Katalog

27 OCAK 1986 CUMMfRtYET/11 Yabancılann belli bir ülkede "casusluk" yapması son derece güçtür En iyi ajan o ülkenin vatandaşı olandır 2 ı Casusluk dunyasında 2 an a kademe vardır. Gerektiğinde hayatlannı tehlikeye atan, her an tutuklanma tchlikesi yaşayan kademeler şunlardır: Bölge sorumlululan ve ajanlar. Bölge sorumlusu da istasyon scfıne bağhdır. Bölge sorumlusu genellikle Amerikalıdır. Ajanlarla CIA arasındaki irtibatı bölge sorumlusu kurar. Ajanlar da genellikle o ülkenin vatandaslannın arasından seçilmiştir. Bazılan para için yapar, bazılan kendi ülkelerinin siyasi sistemine düşmandır, bazılan macera için bu işe girer, bazıları da bölge sorumlusu ile olan kişisel dostluklan nedeniyle... CIA psikologlan, ajanlann güvenilirliklerini ve samimiyetlerini sürekli kontrol eder. Zaten çeşitli bölgelerde de CIA psikologlan vardır. Ajanın dostlan ile aralanndaki konuşmalar, ajanın kişiliğine iliskin raporlar. Orneğin el yazısı, surekli psikologlar tarafından incelenir. CIA, Gidüik ve Demoknasi Eski CIA Başkanı Stansfield Türner'ın anılan mstihbarat servislerinin en önemli sorumluluklanndan biri ajanlarım korumak ve yakalandıkları zaman kurtarmaya çalışmaktır. Bu hem 'ahlaki' hem de 'pragmatik' bir zorunluluktur. Çünkü biz ajanımızın yaptığı iş için cezalandınlmasına izin verirsek, gelecekte kimse bizimle çalışmak istemez. 'Adam ayartma* sistemi nedir? Bölge sorumlulanmn sözlerine, ifadelerine öylesine güvenmek zorundaydık ki bir ara "kbn olduklan", "tuuü yettfttrtldtkleri", "nasıl yasadtklan" konusunda bir araştırma yaptırttınu Gördüm ki çok başanlı bir "udam ayartma" sistemimiz var. Başanmızın nedeni bir özel sektör kurumu gibi çaltşmamız. Şirketler adam seçerken hangi yöntemleri kullamyorlarsa biz de aynen o yöntemleri kullanıyoruz. Cazetelere ilan veriyoruz. Üniversiteden başanlı dereceyle mezun olanlara, tıpkı özel sektör tihbarat faaliyeti sırasında ortaya çıkar. ömeğin bir sekreterden kabine toplantılannın zabıtlannı istese zan altında kalmaya başlamış demektir. tstihbarat servislerinin en önemli sorumluluklanndan birisi, ajanlannı korumak ve yakalandıklan zaman kurtarmaya çakşmaktır. Bu hem ahlaki hem de pragmatik açıdan bir zorunluluktur. Çünkü biz ajanımızın yaptıgı is için cezalandınlmasına izin verirsek, gelecekte kimse bizim için çalışmak istemez. Ajanlar bazen kendilerine çok güvenir ve gereksiz risklere girerek hata yapar. Bazen de ihtiyatı göz ardı ederek cesaretli adımlar atarlar. O zaman da biz şüpheleniriz, acaba çift taraflı mı calışıyor, diye. Bazen de "Ksderimlz böyleymiş" diyerek temkini elden bırakır ve açık verir. İşte bu yüzden psikologlar bizim için vazgeçilmezdir. Karşı istihbaratçılar ise bir ajammızdan şüphe duyduğumuzda başvuracağımız diğer adamlardır. Gerçi bu tür işgibi çengel attyoruz. Mezuniyetinden sonra askerliğini