Katalog

16 MA YIS 1986 39. CANNES FİLM SENLİĞl'NDEN KÜLTÜRYAŞAM HAYVANLAR ISMAÎL GÜLGEÇ Ahmet Altan'ın kitaOı 3. baskıda muzır bulunarak toplatıldı. Okuyuculanmıza saygılarla CUMHURİYET/5 KIM KEVIE DU1VI DU3IA BEHIÇ AK Ha'Hnbdım Tarıh fğrer BtR KADINLA BtR MA YMUNUNAŞKI Japon yönetmen Nagisa Oshtma, "Max, Sevgilim"le yine garip bir aşk öyküsu, bir kadmla bir maymun arasındaki aşktn öyküsünü mlaOyor. oyunculanAnthonyHiggtns, ChristopheHovik, Şempanze Max veCharlotte Rampling. Bir aşk filııüeri şenliği 39. Cannes Film Şenliği, herhalde bir "aşk filmleri şenliği" olarak anımsanacak. Sevme tutkusu üstüne filmler birbirini izliyor. Ancak alışılmış, bilinen aşk romanslarının yerine, değişik, garip, irkiltici aşklar söz konusu bu kez. p ben diilim... Ekrem... Kım clcak, Ktrdt ben Torıh dersınde g $ anlatırtttn. d>şacıda dalaa geçenjp aHujan öğrencıl Mau t>e Tanbanlahrktn, k diiarda ıp biri olan ve "Köpek Kadın", "Son Kadın" vb. filmlerinde de CANNES39. Cannes Şenlibelirgin olan erkek bencilliği, erği, herhalde bir "aşk filmleri keğin hep egemen olacağı. kesinşenliği" olarak anımsanacak. kes sahibi, efendisi olacağı bir kardeş ruh, körü körüne itaat Filmleri izlerken, kaçınılmaz bieden bir kadın aradığı gerçeği ise çimde Istanbul Sinema bu filmde bir kez daha alaylı bir Günleri'nde izlemiş olduğumuz biçimde işleniyor. "Seni Cassavetes'in o unutulmaz filmi dınız, bir anahtarlığa âşık olan mıyor, bebeğin ıslıMarına yanıt Seviyorurn" bizce bir başyapıt "Aşk Irmaklan'nı düşünmeden vermeyişi veya yabancı bir ıslıgenç bir adamın öyküsü. değilse de bu şenliğin en ilginç ve ğa karşıhk vermesi, genç adamın edemiyoruz. Sevme, ne olursa özgün filmlerinden... Yine belli çılgın bir öfkeye ve tarifsiz keolsun sevme tutkusu üstüne Kışkırtma isteği ölçüde şaşırtma, kışkırtma istederlere kapılmasına neden olufilmler burada da birbirini izliği çabası var, Ferreri'nin tüm yor. Ancak alışılmış, bilinen aşk Ama bu değişik bir anahtar yor... Her tutkunun olduğu gifilmlerinde olduğu gibi... Ama lık... Bir küçük, ama güzel ka bi bunun da sonu iyi gelmeyeromanlannın yerine, değişik, gaalayla atbaşı giden bir hüzün, acı rip, irkiltici aşklar söz konusu bu dın başı biçiminde, diğer bir de cektir... Hep çarpıcı, kışkırtıcı bir çağdaş trajedi havası da filyişlebir küçük bebek... Özelliği konulara el atan ilginç îtalyan sikez.. Yalnızca sıradışı kişilerin ise, sahibinin ıslık çalması üze nemacı Marco Ferreri, bu kez me iyiden iyiye sinmiş... yaşadığı aşklar değil.. Örneğin, rine gizemli, kösnül bir sesle "I "Biiyiik Tıkınma" veya "Köpek Avustralyalı yönetmen Paul Şempanzeyle aşk Love You" demesi... Ve kahra KadınLisa" gibi filmlerinden Cox'un yan bir bölümde göstemanımız "Tarzan" ve "Yer daha tutarlı bir anlatıma ulaşrilen ve iki kör insanın birlikteAynı şey "Furyo"nun yönetaltı"nın, çok