Katalog

/ EYLÜL 1985 KÜLTÜRYAŞAM CUMHURtYET/5 GÜLGEÇ RtTJTVfTEKMK DÜNYASENDAN VEHBÎ BELGJL HAYVANLAR iSMAiL Aküleri güneş gücüyle doldurma yöntemleri deneniyor Dağ gezilerinde çay, kahve içmek isteyenler için îsviçreli mühendis Mario Posnanski, güneş termosu yaptı. Yarım kilodan da az ağırhktaki kap, yarım kilodan biraz fazla su alıyor ve bunu yarım saatte kaynatıyor. Fiyatı 25.000 TL. civannda. Güneş güctinden başka umutlar en yakın santrala telle değil, tel, GÜNEŞ TERMOSU: Dağ gezisiz olarak bağlıyor. Telefonun lerinde çay, kahye içip ısınmak iki ozelliğinden biri, para kutuisteyenler için îsviçreli mühendis sunun dolduğunu, ikincisi de kuMario Posnanski, güneş termotunun çalındığını da haber versu yapmıştır. Yarun kilodan da mesi. Tabü, çalanın bundan haaz ağırlıktaki kap, yarım kilodan beri olmuyor. Ülkemiz gibi enbiraz fazla su abyor ve bunu yagebesi düzlüğünden bol yerler nm saatte kaynatıyor. Aracın için biçilmiş kaftan görünümu toplayıci aynaları, iş bitince katveren bir buluş. lsviçre bunlan kilo ağırlıktaki buzdolapları dı lanıp saklanıyor. Fiyatı 45 dolar Güneş gücünü başka alanlardağ kurtarmalannda kullanma(25.000 TL). da da insan hizınetinde kullanşannın sıcakbğı ne olursa olsun, yı tasarhyor. Yalnız fiyatları biGÜNEŞ TELEFONU: Türkima çalışmalan sürdürülüyor. Bu içerde 13,5 dereceük serinlik sağraz kabarık, 13.000 dolar (7 küye'de ve Hindistan'da denemealanlara öraek güneş buzdolabı, lıyor, bu da sağlık maddelerinin sur milyon TL). ye alındığı söylenen güneş telegüneş termosu, güneş telefonu, bozulmasını unlemeye yetiyor. GÜNEŞ AKÜMÜLATÖRÜ: fonlan jetonla çahştırıhyor. Ingüneş akümülatörü, güneş so Buzdolabının 90 x 6 0 santimetre Akümülatörü, elektrik biriktiren giltere'de, Hampshire bölgesinkak lambası, güneş çaydanlığıkare genişlikte 9 ışık toplayıcısı, bir kumbara sayabiliriz. Bunu dır. Bunlara güneş tenceresi de 2 amperlik 12 volt enerji ile do de "Plessey Radio Systems" taotomobilde, radyoda, deniz moeklenebilir. labın akümülatörünü dolduru rafından geliştirilen telefon, gücünü beş metrelik bir sınk torunda... kullanıyoruz. 1lerde yor; bu birikim 5 gün yetiyor. GÜNEŞ BUZDOLABI: Güneş gücünü soğutmada kullanroa Ingiliz petrol şirketince (BP) ge üzerindeki toplayvcüardan alı elektrikli otomobil, tren yapılıryor. Bu güç bir râdyo vericisini sa bunlar da sırf akümülatörde ihtiyacı, aşı ve ilâçları serin tut liştirilen dolap Dunya Sağhk çalıştınyor. Verici, attığınız pabiriktirilen elektrik gücü üe çama ihtiyactndan doğmuştur. Teşkilau'nca Hindistan'da, Fililışacak. Tabü o zaman şimdiki Hastahklann bol ve çeşitli ol pinler'de Güney Amerika ve Af ra süresince sizi en yakın telefon santrahna bağlıyor. Santraldan benzin istasyonlarının yerini duklan yerler Asya ve Afrika'rika ülkelerinde denenmeye alın de hem yurt içi, hem yurt dışı akümülatör doldurma istasyonnın Üçüncü Dünya ülkeleridir. nuştır. Ancak fıyatlan 5.000 do numaralarla konuşulabiliyor. lan alacak. Bunu bugünkü duBuralarda ilaç ve aşılan bozullarla 10.000 dolar arasında (36 Şunu da ekleyelim, telefon sizi ruma göre söylüyoruz. Belki de madan saklamak çok güçtür. 