Katalog

16 TEMMUZ 1985 EKONOMf CUMHURİYET/9 MARGARİNDE tLK ZAM ÜNtLEVER'DEN TURKIYE'den Hükümeti eleştiren esnafa vergi iadesi vaat edildi İZMtR, (Cumhuriyel Ege Bürosu) Türkiye Esnaf ve Sanatkârlar Kefalet Kooperatifleri Birlikleri 14. Olağan Genel Kurulu'nda hükümet sert bir dille eleştirildi. Elestirilere yanıt veren Sanayi ve Ticaret Bakanı Cahit Aral, "Hükümetimiz, esnafın yanındadır. Esnaf ve çiftçilerin vergi iadesi ve KDV kapsaoa alınması çahsmalan sürdüriUmektedir" dedi. Yer aynlma.& için gazetecılerin ayakta izlediği genel kurulda, Türkiye Esnaf ve Sanatkârlar Konfederasyonu Genel Başkanı Hüsamettin Tiyanşan, "Hükümetimiz iki yıla yakın icraatında neden bep bizden aldı da başkalanna da&ttı" diyerek, sözlerinı şöyle surdürdü: "Bu büyük çogunluğun bdkemigi kınlırsa, on, on beş holding kurtarabilecek midir aikemizj? Merkez Bankası ve ticari bankalara milyarlarca liralık borçlan, Sosyal Sigortalar Kurnmo'na, Maliye'ye bir o kadar prim ve vergi borçlan dururken bu adainlar halfl Basbakanımızla itibarh ynrt dışı gezüerine kablmakta ve bn borçJann haitfletflmesi için de hükümetçe tedbirler getirilmektedir. Halk Bankası, işyeri için kredi vermiyor. Verecekleri kredi de, teşvik gören 8yt<famlantmTin bir gecelik keyfini karşüamaz. Başanlı olmasını istediğimiz hükümet içio konuşmayoruz. Ama liberal olmaya calısanlann Uzakdogu'daki rezaletine nasıl katianacagız?" Maıgarinle kömür Lastikte hanunaddenin günıriığü % 10 zamlandı inince zanı kararı askıya alındı Ekonomi Servisi Hukiımetin pek çok malın gümruk vergisi oranlarını indirmesi ve bu mallann ithalatını ucuzlatmasıyla birlikte söz konusu mallarla ilgib' fırmalar hesaplannı yeniden yapmaya başladı lar. Bazı mallann ithalinde alınan gumrük vergisi oranlanm yeniden belirleyen Bakanlar Kurulu karannda "taşıt araçlan dış lastiği için kauçuklu mensucat" olarak geçen kord bezinde gumriik vergisinin yüzde 60'tan yüzde 20'ye indirilmesi üzerine ana girdi olarak kord bezini kullanan taşıt lastiğittreticisifırmalar zam hazırhklannı gözden geçirme karan aldı lar. Gıimrük vergisi yuzde 50'den yüzde 20'ye indirflen deterjanda ise ithalatın söz konusu olabileceği belirtildi. Kord bezinin ülkemizdeki tek Ureticisi olan ve tüm lastik üreticisi firmalann ihtiyacinı karşılayan KORDSA'nın Genel Mudürü Güler Sabana, yeni duzenlemeyi "radikal bir karar" olarak nitelendirerek şunları söyledi: "Kordsa'nın fiyatlan dünya fiyatlan seviyesindedir. ttbalat liberedir. Isteyen ithal edebilir. Bu bir ekonomik hesap meselesidir. Eger bir firma dışandan daha ucuz getirebiliyorsa ithalata gidebilir. KORDSA bugun yıllık 20 bin tonluk kord bezi Detarjanda ithalat yeniden gündeme geldi Güler Sabancı üretiminin 10 bin tononu dışanya ihraç etmektedir. Bu da KORDSA'nın rekabete açık olduğunu gozterir. Ama firmalar sırf ithalat olsun diye ithalat yaparlarsa bu olur. KORDSA rekabeti daima kendine sart ko$muştur. Biz her zaman rekabete bazınz. Endişemiz yok. Kalite açısından, gıivenüirlik açısından ve fiyat açısından rekabete bazınz. Hükümet ithalat