Katalog

Cumhuriyet Sahıbı Cumhuriyrı Matbaacılık ve Gazeıecılık Turk Aııonım Şırkeıı adına Nadir Nıdi. O Genel Yavın Vluduru Hasan Cemal, Muessese Muduru' Emioe l'şaklıgi. >32i Işlerı Muduru Ok«> b o n m i n , # Haber Merkezı Muduru Yalçın Bayer, Savfa Duzenı Yoneımefiı Ali Acar, 0 Temsılctter ANKARA Ulçın Dofan. İZMİR Hikmrl Çrlinkıya. ADANA Mrknwl Mrrcan. lsıanbul Haberlen Reh* öz, Dış Haberler Ergna Bakı, Ekonomr Osaaa lT»ü«y, Kültür: CdU Üstcr, Magazın Yalçia Pekjea.Spor Danışmanı Abdolkadir Yaetimııı, Düzehrae: Rcfik Daıtıa;, Araştırma Şakia Alpay, IşSendika' Şrkna Kdcad. HaberArajtırma Ufak GaMearir. • KoordmaıOr Ahmet Kornlua, • Mali ljler. Erol Erkul. Reklâm ve HaJkla llışluler CMtarm Kofar, Idare. Huryin Garer, tşleune: Öader Çdik. Bılgılşlem. NaiJ laal. Basan ve Yayan Cumhuriyrt Matbaacılık ve Gazetedlik TA Ş^TOrk Oc«|ı C«d! 39/41 Cağaloğlu 34334 Isı, PK 246lstanbul, Tel:51205 05(20 hai)*lex; 22246 %r Burolar Aakıra: Zıya Gökalp Bulvan Inkılap Sokak No 19/4 TBfc 33 II 4147, Telex 42344 # lnnir H Zıva Bulvarı 1352 Sok 2/3, Tel: 25 47 0913 12 30Tekx: 52359 • Adanı: Çakmak Cad No 134 Kaı 3, Tel: 1455019731 Telex: 62155. TAKVİM 9 HAZIRAN 1986 Imsak: 3.26 Güneş: 5.24 ögle: 13.08 Ikindi: 17.07 Akşam: 20.41 Yatsı: 22.31 Tercih yapmak zor 'zanaat' puamm yeter mi? Farklı türden puanla öğrenci alan programlar nasıl sıralanacak? Sıralamanın, adayın en çok istediği programlara göre yapılması ne kadar doğru? Yüksek puanla öğrenci alan programdan, düşük puanla öğrenci alan programa doğru sıralama yapmak ne kadar doğru? Kontenjanlan mı göz önüne almalı, yüzdelik sıralamasınıjm?^ ÜMtT ASLANBAY ANKARA Üniversite adaylannın fakülte ve yüksek okullan terrihlerini nasıl yapacaklan, nasıl sıralayacaklan sonısuna verilen tek yanıt: "Aday bilgi ve yeteneğini göz onüne alarak isteklerine göre sıralama yapmak." Gerek uzmanlann gerek konuyla ilgilenenlerin verdikleri "formüT bu. lnce ve ayruıtılı besaplar, matematik formüller adaylann hiç istemedikleri bir okulda okumalanna neden olabiliyor. Ya da yarar getirmiyor. Durumunu ve isteklerini en iyi biçimde bilecek olan adayın kendisi. Düşük puanlı diye aJtlara yazdığı okul yerine, daha yüksek puanlı istemediği okula girince, "keşke yazmasaydım" diyecek olan da yine adayın kendisi. Böyle düşününce yüzlerce fakillte ve yüksekokul arasından secim yapmak aslında çok "zor" değil... Ancak "yapacagu seçim sınıriı olacak" koşulu, felsefi yanı bir yana bırakıhp, bundan sonraki tüm bir yaşamı etkileyeceği düşünülüne^ zaman "zor" olan ortaya çıkıyor, aynı soru gündeme geliyor: Tercihlerimi nasıl sıralasam? öğrenci Seçrae ve Yerieştirme Sınavı, adayın "bilgi ve beeerismi" ölçse de, aslında bir "sıralama suum"... Aday, kendine sunulan seçenekleri, sınırlı olanaklan ile belirlemek zorunda. Bunu yaparken de en önemli ölçüt yine kendisi... Sınavda "bilgi ve becerisiııi kanıtlayacak", tercihlerini iyi sıralayacak. Çünku başansı biraz da diğer ler inin başarısızlığına bağlı. Diğer bir anlatımla, alabildiğirte en yüksek puanl almak zorunda ama, en az kendisinin kadar başkalannın