yapmış olanlan, bir iki isyerinde 23 sene geçirmiş olanlan genellikle tercih ediyoruz. CIA 'mn bu konudaki politikası, piyasada "binu yonüduktan" sonra geienleri tercih etmek. Çünkü CIA 'ya girdikten sonra "arazide" tek başlanna kalacaklanndan kritik kararlan hızlı ve güvenle verebilecek kadar olgunlaşmış olmalan gerek... Duşman bir ülkenin toprağında görev yaptıklan sırada sıktşmca kaçacaklan yer olmayacağt için bu hasleti elde etmiş olmalan zorunlu. etmek, takipten kurtulmak eğitimlerini gördüm. 1977 sınıfının başhca yakındığı konu, memleketlerine yaptıklan hizmet için eleştirilmelerine izin vermemdi. Onlara gerekli güvenceyi verdim ve varlıklanrun milli menfaatlerimiz için kaçımlmaz olduğunu söyledim. 1967 yılında, CIA'mn yurt dışındaki "yarmrlı ve dost •Bsorian" desteklemek için harcadığı para yılda 10 milyon dolara yükselmişti. Bu paranın büyük bir bölümü bizim sendikalar, öğrenci dernekleri, özel kuruluşlar aracılığıyla yurt dışındaki benzeri kuruluşlara aktanhyordu. Bizim sendikalar, dernekler, bir tür paravan kuruluş görevi yaparak, paranın kaynağının CIA olduğunun öğrenilmesini önlüyorlardı. Boylece bizden para alan vabana sendika ve demeklerin "Amerikan knUaa" şeklinde anılmasını da önlüyorduk. Bu öylesine büyük bir operasyondu ki Fbrd, Rockefeller ve E n büyük risk iknada ortaya çıkar En iyi ajanlar, bulunduklan ülkenin vatandaslan olanlardır. Çttnkü kendi ülkelerinde daha özgürce girip çıkma olanakları vardır. Eğer ömeğin herhangi bir ülkenin bakanlar kurulunun aldığı kararlan öğrenmek istiyorsanız ve bunu elde etmek için de Bazen bölge SEVtNÇ UZUN SÜRMEDİ Dönemin Iran BasbaJuuu Musaddık, Şah Rıza Pthitvi unfmdan 16 Ağustos 1953te düunUnm bt darbe giriştmini önledikten sonra baskent Tahran 'da sevinç gösterüeri yapümtstı. Ancak Iratüüarm bu sevind pek uzun sürmedL Çünkü bu olaydan kısa bir süre sonra Şah Musaddık'/ devirmeyi basardı. Carnegie vakfı dışında yabanalara burs veren kurumlann 196367 arasuıda harcadığı paranın üçte biri CIA'dan gitmişti. CIA aynca Baü etkisinin dışına çıkmaya çalışan bazı ülkeleri tekrar çizgiye çekmek için de çeşitli yöntemler kullanmıştı. Bunun en iyi örneği, 1953 yılında başanlı bir manevra ile Iran Şahı'nın tekrar iktidara getirilmesiydi. 2. DUnya Savaşı'ndan sonra, soğuk savaş döneminde Iran, Doğu ve Batı blokunun adeta deney alanı haline gelmişti. Muhammed Musaddıkın 1951 yılında başbakan olması o günlerin Londrâ ve Washington'unda bir tehdit olarak nitelendirilmişti. Iran'ın güçlü imamlan ve orta sınıf tüccarlan şiddetli birer komünist aleyhtan idi. Musaddıkın Şah karşıtı her hareketi komunistler tarafından hararetle desteklenmeye başlayınca, Şah'a karşı olsalar dahi bu iki güçlü sınıf, imamlar ve tüccarlar, Musaddık aleyhine dönmeye başlamışlardı. 