75 milyon TL). akü doldurmak için başka yöntemler bulunacak veya aküye hiç Kısa... Kısa... gerek kalmayacak. Ama, bugün için, akü doldurmak çok önemli. Akü, şehir cereyanı ile dolduruluyor. Yazm herkes kendini dışan atar. Açık havada, doKobalt, çeliği sertleştirmede ve bilgisayar yapımınŞimdi aküleri de güneş gucu ğa ile baş başa kalma isteği, insan için atalardan da çok kullanılan bir basit cisimdir. Bomba yapıgelme bir tutku. Ama bu arada açık havanuı başmmda da kıdlandır. Bu nedenle, madene, uzay çağı ile doldurma yöntemleri deneniyor. örneğin, Model30 tipi bir ka bir tehlikesi ile karşılasıhr: Yıldırtm tehlikesi. madenleri arasında yer verilmiştir. Oysa, eski Mıgüneş doldurucusu. nikelAmerika'da ytldtnmdan ölenlerin saytsı 19S4yte sır mezarlanndan çıkan tatlı mavi renkli camlarkadmium'lu büyük boy iki akühep açık havalarda, ağaç altlannda, tepelerde yükda, Truva harabelerinde bulunan camlarda, Ortayü 6 saatte dolduruyor. sek olmuş. Bu nedenle, bu ülkedeki Okyanus ve çağ kilise ve katedrallerinin koyu mavi renkli penBunlarla radyo, hesap makiAtmosfer İdaresi, yaı gezisine çıkanlara şu önecere camlannda kobalt kökenli boyalar kuüanılnesi çahştınlabiliyor; fılm makirilerde bulunuyor: Fırnnalı havada yüksek ve tek mıştır. Çin'in Ming sülalesinden kalma çini vazoneleri, televizyon kameralan, ağaçlarm altoıda durmaym. Bunlar yıldınmın kolarda da mavi boya, yine kobalt kökenli olarak arabalardaki radyolar işletilelay uğrağıdır. Tepelerde de durmayın, o zaman, kullanılmısnr. tşte bu kobaltın bazen yeşil, nadikendiniz yüdırun siperi olur, şimşeği üzerinize çeren de pembe renkler verdiği biliniyor. Son bir biliyor. Chronar3 adh bir başka akü, kersiniz. Kötii hava sizi açıkhkta yakalar da saçarastırma, kömür küllerinden yüzde 10 oranında yat motorları ile otomobillerde lanmzda diklenme duyarsamz diz çökün, boylu kobalt ahnabileceğini ortaya koymuştur. Ameriişe yarıyor. Akü bir yandan kulboyunuzca yere uzanmayın. Kötü havada tek sıka'nın Los Alamos Uhtsal Laboratuvari'ndan (ilk lamlırken bir yandan dolduruluğınak kapalı yerlerdir. atom bombasının yapüdığı yer) iki bilgin (Dr. Paul yor. Işık toplayıcı 35 x 35 santiWagner ve Dr. Richard Heaton), küller üzerine bol metre karelik levhalar halinde ya miktarda bir asit dökmüş ve beklemişler. Yağmur yağdıkça asitler dibe çökmüş, oradan da havuz arabanın üstüne konuyor, ya yaGazetelerin nına asıhyor, yahut da deniz molarda toplanmıştır. tşte kobalt bu asitlerden çıkasağhk sayfarümıştır. Clkemizde son günlerde kömür santrallarında okurların her sa lerina önceü'k tanındığından bizim de kütterden yararlanmamız iyi olacaktır. Derinden su çıkarmak bahsporyapması önerilir. için güneş gücü ile Spor, hem saişler pompalar, bah uyuşukluğunu giderir, tulumbalar yapılmıştır. hem kanı daha çok dolaşHerpes denen virüsün iki şekli vardur: 1) Herpes Amerikan uzay ttnr, hem ciğerlere daha simplex, 2) Herpes zoster (nâmt diğer zona). Biçok oksijen girmesini sağlaboratuvarmca rinci tür Herpes, ağız kenarlannda, seks