da istediği bir okula girmek için diğerlerinin daha az başanlı olması gerekiyor. Bilgi ve beceri arttırmak için, yine sınavla girilen okullar, dershaneler, bilgisayar programları, cilt cilt test kitaplan hazırda bekliyor. Ama tercihler nasıJ yapılacak? Uzmanlar bu soruyu tek bir tumceyle yanıtlıyorlar: "Adayın istegi ile bilgi ve becerisinin birleşimi".. Yani iş yine adayın kendisine bağlı. İsteklerini gözönüne alacak, bilgi ve becerisine göre en gerçekçi sıralamayı yapacak.. DÜŞÜNDÜREN SORUNLAR Uzmanlann verdiği bu reçete tüm sorunlan çözmüyor. Asıl bundan sonra sorular ve sorunlar başlıyor: Îsterim ama puarum yetmez, farklı türden puanla alan programları nasıl sıralayacağım? Programlan en çok istediğimden en az istediğime doğru sıralamam gerçekçi mi? Yüksek puanla alan programdan, düşük puanla alan programa doğru sıralamak daha gerçekçi olmaz mı?, Programlann kontenjanlırını göz önüne almak gerekli mi? Bu sorulann yanıtını vermeden önce, adaylara yöneltilmesi gereken bazı başka sorular var: Girmek istediğin yeri tamyor musun? özel yeteneklerin var mı? Gireceğin okulun giderlerini karşılayabilecek misin? Gireceğin okulun (her ne kadar eğitim tek tipleşse de) sistemini tanıyor musun? Düzenü ders çalışır mısın? Matematik, fizikle aran nasıl? Sosyal bilimleri sever misin?.. Ve son soru: Mezun olunca iş bulabilecek misin? Gerek ÖSYM'nin, gerek bu kurum dışındaki uzmanlann uyanlan, adayın girmek istediği programı tanıması ya da istemedikleri programlara girmek zorunda kalarak düş kınkhğma uğramamalan noktasında. Ülkemizde, ÖSYM'nin geçtiğimiz yıl çıkardığı bir "rehber" dışında fakülte ve yUksekokullan tanıtan bir kitap yok. Bu rehberde tüm fakülte ve yüksekokullann kontenjanJan, öğretim üvelerinin sayısı, kütüphane olanaklan, iş olanaklan, adayın ne tür becerileri olması gerektiği sıralanmış. Ancak sayısı 28'e çıkan üniversitelerdeki ve bunlann alt birimleri olan fakülte ve yüksekokullardaki eğitimin kalitesi bu kitapçıkta yok. Aday, isteyerek girdiği bir yükseköğretim programımn, doğru dürüst bir bınası olmadığını gördüğü ya da, büyük illerden gelecek öğretim üyesinin boş geçen dersini doldurmasını beklediği ilk günden hayal kınklığına uğrayabiliyor. Bu nedenle tercih edilen fakülte ve yüksekokullar her zaman olası ise "birinci elden" bilgi almakta, orada Üniversite adaylarına 'minV öğütler kılavuzu Diyunet Işleri'ne 6 bin kadro ANKARA, (UBA) Diyanet tşleri Başkanlığı'nın taşra teşkilatına ait 6 bin kadrosu serbest bırakıldı. Resmi Gazetenin dünku sayısında yer alan Bakanlar Kurulu karanna göre 400'u Kuran kursu öğreticisi, 4 bin SOO'u imam hatip, 6O'ı vaiz, 10'u il müftu yardıması, SOO'ü müezzin kayyım, 330'u da idari ve yardımcı hizmetler sınıfmdan olmak üzere 6 bin kadro serbest bırakıldı. tşte yamıtı z«r s«ndar: îsterim, ama okuyanlardan öğrenmekte büyük yarar var. öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sınavı adayın zihin ve bilgi duzeyini (kuçuk bir zaman diliminde olması nedeniyle eleştiriler surse de) ölçüyor. Bu göruşe göre,testlerde yöneltilen "şekflli sorular", "uza) Uişkileri