Katalog

4 TEMMUZ 1985 EKONOMİ CUMHURİYET/9 TÜRKİYE'den Merkez Bankası'ndan daha ucuza döviz Ekonomi Servisi Önceki gun bazı bankaların dolar ve markı Merkez Bankası'ndan "daha ucuz" sattığı gözlendi. 2 Temmuz 1982 tarihinde 5 banka Alman markını Merkez Bankasj'ndan daha ucuza satarken 7 banka da dolan Merkez Bankası'nın açıkladığı kurlardan daha düşük olarak satışa sundu. Gazetemizin Ankara Bürosu'na bu konu ile ilgili olarak bilgi veren bir Başbakanlık üst düzey yetkilisi "bankalar Tabtakale'nin yerini aldı" deBankalann son yıllarda giderek dış işlemlerinin artmış ve daha .^zla dışa açılmış olması nedeniyle dolardaki düşüşleri iç piyasaya Merkez Bankası'ndan daha hızlı olarak yansıttıklan" belirtiliyor. 2 Temmuz tarihinde Merkez Bankası doiarın satış fiyatını 537.78 lira olarak belirlerken, Akbank 537.73, Al Baraka 536; Anadolu Bankası 537.21; Osmanlı Bankası 536.70; Tarişbank 537.72; Ziraat Bankası 537.68 liradan dolar sattı. Merkez Bankası tarafından 2 temmuz tarihi itibarıyla satış fıyatı 177.27 lira olarak belirlenen Alman Markı ise Banco di Roma 177.12; C Manfaattan Bank 176.25; Tarişbank 177.25; Lluslararası Bankası 177.25 liradan sattı. Köprü senedi alan piştnan Ekonomi Servisi Boğaz Köprüsü gelir ortaklığı senetlerinde ilk kâr payı ödemeleri dün İş Bankası şubelerinde başladı. (A) tertibi senetlere yüzde 23, (B) tertibi senetlere de yüzde 21 oranında ödeme yapıhyor. Ödemelerin ilk gününde İş Bankası veznelerinin önünde fazla bir hareketlililc gözlenmedi. Bir ilgili, bu dunımu "Köprü seDetlerinin önemli bölümü biiyük kuruluslar tarafından alınmıstı. Bunlann da bankaya gelmelerine gerek yok. İşlerini felefonla hallediyorlar" biçiminde yorumladı. Tek tük de olsa Köprü'den ilk siftahı yapmaya gelenlerin ise bu gelirden hiç de memnun olmadıkları dikkati çekti. Senet sahipleri, hükümetin verdiği sözü yerine getirmedigini belirterek, "böyiik bir hayal kınklığına ugradık" dediler. Köprü geliri ortaklanndan Yılmaz Fırat, senedi satın alırken büyük bir gelir beklediğini ve hükümete güvendiğini söyledikten sonra, "Ama faiz geliri enflasyonun çok altında kaldı. Verilen söz tutulmadı. Artık bu ise güvenim kalmadı" dedi. Fırat, bir daha parasını Köprü senedi gibi bir yatınma yaürmayacağını, hisse senedi yüksek gelir getiren bir şirkete yatırım yapmayı daha doğru bulduğunu söyledi. Almanya'da 24 yıl çalıştıktan sonra yurda temelli dönüş yapan Ismet Sönmez de Gelir Ortaklığı Senetlerini Almanya'dan aldığını, kendilerine büyük oranda gelir sağlanacağı konusunda taahhütte bulunduklannı, ama bunun gerçekleşmedigini belirterek şunlan söyledi: "Şu ana kadar elimde marklanmı lutsaydım çok daha fazia bir gelirim olacaktı. Markın surekli değer kazanacagını bilivorduk, ama bem bizim Almanja'daki işçilerin getecegini garanii altına almak için bem de memlekete bir katkımız olsun diye paramızı gelir ortaklığı senetlrrine yatırdım. Ama pismanım. ttimadım sarsıldı. Geçen sefer baraj senedi de almaraa karsıhk bu sefer satın almayacağım." Gelir Ortaklığı Senedi satın alan ve soğuk demircilik yapan Ziya Demirlenk ise, gelir ortaklığı senedinin vereceği faizin banka faizinin