Katalog

GAZİ M.KEMAL PAŞA'nın SONBAHAR GEZİLERİ Gunumüz diline ve yeni harflere ceviren: Nuri Onat 400 lira Çağdaş Yayınlan Turkocağı Cad. 39/41 Cağaloğlu /htanbul Cumhuriyet 62. Yıl; Sayı: 21832 Kurucusu: Yunus Nadi 70 TL.VCDVdah,u 5 Haziran 1985 Çarşamba ATATÜRK'ün İZİNDE BİR ARPA BOYU Doç. Dr. Bahriye Üçok Turkıye Buyuk Mıllet Meclısı Yayınlan Polis tasarısına ANAP'ta tepki Altıntaş: Polis, cahil ve eğitimsiz. Basit bir olayda bile halkın üzerine saldırarak dövüyor. Bu kadar büyük yetkilere gerek yok. Bu yetkileri nasıl kullanacak? G ö r d e r e : Bizim polisimiz, vatandaşa nazik ve iyi muamele yapan bir polis değildir. Yetkisi olmadığı halde vatandaşa eziyet ediyor. Tasarı çıkarsa iş iyice çığrından çıkar. ö z k ö k : Boşuna tartışıyoruz, bizim telefonlarımız zaten dinleniyor. Kanun çıkarsa değişen bir şey olmayacak. P e h l i v a n l ı : Hepimiz hassasız. Tasarıdaki telefon dinleme ve mektup açma gibi yetkiler kaldırılsın. Bu iki maddenin değişmesi gerekir. ANKARA (Cumhnriyet Bürosu) Kamuoyu ve Meclis üzerinde büyük tepkiler uyandıran polise geniş yetkiler tanıyan Polis Vazife ve Selahiyetleri hakkındaki yasayı değiştiren tasarının yumuşatılması eğilimi belirdi. ANAP grubunda dün bu tasanya karşı çıkılırken, Başbakan özal, "Bu ülkeyi hep sıkıyönetimle idare etmemek için bu kanunu çıkannalıyız" dedı. Ancak tepkiler karşısında "Tasanyı yeniden tartışalım, gerekirse düzeltiıiz" diye ekledi. Başbakan özal'ın grupta polis yetkilerini arttıran tasannın bu yasama yıb ıçerısınde Meclisten geçmesini istemesi üzerine Afyon Milletvekili Abdullah Alüntaş, oturduğu sıradan kalkarak söz istedı. Altıntaş, polise mektuplann açılması, telefonlann dinlenmesi gibi büyük yetkilerin verilmesinin kişi hak ve hürriyetlerini zedeleyeceğine inandığını belirterek, "Bu Isleıin mutlaka yapıiması isteniyorsa, bir başka yol düsünülsüıı. AdH zabrta otaştunrisun" dedi. Altıntaş, polisin cahil ve eğitimsiz olduğunu belirterek, Afyon'un bir kazasında çıkan basit bir olayda polisin halkın üzerine saldırarak dövdüğünü anlattı. Kendi seçim bölgesinde polisin yetkilerini kötüye kullandığını anlatan Altıntaş, "Şimdi polise verilecek yetkOeri poiis nasıl kullanacak? Bu kadar büyuk yetkilere gerek yoktur. Bu iş vatandaşı rahatsız etmeden, anayasadaki kişi hak ve hürriyetlerine dokunmadan nasıl duzenlenir, bunu düsünelim" biçünınde konuştu. Tokat Milletvekili Metin Gürdere ıse, polisin eğtâmsizliği üzerinde durarak. "Bizim poUsfaniz (Arkası Sa. 11. Sü. 1 de) Semtpazarı pahalı kaldı Özak Tartışalım, gerekirse düzeltiriz Ermeni tasansı ABD Temsîlcîler Meclisi'nde reddedîldi Bazı milletvekıllerinin karşı görüş bildırmeleri üzerine içtüzük hükümlerince genel kunılda tiçte iki çoğunluk sağlanmadığmdan tasarı kabul edilmedi. TANJU AKERSON NEW YORK ABD Temsilciler Meclisi Genel Kurulunun dunku oturumunda Türkiye'de sert tepkilere yol açan "Ermeni soykırımı" tasansı kabul (Arkası