Katalog

VfHURİYET/6 22 MART 1986 lıfat llgaz, Ballıdağ Sanatoryumu'ndan çıkarken müdür, yazarın makbuza atacağı imzayı kabul etmez: Imza yetmez, parmak basın' 7 "Sosyal Sigortalı olduğumu biliyordunuz. Ayrıca buraya kendi isteğimle de gelmış değılim. Sorup oğrenebilirdiniz durumu, tam ikı aydır, Sosyal Sigortadan..." " H i ç mi paran yok ustünde?" "Sigortalı olduğum için tum sigorıablar gibi, gideceğim yere kadar, yol paramı vereceğinizı duşunmüştüm ustelik... Boyle değil mi yani? Tum sigortalılara uygulanan yasa bu değil m i ? " Oğrenmiştim, burada çahşanların, ıktidar partısi yanlılardan oluşturulduğunu. Bu partiyle ilgisi olmayanların da turlu nedenlerle hemen atıldıklarını... Gerekırse doktorlann bile idareyle bağdaşamazlarsa bır vesileyle uzaklaştırıldıklannı... Sustuğumu görunce sayın mudür, celadetıni gösterme gereğıni duymuş olmalıydı: "Çıkamazsın, borcunu vennezsen!" "Cebımdeki para ancak bilet parama yetecek kadar..." Mudur Bey'ın önundeki telefon çaidı. Okul arkadaşım Pakıze Yelen beni arıyordu. Butun burada da herkesçe tanınan... lzmir kız lisesi başyardımcısı... Mudur şaşkınlıkla: Tüm bu işler olurken oğretmen Pakize Yelen de taksiyle gelmişti... Yanında yakışıkh bir genç... Elini sıktım: "Bugun gideceğini saruyorum, Aydın gelecekti, değil m i ? " Yanındakiru tanıttı: "İzmir'den ögrencim, Nihat!" Elime saygıyla uzandı, çekmesem öpebilirdi de . "Biiiyordum burda kaldıfıaıa!" dedi, " H i ç olmazsa a>rılmadan tanışmak istedim. Rka ettim, sayın ogretmenünden..." Taksı bekliyordu kapıda. Pakıze Yelen: "Bize gidetim de önce birer kahve içelim!" "Tamam m ı ? " dedim ıdare mudurune, "imzaladım işte. Başka..." "Tamam efendim, bir de rapor... O da hazır. Başhekimin raponı!.. tzinli çıkmadan önce bırakmıştı." altmış yıl devrimcıler ıçın çok kısa bir süre... Bunun gerçekhği şu günlerde açıkça anlaşılmıyor mu? Cidelı tutucular, kendi yetiştirdiği gencinden, aydınından korkuyor mu acaba diye dilşuniıyorum zaman zaman... Gene şu günlerde en seçkin aydınlar, oğretmenler kıyma makinesinin önune atıldı. Zekeriya Kayalar, Mehmetler, Hüseyinler, Hasan Sözenler, Ramazan Tuğtepeler, Sevil Yıldırımlar ve daha birçoklan... Operasyon furyasında tüm gidenler geri dönduler. Kastamonu'dan hemen dönenler. Mamaklara kadar gidip beraat edenler... "Biz Cide'yi, Ünye, Fatsa yaptırmayız" diye kendi gençlerini, aydmlarını harcamaya kalkışanlar, verdiklerı bılgıden öturu komutanlardan teşekkur alanlar, gözbağcılıkta kendilerine pay biçıp şişinenler, değerlı hemşerikrini hukumet önunden yola çıkaranlar, bakıyoruz yıne kolları sıvamış durumdalar bu son günlerde. Uzaklaştırdıklan kişilerin sayısıyla oğunenler Cide'lennı Suudı Arabıstan'ın bir Ûçesi haJine getirmek için tekkelerde uykularını haram edip çareler duşünuyorlar? Yeni kurulan bir iki partiyi oluşturan Kttk YU ÖltCC anlatıyor Kvrk YuSonra RIFAT ILGAZ leyelim, tuz€kmekçiler vardır işin içüıde! Değişmis yor bu kural! Değerli bir