27 Mayıs 2024 Pazartesi English Abone Ol Giriş Yap

Katalog

Aylar
Günler
Sayfalar
CUMHURIYET/8 Grupların karargahlarından görüntüler Kim bu Hatice, yoksa aday mı? FÜSUN ÖZBİLGEN ANKARA Çankaya AJaçam Sokakta modern döşenmış şık bır buro Erol Çevıkçe' nın burosu Denİ2 Baykal çahşmalanm bura da sürdüruyor Salon delegeler ıle dolu Ba>kal bır masada olurmuş gönışlennı anlatıyor Az sonra bu grup gıdıvor bır djğer grup gelıyor Kalabalıktan konuşmak mumkün değıl Bır ara yan odada otunıp baş başa sohbet edı>onız Soruyorum "Bu sızin 26'lar gnıbn ıle Angın'ın ll'ler grubu arasındaki farkı ben hâlâ aBİayabümış degüım. Temeldekı farkınız nereden kaynaklanıyor?" Denız Bavkal hemen sorumu düzdterek söze gınvor "Bir ktre 26'lar grnbo benım grubum degil. Gercekten y o k bövle bir bag. Onlar her haft» duzenlı olarak kendı aralannda toplanan bir grup. Elbette aralannda benım arkadaşianm var. \ma zannedıyor musun kı beDim butun göruşlenmı bu arkadaşlanm oldugu gıbı kabul edıvor veya ben onlar uzennde hakim bırdunımdayim. Yokoyie birşey Ornegın Mustafa Tımısı'nın gend sekreter yapılmaana ben karsı çıküm ama arkadaşlarun benı dınlemediler." Bavkal bu sözlen ıle kendısımn "hizıp başı olmadıgına" benı ınandırdıktan sonra her ıkı gnıp arasındakı farkın temel bır görüş aynlıgından kaynaklanmadığını, ancak Angın'ın genel sekreter vapılması sırasındakı bılınen oyunlar yüzünden oluştuğunu anlatıyor uzun uzun Içerıye gelıp gıden delege gruplarının da kendisı ıle görüşmeye gelen "arkadaşlan" olduğunu söylüyor Kurultayda oluşturulacak MKYK lıstesıne ılışkın göruşlennı açıklarken partıde HP ve SODEP ayrılığı ımajını sılmek ıçın HP'lı mılletvekıllerınden bır bölümünun MKYK'ya alınması gereğını vurguluvor Aynca 11 'ler olarak nıtelenen grup ıçınde yer alan Tevfik Çavdar veva Yıgıt Guloksuz gıbı ısımlen 26'lar grubundakı bazı ısımlerden çok daha fazla kendısıne yakın hıssedebıleceğını anlatıyor Daha sonra 11 'ler gnıbundakı baa kışılerle konuşurken Bavkal'ın uyumlu ve karma bır bste duşundügu ızlenımını edındığımı söyleyınce şu fıkrayı dınlıyorum "Adamın biri lokantaya gitmıs ve tavşan koftesı ısmarlamış. Gelen kofteyı pek tavşan etine benzetemeymce garsona sonnuş. Garson da 'Beyım bız tavşan etını yetennce bulamadığımız ıçın yan yanya at etı ıle kanştınyonız Yanı bır at ve bır tavşan' di>e acıklamıs. Şimdi Denız Beyin karma lıslesi de boyle yan yanya olsa gerek." ANGIN'IN KARARGÂHI Cahıt Angın genel merkezın bır altındakı Karanfıl Sokak'ta asansörsuz bır bınarun dördüncu katında kurmuş karargâhını Delegeler ve ıl başkanlan yukanya nefes nefese ulaşıyorlar Angın dıpte bır odada oturmuş Yüzü bıraz aak \z önce ü başkanlanrun toplantısı dağılmış Hasan Fetami Guneş'ın kurultav başkanı olarnamasına kızrnış Bır yanında Metin Şahin, bır yanında Hınr Ekşı, Muzaffer Saraç, Tevfîk Çavdar, Cahıt Talas, ıl başkanlan, delegeler kuçucük bır odada yığılmış dunım değerlendırmesı yapıyorlar Angın anlatıvor "Kuçnk il başkanlannın bnyuk illere tepkısinden çıkü bu karar. Yoksa Erdogan Yetenç için oy veren pek çok il başkanı karşı listeye degil bızım lıstemıze ov >erecek kışıler. Baykal'm tum detegetenne hâkim otdugu, btok oyu olan sadece bir tek ılı var, o da Antalya. Ama biıırn boyle tam 18 tane iliraiz var. Başkanı ve tnm ddegasyoon ıle bızım lısteyı destekleyecek lam 18 tane il." Gece toplantısı başlavana kadar delegelenn dağıldığı otel ve lokantalarda gezımızı sürdünıyoruz tlk durak Balın Oteh Balın'ın çatı katında Mamak ılçe örgutünün düzenledığı bır yernek var 10 bın lıralık daveuyeler daha önce tum partılılere satılmış Kalabalık bır salon, sıcak mı sıcak San saçlı oyah boyalı bır hanım almış elıne mıkrofonu avaz avaz şarkı söylüyor " Alün dtşli Haticem, Sırma saçtı Haticem." Yarumda oturan Yığn Guloksuz bu şarkıdan kuşkulanmış, soruyor "Kiramiş bu Hatice. Yoksa aday mı. Bn kadar reklamını yaphnyor?" Guloksuz kuşkulanmakta haklı Çttnkü kendısı de dahıl olmak uzere bızım oturduğumuz 8 kışılık masada uç kışı MKYK adayı Arkamızdakı masada pıstın yanında Genel Sekreter Mustafa Timisi oturuvor Ama yanında hıçbu MKYK uvesı yok Yenıden genel sekreter olamayacağı bılındığınden yüdızı sönmuş gıbı görunuyor Bır ara Fennaoi Altun gelıyor masasına, sonra gıdıyor Delegeler ve adaylar bu çok gürültülü ortamda rahatlıkla kulıs yapılamayacağını anladıkJarından bır süre sonra çatı katı boşalıyor KARADENİZLtLER Bu arada Karadenız Lokantası'nda Karadenız ıllennden gelen delegeler oturmuş yemek yıyor Aii Topuz da aralannda Babaeskı Beledıye