Katalog

Cumhuriyet Sahıbı: Cumhuri>cl Matbaacılık ve Gazcıecılık Turk Anonım Şirketı adma Nadır \adi. # Genel Ya\ın Muduru Hasan Cemal, Mue^scse Muduru: Kmine Işaklıgil, Yazı Işlen Muduru: Oka> Gorensin. 9 Haber Merkezı \lu duru' Yalçın Ba>er, Sa\fa Duzenı V'onelmem. Ali Acar, 0 Teınsıkıler: ANKARA.YalçınDo s an.İ7MİR HıknKtÇelınkaya. ADANA.Mehrrret Mercan. Sertıs Şeflerı. hunbııl Hdlerlerı: Keha O/. Dı> Hdhcrlc. Krjjun Balcı, Ekünomı O\man l laga>. lyjiıur A\dın Kmeç. Magaztn Valçın Pek^en, ^ por Danı^nıanı AbdulLadir \ucrlman, Du/cltmc Rrfik l)urha>, Ara>tırma: Şahin Alpa), KSendıka îjukran Ketenci. 0 Koordınjıöı. Ahmet Kurulsan, O Malı I>İcr hrol hrkul, Jlan: Zi>a Krjjt*ne. Halkla llı>kılcr. Guldercn ko>ar. ld.<rc Hust)in durer. l^lctmc Saduıı Soamc/. Bu\un \" Yuvun l umburhci Maıbaacılık vcGa/etecılik T.A Ş. Turk Ocağı Cad 3S>'4I Cağdlofilu İMjnbul. Pk 246İManbul, Tel 526 10 00(9hal). Telev 22246 • Hunılar Ankara: 7i>d tıokalp Bulvarı Inkılap Sokak No: 19'4 Tel. 33 1] 4147. T«.lcx 42344 # İ/mir: HaİH Zı>a Bulvarı .^0:64/3, Tel 25 47 0913 12 30 Telc\ '2359 • Adana: (.akmak Cad No: 134 Kat 3, Tel: I455OI9T31 Telev 62155 TAKVlM 16 Temmuz 1985 Imsak: 3.43 Guneş: 5.37 Öğle: 13.15 tkindi: 17.13 Akşam:20 42 Yatsı: 22.27 12 Eylül Oncesı HALUK BAYÜLKEN ANLATIYOR CÜNEYT ARCAYÜREK 9 temmuzda basına bir bildiri verildi. "Cumhurbaşkanı vekili, cumhurbaşkam seçiminde gruplar arasında bir yakınlaşma ortammı araştırma çalışmalarına başlamıştır. AP ve CHP Ikierlerini birtikte kabul edecektir" denildi. Görüşme 9 temmuzda oldu. ŞtMDÎNE YAPACAKLAR Çoğu son sınıf öğrencisi. Birya da daha çok dersten öğretim süreleri uzamış. Okuldan atılmıyorlar, ama yurttan atılacaklar. (Foıoğraf: ERDOĞAN KÖSEOĞLU) Sonuçsuz toplaııtı "Sanınm, filmin soaona geliyonız" dedim. Bayülken, başıyla onayladı. "..7 temmuzda maalesef Çorum olaylan oldu. Sayın Çağlayangil oraya gitmek istedi. Fakat Başbakanla göruştukten sonra vazgeçti. Içişleri Bakanını, Jandarma Genel Komutanını çağırdı, ban tedbirler uzerinde konuşuldu, üderlerle yapacagı görüşmelerin haarlığına geçti. llk görüşmesini 7 temmuzda Sayın Ecevit'le yaptı. 8 temmuzda bana, 'Ben temaslann bugıin bitirilip atama lislesinin yann verilmesi görusune kalılmıyorum. Ecevit'e gonışmemizde belirttiğim gibi cumhurbaşkanı seçiminde bir uzlaşma umudu, ihtimali varsa bunu araştırmayı manlıki goniyonım. Sayın Ecevit'e yetkim konusunda hiçbir tereddüdüm olmadığını soyledim" dedi. Sayın Demirelle de ozel bir görüşme yapmış, bana soyledi. 9 temmuzda basına bir bildiri verildi, 'Cumhurbaşkanı Vekili Cnmhorb*şkanı seçiminde gruplar arasında bir yakınla*... urtamını araştırma çalışmalanna başlamışUr. P ve CHP liderlerini biriikte kabul edecektir' denildi. Ve.. Kabul etti. Bu kabulden önce sayın DemireTle görüşmuş. Sayın Demirel, 'Vallahi, bu görüşmelerden bir fayda çıkacağını sanmıyorum' demiş. Sayın Çağlayangil, 'Çagrıya iştirak etmezseniz, uzlaşmaz taraf haline düşersiniz' diye cevap vermiş. Sayın Demirel de onun uzerine kabul etmış..." Çağlayangil, bu görüşme için neler söyledi? "...Eski Turkçe notlar tutmuş, 'size bunları vereceğim' dedı. Şöyle dedi: '9 temmuz göruşmesinde sayın Ecevit, madem ki partiler kendilerinden birini cumhurbaşkanı seçemiyorlar. oyleyse bir tarafsız uzerinde anlaşmak konusuno one surdu. Sayın