Katalog

16 EYLÜL 1986 Ozetle DIŞ HABERLER CUMHURİYET/3. G.Afrika'yu yeni sınırlı yaptırunlar AET gündeminde AETDışişleri Bakanlaru Güney Afrikaya uygulanabüecek smırh ekonomik yaptamüan tartışmak üzere bugün BrükseVde bir araya gelecekler. 12 AET bakammn anlaşmaya varmasmtn, Güney Afrika 'ya yeni yatmmlann durduruhnasma karşı çıkan Federal Almanya'nın ikna edilmesine bağlı olduğu bildiriliyor. EAImanya, bu ülkeden yapılan kömür, demirçelik ve altın ithalatının durdurulması önerisine de karşı çıkıyor. (a.a.) Ortaâoğutda banş DUN1ADA BUGUN ALİ SİRMEN için gözler bu kez Bir Yıldönümü Peres Reagan'da İsrail Başbakanı, Reagan'la uluslararası konferans düzenlenmesi için çerçeve hazırlayacak. Htısır'ın da onayladığı ön plana îsrail Dışişleri Bakanı karşı çıkıyor. Dış Haberter Servisi Ortadoğu sorununa bir çözüm bulma konusundaki siyasal ve diplomatik çabalann ağırlık noktası Washington'a kaydı. İsrail Başbakanı Şimon Peres'in, ABD Başkaru Ronald Reagan ile görüşmesinde öncelikle uluslararası konferans düzenlenmesi ele alınırken, Mısır Dışişleri Bakanı da ABD Dışişleri Bakanı'na önceki gün aynı konuda bir mesaj gönderdi. Şimon Peres, ABD'ye ziyaretinden önce geçen hafta Mısır'ın tskenderiye kentinde Hüsniı Mübarek'le olan görüşmesi konusunda israil Bakanlar Kurulu'nda bilgi verdi. AP Ajansı'nın haberine göre, Başbakan Peres, Ortadofu sorununun çözümü için bir uluslararası konferans toplanması gereğini savundu ve bu konuda Mısır Devlet Başkanı'nın da aynı şekilde düşündüğünü söyledi. Hükümet basın sözcüsünün yaptığı açıklamada, Peres'in bu yöndeki çabalannı bundan sonra da sürdüreceği belirtildi. Bakanlar Kurulu toplantısından sonra gazetecilere bir açıklama yapan Dışişleri Bakanı tzak Şamir ise uluslararası konferans toplanması fıkrine muhalefetini sürdürerek, "Neden başımıza yeni bir dert acalım?" diye sordu. Daha sonra israil Televizyonu'ndan bir konuşma yapan Şamir, Başbakan Peres'in "tsraiTin yazgısm, çıkarlan bizimldlerle paralel olmayan devletierin eUerine teslim etmekte" olumlu ne bulduğunu anlayamadığmı dile getirdi. Bilindiği gibi, İsrail koalisyon hükümetinin protokolü uyannca başbakanlık önümüzdeki ay aşın sağcı Likud Bloğu'nun lideri ve Dışişleri Bakanı Şamir'e geçecek. Siyasal gözlemciler, uluslararası konferans toplanması konusunda Başbakan Peres'in son sıralarda aktif bir çaba göstermesini ve Mısır Devlet Başkanı'yla zirve görüşmesi yaptıktan sonra şimdı de ABD'ye gitmesini başbakanlıktaki süresi dolmadan önce bu konuyu "döniişü oimayan bir yola sokma" amacına bağlıyorlar. Aynı çevreler, bu konuda ABD yönetiminin de ısrarü olduğunu vurguluyorlar. Peres, hareketinden önce yaptığı açıklamada, uluslararası konferansın gerçekleşmesi amacıyla bir hazırlık komitesi oluşturulmasına ilişkin olarak Hüsnu Mübarek'le göruş birliğine vardıklarını belirtti ve "Arük aynntılan da belirleme zamanı geldi" dedi. Mısır Dışişleri Bakanı Jsmel Abdiilmecid de önceki gün ABD Dışişleri Bakanı George Shultz'a bir