Başkanı Guaduz Onat ve Kemal Anadol da bır başka masada Alı Dınçer, AST'ın yanındakı Muazzam Oteü'nde toplanmış doğıı ıllennden gelen delegelerle buluşmaya gıdıyor Bız de tstanbul delegasyonunun bulunduğu ve 11 'ler grubuna yakın ıl başkanlannın toplanacağı Tunst Oteh'ne gıdıyoruz Ulus'ta pavyonlann, ışkembe çorbacüannın arasında, gece hayatının orta yerındekı bu otelde gecenın yansında bır başka gece hayatı süruyor Delegeler otelın salonlarını doldurmuş ve kapuon önüne taşmış tçerde ü başkanlan "Mste" hazıruyor Adaylann hepsı kapılarda Bır gece önce bıze "aday olmadıgını" söyleven Korcl Göymen'e tekrar 7 soruyoruz "Dun geceden beri daşuncenizde bir degişıklık var galıba" Gövmen, "Evet degjştı, adayım" dıyor Algan Hacalogla da oralarda O da aday Cuneyt Canver, Bodrum'dan dönmuş O da adaylar arasında Ercan Karakaş oralarda. O da aday Ali Dincer gelıyor bu sırada O da aday Bu sırada Ankara II Başkanı Ertugrul Gunay gelıyor toplantıya Ku lısler dalgalanıyor Adaylar heyecanla lısteyı beklıyor Gecenın karanlığında Ankara'yı kulıs heyecanı sarmış Gece saat 01 00 Evımıze donüp aday olmamanın keyfı ve rahatlığı ıçınde gıizel bır uyku çekıyoruz SHP kurultayı sakin bir hava içinde başladı Hedef, demokrasiyi ^ BETÜL UNCULAR ANKARA SHP Ikıncı Olaganüstü Kurultayı dıin Ankara'da sakın bır havada caiışmalanna başladı SHP Genel Başkanı Aydıa Guven Gurkan, ANAP ıktıdannın sıvıl ve demokrat sayılamayacağıru belırterek "Bır iktıdan sivil yapan, onun kıiık kıyafetı degildir. Bu anayasayı askerter tumriarülar ve kendi deaıokrasi anlayışJannı anayasalaştınblar. Bn iktidar ise, bu anayasayı canıyla. kauyla savBirayor" dedı Gurkan, ısım vermeksızın Bdlent Ecerit ve DSP'yı de elestırdığı konuşmasında, "Bir wmanlar kendileri hakkında hakaz bir bJcimde karalama kampanyalan yurutnlmuş insanlann, bugıin, başka insanlar hakkında aynı u nrta karalama kampanyalan yurntınekri gerçekten üzuntn vericidir" görüşünü savundu Sosyalıst partı kunılması gerektığmı, Marksıst panılerle SHP arasında uzlaşmaz farklüıklar oldugunu kaydeden Gurkan, Turk saguıın demokrasıyı beceremedigını söyledı SHP Genel Başkanı, "Ynnanfetan, Lozan'ı celdnmeden inlal edebUiyorsa, bunda ABD'nin politikasının da buyuk rolu vardır" dedı Baskanlar Kurulu Üyesı Erdal lnömı de yaptığı konuşmada, "Butunlesme sonrası, SHP'nin iktidar yuruyusodur" dedı Konuklann tarutılması sırasında, ABD, Yunanıstan, Bulganstan, Ingıltere, tsraıl ve Şılı büyukelçı ve maslahatgüzarlan yuhalandılar Kongreyı ızleyen küçük bır grup taıafından başlatılan "yuhalama" delegelere kadar vayüdı Kapaülan DlSK'ın Genel Başkanı Abdullah Bastark büyük alkış aldı YuhaUmalar uzenne SHP Genel Başkanı Aydın Güven Gıirkan konuşmasına başlamadan Once konuklardan özür dıledı ABD Buyükelçısı Robert StrauszHupe'nın Gurkan konuşurken salonu terk ettığı gözlendı ABD Büyükelçüıgı yetkıhlen, Büyukelçı Robert StnusıHupe'nın yuhalanma olayından bır süre sonra kongreden aynlmasının protesto amacı taşımadığını bıldırduer Amenkab bır dıplomat, "Buyuketçi, dana önce aunmış olan bazı randevulan nedeniyle kongreden aynldı. Aynhşı protesto amaa tasunryor" şeklınde konuştu Aynı dıplomat, protesto olayını nasıl karşıladıkları şeklmdekı bır soru uzenne de "Şaşırdık, hayal kınklıgına ugradık" dedı Olaganüstü kurultaya SHP Genel Başkanı Aydın Güven Gurkan ve Baskanlar Kurulu üyesı Erdal înönü saat 10 08'de, Genel Sekreter Mustafa Timisi de yanlannda olduğu halde şıddetlı alkışlarla salona gırdıler Bugüne kadarkı kongre geleneklennın aksme Gurkan ve tnönü salonda tur atmadan kendılerme aynlan koltuklara oturdular Delegelenn ve konukların kısa bır süre sonra "Başkan buraya" bıçımınde tempo tutmalan uzenne Gurkan ıle İnönü yerlerınden kalkarak, alkışiar arasında salonda bır tur attılar SHP Genel Başkanı Aydın Güven Gurkan saat 10 30'da kürsüye gelerek çoğunluğun bulunduğunu beurttı ve kongreyı açtı Gurkan, "Kottgremizin ulusumuza, partimize ve demokrasiye hayırlı ve ugurlu olmasını diliyonım" dedı Gurkan, Cumhunyet'ın kurucusu Ataturk, onun en yakın mücadele arkadaşı lsmet lnonu ve aralanndan aynlan sosyal demokrat mücadeleye katılnuş kışılenn anısına kurultayı saygı duruşuna çağırdı Daha sonra tstıklal Marşı çalındı. 