Demirel ise, politika içerisinden gelmemiş şahsivetlerin ne derece kıymetli olurlarsa olsunlar, tecnıbeleıin de gösterdigi gibi, önemli konularda cumhurbaşkanhgında başanlı olamadıklannı söyledi, bu sabit olmuştur dedi ve Meclis dışından bir tarafsız uzerindeki teklifi şa>anı kabul gorraedigini ifade elti.' Daha sonra Meclis başkanlanyla bütun grupların, parti temsilcılenmn katıldığı bir toplantı daha yapıldı, ben ve Sayın öztrak da katıl Cumhurbaşkanlığı için liderler köşkte ANKARA, (ANKA) Türkiye'de çeşitli türden alışkanlık yapıcı, uyuşturucu, sakinleştirici, uyku verici ve ruhsal hastalıkları tedavi edici ilaç kut>nımmın 4 yıl içinde yüzde. oranında artış gösterdiği belirlendi. İlaç Endüstrisi Işverenleri Sendikası verilerine göre, Türkiye'de 4 yıl önce bu gruba giren ilaç tüketimi 60 milyon 889 bin kutu iken, bu miktar 4 yıl sonra 67 milyon 769 bin kutuya çıktı. Buna göre, söz konusu dönemde, Türkiye'de kişi başına 1,5 kutu çeşitli türden ruh ve sinir sistemini etkileyici ilaç tüketildi. Uyuşturucu ilaç kullanımı artıyor Ihsalar çetişti öğmncüer sokakta Yüksek Öğretim Yasası 'na göre, öğrencilerin normal eğitim sürelerine iki yıllık okullarda bir yıl, daha uzun süre eğitim yapan okullarda iki yıl ek süre veriliyor. Kredi ve Yurtlar Kurumu ise bu ek süre hakkını öğrencilere tammıyor. ASİYE UYSAL Yükseköğretim yasalan ile Yükseköğretim Kredi vc Yurtlar Kurumu'nun yasalan birbirleriyle çelişince, üniversite son sınıfa gelmiş binlerce öğrenci, yurtlardan çıkartılıyor. Çeşitli yunJarda, Yükseköğretim Kredi ve Yurtlar Kurumu'nun kurallanna göre, barınma bakkı son bulmuş öğrencilerin ad listeleri asılmaya başlandı. Konuyla ilgili olarak Kredi ve Yurtlar Kurumu lstanbul Bölge Müdurü E(hem Gözen "Çalışıp sınıfını geçen yurtta kaJır" derken, bu durumu haksızlık olarak değerlendiren öğrenciler biriki ya da daha çok dersi bulunan son sınıf öğrencisinin okuldan atılmadığı halde yurttan çıkarıldıklannı soylüyorlar. 11 temmuzda kapanan yurtlarda aynca, kayıtlı öğrcncflerden de, kalmayacaklan yaz aylannın aylık ücretleri toplu halde peşin isteniyor. Yükseköğretim tosası'na göre, öğrencilere normal eğitim öğretim sürelerine iki yılhk okullarda bir yıl, dört yıllık ve daha uzun süre eğitim yapılan okullarda iki yıl ek süre veriliyor. Kredi ve Yurtlar Kurumu ise YÖK'ün tanıdığı bu ek süre hakkını öğrencilere tammıyor. öğrenci tek dersten kahp öğretim süresi bir yıl uzadığında dahi, Kurum'un yaklaşımına göre "tembd" kabul edilip yurttan çıkarılıyor. lstanbul Bölge Müdürü Ettaem Gözta, bu konuda özetle şunları söyliıyor: "Knnınmn amacı fakir, muhtaç ve cakskan çocnklan yurtlarda banndırmakür. Çalışıp sınıfını gecen yurtta kalır. Eger bir öğrenci üniversite uciincu sınıftayken ynrda girmişse ancak iiç ve dördüncü nnıf için iki yıl ynrtta kalabflir." Istanbul Çemberlitaş Kız Yurdu'nda kalan Marmara Universitesi Atatürk Eğıtim Fakültesi öğrencisi Miıge Abay, "Bu yıl dördüncü sınıfta oimam gerekirken, dönem başında birden yapılao değişiklikle ikinci sınıftan kalan bir derstan nedeniyle üçıincü suufU kabul edildim. Ve bu tek ders ynzünden dordiincii sınıftan ders alamadım. Oysa ben üçnncii suufın tıim derslen'ni vermiştim. Böyiece okul stirem bir yıl bosuna uzadı. Gelecek yıl yurtta da kalamayacağıra. Şimdi çtkanyoriar" derken Seda Erbil adındaki tstanbul Universıtcsı Fen Fakültesi öğrencisi "Bizler yurtlara güveuerek çeşitli yerierden gelmiş ögrencüeriz. Yurtlarda kalamazsak ne yapanı. Okul harçlan var. Bu hayat pahalılıgında nasıl ev tutabiliriz. Yanında kalabilecegimiz akrabamız da yok. Şimdi her şeyi bırakıp evlerimize mi döneUm" biçiminde konuşuyor. öte yandan yıl sonu smavlannda başanlı olamayıp, bütünleme sınavlanna kalan öğrenciler durumlarını yurt yöneticilerine belgeleyerck nöbetçi yurtlarda kalabilecekler. 