Katalog

14 F İZİRAN 1986 "MUZIR YASASFN1N EDEBtYATTAKİ İLK KURBAN1 " S Ü D A K İ tZ" KÜLTÜRYAŞAM CUMHURÎYET/5 HAYVANLAR İSMAIL GÜLGEÇ Kuzum, kimbu ^müstehcen'? Kiiltttr Servisi "Küçükleri Mazır Neşriyattan Koruma Kanunn" çıkalı yaklaşık uç ay oldu. Dergilerin, gazetelerin yanı sıra, söz konusu yasadan ilk etkilenen yaymevi de Can Yayınlan. Bir süre önce Can Yayınlan'tun çıkardığı ünlü Amerikah yazar Henry MiDer'ın "Oglak Dönencesi" adlı yapıtı toplatılnuştı. "Muzır Yasası" kapsarrunda da aynı yayınevinin yayımladığı Ahmet Altan'ın "Sudaki İz" adlı kitabı hakkında toplacma karan alındı. Can Yayınlan'nın yöneticisi Erdal Öz, "Bakalım. sonuçta elimizde toplatılmamış kaç kitabımız kalacak?" diye başladı konuşmaya: "Ne yazık ki biz, Türk ve dünya edebiyatından seçkin örnekler yayımlayan bir yayınevi sayılmayız artık. Amacı cinsel sömurüye dayaü, halkımızın ar ve haya duygularını rencide eden (ne demekse) bir ayıplı yayıneviyiz. Yalnızca şaskınlık ve öfke değil, utanç da duyuyorum. TCK'nın 426. 'maddesine aykın davranmaktan, "müstehcen yayınlar yapmaktan' yargılanıyorum şim "Sudaki lz"in yayıncısı Erdal Erdal öz, yasalarımızda "müstehcen" kavramına hiçbir açıklama ve tanımlama getirilmediğini vurguluyor. öz, "Kendimize karşı bu yasayı öncelikle kendim uygulamak zorundayım. Yani otosansür!" diyor. dın yazarımızın son romanını, bir bölumunu kitaptan atarak ancak yayımlayabildim. Buna da yazanyla karar verdik. Ayrıca ünlü romancı Bulatoviç'in dunyanın dört bir yanında yayımlanan Eşeğin Sırtındaki Kahraman' adlı romanını, hem de Sırpça aslından Turkçeye çevirtmiş, yayın haklarını satın almış ve çevıri ücretını odemışken, yayından kaldırmak zorunda kaldım!' P İ K N İ K PİYALE MADRA TOPUM KAYBOLOUUU/ TCPTU? I Kavram belirsizliği ErdaJ Oz, "muslehcen" kavramının belirsizliğini vurgulayarak şdyle surduruyor sözlerini: "Getırilen bu ağır baskılara karşı, bir yayıncı olarak boylesıne bir ön sansur uygulamak zorunda kaldığım ıçin, ne kadar ">uz kızartıcı' bır suç ışlemekte olduğumu çok iyi biliyorum. Yalnız biri çıksa da, şu 'müstehcenin ne olduğunu bize anlatsa. 'Bize" derken, bana, savcılara, yargıçlara ve en onemlisi Muzır Kurulu uyelenne anlatsa demek istiyorum. Çunku yasalarımızda bu konuda hiçbir açıklama, hıçbir tanımlama yok. Yani 'raustebcen'ın ne olduğunu, kim olduğunu şımdilik kimse bümıyor. Kuzum, kim bu müstehcen?" EN GÜZEL TOPUVDUUU AA... TOPUMf E n kötü sansür "Türk ve dünya edebiyatından Erdal seçkin yapıtlar yayımlamak" amacıyla kurulan ve bugüne kadar bu amacına uygun bir yayın politıkası çizen Can Yayınları bundan sonra ne yapacak? Daha önce yayımlanmış kitaplar ıçin yapacak bır şeyleri yok, ama bundan sonra yayımlanacaklar için bir otosansür