hakkında bazı kararlar alırken zamanlama ve oranlama açısından iyi bir tespit yapmalıdır. Kord bezindeki yuzde 60'tan yüzde 20'ye indirilen gumruk indirimi radikal bir inistir. Önce lastikte KORDSA'nın Genel Müdürü Güler Sabancı, "Kord bezinde gümrük vergisinin yüzde 60'tan yüzde 20'ye indirilmesi radikal bir karardır. Şu anda bir inceleme yapıyoruz. Fiyatlar konusunda incelemeler sonucunda gereken neyse yapacağız" dedi. koruma marjı düsürüldo, şimdi de lastik hammaddelerinde koruma marjı duşüruluyor. Şu anda bir inceleme yaptyoraz. Fiyatlar konusunda incdeme sonucunda gereken neyse yapacaKORDSA'nın muşterilerinden Türk Pirelli'nin Mali Işler ve Satınalma MUdüru Nazmi Akduman ise KORDSA'nın kendi fıyatlarıru muhtemel ithalat rekabetine göre ayarladığını beürterek şöyle konuştu: "KORDSA iki yıldan ba yana fiyatlannj dolara, marka ve frank secenegindcn birine bağiamıstır. Biz fiyatlar konusunda bunlardan birisini seçiyoruz. KORDSA bugune kadar fiyatlannı itbal maliyetinin altında ayarladı. KORDSA fiyatlannı ayartarsa bizim de ithalatımıza gerek kalmaz. Ama eğer şu anki fiyatlarda ısrar edilirse buyük olasüıkla ihtiyacımızın belli bir bölümünü ithal ederiz." DETERJANDA DURUM Deterjan piyasasının iki büyüğünden Uniiever'in üst düzeydeki bir yetkilisi ise gumrüklerdeki yeni indirimi şöyle değerlendirdi: "Deterjan konusunda yapılan yeni gümrük indirimi deterjan ithaiaüna yol acabüir. İthalat bugun cazip bir şeydir. Yurt içindeki deterjan ile yurt dısındaki deterjan arasında kalite açısından bir fark yoktur. Ama yurt dışından ithal edilen deterjanın maliyeti bugun yurt içi fiyatiannın üstündedir. Eğer ithalatçı firma relüam yapmazsa veya doğrodan getirip mali tuketiciye sunarsa belki maliyetlerinde bir düşme olur. Ama ithalatçının kân, toptancının, perakendecinin kân, nakliye vs.. maliyetleri yuksellen unsuriardır. Bir de standardıa dısında bir deterjan getirip satılmayacagiBa göre şu anda ithal deterjanın maliyeti yurt içindeki deterjanın maliyet fryatından daha fazladır. " Kömür zarnmı kademeli olarak uygulanacak. 1 ağustostan geçerli olacak yüzde 19 oramndaki zam 1 eylülden sonra yüzde 20, ekimden itibaren yüzde 30 olarak uygulanacak. Muhasebecide perakende fiş derdi Lkonomi Servisi Ücretliler tarafından vergi iadesi alabilmek için kuilanılan perakende saüş vesikaian ve yazar kasa fisteri'nin tüccarlar ve çiftçiler ve serbest meslek için ticari defterlere gider kaydetmede belge olarak kullanılmaması nedeniyle sorun yarattığı belirtildi. Mali Müşavirler ve Muhasebeciler Birliği Başkanı Sım Ar basına yaptığa yazılı açıkJamada, "Biz mubasebecfler bu nevi belgekr, deftere yazdmaz, batta Katma Deger Vergisi açıkça getiriise bifc indirim yapılamaz, dedigimiz halde, vergi mükellefi ben bu harcamayı yaptım, karşı taraf bunu değistirmiyor, fatura vermiyor diyebilmektedir. 