Katalog

Üniversiteye hazırlamada iddialıyız Lise sonlar 2 Eylül Beklemelüer 23 Eylül (Sabah) Lalelı 528 64 37, Şehzadebası 522 75 74 KAVRAM DERSANESİ Cu m h u r iyet 62. Yıl; Sayı: 21916 Kurucusu: Yunus Nadi Salih BozokCemil S. Bozok (Başyaver Salih Bozok ve oğlunun anıları) 750 Lira Çagdaş Yaymları Tıtı4ocağı İ9/41 Cağatoğlu Istanbul HEP ATATÜRK'ÖN YANINDA 100 TL. <KDVOMJ) 2 Eylül 1985 Pazartesi Evren'deıı u> anlar Bugün susması gerekenler bile hergün konuşuyor Anayasayt delmefc Afta çatlak ses: isteyenlcr: 1982 Parlamentom uzun, anayasanın 14. maddesinde Anayasası'na karşı çıkanlar şimdi anayasanın geçici 15. sayılan, devletin maddesiyle uğraşıyorlar. varlığına karşı işlenmiş Yanlış tefsir etmek suretiyle suçlann da bu madde ile işe başlamak Kendilerince birtakım istiyorlar. Eğer muvaffak tefsirler yaparak af olurlarsa anayasada kapsamına almması delik açarak, ardından tekliflerini zaman zaman bu delıği gittikçe ortaya atan iç ve dış genişletmek mihraklann bu çatlak suretiyle sırayla diğerlerini seslerine itibar getirecekler. etmeyeceğine inamyorum. ölüm cezastna referandum: Ölüm cezasının kaldırılması konusunda belki ben çok katı ye yanlış düşünüyor olabilirim. Eğer öyle kabul ediliyorsa bunun en salim yolu ölüm cezası kalksın mı kalkmasın mı konusunu halkın oyuna sunmaktır. Böylece bize baskı yapan bazı Batılı dostlarımıza da gerekli cevap vehlmiş olacaktır. \ Türkiye Büyük Millet Meclisi 3. yasama yılına başladı Komşu ülkelerden eşktym Yurdumuzun ufak bir yöresinde cereyan eden şekavet olaylarınm demokratik sisteme geçiikten sonra hız kazanmış olmasının altında yatan gizli planlan iyi değerlendirmeliyiz. Bu eşkıyalar maalesef komşu ülkelerde eğitim görüp beyinleri yıkandıktan sonra silahlandırılıp ülkemize sızdırılmaktadır. saat 14.50'de Meclise gelişinde askeri törenle karşılandı. Saat 15.00'te Meclis Başkan Vekili Turgut Kunter, Başkanlık Divanı'nda yerini aldıktan sonra, "Yasama yılının yurdumnza ve milletimize bayırlı, ugurlu olması" dileğinde bulunarak uyelere çalışmalarında başanlar diledi. Kunter, Cumhurbaşkanı'nın yasama yılının açış konuşmasını yapacağını bildirdiği sırada Cumhurbaşkanı Kenan Evren, ayakta alkışlarla Başkanlık Divanı kürsüsüne geldi. Bu sırada bando, lstiklai Marşı'nı çaldı. Evren, ayakta alkışlarla başladığı konuşmasının ilk paragra(Arkası Sa. 8. Sü. 3'te) hareket getirdi Haber Merkezi Kurban Bayramı ve 30 Ağustos Zafer Bayramı'nı içine alan "uzun tatü"sona erdi. Yaz tatilinide bitiriyoruz. Binlerce kişi bugün işbaşı yapmak üzere büyük kentlere geri döndüler. Eylül ayı, iç ve dış siyasetin yanı sıra ekonomiye de bir "tanhhk"getirecek. Bir dizimal ve hizmet zam bekliypr. Okul derdi, yakacak sorunu baslayacak. tste, "sorunlar takvimi". Akaryakıt zammı kapıda Hükümetin, akaryakıt ürünlerine 15. zammı bugünlerde bekleniyor. 