Katalog

2 OCAK 1986 KÜLTÜRYAŞAM CUMHURİYET/5 YOTN DÜNYASINDA SANAT EDEBTOT HAYVANLAR is\L4iL GCWEÇ Üç kıtadan üç değişik şür kitabı Kara Ada Şiirleri / Pablo Neruda / Çeviren: Sait Maden / 300 sayfa / BFS Yayınları. Akkor BUmeceler / Nelly Sachs / Çeviren: Necmi Zekâ / 62 sayfa / Adam Yayınları Yaban Balı özgürlük Kokar / Anna Ahmatova / Çeviren: Güneş Acar / 76 sayfa / Ada Yayınları REFİK DURBAŞ Pablo Neruda, 1971 yıhnda Nobel Edebiyat ödülü'nü kazanan, dünyaca ünlü Şilili şair. Kara Ada ise Şili kıyılarında, Valparaiso'dan kırk kilometreuzakbkta bir yer. Neruda, buradaki evinde şiire ve eyleme adanmış ömrünün muhasebesini yaparak, geçmişten geleceğe izlenimlerini dizelere döker. Ve bu dizeler şairin altmışıncı yaşında beş cilt olarak "Memorial de Isla Negra" adı altında yayımlanır. Yağmurun Doğduğu Yer, Labirentte Ay, Acımasız Ateş, Kök Avcısı ve Eleştirici Sonat başlığını taşıyan beş bölümde Nenıda, "ŞUi'nio güney ormanlannda geçen kimsesiz, iirkek çocuklugunu, evrenin gizleri karşısında yasanan ilk şaşkınlıgı, şiirin nyaıuşuu, ilk aşklaruu, diinyanın kavranmaya başlanmasını, şiiri bir siyasal eylem aracı olmaya yönelten tspanya iç savaşının anılarını. doğadan saglanan dersler ve görgüleri, bir de günlük ugraşlar, sevinçler, düşkınklıklan ustüne bir söyleşiyi" çoksesli bir şair kimliginde şiirin gundemine getiriyor. Kendisinin "Çağdaş yanndan kovulmuş, ama insanoglunun özlemlerine kök salmıs iosancülığın yolunu aramalıydım. Ve evrensel şarkıma basladım" diye nitelediği bir şiirler toplamı "Kara Ada Şiirleri." Nenıda'nın bu önemli yapıtını diümize kazandıran Sait Madikkati çekiyor. Fırtınab ve çüeli yaşamının izleri bütün şiirlerinde bu duygu yoğunluğunun ana damarını oluşturmuş Ferit Edgii'nün deyişiyle "bir kavga şairi degildir o, yaşamın şairidir." "Yaban Balı Özgürlük Kokar", Ahmatova'nın ilk ününü kazandığı "Akşam" kitabından seçmeler yanında "Üahi" adını taşıyan son ürünlerinin bütününü de kapsıyor. Kavganın, eylemin duyarlı ve duygulu şiirini yazan bir şairi tanıma fırsatını veren başanlı bir şür derlemesi. Ahmatova'nın öteki kitaplannın bütünüyle dilimize kazandırılması dileğiyle. Üç kıtadan değişik anlayışlarda değişik bakış açılarıtu şürsel düzlemde yorumlayıp açımlayan üç şairin ürünleri... Üzerlerinde durup düşünülmesi, yeni tadlann duyumsanması gereken üç kitap... KİM KİME DUM DUMA BEHİÇ AK var nıe aoaen tıfjalıkıen alh au htr4W «rabftk İMh iannmok ıçm can abuor. 0ı de &uno raâmen kalar oâhnla bt ity lı b, il*hfafann. b> &* ^ ' n BİR ÖMRÜN MUHASEBESİ Pablo Neruda, "Kara Ada Şiirleri"nde, Şili kıyüannda Kara Ada'daki evinde şiire ve eyleme adan Gölgeleri kitapçı raflarının armış ömrünün muhasebesini yapıyor. ka bahçelerine düşüp ilgisizliğin, den'in deyişiyle "şiirle, yaşam karşısında dili tutulmuş birinin, okur beğenisinin çıkmaz sokakla, tarihle, her şeyle içtenlikli bir binbir güçlükle yeniden yarattı larında dolansa da şür kitapları gı bir dili işler; bilmecelerin di yaşamın gündemindeki yerlerini besaplaşma." Nellj Sachs da Nobel Edebi li, dilin de bilmeceleridir o yüz koruyor. Elbet son aylarda yayımlanan çeviri şür kitapları bu yat Ödulü kazannuş Alman asıllı den." kadar değil. bir şair ve oyun yazan. 