mesaj göndererek geçen haftaki PeresMübarek zirvesiyle ilgili olarak bilgi iletti. Mısır Dışişleri Bakanlığı'ndan bir sözcü, mesaj ın aynı zamanda Shultzdan çok daha önce gelmiş bir mesaj a yanıt niteliği de taşıdığını belirtti. VVashington'daki diplomatik gözlemciler, Peres ve Reagan'ın Ortadoğu konferansı konusunda ortak bir çerçeve hazırlayarak Şamir'e "geri dönduremeyecegi bir plan" devretmeyi amaçladıklarım kaydediyorlar. Iran: Irak'a saldırıları durdurduk Güney Yemen Demokratik Halk Cumhuriyeti'nin 15 ülkedeki 34 diplomatı bir bildiri yayımlayarak, ülkedeki Marksist yönetimi orman kanunları uygulamakla suçladı. Diplomatlar, yayımladıklan bildiride, geçen şubat ayında yönetimden uzaklaştınlan eski Başbakan Ali Muhammed'den yana olduklannı belirterek, Ali Nasır'ı Güney Yemen 'în tek yasal lideri olarak tanıdıklannı bildirdiler. Güney Yemen 'de geçen şubat aytndaki iç savaştan bu yana 17 bin dolayuıda Güney Yemenlinin yargılandığı kaydedildiği bildiride, onbinlerce kişinin de bu süre içinde ülkeden kaçtığı ileri sürüldü. (a.a.) G. Yemenli diplomatların isyan bildirisi tran, Körfez savaşmda Irakhn ekonomik ve askeri hedeflerine karşı düzenlediği misilleme saldırüanna son verdiğini açıkladu tran haber ajansı tRNA tarafından verilen habere göre, başkent Tahran'daki savaş enformasyon bürosunun bir sözcüsü, misilleme saldınlannın Irak'ın son iki gündür tranhn ekonomik ve sivil hedeflerine saldtrmaması üzerine durdurulduğunu açıkladu Adı beUrtibneyen sözcü, Irak 'ın bu tür saldınlan yeniden başlatması durumunda îranhn cevap vermekte gecikmeyeceğini de kaydettt Paris'teki bir pubta patlayan bomba, bir kişinin ölümüne, 55 kişinin de yaralanmasına yol açtu Chirac teröre karşı SSCB ile işbirliği istiyor Paris'te yine patlama PARİS, (AjansJar) Fransa Başbakanı Jacques Chirac, terorizmle mücadele için Sovyetler Birliği ile bilgi ahşverişinde bulunmakistediklerinibelirtti. Ulke içinde güvenlik önlemlerini arttırdıklannı açıklarken özellikle Paris'i hedef alan bombalı saldınlar da surüyor. Dün de Paris'in göbeğinde bir polis merkezinde bomba patladı, olayda 1 kişi öldü, 55 kişi de yaraJandı. Patlamayı Arap ve Ortadoğulu siyasi tutuklularla, Dayanışma adlı bir örgüt üstlendi. Son patlama bir haftada dördüncü olay oldu. Geçen hafta 2 kişi ölmüş, 50 kişiden fazla kişi yaralanmıştı. öte yandan terörle mücadele konusunda yofun bir kampanya başlatuklarını açıklayan Başbakan Chirac, önceki gün bir radyo programında yaptığı konuşmada bu konudaki isteklerini Sovyet yönetimine ilettiklerini ve cevap beklediklerini söyledi. tLK YARDIM TALEBİ Tüm dünyayı saran terör olaylannın ardından Fransa hükümeti, terörle mücadelede uluslararası işbirliğinin gerekliliğini ve bu konuda kendilerine düşeni yapmaya hazır olduklarını açıklamıştı. Ancak Sovyetler Birliği'nden doğrudan bir yardım ilk kez talep ediliyor. Bu arada, Paris'te önceki gün meydana gelen ve 1 kişinin ölumüne, 2 kişinin de yaralanmasına yol açan bombalı saldınnın