ilginç oyuncusu mış, bir bebekanahtarlığa yöneliğini anlatan "Kaktüs" filminmeni Nagisa Oshima için söyleChrislophe Lambert bu "ka len bir sevgi aracılığıyla çağdaş nebilir mi bilmiyorum. Oshima, de olduğu gibi... Hayır.. Daha dın"a öylesine bağlanıyor ki, insanın korkunçyalnızlığına. ne çok hiç beklenmeyen nesnelere, Fransa'da bir Fransız filmi olaonu tüm duygusallığının, tüm is pahasına olursa olsun umutsuzrak kotardığı son yapıtı "Max, garip objelere yöneltilen aşklar ca bir bağ, bir ilişkı arayışına teklerinin, tüm şehvetinin hedeSevgilimMax Mon Amour"da, söz konusu.. Örneğin, Marco fi haline getirmekten, onunla do çok boyutlu bir yakiaşım getiryine garip bir aşk öyküsü anlaFerreri'nin son filmi "Seni miş gibi geldi bize, bu filmiyle... tıyor. Filmin kahramanı. FranSeviyorumI Love You", bir yuma ulaşmaktan, giderek onu Ferreri'nin gözde temalarından deli gibi kıskanmaktan geri kalsa'daki Ingiliz Kültür Ataşesi'anahtarlığa, evet yanlış okumanin karısı, çok zengin bir evde oturan, çok şeker bir oğlan anası, görünürde her şeye, her şeye sahip bir kadın, kocasını aldatıyor... Hem de bir maymunla. Evet, Max adlı bir şempanzeyle... Kuşkusuz hayvanlan, hele insana oldukça benzeyen "atalanmız" maymunları ve onların da en akıllı cinsi olan şempanzeleri sevebilirsiniz. Ama karınızı bir şempanzenin kollannda yakalasanız ne yapardınız? Kahramanımız pek bir şey yapmıyor, karısının hayvanat bahçesinde tanıştığı (!) ve "ilk görüşte âşık olduğu" hayvandan kopması olasıhğı bulunmadığı gerçeği kafasına dank edince. Max'ın eve gelmesini ve birlikte yaşamalarını öneriyor. ATİLLA DORSAY P I K N I K PİY4LE MADRA NE BEN BİQ LAC MIIİMETE AŞtCTI.M ŞIMDI 6 E <SELI>OC BlCGUN B/MA ÖZLE GÜZEL' BIBGUM DE 3ENI BENZE.TMIŞTI ÇİZGİLİK KAMİL MASAR.4CI JT\\ > AGAÇ YAŞKEN EĞİLİR KEMAL GÖKHAS İLK UZUNFtLMl "49metrekare Almanya", genç Türk yönetmen Tevflk Başer 'in ilk uzun filmi. Yabancı eleştirmenler de, Başer 'in Altın Kamera 'yı daha önce kazananlann ortalama düzeyine kolayükla erişen bir yaratıa olduğu kanısmda. Tevjîk BaşerAltın Kamera'ya aday MEHMET BASUTÇU CANNES "Eleştirmenierin Haftası" yan bölümünde gösteriien genç yönetmen Tevfik Başer'in ilk uzun filmi "40 Metrekare Almanva" içten alkışlarla beslenen sıcak ilginin ötesinde beğenilen, kendinden tutkuyla söz ettiren başarılı bir yapıt olarak daha şimdiden " A l t ı n Kamera" ödülünün güçlü adayları arasına girdi. Sözü uzatmaya gerek yok. "40 Metrekare Almanya" son dört yıl içinde yabancı şenliklere katılan Türk filmlerinin en olgunu, en özgünü. Cannes Şenliği'nin değişik bölümlerinde sunulan ilk filmlerin büyük bir çoğunluğunu 1980'den bu yana izlemiş, iki yıl önce de ilk kez 1978'de verilen "Allın Kamera'nın seçici kurulunda görev almış bir gözlemci sıfatıyla Tevfik Başer'ın bu ödülü daha önce kazanan genç yönetmen!erin