10 bin liranın altında ahşveris yapüması baJinde, deftere tabi mükellefler fatura alamamakta, bu da giderierini bdgeieyememeleri sonucunu yaratabilmektedir" dedi. Sırn Ar, soruna çözum ıçın gerekli yasal düzenlemenin yapılmasını istedi. t*." Ekonomi Servisi Unilever firması sofralık margarine, Türkiye Kömür Işletmeleri de kömüre zam yaptı. Kömür zammı 1 ağustostan itibaren kademeli olarak uygulanacak. Unilever firmasınca üretilen Sana ve Rama yüzde 10 oranında zamlandı. Buna göre 250 gramlık Sana'nın fiyatı 160 liradan 175 liraya, 250 gramlık Rama'nm fıyatı da 180 liradan 195 liraya yukseldi. Sofralık margarin üreticisi diğer firmalann ise, henüz fiyatlar! artırmayı düşunmedikleri öğrenildi. MARSA Genel Mudüru Mustafa Piyale, bu konuda yaptığı açıklamada, "Üıünlerimize zam yapmadık. Şu günlerde de duşunmüyoruz. Unilever ve diger firmaJar zam yapabilir. Herkes ekonomik çıkariannı dusündugüne gore, bu dogrultuda çalısmalar da yapılabılir. Bir firmanın alacagı zam karanna uymak diye bir sey yoktur. Biz bu karann dışındayız" dedi. Turyağ firması yetkilileri de bu konuda yaptıklan açıklamada, "Şu günlerde zam gündemde değil, ikride ne olur bilemeyiz" dediler. öte yandan, Türkiye Kömür Işletmeleri Genel Müdürlüğu ısıtma kömUrunün ağustos başından itibaren yüzde 10, eylül başından itibaren yüzde 15 ve ekim başından itibaren de yüzde 30 oranında zamlı satılacağjnı açıkladı. TKİ yetkililerinden alınan bilgiye göre, 1 ağustosa kadar kömur için başvuruda bulunacaklar zamdan etkilenmeyecek. Ancak aynı yetkili, "Bu tarihe kadar parasım >aürdığı halde komüriinü alamayan kişilerin bu davranısından da sorurnluluk kabul edemeyiz. Çünkii, kömür stoklan 1 ağustosa kadar getecek tüm talepleri karşüayabilecek duzeydedir" biçiminde konuştu. Sanayıde kullanılan kömür ile asfaltit ve ithal kömür için belirlenen yeni satış fiyatlan da dün yururluğe girdi. Buna göre, söz konusu kömür turleri yüzde 10 zamlı satılıyor. Sanayide kullanılan parça kömünın satış fiyatı da yüzde 30 oranında artınldı. 9 müteahhide ceza verildi Karpuzcu için küçük bir umut İZMİR, (Cumhuriyet Ege Bürosu) Ithalatma izin verdiği yaş meyve ve sebzeleri ayhk olarak yayunlayan Ürdün Tanm BakanlığYnın son olarak karpuz ithalatını serbest bıraktığı açıklandı. Başbakanlık Hazdne ve Dış Ticaret Müstesarlığı tarafından lhracatçı Birlikleri'ne gönderilen yazıda şöyle denildi: "Ürdün Tanm Bakanlıgı'un karpuz J1**f**™' afnstos ayı içinde serbest bırakacagı belirtildi. Ancak anıfauı ürünun, Körfez ve diger Arap ülkeierine Ürdüniü tüccarlar enyle pazarianması konusu araştınlmış, Mısır'ın da, bo yıl büyük üretinı sagiadıgı ve tüm Arap üikekrine ihracaünı yoğunlastırdıgı ögrenünüştir." Ürünlerin % 97'si ambalaj standardına aykırı Kamu eliyle üretilen çay ve şeker ambalajları son derece yetersiz. Firmalann ihraç için hazırladıklan ürün ambalajlarında görülen aynntıh bilgiler, iç piyasa için üretilen ürün ambalajlarında yok. Ekonomi Servisi Şu sırada tuketiciye sunulan ürünlerin yaklaşık yüzde 9TSİ, uygulamaya 17 temmuzda konulacak olan ambalaj standardına uymuyor. Getirilen duzenleme, 17 temmuz öncesinde üretilen mallar için belli bir Icoiaylık" da getirmis bulunuyor. Buna göre firmalar 17 temmuz öncesinde ürettikleri