sorumluluğunu, "Hak ve Özgiirlük Taraftarlan" adlı örgüt üstlendi. Beyrut'ta Batılı bir haber ajansına telefon eden kimliği bilinmeyen bir kişi, "Fransız hükumeti, Ortadoğu toplumlanna karşı yanlış politikasmı sürdürdükçe eylenüerc devam edecegiz" dedi. Paris'te son bir hafta içinde meydana gelen patlamalann tümünü aynı örgütün yanı sıra, "Ortadoğu ve Arap Siyasi Tutuklularia Dayanışma Komitesi" adlı bir orgut daha ustlenmişti. İki örgüt, geçen aralık ayından bu yana toplam 13 saldınnın sorumlusu olduklarını ilan etmişlerdi. Sarzetakis Doğu Almanya>da Yunanistan Cumhurbaşkam Hristos Sarzetakis 4 gunlük resmi bir ziyaret amacıyla Demokratik Almanya'ya gitti. Geziyle ilgili olarak yapılan resmi açıklamada, gezinin geçen yıl Yunanistanh ziyaret eden Demokratik Atnumya Devlet Başkanı Erich Honeckertn daveti üzerine gerçekleştirdiği betirtildu Sarzetakis *in gezi heyetinde Ticaret Bakanhğı yetkiUleri de yer alıyor. Heyetin, iki ülke arastnda sorunsuz ilerleyen politik ilişkilere ek olarak ticari üişkileri geliştirmek amacıyla Demokratik Alman yetkOüeriyle görüşmelerde buhınacağı belirtildi. (UBA) ANADOLU... TARİH DİYARL. ŞANS DİYARI... BİRKİŞİYE ^ H YARIM MLYAR... ABD'de Ermenilerin yeni girişitni Sözde soykırım Temsilciler Meclisi'nde kabul ettiremeyen Ermeni lobisi, şimdi benzer tasarılan eyalet meclislerine götüriiyor. NEW YORK, (a.a.) Amerikan Temsilciler Meclisi'nde, sözde Ermeni soykırımı tasansıyla ilgili olarak iki kez yenilgiye uğrayan Ermeni lobisi, şimdi benzer unsurlar içeren çeşitli metinleri eyalet meclislennde onaylatmak üzere yoğun bir kampanyaya girişti. Ermeni lobisi, bu girişimler sonucu, geçen aylarda New York eyalet mecüslerinde konuyla ilgili birer karar tasansım onaylatmıştı. New York eyalet meclisinin 4 nisanda, senatonun da 6 mayısta sessiz sedasız onayladığı karar tasanlarında, Türkiye'de 19151923 yülan arasmda Ermeni toplumuna soykırım uygulanacağı iddia edilerek kınanıyor. Ermeniler, geçen hafta da benzer tasanlan komşu New Jersey Eyalet Meclisi ve Senatosu'nda onaylatmak uzere teşebbüse geçtiler. New Jersey Eyalet Meclisinin gerçekleri bilen ve adının açıklanmasını isteyen bir üyesi, Ermenilerin bu girişiminden Türk derneklerini haberder ederek, karşı harekete geçilmesini ve meclis üyelerine gerçeklerin anlatılmasını istedi. İnsan birden nasıl da şaşırıyor, kendi kendine "Demek aradan çeyrek yüzyıl geçmiş ha" diyor ve o kanlı dramın doğurduğu üzüntüye bir de kendi hüznü ekleniyor. Evet dCn Yassıada kararlarının 25. yıldönümünü yaşadık. Yassıada kararlarının 25. yıldönümü, daha öncekılerie kıyaslanmayacak bir ortamda yaşanıyor. O kurul tarafından ölüm cezasına çarptırılanlardan biri, 1981 yılında zamanın genelkurmay başkanı ve devlet başkanı tarafından, hiçbir 27 Mayısçının çağrılmadığı bir törenle Çankaya'ya onur konuğu olarak çağrıldıktan 5 ^ yıl sonra öldüğünde, devletin bütün kurumlan kendisini bir ulusal kahraman olarak kabul ettiğini belirtti ve devlet töreninde cenazesi