ortalama düzeyine kolaylıkla erişen bir yaratıcı oİduğunu üeri sürebiliriz... Yabancı eleştirmenlerin genel kanısı da bu doğrultuda. yetenekte bir sanatçı olduğu 'film yaratan. film yapan değil' öngörüsünde bulunacağız doğal olarak. Kameranın bilinçli bakışı Tevfik Başer'in ilk başarısı, Almanya'nın bir kentinde kırk metrekarelik bir evde tutsak kalan genç köylii kadın Turna'nın sıkıntılannı, çaresizliğini. yavaş yavaş başkaldırmaya çalışmasını, kendisini Anadolu'nun göbeğindeki baba evinden alıp dört duvar arasına kapatan kocasının saplamılarını yalın ve ince bir şiirsel dille anlatırken bu dramın ardındaki toplumsal nedenlerle keskin çımsel denemeyi, tiliz ve dikkatli bir çalışmayla gerekli dengeleri elde ederek bütünlüğe, akıcı bir güzelliğe dönüştürmesi. Evin avluya bakan penceresinden bir dilim sokakla ya da karşıdaki sakat küçük kızla iletişim kurmaya çalışan Turna'nın yalnızlığı, ilk kez sokağa çıkarılacağını umduğu pazar günü. giydiği göz alıcı köylü elbiselerinden uıanan kocasının ayak seslerini kapıda bekleyen Turna'nın iç çırpınışları, bir damla haz duyamadığı cinsel ilişkiler sırasında gözlerini yuman Tuvna'n.n ezikliği... Tüm bu ruhsal çalkamılann, gelgitlerin, duyguların derinliği ses bandındakı bazı gürültülerden kameranın^levinimlerine dek bîr butün olarak algılanan biçımin çarpıcılığı içinde somutlaşıyor.. "'40 Melrekarc Almanya"nın konusunu anlatmaya çabalamak gereksiz, çünkü Tevfik Başer'in seksen dakikaya sığdırdıklannı kâğıda dökmek hiçtaı vermeyecek. Özellikle kadın oyuncu Öza> Fecht'in duyarlı yorumuyla omuzlannda taşıdığı bu filmi görmek gerekiyor. Bu arada diğer oyuncu Yaman Okay'la göruntü yöneımeni İzzet Kaya'nın başarıdaki payları kuşkusuz unutulmamalı. Filmin içeriğine gelince genç yönetmen Başer'in toplumsal duzevde kökleri olan bu özel dramın '.ımrlannı aşarak, dört du\ar arasına kapatılan insan temasının evrensel boyuılanna dek biçimin gucu aracılığı> la ulaşabilmesi.kırsaîkesimden \\manya'ya göç etmi^ bir Turk ciftınin tanımuıdaki >ıradan \n da "egzotik" bazı fırça vuruşları konusundaki göru^leri, kanımızca ikinci plana itiyor. Tevfik Başer ilk filmiyle kanııladığı yeteneğini, örneği öniıınuzdc oiaıı utız vc cıddi calısnıa yöntemiyle beslemeye de\am ederse, Tüık sineması ulublararası duzeydc rüv'lu bir yönetmen kazanacakıır. Film yaratan Özellikle sanat alanında kesin görüş ve düşüncelerin hazırlayacağı tuzaklardan özenle kaçınmak gerektiği apaçık ortada. En sağlam bildiğimiz değerlerin, yapıtlann zaman karşısında aşınıp gıdebileceklerini biüyoruz. Günlük heyecanlardan etkilenen yazılar yıllar sonra okunduğunda, anlamsız ve gülünç olabileceklerdir... Nesnel olmaya çabalayan bu kuşkucu yaklaşımın tüm gereklerine karşın "40 Metrekare Almanya"yı başından sonuna dek azalmayan öyle bir gerilim içinde izledik ve her am ince