üstünde olacağına ilişkin bir çok kere kamuoyuna açıklamada bulunulduğunu, ama bunun ne yazık ki gerçeklesmediğini söyledi. Demirlenk, "ilk başiarda enflasyonun yiizde 35 olacağını söylemislerdi, buna paralel olarak banka faizlerinin de diışecegini söylüyorlardı, ama her ikisi de olmadı. Yani sonuçta enflasyon galip geldi. Kısacası bu işten zararlı çıkok. Şu anda panunın belli bir bölümünü çekmeyi düşünüyorum. Daha kârlı yatmmlann olduguna da inanıyonım" diyerek, kısa süre içinde elinde belli miktarda nakit olacağını, ama baraj gelir ortaklığı senetlerinden satın almayacağını söyledi. Ziya Demirlenk, bankerlerin bankalara oranla hiç mi hiç garantisi bulunmadığını, altına yatınm yapmak için de bu isin içinde olunması gerektiğini sözlerine ekledi. Gelir ortaklarına kâr payı ödemeleri dün başladı İŞÇİNİN EVRENİNDEN ŞÜKRAN KETENCİ Sözleşmeli Personel... Hukukçular hukuktaki yerini açıklayamıyor, yasallığını savunamıyorlar. Ancak kamu kuruluşlarında, "sözleşmeli personel" statüsü ile çalıştırma uyguiaması yaygınlaşıyor. işyerlerinden ağırlık kazanan yakınmalara gore, ilgili kararnameler hakkında hiçbir açıklama yapılmadan, haklarda doğacak değişiklikler üzerinde hiçbir bilgi verilmeden, yeni alınanlarla birlikte eski memur ve işçiler de sözleşmeli personel statüsüne geçmeye zorlanıyorlar. Sözleşmeli personel statüsüne geçmenin kendilerinden neleri alıp, ne getirecegine ilişkin çalışanlardan yöneltilen sorulara doğru yanıt verebilmek için Başbakan Turgut özal'ın imzasmı taşıyan genelgeleri bir daha bir daha okuyup, hukukçulardan yardım istiyoruz. Açık olan, belki de tek konu eski memur ve işçilerin ancak kendileri isterierse sözleşmeli personel statüsüne alınabilecekleri hükmü. Yönettci kadroların genelgeler hakkında bilgi vermeden, çalışanları geçişe zorlamaları hakkı cesareti nereden doğuyor öyle ise? Özellikle hükümetin özel sektöre devretmek istediği kamu ışyerlerinden gelen yakınmalar ağır basıyor. Yöneticilerin çalışanlan tek tek çağırarak, sözleşmeli personel statüsüne geçmelerinın kendi çıkarlarına olacağını bildirdikleri anlatılıyor. Fısılti gazetesiyle yaratılan panige göre, verilen süre içinde sözleşmeli personei statüsüne geçmeyi kabul etmeyen memurlar terfı ettirilmeyecek, ücrel ve statüleri dondurulacak, sürgüne gönderilecekler. İşçilerin ise iş akidlerine son verilecek. Ya açık baskı karşısında korkup sözleşmeli personel statüsüne geçenlere ne olacak? Genelgelerde yazılanlara göre kendileri ile 6 ay ya da bir yıl olarak yapılan sözleşmeler sonunda, işlerinin sona erdirilmesinin önünde hiçbir engel kalmıyor. Sözleşmeli personel statüsüne geçtiklerinde çalışanların ne memurluk ne de işçilik haklarından doğan yasal güvenceleri ortada kalıyor. Sorunlannı. haklarını hangi yasalar içinde çozüp arayabilecekleri belli değil. Daha doğrusu hiçbir yasal güvence söz konusu değil. Çünkü sözleşmeli personel statüsü zaten çalışanı işçilik ve memurluk güvencelerinden (sanki onlar çok fazla ve yeterli imiş gibi) uzaklaştırmak için yaratılmış. Gelecekleri yöneticilerin iki dudağının arasında. ' Kuruluşun üretim, venmlilik, kârlılık, kalite, satış, ihracat