63 ıl başkanının önergesının oy bırhgı ıle kabul edılmesı uzenne Dıvan Başkanlığı'na Manısa tl Başkanı Erdogan Yetenç, Başkan Yardımcüıklanna ıse, Tekırdağ tl Başkanı Guaeş Girsder ıle Amasya tl Başkanı Gunhaa Besok seçıldıler yi'nin degil. ErznnunSİTM Mndafaai Hnkuk Kongrderi'nin partisi oiacaktır. tktklannuz, Damşma Medisi'nin değü, biriod TBMMnin temeOeri ozerinde yuksdecektir. Sosyal demokratlar toplumun btemleri dogrultusunda ıktidara gelryor. SHP, bu kurnltayta iktidar olacakbr." YUHALAMALAR Kurultaya katılan yabana mısyon şeflen ve dığer görevlıler tanıtıhrken, ABD, Yunanıstan, Bulganstan, tsraıl ıle Şılı büyukelçılen ıle maslahatgüzarlan bazı konuklar tarafmdan yuhalandı KKTC'den gelenlerle, Sovyetler Bırlığı ve Küba temsılcilen şıddetle alkışlandılar ANAP Gend Başkan Yardımcısı Bulent Akarcata üe Genel Sekreter Mustafa Taşar da yvı halandı HDP Genel Başkanı Mehmet Yazar ıle DYP Genel Başkan Yardımalan konuklar ve delegelerce alkışlandılar Kapanlan DlSK'ın Genel Başkanı Abdullah Baştürk kurultayda sürekhvesıddeüealkışlandı DlSK Genel Sekreten Fehmı Işıklar da alkış aldı. HP Genel Başkanı Necdet Calp'ın da delegeler arasında göriildüğü kongrede saat 11 15'de SHP Genel Başkanı Aydın Güven Gurkan kürsüye geldı Gurkan sözlenne başlarken, "Bazı konuklara gosterflen hosnntsuzluk gosterilerinden muduruk duymad^ua" belırterek, "Onlar bizim konaguınuz. Sayın konuklara parüiD adına yenkJen bosgehlmiz dryorum" dedı Avrupa'dakı Türkıye Halkçı Devnmcı Federasyonu Genel Başkanı Dr. Etem Ete'nın mesajı dıvandan okununca büyük alkış aldı Ete, mesajında Avrupa'da >aşayan ve çahşan 2 mılyonu aşkm Türk yuntaşından, onlann sosyal demokrat kesımının üst örgütü olan HDF'den kurultaya kucak dolusu sevgıler getırdığını behrttı Mesajda aynca, "Yacasu sosyal demokrat iktidar yohındaki dayamsmaauz ve buükieUgimiz" demldı tstanbul ıb ve ılçeten Af ve Insan Haklan Komısyonlan'nın Kurultay Dıvan Başkanlığı' na sunduklan yazıü mesajda ıse, "Çagdas huknk anlayısıada yeri olmayan idam cezalannın yasalardan kaldınlması çabast kacııulmaz bir odevdir" denılerek, genel af ıstendı SHP Genel Başkanı Aydın Güven Gurkan 60 sayfadan oluşan konuşmasının, bazı bolümlennı atlayarak saat 12 25'te tamamladı Gurkan, konuşması sırasında çok fazla alkış toplayamadı SHP Genel Başkanı konuşmasından sonra dıvan, konuklann tanıtımına devam ettı Merhum Mustafa Ustundag'ın eşı Emine Üstundag'ın ısmı anons edıldığınde salonda şıddetlı alkışiar duyuldu Bu arada Başbakan Yardımcısı Kaya Erdem, VAP Genel Başkanı Vnral Ankan, tçışlen Bakaru Yıkhrun Akbuhrt, Devlet Bakanı Kâzım Oksay, kapatılan MSP'nın Genel Başkanı Necmettin Erbakan, Banş Derneğı Başkanı Mahmnt Dikerdem, Odalar Bırlığı Başkanı Erdn Faralvalı ıle ANAP Grup Başkan Vekılı Haydar Ozalp'ın mesajlan alkışlandı Kurultayda daha sonra Genel Sekreter Mustafa Timisi MKYK'nın çalışma raporunu kürsuden özetledı Tımısı, SHP'nin oluşumunu anlatarak, kısa zamanda örgütlenme ve demokratıkleşme yolunda buyuk başanlar sağlayan SHP'nin ıküdar altematıfi oldugunu belırttı Saat 13 30'da kurultay çalışmalarına yenıden başlandığında salonda çok az sayıda delege vardı Dıvan Başkan Yardımcısı, Köln Beledıye Başkanının kurultaya başanlar dıleyen mesajını okudu Burada dıvandan MKYK ve Merkez Dısıplın Kurulu üyelıgı ıçın başvuruların saat 15 00'e kadar vapılması gerektığı 15 00'den sonrakı başvurulann geçersız olacağj duvuruldu Yuh sesleri ve SHP'ye ipotek SEDAT ERGtN ANKARA SHP'nm dun başlayan olağartustü kongresı, partınm dış ılçkılen ve dış dünyadakı goruntüsu bakımmdan ıkı olumsuz olayla gölgelendı Bunlardan bırtncısı, bazı yabana buvükeiçılerın hıç de uygar olmayan bır bıçımde yuhalanmalanvd: Herkestn dıkkatı de tatsızprotesto gösterıien uzennde topiandı Ovsa gözlerden koçan bır başka önemtı oiay, yabana konuUann bulunduğu locadakı devel lılerden bırının yokluğtıydu. Sosyalıst Enıernasyonal. Avrupa'dakı sosyalıst partılenn ana Orgütü olan Sosyalıst EntemasyonaU SHP'nm çağn sına rağmen, temsıla göndermedı ve SHP Kongresı karşısında mesafelı bır tavır takmma yı tercıh ettı Gerçı TürkıyeAETOrtakhkKonseyınuıeskı Asbaskanı Alman sosyal demokrat Ludwig feUermaıer, Avrupaparlamentosunun eskı sosyalısı başkanı Holiandah Pıter Ikmkerr \e Av rupa partamentosundakı sosyalıst grubun sek reterı Daııd Biacknuuı kongrede hazır bulunarak, Avrupa sosyalıst partılen adına SHP"ve çıçek atnlar, ancak bu "uğır toplarm" variığı Sosyalıst Enternasyonal'm "yokhığunu"gıder meye yetmedı. Sosyal demokrat parttler açısından "tarunma" resmı düzetde Sosvaltst Enternas yonal'den geçtığı hattrUmdıgında SHP'ye bu örgut tarafmdan dun de "yesıi ışık " vakılmadı. Sosyalıst Enternasyonal bundan ıkı hafla kadar önce yapılan DSP Kongresıne de tetnsılcı göndermemıştı Bu durum, örgutun gerek DSP, gerek SHP