18 hazirandan beri zam görmeyen akaryakıt zammının arkasından elektrik ve KÎT zamları gelecek. MECLİS BAHÇESİNDE GÖSTERİ TBMM'nin yeni yasama ythna başlaması dolayısıyia ilk tören dün TBMM bahçesindekl A taturk Anttı'na çelenk konulmasıyla başladı. Necmettin Karadumatı'ın görev süresi dolduğu için en yaştı baskan vekili olan Turgut Kunter, Atatiirk Anıtı'na çelenk koydu ve saygı duruşunda bulundu. Törene, HP Genel Baskanı Gürkan, MDP Genel Baskanı Söylemezoğlu, Necmettin Karaduman, mUletveküleri ile Meclis personeü katüırken, hiçbir bakanın törende bulunmadığı gözlendi. Daha sonra Meclis Parkı'nda AnkaraBuyükşehir BelediyeBandosu konserler verdi, Devlet Halk Danslan Topluluğu dagösterilerde bulundu. Gösterisürestnce görev süresi sona eren Meclis Bafkam, çevresi kalabalık bir yurttas topluluğu ve çocuklar tarafından sarıldı. (Fotoğraf: a.a.) ANKARA (Cumhuriyet Biiroso) Cumhurbaşkanı Kenan Evren, TBMM'nin 17. dönem 3. yasama yılını açış konuşmasında, Meclisi "gayri meşru" ve "gayri hukuki" tanımlayabilecek kadar ileri gidenlerin olduğuna dikkati çekti, "Susan Türkiye yerine konuşan Türkiye rnantıgının bu ülkeye nelere mal olduğunu hepimiz biliyonız. Kaldı ki, bugun susması gerekenler bile her gün konuşmaktadıriar" dedi. Tarihin tekemir etmemesi için gecmiş ojayların iyi değerlendirilmesini isteyen Evren, "bizi aynı dunımiara getirmek isteyen guçlerin ber zaman olduğu gibi bugün de faaliyetlerini sürdürdüklermi" söyledi. EvTen, "Demokrasi adını ber gün agızlarından eksik etmeyenlerin, Turkiye'de demokrasi var mıdır, yok mudur münakasası yapanlann, kendilerini demokrasi kahramanı gosterme çabası içinde bulunanlann arzuladıklan sistemin bugüne kadar nelere mal olduğunu ve bundan sonra neye mal olacagını, neyi getirip neyi götürecegini akücı bir yaklaşımla, iyi degerlendiretim" dedi. Cumhurbaşkanı Evren, 20 dakika süren konuşmasında, güneydoğu bölgesindeki olayların 12 Eylül döneminde degil de, demokratik sisteme geçtikten sonra hız kazanmış olmasının altında yatan gizli planlara dikkati çekerek, "Bu eşkıyalar maalesef komşu ülkelerde egitim gorüp beyinleri yıkandıktan sonra silahlandınlıp ülkemize sızdırılmakta, sıkışlırıldıklannda yine aynı ülkelerde bannma imkânı bulabilmektedirler" dedi. Af kapsarnının çok iyi değerlendirilmesini isteyen Cumhurbaşkanı, devlete karşı işlenmiş suçlann af kapsamına aünması yolundaki iç ve dış mihraklann çatlak seslerine Mecliste itibar edilmeyeceğine inandığını vurguladı. Anayasanın değiştirilme girişimlerine değinirken Cumhurbaşkanı Evren, şimdi yanlış tefsir etmek suretiyle anayasanın geçici 15. maddesiyle uğraşıldığjnı, kaydetti, "Eger muvaffak olurlarsa, anayasada delik açarak, ardından bu deligi gittikçe genişletmek suretiyle sıraya diğerlerini getireceklerdir" diye konuştu. Evren, ölum cezasının kaldırılıp kaldırılmaması konusunda en sağlıklı karan gerekirse bir referandumla halkın verebileceğini bildirdi. Cumhurbaşkaru Evren, dün Vergide eeza Zamanında ödenmeyen kamu alacaklarına zamlı ceza uygulamasına bugun başlanıyor. Gecikme zammı olarak yılda yuzde 75, tecil edilmiş alacaklara ise yüzde 54 gecikme faizi uygulanacak. Gecikme cezası olarak ilk ay içinde yüzde 10, sonraki beş ay içinde yüzde 7, daha sonraki dönem için de yüzde 5 faiz işletilecek. Bu arada gümriik vergisi erteleme faizi de yeni uygulamaya koşut olarak yüzde 54 yükseltildi. Sokak zammı Emlak vergısı ıçın saptanan yeni rayiç bedeller 16 eylül pazartesi günü vergi dairelerinde asılarak ilan edilecek. 