mallann ustttne "17 temmuz öncesinde üretilmistir" diye etiket yapıştıracaklar. Pıyasada yaptığımız ilk inceleme, özellikle devlet eliyle üretilen bazı mallann "ambalajda" 17 temmuz standardına hıç uymadığını gösterdi. Bunun en tipık örnekleri de çay ve şeker. Kamu kuruluşlan tarafından ürtilen çay paketlerinin üstünde üretim tarihi ya da son kullanma tarihinı bulmak mümkiın olmadığı gibi, çay ambalajları kolayhkla hava geçirecek kadar kötü kaliteli. Aynı şekilde çay ve küp şeker ambalajları da 17 temmuz standartlarına uygunlukta fukara kalmış durumda. Ister özel sektör üretsin, ister kamu sektörü üretsin, birçok ürün ambalaj yönünden yetersiz durumda. Ambalajlann ustünde genellikle firma adı ve adresi bulunuyor. Ama malın üretim ve son kullanım tarihine herhangi bir ambalajda raslamak hemen hemen imkânsız. Salam, sosıs ve sucuk gibi et ürünlerinde genellikle ambalajlar firma adııu yansıtıyor. Firma adresini ise etıketler üstünde bulmak kolay değil. Yetkililer, 17 temmuzdan itibaren ürünlerde yeni ambalaj standardının uygulanıp uygulanmadığını daha sıkı olarak denetleyeceklerini belirttiler. Ambalaj standardına uyulmadığı belirlendiği zaman yeni yasaya göre firma yetkilileri hakkında 450 bin Iira para cezasından başlayarak 3 yıl hapse vanncaya kadar cezalar kesilecek. Ambalajlamada dikkati çeken bir başka nokta da firmalann ibracat söz konusu olduğunda gösterdikleri özeni iç piyasa için göstermemeleri. Başka bir anlatunla, ihraç mallarının ambalajında raslanan aynntılı bilgileri iç piyasaya sunulan mallarda bulmak kolay değil. Ortadoğu ve Avrupa uJkelerine ihraç edilen hazır çorba ve şekerieme gibi urünlerde ambalajlann tüketici için gerekli her türlu bilgiyi içerecek biçimde hazırlandığı dikkat çekiyor. 1992'lerde patlayacak" Ekonomi Servisi 1922 yılında tamamlanacak olan Güney Anadolu Projesi çerçevesinde 1 milyon 800 bin hektarhk alanın sulanarak tanma acılacağını hesaplayan yabancı ilaç şirketleri için, Türkiye, özellikle "tanmsal ilaçiarda önemli bir pazar" olmaya aday görünüyor. Dovkim Klmya ve İlaç Sanayi TAŞ'nin Yönetim Kurulu Başkanı Selçuk Konır, Karizma dergisine yaptığı açıklamada, "Güney Anadolu Projesi çerçevesinde 1 milyon 800 bin hektann tanma açdacagT'na değinerek şöyle dedi: "Bo, büyük bir po Selçuk Konır Dovkim BaskartL ANKARA (ANKA) Milli Savunma Bakanlığı, Devlet thale Yasası uyannca 9 müteahhidi daha cezalandırdı. Milli Savunma Bakanhğı'nın Devlet lhale Yasası'mn 84'üncü maddesi uyannca taahhütlerini yerine getirmedikleri ve usulüne uygun sözleşme >fapmadıklan gerekçesiyle cezalandırdığı firmalar 6 ay süreyle bakanlığın açacağı ihalelere katılamayacaklar. Bakanlığın cezalandırdığı mıiteahhitler şunlar: • Müteahhit Durmuş Gök, • Müteahhit Dadaş Atalar, • Müteahhit firma öztrakya Gıda, Ihtiyaç Maddeleri Müsavirlik Hizmetleri Ticaret ve Sanayi A.Ş. • Müteahhit Mahmut Şahino ğulları, • Müteahhit firma, Defne Metal ve Sanayi Ürünleri A.Ş. • Müteahhit lrfan Takucin • Müteahhit Cenap VarnatopÇu, • Müteahhit lsmet Babür, • Müteahhit firma, Kazankaya Pazarlama tthalat, lhracat A.