Sa. 11. Su. 8'de) Kamyonla gelen ucuzluk Enekli Azkaau Filemi 2 bin liraya doldurabiliyorum. Kamyon pazan semt pazarından râ UCUZA HÜCUM Meyve ve sebzede, üç farkh satış yerinde üç farklı fîyat uygulanması, en ucuza hucumu beraberinde getirdi. Istanbul'un çeşitliyerlerinde kurulan ^kamyon pazarlan" en ucuz olması nedeniyle en çok rağbetgoren yerler. Kamyonlann çevresi, her zan:an mahşeri bir kalabahkla çevrili oluyor. Kalabahk, kamyonlara hücum ediyor. (Fotoğraf: CUMHURİYET) Ekonomik paketin ilk bölümü sessizce açıldı ÖNLEMLER PAKETİNİN 3 MADDESİ: J Bütçede kısıntı 2 Vergi gelirleri artışı 3 Faiz için karar ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Malıye ve Gümrük Bakanlığı'nca önceki gun açıklanan yeni "tasarnıf tedbirlerT'ni içeren butçe y önergesi ile IMF'ye "bu kunıluşun katı kurallan olmadan da ekonomide kemer sıkılabileceği" yolunda dolaylı bir mesaj ıletılmiş oldu. Yatınmlarda 200 milyar liralık bir kısıntı(Arkası Sa. 8. Sti. Vde) IMF'ye dolaylı mesaj Eski pazarcı kamyoneaı öaer Karaaz: Kamyon pazarlanna ilgi artınca ben de buraya geldim. pazarcuı Nevzat Sebzemeyveyi tarladan alıp burada ikinci elden satıyorum. dum, ama şimdi buradaki ucuzluk dolayısıyla buraya geUyorum. Her çesit sebze ve meyveden birer kilo alsam, filemi 2 bia liraya rahat dokJurabürronım. Yaluz Bostana'da oturdugum için, burası bana biraz uzak geliyor, bize yakın bir yerde de bu pazarlardan kurulursa daha rahat edecegiz." Ev hanımı Ümran Öke de, kamyon pazarlanndan alışveriş etmenin avantajlı olduğunu belirtirken şöyle konuşuyor: "Arük sürekM buradan aüşveriş ediyonun. Ayjekadm fasulyeyi perşcmbe pazarından 150 liraya aimgtını, bugün burada 80 lira. Almak için kuyruga girmemiz gerekiyor, ama gene de tercih ediyomz. Çüriik mah gördügumüzde söyliiyoruz, degişürryoriar. Sababian zabıtalar sık sık esnafı denetliyor ve genellikle bir nntpjm«TİA çıkmıyor. Biz halimlzden memnunuz, herhalde esnaf da Bu pazarlan bafka (Arkası Sa. 11. Sü. 3'te) " ucuz. Polise yetki tasansı Mecliste. (Basın) Özal, milleti tercih ettik, dedi ve muhalefet 'bor'u kurtaramadı Madenler özel sektörün Mecliste kavgalı bir oturum sonunda ANAP'lıların oylarıyla kabul edilen tasannın yürürlüğe girmesinden sonra bor, trana, asfaltit, uranyum ve toryum madenleri özel sektöre ve yabancı sermayeye açılacak. denlerinin özel sektöre açümasını ANKARA, (Cumhuriyet Buöngörüyor. rosu) Tüm madenlenn yerli ve Tasannın söz konusu madenyabancı özel sermayeye açılması lerin özel sektöre işletme hakkı ıle ilgili tasarı dun Mecliste kavverilmesini öngören maddesi gögalı bir oturum sonunda rüşulürken HP ve MDP'liler 5 ANAP'lılann oylarıyla kabul değişikhk önergesi vererek bu edildi. madenlerin özel sektöre açılmaMuhalefet boru kurtaramasını istediler. HP'li Paşa Samazken Başbakan Turgut Özal, "Madenleri devlet mi işletsin, noglu, hükumetin bor konusunda yaptığı olayın siyasi gasp olmillet mi? Biz milleti