karşısında şımdılık bır denge polı ukasını ızlemeyt yeğled'ğı. SHP'ye vaklasmak ıstese bıle Türkıye'dekı sosval demokrat hare ketın "doiat Uden"saydığı BukntEctvU'ı SHP pahasına dışiamak ıstemedığı şeklınde yorumlanabdır Bu açıdan SHP'nm Avrupa solu ıle Uışkılennde Ecevtt faktöninun dunku kongrede de, bütün ağırlığıvla kendtsım hıssettırdığını söyleyebümz. tlgınçtır kı, Iskandınav ülkelenmn sosyal demokrat partılen de SHP kongresıne rağbet etmedtler Partıler bır vana, Ankara'dakı tskandrnav ülkelenmn büyükelçüenmn bıle kong reye gelmeyerek, yertenne müsteşartannı göndermeten dıkkta çektL Bu durum dayıne "Ecevü faktörii" ıle açıklanabtlır Kongrede Avrupa 'dan katılan dığer ıkı konuk ıse Fransız Sosyalıst Partısı Guney Akdenız Sontmlusu Akdn Chenal ve tspanyol Sos yalısı Partısı lemsılcısı Julum GaJtmaldos oldu. tspanyol tetnsılcı, kongrede en çok tezahüratı toplayan konuklardan bın oldu. YUHALAMALAR Dunku kongrenm acılısında yaşanan bazı görüntüler ıktıdara aday olduğut u açıklayan SHP'nm dış ılışkılennde uzun dönemde kalıa ızkr bırakacak ohtmsuzluklar taşıdı. Bazı bü yukeiçüenn salonda butunan kalabalık tarafından yuhalanması ve Dıvan Başkanltğı'nca bu konuda herhangı bır uvarıda bulunulmaması özellıkle Batılı dıplomatlar arasında tepkılere yoi açtı. Yuhalama \e alkıştamalara göre konuk buyukelçılerı va da müstesarlan şöyle sınıflandı rabılınz. \uhalananiar ABD, tngıltz, Bulgar, Şılı, Yunan ve tsraıl •ilkıslananlar: Kuba, Sovyetler Bırltğı, Federal Alman, Afganıstan, Kanada, Mısır, Po lonya, Yugoslavya, Tunus, Macanstan, Hoüanda, Worveç, İsveç, Danımarka, ttalya, tran ABD Buyükelçısı, Aydaı Guvtn Gurkan kur suye çıktığında yuhalama vı protesto etmek amacıyla salondon aynlırken en buyük sevgı göstenlennden bın, Kuba Buyukelçısıne yönel tıldı. Alkışlann kesılmemesı uzenne Kıiba 8uyükeiçısı eUndekı karanfüıvle tesekkur etme gereğmıduvdu. A/ganıstan Buyukelçılığı Maslahatguzan Ohause Sadık da beklemedığı ölçü de görduğu ılgıden şaşkmlığını gızlevemedı ve yamndakılere dönup heyecanla "Benı, beıü alkifhyorlar" dedı. Bu arada yuhalamalar bırbın ardma gelınce salona takdım edılen buyükelçılenn buyük bır bOlümunün stmrh bır bekleyışe gırdıklen, alkış alanlann denn bır nefes aldıkları, yuhalananlann ıse yuzlennın kızardığı gözlendı. Bu arada yuhalanan ABD Büyukeiçısı Robert StnuıszHupe'nm Afgan, Kuba \e Sovyet BUyUkelçılığı lemsılcılennın aldıkları alkışîardan da rahatsız olduğu gözlendı. Buyukelçt, Aydm Guven Gurkan küısuye çıktığı sırada salondan ayrıldı veyenne Çalışma Ataşesı W0lam Meagher'ı btroktı Yuhatamaları protesto cesaretmı gösteırn tek dıplomat yasiı ABD Büyükelçısı oldu Büyükelçılıkknn katılım düzeyıne gelınce, Batı grubundan ttalya ve Kanada Büyukelçılen tarafmdan, Federal Almanya Başmüsteşar Reichenbaum, dığer buvukelçılıkler ıse mustesar ve kâtipler duzeytnde temsü edikU. Kongrtyı tngıltere Buyukelçılığınden ıkıncı kâtıp Dominick Chücott vzledı. Sovyet Buyükelçısı Lavrov Ankara dtşında olduğu ıçın kongreye gelemezken, buyukelçılıkten ıkı musteşaryabancı konuklara aynlan bolümde ver aldılar SONUÇ tkı hafta Once katddıkları DSP Kongresı ıle karşılaşttrma yapan bazı Balılı dıplomatlar da DSP Kongmsını "daha canh " bulduklannı gızlemedıler Ismtnm açıklanmasvu ıstemeyen bır Balılı dıplomaı, "DSP Kongresı daha dinamik ve daha canlıydı. Yerti yonü daha ağır basıyordu " dedu Yuhalanan Batılı dıplomatlar, kongreden aynlırken herhangı bır yorumda bulunmaktan kaçındılar ve lebessum etmekle vetmdüer Ancak bu dıptomatlann merkezlenne göndereceklerı haberlenn hukümeılerı tarafmdan ulkelenne hakaret olarak alınacağı kuşkusuz. Bu açıdan kongrede dun vapılan lehte ve aleyhte göstenlerle bunlann muhalap ve derecelennm SHP uzenne koyduğu ipotek kolav kolay kalkmayacak BİLEK GÜREŞİ SHP Kurultayıntn ılk gununde, gen vurgulamak ıçm gazetecilere verdikleri pozda bilek guı yat, mahkeme karanyla kurultayda yaptığı konuşmada kendısıne söz vermeyen MKYK'yı eleştırdı Feyyat, telgrafla söz hakkı ıstedığı MKYK kendısme söz hakkı tanımayınca Ankara 14 Aslıye Hukuk Mahkemesı'nden karar çıkartı, kararda. "Tedbır ısteyenın onur uyesi olarak çagnldıgı ve kabul edildigine gore kongrede konusabilrnesi, kongre başkanhk kurulunca alınacak karara gore olacaktır. Bu dognıltuda alınmış bır karar yoktur Tedbır karan venlecek bır durum yoktur lstegın reddı gerekır" demldı Kurultavda hesap raporunun okunmasından sonra tuzuk komısyonu ıle ana ılkeler ve bıldın komısyonlanna uye seçımı yapıldı Komısyonlarda MKYK üyelen