Ş. tansiyeii ifade ediyor. Dolayısjyla tanm, Türkiye'nin en önemli sektöru olarak kalacaktır. Tanm ilaçlanmn da tanmsal potansiyelin daba i>i kullanümasındg büyük katkısı olacaktır." Niğde'de patates böceği AMBALAJ VAR AMA Ürünlerin pek çoğunda ambalaj var. Ama bunlarm hemen hemen hepsi NİĞDE, (Cumhuriyet) ürünü tanıtma değil, koruma iflevine sahip. Yann başlayacak ambalaj standardı uygulamastyla bu Türkiye'de en çok patates ürünlerin yeterti bilgilerle donatılmış ambalajlara girmesi gerekiyor. üretimi yapılan Niğde yöresinde son zamanlarda etkisiAmbalaj standardı şart koşuyor... | Ambalaida onlar ve biz ni iyice arttıran patates böceğıne karşı ureticiler uyarılır• Etikette ürunu ) apan firınantn aclı, adresi. Hangi ulkede Kaç tür ambaîaj var ken, gerekli mucadelenin zavarsa tesciUi markası 50 bin Batı Alrnan.\a man geçirilmeden yapılması • L'runun adı. varsa tipi, çeşidi, tıiru. Fransa 40 bin istendi. • Adft, ağırlık, uzıtnluk. hacim olarak amba Ingiltere 40 bin Niğde Zirai Mücadele Başlaj içindeki neı tırun nııktan Italya 20 bin kanlığı'na bağlı Bitki Koru• Parti ve seri numarası. ABD 20 bin ma Müdürlüğu'nce ureticileTürkht 5 bin • i'aptm tariht re konuya ilişkın aynntılı bil• Gıda maddelerinde ise bu bilgilerden başka Türkiye. ambalaj açısından da oidukça çağdısı giler verilmesi yanında, üreurıinün yapımuıda kutianılan maddeler, kalkı bir yerde bulunuyor. TSE yetkiükrinin verdiği ticilerin Bitki Koruma Mumaddaleri, miktarlan; iırunün son kultanma ta bilgiye göre B. Almanya 'da 50 bin, Fransa 'da 40 durlüğu ile sıkı işbırliği içinde rihi veya üruııün dayanmu süresi gosterilecek. bin tür ambalaj var. Biz.de ise ialmzca 5 bin. olmaları gerektigi bildirildi. 50 milyarhk yeni tahvil ihalesi ANKARA (a.a.) Hazine ve Dış Ticaret Musteşarlığı'nın bu hafta yapacağı 8. ihalede 50 milyar liralık devlet tahvili satışa sunulacak. Tahvil ihalelerine katılan bankalar, borsa bankerleri ve tüzel kişiler tekliflerini saat 16.00'ya kadar verecekler. Ihale sonucu perşembe günu açıklanacak. Hazine ve Dış Ticaret Müsteşaruğı 29 mayıs tarihinden itibaren devlet tahvili ihalesi için 8 kez teklif almış, ancak bayram öncesi yapılan ihalenın iptal edilmesi nedeniyle 7 ke2 satış gerçekleştirilmişti. ŞtRKETLERDEIV TI Sigorta'nın birinci çahşma yıhnı doldurduğu bildirildi. Yetkıliler, 160 acenteye ulasan Batı Sigorta'nın portföyunu 1.2 milyar liraya çıkardığını belirttiler. ANADOLU Bankası'run Bolu Şubesi hizmete açıldı. Banka Yönetim KuruJu Başkanı HaJil Ata, "Bolu'ya ticari kredüerin yanında, konut kredileriyie de destek olacagız" dedi. SEKA, Dunya Bankası'ndan sagJadığı 55 milyon dolarlık kredi ile seiüloz ve kâğıt rehabilitasyon projesini devreye sokuyor. ' ULUSLARARASI Endüstri ve Ticaret Bankası'nın yılm ilk yansında brut 3 milyar 350 milyon Iira kâr ettiği açıklandı. Bankanın özkaynaklarında da geçen yılın eşdönemine gdre yuzde 85 artış olduğu bildirildi. DÖVİZ KURLARI Merkez Bankası kendı islemlen >pn dotann aiış kurunu 525 65 Iira oterak