ince düşünüp hazırlanmış seksen dakikalık kısa süre içine o kadar çok gözlem, görüş, düşünce, gerçek ve düş sığdırılmış ki Tevfik Başer'in bu ilk filmiyle bile Türk sinema tarihinde iz bırakacak Genç yönetmen Tevfik Başer'in "40 metrekare Almanya" adlı filmi, son dört yıl içinde yabancı şenliklere katılan Türk filmlerinin en olgunu, en özgünü. Başer, bu ilk filmiyle bile Türk sinema tarihinde iz bırakacak yetenekte bir sanatçı. çelişkilere sözcüklenn yardımına gereksinim duymadan sadece kamerasının bilinçli bakışıyla etkili ve doyurucu bir biçimde değinebilmesi. Öyle ya sinema, sözcüklerle anlaıamadığımız, insan bakışlarmda okuyamadığımız duyguları, düşünceleri, durumlan mizansenle anlatma sanan değil mi? Öyle olmamalı mı? Senar yolarda sık sık raslanan ge\ezeliklere, ancak sözcuklere döküiebilen düşüncelere göruntülerleeşlik eden >onetmenler sinemada yaralıalığm hangi noktasına dek ulasabilirler ki.' Başer'in ikinci başarısı zor bir bi Oshima'nın son filmleri gerçi hep Batıdan gelen sermayeyle kotarılıyordu. Ama yine "Furyo" örneğinde olduğu gibi, tipik Japon filmlerdi bunlar... Başka bir ülkenin yaşamına dalmak ve ulusal motiflerinden uzaklaşmak Oshima'ya pek yaramamış. Bir kadınla, bir ma>munun aşkı, ilk sürpriz etkisi geçtikten sonra, neredeyse bir klasik üçlü ilişkisine dönüşüyor. beklenen mizah, toplumsal eleştiri pek çıkmıyor meydana... Filmin bir uzmanın ağzından dile getirilen kaygısı, yani doğanın içindeki cinslertürler dengesinin değişmez olup olmadığı, değişik türden yaratıklar arasında duygusal ve cinsel ilişkiler oluşup oluşamayacağı sorusu, ilginç bir soru olarak ortaya atılıyor ve tarihten, efsanelerden, masallardan gelen birkaç örnek de veriliyor gerçi... Ama işin bu yanı hemen geçiştiriliyor, pek kurcalanmadan... Geriye ise özellikle Charlotte Rampling'in rahat oyunu ve kimi sahnelerde gerçek, kimilerinde ise yapay bir maymunla geçirdiği "tatlı saatler"in seyirciyi irkilten görüntüsü kalıyor... Bu kadarı da Oshima gibi özgün bir yönetmen için çok fazla bir şey değil... TARIHTE BUGUN MIMTAZ ARIKA\ ReinharcH; Fntnatdt "HofClub te* de. çalıfirken 19S3'TE 8UGÜN,ÜULU CAz GıTAGCISt DTANGO (OrhıdolCİ ifa (ÇA/J60 RAYNHARÖ) 4? YfiflNCiA FSANSA'Pfi ĞLUJ. ÇİNGENE BİR AİLEDEN GE.LEN RElNHARDT, £AJ SOFİST/KE OeTAMLAeOA BİLE S4F ÇIN6ENB YANIYIA PİKICATİ ÇEZ£CEKTİ. »İÇ ÖĞeEfJİM GÖfZMEYEtJ O7AN&O R£INHAJSDT, OLAĞANÜSTÜ gie YETEHEKLE GİTAR ÇALAgAK ÇOK Ö KiÜZİSYEN OLMUŞTU FRAN£A VE AM£Rİ/ZA'DA DÜNYACA ÜMLİJ CAZCIUleLA ÇAC/fM/Ç(0Ut£ ELLIN67DKI, IOU/S ARMSnSOHG GİBİ), GEUELUKLE £WlN£ TÛgUNDE ÇALMfŞTI. BlfZ YAMGlN QONUCU SAKAT KALAN SOL ELINE KAfSŞlN, USTALIĞINDAN gie$£Y İ (Eleş+irel CazTaHhi, A.Erdat'Göksoy Imge. Ljayınçılık ) 16 Mayıs CAZIN OLAĞANÜSTÜ ÇİNGENESİ 50 YIL ONCE Cumhurivet Havu poslaları Londradan gelen yolcu tayyarelerinıiz, mayısın yirmi