organlalar, hem de adaleleri yumudenemesi yapılan bir rtnda küçük yaralar biçiminde ortaya çıkar ve çok | şattr, gevşetir. Araçh sporacı verir. Zona ise, sinir uçları iltihabı diye tammelektrik jeneratörü lar bu nedenle yaygınlaslanabilir. Şimdi. vücudunda herpes virüsü bulunmışttr. Spor araçlaruun basadece dağ ve köy duğundan kuşkulananlar için yeni bir test bulunşında kuşkusuz gülle getievlerinde değil, muştur.Kaliforniya'daki "Syntex Corp" adh bir yor. Ancak beş altı kişilik karavanlarda, ordu fîrma, Amerikan Besin ve İlaç tdaresi'nden, testi bir aile için çeşitli ağvrhklaruygulama müsaadesi ahnıstır. Test, yüz herpeâ ile birliklerinde, da guüe satın almak herkeseksle geçen herpes arasında ayırım yapabiliyorsin harcı değil. Aünsa da kampinglerde de muş. bunlar zamanla ise yarakullanılıyor. maz. 10 yaşmdaki çocuğa göre ahnan gülle 14 yaşında hafif gelir. Plastiktorunun, yatın güneşe dönük yü' ten boş gülleler yapumış. züne konuyor. Fiyatları 30100 Bunlar yaşa göre kum doldurulup kullanılıyor. dolar arasında (Bugünkü rayiçle 1655 bin TL. arasında). Böcek sokması GÜNEŞ SOKAK LAMBASI: Yazm, bilmediğimiz, tanımadığımız yerlere dinLamba gece lazımdır. Sokak lenmek için gideriz. Buralarda bizi bazı tehükeler lambasımn bir ışık toplayıcısı bekler: An ve yaban ansı sokması, eşekansı, akvarsa elektrik direğınin tepesine rep sokması, örümcek sokması gibi. Yüan sokması konan bir toplayıcı, akşama kada bu arada söylenebiür. Bu gibi durumlara kardar, güneş gücünü elektriğe çefi şu önlemler önerilmektedir: Parlak renkli giysi virerek akümülatöründe toplar. 1973 yüı sonlarmda petrol Jtyatlaruun birden 4 kat böceği çeker. Yiyecek ve kozmetik kokusu da böBu akım bir lambayı en az bir yükseltilmesi, dünyayı bugün içinde yasadığımız ceklere bir tür çağndır.Kırda iken koku sürünmegece çalıştınr. iktisadi krize sokmuştu. Ancak olayın bir de yayin, kokulu sabun kullanmayın, esmerleştirici Güneş lambası sadece sokakrarlı yanı oldu: Yakıt tasarrufu sağlaması. Evler, losyon kullanmayın, çöp tenekelerini hep kapalı ta değil, bahçede de aynı işi resmi binalar, hanlar... Az yakıtla çok is yapacak butundurun. Vucuda yapısan beyaz veya haki giysi görür. biçimde yapıhyor. Bu yoldaki denemelerden biri böceği kaçırır. Böcek sokmasına karşı yapüacak KIRDA GÜNEŞ ELEKTRİtepe yamaçlanna ev yapılması. Bina, tepenin güşey, alerjisi olmayanla olana göre değişir. AlerjiĞl AKIMI: Amerikan uzay laneşe bakan yuzüne yapılmakta, arkası, bir evlik saierde sokma, şişmeye, ağnya, kırmızüığa yol boratuvarlannca denemesi yapıloyulan tepeye verilmektedir. Bu yolla, odalar, açar. Sokma halinde böceğin iğnesi ve zehiri çımış olan bir eletrik jeneratörü mutfak ve banyo güneş enerjisi ile ısıtılabiliyor. kanlmahdır. Bundan sonra, sokulan yer sabunlu sadece dağ ve köy evlerinde desu ile iyice yıkanmaltdır. Kaşınmaya karşı kolonğil, karavanlarda, çadıriarda, ya, ağn ve şişmeye karşı buz veya çok soğuk su kampinglerde, ordu birliklerinAvrupa'dan da büyük bir anakara olan Güney iyi geliyor. Alerjililerde tepki daha da sert oluyor: de de kullanılıyor. lş\k toplayıKutbu üzerinde hiçbir ulusun hak ileri süremeyeŞiddetli kasmma. dudak veya dilin şişmesi; solucı aracın üzerindedir. ceği uluslararası bir antlasmaya bağlanmıştu Antmada, yutkunmada güçlük, kusma, tansiyonda GÜNEŞ SU POMPASI: Delasma süresi 199I'de dolacak. Ondan sonra ne olabirden düşüs; bazı haUerde kalp durması... Bu gibi rinden su çıkarmak için de gücağını kimse bümiyor. Bu arada birçok ulus, son haüerde hemen doktora basvurulması salık verüolarak da Hindistan, bölgede bilim istasyonlan neş gücü ile işler pompalar, tumektedir. Doktor yoksa ne yapılacak? Yerel halk lumbalar yapılmıştır. kurdu. tlerki paylasmaya havrük olsun diye. Kuıne yapıyorsa o yapüacak. Verdiğimiz bu birkaç örnek bun mevsunleri, her mevsimdeki hava sıcaklığı, rüzgârlan, deniz akmtılan, hayvanları, yaşam ko güneş gücünden hangi alanlarda nasıl yararlamlabileceğini gösteşullan durmadan incelenmekte. înceleme ile elde riyor. Bunlar şimdilik çelimsiz Londra'da, Amerika'da birçok hastaneter şimdi edilen sonuçlar önceleri teyplere işlenir, saklanırmakine doktorlar da kullanmaktadır. Genel mudL Kışın topkman bilgiler ancak yazm, uçakla gön şeyler. Ama unutmayahm ki her ayeneden (checkup) geçmek isteyen hasta, böyle derilirdi. Bu da 67ayhk bir aksamaya yol açıyor buluş başlangıçta böyle idi: Önbir doktorun karşısına oturtuhtyor. Bir düğmeye du. Şimdi ise, derlenen bilgiler, uydu aracılığı ile, ce dev büyüklüğunde olmak üzere yapılan film çekme makineleri bastığınızda makine siıe sorular soruyor. Cevapanavatana hemen gönderiliyor. zamanla yelek, ceket cebine gilannız kayda geçiyor. Sonunda teşhisiniz konuyor. recek kadar küçüldü, hatta ceket Sorulardan kimileri şunlar: Yaşımz, mesleğiniz, düğmesinin yakadaki yerini almesleğinizden memnun musunuz, hiç intihan duBatı ülkelerinde ve özelUkle Amerika 'da gazete ve dı. İlk radyolar, bir odanın yaşündünüz mü, hangi bebek hastalıklarını geçirdidergiler hem çok yaprakh, hem çeşitli. Gündelik rısını kaplayan ve masadan ineniz, anneniz, babanız, dedeniz, hangi hastalıklargazetelerin pazar sayuarmm her biri bir kiloya yakmeyen hantal şeylerdi. Tabü dan öldü, ne gibi hastahklar geçirdbüz, bunlar için lasır. Okunup atılan bu basüı kâğular çöp teneboyları, hacimleri küçulen araçhangi ilâçları aldımz, sonuç ne oldu, şimdi nerekelerini, çöp kamyonlanm boşuna doldurur. Bu nizden şikâyet ediyorsunuz, dişleriniz ne durumarada bir de plastik kap bolluğu var: Plastik şise lann fiyatlan da düştü. Bu sayede bunlan çocuklar bile alada, baş ağnlanmz var nu, son birkaç hafta içinde ler, plastik el tasları, kovalar, jaluziler, torbalar, neler yediniz? Robot doktorun yararlarından biiskemleler, masalar... Bunlar da çöpçüure dert ol biliyor. Atılgan sermaye (venture cari, normal olarak akla geaneyen pekçok ihtimali maktadır. Petrol fiyatlannm eskiye göre on kat hatırlatması. Basımz ağrıyor diyelim. Bunun belarttığı günümüzdepek çok kimse evinde ocak yap pital) sahiplerince ilk zamanlar ki 100 nedeni olabilir. Makine bu nedenleri sayıttrmakta ve buralarda, özel tertibatü