gibi durumlan dikkate alnarak sözleşmeli personelm başansı her yıl değertendirilecek, başanlı olmayanlann sözleşmeleri kesinlikle yenilenmeyecek" deniliyor Özal'ın imzasını taşıyan genelgelerde. Ardından da çalışılan yıllar için ne ad altında olursa olsun tazminat talep edilemeyeceği vurgulanıyor. Harcırah hariç, belirlenen ücretin dışında hiçbir ödeme de yapılamayacağı beürtiliyor. Memurlukta, işçilikte geçen yılların, kazantlmış hakların ne olacağı konusunda da hiçbir açıklık yok. Yer verilmeyen haklardan sadece çalışılan yıllann sosyal güvenlik primlerinin geçerli olacağı hukukçuların genel yorumu. Yani çalışmaya devam ederlerse memurlukta ve işçilikte geçen yıllan emekfilik açısından kıdemlerine işlemiş olacak. Bir rivayete göre sözleşmeli personel sigorta kapsamında çahştırılacağı için, memurlukta geçen hizmetler de bununla birleştirilerek sonunda süreler tamamlamrsa, sigortadan emekli olunabılecek. Ancak geçmiş yılların, örneğin bir kıdem tazmınatı hakkı uçup gidebilecek. özet olarak sözleşmeli personel statüsü, kamu işverenine, işçilik ve memurluk haklarını tanımadan, istediği zaman istediği sayıda çalışanı işe alıp çıkarmayı sağlayan yasalar dışı bir özel konum. Sendikal haklar, toplu sözleşmelerle sağlanacak ücret ve sosyal hak artışlan, iş yasalarının getırdiği güvence ve yükümlülükler uçup gidiyor. Memurluk stütüsü içinde iş güvencesi, ücret, barem, derece atlama ve diğer tüm yasal güvenceler de aynı şekilde yok ediliyor. Aynı işte, aynı çalısan ücret miktarı önceden belirli olarak ve hiçbir gelişecek hak kazanamaksızın, 6 aylık, bir yıllık sözleşmelerle çalıştırılabiliyor. Bir işçi aynı işte süreli sözleşmelerle (6 aylık bir yıllık) devamlı çalıştırılıyorsa, yatgı kararları ile yerleşmiş içtinada göre, bu işverenin hakkı kötüye kullanmasıdır. Kişınin geçici sözleşmelerle devamlı çalıştınldığı kanıtlandığı an, bütün çalışmaları birleştirilerek yasalardan doğan bütün hakları verilir. Hukukçular, birleşmiş yargı içtihatlan, böyle bir uygulamaya başvurmuş işverenin tutumunu "yasaya karşı h/le, hakkın kötüye kullanılması" olarak açıklıyorlar. Peki bunu bir hükümet, bütün kamu kuruluşlarında uygulanacak genel bir sözleşme statüsüne dönüştürmüşse? Hukukçular yasal açıklamasını yapamıyorlar. Kımilerine göre aynı işte geçici sözleşmelerle çalıştırma saptandığında, çalısan, işçilikten doğan yasal haklarını yargı kararları ile otomatik kazanacaktır. Kimılerine göre ise hükümet geçici sözleşmelerle, sürekli çalıştırmayı yürütemeyeceğini zaten bilmektedir. Özel sektöre çalısan sayısı az, kazanılmış hak ve yükümlülükleri kısrttı çalışanları olan, ucuz işçili işyerleri devredilmek istenmektedir. Yasaları ortadan kaldırmak mümkün olamayacağına göre, çalıştırılanların önemli bir bölümü için, yasal yükümlülüklerden kurtulmanın çaresi olarak düşünülmüştür. Bilgisayar ihalesinden 4 firma elendi Ekonomi Servisi Milli Eğitim Bakanlığı'nın açtığı 1100 adetlik bilgisayar ihalesinde, geçen gün açıJan ihale teklif fiyatiarı sonrasında NCRATARI, Logi, Vision ve Lempson firmaları, bakanhk komisyonu tarafından yeterli bulunmayıp elendiler. IBM, TeleteknikCommodore, TepumSinclair