uygulanacak mı? "Dıştan gelecek bu baskıyı, gerek yayıncı olarak kendi adıma, gerek yapıtlannı yayımlayacağım yazarlar adına dikkatle göğuslemek zorundayım. Kendimize karşı bu yasayı öncelikle kendim uygulamak zorundayım. Yani otosansur! En kötu sansur" diyor Erdal Oz. Ve bu "en kotü sansür"u uygulamaya da başladığını söyluyor: Otosansür örnekleri "Acı çekerek ve utanarak uyguladığım bu sansure örnek mi istiyorsunuz? Bir yıl kadar önce yurt dışında Fransızcaya çevnlıp yayımlanan ve Fransa'da bır de odul kazanan genç bir oykucumuzun öyku kitabını, kendi ulkemızde, hem de kitap dizilmışken, oykulerden ıkisıni kitaptan çıkararak yayımlamak zorunda kaldım. Yazarıyla birlikte karar verdik buna. Bir başka unlu ka HIZU GAZETEO NECDET ŞEN Jinekoloji kitapları da mı yasaklanaeak? Knltttr S«rvisi İlk kitabı "Dört Mevsâm Sonbahar" ile 1983 Akademi Kitabevi Ödulü'nu alan Ahmet Altan, geçen yıl yayımlanan ve bugüne kadar uç basım yapan "Sudaki İz" adlı romanıyla da "Muzır Yasası"nın ilk yazar kurbanı oldu. Ahmet Altan, sanatta ve bilimde mustehcenliğin olamayacağını, boyle bir kavram kabul edilse bile kendi kitabının müstehcen olmadığını söylüyor. Kitabının Turk Dil Kurumu sözluğünde "açık saçık, edepsizce" diye tanımlanan "mustehcenlik"le suçlanmasının ise bir yazarın başına gelebilecek büyük bir şanssızlık olduğunu belirtiyor: "Edebiyat tarihinde böyle şanssız olaylann örnekleri var. Örneğin, bir 'Madam Bov»ry\ Bu kitap da müstehcen bulunup yargılanmış, ancak daha sonra beraat etmişti. Ustelik sonradan, psikolojı eğitimi yapılan okullann ders kitaplannda Fiaubert'in yarattığı kadın tipi, 'Bovary semplomu' diye bir bilim dalında örnek olarak kullanılmıştı. Ama bu, geçen yüzyılda yaşanan bir olaydı. Bu yuzyılın başında da James Joyce'un, D. H. LawreDce'ın başına böyle tatsız olaylar gelmişti. Ama bu da 5060 yıl önceydı. Bugün artık ileri ülkelerde böyle sorunlar yok. Türkiye'de olması bence hem üzücü, hem de yadırgatıcı." Ahmet Altan, kitabına yönelik suçlamanın kendisini şasırttığını soylüyor. "Çunkuî' "Sudaki İz"in yazarı Ahmet Altan: Ahmet Altan diyor, "müstehcen olması için insanların cinsel duygularını tahrik etmeyı ve bundan kâr edinmeyi amaç edinmesi gerekir. Ayrıca da bir sanat eserinin müstehcen olabileceğıne inanmıyorum. Hiçbir yazar bu amaçla 200300 sayfalık roman yazmaz" Sanatın ve bilimin doğanın sırlannın peşinde olduğunu, bu sırları yakalamaya, ortaya çıkarmaya çalıştığını belirten Altan, ozellıkle geri kalmış ülkelerde cinsel dunyanın sırlarının daha çok olduğunu, hatta bunlar sır olarak kalsın diye kurumlar oluşturulduğunu vurguluyor ve ekliyor: Ahmet Altan, bir zamanlar Avrupa'da Flaubert, D.H. Lawrence ve James Joyce'un da "müstehcenlik"le suçlandığını