15 milyona yakın emlak vergisi mükellefi yeni beyanlannı 1986'nın mart ve ağustos ayları arasında verecek. Yazar kasadan Zorunlu yazar kasa uygulamasına fiilen bugünden itibaren başlanacak. Yazar kasa kullanımında yıllık cirosu 120 milyon lirayı aşan mükellefler için süre önceki gün doldu. EVREVİN KONUŞMASI İÇİN NE DEDİLER Ambalaja dikkat Sanayi ve Ticaret Bakanlığı'nın kademeli olarak başlattıgı ambaJaj standardı uygulamasına 15 eylulde toptana asamasında başlanacak. Ambalaj standardı uygulaması uretim asamasında 15 ağustos tarihinde başlatılmıştı. Inönü: Hürriyetlerin geUştirîlmesi muhalefete düşüyor Clndoruki Değerlendirme yapmaya gerek duymuyorum. Meclisin açüması değıl, kapatümaması önemli. Gürkmu Af ve anayasa konusunda tavrımız değişmeyecektir. Tekdal: Inanç, düşünce ve siyasal görüşlerin açıklanmasmdan doğan mahkumiyetler af kapsamına alınmalı. Keçeciler: Gayet iyi ve güzel bir konuşma. ölüm cezası anayasamızda vardır, tatbik edilecektir. Söylemezoğlu: Yorum yapmam mümkün değii. Ancak açış konuşması yapmasından fevkâlade memnunuz. CANAN YAZGANGİL VE BETÜL UNCULAR 'IN MECLtS NOTLARI Zamlı telefon Bugünden başlayarak kentiçi fazla konuşmalardan 40 lira alınacak. Otomatik ya da memur aracılığı ile yapılan kentlerarası konuşmalara da yüzde 33 oranında artınmlı ücret uygulanacak. Kömftre ynzde 5 Isınma amacıyla kullanılan kömüre yüzde 5 oranında zam uygulamasına bugün başlanılacak. Kömüre ilk olarak ağustos ayında yüzde 10 zam yapılmıştı. Zammın ikinci bölümü bugun, ilçüncü bölümü de 1 ekimde uygulamaya girecek. Böylece ısınma kömurü fiyatına üç ay içinde yapılan toplam zam yüzde 30'a ulaşacak. Istanbul'da da Anakent belediyesinin tonu 12 bin liradan ucuz kömür satışlanna bugün başlanacak. 15 tondan az istekler ilçe belediyelerince, çok olan istekler ise anakent belediyesi'nce karşılanacak. Çarşamba günü Bakanlar Kurulu'nda görüşülecek Eldem: Af taslağı hazır AFfTNKAPSAMI Taksimetrelerin açılışı Istanbul'da taksi, dolmuş ve minibüs taşıma ücretlerine yüzde 20 oranında yapılacak zammın görüşulmesine bugün başlanacak ve belirlenecek ücretler 15 eylüle değin yürürluğe girecek. Buna göre taksimetrelerin açıüş ücreti 250, kilometre başma 125, dolmuşlarda da en kısa mesafe 90 lira olacak. Taşar: Anarşistler ve bölücüler affedilmemeü ANKARA (Cumhuriyet Burosu) ANAP Genel Sekreteri Mustafa Tasar, bölucu ve anarşik hareketlere katılanlara af çıkanlmasına karşı olduğunu söyledi. Taşar, Cumhuriyet muhabirinin af konusundaki sonısunu yanıtlarken, "Af kanunu bu donem Meclis gündemine gelecek" dedi. "KanuD, koznisvonlarda ve Genel Kurul'da gorülecek. Orada çogunluk neye karar verirse öyle çıkacaktır" diyen Taşar, "Belki bizdcn degişik fildrieri olanlar olabilir. Affın kapsamuıa girecek olanlan degil, una kapsamına giremeyecek olanlan söyleyebilirim. Devlete, milete zarar veraiş, anarşik hareketterde buluomuş kimsekr için af yapümamalıdır" biçiminde konuştu. Taşar, af kapsamına giremeyecek olan devlete karşı suç işleyenlerin yasalarla belirlenmiş olduğunu