beliıtedi DUNYAVan Avrupa'da faiz düşüyor Ekonomi Servisi Avrupa'da birçok merkez bankası, dolann AvTupa paraian karşısında gerilemesinden sonra, faiz hadlerini düşürmeye başladı. Geçen hafta Ingiliz Merkez Bankası bu çerçevede yuzde 0.5'lik bir indirim yapü. Dolann devam eden inişine bağlj olarak faiz oranlarını düşürenler arasında tsveç ve Fransu merkez bankalan da bulunuyor. HoDanda bankalan ise, kredi masraflarında 0.5 puanlık bir hafifletme yapabileceklerini tahmin ediyorlar. Buna karşın, Batı Almanya Merkez Bankası aynı eğilimi taşımıyor. Bundesbank'ın Başkanı Helmut Schlesinger, para politikalannı belirlerken, öncelikle fiyatlarda stabiüteyi ön planda tuttuklanm beürterek, "Para bnimak kolaylaştıkça, ekonomik büyümenin artmadıgım ve işsizligin azalmadığını" söyledi. Dövızın Cinsi 1 ABDOoları 1 Avustralya Dolan 1 Avusturya Şılını 1 Batı Alman Markı 1 Betçıka Frangı 1 Fransız Frangı 1 HoUanda Florini 1 İsveç Kronu 1 Isvıçre Frangı 100 italyan üretı 100 Japon Yeni 1 Kuveyt Dınan 1 Sterlin 1 S.Arabistan Rıyali Dövız Alış 525.65 371.11 26.09 182.90 9.09 60.14 162.44 62.58 220.12 28.22 220.54 1751.57 732.76 144.05 Döviz Satış 530.91 374.82 26.35 184.73 9.18 60.74 164.06 63.21 222.32 28.50 222.75 1769.09 740.09 145.49 Efektif Efektıf Al.ş Satış 525.65 536.16 352.55 378.53 26.09 26.61 162.90 186.56 8.64 9.Z7 60.14 61.34 162.44 165.69 62.58 63.63 220.12 224.52 26.81 28.78 209.51 224.95 1663.99 1786.60 732.76 747.42 136.85 146.93 Türk lirası sıkıntısı olan bankalar yiiksek faizle dolar topluyor Bu yöntemle toplanan kaynağın bankaya maliyeti yüzde 100'e dayanıyor ANKARA, (Cumhuriyet Burosu) Mudilennden yüksek faizle döviz toplayan, bunlann karsılıklanna da ayrıca faiz tanıyan bazı bankaların kaynak maliyetleri yüzde 100'e dayandı. Nakit sıkıntısı ile bu yola başvurdukları bildirilen bu bankalar Hazine ile Merkez Bankası'nın yakın takibine alındı. Avnıpa para piyasalannda yüzde 7 faizle işlem gören ABD dolanna yüzde 12'nin üzerinde faiz veren bu bankaların işlemleri, bankalar yasası çerçevesinde bir soruna yol açmıyor. Çünkü 19 Aralık 1983 kararnamesı ile döviz faizleri ve bankaların açacağı krediler karşılığında talep edecekleri faizler serbest bırakıldı. Nitekim, dövize yüksciı faiz tanıyan bu bankalar, kararnameye dayanarak döviz hesabı açanlara, yatırdıkları meblağın bir bölümünü Turk Lirası kredi olarak geri veriyor, bu kredilere faiz uygulamıyor. Sıfır faizli krediyi alan mudi, bu parayı yine aynı bankanın Türk Lirası hesaplannda değerlendiriyor. Bir bankacı operasyonun, söz konusu bankalar açısından maliyetini şöyle hesapladı: "Dolann yıllık olarak Türk Lirası karşısındaki değer kazanma rakamını, yüzde 40 diye alsak, buna bankanın tanıdıgı yüzde 12'nin üzerindeki dolar faizini eklemek gerekecek. Yuzde 52'yi aşan faiz yukunun ustune >uzde 12 oranında doviz olarak odenen faizin yine Turk Lirası karşıhguıdaki artısı da kojarsak rakam yüzde 55'e dayanır. Açılan o faizli krediyi, mudi en yüksek geliri sağla>an 6 aylık besaplara yatınrsa, bankaya paranın maliyeti