ve az sayıda mılletvekıllenrun yam sıra bırer ıl delegesıne de yer venldı Komısyonlar dun akşam saat 18 00*de genel merkezde toplandılar I N O M J TEK ADAY Dıvan başkanı saat 15 30'da adaylık ıçın başvuru suresının sona erdığını açıkladı Başkan, SHP Genel Başkanlığı'na Erdal Inonu'nün tüm ıl başkanlannın ortak ımzasıyla aday gösterıldığını açıkladı SHP Genel Başkanı Aydın Guven Gurkan'm da tüm ıl başkanlannın ortak ımzasının taşıyan önergeyle MKYK üyelığıne aday göstenldığı bıldırıldı. Erdal tnönü ıse bır soro uzenne, olayın dınleyıcıler arasında bır grup tarafmdan başlatıldığını belırterek, herhangı bır yorumda bulunmayacağını bıldırdı Gr HAKKI ANKAR nın aday ol< çımı neden "kulıskenf "sendıkacıl sendıkalanr rak "ekıbı ken, mevcı "26'lar" grı avnlacağık başkanlarn rı toplantıd şunün benır ları, ıl başt Ancak ıl ba lar doğrultı masına çalı Kulıs çalı senerek ıl t laması kara şam başladı dar surdu < legeler. Ank gelerıne gor >erek sohb \nadolu B lübü'nde bı gesı ıl başk de toplanm "26'lar" kaya'dakı b du Buçalış olarak HP sel İçbilen, loglu ve Şeı benım sendı HP kökenl de bulunuv Delegeler yorgun CANAN GEDİK ANKARA SHP'nm, "butunlesme asamasım tamamlayıp iktidar yolu açacağı" slogam ıle sımgeleşen ıkıncı olağanustu kuntltayı, beklenmedık bır sakınlık ıçınde başladı 15 gun önce Ataturk Spor Salonu 'nda toplanan DSP Kurucular Kurulu'nu ızleyenler, aynı salonda SHP'nm kongresınde hayal kınklığına uğradı lar Hele CHP'nın kongrelermı degormuş, ız lemıs eskı pohtıkaalar, SHP'nm böylesme ıddıalı bır kunıltayında coşkudan, heyecandan eser bulamaymca hayal kınklığı ıcmde Gıirkan ve tnonu'yu ızledıkten sonra salondan aynldılar Ne kapaıılan CHP'nın kongrelermdekı gıbı alışılmış kulıs çalışmalan vardı, ne hızıplerın adaylara tezahuralı, ne de lıderlere coşkulu alkışlar, ne haykmlan sloganlar Delegeler ve ız leyıcıler, kongreden 10 gun once başlayan ve dun de sabahlara kadar suren kulıslerın yorgunluğu ıçmdeydüer Öyle kı kurultay salonun da, bır smemavı ızlemek uzenne gelmış bır topluluğu andıran delegelen gorenler, "Kulislerden oyle yorgun dustuler kı, kongreyı yapacak guçlen kalmacu" yorumunda bulundular Bır gece önce Metın Akpınar ıle Zekı Alasya'nın "Aşkolsun" oyununun sergılendığı Ataturk Spor Salonu, SHP'nm Ankara tl örgutu tarafmdan sabahlara kadar suren y oğun bır çalışma ıle kongreve hazırlanmışlı Salonun gırışımn tam karşısına Ataturk'un portresı \e ıkı yanında da Aydm Guven Gurkan ıleErdalInonu'nunportrelerı ıle bırlıkte, çesıttı konusmalanndan alınmış pasajlarm \er aldığı bez pankartlar ver ahyordu Erdal Inönu'nun "Eksiksiz bir demokratık duzeni hep birlikte gerçekJeftıreceğtz " sözlen ıle Aydm Guven Gurkan'm, "i'lkedekihiçbır koşul Kurtulus Savaşı'nın koşuUanndan daha ağır olamaz. Eğer o gun bıle bu parlamento açık kalmıssa hiçbır koşul bu partamentonun kapanması ıçm gerekçe sayUmamah ve yapünuunah " sözlen, ana muhalefettn sıyası stratejısını \urgular gıbıvdı Kurulıaym durgun havası SHP'nm Merkez Karar Yönetım Kurulu uvelennı de rahatsız etmış olmalı kı, Yiğit Guloksuz, "Ne bu hal?" dıye soranlara açıklamalarda bulunuyordu. "Protokole, kongrenm mayıs ayı sonunda yapılacağını yazdık. Zorunlu olarak İOîl mayısa sıkıştırdık. Dun burada tıyatro sergılenıyordu, salonu geç saatlere kadar ancak hazırlayabıldık. Hem hepunız çok yorgunuz" Salonun tam ortasında kırmızı \ebeyaz ka ranfillerden vapılmış SHP amblemlı çelenk, "Ozal demek, ekonomıde talan, sıyasette yalan demektlr", "Gunu gun etmekten değü, yannlan kurtarmaktan yanaytz" "Selam olsun sosyal demokratlara, sosyal demokratlann birliğuu yaratanlara" pankartlan arasında lek renklılık unsuruydu tlk alkışiar, mıkrofondan saz eşlığmde, "Ha Dıvan Başkanı Yetenç, kunıluyırı taıtışmaöte yandan eskı CHP senatönl Mehmet Feyya açık, katıhmcı ve demokratık olacağından kımsenın kuşkusu olmamasmı ıstedı Kurultayla partuun ülkeyı demokratık zemıne oturtma sürecının sonuna geldıklennı anlatan Yetenç, "Bu kurultaj ile 12 Eyiul sonrası haksız deAnkara (Cumhuryet Burosu) SHP ıl baş mokrasi modeüni yıkıyor, gercek demokrasi kanlarırun belırledığı MKYK lıstesı bazı deleyi kurayomz" dedı Bu zamanlar veto ve ya gelenn tepkılenne neden oldu Lıstemn saklamalarla sıyası hayatın dışına ıtılenlenn sı açıklanmasından sonra genel merkez önünde yası hayatta hak etuklen yen aldıklannı ve ala bekleşen delegeler ve adaylar arasında tepkı caklannı vurgulayan Yetenç, sözlenni şöyle ta oluştu Kapı önünde bağınp çağıran delegeler ruamladı "tl başkanlan vann bu