soylüyor. "Ama" diyor, "bugün artık ileri ülkelerde böyle sorunlar yok." "Ama sanatın ve bilimin sırlara tahammuIu yoktur. Sırları ortadan kaldınr. İnsanlığın gelişmesine yardımcı olan bu iki dalda mustehcenlik olmaz. Orneğın, tıp kitaplannda bir dolu şey en ınce aynntısına kadar çızilidir. Jinekoloji kitaplarını da mı yasaklayacaklar?" BELİRSİZ BİR TEHDİT Evet, Ahmet Altan'ın kitabı toplatıldı. "Sudaki İz" müstehcen, yazarı ">uz kızartıcı suç işlemiş" sayılabilecek. Bundan sonra ne olacak? Bu, Ahmet Altan'ı, yazmakta olduğu yeni romanmda ne olçude etkileyecek ya da etkileyecek mı? "Bu, butun sanatçılar ıçin bır tehdit, yalnız benim ıçin değil. Bu tur bır yasayla her turlü kitaba karışmak mumkun. Surekli birilerinin hangi satırlara takılacağını duşunmek çok tedirgın edici. Bunu Abdülhamit döneminde bazı yazarlar yaşamıştı. Bu çok geniş bır suçlama, neyı kapsadığı, kapsamak istediği, sanatla olan alışverişi bellı değil. Buyuk karanlık, sınırları belli olmayan bir tehdit bu butun yazarlar için. Ayrıca yazarları tehdit edilen bir toplum olacağımız ıçin, tum toplum için de bır tehdit. Sanat dunyası için çok olumsuz sonuçlar yaratacağını sanıyorum. Bundan sonraki urunlerimde elimden geldığince kendimi boyle bir korkuya kaptırmamaya çalışacağım. Her türlükorku zedeleyicidir çunku..!' ÇİZGİLİK KÂMÎL MASARACl AĞAÇ YÂŞKEN EĞİLİR KEMAL GÖKHAN Simavi lknşması'nda ödül 5 bin dolar Kultur Servisi IV. Uluslararası Simav i Karikatur Yarışmasına son katılma tarihi 10 Ağustos 1986 olarak belirlendi. Hurriyet Vakfı'run her yıl duzenlemeyi kararlaştırdığı Uluslararası Simavi Kankatür Yanşması'nın dorduncusu, 8 Eylul 1986 gunu yapılacak odul törenıyle sonuçlanacak. Butun ulkelerin profesyonel ve amator karikaturculerine açık olan yanşma, serbest konulu. SeMARMARİS'TE VÎDEO TARTIŞMASI Başbakan Ozal, Kultur ve Turizm Bakam Taşçıoğlu, Marçici kurulun yapacağı değerlenmaris'te video yasasmı tartısırlarken, yanlannda Basbakanın eşi Semra Özal da vardu dirme sonucunda, birincıye 5 bin ABD Doları ve Altın Plaket, ikinciye 3 bin ABD Dolan ve gumuş plaket, uçuncuye 2 bin ABD Doları ve bronz plaket verilecek. Aynca en az 5, en çok 15 sanatçı şeref mansiyonu alacak. Öte yandan, bu yıldan başlayarak, yarışmaya katılan TC uyruklu sanatçılardan, Seçici KuOZAL On bin tane \ideo rulca "Erol Simavi Özel Ödiilıi" özal ve Taşçıoğlu, Marmaris'te gazeteciterin önunde yeni ne değer gorulen uç aday arasınkulup var. Bir de bunlan dağıyasayı tartıştılar. özal, videoculann yasadan önce dan Vakıf Başkanı'nın seçeceği tanlar. Onların alması lazım deellerinde bulunan fılmler için bir kolayhk bulmamn bir kışiye, yanşma birincısıne veğil mi bu şeyi? yollannı ararken, Taşçıoğlu bunun yasalara aykın