Katalog

30MART 1985 EKONOMİ CUMHURİYET/9 TURKIYEden Ekonomi Servisi Dünya borsalanndaki düşüşü hızlanarak süren dolann Türk Lirası karşısında da değer yitirdiği gözleniyor. Dün 2 lira daha veren doların Merkez Bankası efektif satış kuru 500, döviz alış kunı da 490 lira sınınnın altına indi. Doların efektif satış kuru 498, döviz alış kuru da 488 liradan işlem gördü. Karaborsa dolar da 5 lira düşerek 495 liradan satıldı. Dolann Türk Lirası karşısındaki gerilemesi büyük ölçüde dünya borsalanndaki gelişmelerden kaynaklandı. 4 gündür tüm paralar karşısında değer yitiren dolar dün de tutunamadı ve oldukça düşük düzeylerden işlem gördü. Doların 3.1 Alman Markı, 9.4 Fransız Frangı, 2.6 Isviçre Frangı ve 250 Japon Yeni sınırlannın altına düştüğü dikkat çekti. Ingiliz Sterlini de 1.25 dolar sınınna dayandı. Altın fıyatları ise dolann gerilemesini fırsat bildi ve dünya borsalannda 4 dolar artarak 329 dolara çıktı. Fiyatlar Türkiye'de de yükseldi. Dolar, 500 liranın altına indi Yazar Kasa Komisyonu'nun çalışmalarının, ortaya çıkan KDVsorunu nedeniyle tıkandığı bildirildi. Avrupa İskân Fonu'ndan kredi ANKARA, (ANKA) Avrupa Konseyi İskân Fonu'ndan toplam 8.7 milyar liralık kredi aknmasına üişkin anlaşma onaylandı. Bakanlar Kurulu'nun konuya ilişkin karan dünkü Resmi Gazete'de yayımlanarak yürurlüğe girdi. Avrupa iskân Fonu'ndan alınacak kredi, iki ayn anlaşma çerçevesinde veriliyor. Buna göre, Türkiye'deki bazı projelerin nnansmanı için kasım 1984'te imzalanan anlaşma uyannca 30 milyon lsviçre Frangı (5.56 milyar lira), aralık 1984'te imzalanan anlaşma uyannca da 20 milyon mark (3.13 milyar lira) tutannda iki ayn kredi alınacak. ÎSTANBUL (THA) Eczacıbaşı Holding bünyesindeki Ipek Kâğıt Sanayi ve Ticaret A.Ş. selpak mendil, peçete, tuvalet kâğıdı ve havlulara yüzde 25 ila yüzde 47 oranlannda zam yaptı. Şirket yetkilileri, 1984 mayıs ayından bu yana ürünlerine zam yapmadıklarını, ancak, selüloz, polietilen, fueloil, elektrik ve diğer girdi maliyetleri ile işci ücretlerinin yükselmesi nedeniyle, Urünlerinin fiyatlarını artırmak zorunda kaldıklarını savundular. Zamdan sonra selpak mendil 50 liraya, tuvalet kâğıdı 360 liraya, peçete 220 liraya yükseldi. ANKARA, (ANKA) Türkiye, İran ve Pakistan'ın olusturduğu kalkınma için Bölgesel tşbirliği örgütü (RCD)'nün Ekonomik lşbirliği örgütü (ECO) olarak değiştirilmesi, Bakanlar Kurulu'nca onaylandı. Örgütün geçen ocak ayında Tahran'da aldığı karar, dünkü Resmi Gazete'de yayımlanarak yürurlüğe girdi. Selpak mendil 50 lira oldu "RCD" resmen "ECO" oldu KJSA... KISA... HİNDİSTAN'la Türkiye arasında yapılan ekonomik görüşmeler tamamlandı ve her iki ülke arasında Karma Ekonomik Protokol imzalandı. ORMAN sanayi ürünleri ihracatını kolaylaştınnak amacıyla uygulamaya ilişkin açıkhk Resmi Gazete'de yayımlandı. OZEL sektör örnek alınarak kurulan "Ağır Sanayi ve Otomotiv Kurumu" Genel Müdürü Turhan Onur, 4 ay görevde kaldıktan sonra özel sektöre geçti. SÜMERBANK'a ait 8 tesisin satış bedelleri ve teklif venne şartlan nisan ayı içinde ilan yoluyla