10 Bakanlık 6 yaş öğrenimini tartışıyor 'Tamam mı devanı mî için karar verilecek ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) 6 yaş grubu öğrencılerinin okuüaşması tartışması, Milli Eğitim Gençlik ve Spor Bakanhğı'nda süröyor. Eğitim Yüksek Kurulu'nda halen incelemesi süren konuja ilişkin oiarak Bakanlık öğretmenier arasında anket yaptınyor. Milli Eğitim Gençlik ve Spor Bakanı Vehbi Dinçerter ise 6 yaş ögrenimi için "imkânlano yeterli oimadıgi' goruşünü öne sürerken, Bakanhğa göre 6 yaş oğreniminin başhca engelleri şunkr: • 6 yaş öğrencileri kendi aralarında da eşiı değiller. Bu öğrencilerin aralarındaki doğum tarihi itibanyla ay farklan bile düzey farklanna yol açıyor. Her düzey için ayrı dershaneler oiuşturmakfe^rek.ancak bunun için de ne yeterii dershane, ne de öğretmen var. • 6 >aş öğrenimine erken ve hesapsız olarak ba^ianmışur. 6 yaş öğrenimi esasta doğru bir karardır, ancak imkânlar göz önunde bulundurubnalıydı. Konuya ilişkin üniverskeierden de göruş aünması gerekir. Bakanlık, 6 ya$ öğreniminin sürdılğü illerde bu öjrenciieri okutan öğretmenlerin görüşunü aldıktan sonra Eğitim Yüksek Kurulu'nda önümUzdeki günierde "kesin bir karar" alınacak. Geçen öğretim yılında "koşullan uygun okuHarda" sürdurülen 6 >aş grubu uygulamas! için Miiii Egıtım Gunçlık ve Spor Bakanlığı, "Ders araç ve gereci, öğretmen, dershane, hiztnet içi eğitim" gibi konularda önlemler alacağını 19841985 öğretim yılı başmda duyurmuştu. 9 temmuz görüşmesi için Sayın Çağlayangil notlar tutmuş. Bana verdi "Sayın Ecevit, madem ki partiler kendilerinden birini cumhurbaşkanı seçemiyor, oyleyse bir tarafsız uzerinde anlaşmak konusunu öne sürdü. Sayın Demirel ise politika içerisinden gelmemiş şahsiyetlerin ne derece kıymetli olurlarsa olsunlar, cumhurbaşkanhgında başanlı olamadıklarını söyledi" rum. Talimat almayacaksın, bir basına çalışacaksın. CENTO içindeki sıkmttları biliyorum, ama bu üç bölge memleketi arasında işbirliğini arttırmakta belki rol oynayabilirim dedim ve 1975 martında bu göreve geldim. CENTO'da siyasal sorunlann izlenmesi, idari işlerin duzenlenmesi, müttefık devletlerin büyük askerleriyle kurulmuş ilişkilerin sürdürulmesi gibi önemli çalışmalar yapılabilirdi. İdari bakımdan bir örnek vereyim. Mesela üye devletier CENTO merkezi olarak kullanılan eski TBMM binasınm o güzel işlemeli tavanlarımn onarımı için para ayırmışlar, bir türlü kullamlmamış. Değerli sanatçıları, uzmanlarını bulduk, yaptırdık. Memurların terfîleri surekli düzenlendi. CENTO bttnyesindeki Türk işçilerine sendikaya girme hakkı verilmiyordu. Ne demekti bu, yasalara uygunsa yerine getirilmeliydi. 1520 yıldır çocuklan atlatıyorlar, bu hak yerine getirildi, Harblş Sendikası'na girdiler. Fakat, siyasal açıdan Sovyetler Birliği, CENTO'yu pek sevmezdi. Karşısında idi. Sovyetler Birliği Ankara Buyükelçisi Rudianov, onuruma verdiği bir yemekte bana, 'Sayın Bayülken' demişti. 