni muhalefet Özal: Bunlar, Türkiye'yi Ecevtt: özal adaletli bir seçim koalisyonlu dönemlere götürme sistemine razı olmazsa, taktikleridir. Bunlar anketlerdeki muhalefetin elinde demokratik rakamlan gördükçe korkuyorlar. yaptınm olanağı vardır. O da ANAP'ı tek başına bırakmak tHtett: Kendi düşen ağlamaz. Şimdi yapacakları şey, bu YSK Baskanı Elçin, süre kargaşadan kurtulmak için kısaltma yetkilerinin saklı muhalefetle bir uzlaşma havası tutulması halinde önseçim de yaratarak TBMM'de gereken yapılarak 29 kasımda seçim düzenlemeleri yapmaktır. yapılabileceğini söyledL fXsk&wwk\ Başbakan seçim değil Entebbe baskını yapmak istiyor. Orta Sayfada • Ûmlttorlmlz gaHblyetl koruyamadı: Ingiltere ile dün karsılasan Ümit MUli Takımımız, uzun süre Onde götürdüğü maçta galibiyeti kaçırdı. Spor'da • Baakan adayı tarttşılryorL4SZ) 'de Cumhuriyetçi Parti'nin şanslı başkan adayı Bush'un, parlak kariyerine rağmen güçsilz bir imajı olduğu öne sürülüyor. Arka Sayfada • Almanya'mn Wat«rgate'l:/>o//ri* skandal kahramam Barschel'in ölüm nedeni açıklığa kavuşmadı. Arka Sayfada Korutürk için tören cumagünü Türkiye Cumhuriyeti'nin 6. Cumhurbaşkam Fahri Korutürk'ün ölümii nedeniyle bayraklar yarıya indirildi. Radyo ve TV programlan değiştirildi. Cenaze yann TBMM'de katafalka konacak. ANKARA (CumBuriyet Börosu) TOrkiye Cumhuriyeti'nin 6. Cumhurbaşkam emekli Oramiral Fahri Kontark'ün ölümü nedeniyle dünden itibaren bayraklar yanya indirildi. Cenazesi yann katafalka konacak olan Korutürk için, cuma günü (Arkası Sa. 13, Sü. 4'te) EYLÜLAYINDA İHRACA T PA TLAMASI Ekonomide BORAN, CUMARTESİ GÜNÜ TOPRAĞA VERtLECEK Orta Sayfada ABD, füzeler için zemin yokluyor UFUK GÜLDEMİR VVASHINGTON ABD, 46 kasım tarihlennde San Frandsco'da yapüacak NATO Nükleer Planlama Grubu toplantılan öncesinde, 500 kilometreden daha az menzillı yeni Taktik Nükleer Füzelerin (SNF) Türkiye'ye yerleştirilmesi amacıyla zemin yokluyor. ABD ile SSCB arasında orta menzilli nükleer füzelerin kaldırılması konusunda (1NF) varılan ılke anlaşması ardından, Washıngton yönetımi, INF anlaşmasının kanatlarda meydana getıreceğı olumsuz yansımalar dolayısıyla Monlebello Nükleer Planlama Grubu kararlarının hayata geçırilmesı zorunluluğu uzerinde duruyor. Kasım ayı başındakı toplantıda, Montebello kararlarının da ötesınde bir modernizasyon zorunlulugunun gundeme getirıleceğı bildıriliyor. Bır Pemagon yetkilisı, Ankara'nın bu konuda şu andakı politikasında kısa vadede bır değişiklik beklenmemekle bırbkte, konunun ilerıde ittıfak bunyesindeki gelişmelere paralel olarak daha baglayıcı bır biçımde talep edılebileceğı göruşunu savunuyor. INF ilke anlaşması ardından, menzılı 500 kilometreden az olan Taktik Nükleer Silahların NATO nezdındeki önemı arttı. Topraklannda orta menzillı nükleer füzeler bu(Arkası Sa. 13, Sü. 8'de) Thktik nükleer füzelerin yerleştirilmesi • Bağdat'a füze saldınsı: tran'm attığı füze, Irak'm baskenti Bağdat'ta 24'ü çocuk, '30 kişinin ölumüne, en az 200 kişinin de yaralanmasına yol açtı. 3. Sayfada • YunanBulgar yakınlaşması: Cumhurbaşkam Sartzetakis'in Sofya gezisi surüyor. Iki ulke arasındaki ticari ilişkiler geliştirilecek. 3. Sayfada • 39. Frankfurt Krtap Fuan: 320 bin kitabın sergilendiği fuarda Türkiye ancak yabancı yayınevleriyle temsil edilebddi. 4. Sayfada • TOketldllkte üstümuze yokıOECD üyesi ülkeler arasında yiyecek, içecek ve giyeceğe en çok para ayıran ülkenin Türkiye olduğu belirlendi. Ekonoml'de UGURMUMCU GOZLEM Korutürk... önceki gün yasama gözlerini yuman Korutürk'ün Cumhurbaşkanlığı suresi iki ihtilal arasına rastiamıştır. 1973 yıh, 12 Mart askeri döneminden çikış tarihidir. Korutürk, 1973 yılında Cumhurbaşkanlığına seçilmiş ve "12 Mart bunalımı" bu seçim ile birlikte son bulmuştur. Korutürk'ün görev suresi 1960 yılı nisanında son buimuş(Arkası Sa. 13, Sü. Vde)