lise mudürünün, bir resim hocasının ayağı mı kaydmlacak... Imzalar hep aynı imzalardır, şaşmaz! Verdikleri bılgiden ötürü teşekkur edilen uyduruk ağalar hep! Ya da onlann yetiştirdiği, özendirdiği aynı ocaktan kişiler... Kıyma makinesinin görevi kıyma uretmektir. Makinenin ağzına eti tıkıştıranlar kim? O denli çoğaldı ki bunlar, son gunlerde! Dışandan gönderilen yöneticiler de var, en kötusü, kötü eğitimciler, kötu yöneticiler... Sorunumuz, bu kişilerin, yeni partilerin kurucuları arasından olsun görunmemeleri. Demokrasi, biraz demokrasiyi hak etmiş olanlann işi olmalı, diyorum, doğru değil mi? Ne var ki demokrasiyi yozlaştırmak için önce halkın yozlaştınlması gerektiğini bu çarıkUlanmız bizlerden çok daha iyi biliyorlar! Hem Kayserili olmak, hem de okuryazar... Bu meziyetin ikısi bir arada olanlan da var! En tehlikelisi gene de ilçelerdeki tuzekmekçiler... Gençlerini, aydınlannı ele verip elleri arkalannda meydanlarda ağzı kulaklannda şışinenler... Uğurlayıa olmakla ağa olduklarını sananlar... Rı/at llgaz 12 Eylul'den 7ay sonra Cide'de gözalia alınır ve Kastamonu 'ya göturulerek gözleri bağsorguya çeküir. Kendisine "Cıde'ye nıçin geldiğı, •nçlerle niçın ılgilendiğı vb. " sorular sorulur. Daha mra garnızon komutam aracılığı ile Ballıdağ Sanaıryumu'na kaldınlır. Bır sure sonra da "Ankara'm gelen emirle" Rı/aı Ilgaz'ın gözetim altına son mldi. 70 yaşındakı yazara ' 'Serbest olduğu, ısterse matoryumdan çıkabıleceği teblığ edıldi. " Ilk kez para verip getirttigim gazetelerde benimle gili haberler aradım, G3'suz nöbetçisiz kaldığıma. Vefalı "Cumhuriyet"imiz bizi unutmamıştı, göz Itının kaldırıldığını yazıyordu, 30 Haziran 1981 tahli sayısında. Ankara Sıkıyönetim Adli Müşavırliince durumum incelenmiş, hazırlanan dosyam sıkıönetım savcılığına gönderilmiş, tutuklanmam yoluna herhangi bir istemde bulunulmamış. Böylece Haabam Sınıfı yazan Rıfat Ilgaz'ın gozaltı durumuna a son verilmiş. Hastanede özel göruş günleri duzenliyordurn artık. )aday Orman Işletme Muduru Feyzi Kale, Cide'dei dostluğumuzu açıktan açığa surdürmcye başlaınıştı. •A altından gönderdiği çaylan, şekerieri haftada bir.aç kez kendisi getiriyordu. Gidebilirsıniz Çektı çekmeceyi, zarfın içindeki raporu uzattı: "Yakup Bey, on beş gun izinli. Yerine bugün bir doktor gelecek... Gidebilirsıniz!" >kul arkadaşım mürdümerigi getirdi lzmir'in yakından tanıdığı kız lısesinin müdur baş'ardımcısı okul arkadaşım edebiyat öğretmeni Paki* Yden de bahçesınden topladığı murdümerıkleriye ilk göruşunü yapmıştı. Şu rastlantıya bakın bir yeiek subay olan öğrencısi Nihat Bey, Daday'ın sıkıı'önetim komutanıydı, bana kolayhk gösterebilirdi. Cideli tutucular kendi yetiştirdiği gencinden, aydınından korkuyor mu acaba diye düşünüyorum zaman zaman... Şu rastlantıya bakın ki Cide'deki huzursuzlukların nedeninde baltanın sapına büyük görev düşüyor. Baltanın demiri olmasa da sapı mutlaka yerli ormandan... Kıyma makinesinin görevi kıyma