'Siz neden CENTO Genel Sekreteriiğini kabul ettiniz, Dışişleri Bakanı olarak görevinizi niçin sürdürraediniz?'. Buyukelçıye bız de Dışişleri Bakanlanmn seçimlerden sonra gelen partiler ve iktidarlar tarafından seçildiğini anımsattım. Kendisine, 'Bölgesel üç ulke arasındaki işbirligini arttırraak amacında' olduğumu soyledim. CENTO üyeleri arasında askeri ve siyasal fikir alışverişi de yapıhyor, istihbarat gelip gidiyordu. Sovyetler bundan da pek hoşlanmazlardı. Biliyorsunuz, CENTO'nun doğuşu gürültülü olmuştur. CENTO'yu hayata çıkarma emareleri Türkiye'nin NATO'ya girmesini engelleyenler larafından düşünüJmuştur. NATO'ya girmesin Tttrkiye, Ortadoğu'da bir örgut kurulsun, Türkiye, burada yer alsın, denilmiştir. Eğer Türkiye NATO'ya girmezse ve Ortadoğu'daki sürekli rahatsızlık göz önüne aJınırsa, istikrar olmayan bu bölgede Türkiye'nin başını çektiği bir örgutle daha rahat ederiz düşüncesi hâkim olmuştur. Sonuçta Türkiye 1952'de NATO'ya girmiş, ama başta tngjlizlerin öncülüğüyle bu bolgede bir savunma teşkilatı için çalışmalara baslanmıştır. Mısır'ın da bu örgutun içine alınması öngörüluyordu. Kimi bahtsız olaylar nedeniyle Ataturk'e hayraıı olduğunu söyleyen Nasır, cephe aldı. Mısır girmedi, Ürdün de, Suudi Ara beni bu durum karşısında korumazsa, ben bu ittifakı ne yapayım?.. örnek veriyordu: Sovyetler'le Hindistan bir dostluk anlaşması imzalamışlar, ama bir askeri anlaşmaya benziyor bu. Ya Hindistan bana saldınrsa?.. Hindistan ise, Pakistan'ın ayrılmasını bir türlü hazmedememiş, Güney Asya'da alt kıtada bir bUtun olduklannı söyluyor. Pakistan'a karşı fırsatmı bulunca harekete geçebiliyor. Mesela, 1965'te Pakistan Keşmir'de büyük bir zafer kazanırken, bazı talihsizlikler yüzünden savaşı kazançla bitıremedi. Ama diğer taraftan 1971 savaşından sonra Pakistan'ın bir 'biçime' getirildiği de muhakkak. Bangladeş aynldı, biliyorsunuz. Işin esasına bakıldığı zaman, Hindistan'ın bu konuda planlannı ve faaliyetini görmemeye imkân yok. Bu durumlar karşısında Vietnam'daki anı gelişmelerin etkisiyle doğrudan Amerika'dan yeni bir taahhüt elde edilemediği için doğrudan olmayan (endirekt) bir taahhüt düşüneUm dedim kendi kendime. Böyle bir çalışmayı başlattım, esası şu: Kore savaşı sırasında Güvenlık Konseyi'nde ortaya çıkan kimi durumlar nedeniyle BM'lerin, 'Banş için birieşme karan' vardır. Sovyetler tarafından tenkit edilir, katiyen kabul edilmez, gayri meşru sayılır. özü şudur bu kararın: Eğer güvenlik konseyi bir daimi uyenin vetosu nedeniyle vazifesini yapamazsa, 48 saat içinde BM Genel Kurulu toplanır ve konsey paraJize olduğu cihette onun yetkilerinı Genel Kurul kullamr diyör. Sovyetler, bu karan Kore'de çıkan durumdan sonra kabul etmiyor esasen. Hazırladığım 'avan proje' şuydu: Pakistan, dolaylı bir saldırıya uğrarsa, elbette hemen güvenlik konseyine başvuracaktı. Saldırı bir komünist devletin teşviki nedeniyle yapılmışsa, Sovyetler bunu veto edecekti. O zaman Pakistan, bunu derhal adı geçen karar çercevesinde BM Genel Kurulu'na getirirdi. Genel Kurulun bunyevi butun zafiyetine rağmen, üyeleri n pek çoğu müstemlekeciliğe karşı oldukları için saldırıya karşı vaziyet alabilirdi. Saldırımn derhal reddini ister, rnanevi ağırlığını koyardı. O zaman