ıskaralar üze her derde deva diye gösterilmiş olan güneş gücü şimdi daha gösyor, bu betirtüerin hangilerinin sizde olduğunu sorinde, elle kıvnlmış kâğıt ve plastikleri yakmakruyor. Cevabınıza göre hastaük ihtimaikri ekranda tadır. Bunlar lüle biçiminde diklemesine konup ya terişsiz adımlarla sessiz ve derinden ilerlemektedir. beliriyor. Ondan ötesi asıl doktora kalıyor. kümakta, bir saatlik sıcakhk sağlamaktadır. KİM KİME DUM DUMA BEHiç AK Yddırım tehlikesi Kömür artığından kobalt PİKNİK PtYALE MADRA Ucuz spor güllesi f Herpes virüsünün bulunmasmda yeni yöntem HIZLI GAZETECİ SECDET ŞE\ İ98Ş' UÜZÜMLÜYpÜ; CUNKÜ KAIAU 5 0 M PARdMlA 7EDI6IM KTOFTE. EKMESİM üZEft/NDE/J BİR SÜM İİ İN UÛZUNLU BİR <S6U5TO5 5ÛBİUIVDI D05TLÛC. ÇİZGİIİK KÂMİL MASARACI Ar yılı değil, kâr yılı Güney Kutbu ile bağlantı AĞAÇ YAŞKEN EĞÎLİR KEMAL GÖKHA* Robot doktorlar Kâğıttan odun TARİHTE BUGÜN MLMTAZ ARIKAN 1 Eylül 132OVB 8U6UÜ, UÜICuMET MERX£ZİMİN ANKARA'DAN SIVAS'A TAftKJMAS/ ÖNBKJLPİ. Îh /2LE/EN 6ÜHLEE&E, TJSAKYA VEAHAPOLU'PA HlZOLUMSU2 PUŞUNCEL££ gAŞLAMIÇTI. BU SlfSADA MUSTAFA KEMAL PAÇA VE ISMET B£y(ı'HÖMU) £ÖZ KDUUSU 6/2Lİ ÖHE/Sİyı TBLS/SAFLA GARP cepnes) KOMUTKNl ALİ FUAT PAÇA <yft YAPMffTI. AMAÇ GÛVEhiUICTİ ALİRJAT PAÇA, ÇIMCVÜK BtiLA IL£RL£MEL££İ ÜZER.ıUEjANtCAEA 'PA YENIBAŞKENT StVASMI? GALERILER 528 66 29526 10 00/412 Resim çiçektir, bakım ister. Maçka Cad 73/1 Teşvıkıye / Istanbul Tel 146 32 96 n. snnımftRi Mtnnvl nnonlm SEZON SONUPEfVKENDESATtSlARtNA BA§LA.Ml§TIR Anadolu Medenıyetlerı desenlerı ile bezenmış elışı MUM BATİK kupon kumaş, bluz, tışort, heybe. eşarp ve masa örtüleri Cumartesivepatargiınlefidesatışlanmızstırmektedir Kucukayasotya Cad. No 35 SuttanahfneMST Tel 5£7 4? 09 RESİM ONAR1M MERKEZİ Ltd. l)İ\'\\ ^\mm^ MUZAYEDE SALONLARI Antikalarınız, mücevherieriniz. sanat degeri olan eşyaıannız ve her türtü kitaptarınız için... NA GE/ZEK ÖLMAPlGlMt S/Ü>ieEC£HtPlAHA SOHRA PA &£REK Her PERŞEMBE saat 14.00 HALIKİÜM Yerebatan Cac No 37 Cağaloğlulstanbuf Tel 526 43 89 "YA2 NOTLARI" Raslm Sefgisi • Huscev Geıeöe C j c 126 Teşvmıye ISTAN8UL Tel 141 2711 JtaMkSUUT 6AUR& AEDPA BaCaa Cac Kaniacı Nıhat KızıllaP Su» " 1 KaSık 1 Anadolunun birçok yerlerinde umumı meclisler kararile çarşaf kaldırılmıştır. Kadınlarımız bu eski usul örtüyü atmaktadırlar. Şehrimizde de çarşaf giyenler az değildır. Gerçi bu, tesettur fikrinden ziyade bize mahsus bir sokak kıyafeti olarak kullamlmakta ise de Istanbul 50 YIL ONCE Cumhurivet gibi medeni bir Turk Yeni bir eereyun eski kıyafetlerin hâlâ 1935 1985 şehrinde bugünlerde Ilbayın başkanlığında genel bir toplantı yapılarak meselenin görüşüleceği de söylenmektedir. 1 Eylül 1935 bulunmasını dof.ru görmiyenler çoğaimış ve son günlerde çarşafm tstanbulda da terkedilmesi etrafında bir cereyan husule gelmiştir. Haber verildiğ'ıne göre bu hususta resmi bir karar vererek tatbik etmekıense halk arasında propaganda yapmak tercih edilmektedir. Maazaha Ankarada içme suyu Ankara 31 (Özel) Ankara yakımnda iyi bir içme suyu kaynağı bulunmuştur. L HASfcHTIRAŞSlİBUHU/' VE SÜBUN KREMi ' •