yeleoegi" olarak adlandınlıyor, adayın örneğin mimarhk yeteneğini yokluyor. Ancak dikkat edilmesi gereken başka noktalar da var. Tıp, diş hekimliği gibi programlar öğrenci velisinin cüzdanındaki paralann yetmeyeceği programlar olabilir. Bakanlar Kunılukararlanyla "nygıın gömldükçe" harçlan arttınlan fakültelerin "yıllık öğrenim harçlanna bir göz atmak gerek". Ders kitaplan, gerekecek araçlar, okunması gereken yardımcı kaynaklar, ders kitabı olmadığı için çektirüecek fotokopileri de bunlara ekleyebilirsiniz. Yurt bulamama, ev tutma, yiyecek ulaşım gibi sorunlan da eklerseniz tercihlerinizde bunlann önemli bir etken olduğunu baştan görebilirsiniz. İş bulma ise, ayrı bir sorun. Ancak, yükseköğretim mezunlannın baa bölümler dışında iş bulma olanaklan sınırlı. Mezun olduktan sonra yine iş bulma sınavlanna girecek olan "adayın" yüksek lisans, yabancı dil gibi ek avantajlara ihtiyacı var. TERCİHLER NASIL SIRALANMALI Tüm bunlardan sonra, daha önce yöneltilen sorulan tek tek Milli Eğitim'de bitmeyen sorun Gelecek yd da kitapsız nuyız? ANKARA, (Cnmiınriyet Bürosu) Okullar tatil dönemine girse de, Milli Eğhim'in "bJtmeynı paktm" ders kitaplan üzerinde caiışmalar sürüyor. önümuzdeki öğretim yüında okutulacak dersyardımcı kitaplarınj mayıs ayı başında duyuran Milli Eğitim Gençlik ve Spor Bakanhğı, öğrencileri geçen öğretim yüında olduğu gibi kitapsız bırakmama telaşmda. Ancak 198687 öğretim yıünda da öğrenciler Tttrkçe derslerini "Atn kitobı" olarak belirlenen yardımcı ka>7iaklardan öğrenecekler. Ne "kitap yazma seferbertifi", ne de çeşitli komisyon çabşmalan devletin öğrencilere bir Türkçe kitabı sunmasıyla sonuçianmadı. öğrenciler bu dersi yine özel sektör khaplarından izleyecekler. Üzerinde çalışmaiann sUrdüğu önümuzdeki günlerde duyurulacağı bildirilen ortaokul ve lıse düzeyindeki kitaplardan baalan da sunlar: "Ust 3: Tarih, Mantık, Sosyoloji, Turizm, Müzik, Lbe 2: Müzik, Biyolojı, Fizik, Kimva, Lise 1: Tarih, Biyoloji, OrUokol 123: Müzik." Lise öğrencileri için "Edebiyat" kitabı yazma çalışmaları da şu anda sonuçsuz kahrken, komisyon tarafından oiuşturulan Edebiyat kitaplan, daha önce yazılnuş kitaplardan ahntılan içermesi nedeniyle "Tctlf davalanna karşı askıda tutuluyor." öğrenciler bu dersi de daha önce yazjlmış kitaplardan izleyecekler. 1970'li yıUardan kalma kitaplann da yer aldığı ilkokul Türkçe dersleri için her smıf düzeyinde 6 ayn özel sektör kitabı önümuzdeki dönem okul sıralannda yer alacak. özel sektörün basımını ve dağıtımını yaptığı kitaplann geçen öğretim yıbnda "yapay darüfı&ın" çekilmesi, bakanlığı dUşttndüren konulardan biri. Bakaniık diğer yandan ilkortaokul ve liselerde, Tebhğler Dergisi'nde iîan ettiği kitaplann en gec bu ayın 6'sına kadar belirlenerek ilgili makamlara iletilmesiai istedi. KtTAPLARI ÖCRETMENLER SEÇECEK Milli Eğitim Gençlik ve Spor Bakanhğı, yoğun eleştirilerin geldiği " d c n Utaptenam MUU Efhin MMirlikleriace bethteameri" uyguiamasından da önümuzdeki öğretim yıünda vazgeçerek, uygulamayı ilkokul ve liseler için ayn ayn belirledi. Buna göre, ilkokullarda