ABD, lngiltere, biz 'Şimdi Pakistan'a yardım etmek zorundayız, BM'nin devamlı uyeleriyiz, karar da budur, veto edilmiştir, BM'ye karşı taahfaıitlerimizi kullanıyoruz' dıyebılırlerdi. Bu öneri, bilhassa BM'de fevkalade faaliyet göstermiş ve çok sevilen Pakistanlı temsilci sonra Dışişleri Bakanı Ağa Şahi tarafından gayet mahirane bulundu. Pakistanklar, CENTO'ya bütün kırgınlıklara rağmen memnun oldu LEFKOŞE, (a.cu) Kuzey Kıbns Türk Cumhuriyeti'nde dün yapılması beklenen Cumhuriyet Meclisi Başkanhk Divanı seçimi, üç siyasal partinin oylanyla yarına ertelendi. Başkanhk Divanı seçiminin ertelenmesi yönündeki öneriye, halen koalisyon hükümetini oiuşturmak için çalışmalar yapan Ulusal Birlik, Toplumcu Kurtuluş ve Yeni Doğuş Partilerieyet, Cumhuriyetçi Türk Partisi ise ret oyu kullandı. KKTC'de seçim Anadolu liseleri ANKARA, (THA) Anadolu liseleri ile özel Türk ve yabancı okullara giriş sınavlarını kazanan öğrencilerin kayıt işlemlerine dün sabah başlandı. 15 ağustosa kadar sürecek olan kayıtlar sonunda, boş kalan kontenjanlar için Milli Eğitim Gençlik ve Spor Bakanlığı Bilgi tşlem Dairesi, yedek listeler hazırlayacak. Öğrencilerin puan ve tercih sıralanna göre düzenlenecek yedek listeler, 15 ağustosa kadar A nadolı selerine gönderilecek. TÜBİTAK Bursu ANKARA, fUBA) Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK), 198586 öğretim yılında temel veya uygulamalı fen bilimleri dalında yüksek lisans öğretimine başlayacak olanlara ayda 25 bin lira karşılıksız destekleme bursu ile yılda 25 bin lira kitap desteği yapacak. 1 Ocak 1986 tarihinden itibaren başlatılacak bursları almak için açılacak sınava girmek isteyenlerin 1 Eylül 1985 tarihinde 25 yaşını geçmemiş olmalan, temel veya uygulamalı fen bilimleri ile ilgili bir dalda üniversite lisans öğretimini en az 100 üzerinden 70,10 üzerinden 7, 4 üzerinden 3 ağırlıklı ortalama ile bitirmiş olmalan gerekiyor. TRT misafirhane arıyor ANKARA, (ANKA) Istanbul'da mensuplarını ve program çekimine çağrılan sanatçıları otelde ağırlayan TRT, otel faturalannm "kabarması" üzerine misafirhane açmaya karar verdi. TRT Genel Müdurlı nün dünkü Resmi Gazete^e yer alan ıhale ilanına göre, kurum misafirhane olmaya elverişli mustakil bir bina satın alacak "Rumeli"yakasında olması koşulu aranan binanın kullanım alam da yaklaşık 2 bin 200 metrekare olacak. TRT'nin bına ıhalesi 15 ağustosta sonuçlanacak. Milli Eğitim Bakanlığı 'nın özel okulların ilkokul birinci sınıf ve hazırlık sınıflarının ücretlerini "serbest bırakması"ndan sonra fiyatlarda yüzde 8090 artış bekleniyor. ANKARA, (Cumhuriyet Biırosu) Milli Eğitim Gençlik ve Spor Bakanlığı'nın haziran ayı sonlarında gönderdiği bir genelgeyle, özel okulların ilkokul birinci sınıf ve hazıruk sınıflanrun ücretlerini "serbest bırakmasına" öğrenci velilerince gösterilen tepki büyürken, bakanlığın bu konudaki gerekçesinin "özel okullarda kaliteyi yükseltmek olduğu" öğrenildi. Milli Eğitim Gençlik ve Spor Bakanı Vehbi Dinçerler'in özel okul kuruculan ile yaptığı toplantıda, kurucuların istekleri üzerine böyle bir karar aldığı belirtilirken, Dinçerler'in toplantıda, "eğitimin kalitesinin yükseltilmesi, bu okullarda, gerekli öğretmen ve araç gerecin sağtanması için ücretleri n serbest bırakılmasından yana bir tutum takındığı" vurgulandı. Kolejler ile lise ve üniversiteye