üretmekür. Makinenin ağzına eti tıkışîıran kim? O denli çoğaldı ki bunlar son günlerde. Dışandan gönderilen yöneticiler de var. En kötüsü kötü eğitimciler, kötü yöneticiler... Havalar ısınrruş, sanatoryum çevresine tath bır yayla serinliği inmişti. Çevre köylülerı, en taze urünlerini hastanerruzin kapısına kadar getiriyorlardı. Müsveddelerim talan edilmediyse Aydın'la anlaşmıştık. Beni temmuzun son günu Ballıdağ'dan alacak, Cide'deki evimden geçırerek lstanbul'a ulaştıracaktı. Eğer benden sonra romanımın müsveddeleri talan edilmediyse, hemen bitirıp bastıracaktım lstanbul'da. Aydın'ın geleceği gun idare mudurunü odasına indim. Çıkacağımı, çtkış işlemimin yapılmastnı söyledim. Muhasebeci çağnldı, ne kadar borcum olduğu soruldu. Çarpıldı, toplandı. Büyucek bir sayı çıktı ortaya. Iki aylık hesabım daha da az olamazdı. "Buyruıd, odeyin!" diye fatura önüme uzatıldı. Hesap güzeldi, ama bu ödeme hiç yoktu hesapta. "Ben mi ödeyeceğim!" dedım. "Ben rapor için gelmıştim. Çıluş işlemim için..." "Para! Yatak parası... tlaç parası... Yedigin, içti6in..." Cide Rıfat llgaz Edebiyat ödülü'nu kazanan Seval Esaslı, son çıkan şiir kitabının arkasında şoyle yazıyor: "Bu çağı bir giın bin guçlukle anlatacaklar, ozanlann destan yetiştiremedikleri çag, diyecekler, goğun yer, uzağın >akın, şimdinin uzak, eskinin masal, gercegin acı, inancın kan, olumun yumruk, sevdanın korku olduğu çag, diyecekler." Ve şöyle surduruyor bildirisini yetenekli ozammız: "Dıin ne zamandı. bugun neler oldu, yann nerde, GELECEK Kl'ŞAKLARA ARM4ĞA V Emekliliğini geçirmek için doğduğu yere. Karadeniz'in şrin ilçesi Cide'ye donenRıfat Ilgaz'ın bu ilçede gençlerte bilinmiyor. 1 >ıl yalnızca 365 gun degü artık, 1 gun haşır neşir olması. jolklor çalışmalarına kanlması, bolgedeki tuiucu çevrelerin tepkisini çekti. Ama Rıfat Ilgaz'ın bolgeden esinlenerek ortaya koyduğu ede. yalnızca 24 saat, 1 saat 60 dakika değil ve ışıkta yalnızca 7 renk yok. biyat ve folklor urunlerı gelecek kuşakla'a aktaran birer armağan olarak kalacak. Yandaki fotoğrafta Rıfat llgaz Cideli hemşerileriyle birhkte. • Yine de doğuyor çocuklar, nasd emzirecegini bil"Sağol!" üyelerin gonullerinde açıktan açığa Ataturk duşman mese de bebegini coşkuyla karşüıyor anne, kadın son"Sizi sonıyor oğretmen Pakize Hanım!" dedı. Oysa Aydın'ı beklemek istiyordum hastanede. Pa lığını besleyip buyütenler. Yalnız Cide de mi? Tum suzca kucaklıyor erkeğini, dnşler 'belki yann' diyor, "Görmeye gelecekmış de... Yanında da Nihat Bey kize aklımdan geçeni bilmiş gibi: işbaşlan. gun başlan, yol başlan arasında. Karadenız kıyılarında. varmış... Sıkıyönetim komutanımız..." "Aydın'ı bizim bahçede bekleriz" dedi. "Nasd olsa tnanmak. ummak ve yakarmak yetmemişti hiçbir "Buyvırsunlar!" dedim, "Oğlum da nerdeyse geEkip atamaları kapının önunde geçecek arabayla." zaman, artık hiç yetmiyor. (...)" lir... Siz şu çıkış işlemini bitirin de.. Borçluysam naHasta arkadaslarımı görmek