belirterek, "Bıitünluge karşı geleo, bölücii ve anarşik narekeüere katıianlara af çıkanlmasına karsıyun" dedi. Bakanlar Kurulu afla ilgili hazırlıklarını bu ay içinde tamamlayarak yasa tasarısmı eylül sonu ya da ekim başında Meclise sunacak. ve SODEP'in Af Komisyonu geniş kapsamlı bir af için çalışmalarım bu hafta içinde tamamlayacak. ANKARA, (ANKA) Uzun süreden beri tartışma konusu af ile ilgili nihayet "somut" adımlar atıldı ve Adalet Bakanlığımn hazırladığı taslak uzerinde çalışmalar tamamlandı. Bir ikı güne kadar Başbakanlığa gönderilecek olan taslağın çarşamba günü Bakanlar Kurulu'nda ele alınacağı öğrenildi. Çıkartılacak af konusunda ANKA muhabirinin sorulannı yanıtlayan Adalet Bakanı Necat Eldem, taslakla ilgili teknik çalışmalann tamamlandığını acıkladı. Eldem, taslağm bir iki gün içinde Bakanlar Kunılu'na sunulacağını söyledi. Ancak, Eldem, affın kapsam ve biçimine" ılişkin bir soruya, "siyasi tercih meselesi" olduğu gerekçesiyle yanıt vermeyeceğini söyledi. Bu arada, hukumetin "siyasi svçlan" kapsam dışında bırakacak bir af düşündüğü, Adalet Bakanlığı'nın hazırladığı af taslağının da bu paralelde olduğu belirtiliyor. Hükümetin düşün(Arkası Sa. 6. Sü. 4'de) Oknl kayıtları Anadolu liseleri ile özel Türk ve yabancı okullannı yedekten kazananlann kesin kayıtları bugün baslayacak. Öğrencüer bugünden itibaren kendilerine gönderilen puan kartlan ile, kartlarında beürtilen okullara başvuracaklar. Kesin kayıt işlemleri 6 eylülde sona erecek. Ortaokul ve ortaöğretim kurumlanna 19851986 öğretim yılı için öğrenci kayıtları 3 eylul günü başlayarak 2 ekim günü sona erecek. Kent, kasaba ve köy ilkokullannda ise oğrenci kayıtları 16 eylül pazartesi günü ile 2 ekim çarşamba günü arasında gerçekleştirilecek. öğretmenler kunılu toplantısı da 2324 eylül günlerinde yapılacak ve başansız öğrencilerin durumu ele alınacak. Üniversitelerdeki kayıt işlemleri 9 eylülde başlayıp 20 eylulde sona erecek. YurtKur'dan 19851986 ders yılında öğrenim ve harç kredisi almak ya da kurum yurtlaruıda kaJmak isteyen öğrencilerin başvurulan 4 eylül çarşamba günu sona erecek. (Arkası Sa. 6. Sü. S'de) 8. Sayfada 900 bin işçi için kader toplantısı IHDP: Asgari ücret 50 bin liradan aşağı tespit edilirse, işçinin haline oturup ağlamak gerekir. HP: Gecekondu kiralarının 30 bin lira olduğu bir ülkede asgari ücret en az 75 bin lira olmalı. DYP: Asgari ücret, asgari harçlık haline dönüştü. SODEP: Yıllık enflasyon oranı mutlaka göz önünde tutulmalı. ANKARA, (Cumhuriyet Bıirosu) Asgari Ücret Tespit Komisyonu, 1.5 yıl aradan sonra bugün toplaııacak. 600 bini özel sektörde 300 bini kamu kesiminde olmak üzere yaklaşık 900 bin işçiyi yakından ilgilendiren komisyon, Çalışma ve Sosyal Guvenlik Bakanı Mustafa Kalemli'nin açış konuşmasıyla çalışmalarına başlayarak, asgari ücreti saptayacak. Komisyonda; hükümet, Türktş ve TtSK'ten 5'er temsilci bulunuyor. Asgari ucret tespit edilirken, hükumet ile TİSK aynı göruşu paylaşarak, çaüşan tek kişinin "asgari harcamasının" dikkate alınmasını isterlerken, Türkİş'in aksi görüşte ısrarlı bir tutum icine gireceği bildirih'yor. TürkIş