hazırlık kurslan veren dershanelerin de ücretlerinin yüzde 8090 oranında artması bekleniyor. Dershane ücretlerinin ders saati sayısına göre önumuzdeki öğretim yıhnda 25 bin ile 125 bin lira arasında olacağı dershane sahiplerince belirtildi. Bakanlığın, ilkokul birinci sımf ve hazırhk sınıflarında ücret saptamasım özel okullara bırakması ardından, Ankara'daki özel okul ücretleri, kuruculannın beyanlarına göre şöyle: TED Ankara Koleji: Hazırlık smıfı 250 bin lira (KDV hariç), ilkokul birinci sınıf: 160 bin lira (KDV hariç), ilkokul 2,3,4 ve 5'inci sınıflar 138 bin 450 lira (KDV hariç), ortaokul ve lise 182 Özel okııllara "kaliteyi artırma'' zamım: Ytizde 9 0 bin lira (KDV hariç). Tevfik Fikret Lisesi: Hazırlık sımfı 225 bin lira (KDV alınmıyor), ortaokul birinci sıruf 225 bin lira (KDV alınmıyor). OrtaokuJ 2 ve 3'üncü smıflar ile lise 182 bin lira (KDV ahnmıyor). Özel An Lisesi: Hazırlık sımfı 275 bin lira (KDV dahil), ilkokul birinci sınıf 176 bin lira (KDV dahil), ortaokul 200 bin 200 lira (KDV dahil). Yüksefiş Koleji: İlkokul birinci sınıf 176 bin lira (KDV dahil), ilkokul 2,3,4 ve 5'inci sınıflar 152 bin lira (KDV dahil), hazırhk sınıfı 275 bin lira (KDV dahil), ortaokul ve lise 200 bin lira (KDV dahil). Yenişehir Koleji: (İlkokul kısmı yok) Hazırlık sınıfı 250 bin lira (KDV hariç), ortaokul ve lise 182 bin lira (KDV hariç). Geçen yıl tavan ücreti Ankara için 144 bin lira olarak belirlenen özel okul ucretlerindeki büyük artış, bu okulJarı kazanan öğrenci velilerini güç duruma sokarken, okul ücretlerinin de üç taksitte abnması sonınun diğer boyutunu oluşturdu. 0LÎK6£ftK f ÇOK PARTİLİ DÜZEN !... dık. Toplantıda cumhurbaşkanlığı seçimi için bir uzlaşmaya vanlamadı. Anladığım şuydu: Sayın Çağlayangil, bir uzlaşma olsa, o eski sözünden vazgeçecek, parÇAĞLAYANGİLBAYÜLKENKARAKAŞ Cumhurbaşkanı sorvnu, sohbetin başhca sotilerin istedigi kişiyi kontenjandan koyacak, işi rusu. (Fotoğraf: BAYÜLKEA"/N ÖZEL ARŞtVİNDEN) halledecekti. bistan da. Tek Arap devleti Irak'tı örgüte üye lar. NATO gibi doğrudan bir taahhüt istiyor12 temmuzda 'Yapıiacak bir iş kalmamışur' du Pakistan, ama bundan da az çok memnun dedi, basına liderler toplantısından sonuç alı olan. 1958 yılındakı Irak ihtilalinden sonra da ayrıldı, örgütün adı CENTO'ya dönüştü. olmuşlardı. Bu projeyi 1977'de CENTO Banamadığını bildiren açıklamayı yaptı. kanlar Konseyi'ne verdim, incelenmesi safhaSovyetler, bu örgütün yılalması için ellerinKontenjan senatörlüklerine yaptığı 5 atamayı sındayken, CENTO'dan aynldım. Kanıma göden geleni yaparlarken nedenkri neydi? Bir bildirdi. re, ABD ve İngiltere, kolay kolay bu öneriye Bu beş adın arasında bendeniz de bulunu analiz yaptım. NATO'daki bir askeri entegrashayır düyemezlerdi. Onun için aynlmamdan sayonu yoksa da bir askeri müşterek karargâhyordum. nırım o vakit memnun olmuşlardı... ları var, devamlı calışır. Beş devletin müşterek Senatoya gittik. ..CENTO hakkında son bir müşahadem de Senatoda bir türlu çoğunluk olmadı ve... ye karargâhında tuğgeneral rütbesinde üyeleri ve şu: Şubat 1977. Üye hükumetlerden genel sekmin edemedik. Yemin edemediğimız için ne ye diğer subaylar var. Devamlı planlar yapıhyor. retere kuruluş yüdönümu nedeniyle destek telgni yasa teklif edebiliyorduk, ne oy verebiliyor Askeri tatbikatlar yapıhyor. Bunlar arasında en önemlisi yılda bir kez Körfez'in ucunda tam raflan yağıyor. Bunlar mutat diyelim. 