tercih ettik" dedi. Meclisten geçen ta duğunu belirtirken, HP'li Nuri Korkmaz, Basbakan'ın seçim önsan yasanın yünlrlüğe girmesincesi bellı çevrelere verdiği sözu bu den sonra bulunacak bor, trona, yasa ile yerine getirdiğini bildirasfaltit, uranyum ve toryum ma di, Korkmaz, bor tuzlannın halka satışını önerdi. Daha sonra konuşan Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Sudi Türel, Etibank'ın uhdesinde bulunan borların özel sektöre verilmeyeceğini, ancak bundan sonra bulunacakların özel sektör tarafından işletileceğini söyledi, bakan borda yeni pazarlara ancak özel sektörün gayretiyle girileceğini de sözlerine ekledi. Başbakan Turgut özal da eleştirileri yanıtlarken, yasanın kimseye verilen sözlen yerine getirmek için çıkanlmadığını soyledi, "Bu kanun seçim meydanlannda verdiğimiz sözdür, Meclisten çıkacaktır. Biz devletin yanında milletin de işletmeye katümasından yanayız" dedi. (Arkası Sa. 11. Sü. 6'da) Kamyon pazannda 70 lira olan domatesin kilosu semt pazannda 100120, manavlarda ise 150 lirayı buluyor. 200250 lira olan kiraz manavlarda 500 lira. Ekonorai Servisi tstanbul'un çeşitli yerlerinde belediyenin tahsLS ettiğı alanlarda kurulan "kamyon pazarlan", sebze ve meyvede "üçlü fiyatlann" oluşmasına yol aça. Başlıca sebze ve meyveler en ucuza kamyon pazarlannda satıurken, semt pazarlannda oluşan fıyatlar, kamyon pazarlarmın ustünde oluyor. Manavlardaki sebzemeyve fiyatlan ise, çoğu kez kamyon pazarlanndaki fıyatın iki katma kadar çıkıyor. örneğin kamyon pazannda 70 lira olan do Sebzemeyvede fiyat iiçgeni Ürünler Domates 30 Salatahk (tane)2S Pathcan 150 Fasulye 100 Kabak Semizotu 50 Can erik 100 Çilek 100 Kiraz 100 Karpuz (kilo).120 Hal TL TL TL TL .. TL TL TL TL TL Kamyon Semt pazan pazan 70 TL..100120 TL 50 TL 100 TL 180 TL 250 TL 100 TL 160 TL 50 TL 120 TL 50 TL «5 TL 200 TL 250 TL 180 TL 250 TL 200 TL 325 TL 150 TL 225 TL Manav 150 TL. 150 TL. 350 TL. 200 TL. 140 TL. 130 TL. 400 TL. 350 TL. 500 TL. 450 TL. ANKARA'dan ~ YALÇIN DOtAM Işte Paket! ANKARA Vzun suredir beklenen'•ekonomik paketin' ılk bölumu Malıye Bakanı Ahmet Kurtcebe Alptemoçin tarafından açıldı. Paket, Maliye Bakamnın ımzasım taşımakla bırlikte paketin uygulanmasında özellikle Devlet Planlama Teşkılatı'nın başrolde olduğu goruluyor. Bunun hemen yanı sıra, uygulamaya sokulan yeni karann bir ay kadar önce IMF tarafından ılerı sürulen ıstekler olduğu da dıkkati çekıvor. (Arkası Sa. 11. Su. 8'de) 17 SENDİKA SAVCILIĞA BAŞKANI ÇAGIRILDI matesin kilosu semt pazannda 100120 lirayı, manavlarda ise 150 lirayı buluyor. Kamyon pazannda 50 liraya kadar satılan salatahk, manavlarda 150 liraya kadar alıcı bulurken, kamyonda 100 lira olan fasulyenin manavda 200 liraya, 200250 lira olan kirazm manavda 500 liraya satıldığı saptandı. Kamyon pazarlarındaki sebzemeyve fiyatlanmn semt pazarlanna ve hele manavlara göre çok ucuz olması, çeşitli yerlerde kurulan bu pazarlara ilgiyi