beşinden itibaren tstanbulAnkara arasında yolcu nakliyatma başlayacaklardır. Her giin sabah saaı onda Ankaradan harekeı edecek olan tayyare, on ikide İstanbula gelecektir. Istanbuldan kaikacak tayyareler de öğleden sonra üı; buçukta harekeı edeceklir. Gidiş, geliş fiallar yüzde yirmi 16 Mayıs 1936 görülmemişıir. Önümüzdeki hafta içinde İspanyaya 6.000 sandık kadar ihracat yapılacağı umulınaktadır. Fiatlar muvaridatm azlığı dolayısıile seviyelerini muhajaza ederek çift yarıın sandık taze vumuriantn beher sandığı 17 liradır. Sa/nsun mınııkası piyasasmda ihraç bakımından eheınmiyeıli bir hareket görülınemiştir. Ege ınmııkasından da vunnırta ihracatı MODERN CAZ Konser yapılmamıştır. 19361986 Almanya yumurta piyasasmda yortulardan sonra ehemmiyetü hiçbir değişıklik olmamıştır. lenzüatla 22 liradır. Bundan ınaada cıımartesi sabahı Ankaradan ve pazanesi öğleden sonra İstanbııldan ayrıca birer posıa harekeı edeceklir. İsianbulİzmir tayyare posiası ise haziranda başlayacakıır. Yıımıırlu piyusası İsianbulda son hafta içinde yıımuna piyasasmda vapur olınamasmdan dolayı bir ıhracaı faaliyeıi H o ş bir seyirlik Martin Seorsese'in ABD adına yanşan filmi, " G e ç SaatlerdeAfter Hours" ise yine bir aşk arayışının öyküsü... Akşamüstü yapılmış bir tanışmadan yola çıkarak güzel bir gece geçirmek isteyen ve sarışın bir genç kızın evine doğru yola çıkan kahramanımızın başına gelmedik kalrmyor. Parasını yitirip meteliksiz kalıyor, garip insanlarla tanışıyor, bir kadının ölümüne neden oluyor, bir cinayete tanık oluyor. hırsız diye kovalantyor, dazlak kalma tehlikesi atlatıyor. linç edilmek üzereyken zor kurtuluyor.. Ve sonunda bir "heykel kılığında" hırsızların eline düşüyor... Biıtün bunlar. Seorsese'in usta anlatımıyla gulünç, biraz heyecanlı, oldukça da acıklı bir olaylar dizisi yaratıyor perdede... YILDIRIM TIRAŞ BICAGI KÖYCEĞİZ AŞLİYE HUKUK HÂKİMLİĞİ'NDEN Dosya: 1985/207 Köyceğiz Yangı köyünden Yakup Baş tarafından Sevgi Baş aleyhine ikame olunun nesebin reddi davasında yapılan bütün aramalara rağmen davahnın adresi tespit edilemediğinden dava dilekçesinin ilanen tebliğine karar verilmiştir. lş bu ilanın yayın tarihinden itibaren 15 gün hitamında davacının üzerine yazılı bulunan 2.11.1981 D.'lu Mehmet Baş'ın babası olmadığı, üzerinden silinmesi istemine havi dava dilekçesinin davalıya tebliğ edilmiş sayılacağı, davalı Sevgi Baş'ın duruşması 17.6.1986 gününe atılı dava dosyasına katılması, veya kendisini vekille temsil ettirmesi meşruatlı davetiye yerine kaim olmak üzere ilanen tebliğ olunur. Basın: 19224 VELVELE topluluğu tahsin enderson/gltarsynt nilufer ruacan/piyano ilkın denız/us cem aksel/davul ORTAKOV KÜITÜR MERKEZİ 17 Mayıs 8616.00 500 TL ORTAJCÖY KÜLTÜR MERKEZİ Dünya Müziklerinden Örnekler FATMA UTAS (Flut), UMIT TUNAK lArp) RECEP GUMUS |Pıanrjı Cumartesi 14.00