adamlan SS oyl» sec"Bunu durdurmaya kimsenln gicu yetme sınier bakalım" ve "Bu listenın uzenne bir Deyecektir. SHP, 12 Eylul'lerin degil, 9 Eyliü' niz Baykal'ın adının yazüması kalmış " gıbı lerin partisi olacaktır. Miüı GuveaUk Koue çeşıtlı sozler soyledıler Bu arada "Bu haliyle Bazı delegeler lîsteyi protesto etti partı batar. Onun ıçın bu lısteyı yann (bugun) degistirecegız, Cuneyt Canver'e 18 oy vermişler kinmuş bu adamlar? Butun delegeler isyan eder" şeklınde söylenenler de oldu 26'lar lıstesınden adav olmayı bekleyıp ılk listeye gıremeyen Algan Hacaloglu'nun Atıla Sav'a çıkıştığı gözlendı Sav cebınden çıkardığı lıstevı gösterıp, bunu ben hazırladım Bak senın ıs mın var, dıyerek Hacaioğlu'nu yatıştırmaya çalıştı vada bulut yok, bu ne dumandır" turkusunun ezgılerınm duyulması ıle vükseldı Timur Selçuk grubundan ıkı gencın seslendırdığı turku surerken, Aydm Guven Gurkan ıle Erdal tnönu, anonssuz salona gırdıler Alkışiar daha da yukseldı, \avıldı, ıkı lıder ellennı havada bırleştırıp delegelen ve konuklan selamladığında salon artık ayaktaydı Gıderek "Havada bulut yok, bu ne dumandır" turkusu, salonu çınlatan "SHP ıktıdar" slogam yanında bır/on olarak kaldı Ikı lıder, MKYK uyelermm oıurduğu sıralarm başında kendılerme aynlan koltuklarda oturarak gazetecuerepoz \erdıler, sonra da "Uderler buraya " çağrılarına u varak, bır kez daha salonu bır baştan bır başa dolaşıp ızleyıa lerı selamladtlar tkı genel başkanın çevresınde bır halka oluşturan göre\lıler de sakmdu Görevlıler, Inönu'nun omuzlara alınmaktan hıç hoşlanmadığmı, hele bır Ege gezısmde ken dısını omuzaalan bırpanılı ıçm "Seniatanm" dedığmı çok lyı bıldıklen ıçm, sadece ıkı lıde rm salonu daha rahat turlamaları ıçm ellerınden gelenı yaptılar Türkulerden sonra Ankara Beledıye Bando sunun Strauss'tan çaldığı "Radetzky" marşı ve "Paloma Blanca" ızleyıcı ve delegelerı neşelen dırdı Beledıye orkestrasının seslendırdığı mu zığe bazı ızleyıcı ler alkışlarla eşlık ettıler Tam bır sessızlık ıçmde yapılan saygı duruşundan sonra Istıklal Marşı hep bır ağızdan söylendı Hareketsız, durgun, heyecansız başlayan kongre, konukların takdımı ıle canlandu Kapatılan DtSK'm Genel Başkanı Abdullah Basturk ıle 27 Mayıs Mıllı Devrım Derneğı Genel Başkanı Suphı Gursoytrak ıkı lden kıskandıracak boyutlarda alkış aldılar Konuklar arasında CHP'nın eskı parlamenterlerı de \ardı SHP'nm tstanbul tl Kongresınde delege seçılemeyen Ali Ibpuz da, eskı par lamenler arkadaşlan arasında oturdu öncekı gece Karadenızlılerle Karadenız lokantasında sabahlayan Topuz da kongrenm genelhavasına uygun bır sakınlık ıçmdeydı Eskı parlamenterler, kurultaym bu durgun havasını şoyle yorumladılar "Son bir yıl ıçınde öyle çok kongre yaptık kı, kongreye aUslık Hem gençlik kollan yok. Kadın kollan yok, ışçıleryok, sendıkalar yok, kulisler zaten buyuk olçude bıttı. Sonu bellı olan bır kurultayda neden heyecan ve hareketlilık aransın''" SHP Kurultayma HDP Genel Başkanı Mehmet Yazar, A \AP Genel Sekreten Mustafa Taşar, Genel Başkan Yardımalan Bulent Akarcalı ıc Eyup Aşık, DYP Genel Başkan Yardımalan Mehmet Golhan ve Mehmet Dulger konuk olarak katıldılar Turk tş'ı temsılen Genel Eğıtım Sekreten Kaya Özdtmir de konuklar arasındaydı DSP'den ıse kurultaya temsılcı ve mesaj göndenlmedı DSP'nın, SHP Kurultayma bu ılgısızlığı, "yanlıs yonunlanabiUr" bı çımınde değerlendınldı Lacıvert takım elbıselen ıçındekı ıkı lıderden Gurkan, tnönu'ye göre çok daha heyecanlı, telaşlı, hatta huzursuzdu tnönu ıse her zamankı sakmlığı ve rahatlığı ıçınde salondakılere artık smgeleşmış el sallamasıyta bırtıkıe gulucuklerdağıtıp durdu Gurkan'm heyecanı ve tedırgınlığı, "kurultayda MKYK'de görev almayacağını açıklamasına rağmen, sonradan yonetıme gırme karan almasmut delegelerce nasıl deiertendmleceiinın" merakı olarak yorumlandı tnönu, eşı Sevbtç lnonu'\u kurultaya getırmemıştı, bellı kı eşını polıtıkadan uzak tutmaya özen göstenyordu Erdal lnönu, salondakı yerını alır almaz, konuklan sordu, kımlerın geldığını merak edıyordu Görevlıler, konuklan sayarlarken, tnönu btrden araya gırerek "Calp nerede?Saym Calpgelmediurmı?"sorusunu vönelttı HP'nın kurucusu ve tlk Genel Başkanı Necdet Calp o sırada gerçekten salonda yoktu. lnonu, Calp'ın salonda olmamasına uzulür gıbıydı Calp, kurultaya 45 dakıkalık bır gecıkme ıle geldı Bırleşme öncesı kurultaylarda SODEPHP bırlesmesme karşı çıkan tek ıl başkanı Erdogan Yetenç'm Dıvan Başkanlığı'na getınlmesu kurultaym dığer ılgınç bır olavıydı Yetenç, kongreyı başlattığmda