tek şubeli smıfların ders kitaplannı sınıf öğretmenleri seçecek. Birden fazla şubesi olan sınıfların ders kitaplan, okul müdurünün başkankğı alunda aynı sınıfm şubelerini okutan öğretmenierce belirlenecek. Seçilen kitaplan gösterir listeler îlîîçe Milli Eğitim Gençlik ve Spor Müdürlüklerine gönderikcek. Buralarda oluşturulacak komisyonlar ü veya Uçe düzeyinde çoğuniuk karannı esas alarak ders kitaplannı seçecekler. Ortaokullise ve dengi okullarda ise, okul müdürleri, oğretmenler, zümre ve sınıf öğretmenlerinin seçeceklen kitaplar il ya da ilçe müdürlüklerine gönderilecek, bu kitaplann listesi bilgi için Milli Eğitim Yayınevlerine de verilecek. Hanrlanan listeler aynca okul idarelerince uygun yerlere asüacak. alarak, bunlan yanıtlarken çıkabilecek başka sorulan da yanıtlayacağımızı düşunerek "tercihler nasıl sıralanmalı?"ya geçilebilir: Îsterim ama puamm yetmez: "Kaydolmayı en çok arzu ettiğiniz programı birinci terrihiniz olarak betirtmeaiz en önemli ilkedir.Pnamm yeterii olmayabilir endişesini bir kenarabırakımz." ÖSYM'nin 1986 yılı sınav kılavuzundan aktardık bunu. Toplam 24 tercihin baş tarafında yeteri kadar, "en çok istenilen" okullan sıralayabilirsiniz. Ancak yaJruzca bu görüşten hareket ederseniz, sınırh olan seçim sayının boş yere harcamış olursunuz. Tlıtarsız tercihler yapmış olabilirsiniz. Ama buradan çıkan sonuç: en çok istenilen okul ya da okullan, "puamm tutmaz diyerek yazmamak" yerine yazmak olmalı. Çunkü beklenilenden daha yüksek puan alarak, istenilen, gelen puanla girilebilecek bir okulu kaçırmak, en azmdan bir dahaki yıla kadar duzeltilemeyecek bir hata. Yüksek puanla alan programdan aşağı doğru sıralama: Bu tür sıralama "çok genel bir dognı"1. Yanhşhğı içinde barmdınyor. Aday böyle bir sıralama yaparsa istemediği bir programa yerleşmek zorunda kalabilir. Beklediğinden biraz yüksek puan dahi alması daha çok istediği bir okula girememesine neden olabilir. Kaldı ki, son birkaç yıldır, ÖSYS kılavuzlannda fakülte ve yüksekokullann taban puanlan yerine yüzdelik sıralarının verilmesi, ısteğe bağlı bir sıralamanın doğruluğunu gösteriyor. Böyle bir sıralama yerine aynı yüzdelik sıralannda yer alan programlann isteğe göre sıralanması daha doğru. Çunkü, 5. tercih kazanıldığı zaman, "keşke 6. terrihimdeki yere girseydim" demek olası... Sıralamanın en çok istenenden aşağı doğru yapılması: Bu yöntem de tek başına "dognT'değil. En çok istenen bir programın altına daha az istenenleri sıralamak adayı boş yere tercih yapma durumu ile karşılaştırabilir. Çunkü ÖSYS bir "sjralanıa" sınavı" demiştir, istemediği ama kolaylıkla girilebilir bir okul tercih edilirse, öteki bütün tercihlerin "yanması" olasılıği doğar. Çünku bu aday kolay girilen bu okula en yüksek puam alsa da girecektir. Puanı bu okula tutmazsa zaten altındaki tercihlerine de tutmayacaktır. Başka turlu anlatılırsa, bu yöntem izlendiği takdirde program yüksek puanla alsa dahi, bunun altında ondan daha yüksek puanü programlar bulunabilir. İlk sıradaki tercihinize giremezseniz, ondan sonrakilere zaten giremeyeceksiniz demektir