yüzde 100'e dayanır." YAKIN TAKİP Hazine ve Dıs Ticaret Musteşarlığı ile Merkez Bankası yetkililerine göre, "yakın takibe" alınan bu bankaların, "yüksek ve çifte faiz" politikalannın ardında şu gerçek yatıyor: "Sıfır faizli kredi ydnlemi daha önce, mevduat faizlerini dolaylı olarak artiırmak isteyen ve sonradan HazineŞe devredilen bir banka tarafından da denenmişti, bu yontemin arkasmda yatan Türk Lirası sıkıntısıdır. Turk Lirası hesaplannda sıkı faiz denetimi olduğundan bazı bankalar dolara yüksek faiz vererfk, >etmezse ek getiri tanıyarak Turk Lirası kaynagı yaratmak istivorlar. Topladıklan dovizleri Merkez Bankası'na satarak, ya da ithalatçıya pazariayarak nakit sıkıntısıyla baş etmeye çalışıyorlar. Halen ortada hukuki bir sorun yoktur, ama bu kadar yüksek faiz veren bankaların hesaplannı daba yakından takip geregi de ortadadır." ÇAPRAZKUR 1 ABD DOUARI AUINGÜMÜŞ AUŞ SATIŞ 38.500 38.800 2 8739 8.7404 3.2359 2.388 1862.69 238 34 3.649 1 Sterlin B.AIman Markı Fransız Frangı Hotlanda Flonnı Isvıçre Frangı Itatyan üretı Japon Yeni S.Arrtıstan Rıyali 1 394 ABD Dolan Cumtıunyet Rasat 24 ayar külçe 38 200 38 600 5.750 5.175 105 5770 5.600 107 22 ayar bilezık 900 ayar gümüş Fransa yabancı sermayeyi teşvik ediyor Ekonomi Servisi Fransa'da Mitterrand hukümetinin yabana sermayeyi teşvik amacıyla yeni önlemler aldığı bildirildi. Yabancı Sermaye Koordinasyon Derneği (YASED) tarafından verilen bilgide, bu önlemler şöyle sıraJandı: tş kunna, mülk edinme ve yaa işçi çalıstırma izni tek org<ın tarafından verilecek. Tescil işlemleri hızlandınlacak. Yabancı personel çocuklannın okui ücreti gibi harcamaları vergi matrahmdan düsülecek. Sosyal sigorta sistemine çifte 5J Sr T.C. ZtRAAT BANKASI DÖVİZ AUfTL SA19TL 525.75 530.91 371.07 374.71 26.19 26.44 183.12 184.92 9.14 9.22 50.84 51.33 60.14 60.73 162.54 164.13 62.58 63.19 220.12 222.28 28.22 28.49 220.54 222.70 389.24 392.98 1751.53 1768.72 62.97 63.58 732.73 739.92 144.05 145.46 Jg untn. 541.47 382.16 26.97 188.59 9.41 52.36 61.93 167.40 64.45 226.70 29.06 227.13 400.88 1803.90 65.85 754.64 148.36 Konuk Yazar Naim Tiraii mediği için, üreticınin küçümsenmeyecek bir bölümü, fındığını 200 liradan satmak zorunda kalmıştır. 16 TEMMUZ 1985 TAJttMİMOEKİ DÖVİZ KURLAM %P DÖVİZJN CİNSİ 1 AMOOUM EFEKTİF AUŞTL 525.75 352.51 26.19 183.12 8.68 50.84 60.14 162.54 62 58 220.12 26.80 209.51 369.77 1663.95 59.82 732.73 136.84 Fındığın hakkını fındığa vermek Fındıkta asıl gözden kaçırılmaması gereken, üretimin artış gösterdlğl yıllarda "malın fazlasını yurt içinde tüketmeyi planlayarak" aşın sunuyla dışanda flyatlann düşmesini önlemektir. Yurdumuzun en önde gelen dışsatım ürünlerinden fındık, becenksiz ve biraz da insafs/z yönetim kararlan yüzünden, yıllardır üreticisinin yüzünü güldurememektedır Geçimıni büyük ölçüde fındıktan sağlayan, beş milyona yakın üreticı, sankı arazı vergisi vermiyormus, sanki tanm ve gelir vergisi vermiyormuş gibi, bir de 1979 tarih ve 7/13938 sayılı kararnameyle yürürlüğe gıren ve 24 Öcak 1980'den sonra da uygulaması