arttırdı ve kamyonlann önünde kuyruklar oluşmaya başladı. özellikle ramazan sofralarına biraz da sebzemeyve çeşidi katmayı düşünen dar gelirli vatandaşlann, gereğinde bir miktar yolu da göze alarak kamyon pazarlanna geldikleri ve fılelenni doldurduklan görüluyor. Kadıköy'deki kamyon pazarından alışveriş eden emekli öğretmen Kemal Özkan, Bostancı'dan geldiğini belirterek şöyle diyor: "Daha önce semt pazaıiartndan ahfveri; ediyor Bakanlar Rurulu'nda futbol Haberi 7. Sayfada £n üzgün bahan: Sudi Türel (Antalyaspor'un küme düşmesi nedeniyle). En sevinçli bakan: Mesut Yılmaz (Rizespor'un 1. Lıge çıkması nedeniyle). Az üzgün bahan: Abdullah Tenekeci (Konyaspor'un şampiyonluğu kıl payı kaçırması nedeniyle). ANKARA, (Cumhuriyet Bfirosa) Bakanlar Kunılu üyelerinin son günlerde en çok ilgilendikleri konu futbol. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakaru Sudi Türel, kabinenin "en üzgün bakanı." Devlet Bakanı Mesut \imaz da "sevinçli bal.an." Fut(Arkası Sa. 8. Sü. 5'de) 1 ŞEÇİM|#|#T]p ONCESlfVfV I U Ve işte çevrenüz! Cîç yanınuz kirli deniz: İstanbul'da, hmir'de, Izmit'te, Iskenderun'da "denize girmek" gündelik hayatta kullanılamayan bir deyim. "Denize girmek tehlikeli ve yasaktır" levhaları ise dört bir yanda. Akarsularımız çamurla su: Sakarya Nehri, Porsuk Çayı, Melez Çayı, Gediz Irmağı, Kızılırmak, Yeşilırmak, artık başka renklerde akıyor. Çamurlu, metalik bir renk. Havamız artık 'havasız': Ankara, tstanbul, tzmir, Erzurum, Kayseri, Balıkesır, Karabük, Murgul, Soma ve Yatağanda gönül rahatlığıyla nefes almak "hayal." Ortaklıkta dolaşan, küçuk kara bulutlar ise "olağan." İZMİR, (Cumhuriyet Ege Burosu) Bugun, "Dünya Çevre Günu." Birleşmiş Milletler'e bagh "Çevre ProgramıUNEP" tarafından her yıhn 5 haziranında kutlanan "Dunya Çevre Günö"nde çevremizin hali her gün biraz daha kötüye gidiyor. Denizlerimiz kırleniyor, akarsulanmız kirleniyor, göllerimiz kırleniyor, teneffüs ettiğimiz hava kirleniyor ve "cevremiz" her geçen gün biraz daha yaşamlmaz bir yer haline geliyor. Üç yanınuz deniz, ama "kirli deniz": İstanbul'da, tzmir'de, Izmit'te, lskenderun'da "denize girme yasagı" var. Her yanımız akar İstanbul havası Tehlikeli sinyaller SERPtL GÜNDÜZ O Denız Kirlıkğı ultu KirUgı ÜTAKarsu ktrlıltğı # G o kırlıtığı Hava kırlıuğ! Akderız Denktaş rahat: Pazar günü yine cumhurbaşkanıyım. 23 hazirandan sonra koalisyon geliyor. Turizm için her şey var, ama turist az. MEHMET YAŞİN'in izlenimleri Bugün 12. Sayfada sında ele aunmadı. Sayın Turgut özal, bu konuşmasmda 12 Eylül'ün resmi ıdeolojisini uretenterin bile cesartt edemedıkleri bir yorum yaptı; Türkiye tarihinde üç önemlı olayuı buamduğunu ilen sürdu. Bunlardan birincısı tstanbul'un fethı idt, ikinası Türkıye'nin Uhısai Bağımsızlık Savasıydı, uçüncusu 12 Eylül'le birlikte Ikmci Boğaz Köprtisti'nün temelinı atma olanaklannın yaratılmasıydL Uzun bir geçmışe sahip Türk tarihi konusundaki bu