1951 mayısında Musaddık îngiliz petrollerini millileştirince fngilizier, ortak bir hareket yapmamız için bize başvurdular. Kabul ettik. CIA hemen devreye girerek Şah'ı, Musaddık'ı başbakanhktan uzaklaştırmaya ikna etti. Ama Şah'ın korkusu, Musaddık'ı uzaklaştınrsa muhalefetin sokaklara döküleceği idi. 1953'te nihayet Şah Musaddık'ı görevden aldı. Ama beklediği de oldu. Sokaklar harekete geçti, bunun üzerine Şah da ülkeyi terk etmek zorunda kaldı. Bu arada CIA, imamlan ve tüccarlan gerek ikna gerekse rüşvet yöntemiyle Musaddık aleyhine gösteriler yapmalan için sokağa çıkardı. Diğer yandan da ordudaki adamlannı Şah lehine girişimde bulunmaya ikna ediyordu. Ordudan beklenen hareket gerçekieşti. Musaddık düştü ve işi bitti. insan kullanmıştı. Başannın nedeni şartlann elverişli oünasıydı. CIA'ya ise şartlan "kafif bir sBkclemek" dusmüştu. Gelişen tekniğin, hiçbir ajanımızın elde edemeyecefi kadar kıymetli bügileri elde etmeye yarayacağuu kavradığunız gün, artık dünyamn neresinde olursa olsun herhangi bir savaş hazırhğım haber alabüecek duruma gelmiştik. Orneğin 1978'de Kübalılann desteğindeki Etiyopyalılann Somali'ye saldırmak için Ogaden çölünde hazuiık yaptığım ulaşüğunız elektronik istihbaratçüık sayesinde haber alabilmiştik. 1979'da Sovyetler'in Afganistan'ı işgal etmek üzere birlik kaydırmalanm, Çinlilerin Vietnam için yaptıklan hazırlıklan, Sovyctkr' in Polonya sınırında askeri yijbnak yaptıklannı bu tayedeöftrebüiik batlanması anla5mnhırm uyup uymadığını da bu yöntemle kontrol edebiliyorduk. orneğin 1979'da birkaç dakika aravia önce balistik, sonra antibaüstik fttze denemesi yapuklannı öfrenip onlan SALTı ihlal etmekle suçla. ; yabilmiştik. .^ Bu konudaki olanaklanmız a' nırsızdı. Sınırsız olmaya devam ediyor. sorumlusu yeterince dikkatli davranmamış olabilir. Randevuya giderken takip edilmiştir. Bu işte somut delil elde etmek mümkün değildir. İşte bu yüzden sözleri ve ifadeleri çok iyi yorumlamak gerekir. Bu yorumu yapmak da artık seçkin bir uzmanlık dalı haline gelmiştir... tek çare bakanlar kurulu salonuna gizli mikrofon yerleştirmekse, o ülke vatandaşı olmayan birisinin bunu yapması çok güçtür. Casuslukta en büyükrisk,herhangi birisini bizim için çalışmaya ikna etmek işlemi sırasında ortaya çıkar. Bazı ülkelerde herhangi bir yabancı ile konusmak dahi o ülke vatandaşının başını belaya sokmaya yeterlidir. Bu yüzden bir ajan adayını bizim için çalışmaya ikna etmenin en iyi yolu onunla yurt dışında iken temasa geçmektir. Söz konusu aday, bir kere bizim için çalışmayı kabul ettikten sonra, bu kez onunla temas sorunu ortaya çıkar. CIA'nın teknik adamlan, iki kişinin yüz yüze geimeden haberlesebileceği hassas ve akıllı araçlar yapmava muktedirdir. Fakat yeryuzünde elektronik veya mekanik her türlü haberleşme şifresi bir süre sonra çözülmeye mahkum olduğundan, yeni metotlar için arayış bitip tükenmez. Bir