yöneticileri, asgari ucretin saptanması konusunda daha önce Iş Yasası'nda değişiklik öngören yasa önerilerinde, asgari ücretin net ödenmesini, iki çocuklu bir ailenin göz önüne alınarak belirlenmesini istediklerini anımsatarak, Asgari Ücret Tespit Komisyonu'nda bu önerilerinde ısrarlı olacaklannı kaydettiler. Türklş yöneticileri aynca, milli gelirdeki ve reel ücretlerdeki düşüş ile kira faktörunün de mutlaka asgari ucretin belirlenmesinde dikkate ahnması gerektiğini yinelediler. Komisyonda 10 üye ile çoğunIuğu oluşturan hukümet ile TlSK'in göruşünun ağır basarak, yalnız çalışan işçinin olçU alınmasına kesin gözüyle bakılıyor. ANKA'ya göre, hükümetin asgari ücret arüşında, memurlara yapılan zammın ölçü olarak alınmasım istediği bildiriliyor. Hükumet yetkililerine gore, 1985 yılında memur maaşlarına ortalama yuzde 49 zam yapıldı. Bu nedenle yeni asgari ucret saptanırken bu oran dikkate alınacak. Bir hUkümet yetkilisi, Başbakan Özal'ın ABD'de asgari ucret artışıyla ilgili açıklamasını hatırlatarak, asgari üaet artışının yuz(Arkası Sa. 6. Sü. Vde) Asgari Ücret Tespit Komisyonu bugün toplanıyor Güney Afrika'da ırkçı rejim sıkıştı Greve giden 60 bin siyah madenci polisle çaüşıyor Cenazeden dönen siyahlar bir arabayı yaktı, 2 beyazı öldürdü, ikisini yaraladt. Guney Afrika hükümeti dış borçlarım ödemeyi yıl sonuna kadar durdurdu. Dış Haberter Servisi Son aylarda giderek an an siyasal huzursuzluktan büyük mali krize düşen Güney Afrika hükümeti, yıl sonuna kadar dış borçlarım dondurduğunu açıkladı. Ülkedeki 60 bin siyah maden işçisinin grevi de dün başladı. önceki gün başiayan yeni şiddet olayında siyahlar 2 beyazı öldürdü, 2'sini yaraladılar. Güney Afrika Maliye Bakanı Du Plessis, ulkenin dış borçlannı yeniden düzenleyebilmek amacıyia yıl sonuna kadar dondurulduğunu söyledi. Plessis, ülkenin döviz sıkıntısı içinde olduğunu, yabancı bankalann artık düzenli olarak borçları yenilemediğini belirtti. Güney Afrika'nın 17milyar (Arkası Sa. o. Sü. l'de) Açış Konuşması Uzerine... Insan onuruna en yaraşır bir sistem olarak demokrasının genel olarak altının çizilmesi... Atatürk'ün "Egemenlik kayıtsız şartsız ulusundur" ilkesinin TBMM çatısının altında vurguianması... Sorunların, sokağa dökülmeksizin parlamento içinde çözülebilmesi... İktidar muhalefet arasında diyalog ve gerektiğinde işbirliği... Siyaseti, yarın seçim varmış gibi sürekli yüksek gerilimde tutma alışkanlığından sıyrılmak... Ulusal birlik ve ülke bütünlüğünü hedef alan "yıkıcı ve bölucü" faalıvetlere karşı, terorizme karşı ortak mücadelenin önem ve gereği... Bütün bunlar, Cumhurbaşkanı Kenan Ev(Arkası Sa. 8, Siı. l'de) HASAN CEMAL • Gorbaçov: ABD ile ilişkiler patlama noktasında • Amerikalı astronotlar uzayda rekor kırdı 3. Sayfada • Arıkan: Partiyi kurunca DemireVle göriişeceğim. • Gürkan: Kadınsız politik ortam kısır ve kavruktur. 7. Sayfada • Diyarbakır, uzay mekiğinin zorunlu iniş alanlan arasında KARA ÖFKE Güney Afrika 'da siyahlann isyanı hızla yayılıyor. Jrkçı rejim, çağdısı Aparthaidpo12. Sayfada litikasında direndikçe siyahlann öfkesi de artıyor. Arabalar yakıhyor ve bevazlar oldüruluyor