siyasalyorum, Başbakan özal'ın hangı ruhsal aşamada bulunduğunu da vurguluyordu. ANAP^n konumunu vurgulayan bir başka olay, son günlerde gUndemegrren ve poüsm yeni yetkilerini düzenkyecek olan yasa tasansıdır. ANAP bu tasanyla demokratık hukuk devletmin değü, polis devletinin ıktidar partisı olmaya özenmektedır. "Olağanüstu yöneamin siyasal parHsi" havasma kendisıni kaptıran ANAP'ın Gene! Başkan Yardımcısı Mehmet Keçecıler'in HPiım Ankara'da yaptığı mitingden sonra basma verdiği demeç ise kaygı vena boyutlar taşımaktadır. Sayın Keçecüer bu konuda şunlan söylemıştir "Pahahhk ve işsizBkk sokaklarda yapüacak mucadelenin Turkiyeye hiçbir faydaa oiamaz, ülkt* •* (Arkası Sa.6, SuA'de) su "akarsulanmız çamurlu su": Sakarya nehrı, Porsuk çayı, Melez çayı, Gediz, Kızılırmak, Yeşilırmak, hepsi renkli akıyor artık. Çamur renginde, metalik, parlak bir renkte. Göllerimiz var ve "kirli": Sapanca Gölu, lstanbul Küçükçekmece Gölü, Tuz Gölü. Kimi sabahlar, bu göller deki bahklar suyun üzerine vuruyoriar, karaya vunryorlar; ölü olarak. Yaşaınayı sürdürebilen balıklar ise kendilerini yiyenleri hasta ediyor. Havalanmız kirli. Nefes alamıyoruz. Ankara'da, lstanbul'da, Izmir'de, Erzurum'da, Kayseri'de, Balıkesir'(Arkası Sa. 8. Su. 2'de) İstanbul'un hava kirliliği, artık "sürekM ve dddi" s^1 de ölçülüyor. Ve, ölçüm ; apılan birçok yerdeki kirlenme değerleri, Dünya Sağhk Örgütü WHO'nun saptadığı normlarm üzennde. WHO'ca belirlenen orana göre, 1 metrekup havada bulunması gereken kükürt dioksit ve partikül miktanrun 150 mikrogram olması gerekiyor. Yapılan ölçümlerde, (Arkası Sa. 8. Su. 2'de) OLAYLARIN ARDENDAK1 GERCEK ler.. Çath'nın silahı, IpekçVyi vuran süaha çok benziyor Sorgusuna devam edilen Ömer Bağcı, bütün sorulara "Bilmiyorum, hatırlamıyorum" türü yamtlar verdi. Mahkeme, büyük olasılıkla bugün Bağcı ile Ağca'yı yüzleştirecek. UĞUR MUMCU ROMA Papa suikastı davasmda Savcı Antonio Marini, Fransa'da geçen yıl Fahrettin KurtogJu adına duzenlenmiş pasaport ile yakalanan ÜGD İkinci Başkanı Abdullah Çat Papasuikastı davasmda SavcıMarini: GÖZLEM UĞUR MUMCU "Hizmete Özelf AMSTERDAM Hollanda'nın Venfo kapısırtda Brovvning marka tabanca ve sahte Fransız pasaportu ile yakalanan ülkucü eylemcı Samet Arslan sınır polısıne "Ali" ve Hollanda'da "Den Haag" olarak anılan La Hey'de 804048 dıye bir numara verıyor. Bu telefon numarası bir vıdeo şırketınce kulianılıyor. Sahıbi Çorumlu bir Türk, adı Ali Tokman, 2526 yaşlarında esmer kıvırcık saçlı. (Arkası Sa. 11. Su. Vde) İstanbul'da 29 Mayıs 1985te Fatih Sultan Mehmet Köprüsünün temeli atılırken büyük bir tören düzenlendı Bu törende Başbakan özal'ın yaptığı konuşma çoğu kişinin gözünden kaçtı; ba h'nın üzerinde Walter marka bir tabanca çıktığuu, bu tabancanın Ipekçi cinayetinde kullanılan silahın benzeri olduğunun sanıldığını söyledi. Marini, bu konudaki araştırmalara devam edildiğini de sözlerine ekledi. (Arkası Sa.6, Su.ö'da)