değisen "Destekleme ve Fıyat Istıkrar Primi" adlı fon ıçın, eline geçen bedelin eş değerinde bir miktan ki yılına gore yüz milyara yaklaşmaktadır hükümete ödemek zorunda bırakılmaktadır, Fındık, dış piyasada alıcısı olan bir kuru meyvedir. Dünya fındık tüketiminin yüzde yetmişini karşılayan ülkemiz, bu özelhğiyle, fındık fiyattarmın oluşmasmda ağırl/ğmı duyurabilecek bir konumdadır. Bitkısel ürun dışsatımımıan yüzde on yedısini, tüm dış 1 A r a n u m MUUH 1 AnsnmYA sUri 1 MT1 AIMM MAMI f BâlİtUBM I H J I 1HUUBBHUMI IIMUJUBArlMMl François Mitterrand prim ödemenin önlenmesine çalısılacak. Fransa'nın dış temsilcileri yabancı sermayeyi daha çok çekmek için çaba sarfedecek. itsvEçnom Mek§ika parası devalüe edildi Ekonomi Servisi Meksika, petrol fiyaünı düşürdükten sonra, parasım devalue etti. Meksika Pesosu'nun değerinde yapılaa değişikliğin mevcut bütçe ve para politikalanna bağlı olarak gündeme geldijŞi, son olarak fıyatı düşurülen petrolden başka ihracat gelirlerinin arttınlması amacını taşıdığı belirtildi. Meksika Pesosu, Amerikan Dolan karşısında yüzde 21 oranında devalue edilmiş bulunuyor. L 110 İTALTa ÜKTİ 1MJANIVBİ 1 KAMM MUUU 1 UVEYT HMM 1 MtVEÇ RMNHİ 1STBKM 1 S. âJUMSTAN •JYAÜ itortmmm T.C. ZİRAAT BANKASI "Gncüne eriıllroez' YMa 1000 Kg. fmdık üreten bir üretici, kilosu 250 liradan kooperatife teslim ettığı ürününe karşılık, yüzde beş tanm vergisi kesıldikten sonra 237.500 TL. almaktadır. Hüsatımımızın yüzde dördünü teşkileden fındığın, akıllı ve tutartı bir politikayta, hem kümetin kilo başına, o gün için 200 Iira, yurdumuza daha çok döviz sağlamaması bugün için 270 Iira ki, ortalama üretidn'm elihem de üreticınin alın terinı karşılamaması ne geçen fındık bedeli kadar bir paraya "fon" diye e/ koyması ise, ne vergi adaleiçin hiçbir neden yoktur. tiyle, ne hükümet ştmek anlayışıyla, ne de Şu anda iç fındığın dış piyasalarda, kilo insafla bağdaşır. Ustelik bu fon uygulamasu toptan 2.60 dolardır. Bu yıl fıyatın 3 do sı, kaçakçılığı özendirdiğinden, hükümet lara, daha önceki yıllar 5 dolara yaklaştığı önemli ölçüde döviz kaybına da uğramakda gorülmüştur İç fındığın 2.60 dolar olması tadır. demek, kabuklu fındığın da en azdan 700 TL olmasıdır. Ne varki, ihraç mallanna verFındıkta asıl gözden kaçırılmaması geregi iadesi ödeyen hükümetin, sanki fındık it ken, üretimin artış gösterdiği yıllarda, mahal maiıymış gibi, kilosundan (iç fındığın lın fazlasını yurt içinde tüketmeyi kilosundan 1 dolar karşılığı TL.) 270 Iira fon planlayarak, aşın sunuyla dışanda fiyatlakesmesi yüzünden, kabuklu fındık ancak nn düşmesini önlemektir. Hükümet, önce400 liranın üstünde alınıp satılabilmektedır likle bunu gerçekleştınrse, "fon" adı altında, Ürünün toplandığı ağustos ayında, ger üreticınin cebıne el uzatmak zorunda kalmayacağı gibi, üreticınin hakkını da böyleçekçi bir taban fıyat konulmasını isteyen üreticilerin tüm çırpınışlarına karşın, hükü ce korumuş olur. met 250 liranın ustüne çıkmamış, ustelik buNaim Tinüi Eski GireiM MMIetvekili nun parasım da çoğu zaman peşin ödeye