1966 yıhnda Samuel Joseph Agnon'la Üzerlerine üç beş satır söyleTl aşamın Nobel ödülü'nü paylaşan mesek de adlannı anarak bağlaSachs'ın yapıtlannın ülkemizde Mitolojiden çağdaş uygarüğa yalım yazımızı: Walt Vv'hitman, yeterli ilgiyi gördüğü söylene çok çeşitli bir kültürel kaynak "Çimen Yaprakları" (Hazırlamez. tan beslenen bir şiir birikiminin yan: Memet Fuat) Langston göstergesı "Akkor Bilmeceleri." Hughes, Sıkı dokunmuş şiirler Şürseverler katında bakalım (Türkçesi:"Alabama'da Şafak" Ergin Koparan); Yevbeklenen ilgiyi görebilecek mi? tuşenko, "Babi Yar"(HazırlaNetty Sachs'm geç dönem urüyan: Ülkü Tamer); Tagore, "AşAnna Ahmatova'nın "Yaban nü şiirlerinden bir demet "Akka Çagn" (Türkçesi: Tarık Durkor BUmeceleri" adı altında ya Balı Özgürlük Kokar" başlığmı yımlandı. Özgün adı "Glühen taşıyan şiirleri ise şairin çeşitli ki sun K.); Mallarme, "Zarla Şans de Raetsel" olan kitabı dılımize taplarından derlenen urünlerini Dönmeyecek"(Türkçesi: ErdoAhmatova'nın ğan Alkan); yine Mallarme'den Necmi Zekâ kazandınruş. Zekâ, kapsıyor. kitabın başına yazdığı kısa ön 19191957 yılları arasında ya Mazhar Candan'm çevirip dersözde şöyle değerlendiriyor yımlanan sekiz kitabından seçi lediği "Şür Üzerine DüşünceSachs'ın şiirini: "Nelly Sachs' len şiirleri Güneş Acar çevirmiş. ler"; Octavio Paz, "Uzak Komın şiiri sıkı dokunmuş bir şiirdir; Bugüne kadar yeüşmiş en bü ŞB", (Çeviren:Adnan Özer); Niyonımlara kolay kolay teslinı ol yük Rus kadın şairlerden biri colâs Guillen, "Adara Eden mayacak denli katı. ama dupdu olarak ünlenen Ahmatova'nın Sözler" (Türkçesi: Ali Cengizrtıdur. Yaşadıklan. gördükleri şiiri, guçlü duygu yoğunluğuyla kan). P İ K N İ K PİYALE MADKA Bir öykü kitabı üzerine notlar Bir Eski Balerin / Feyza Hepçilingirler'in öyküleri / 112 sayfa / Cem Yayınevi tapçıda görür görmez aldımdı. Okumaya kalmadan, şu sunuyla imzalanmışı çıktı postadan: "Sayın Şadan Gökovalı'ya, Gorulmüştür" adh öyküsunden. ŞADAN GOKOVALI Şu son tümce>n yazdıktan son tlk kitabıma gösterdiği ilgiyi unutmayarak, "Sarı yaşmak atıvermiş yüzüne ra, açtım "Bir Eski Balerin"in 100. sayfasuıı. Dörtlük şöy teşekkürle ve dostlukla. Ayın bulutlardan bakışı gibi 3.XII.1985" Gul memeler buram buram leymiş: Satın aldığım kopyayı, sevditerlemiş "Sarı yaşmak atıvermiş yüzüne ğım, kitapsever birine armağan Çiğin goncalardan akışı gibi..." Mehtabın bulmtan bakışı gibi Seviyorum Fevza Hepcilingir Gül memeler burcu burcu ettim. Kitabı, bir Antalya otobüs ler öykülerini. Buluşu, sihirli örterlemiş yolculuğunda okudum. Bitirdikgüsü, şürli dili sanyor beni. Bu Yağmurun güllerden akışı gibi." te, arka kapak içine şu notu yazının altbaşbğı altına aldığım ilk öykü kitabı "Sabah Yolcu düştüm: dizeler de, bu yazuna konu ede lan"nı zevkle okuyup sevgiledi "Doğalm görkeminin farkmda ceğim kitabının "Er Mektubu ğim için, "Bir Eski Balerin"i kiFeyza! öykünün kalıbını kırmalı ama. öykü sımrlarını daha bir zorlamalı galiba. Onu öykünmemek üzre Cortazar'ı ömek alabilir meselâ..." Okuduğum kitabın arka sayfasına düştüğüm nottan yola çıktığıma göre, şunu da açık edivereyim: Kitabın her öyküsünün altında da, o öyküyle ilgili görüşümü özetledim. lzninizle, o notları sondan başlayarak aktarayun: "Üç Nokta Bir Çizgi"nin notu: "Duyarlı, seçmeci bir gözlem. Usta işi işleme." "Er Mektubu Görülmüştür"ün devşirdiği görüşum: "Erken '60larda Yedeksubayken, şiir diye çiziktirdigim satırlann başlığını sevmişti ozan Arif Karakoç: Er Mektubudur, Gorulmüştür." "Adı MasaT'ın şerhi: " YÖK masah. Dikensiz gül bahçesi mi, avcısız köyün kurtları mı? Ya, "Çiçekh" DaUar Kıyımı"mn payına düşen? "En güçlü öğretmen olmalı; öğretmen en güçlü olmalı." Efendim; "Bir Eski Balerin"i okuyanların hepsi görüşüme katılmak durumunda değil elbette. "Anaç Yaprak" şu göruşümü hak etmiş: "Renkli bir dolmuş yoleuluğu senaryosu." Sondan başlayan yolculuğumuzda sırası gelen öykünün adı "Ürkü Kuşunun Kanat Izi". Ve işte notu: "Gerilim. Birden ziyade f i nal..." ÇIZGILIK KÂMtL \USARACI Yayın raporu DOSTUM MOZART Yazan: Nadir Nadi/224 sayfa/Çagdaş Yayınlan Cumhuriyet'in başyazan ve simgesi Nadir Nadi, 8 yaşındayken Ankara'da babasının zorlamasıyla kemana başlamış, daha sonra çauşmalarını Istanbul'da sürdürmüş. Önceleri bu işin kendisine "çok tatsız" geldiğini gizlemiyor. .\ncak Mozart sayesinde kemana ve müziğe ısındığını açıklıyor. Nadir Nadi'nin "Dostum Mozart"ı, ömür boyu süren bir sevginin, bir "müzik arkadaşlığı"nın öyküsü. Aynı zamanda da, müzik tarihiyle ilgili kitaplann pek yayımlanmadığı ülkemizde bir umut ışığı, buyük önem taşıyan bir "ilk adım". AYRILIKTAN SONRA Jean Rhys'in romanı/Türkçesi: Nili Bilkur/158 sayfa/Can Yayınlan Sonra"da goreceğiniz gibi Jean Rhys'in yazdıklan kolay aşınmayacak. BRECHT'LE YAŞAMAK (Çalışma Giinlüğü) Bertolt Brecht'ten derleyip çeviren: Yılmaz Onay/168 sayfa/Kalem Yayıncılık Büyük tiyatro adamı Bertolt Brecht'in iki ciltlik "Çalışma Günlügü"nden (Arbeits Journal) seçme bölumlerin oluşturduğu bu kitap, 19381955 yıllalinas, daha sonra Costa Gavras için "SıkıyönetinT'i hazırladı. Yves Monland'ın başrolünde oynadığı film gösterildiği her yerde büyük ilgi gördu. 1970 yılının ağustos ayında, Güney Amerika ülkelerinden Uruguay'da Tupamaro gerillalan tarafından kaçınlan Amerikalı Dan A. Mitrione'nin öyküsü olan fılmin senaryosu 1974 yıhnda Turkçeye de çevrilip basılmıştı. Bu kez, Ülkü Tamer'in senaryoyu romanlaştırması ilginç bir deneme, en azından konuyu daha rahat izleyebilmeyi sağlayan bir çalışma. RÜZGÂR DURDURMA AĞAÇ Y\ŞKEN EĞİLİR KEMAL Gö DE6ERLEMDiRME5Wi VAPTıL^R TARİHTE BUGUN MÜMTAZ ARIKA* 2 0cxtk AKTÖR EM/LJANNINGS fSSO'PE 8UGUÜ, ÜNLÜ ALMAM OYUNCUSU EMIL TAUUtHGS(YAHNitJ6S') , 64 YAŞINOA ÖU>Ü.I906'OA MAr IZ£INHA8DT'/N TİYATZOSUNOA OYUNCULUĞA &AŞLAYAH JANNlH6£,SesSıZ S/NBMA