ve EkakompAmstrat firmaları ise ihalenin birinci elemesinden geçtiler. Edinilen bilgilere göre, bazı ithalatçı Fırmalar, bilgisayar ihale fiyatını bilgisayarı ithal edecekleri ülkenin para birimine göre yaparlarken, yurt içinde faaliyette bulunan bazı firmalar da yurt içi teslim fiyatına göre teklif verdiler. Verüen ihale teklif fiyatlan 250 milyon lira ile 2 milyar lira arasında değişiyor. Ihaledeki ilk elemeden geçen ünlü bir firma yetkilisi, MiUi Eğitim Bakanlığı'nın ihale konusunda son derece yetersiz kaldığını belirterek, "Bilgisayar ihalesi, buzdolabı, çamaşır makinesi ibalesi ile kanştınldı. Bakanhk vetkilileri, teklif mektuplannı açtıklannda fiyat degerlendirmesini neye göre yapacaklannı bilmiyorlardı. Böylesi son derece onemli bir konoda bakanlığın faazıriıksız olması dıişündürücüdür" dedi. Milli Eğitim Bakanhğı İhale Komisyonu, edinilen bilgilere göre, önümüzdeki 10 gün içinde teklifleri değerlendirip sonuçlandıracak. SENET ORTAKLARI NE DEDİLER? İsmet Sönmez (üstte) Elimde marklanmı tutsaydım, daha fazla gelirim olacakn. Köprü senedi aldığım için pişman oldum. Ziya Demirlenk (en solda) Bu işten zararb çıktık. Baraj senetkrinden almayacağım. Yılmaz Fırat Senedi abrken büyük bir gelir bekliyordum. Bu işe güvenim kalmadı. Banka ve bankere para yatıran, gelir ortaklığı senedîne ilgîsiz % 28.2 . ... Vt 17.0 % 13.1 Tahvil alınm .. <?* 10.5 Altın alıntn .... * 10.3 Döviz/DövizU hesap Hisse senedi ahrım .... % 6.9 .... % 6.8 Devlet tahvüi alınm Hazine bonosu altnm .... .... Vo 0.1 Diğer .... % 7.1 Bankaya vadeli yatırvnm % 100.0 Ekonomi Servisi Önde gelen borsa bankerliği kuruluşlarından GENBORSA'nın, PtAR araştırma kuruluşu ile birlikte gerçekleştirdiği piyasa araştırması, banka ve banker müşterilerinin yarıdan fazlasının gelir ortaklığı senedi almayı düşünmediğini gösteriyor. Ankara ve Istanbul'da, 636 banka mudisi ve 220 bankerlik kuruluşu müşterisi üzerinde yapılan anketi yanıtlayanlardan yüzde 54'ü, köprü ve barajların gelir ortaklığı senetlerini almayı düşünmediklerini belirtiyor. Genborsa'nın "Para ve Sermaye Piyasası" adlı dergisinin haziran 1985 sayısında yer alan verilere göre gelir ortaklığı senedi almayı düşünmeyenlerin yüzde 17.5'i bu senetlerin "güvenilmez, geleceği karanlık, rizikolu" olduğunu belirtiyor. "Gelirim yetişmez" gerekçesiyle bu senetlerden alamayacaklannı düşıinenlerin oranı yüzde 15'i, "uzun vadeli yatınm " dı 'ın araştırması sonuçlandı Banka ve Banker Müşterileri Hangi Yatırımı Tercih Ediyor? Arastırmaya göre, tasarruf sahibi en çok bankaya vadeli yatırımı tercih ediyor. "Arsa, kat ahrım" diyenlerle, "paramı tahvile yatınrım" diyenler de oldukça fazla. Serçe otomobillerin Jhaıı 1.8 milyon lirayı da geçri. Tferli otoya zam Ekonomi Servisi Tofaş tarafından üretilen Murat otomobillere yüzde 4 dolaylannda zam geldi. Renault otomobillere de yüzde 44,5 oranında zam geliyor. Her iki firma da ürünlerine son olarak mayıs ayı başında zam yapmışlardı. Tofaş Genel Müdür Yardımcısı Savas Şatıroğlu'ndan aldığımız bilgilere göre Murat otomobillerin yeni fiyatlan ve zam oranları şöyle: Eski Yeni Zam 6 aylık Tipi fiyutı