için dışarı çıktım. Dünyanın alışkanhktan değil, sevincinden döneceği sıl olsa emekli aylığımdan kesilir! Eğer gerekirse... Bır Işin şaşılacak yanı, yeni atamaların ekıp atamaları Bahçe saatiydı, hemen tum koğuşlar beni uğurlamak gunler başlasın diye... makbuz hazırlarsınız imzalarım!" biçiminde oluşturuluşu... Bir de bakıyorsunuz, Kayiçin çıkmışlardı. Teker teker ellerini sıkmak uzun suYarına kaç var? recekti. Hazırladığım paketi arabaya yerleştirdiler. makamla lise mudüru, sosyal bilgiler dersının öğrettmza yetmez, parmak basın Birincilik ödülünün töreninde Seval'in babası: meniyle ahlak hocası aynı bıçağın demirinden... OlaSağlıklar dıledim, hasta arkadaşlarıma. " E | e r sağlık memunı olarak atandıgim Cide'ye anyın üzerine gıden mufettış, sorguya değil takdirname Makbuz duzenlendi. Ağzımdan bir dilekçe de yaAydın, Pakize Hanımın evinde beni bulmuştu. Aznesini getirebilseydim, o günlerde Cide'de dogacaktı aldı makınede. Uzatıldı onüme. Kalemimı çıkardım, davay uzerinden tutmuştuk Cide'nin yolunu. Şu du vermeye gidiyor sanki. Suçlu tanık oluyor, okul muSeval'cik..." demişti. imzaladım. Mudür Bey onume bir ıstampa süruyor rumda ne Kastamonu, ne Cide... Bozuk yollarda son durü, muaviniyle bilirkışi. Baş suçlu mu? Mutlaka şiBız Cıdelıler gene onu bizden sayıyoruz, aldığı ödüldu: hızla arabamızı surerek, çıktık sıkıyönetim bölgesi kâyet eden dertli kişidir! Şu rastlantıya bakın ki Ci le. Değerli genç şairimizle birlikte soruyor şimdi, Ci"tmza >etmez!" dedi, "parmak basacaksınız!" nin dışına. Kaçıyorduk, ama kimden? Komutandan de'deki huzursuzlukların nedeninde, baltanın sapına de'nin en yaşlı şairi: "Nasıl olur!" dedim, "parmak, okuma yazma bil mı? Dışardan gelerflere bilgı veren tuzekmekçilerden buyuk görev duşüyor. Baltanın demiri olmasa da, sapı "Yanna kaç var?" meyenler için.. Ben ayrıca... Yazar olarak tanınırım. mi? Son gunlerde busbütun ölçüyü kaçıran tarikatçı mutlaka yerli ormandan! Hanı geç kalmış olmayalım da... heroscrilerimden mi? Ayıp kaçmaz m\?" Bundan elli yıl önce Cide'den "Yol istemeyiz! Li"Bizim usulıimuz boyle..." Ne yazik kı Atatürk benim kadar yaşamadı. Elli man istemeyiz!" diye imza mı toplanmış... Bir ince BİTTİ JTAP/YAYIN tş Bankası Kültür Yayınları Çağımızın siyasi tarihini tüm incelikleriylc yansıtan, dunya göruşünuze boyut kazandıracak bir kitap: 2O.Yuzyıl Siyasi Tarîhî' • rr YALMIZUK BANA YASAK HEY VAPURLAR TRENLER LÜNAPARK Üç Kitap Bir Arada Efcri: 1100 TL KOV tfaMI KİTAP BAYRAMI İSTMiBUL: Ankara Cad No 46 Tel 527 6 5 1 1 sirkecı ANKARA : Ziya CÖkalp Cad 57/B K1ZIİ3V Tel 3182 2 0 51 57 52 Prof. Dr. Fahir Armaoglu Oaha zengin bir kitaplığa sahip olmak, daha güzel, daha faydalı kitaplar okuyabilmek için ANDA'nın merkez ve şubelerinde başlattığı KİTAP BAYRAMI'na siz de katılın, ÖZEL İNDİRİMLİ satışlanmızdan yararlanın. ^^^ İkinci baskısı kısa surede tukcnen bu eşsiz kavnağın, 3 baskısı haritalarla zenginleştinlerekçıktî Mutlaka edinin! 