duyurulacak. İSTANBUL thracatçı Birlikleri Dönem Bakanı Ali Zafer Taciroğlu, "ihracat heyecanı kalmadı, bugün aynı heyecan ithalata verildi" dedi. nnı sürdüren Yazar Kasa Komisyonu'na teslim edilen makine örnekleri, mümkün olan en geniş pazarda kullanılabilecek, tek tip ANKARA (Cumhuriyet biirolantısında, makine örnekleri su) KDV yazar kasalann da ODTÜ laboratuvarlannda ince hafıza ve kaydedici özelliğe sahip türde oldu. Oysa örneğin, kafasım kanştırdı. Kimi mallarlenmeye alman 6 şirketin teknik da fiyatın içinde, diğerlerinde fidüzeydeki sonımlulanmn da ci eczanelerde satılan ilaçlarm çoyata eklenerek hesaplanan, ba hazlan kaydedici bölümünde ge ğunluğunda KDV fiyatın içinde Mustafa Süzer "thracat iyi gizı temel maddelere hiç uygulanrekli program değişikliğine git hesaplamyor. Ya da bir süper diyormuş da haberimiz yokmuş." marketin sattığı mallardan temel mayanKDV, satışlan belgeleyemelerini isteyeceği öğrenildi. Bu cek yazar kasalann birden fazla tür bir program değişikliği fiyat gıda maddeleri KDV'siz, diğerfonksiyonu yerine getirebilecek lara büyük yük bindirmeden an leri KDV eklenerek fiş fatura kehafıza programıyla donatılmış cak 6 ay içinde gerçekleştirilece siliyor. Bu nedenle kullamlan olmalannı gerektiriyor. ginden, yazar kasalann kullanı makinelerin de her türlü hesaba ma girme takviminde bir ertele elverişli bir hafıza düzenine sa120 milyonun Ustünde cirosu hip olmalan gerekiyor. Yazar bulunan mükelleflerin 1 Tem me tehlikesi de ufukta belirdi. Kasa Komisyonu'na öneri sunan muz 1985 gününden itibaren şirketlerin birine göre, "Soruna SORUN NEREDE? Ekonomi Servisi Ocak ayı kuüanmaian zorunlu tutulan yaçözüm getirecek program değiihracat rakamı biraz geç yayımYerli üreticüer ve ithalatçılar zar kasalarla ilgili komisyonun şikliği ya yiiklii bir nuüiyet dolandı, ama 668 milyon dolar gitarafından Maliye ve Gümrük çalışmalarının, ortaya çıkan İayısıyla fiyat ar&şını, ya da 6 ay bi hiç de küçümsenmeyecek, Bakanlığı Müsteşan Ertuğrul KDV sonınu nedeniyle tıkandılık ek bir süreyi" zorunlu kıhhatta birçok çevre için "şasırüKumcuoğlu baskanlığında şubat ğı bildirildi. Komisyonun, önüyor. cı" bir rakam oldu. ayı basından bu yana çalışmalamüzdeki hafta salı günkü topBüyük ihracat şirketlerini bünyesinde toplayan Dış Ticaret BANKA VE ŞİRKET GENEL KURULLARI SÜRÜYOR Derneği Başkanı Mustafa Süzer, ocak rakamımn tahminlerin üzeAksigorta 1.2 milyar kâr etti TÖBAJVK 107 milyon kâr etti rinde bir rakam olduğunu belirAksigorta'mn geçen yıl kânnı yüzde 153 oraTÖBANK'ın gecen yıl tasarruf mevduatı ve döterek, "Demek biz farkına varnında arttırarak 1 milyar 184 milyon liraya yükviz hesaplannın yüzde 96.7, ticari ve mali plasmanmadan ihracat iyi gidiyormuş" selttiği açıklandı. Aksigorta Yönetim Kurulu Başlannın da yüzde 67.7 oranında arttığı bildirildi. diyor. kanı T. Güngör Uras, genel kurulda yaptığı koBanka geçen yıl 107.5 milyon lira kâr sağladı. Yaptığımız küçük nabız yoknuşmada, şirketin toplam prim istihsalini bir önGaranti Bankası'nın mevduatı lamasında, " B u