fiyatı oranı zam oranı Şahin 2.398.000 2.497.000 4J 15,33 Kartal 2.574.000 2.695.000 4,7 14,68 Doğan 3J25.00O 3.146.000 4.0 13,99 Serçe 1.760.000 1.826.000 3,7 14,13 Savas Şatıroğlu, bu rakamları verdikten sonra Tofaş otolara 6 ayda yapılan zammın ortalama >iizde 14,53 oramnda olduğunu ve ekonomide beklenmedik bir değişiklik olmadığı takdirde yıl sonuna kadar Tofaş olarak yapacaklan zam oranının yüzde 29,06 olacağını dile getirdikten sonra, "Biz sık sık her iki ayda bir zam yapmakla suçlamyonız. Aocak oranlara bakacak olursanız, bizim zam orauımızın enflasyonun çok altında oldugu göriilür" dedi. Akmcı tahvil ihalesine özel bankaların ilgisi zayıf Ekonomi Servisi "Altıncı devlet tahvili ihalesine" özel bankalann gösterdiği "ügi zayıf" oldu. 60 milyarlık üçüncü ihalede dönte bir payı kapan Akbankın altıncı ihaleye katılmadığı göze çarpıyordu. Daha önceki devlet tahvili ihalelerine katıüp pay aldıkları halde 30 milyarlık altıncı devlet tahvili ihalesine katılmayan bankalar arasında Anadolu Bankası ve Yapı Kredi Bankası da bulunuyor. Birinci ihaleye katıiıp daha sonraki ihalelere ilgi göstermeyen Garanti Bankası bu kez de aynı rutumunu sürdürdü. Buna karşın, Pamukbank ve tktisat Bankası'nın altıncı tahvil ihalesine katıldığı göruldü. Pamukbank 550 rr.ilyonluk devlet tahvili almak üzere yiizde 51.75 faizle teklif verdi. tktisat Bankası yetkilileri ise, 1 milyarlık tahvil almak için yüzde 5151.5 arasında değişecek bir faiz oranı ile teklif vereceklerini söylediler. Her iki banka da, alacakları tahvüleri tekrar satmak üzere ihaleye katıldı. Öğrenildiğine göre, tekrar satmak için devlet tahvili almak isteyen bankalar, müşterilerinden gelen talebe göre hareket ediyorlar. Bankalardan devlet tahvili almak isteyen müşterilerin büyük bölümünü, kurumlar vergisinden muaf olmak isteyen anonim şirketlerin oluşturduğu beürtiliyor. Altına devlet tahvüi ihalesine katılmayacaklarını açıklayan bankalardan bir bölümü, bu kararlarımn gerekçesini "şimdiye kadar yeteri ölçiide tahvil alımı yapmış olmalan"na bağladılar. Bir bölümü ise, devlet tanvillerini disponibl deger olarak kııilandıklanu, bugünkü noktada, devlet tabvili alımı intiyacmda olmadıklan için ihaleye katümadıkJannı vurguladılar. yerek almayanlann oranı ise yüzde 12'yi buluyor. Gelir ortaklığı senedi almayı düşünenlerin yüzde 4O'ı, "kirlıdır, gelir artışı saglar" gerekçesiyle böyle düşunürken, yüzde 33 ü de "devlet güvencesi var, garantili" gerekçesini gösteriyor. Ote yandan ankete katılan banka ve banker müşterilerinin ytızde 64'ünün gelir ortaklığı senedinin ne olduğunu bilmedikleri anlaşılıyor. Ankete katılanlann yüzde 85'i, Sermaye Piyasası Kurulu'nun ne olduğunu bilmezken, Menkul Kıymetler Borsası'nı bilmeyenlerin oranı da yüzde 88'i buluyor. Yüzde 43'ü yüksekokul mezunu, yüzde 33'ü de lise mezunu olan ankete katılanlann genel yatırım tercihleri arasında, vadeli banka mevduatına birinci sırada yer verdi kleri, ikinci sırada ise gayrı menkul alımını tercih ettikleri görülüyor. Bu arada altın almayı ve dövizli hesap açmayı düşünenlerin oranı da hayli yüksek görünüyor. İTO: ÎLK YARIDA FİYATLAR %22.9 YÜKSELDİ KBA... KBA... ABD'li ticaret avukatı Donald Zarin, bugun Tekstil Sanayicileri Işveren Derneği'nin Vişnezade Camisi Meydanı, No: 2, Efe Apt. adresindeki merkezinde bir konferans verecek. ITT elektrikli ev aletlerinin üretimi Türkiye'de de gerçekleşticek. İKA A.