bır delege kendısıne, "Bundan sonra sosyal demokratlann birleşmesine karşı çıkıbnayacağını burada acıklayahm" dıye laf atmaktan kendını alamadı Yetenç, bu önerıyı "Halk ne derse o olur, halkın ıradesının uzennde birfey olamaz"dıyerek geçıştırdı. tnönu, Gurkan'm bazı bölumlerım atlayarak okuduğu 66sayfahk konuşma metnını buyuk bır dıkkatle ızledı Gurkan'm "AUafuusmariadık" cümlestyk bııen konuşmasınm demokrası ve ekonomık duruma ılışkın bölumlerım lnönu başıyla onayladı Gurkan, öncekı gıinku ıl başkanlan loplantısmm tersıne bu kez MKYK'dekı arkadaşlannafazlayuklenmemeyı tercın ettı \e metındekı eleştırel bölumlen okumadan geçtı Gurkan'ı buyuk bır dıkkatle ızleyenlerden bırı de ANAP Genel Sekreten Mustafa Taşardı Delegeler tarafmdan takdım edıldığınde yuhlamalarla proteslo edılen Taşar, Gurkan konuşurken sureklı notlar aldı Taşar, daha sonra kongreyı şoyle değerlendırdu "Bana iktidar adayı btr partmin kongresı gıbı gelmedu ABD, Şılı gibı ulkelenn temsılcilen yuhlamrken; SSCB, Çın, Kuba çılgınca alkıslandu Hele Saym Başturk çılgınca alkışuvunca, kendisınin genel başkan adayı olacağını zannettim. Kongrenm bu tur tepkılen, Saym Gurkan'm 'Marksıst duşunce ıle aramızda uçu rumlar var' sözlenni çürutecek mteukteydı" SHP Kurultavma gelen tek partı Genel Başkanı Mehmet Yazar'm protestolar konusundakı yorumu Taşar'ınkıne benzerdı Kimler aday oldu SHP Kurultayında Erdal lnonu ıl başkanlannın ortak önensı>le genel baskanlıga tek aday olarak göstenlırken, Aydın Guven Gurkan da ıl başkanlannın ortak ımzasıvla MKYK adaylığına önenldı Kurultayda 33 kışılık MKYK ıçm 157 kışı aday oldu Adaylar "Aydın Guven Gurkan, Cezmı Kartay, Ahmet Demırkuçuk, tbrahım Taşdemır, Paşa Sanoglu, Erzan Erzurumluoğlu, Fermanı Altun, Cüneyt Canver, Tayfur L'n. Rafet Yıldızlı, Erol Köse, Eşref Erdem, Rusen Isın, Şerafettın Uzunel, Mehmet Kıcıman, Nadır Gursel Ünal, tsa Vardal, Kanı Burke, Caner \hmet Çahan, Şev kı Taşun, Cahit Kulebı, Cahıt Talas, Sabiha Çaya, Kadır Yoğurtçu, Hakkı Erdogan, Cemıl Aydoğan, Turgul Atalay, Bırgen Keleş, Aslan Kaya, Enıs Tütüncu, Saim Kendir, Güler Tanyolaç, Bekir Soydan, Ercan karakas, tlhan Isık, Yalçın Talaka, tsmail Hakkı Onal, Ercument Tahıroğlu, Üban Ayan, Huseyın Durakcan, Ismail Cem, Necmettin Altın, Tevfik Çavdar. Muzaffer Kunulmuşoğlu, Kamer Genc. Doğan Sönmez, Hasan Çetinkaya, Menn Üstunel, Tevfik Bttal, tsmail Hakkı Zarakol, Sokjman Sanalioglu, Muhteşem Vasıf Yucel, Kenaa Nehrozogin, Abdullah Kütkut, Munir Sevinc, Hılmı Fırat, Oıkal Yici, Mehmet Moğultay, Stm Ozbek, Mustafa Gundeşlıoğlu, Ahmet Ketend, Atıla Sav, Hınr Eksı, Naıl Gurman, Ekrem Yurdakoş, Kamıl Karavelıoğlu, Fıkret Unlu, Hıcn Fışek, Erhan Isü, Musa Gökbel, Halil tbrahim Karal, Vehbı Batuman Ali Dinçer, Yaşar Çekıcıoğlu, Nail Gureli. Onur Kumbaraabaşı, Muzaffer Saraç, Cahıt Angın, kemal Okyay, Tekın tkn Dıkmen, Uğur Batmaz, Aydm Şahın, Metın Şahın, Akbulut Alatan, Aslan Başer Kafaoğlu, Omer Kuşhan, tsmet Cantürk, Huseyın Avnı Guler, Enver Ozcan, Fahri Kanat, Banş Can, Ali İhsan Dgın, Suphı Ka raman. Kazım Yenıce, Yığıt Guloksuz, Halıl Aky«z, Edıp Servet Devnmcı, Sahir Kocak, Durcan Emır Bayer, Vecihi Ataklı, Halıl lbrahım Şahın, Torkan Akyol, tbrahım Önen, Cemal Seymen, Mustafa Tımısı. Abdullah Gultekin, Yılmaz Sarpgıl, Algan Hacaloglu, Salıh Alcan, Kord Goymen, Yakup Kepenek, Zekeriya Demırbaş, Cem:l Erhan. Fikn Saglar, Şakır Keçelı Savaş Arpacıoglu, Kemal Barlas, Surnri Baykai, Hılmı Nalbantoğlu, Hasan Ozturk, Salıh Sumer, Turan Bevazıt, Engın Aydın, Mustafa Ozyurek, Abdullah Kaya, Ugur Cdasun, Kazım Ipek Sefer tkız, Nafız Çubukçu, Setahattın Canbay, Haydar Oztoprak, Mehmet Öndak, Yılmaz tşbüen, M Kemal Palaogla, Alı Rıza Akaydın, Erdogan Erman, Aydoton Sezer, Dogan Tasdelen, Ceylan Eren, Edip Ozgenç, Ahmet Gevez, Ahmet Ozdemir, Mustafa Erkoç, Hasan Altay, Erol Ağagıl, Tulay öney, Zıya Tınel, Kadir Narin, Erdogan Soral, Ergun Turkcan, Mustafa Günaydın, tbrahim Zeren, Yılmaz Demır. Recep Kılıç, Mahmut Ekıncı, Rafet Yıldızlı, Necatı Mutlu" Gürkan: ANAP SHP Genel Başkanı Aydm Guven Gürkan, kurultayı açış konuşmasında Türk sağının demokrasiyi işletemedığini savunarak, tüm askeri müdahalelerin sağ iktidar lar donemınde oldugunu söyledi. Askeri bir yonetimm hazırladığı anayasayı, ANAP'ın canıyla, kanıyla savunduğunu belirten Gürkan, "ANAP sıvıl sayılamaz" dedi. Kapitalizmi kökten reddeden sosyalist partilerin Türkiye'de kunılması gerektiğini söyleyen Gurkan, SHP'nin bir kitle partisi oldugunu, ilke olarak da emekçilerin