bu. Üstelik 24'le sımrh olan tercih olanaklanmzı "cömertçe"harcamış olursunuz. Sıralama yaparken kontenjanlan göz önune almalı mı?: Bir üniversitelinin gireceği sosyal bilim veren programlardaki ekonomi derslerinde ilk öğreneceklerinden bırı şudur: "Talep artarsa, fryat da artar." Buradaki "fıyaf'ı puan olarak kabul edersek, yüksek puanla alan programlann genel olarak talibi de çok demektir. Bu nedenle, kontenjanı az olan ancak başvuranı da fazla olan okullar yüzdelik sıralarından "kolaytıkla" belirlenebilir. Bunlar zaten yüksek puanla alan programlardır. Oolayısıyla, kontenjanı dar olan bir programı yalnızca bu yüzden tercihten kaçınmak "doğru" olmayabilir. Kontenjan yerine yüzdelik sırası daha doğru bir ölçüt gibi duruyor. Bir örnek vermek gerekirse, kontenjanı dar olan "Sinoloji" bolumune girmek, kontenjanı daha geniş olan "hukuk"tan da(Arkası 11. Sayfada) Açlara yardım ANKARA, (OM.) Açhktan ve kuraklıktan eîkilenen Afrika ülkelerine yardım kampanyası, 18 temmuz cuma giinü başlayacak. Türkiye'nin bu yıl beş Afrika ülkesine yapacağı yardım, yurt çapınJa ve yurtdışmda geniş kapsomlı bir kampanya ile surdUrülecek. Türkiye, bu yıl Afrika ülkelerinden Mali, Moritanya, Burkina Faso, Gine, Bissau ve Gambiya'ya ilaç, gıda ve malzemenin yanı sıra uzun vadeli yardım özelliği taşıyan teknik yardımda bulunacak. Yardım olarak gıda maddesi talep eden ülkelere bu maddeler Kıztlay tarafından dağıtüacak. Teknik talep eden ülkelere ise Türk muhendis ve teknisyenlen tarafından Türkıye'de ımal edilen malzemelerle projeler gerçekleştırılecek. Türkiye, böylece gelişme halindeki ülkelere teknik yardım sağlama yolunda ilk önemli adımı atmış olacak. Tiyatro şenliği sonuç lar ı Kültür Servisi tstanbul Milli Eğitim Bakanlığı Vakfı'nca duzenlenen "6. Liselerarası Tiyatro Şenliği" sonuçlan belli oldu. Haluk Şevlcet, Seçkin Cdızoğhı, Ibhir özçetik, Metisa Gürpmar, Yaşar tlksavaş, Vecihl Ofhıoğlu, Sumru Karaca, fiahrünisaErcan, Tuncer Cücenoğlu ve Mustafa Aslan'dan oluşan seçicı kurul "Şentik Büyük ödühV'ne Notre Dame De Sion ile Saint Benoıt Lısesi'nin birlikte sahnelediği "Sırça Kümes" adlı oyununu değer buldu. Seçıci kurul "Banş Yüı ödülü"nu Erenköy Kız Lisesinin "Bernarda Alba'nm Evi" adlı oyununa, "UseU Gençlik ödühi"nü Davutpaşa Lisesinin "SevgitiDoktor" oyununa, "Sevgi ve Kardeşük ödülu"nü tzzet Ünver Lısesi'nin "fiep O KelŞarkıcı"oyununa ve "Jüri özendirme ödühl"nü de Çerkezköy Lisesi'nin "Bozuk Düzen" oyununa verdi. tŞTE BU BtSA Hong Kong and Sanghai Bank btnası, dünyantn en pahah binasL 178.8 metre yuksekUkteki bina 1 müyar dolara mal oldu. Binanın miman Nomum Foster (yandaki kuçük fotoğraf) dünyanuı bütün mimarhk dergüerinin övgülerini tophtyor. , ^ ] ^ ^ Mucize bina Mimar Norman Foster tarafından yapılan dunyanın en pahalı binası için Der Spiegel dergisi "gökdelenler alanında bir çığır" diyor. Dergi, binada bütün ihtişamına rağmen tek bir görmemişlik izine, tek bir fazlalığa rastlamanın mümkün olmadığını belirtiyor. Dış Haberier Senisi Bugüne kadar sadece ucuz giysiler, elektronik aletlerin üzerinde görülen "Made in HongKong" etiketi şimdi dunyanın en pahah binasırun üzerinde duruyor. Hong Kong'da inşa edilen 178.8 metre boyundaki "Hrag Kong and Sfaanghai Bank" binasının maliyetinin 1 milyar dolara yakın olduğu söyleniyor. Ünlü mimarlık dergilerinden "The Architectanü Review", ingiÜz mimar Norman Foster'in bu devasa yapıtı için "O kadar harika ve o kadar nefes kesid ki, bunu keümekrk anlaünaya, fotograflaria sergikmeye imkân yok" diyor. "Der Spiegel" dergisi gökdelenler alanında yepyeni bir çığır olarak görülen bu binada bütün ihtişamına rağmen tek bir görmemişlik izine, tek bir fazlalığa rastlamak mümkün olmadığını belirtiyor. Çelik, cam ve alüminyum karmasmdan oluşan gümüş rengi yapı, insanı önce kalitesi ve sadeliğiyle etkiliyor. Bugüne kadar çoğu mimann cesaret edemediği şeyleri banka binasırun yapımında gerçekleştiren Forster için "Blaeprint" dergisi "Mimariam oianaklanm son suunna kadar zorluyor" diyor. Hong Kong and Shanghai Bank'ın planlamasında dunyanın en cesur teknisyen ve mühendisleri çalıştı. Inşaat tıpkı sesten hızlı jetlerin prototipi gibi planlandı, geUştirildi, testlere tabi tutuldu. Çelik taşıyıcılardan ışıklara kadar çeşitli bölümler dışanda tamamlandıktan sonra Hong Kong'ta monte edildi. Binanın üç temel bölumü sekiz çelik direk tarafından taşınıyor, katlar ise bu direkler üzerinde asılı duruyor. Bina tamamıyla gün ışığından faydalanüarak aydınlatüıyor. Bu nedenle burolar alısılmışın dışında bir havaya sahip. Aydınlatma sistemi Upkı bir periskop gibi çalışıyor. Binanın güney cephesinde bulunan ve bilgisayara bağh olarak çahsan ayna güneş ışuüannı toplayarak binanın alt kaundaki başka bir aynaya yansıtıyor. Daha sonra güneş ışıği buradan binanın içine yayüıyor. Geceleri ve hava kapalı olduğunda ise reflektörler araalığıyla yine gün ışığına benzer bir aydınlanma sağlanıyor. Güneş ışığıyla aydınlatüıyor, 8 direk üzerinde duruyor Trafik devirleri :' ANKARA, (a.a.) Yeni Karayolları Trafik Kanunu gereğince daha önce noter senediyle motorlu taşıt satın alan lar 18 haziran çarşamba gününe kadar trafik kunduşlanna başvurarak araçlann devrinı kendi üzerlerıne almak zorundalar. Yasa gereğince bu işlemi 18 hazirana kadar yerine getirmeyenler, 1 aydan 3 aya kadar hapis cezasına çarptınlabüecekler ve 10 bin liraya kadar para cezası ödemek zorunda kalacaklar. Daha önce noter satış senediyle araç satmış olanlardan vergıleri halen kendi üzerlerine tahakkuk edenlerin de, ellerindeki noter satış senediyle trafik kunduşlanna başvurmalan gerekiyor. Bu durumda olanlann trafik kuruluşlanna başvurmalan halinde hukuki sorumluluktan ve vergi mukellefıyetınden kurtulabilecekleri bildirildt Kara kutu ANKARA, (UBA) Yeni Trafik Yasası uyarınca l ağustos tarihinden itibaren araçlara takılması gereken kara kutu (takograf) cihazlarını Testaş uretecek. Takograf cihazlannın üretilmesı amacıyla yeterlik belgesi verilmesi için Testaş ve Mega adlı ikişirket başvuruda bulundu. Şirketlerde aranan 1 ağustosa kadar üretıme geçme koşuluna en uygun Testaş bulundu ve takograf cihazlannı bu şirketin uretmesi kararlaştırıldu