1977 baduk, ne de aday gösterilebiliyorduk..." han bitiyor. Tahran'da Bakanlar Konseyi. BaBayülken 'm genel sekreterlikte geçirdiği yü Hint Okyanusu'na açılan bölgede yapılan 'birkanlann açık ve gizli oturumlardaki konuşmalarm geniş kapsamh özeti sona eriyordu. Ne ieşme manevralan' idi. Bu manevralara Amelan da o yönde. Kimse, ne Dr. Kissinger veya var ki, Haluk Bayülken, konuşmaya baş rika ve lngiltere malzeme gönderirdi. Büyük Mr. Vance, ne Mr. CaJlaghan veya DT. Owen, ladığımız zaman anılarını 1975'te CENTO uçak gemileri, bazı kruvazörler, Türkiye'den teşkilatın bir buçuk yıl sonra başına gelecekleGenel Sekreterliğine başladığı günlerden al bir destroyer, Pakistan ve lran'ın savaş gemiri öngörmüyor. Onun için Sayın Arcayürek, mış, iki buçuk yıl süreyle bu göreviyle ilgi leri.. Beş devletin deniz üstü ve altı guçleri daima 'bizim çok planlı, besaplı' çalışmamızli bügiler vermişti. Bayülken için yaşanı, uçaklarla biriikte hiç de azımsanmayacak dan söz ediyomm. Siyasi miyopluklar, ancak yalntzca Köşk 'teki üç yıl değildi, içtenlikle önemde manevralar yaparlardı. CENTO'nun böyle önlenebilir.." bağlı olduğu dtplomasiyle ilgili andannı her ekonomide, ulaştırma alanında da yararlı hizmetleri oldu. Radiolink hatları, yollar, Tatvan'zaman taze tutuyordu. Haluk Bayülken'in anlanıklannı bu kez, "... 1974 ocak ayında Dışişleri Bakanlığı go daki örgütlenrae, tskenderun Limanı gibi hizmetler, askeri yardıma da bir kaynak teşkil edi 1980'den alıp 1975'lere bağladık. revimi Turan Güneş gibi degerli bir dosta devBayülken, Cumhurbaşkanlığı Genel Sekrereder ve dışta gorev almak \erine içeride baş yordu. Türkiye, NATO ülkesi, Amerikan ve terliği'nden aynldıktan, Çağlayangil tarafından öteki Batı silahlannı alabiliyor. Ama Iran ve damşmanlığı tercih ederken dikkatimi daba Cumhuriyet Senatosuna kontenjan üyesi seçilsonra bir kez daha şu husus çekti: Danışma mu Pakistan'm sıkıntısı var. Mesela parası yoktu dikten bir süre sonra, 12 Eylul harekâtı geldi. Pakistan'ın, Amerika CENTO'da müttefikidir essesesinin bizde çok az işlediğini gordum. O>sa "..Sayın De\let Başkanımız Kenan Evren, ben hangi görevde olursam olayım, yakın ar diye bu ulkeye kongreden daha kolaylıkla askeri yardım ahyordu, tıpkı NATO içinde Türk telefonla Milli Sa\unma Bakanhğım önerdiler. kadaşlarıma danışma geregini hep Yapacagımız işleri söylediler. 12 Eylüi'den soniye'ye yaptığı gibi. tran'daki Şah yönetiminin duymuşumdur" dedi Haluk Bayülken. Daha ra gelen Sayın Uiusu biıkümetinde göreve böyle Batıda ve Amerika'da büyük tepkiler yarattısonra Atatürk'ten örnekler vererek danışma başladım. Hükümetten aynlalı bir buçuk yıl giğım biliyorsunuz, özellikle iisan hakları konumüessesesınin yararları uzerinde durdu. bi kısa süre olduğu için o doneme ait anılan sunda. CENTO anlaşmasının mevcudiyeti bunbugiin anlatmanın' gunü' defil.. Başka zalan örten bir konu oluyordu, Şah yönetiminin Bayülken, "... CENTO Genel Sekreteriiği man.." dedi. Ancak, şu kısa beyanını belirtgörevine geldiginı zaman, bu örgıit bir nevi gu devlet kasasıyla Şah kasasım birleştirdiği gibi memı de rica etti: açıktan yapılan dedikodulara karşı da. Niharevini bitirmiş durnmdaydı" diye sürdürdu "...Bu görevde çok yomldum, fakat çok