ve çalışanların partisi oldugunu vurgulayarak, inançlı bir sosyal demokrat olmaktan gurur duyduğunu belirtti ve delegelere veda etti. A.NKARA, (Cumhurivet Burosu) SHP Genel Başkanı Ajdın Guven Gnrkan, genel başkan olarak veda mtelığı taşıyan konuşmasında sosyal demokrası anlayışı ve Türk sağı nın demokrası anlayışımn eleştınsıne ağırlık verdığı konuşmasında, sağı, "demokrasiyi becerememekle" suçlarken, kendılennın solun da, "kapitalizmi kokten reddeden" sosyalıst partılenn kurulması gerektiğini savundu ANAP'ın asken yönetımlenn getırdığı anayasa ıle yasalan kanı, canıyla savunmasını eleştınken de, sıvıl olma konusundakı ölçulennı ortaya koydu Sıvü olmak "kıukkıyafet" ıle olmaz dıyen Gürkan, "Bir Iktidan sıvtl yapan, onun dayandıgı yasalann sivil ve demokrat nitelıkte olmasıdır" dedı GURKAN'IN KONLŞMASI SHP Genel Başkanı Aydın Güven Gürkan, 60 sayfalık kurultay konuşmasında kapıtalıst sıstemı kökten reddeden sosyalıst partılenn Türkıye'de kurulabüecegını ve kunılması gerekıığım söyledı Bır sosyalıst partının sosyal demokrat partıden temel farkırun kapitalizmi deneılenemez ve duzelulemez bfçımde görmesı oldugunu Kaydeden Gurkan, SHP nın kapıtalıst dınamığı reddetmedığını behrttı Türk sağının bır türlu laık olamadıgjnı ıfade eden Gürkan, konuşmasında Turk sağına uzeıle şu eleştınlerı >onelttı TLRK SAĞiNA ELEŞTtRİLER "Turk sagı demokrasiyi beceremetnektedir Gelişmemışlıkten dogan ekonomık ve sosyal yapılanma, toplumu sola açık haie geürdıgı içm, sag, kıllelerı ancak dın somurusuyie kendı yanında tutabilmektedır Turk sagı, ozgurlukcu ve demokrat olamamaktadır Turk S3gı kapitalizmi sıyasal lıberalızmie bırlıkte uygulamak yerıne, ozellikle ekonomık. başansızlık. donemlennde onu baskıyla uygulamaktadır Tum asken mudahaleler sag yönetımlenn ıktıdarda olduğu zamanlarda vapumaktadır. Sag yonetımler ıse bunu bır turlu anlayamamaktadırlar Oysa, olaj gayet basıltır. Vetersız ve ilkel sag politikalar toplumda radıkalızmı artırraakta, bu da mudahalelerı berabennde getırmekledır. Tnrk sagı, kendıne sıyasal slogan olarak millıyetçılıgı almıştır Sos>al demokratlann Mustafa Kemal den devraldıklan ulkeyı butunleştırıcı mıllıvetçılık anlauşı venne. farklı rnıllijetçılık anlavışlannın lopluma kabul ettınlmeye çalışılması, etnık kokenlı avnlıklann >e sıyasal akımlann serpümesıne neden olmuştur. Bu ıse, sıyasal kararlılıgı >e sıyasal banş ortamını bozucu dıger bır etken olmuştur. Sag ıktıdarlann yarsttığı enflasyon, sermaye çevrelenne buvuk kaynak aktanmlan sagİamıştır Enflasyon ış banşını da buvuk olçude bozmuştur. İşçı ve ışverenler karşı karşıya getınlmış ve bır kavga ortamına ıtılmışlerdır. Sag ıktıdarlar yapısallaşmış bır ışsızler ordusu yaratmıştır Sosyal demokrallar zaman zaman, hak, hukuk, ozgurluk, demokrası, banş ve dayanışnıa yolundakı haklı ve dınmez ıstemlennı one alarak, ekonomıvle az ılgılerur ızlenımını vermektedırler Sağ bundan vararianarak, dayanaksız bır bıçımde ekonomıde başanlı bır sıj'asal duşunce ızlenımı vermeye çahşmaktadır Sag ekonomik alanda da son derece basansız olmuştur" SHP'NtN NtTELİGİ Aydın Guven Gürkan, SHP'nin bır kıüe partısı oldugunu vurguladı SHP'nin kıtle partısı olmasının vanlış vorumlandığını belirten Gürkan, SHP'mn emekten yana oldugunu, ılke olarak emekçilerin ve çalışanların partısı olduğu nu söyledı Gurkan, "SHP bir sınıfın diger sınıflar uzennde egemenlık kcrmasını saglamak içm orgutlenmenuştir. Bu anlamda marksıst partılerle ara. SHP emek w mokratikçot ınanır" dedı "Tnançlı bu duyduğunu c tıdara gdebil arada kendı ı bır koalisyon degildir kim onermemekt kımseyegucl bıçımınde ko durdu "SHP'nin tavn, çok >nl o) potansıyel mpanyasına duyuyoruz. I haksız bır bıc nıtulmuş ıns bugun, başka kında aynı hı yalan yurutn cıdır SHP g < Türkıye'nu rın ıktıdanm kan, demokr. bılmesı ıçın sc tıdar olmalar "Bugun eger ı sa, bunun neı hep demokra bır yuk gıbı g ması gelmekı ANAP SİVİ1 "ANAP ik vurgulayan A cesının şöyle "Bır ıktıda yafetı degildir yandıgı yasali masıdın. AN/ gulamalarla ' Bu anayası demokrası an ıktıdar ıse, bv nuyor. Ama b gulavamıyor. Bır sıvühul donemde çık Yasalan'nı fa sıtlayıcı ve sın Boyle bır huk olanaklı mıdıı ken bır doneı la pamlere se^ ve televizjon 70 azaltmayı Bır sözdes
Abone Ol Giriş Yap
Anasayfa Abonelik Paketleri Yayınlar Yardım İletişim English
x
Aşağıdaki yayınlardan bul
Tümünü seç
|
Tümünü temizle
Aşağıdaki tarih aralığında yayınlanmış makaleleri bul
Aşağıdaki yöntemler yoluyla kelimeleri içeren makaleleri bul
ve ve
ve ve
Temizle