öte yandan, tum araçlara takılması zorunlu kılınan ahazların satış fiyatı henüz saptanmadu Fıyatın tespiti için Testaş yetkili kılındı. Sanayive Ticaret Bakanlığı Müsteşan Akın Çakmakçı, bakanlığın fıyat tespitinde mudahalesinin söz konusu olmadığını söyledi GÜNEŞ IŞIĞIYLA A YDINLATMA Bina, tamamıyla gün ışığından faydalantlarak aydmlaülıyor. Bu nedenle burolar abfUmışm dışında bir havaya sahip. Aydmlatma ststemintn bel kemiğtni binanın güney cephesine yerleştirilen ve bilgisayara bağh olarak çahşan bir ayna ohtşturuyor. Bu ayna, güneş ıştklarou toplaytp binanın alt katmdaki bir başka aynaya yanatıyor. Geceleri de aynı aynaya reflektörler tutuluyor ve binanın aydtnlanması sağlanıyor. 'Çakkuşu en beğenüen dizi Ajşırı horlama kalbi durduruyor Haber Merkezi İstanbul'da nisan ayında yapılan kamuoyu araştırmasına göre TV'nin en çok beğenilen dizi filmi kadın izleyiciler için "Girdap", erkek izleyiciler için "Çaüknşu" oldu. TV izleyicilerinin beğenisini kazanan beş dizi fılm •Çalıkuşu", "Mardin Munih Hattı", "Luciano", "Şüpbeu Şemsettm" ve "Girdap" şeklinde ortaya çıktı. Veri Araştırma Danışmanlık, Eğitim, Yayıncılık Ticaret A.Ş. 'nin tstanbul'da yaşayan 15 yaşın üzerindeki 510 kadın ve 555 erkekle yaptığı anket sonunda nisan ayında 30 günde ortaJama 26.1 gün TV izlendiği ve izleyicilerin beşte dördünun saat 20.00'den 23.00'e kadar olan yayın kuşağıru izlediği ortaya çıktı. Ankete göre, programı beğenmese bile izleyicilerin yuzde 57.1 *ı TV'yı kapatmıyor ve bunlann yuzde 19.7'si beğenmediğı programı da göz ucuyla izliyor. Buna göre Veri Araştırma "Tum bulgulann bir kesişme noktası ortaya çıkmaktadır; 15 yaşın uzerindeki tstanbul nufusu açısuıdan tekvizjon 'onsuz edilemez' bir kitle Uetişim aracıdır ve genel killenin çok onemli bir kesimi, televizyon izlemede secici bir davranış geliştirmemiştir" kanısına vardı. Beğenilmeyen programlann başında yabancı film ve dizi Fılmler ile yabancı muzik programları gelirken uçuncu sırayı reklamlar aldı. Beğenilmeyen programlann içine lcraatin Içınden de girdi. 50 yaşın üzerindeki izleyiciler daha çok yerli film ve dizi film isterken 29 yaş ve altındaki kesim yabancı film ve dizi filmlerin daha fazla olmasını istedi. Kadınlar "Girdap"ı, erkekler "Çalıkuşu"nu daha çok beğenirken kadın erkek aynmı olmaksızm en beğenilen dizi film "Çalıkuşu" oldu. Genel kitlenin beğenisini kazanan öteki filmler "Mardin Munih HatO", "Girdap", "Luciano" ve "Şüpheli Şemsettin" şeklinde sıralandı. Ankete katılan televizyon izleyicileri en çok beğendikleri dizi filmlerin en çok beğenilme nedenını ise şöyle açıkladılar: Çalıkuşu konusu güzel olduğu için. Mardin Munih Hattı; kendisinden çevresınden birşeyler bulduğu için. Girdap; surükleyici olduğu için. Luciano; surükleyici olduğu için. Şupheli Şetnsettin; komedı olduğu için. 9 Morlayan kişinin kalbinin 1012 saniye, hatta kimi zaman daha uzun süre atmadığı saptandı. Uzmanlar, nedeni açıklanmayan pek çok ölümün gerisinde aşırı horlamadan ileri gelen tıkanmalann bulunduğunu sanıyorlar. Dış Haberier Servisi Uyurken horlama, çoğunlukla şaka