1Htnk.tı KnltıtrNj\ınIan UtjnbulJa 1rnıkiTi {»•lUtcıı i/mirüt > n 1/Kıutxvı ft tsıku> \nkara dı Mfsanı\n t/mırde Kt»ruk Anlunnjj Vrfır KJtahe\ı İManbul ttı C)/fpjx Yj\m Inkıiap Kitapevı İZMİt : 856 Sok Nurhan Işhanı î/B Konak Tel 14 66 95 UANA : Adliye Arkası Eski Sigorta Hastanesi No: YAPRAK YAYINLARI • KADINLAR, SEKS VE PORNOGRAFİ (B Faust) 1250 lıra • HASTA AİLE (H. E. Richter) 1500 lıra • ÖZGÜRLÜK KORKUSU (Erıch Fromm) 1100 lıra • DOST KAZANMA VE İNSANLARI ETKİLEME SANATI (D. Carnegıe) 900 lira • SÖZ SÖYLEME VE İŞ BAŞARMA SANATI (D. Carnegıe) 900 lıra • GENÇ ERKEKLER VE CİNSEL SORUNLARI (W. B. Pomeroy) 650 lira • GENÇ KIZLAR VE CİNSEL SORUNLARI (W B Pomeroy) 650 lıra • PSİKANALİZ VE FEMİNİZM (J. Mıtchell) 1750 lıra • RUHİ SU... RUHİ SU... (Derleme. Battal Pehlıvan) 650 lıra • BURÇLAR VE YILDIZLAR (Gülten Suveren) 1500 lıra • İZ BIRAKANLAR (öner Kemal) Yakında çıkıyor • Krtapçınızdan arayınız. . • Ûdemelt göndenlir 3000 liraya kadar olan ısteklerde posta masrafı eklenır • Katalog ısteyınız Kitap dostlan için en saglam güvence. L Bir solukta okunan kitap Tufan Türenç • Ertıan Akyıldız EGIT1MIMIZIN SORUNLARI VE ÇOCUKLARIMIZ Adalet ODYAK AdaşDağıtım: Mitfıâtpasa ccd.no:28/Â Tel:344857 Ankara 69 Tel: 25 556 DOKUZ YJLDAMBERİ TVRK HUKUKÇUSVMJX HİZMETİNDE V A C A JL J\jJl\ OCAk I9.7S M1™ ÇTİHATLAR ' KAMA \T T B Ğ E EÜ LR • YURUR1 L'ĞE GİREN YASALAR1IS TUMU. BASIC Z80 MAKİNE KODU GAZETECİ Abdi tpekçi'nin romanı M'Rl 11 > • KANUN HUKMUNDE KARARNAMELER. • BAKANLAR KURULU KARARNAMELERİ, • TUZUKLER. YONETMEUİKLER... • YARGITAYDANIŞTAYSAYIŞTAY. ANAYASA VE UYUŞMAZLIK MAHKEMESİ NİN EN YENİ VE SEÇİLMİŞ ORNEK KARARLAR1.. • MALİYE VE GUMRUK BAKANLIĞI GENEL TEBLİĞLERİ. • Ayda bir yayımlanır. • Valnız abonelerine gonderilir. • 1986 yıh abone bedeli (KDV ile) yalnızca 15.840. TLdir. III «27 M M INGIUZCE numıjıjr ogpim ıtar«ıa gemaç ^rtnkterte liştiıare ogrenme* j » c» «&J*0* ayj bâs arji en yenı 0^«' n ıreloÖL ne Turi fe nın neıesınfle Dutunusaru b. l nuı <asrtnfWste<J*>itans(Srt(ît«onjrsaais«n ermctcfl' k f 3l te Inç uce y r • U II Eott«s öec •Jsbrtı dıplonu . Jtntırsjm: « le*elon eömn Ucre'i:'*»tıc rt P k. 5 8 5 Sirkecı Islanbul j ı l r o ı m b^turulatnlır SAGDA VE SOLDA program ve uygulamalar FERIDUN AKER YAPRAK YAYIN PAZARLAMA Ankara Cad Nakıpoğlu İşhanı, 60/21 Sırkecı Istanbul (Ti»l: 526 83 13) REFİK DURBAŞ BİR UMUTTAN BİR SEVİNÇTEN CAN YAYINLARI Ord.Prof.Sadi IRMAK "Sadi IRMAK; Böyle bir kitabı ancak iki kişi yazar. Biri ben, diğeri de Celal Bayar "dedi. GENÇ YAYINCILIK Piyerlotı Cad. No: 9/7 ÇemberlitaşISTANBUL " Tel: 528 38 05 DÜŞÜN SANAT DERGİSİ 2. Sayısı Çıktı T C Mitti Eğitim. Genclik ve Spor Bakani'ğı YENİ BİR DEFTER ŞİİRLER MEÇHUL BİR AŞK Hasan Huseyın J Poster: B. Brechı ozel bolumu Hasan Huseyın J V Hugo'dan şiırler Toplumsal soruşturmaşıır ve öyku yanşması Limasollu Naci öjgreUm Kurumu ISTIKLAL CAD No 193 80074 Beyoglu IST TEL 148 98 31 Yansma: P.K.13 KonakİZMtR