CENTO Genel Sekreterliği'ne, o zaman Dışiş yet tran, 'dost' bir ülkeydi. mullu anılaria aynldım. Bunun başlıca nedeleri Genel Sekreteri görevini yürüten sınıf arkadaşım ve çok sevdigim rahmetli buyükeiçi tsPakistan, 1971 Hindistan savaşlan nedeniyle ni, kuşkusuz, çok disiplinli, planlı calışan ve son derece vefalı olan bir loplumda meiai vermail Erez'in "Madem ki dışarıda görev almıfevkalade kırgındı CENTO'ya. yorsun, içerde sana uygun bu görev var" öneBakuı, şunu söyleyeyim: Milletlerarası işbir mekti. Aynca yapılan işlerinin çogunun sonuçlannın gözle görulebiu'r olması da insanın şevrisiyle geldiğıni ardattıktan sonra, "Burada bazı liği konusunda mevcut olan bir şeyi bozmak kini arltınyordu. TSK'nın modernizasyonu konuları belirtecegira, CENTO kelimesinin ilkolay, yıkmak kolay, fakat kurmak zor. Bu bagi çekici olmadığını bildigim halde, bazı geiiş kımdan CENTO'nun gidişine bölgesel millet programında, savaş uçağı yapılması başta, dimeleri kamuoyunun ilginç bulacağını lerarası işbirliği açısından bir kayıptır denile ğer pek çok ortak yatınmlar dahil, önemli mesanıyorum" dedı. bilir. Mesela ben, ne yapabilirdim CENTO' safeler alındı. Surecek olan bu programlarda TSK'nın en ustun sonuçlan almasını ve sayın yu canlandırmak bakımından. "... Neden bu görevi kabul etmiştim, anlahalefime başanlar diliyorum..." tayım: Bu örgütle Amerika var, lngiltere var. Siyasi bakımdan CENTO'yu canlandırmak Cumhurıyet'e ve biriikte uzun süre yorucu Ayrıca Pakistan ve tran gibi çok yakından taiçin evvela Pakistan'ın sorununu çözmek genıdığım, liderleri ile dostluk kurduğum iki ulrekiyordu. Pakistan diyordu ki: Bana komu çalışmalar yaptığımız, onu bu anılan aniatmake üye. Bu bölgesel ülkelerin Ortadofu'da nist olmayan bir ülke tarafından bir saldırı ola ya zoriadığını için bana teşekkür etti. Ben de Haluk Bayülken'e... önemli rol oynayacağma her zaman inanmışım. bilır, hatta bir komünist Ulke teşvik eder, siBir başka neden şu. Dışişleri Bakanlığı'ndan lah verir, para verir, saldırtır. Bunu 'vasıtalı sonra milletlerarası bir kuruluşun başı oluyosaldırı' deyimiyleanlatıyordu. Eğer bir ıttifak Milli Piyango Özel Çekilişi ANKARA, (ANKA) Milli Piyango tdaresi'nin 19 Temmuz özel Çekilişi Antakya'da yapıiacak. Milli Piyango tdaresi'nin, 1982 yıhnda başlattığı Ankara dışı özel çekilişlerden 19 temmuz çekilişi, Kurtuluş ve Festival Haftası dolayısıyla Antakya'da yapıiacak. 19 Temmuz Antakya özel Çekilisi'ne sanatçılar ve halk oyunları ekipleri de katılacak. Lee Baggett Izmir'de İZMtR, (tut.) NATO Güney Avrupa Müttefık Kuvvetler Başkomutanı Oramiral Lee Baggett Izmir'e geldi. NATO Güney Avrupa Müttefık Kuvvetler Başkomutanlığı'na atanması nedeniyle, Güneydoğu Avrupa Müttefık Kara Kuvvetleri Komutam Ragıp Lluğbay'ı makamında ziyaret eden Oramiral Baggett'e karargâhta bir brifmg verildL Yetkiiiler brifingin, karargâhın tanıtılması amacıyla verildiğini belirttUer. Libva'da 3 Türk affedih* İSTANBUL (a.a.) Libya'da 510 yıl arasında hapis cezasına çarptırılan üç Türk serbest bırakıldı. Libya lideri Kaddafı'nin affettiği üç Türk hukümlü LİBAŞ Genel Müdürü Sezal Güvenfi, memur Şakir önlen ve Özdemir tnşaat Şirketi Sorumlu Müdürü Hasan Üney Aıaş, dün saat 14'te Libya Dışişleri Bakanı tarafından Türkiye'nin TripoliBuyükelçisi Mustafa Asula'ya teslim edildi. BITTI