rilecek odul tutan Turk Lırası TAŞÇIOĞLU Tabii, çalolduğunu ileri siirdü. olarak ödenecek ve altın plaket mışlar, ondan sonra çoğaltmışverilecek. TAŞÇIOĞLU Hukuka ay lar. Ama bitecek efendim, çalınCELAL BAŞLANGIÇ kın efendim. Sız yabancıdan ça mış maldır, imha edilecek. MARMARİS Videoculann HUKUK DEVLETİ lınmış malı na:>ıl [escil edersinız yakınması ve "stok affı" ıstemeÖZAL Bugüne kadar nıye devlet olarak... sj üzerine Başbakan Turgut arayarruyorlardı yabancılar hakOZAL Geçmişte o tarıhı Özal, kendi deyişiyle "Taşçıoğlarını? gostererek... lu'nun yasasına carpılanlann" TAŞÇIOĞLU Bundan onTAŞÇIOĞLU Canım, ansorununu çözmek için yururluce ceza uygulamak mumkun deKultur Servisi Sınema yalaşmalarımız var. ğe giren video ve sınema yapıtğildi, takibat yapılamıyordu, sazarımız Atilla Dorsay'ın seçtıği ÇALINMIŞ MAL lanndaki telif hakları ve video yabancı filmlerin gosterımi MoÖZAL Anladım da, yani hibı yoktu. Onun için de zaten filmlerinde bandrol yapıştırılmasinema da batıyordu. Bir gayrida Sineması Kultur Merkezi'nde biz diyoruz ki, bu noktadan sonsma ilişkin yasayı yumuşatmak meşru olayı meşru hale getirmek suruyor. Ancak 9 haziran pazarra aldığımız her şey bandrola taamaayla Kultur ve Turizm Bave buna da devleti ortak etmek tesı gunu 15.00 seansında .\lman bı. Ondan evvelkiler ıçin bır şey kam Mukerrem Taşçıoğlu ile bır istıyorlar. Ama mumkun değil. yönetmen Fassbinder'in yonettıyapamaz mıyız? süre tartıştı. Hukuk devleti var. ğı, başrolunde Hanna Sch>gulTAŞÇIOĞLU YapamazsıOzal ile Taşçıoğlu, gazetecileÖZAL Yurtdışından baş la'nın oynadığı "Iily Marleen" nız. Anlaşmalara aykın. Kaldırrin önunde yaptıkları tartışmavuracaklara kısa bır sure tanınfilminin gosterımi sırasında ensınlar çalınmış malı. Efendim, da yeni yasaya ılişkın göruşlerisa? der rastlanan bır olav meydana aslında onu suiıstımal edecekler. ni şöyle dıle getirdiler: geldı. Film gosterilmeye başlanTAŞÇIOĞLU Olur mu bu bandrolla bundan sonra boÖZAL Videocular, "stok' dığında, fılmın hem Türkçe dubefendim. Hukuk, Borçlar Kanuyuna yeni fîlmlerını eski fılm diaffı" yapılmazsa ellerinde bululajlı, hem de Türkçe aityazılı nu, Telif Hakları Kanunu buna ye devam ettırecekler. Hıkâye nan yabancı filmlerın hepsinin olduğu fark edildı. gore maddeler getirmiş. Beynelburadan kaynaklanıyor. Sonra kayıtlarının sıhneceğini söyluSalonda filmi izleyen seyırcılemılel sahada rezil oluruz. yapamazsınız, iki tane anlaşmayorlar. rin tepki gostermesi uzenne, duOZAL Belki adamları ikmız var. Biri Helsınki'de, birı TAŞÇIOĞLU Eskıye do bılmem nerede imzalanmış. Sız rumu araştıran Moda Sineması na etmek lazım. Gelenlere, az bır nuk olarak dava açabılir yaKultur Merkezi yönetıcileri, ilk şey al, bu ışi kapat, demek