önünde, bir zamanlar kendisini parmaklıklar ardına götüren üniformalar nöbet tuttular; cenaze arabasını Harp Okulu öğrencileri çektiier. Hatta bir ara Celal Bayar'ın Anrtkabir'e gömülmesi konusu bile tartışıldı. Hemen belirtmek isterim ki, Celal Bayar'a bakış açılarımız bugünün egemenlerinden ve sağın yandaşlarından çok daha farklı olmakla, hatta temelde onlarınkiyle taban tabana zıt bir özellik taşımakla birlikte, bu törenlerın yapılmasına hiçbir şekilde karşı değiliz. Unutmamak gerekir ki, demokrasilerin tabanında ulusal uz : laşma yatar. Türkiye'nin yarısının görüşlerine katıldığı, görüşlerinı geçerli çözümler olarak gördüğü bir kişiyi, hiçbir güç,' kendisini çevreleyen sevgiden uzak ve yandaşı büyük toplulukların vicdanlannda derin yaralar açacak bir durumda tutamaz. Olayı bu şekilde vurguladıktan sonra, hemen göze çarpan ve vicdanlan yaralayan bir başka hususu da belirtmek gerek. Bugün Celal Bayar bir devlet töreni ile son yolculuğuna gönderilip, devlet katında saygın bir görüntü ile anılırken, Menderes, Zorlu ve Polatkan'ın Imralı'daki mezarlarında unutulmaya bırakılmaları, anlamsız, haksız ve adaletsizdir. Anlamsızdır. Çünkü Bayar'ı yücelten topluluklar, onlara da gönüllerinde yer ayırmışlardır. ; Haksızdır, çünkü artık Yassıada Mahkemesi karartarının geçerliliği ve tutarlılığı tartışma konusudur. Adaletsizdir, çünkü aynı suçtan idama mahkum olanların bir bölümünün cezası, silah tehdıdı altında onaylatılıp, infaz edîlirken, birisi de aradan geçen yılların sonunda ulusal kahraman statüsüne getirilmiştir. Bu yanlışlığın düzeltilmesi zorunludur. Ancak özünde karşı olduğumuz ölüm cezasımn yapısı, yapılan yanlışın düzeltilme. sini engellemektedir. ölüm cezasını verenler ve de infaz edenler, yanlışlığın sonsuza dek dondurulmasına da karar vermişler ya da aracı olmuşlardır. Ne var ki, kamu vicdanını, hem de Menderes'in yandaşı oK mayanları da içerecek biçimde, yaralayan bu durumu bir de^' rece olsun hafifletmek gerekir. '4 Bunun en iyi yolu tabıi hâkım ilkesine aykırı olan Yassıadömahkemelerinin, en yansız hukukçular tarafından bile geçerliliği tartışma götüren kararlarının düzeltilmesidir. 25 yıl önce karartan kesinleşmiş olağanüstü bir mahkeme" nin kararlarının hangi yolla düzeltilecegi belki çözülmesi güç' sorunlar yaratabilir. O zaman tutulacak yol, bir demokrasi için en geçerli ilke olan, olağandışı dönemlerin olağanüstü ya da olağan, ama tabii yargtç ilkesine aykırı mahkemelerinin kararlarının geçersizliğinin tescilı olacaktır. Olağandışı, tabii hâkim ilkesine aykırı mahkemelerin kararlanyla insanlan suçlamak, sonra da affediyor görünmek de çözmez sorunlan. Tek çıkar yol, Yassıada mahkemelerinin kararlarını 25. y ^ dönümünde geçersiz saymaktır Böylelikle anlamsızlık, haksızlık ve adaletsizlik ortadan kaldırılacaktır I Ancak bu atılması zorunlu adım bile haksızlığın, anlamsızlığın. adaletsizliğin tümden ortadan kalkmasma yetmeyecektir. öyle ya, Demokrat Parti yönetici ve milletvekillerini