Ş. yetkilileri, ITTNOVA'nın Türkiye distribü.^rlüğünü aldıklarını belirterek, zaman içinde üretimde payın en aza indirileceğini beürttiler. Yetkililer, yapılan anlaşmaya göre, Türkiye'de bu yıl 25 bin adet mini çamaşır makinesi ile diğer eiektrikli ev aletleri üretiminin planlandığını bildirdiler. YATIRIM Finansman A.Ş. Genel Müdürü Zeki Döşlüoğlu, yılın ilk yansında 9 milyarlık özel sektör tahvili ve 20 milyar liralık Hazine bonosu ve devlet tahvili sattıklarını açıkladı. PARSAT'm, 35 bayisi için düzenlediği seminer, yann saat 10.00'da Pendik'teki fabrika binasmda yapüacak. Sempozyumda iş makineleri yürüyüş takımlan konusunda yeni teknolojiler aktanlacak ve yatırımlar hakkında bilgi verilecek. Fiyatlarda yıllık artış hızı jiizde 36.41e indi Ekonomi Servisi Enflasyonda yıllık hız düşmeye başladı. tstanbul Ticaret Odası'nın hazırladığı "Ücretliler Gecinnıe Endeksi"ne göre, haziran sonu itibariyle yıllık fıyat artış hızı yüzde 36.4 olarak gerçekleşti. Söz konusu oran nisanda yüzde 44.1 ve mayısta da yüzde 40.2'ydi. Istanbul'da haziran ayında perakende fiyatlar yüzde 1.9 oranında yükseldi. Geçen yılın aynı ayında artış yüzde 4.8 olmuştu. Böylece yıllık artış hızındaki yavaşlamanın yanı sıra aylık artışlarda da yavaşlama oldu. Yavaşlama ocaktan bu yana süreklilik kazanıyor. Yüın ilk yansındaki enflasyon hızı da yuzde 22.9 olarak belirlendi. Geçen yılın eş dönemindeki rakam yüzde 29'du. İTO'nun endeksine gore haziranda gıda maddelerinin fiyatı yüzde 2.5 oranında yükseldi. Fiyatı artan maddeler arasında içme suyu, koyun, sığır eti, balık, hayvani yağ, zeytin, kahve bulunurken, tavuk, taze sebze, patates, nohut, mercimek, pirinç, soğan ve yumurtanın fiyatında azalış izlendi. 82 Oca A 4 1 >• h S" i 50 40 1 «p Aylık Fiyat artışlan % 18 95 M | « 521 51.8 7984 ,O İŞADAM1MN TEMMUZ GÜ\LÜĞÜ Hazırlayan H. TURGUT ARIĞ /rO'ya göre y/////t fİV3t 8 TEMMUZA KADAR • Anonim şirkeüerin geçen ay kullanmalan gereken Damga Pulu bedelleri, vergi dairesine makbuz karşılığı yatırıhr. • Ücretliler, geçen ayın mal alış faturalanm, pulsuz vergi iade bildirimine ekleyerek işverene verirler. 10 TEMMUZA KADAR • Boş video ve ses kaseti ima11 ve ithalinden geçen ay kesilen V»2 vergi kesintisi, Ziraat Bankası 'na yatırıhr. ~~ 42^^45 7 ;; /'' 4oT ^ 36 4 O Çn 29 21 NSv44 1 DUNYA'dan Meksika'da KIT reformu Ekonomi Servisi Meksika hükümeti KlT'lerden bir bölumünü tasfiye etme karan aldı. Çoğu zarar eden 100'e yakın KİT'in bir bölümü satılacak, bir bölümü ise kapatılacak. Yetkililer bu konudaki listenin hazırlandığını bildiriyorlar. Karara gerekçe olarak, kamu kesiminde etkinliğin sağlanması isteği gösterildi. Meksika'da devletin uçaktan, madene kadar bine yakm şirketi bulunuyor. •»«* 20 10 ISfoO artışlan % Sobat < Marî ı ı ı Ntsan Mayıs Hazıran rine bildirmelidirler. Stoktaki malların alış belgelerindeki KDV, ilk dönem bildirimindeindirilebilir. 