çalınmış mala goz yumup devlet bancı eser sahıplerı. gosterimleri sırasında yalnızca lazım. olarak tescil edemezsınız. ÖZAL Peki, biz eskiyi de aityazılı olarak sunulan ozgun TAŞÇIOĞLU Bir de sayıBAŞKASININ NAMINA getirip tescil ettırsek? kopyaya sonradan bır de Turksı \ar, efendim. Bu bandrollarOZAL Pekı, onlar nasıl deTAŞÇIOĞLU Tescil ede vam edecek? la biz tabii takip edemeyiz. Bin çe dublaj eklendiğını beurledıler. miyoruz efendim. Çunku tescil lerce film var, bu eskiydi, bu yeModa Sineması yetkılilerı, TAŞÇIOĞLU Eğer anlaşiçin izin getirmesi lazım, yani tenıydı diye peşıne mı duşeceğız? bundan sonra gosterecekleri ması varsa, telif hakkını odemışlif hakkını satın almış olması laBandrol almayan, tescil edilmefilmlerin kopyaları konusunda se, gelecek tescil edecek Ama eszım. yen yerliyabancı bütün eserler daha dıkkatlı olacaklarını, film kiden ben bunu gayrımeşru yolOZAL Hayır, anladım ankaçaktır. şirketlerımn bu tur tutumlarına lardan getırmiştım, affedin, deladım da, stok affı yapamaz mıÖZAL Evet, neyse videoodün vermeyeceklerinı açıkladımek olmaz. Sız başkasının namıyız? yu bırakalım şimdi... lar. na nasıl affedersıniz? TARIHTE BUGUN MÜMTAZ ARIKAN 14 Haziran HAVA SİŞİRMEU İLK LÂSTİK.. laSS'TE BUGUN, İLK KEZ, HAVAYLA fıp/ZlLMIŞ iÂSTİKL£gl OLAN glK OTOMOBıL, yAZtŞ TAMAMLAPt. F&tNSA'DA, PAerSSOep£AUX ARASINPA DÛZENLENMIŞ 8ULUNAN 07ÜMOS/L MZtŞlNDA PANUAgP MAI&A ARA8A SıülNCl GEUUUŞT/. AYHI YAgl ŞIN POKUZUNCl/SU OLAN PÖZr SBYGte GÛÇJLÛ DAIML£R OrOMOBlLİN (SOLDA*) İSE FA&OJ gtfZ OZELUĞI VAISOf. LÂSrıZLE&İ HAVA lL£ VE rEKegLEKL&S/ PEĞlŞDISİ'. L£rıK.L£&JN YAPfMClSI, OTDSÛRUCMSU OLAN BDOUARD M/C. HER YiR.tA< KlLOMETJSeDE BİR. PEĞİÇTıRiLBN 7EKegL£KLERDEia LÂSnZLER. gÜYÜK lL£l TUPL/y/ICAtC VE PEV SlR SANAYİ DOĞACAKTI: MICHBLIN LÂSTHCLERl... Başbakan Özal ve Bakan Taşçıoğlu video yasasını tartıştı Ozal: Stok affı yapamaz mıyız? Taşçıoğlu: Hukuka aykın efendim 50 YIL ÖNCE C U M H U R İ Y E Y Muallimlerin Almanyaya sevahati badema muracaat edilmemesı rıca edılmektedır. Ticaret Odası bir anket açtı Ipeklı kumaşlarm kahtelerının tanzımı \e enlennın tahdıdı uzerınde yapılan çalışmalar buyuk bır alâka uyandırmıştır. Aynı ış uzerınde şehnmızdekı alâkadarlarla temasıa bulunmak uzere Bursa Tıcaret Istanbul Altnan mektebı mualhmlen tarafından tertıb edilen Turk muallimlerının Almanyaya seyahatıne ıştırak edecek mualhmlenn adedı ellıyı geçmıştır. Halbukı muretteb proğrama gore bu mıktarı arUrmak ımkâm yoktur. Terııb heyeıınden aldığımız bır tezkerede 14 Haziran 1936 Odası reısı Ruştu'de şehrımıze gelmışiır Bursa ıpeklı sanayıcılerile Istanbuldakı fabrikatorların ıpeklılenn engelen ve gramajları hakkındakı noktaı nazarlannın aynı olduğu anlaşumakıadır Tıcaret Odası alâkadar