yargılayan tabii hâkim ilkesine aykırı olağanüstü mahkemenin kararlarını geçersiz saytp, yine tabii hâkim ilkesine aykırı olan ve üyelerinin tayin ve terfileri askeri şahıslann elinde bulunan, yar. gıç güvencesinden tümüyle yoksun kişılerden ve hatta yargıç • sıfatından yoksun bazı üyelerden oluşan 12 Mart ve 12 Eylül döneminin askeri yargısının kımi Yargıtay yolu bile kapalı ka, rarlannın geçediliğini kabul etmek, bir çelişki olmayacak mıdır? 12 Mart ve 12 Eylül dönemlerinde, gücü ellerinde tutanlann, siyasi otoriteyi oluşturanların, meydanlardan açık seçik yar , gıyı etkileyecek demeçler verdikleri de göz önünde , bulundurulunca bu gereklilik daha da belgin bir biçim alıyor. Evet Yassıada kararlarının 25. yıldönümünde, ulusal mutabakatı temelden zedeleyen olağanüstü, olağandışı, tabii hâkim ilkesine aykırı kuruluşların kararlarının tümünün yeniden.< değerlendirilmesi bir zorunluluk olarak görülüyor. Eğer çifte ^ standardı yargı alanında da egemen kılarak devletin temelinı . zedelemek ıstemiyorsak. El Salvodor'da barış görüşmeleri kesüdi Solcu gerillaların sözcüsü Ana Guadalupe Martinez, Devlet Başkanı Duarte'yi dunımun ciddiyetinden habersiz~ olmakla suçladı. PANAMA CITY, (a.a.) El Salvador'da solcu gerilalar, ülkede yedi yıldan bu yana suregelen iç savaşı sona erdirmek amacıyla, hükümetle yapılması ongörülen banş görüşmelerine katılmayacaklarını açıkladılar. Gerillalarla hükümet birlikleri, cuma günu yapılması planlanan banş göruşmelerinin gundemi ile güvenlik önlemlerini belirlemek amacıyla üç gunden bu yana görüşmelerde bulunuyorlardı. Solcu gerillalann sozcusü Ana Guadalupe Martinez yaptığı basın toplantısında, Devlet Başkanı Jose Napoleon Duarte'nin, olayın ciddiyetinin farkma varmasına değin banş göruşmelerinin başlamasının mümkün olmadığını söyledi. Öte yandan ayn bir açıklama yapan Kültür Bakanı Julio Rey Prendes, gerillalann fikrini de. ğiştirmesi umuduyla salı gününe kadar Panama Ciry'de kalacaklarını belirtti. Prendes, görüşmelerin, El Salvador'un doğusundaki Sesori kasabasında yapılacak olan toplantı için hükümetin öngördüğu güvenlik önlemlerinin gerillalar tarafından kabul edilmemesi uze' rine kesildiğini bildirdi. Gerillalar, görüşmelerin yapılacağı bölgeden hükümet birliklerinin çekilmesini istemiş, ancak hükümet yetkilileri bu öneriyi 1 kabul etmemişti. Gerillalar ise bu şartlar altında görüşmelerin yapılmayacağını ve bu durumun " gorüşmelere en büyük engel olduğunu kaydetmişlerdi. Filipinler Devlet Başkanı Corazon Aauino, hükumetine destek sağlayabilmek amacıyla dün ABD'ye gitti. Bayan Aguino, dokuz gün sürecek ziyareti sırasında ABD 'den daha fazla ekonomik yardtm sağlanması, Amerikan yatınmlanntn arttırılması ve hükümetinin desteklenmesi konulannda görüşmeler yapacak. Filipinler Devlet Başkanı Corazon Aauino 'nun, aynca ülkedeki komünist ve Müslüman gerillalara önerdiği banş anlaşması konusunda ABD Başkanı Ronald Reagan 'ın tam desteğini sağlamaya çalışacağı büdirildi. Filipinler