konusu edilen, kızılan ya da gülunen, kısacası pek ciddiye ahnmayan bir şeydir. Oysa Intemational Henüd Tribune gazetesinde çıkan bir yazıya göre, uzmanlar horlamanın çok ciddi bir şey olduğu yargısına varmışlar. Uzmanlar, son zamanlarda böyle bir yargıya göturen araştırmaiar, horlayanlann tümünun değilse de küçümsenmeyecek bir bölümunün aslında ciddi tehlikelerle karşı karşıya olduğunu göstermiş. Uzmanlar, horlamanın bazı kişilerde yüksek tansiyon, kalp, ya da uyku ve soluma duzensizhkleri gibi olumsuz sonuçlar doğurduğunu, bazı kişilerde ise günduz uykusu ge reksinimini körüklediğini beürtiyorlar. Gundüz gözu uyku bastırmanın iş kazalanna yol açtığına değinen uzmanlar, soluma duzensizliğine yol açan aşırı sesli horlamanın ise tıkanmaya yol açabileceğini kaydediyorlar. Nedeni açıklanamayan pek çok ölümün gerisinde aslında aşın horlamadan ileri gelen tıkanmalann bulunduğu sanıhyor. Araştırmaiar, 2 ile 5 milyon arasında Amerikalmın horlamanuı neden olduğu soluk alma bozukluklan çektığini gösteriyor. Bu kişilerin horlama >ıızunden 10, 12 saniye, hatta kimi zaman daha uzun sureler boyunca kalplerinin atmadığı saptanmış. Uzmanlar bu durumun goz ardı edilmemesi gereken önemli bir sorun olduğunu vurguluyorlar. Horlama, yaşın ilerlemesiyle doğru orantıü. 3035 yaşında olan erkeklerin yuzde 20*51, kadınlann yüzde 5'i, ama 60 yaşında olan erkeklerin yuzde 6O'ı ve kadınlann yüzde 4O'ı horluyor. Neden horlayan erkeklerin horlayan kadınlardan daha çok olduğu ise henuz bilinmiyor. Horlayanlar arasında durumları en tehlı keli olanlar, bir gecede yuzlerce Kez yanm dakika hatta daha uzun boylu soluk alamıyorlar. öyle ki bunlar, uykulanmn yansmı kalpleri atmadan geçiriyorlar. Pek çok vakada kalp çarpıntılannın ritmi de bozuluyor; kandaki oksijen ve karbondioksit oranlan anormalleşıyor. Georgetown Üniversitesi'nden bir uzmana gore, bu durumdaki pek çok kişi bu yüzden sabahları başağnsı çekiyor, zihnini bir noktaya vermekte guçlükle karşılaşıyor, hatta depresyon, bunahm, sald^gaiüık, alınganlık gibi kişilik bozukluklan gösteriyor. Horlamadan ileri gelen bu tehh'kelere karşı bulunabilen önlemler arasında şimdilik soluk borusunu genişletmeye yönelik bir ameliyat üzerinde dunıluyor. ABD'de 1980'den beri zaman zaman bazı vakalarda başvurulan bu yöntem, ancak yan yanya başan sağlamış. Kimi zaman da bademcikleri almak, dili kısaltmak, ya da dilı öne çekmek gibi yine cerrahi yöntemler deneniyor. Bunlann tumü soluk almayı kolaylaştırmaya yönelik önlemler. Festival biletleri bitti Kültür Servisi "14. Uhıslararası Istanbul festivah'"nin başlamasına 12 gün kala 29 gösterinın biletleri tükendi. Ayırtılıp ahnmayan biletler de satışa çıktı. tstanbul Kültür ve Sanat Vakfı yetkililerinin verdiği bilgiye göre Açıkhava Tiyatrosu, RumelLHisarı, Yıldız SarayıHas Bahçe ve GüUume Parkı'ndaki gösterilere bilet bulunabiliyor. öte yandan, John Mc Laughhn's "Mahavishnu", 17 temmuzdaki konserini 18 temmuzda aynı yerde saat 21J0'da yineleyecek. Yetkililer Aya trini'deki konserler için sandalye satışı düşündüklerini de kaydettiler. (UBA)