ajan için en büyükrisk,is lerde hiçbir zaman somut delil elde edilemez. örneğin bir keresinde bir ajanımızın, kendi ülkesinin istihbaratçılan tarafından yakalandıktan kısa bir süre sonra intihar ettiği haberi geldi. Bana sorarsanız hâlâ hayattadır ve yeni bir kiralikle bu sefer de kendisini yakalayan istihbarat servisi için çaüşmaktadır. Bölge sorumlusu Yorum, uzmanlık dalı oldu Bazen de suc, bölge sorumlusunundur. Ajan ile temasa geçerken yeterince dikkatli davranmamıştır. Randevuya giderken takip edilmiştir. Bu işte de somut delil elde etmek mümkün değildir. işte bu yüzden sözleri ve ifadeleri yorumlamaktan başka çare yoktur ve yorumu yapmak artık çok seçkin bir uzmanlık dalı haline gelmiştir. CIA başkanhğım döneminde yeni işe aldıklanmızın 6 ay süreyle eğitim yaptıklan yeri de ziyaret ettim. Gizli haberleşme, takip Teknolojik olanaklan çok geliştirdik Bu operasyon sırasında CIA sadece çok az miktarda para ve genellikle Amerikalıdır. Ajanlar da bulunduğu ülkenin vatandaşlan arasından seçilir. Bazılan para için yapar, bazılan kendi ülkesinin siyasi sistemine düşmandır, bazılan macera için bu işe girer, bazılan da, bölge sorumlusu Ue kişisel dostluklan nedeniyle... Bizim bu alandaki basanmu mucitlere "otsıl bir araca iktiyacuuz" olduğunu söykmek ve sonra onlan büyük bir bütce ve zaman birimi ile baş başa bırakmak. R ^ * * hesap vermek zorunda olmadıklan bir sistem bu. Dünyamn parası gidiyor ama dehalardan yararlanmanın tek caresi bu. orneğin CIA, U2 uçaklanm da bo .j sistemi sayesinde gelistkdL Pro ' 1 je 1954 yılında başlatüdı. Ucak ' 1956'da uçuniStu. İki yü, dünya1 daki her uçaktan daha fazlayflk " > •• seğe tırmanma kapasitesine sahip bir ucak gelistınııek içâ».hiyli az bir süreydi. Ama yaptık... Teknolojide geri kalan Rus casusu nasıl yakalandı? Bir keresinde bir 3. Dünya ülkesinin istihbarat teşkilatı, bir Rus casusunu yakalamıştı. Teşkilatın başkanı ile sohbet ederken, nasıl yakaladıklarını sordum, anlattı. 1978 yılında bir yaz akşamı Rus casusu okjuğundan şüphelenilen bir şahıs Volk8wagen arabası ile bir apartmanın önünde durmuş. Casus yanındaki koltuğun uzerindeki çantayı açmış, içinde bir şeyler yaparken, onu takip eden ülkenin istihbaratçılan arabayı basmıs. Çantanm içinde uzaktan kayıt yapabilen bir teyp cihazı varmış. Bir iki dakika sonra yanındaki koltuğun uzerindeki çantayı açmış. İçinde birşeyler yaparken onu takip eden ülkenin istihbaratçılan arabayı basmış. casusun arabasım önüne park ettiği apartman da basılmış ve bir korgeneralin evinde casustaki cihazlann aynısı bulunmuş. Daha sonra yapılan sorgulamalannda ortaya çıkarılan plana göre araba bınanın önünde birkaç dakika durduğu sırada casusJar, birbirlerine mesajlannı ellerindeki aletier ile iletecekmiş. Tabii Rus casusunun yakalanmasının en büyük nedenlerinden birisi