muhalefet lideri Blas F. Ople, Bayan Açuino'nun, ABD ziyaretinin başarüı olması halinde sallanan koalisyon hükümetinde düzerüeme yapabileceğini ve radikal solculara karşı daha güçlü duruma geleceğini söyledi. (a.a.) Corazon Aquino ABD'ye gitti Die Welt: Avusturya'da hükümet bunalımı Avusturya Başbakanı Franz Vranitzky, tiberal ve sosyalist partilerin ortaklığından oluşan koalisyon hükümetini dağıtarak erken seçimlere gitmeyi tasarladığını açıkladu Başbakan Vranitzky bu kararu koalisyon ortağı liberal partinin başkanlığını partideki sağ kanadın lideri Joerg HaiderHn kazanması üzerine aUh. Sosyalist parti yöneticilerinin Başbakan Vranitzkynm önerisini inceleyeceğini ve büyük bir olasıakla kabul edeceği bildiriliyor. Başbakan, önerisinin kabul edilmesi halinde erken genel seçimlerin kastm ayının ikinci yansında yapılmasını istiyor. (a.a.) TOPLAM KRAMYE ÎKİ MLYARDAN FAZLA... MilB Piyango 19 Eylül özel çekilişini Anadolu'nun uygarhk merkezi Çorum'da gerçekleştiriyor. Binlerce yıllık tarihin yurdunda dagıtılan milyarlardan siz de yararlanın. Bilet ahn! İİ == "YunanBulgar anlaşması Türkiye'ye karşı FRANKFURT, (a.a.) Federal Alman Die Welt gazetesi Yunanistan ile Bulgaristan arasında imzalanan saldırmazlık paktınm "Türldye'ye karşı" gerçekleştirildiğini yazdı. Yunanistan Başbakanı Andreas Papandreu tarafından "tarihi bdge" olarak nitelenen anlaşmanın Atina'daki Batılı diplomatlarca "hoş karşılanmadığıru" belirten gazete, "Yunanistan bu paktı Türkiye've karşı oluşturmuştur. Yunanlılara göre, Türkiye ile muhtemel bir anlaşmazlık veya savaş halinde saldırmazlık paktı bir tür sigorta görevi yapacaktır" dedi. Bu anlaşmanın ve Balkanlarda nukleer süahlardan anndırılmış bir bölge kurma çabalannın Papandreu'nun dış politikada başarılı görünmek arzusundan kaynaklandığını belirten Die Welt, Yunan Başbakanınm yaklaşan yerel seçimler öncesinde ekonomik sorunlan unutturmak istediğini vurguladı. Federal Almanya'da uçak yapım şirketinde patlama NATO'ya Tornado savaş uçaklan yapan "Pavania" şirketinde dün sabaha karşı bomba patladı. Patlama hasara yol açtı. MÜNÎH, (AP a.a.) Federal Almanya'nın Münih kentinde, NATO'ya Tornado savaş uçaklan yapan Panavia uçak şirketinin bulunduğu binada dün sabaha karşı şiddetli bir patlama oldu. Polis yetkilileri, patlamanın binada ağır hasara yol açtığını, ancak can kaybı olmadığını bildirdiler. Patlamanın sorumluluğunu henuz ustlenen olmadı. Ancak yetkililer, solcu teröristlerden şüphe edildiğini belirttiler. Yetkililer, bombanın yerleştırildiği binada aynca Bavyera Eyaleti Çe\re Koruma Burosu r nun da bulunduğunu kaydettiler. Federal Almanya'daki solcu gerillalar, hükümete ve askerle. re ait binalara ve tesislere yöne. lik saldınlar duzenliyorlar. Köln'deki karşı haberalma burosu binasında 8 ey'ülde meydana gelen patlamayı Kuıl Ordu Fraksiyonu ustlenmişti. Olaydan sonra yetkililer, hükümet binalan çevresindeki güvenlik önlemlerinin artırıldığıru bildirmişlerdi. "Belki de sıra sizde" i