22 TEMMUZA KADAR • 20'den fazla işçi çalıştıran işyerleri nde geçen ay yapılan ödemelerin vergi kesintileri, muhtasar beyanname ile vergi dairesine verilmeli ve ödenmelidir. • Ücretlilerin ge.en ay alışfaturaları sonuçlan, vergi iade beyannamesi ile vergi dairesine bildirilmelidir. Ocak AET toplantısında ne 'sır' var? HAKAN KARA İZMİR Türkiye'nin Avrupa Ekonomik Topluluğu üyesi ülkelere yapacağı tekstil ihracatımn geleceğini belirleyecek derecede önem taşıyan TürkiyeAET tekstil toplantısı büyük bir suskunluk içinde sürüyor. AET uzmanları toplantıyla ilgili olarak hiçbir açıklama yapmazken, Türk heyeti gazetecilerin gelişmelerle ilgili sorularını "Aman birsey yazmayın, söyleyeceklerimiz aleyhimize olur. Toplantı gayet iyi süniyor" diyerek gazetecilerin sorularını geçiştiriyorlar. Önceki gün Büyük Efes Oteli'nde baslayan ve bugün sona erecek olan Uç günlük TürkiyeAET tekstil toplantısı acıhşında, toplantının başına kapalı olacağının açıklanmasıyla "Hiç olmazsa başta bir fatograf çekelim" diye Türk heyetine başvuran gazetecilere "AET heyetine bir soralım" yanıtı verildi. Ardından da yalnızca fotoğraf çekmek kaydıyla gazetecilere birkaç dakika izin verildi. KİŞIBAŞINA 120 DOLAR Dünyanın enfakir ülkesi Etiyopya'da kişi başına gelir yalmzca 120 dolar. Ekonomi Servisi Kişi başına geliri en fazla olan ülkelerin başında petrol zengini iki Körfez ülkesi geliyor. DUnya Bankası'nın raporuna göre 1983 yılında kişi başına gelir Birleşik Arap Emirlikleri'nde 22870 dolar (10.5 milyon lira), Kuveyt'te 17880 c1 ' T olarak belirlendi. Rapora göre bu iki ülkeyi yatandaşın zenk .ği açısından şu ülkeler izliyor (dolar olarak): İsviçre (16200), ABD (14100), Norveç (14020), İsveç (J2470), Kanada (12310), S.Arabistan (12230) Batıh ülkelerden Almanya 11430 dolar, Fransa 10500 dolar ve Japonya da 10120 dolarla kişi başına gelir açısından 10 bin doiarın üstunde yer aldılar. Dünyanın en fakir vatandaşlarına sahip ülke ise Etiyopya oldu. Bu ülkede yıllık kişi başına gelir yalnızca 120 dolar, Bengladeş'te de 130 dolar düzeyinde bulunuyor. Vatandaşı en zengin ülke BAE Daktilo fabrikası olacaku, depo oldu DÖVİZ KURLARI Merkez Bankası kendı işlemleri için doJann aiış kurunu 534.15 lira olarak betirtedı. T.C. ZİRAAT BANKASI Döviz Alış 534.15 357.35 25.02 175.70 8.73 57.73 155.93 60.98 210.09 27.58 215.34 1765.15 697 71 146 32 Satış 539.54 360.96 25.27 177.47 8.82 58.31 157.50 61.60 212.21 27.86 217 51 1782 98 704 76 147.80 DÖVİZ • Kendi adlanna reklam ya15 TEMMUZA KADAR panlar ve reklamcıhğı meslek • Geçen ayın banka ve sigor edinenlerin geçen ay yaptıklan ta işlemleri beyannamesi, vergi ilan ve reklamın vergisi, belediyeye bildirilir ve ödenir. dairesine verilir ve ödenir. • Bilanço usulü vergilendirilen • Geçen ayın Eğlence Vergisi, perakende satıcılan, 30.6.1985 Yangın Sigorta Vergisi veAkargünündeki KD V'li mal stoklarınm beyannamesini vergi dairele yakıt Tüketim Vergisi Beyannameleri belediyeye verilir ve ödenir. 25 TEMMUZA KADAR • Geçen yılın satışlan 120 milyonu aşan işyerleri Haziran 1985 'in, aşmayan işyerleri ise Nisan Haziran 1985 üç aylık Katma Değer Vergisi Beyannamesini vergi dairesine vermeli ve ödemelidirler. 