fabnkaıorlar arasmda bır anket açmıştır Bu ankette vekdketın sorduğu sualler sorulmakıadır 19361986 Yerli Mallar Pazarları AN» M . l ı k . ıp«M. faumetkırındtı SUMİI IANK Büyük Tenzilât Hem Türkçe dublajlı, hem Türkçe altynzıh İSTANBUL 6'NCI ICRA MEMURLUĞUNDAN İLANEN TEBLİGAT Dosya No. 985^8422 Borçlu. Yaşar TunçbılekGuven Pazarlama Tıcaret Lmranı>e Nurat Iş Hanı No 122 USKUDARISTANBUL Eskışehır Bankası T.A.Ş. tarafından 67.656. lıra alacağın tahsılı ıçın aleyhınıze yapılan ıcra takıbınde adresinıze gondenlen (163) ornek No.lu odeme emri teblığ olunaraamış \e zabıta tahkıkatı netıcesınde de veni adresınız tespıt edılemedığınden odeme emrının ılanen tebliğıne karar verilmiştır. Yukanda yazılı borcunuzu masraflan ile birlikte ışbu ılanın neşn tarihınden ıtıbaren kanum sureye (15) gun ıla\esıyle (25) gun zarfında odemenız, takıbın dayanağı senet kambıvo ratehğınde değılse (20) gun ıçınde merae şıkâyet etmenız, senetteki ımza sıze an değılse (20) gun zarfında ıcra daıresıne açıkça bıldırmenız, aksi takdırde senet altındakı ımzanın sızden sadır sayılacağı, haksız yere inkâr edersemz 100. lıradan 5 000. lıraya kadar para cezasıyla mahkum edıleceğınız, borçlu olmadığınız, borcun ıtfa ve>a ımhal edildıği veya zaman aşımı hakkında ıtırazınız varsa (20) gun ıçınde tetkik mercııne bıldırıp kabulune daır karar getırmediğıniz takdırde cebrı ıcrava devam olunacağı I İ.K.nun 74'uncu maddesı gereğınce mal beyanında bulunmazsanız hapisle tazyık olunacağmız ödeme emri teblığı makamına kaım olmak uzere ılanen teblığ olunur 30 5.1986 Basın: 6665 SARIYER ICRA MEMURLUĞUNDAN (İLANEN TEBLİGAT) Dosya No: 1985/8 Satış 1. Muteveffa Mehmet KOÇY1GIT terekesınin paydaş olduğu SARIYER ÇAYIRBAŞI Mah. 96 pafta, 541 ada, 2 parsel numarada kayıtlı bulunan taşınmazın ortaklığunn saularak gıderilmesine mahkemece karar verilmış olup mernurluğumuza ıntikal eden dosyada kıymet takdin ıçın vaptırılan bılirkışı incelemesınde: Bütün arsa ıçin 41.900.000 lıra, Kasım YILAN'a aıt 2 katlı bina ıçın (Arsa haric) 3.750.000; Ahmet AKÇAKOYUNLU'ya ait 3 katlı bına ıçin (Arsa hariç) 9.000.000 hra kıymet takdir edilmiştir. 2. Bilırkişı raporunun tebliğı safhasında bütün aramalara ve zabıta tahkıkatına rağmen adreslerı bulunamayan ve evvelce de kendilenne ilanen tebligat yapılmış olan paydaslardan: SÜLEYMAN ATEŞ, HASAN COŞKUN, KAZIM COŞKUN, AHMET ERK.AN, RUŞAN ÖZAY, SÜLEYMAN KEREK, YUNİS ÖZGEN, FEHİME MORKOZOGLU, NURCAN MORKOZOGLU, ŞÜKRÜ KESKİN, HAYRİYE KALKAN, OLGUNER KALKAN, MEHMET KARTAL, HÜSEYİN KALKULOĞLU, MESUT ŞAP, AHMET BAŞ, HAMİT SARI, MEHMET GÜVENEN, ABDURRAHMAN DAVUL, ZEKERİYA ERGİN, SEVİM GÜREŞ, HALİT ÜRÜNAY, SEBATİ UYAR ve KEMAL KOPUZ'a tebligat yerıne geçmek uzere ilan olunur. Basın: 6726