DEVRlNıN VE ÖZELÜICLE PB ALMAN PIÇAI/OeUMCU CEKSPGESYDNİSr) FİIMLE&NİN EN ÖNOE GELEN\ OYUKCuLARtUDAHDl. OBADA, "Sou SOCEA/ ADAM*Q9ZS) VE "VAey£TEn(i9Z6) S18I LASOA eot ALM/ŞTf. İ92£'DA AMe£lt£A'yA SıOEN 6MIL JAMNlNGS, "TBNPEKJ ŞEYTKU* (THE \f/AY OF ALL FLESH) ÜLMİYLEJ İUC Ll ERKSK OYUA/CU "OSCA£"/M İSİO'PA, MAfSLSNE PIETISICH ttE Ç£Vt&DlC( 'K4AVİ MELEk"FİUAİNPE /££ £N UNUTULMAZ e.OLLER.lUDEH TAKVİMt Adnan Özer'in şiirleri/55 sayfa/ İmge Yayınlan rı arasında çeşitli ülkelerde çalışmayla geçen bir omrün özeti. Brecht'in günü günune yaşarken neler düşünduğunü, neler tasarladığını, kimileyin kendi yapıtlarını nasıl değerlendirdiğini, kimlerle buluşup neler konuştuğunu bu kitaptan izliyoruz. Kitabın sonuna, Brecht'in çeşitli dönemlerde çekilen 43 fotoğrafı eklenmiş. Türkçede Brecht imzasını taşıyan bu 38. kitabı edinmelisiniz. 1981'de yayımlanan "Ateşli Kaval" ve 1982'de yayımlanan "Çıngırağın Ölümü" adh şür kitaplarıyla, Pablo Neruda ve Victor Jara çevirileriyle tanıdığımız Adnan Özer'in üçüncü şiir kitabı "Riizgâr Durdurma Takvimi." Özer'in yeni kitabı "Rüzgâr Durdurma Takvimi", "Darbı Mesel", "Mermer Adası Günleri" ve "Mahvolma Sebepleri" adh bölümlerden oluşuyor. Adnan Özer, özellikle "Mermer Adası Günleri" ve "Mahvolma Sebepleri" adlı bölümlerde düzyazj şiire yöneliyor: "Ruhunu giyiniyor deniz, lodostan içoğlanlannın tuttuğu tüller altında. Küçük iç denizim benim: Tepetaklak olmuş kuğu heykeli. bir denizcinin nıbunu giyiniyor, daha iyi bir deniz olmak için." K Ülkemizde, yıllar önce yayımlanan "Günaydın Geceyansı" adh romanınm tanıttığı Ingiliz kadın yazar Jean Rhys, "Geniş Geniş Bir Deniz"in ardından bu kez de "Aynlıktan Sonra" iie Turk okuruna ulaşıyor. 1930'da yayımlanan "Ayrüıktan Sonra" yazann üçüncü kitabı. Uzun yıllar Paris'te yaşayan, tngiltere'ye döndüğünde kimse tarafından anımsanmayan Rhys, ancak ömrünün son yıllarında üne kavuşabildi. Kitapları ülkesinde büyük yankı uyandırdı. Birçok yabancı dile çevrildi. Ama 70'inde yakasına yapışan bu ün Rhys'i sevindirmedi. Ünlenmekte gecikmişti, ama "Aynlıktan "Aşkta taşralılığın zoriugu." Bu, "Mor Üstüne Yazılmış"ın dipnotuydu. Var bir de "... Atın Önünde Et..." öyküsü ki; derkenarı şöyle: "Çogul yahıızhk... Bolluk içinde doyumsuzluk... Anlaşılamama..." "Coincididentia oposititorum..." SIKIYÖNETtM Ephesos'lu, Blosonoğlu HeFranco Solinas'tan rakleitos'un bu öğretisini, Hepçilingirier'in "San Kır Çiçekleri" romanlaştıran Ülkü öyküsünün altına not ettim. Tamer/ 127 sayfa/ Kavram "Yazann sancısı... Okurun da Yayınları var..." Bu notum, yazarımızın Pontecorvo'nun "Cezayir "tküşim" öyküsünün altında yer Savaşı" ve "Queimada!" fılmaldı. lerinin senaryosuyla üne eren So"Altın Gibidir Oglum" öyküsune lâyık gordüğüm görüş: "Çelişki: Anababa; kızogul. CUMHURÎYET KÎTAP KULUBU'NDEN HABERLER Belirsizlik..." "Tedirginlik" tek sözcüklük 097.431 Pay Kavgası / Peride gurluk Kokar / Anna Ahmato yorumum, Hepçilingirler'in Yazarlar 1985Hn Celal, 001.048 Yaban Balı Öz va. "Dar