31 TEMMUZA KADAR~ • BağKur'un Temmuz 1985 aylık primi, yeni katsayı farkına göre bankaya yatırıhr. • Geçen ayın Aylık Sigortq Bildirgesi, S.S.K. BölgeMüdür lüğü 'ne verilir ve primi yatınhrh • Kurumlar Vergisi'nin 2. tak\ sidi (1/3) ödenir. • Televizyon bandrol cezasız yatmlmalıdır. • Cumhuriyet Gazetesi kimJit kartımı ve şahsıma ait kartvizitlerimi kaybettim. Hükümsazj dür. ABDULLA1 SAÇL1OĞLV TEMMUZ 1985 TARİHİNDEKİ DÖVİZ KURLARI Dünya Bankası da faizi düşürdü Ekonomi Servisi Dünya Bankası değişken faizli kredilerde faiz oranını yüzde 8.28'e düşürdü. Bu oran, altı ay içinde açılacak krediler için geçerli olacak. Bundan onceki altı ayda kredilerin faizi yuzde 9.29 düzeyindeydi. Dünya Bankası'nın değişken faizli kredi uyguiaması 3 yıl önce başlatılmış ve faiz yüzde 11.43 olarak belirlenmişti. ESKİŞEHİR, (Cumburiyet) Türkiye'nin tek daktilo fabrikasının inşası bittiği halde projesi durduruldu. Yapımına 1981 yılında Devlet Sanayi ve tşçi Yatırım Bankası, D.M.O., T.H.K ve Çocuk Esirgeme Kurumu'nun ortaklığıyla başlanan, Büromak Modern Ofıs Makineleri Fabrikası 'nın insaatı tamamlandıktan sonra proje durduruldu. 300 milyonluk tesisler depo olarak kiralanmaya başlandı. Eskişehir Organize Sanayi Bölgesi'nde 80 bin metrekarelik bir alan üzerine inşa edilen ve 20 bin metrekaresi kapalı alanı içeren Buromak Modern Ofis Makineleri Fabrikası Türkiye'nin tek daktilo fabrikası olarak üretime geçecekti. Dövizin Cınsı 1 ABD Dolan 1 Avustrafya Dolan 1 Avusturya Şilini 1 Batı Alman Markı 1 Belçika Frangı 1 Fransız Frangı 1 Hollanda Florini 1 İsveç Kronu 1 İsviçre Frangı 100 İtafyan üreti 100 Japon Yeni 1 Kuveyt Dınarı 1 Sterlin 1 S Arabistan Riyali Efektif Efektıf Alış Satış 534.15 544.83 339.48 364.50 25.02 25.52 175.70 179.21 8.29 8.90 57.73 58.88 155.93 159.05 60.98 62.20 210.09 214.29 26.20 28.13 204.57 219.65 1676 89 1800.45 697,71 711.66 139.00 149.25 DÖVİZİN CİNSİ 1 ABD DOLARI 1 AVUSTRALYA DOLARI 1 AVUSTURY* ŞİÜMİ 1 BATI ALMAN MARKI 1 BELÇİKA FRAMGI 1 OANİMARKA KRONU 1 FRANSIZ FRANGI 1 HOLLANDA FLORİNİ 1 İSVEÇ KRONU 1 İSVİÇRE FRANGI 100 (TAirAN ÜRETİ < 100 JAPCN YENİ DÖVİZ , 534.25 EFEKTİF AUŞTL. ! ÇAPRAZKUR 1 ABD DOLAfll 3.0401 9 2525 3 4255 2.5424 1936 73 248.04 3.6505 1 Sterlın B.AIman Markı Fransa Frangı HoUanda Flonnı İsviçre Frangı »talyan üretı Japon Venı S.Arabıslan Rıyalı 1 3062 A8D Ooiarı A1TIN GÜMÜŞ ALIŞ Cumhurıyet Reşat 24 ayar kulçe 22 ayar bılezık 900 ayar gumuş 37 860 38 000 5735 5.170 94 SATIŞ 38 100 38.500 5.750 5.600 96 1 KANADA DOLARI 1 KUVEYT DİNARI 1 NORVEÇ KRONU 1 STERLİN 1 S. ARABİSTAN RİYALİ SATIŞ a . 539.44 357.35 360.83 25.12 25.36 175.80 177.51 8.78 886 49.08 49.55 57.73 58.29 156.03 | 157 54 60 98 61 57 210.09 212.13 27.58 27 84 215 34 217.43 393.75 397.58 (1765.10 1782.25 61 00 61.59 697 68 704 45 146.32 147 74 ALISTL 534.25 339.48 25.12 175.80 8.34 49.08 57.73 156 03 60.98 210.09 26 20 204.57 374.06 1676.84 57 95 697 68 139.00 SATISTl. 550.11 367.96 25.86 181.02 9.04 50.53 59.44 160.66 62.79 216.33 28.39 221 73 405.44 181750 62 81 718.38 150.66 T.C. ZİRAAT BANKASI "Guctinc erifilmcz'