teknolojide geri kalmış otmalarıydı. örneğin biz, uzak mesafetere birkaç saniye içinde yuzterce sayfalık bikjiyi kapsayan "kompres" mesajlar fışkırtabilecek araçlara sahibiz. Arabanın apartmanın önünde durmak zorunda otması, Ruslann ancak kısa mesafetor için bu tür araçlar yapabildiklerinin göstergesi. Ruslar yakalandı. İNGİLlZCE KONUSUN BtLS^K'TA BUGÜN Dia GöslerU: 19.00 Sabıt KALFAGİL "Fotoğraflar" Koaser: 21.00 "TÜRK SANAT MÜZtĞl KONSERt" tnci ÇAYIRLI (Soüst) Doğan DİKMEN (ney) Uğur IŞIK (viyolonsd) Ihsan OZER (kanun) Hakan TALU (tambur) Engin BAYKAL (kudüm) CaKFoyer: 10.00 Yerliyabancı basın, fotokopi, çay, kahve, kek, kahvaltı Lokaola: 22.00 Hafif Batı Müaji önceden yer ayutmak için: BtlSAK 143 28 79 / 143 28 99 Cihangir, Sıraselviler, Sogancı Sok. 7 28 Ocak Salı Aşajıda tarih ve numaralan yazüı GÇB ve DABIer kaybolrauştur. Bulundugunda hükümstlldür. Istanbul çıkış 10.2.1984 tarih, 3456 Nolu Istanbu! çıkış 23.10.1985 tarih, 34805 Nolu 1$ Bankası Şişli Şb. 20.2.1984 tarih, 510 Nolu Caranti Bankası Dış Işler 6.5.198S tarih, 1653 Nolu Prof. Dr. Yahya ve Pars Berkmen'in ablası, Canan, Klzını Füiz lnal'm annesi, Zeynep'in babaannesi, Şişli Terakki Lisesi ÖJretmeni 26 Ocak 1986 günü kaybettik. Cenazesi, 28 Ocak 1986 Salı günü (yann), Tesvikiye Camii'nde kıhnacak öğle namazından sonra, Zincirlikuvu Mezarhgı'nda tapraja verüecektir. Çelenk göndenlraemesı, arzu edenlerin, TEV'ye bağışta bulunması rica olunur. VEEAT NEVİN İNAL'ı AİLESİ tLAN ÇATALÇA 2. ASLİYE HUKUK HAKtMLIGl'NDEN Sayı: 1982/45 Davacı Recep Behzat Şen vekili Av. Timuçin Saraçoğlu tarafından davaluar Yeni Nesriyat A.Ş. vs. aleyhine açılan Tapu Iptali davasının yapılan açık duruşması sırasında verilen ara karan uyannca: Asağıda isimleri belirtilen davalılara dava dilekçesi tebüğ edilememis olup yapılan tüm zabıta araştırmasma rağmen adreskri tespit edilemeyen davah Sariye Yıldınm (9), Şükrü Bas (11), Dursun Ali Şeker (12), Niyazi Onur (İS), Hakkı Basaran (37), Suleyman Akgun (40), Selahattin Sarkun (48), Yusuf Ziya Ağbulut (53), Fatma Kıhçoğlu (57), Adil llhan (59), Şaban Süngü (65), Osman Doğu (75), Ahmet Yıldınm (96), Kemal Bayır (109), tsmail Yıldınm (123), Mustafa Ağca (131), Hikmet öztürk (136), Yusuf înci (141), Alj Sağlam (151), 1brahim Cankurtaran (154), Fenımuz Zengin (155), Havva Bektaş (157), Ali Karagöz (169), Cevat Çeün (170), Evsal ÇeUk (191), Abdullah Açıkgöz (206),.Nigâr Yılman (214), tsmail Demir (215), Ali Rıza Muhammet Tekiner (216), Kadir Erdem (232), Ibrahim Hakkı Tarhan (237), Selahattin Çal (241), Cengiz Şengün (248), Sait Durmaz (25O)'ın durusma günü olan 18.2.1986 günü saat 10.00'da mahkememizde hazır bulunmalan veya kendilerini bir vekille temsil ettinneleri, gelmedikleri takdirde gıyap karan tebliğ edileceği, davetiye dilekçesinin yerine gecmek üzere ilanen tebliğ olunur. 