Yerlerin Karanhğı" öykükitaplarmı seçti... sünün altındadır. "Gerdek"te "sürprizli sonuç" Cumhuriyet Kitap Kulübu 'nün AYD> EN ÇOK SATAN KİTAPLARI var. Ocak1986 kataloğunda yazarlaROMAN ÖYKÜ 4.12.19851.1.1986 nn okuyup beğendikleri kitaplaBaştan sona okuyup, düştüra yer veriliyor. Clkemizin önde ğüm notları sondan başa aktarFiyatı: Kod: Kitabın Adı / Yazan: gelen edebiyatçılan 1985 yılı için Sıra: dığım "Bir Eski Balerin" kitabı021.236 Beyaz Kale / Orhan Pamuk 700 1 de yayımlanan ve ilgi çeken üç na takdim tehirie adını veren 002.067 Sevgili Arsız ÖlümfLattte Tekin 682 "Eski Bir Balerin" öyküsünün 2 kitap adını vererek, Kitap Kulü29 700 104.901 Dizi: Klasik Büyük Romanlar/21 cilt bu üyeleri için ytltn kitabını seç3 benden aldığı not: "Psikolojik tiler. 40U aşkın yazar, sanatçı ve A 021 228 Şudaki İz / Ahmet Altan 1100 Çözümleme..." 002 152 Ihtilali Nasıl Yaptık?/Aziz Nesin 5 eleştirmen tarafından belirlenen 636 Feyza Hepçilingirler'in, "Bir 152 315 Ortadireği Yıkan Ayı/MuzaHer İzgü 6 sonuçlara gore, yılın en beğeni550. Eski Balerin"den ödüller bekle7 len 5 kitabı kodlanna göre şöy021 240 Bütün Kuşların Uykusu/Zülfü Livaneli 700mesi nasıl doğalsa; yazanmızle sıralanıyor: 021.236 Beyaz Ka002 224 Berci Kristin Çöp Masalları/Latife 8 dan, ilk iki kitabındakileri aşan le/ Orhan Pamuk, 002.243 KaTekin 545 öyküler beklemek de biz okurlaranlığın Cunü / Leyla Erbil, 9 021 901 Dizi: Latin Amerika Edebiyatı/24 kitap 28 490 rın doğal hakkımızdır gibi geli066.032 Gece / Bilge Karasu, 152.317 Ona Sevdiğimi Söyle / Tarık Dursun K. 10 500 yor bana. 50 Y1L ÖNCE Cumhuriyet Moskova''da Türk resim sergisi 2 Ocak 1936 1936/1986 mumessilleri, kordiplomatik ve basın erkanı hazır bulunmuşlardı. Açım söylevini MOSKOVA 1 (ÖZEL) Voks direktörü irad etti. Bu Bugün saat I 'de Rusya Guzel söylevden sonra kafıle San'atlar tşçilerinin kooperatif başkammız îstanbul saylavı birliği atölyesinde ilk Turk Salah Cimcoz kısa bir nutukla resim sergisi açıldı. Açım ressamlarımıza gösterilen töreninde Sovyet Kültür alakayı kaydederek dost Rus Bakanı Bubnof ve refikaları, hukümetıne teşekkur etti. sefaretimiz erkanı, hariciye Ressamlarımızdan İbrahim eserleri çok beğenildı, Çallı ile Rus san 'atkarı methedildi. Resimde ince Profesör Graber söz alarak kritiğiyle tanınmış ve yeni son on iki yıl içinde yeni Türkiyeyi yakında ziyaret Türkiyede güzel san 'atlar etmiş olan Kültür Bakamnın sahasında yapılan buyük refikası Olga Bubnova terakkileri izah ettiler. Sergimiz san 'atkarlar arasında sergimiz münasebetile bugünkü tzvestiya gazetesinde umumiyetle çok güzel özel bir makale yazarak intıbalar hasıl etti. ibrahim ressamlarımızı birer birer Çallımn, merhum Namık tetkik etmiştir. Ismail ve Bedri Rahminin İNSAN HAKLARI DOSYASI ALTINA HUCUM BTRAVEN B. TRAVEN Okay Türkçesi: Gönensin Fiyatı 650 TL ERBİL TUŞALP INSAN" BİR AYDA 2. BASKI Tekin Yayınevi ALTINA HÜCÜM Fıvaır 770 TL. IKDV dahılf 0DA YAYINLARI, Babıali Cad. No: 19/3 Cağaloğlu / îstanbul Tel: 527 39 53