16.1.1986 Basın: 877 tMEKSSANAYİ Mamulkr Dış Tic A.Ş. KARADENtZ ÜNİVERSİTESİ REKTÖRLÜĞÜ'NDEN DUYURU Üniversitemize 2547 Sayılı Kanunun ilgili maddeleri uyannca öğretim elemanı alınacaktır. Müracaat ilan tarihinden itibaren 1 (bir) ay süre ile Rektörluk Persond Dairesi Baskanlıgına şahsen yapılacaktır. Yardımcı doçent, araştırma gönrvlisi ve okutman kadrolan ile ilgili sınavlar, sınav yerı ve tanhı ilgili birimlerce ilan edilecek ve adaylara yazıh tebliğaı yapılacakıır. Adayların ünıversite mezunu veya en az 4 yılhk Yuksek öğretim Kurumları'nın ilgili bölümünu bitirmiş olmalan gerekmektedir. Konuya ilişkin diger bilgiler ilgili fakıllıe dekanlıklan ve Rektörluk Personel Daire Başkanlıgı'ndan saglanabilir. Posta ile yapılan muracaatlar kabul edilmez. Fıkullt/Bolum/Antbilim Dmlı Yırd. Doç. Arş. Gor. Okulmm A y ı k l a m » MÜHENDİSLİK MİMARL1K FAKÜLTESİ İnşaat Mühendisligi Bölumü Mekanik Anabilim Dalı FEN EDEBİYAT FAKÜLTESl Matematık Bölümü Uygulamalı Maıematık Anabilim Dalı ENGLISH CENTRE DİŞ TABİBİ ORHAN TÜZÜN KAYITLARI SURMEKTEDIR Levent, Güvercin Durağı, Gazeteciler Yapı Kooperatifı C/3 Blok, Daire 7. Saat: 913 Tel.: 164 57 25 Randevu ahnması rica olunur. Operatör Doktor Genel Cerrahi Uzmanı Mua: Mecıdiyeköy Buyükdere Cad. No: 57/5 Tel: 166 % 66 166 47 48 SAHUK Fatur..'. mcal deuektöru Mü. .el: 168 59 70 AVŞA'DA SATILIK ARSA VE TELEFON Mür: 575 52 58 1 1 Araştırma Görevlisi kadrosunda öğretim görevlisi olarak bilgisayara giriş ve bilgısayar programlama derslerını vermek üzere. KADIKOY ESKI Iskele karşısı I BAKIRKÖY I Hatboyu Cad No 16 tel 572 21 44I 570 12 70 KAZIM SARI Sular Idaresı Yolu No 31 tel 338 58 47338 83 10 | Almanya'dakiler, Türkiye'dekîler BİZİM ALMANCA'YA StZ DE ABONE OLUN Çağdaş Yayıncılık Tiirkocağı Cad. 39/41 Cağaloğtu/IST. 1981 model dört adet binek tipi Renault TL otomobiller satılıktır. Almak isteyenlerin 526 30 40 nolu telefona muracaatları. ORMAN FAKÜLTESl Orman Mühendisligi Bölümü Sitvikultur Anabilim Dalı T1P FAKÜLTESl Dahili Tıp Bölümü Halk Saglıgj Anabilim Dalı Yabancı Diller Bölümü Ingılizce Okuımanı Güzel Sanatlar Bölumü Müzık Okuımanı Resım Okutmanı Tiyatro Okutmanı Basın 11031 M.K.E. KURUMU VAŞIFU ÇEIİK FABRİKASI MÜDÜRLÜGÜ KARA HURDASI SAHASEVA HUROA NAKLETTİRİLECEKTİR Tekirdağ Kırklardi Edirne Çanakkale Balıkesir Burdur Isparta Antalya illerinden takriben 3750 ton hurda malzeme Kara Hurdası Sahasına 31 Aralık 1966 yılı sonuna kadar naklettinlecektir. Şartnameler Vanflı ÇeUk Fabnkası Müdürlugü Pk. 35 Aliaga/lZMIR, MXE tstanbul Şubesi Müdürlüğü ve Hurda Işletmesi Müdürlüğtl'nden tenun edilebilir. Teklifler en geç 6 Şubat 1986 perşembe günü saat 14.00'e kadar Aliaga Yeni Foça yolu 5. km.'deki Fabrika Müdürlüğümüze verilecektir. Postadaki gecikmelcr kabul edilmez. Kunımumuz 2886 sayılı kanuna tabi degıldir. Basın: 11150 I