kadannı ceki yıla göre yüzde 106 arttırarak 7 milyar 857 Garanti Bankası'nın geçen yıl mevduat hacmibeklemivorduk" değerlendirmemilyon liraya çıkardığıru açıkladı. Uras, 1468 sinin ötesinde fazla bir şey çıkarni iki kat arttırdığı bildirildi. Bankanın aynı döacente ile çalışan Aksigorta'mn ortaklanna yüztamadık. nemde 702 milyon lira kâr ettiği açıklandı. de 200 oranında kâr payı dağıtacağını bildirdi. Sonra akhmıza tekstil ve giASELSAIV'ın k â r ı 5 . 5 k a t a r t t ı BAGFAŞ'ın kârı 3.5 milyar yim ihracatçıları geldi. Askeri Elektronik Sanayi ve Ticaret A.Ş. (ASELBAGFAŞ Gübre Fabrikalan A.Ş.'nin geçen yıl Daha önceki yıllarda SAN) geçen yıl kârını 5.5 kat arttırdı ve 1 milyar 3 milyar 505 milyon lira kâr ettiği ve yüzde 60 ora"AET kotalan acıltlanmadan ne 984 milyon liraya çıkardı. Şirketin satış geliri de nında kâr payı dağıtacağı açıklandı. Geçen yıl topkadar mal satsak kârdır" anlalam gübre üretimi 553 bin tona ulaşan BAGFAŞ' yüzde 175 artarak, 8.1 milyara ulaştı. yışı ile tekstilcilerimiz kolları sıın toplam cirosu 50 milyar lirayı aştı. ALARKO Holding'te 41 milyar ciro vadı. Ne var ki, bu yıl AET kotalan oldukça erken açıklamışAlarko Holding ve bağb şirketierinin geçen yıl Batı Sigorta 5.5 ayda kâra geçti tı. Giyim Sanayicileri Derneği toplam 41 milyar 742 milyon ciro sağladıklan bilBaşkanı Turgut Yılmaz, bize bu Yaşar Holding kuruluşlanndan Batı Sigorta dirildi. Holdingin konsolide cirosu da 29 milyar konuda şunları söyledi: 1984 yıhndaki 5.5 aylık faaliyet döneminde 5 mil326 lira olarak belirlendi. yon 311 bin liralık bilanço kân sağladı. Şirket, ay"Bu yd AET 3 kategoride koÎMTAŞ'm prim istihsali 2 milyar nı dönemde toplam 326.4 milyon liralık prim ista koyarken, bunu 27 aralıktan tihsali gerçekleştirdi. itibaren geçerli kıldı. Ancak Ittihadı Milli Türk Anonim Sigorta Şirketi'nin B.AImanya, 26 ocağa kadar geçen yılki prim istihsalinin 2 milyar 394 milyon, TARİŞBANK'ta 1.1 nıilyar kâr TiirUye'den yapılan saüşlan kokânnın ise 259 milyon lira olduğu bildirildi. TARİŞBANK geçen yıl 1.1 milyar lira kâr etti. ta harici tutacagııu açıkladı. NASAŞ % 23 temettü dağıtacak Banka genel kuruluna sunulan faaliyet raporunBöyle olunca tekstil ve iplik ihda mevduatm bir önceki yıla göre yüzde 163.5'lik NASAŞ geçen yıl kânnı 634 milyon liradan 1.3 racatçüan B. Almanya'ya ocak bir artışla 4.2 milyar liraya ulaştığı, nakdi kredimilyar liraya çıkardı. 1984 yılında 26 milyar liraayında mümkün olduğu kadar lerin de yüzde 96'lık artışla 2.9 milyar lirayı bullık net satış gelirine sahip olan şirket, yüzde 23 orafazla ihracat yapmaya çalıştıduğu belirtildi. nında temettü dağıtacak. lar." KDV, yazar kasaııuı da kafasım karıştırdı Rahmi Koç'un başkanhğında ilk yıl Koç Holding'in cirosu 1 trilyon lirayı aştı Ekonomi Servisi Koç Holding'in Rahmi Koç Başkanlığı'ndaki ilk yıhnın faaliyet sonuçları açıklandı. Dün yapılan genel kurula sunulan faaliyet raporunda, holdingin geçen yılki satış gelirinin 1 trilyon lirayı aştığı ve 1 trilyou 86 milyar lira olarak gerçekleştiği belirtildi. Koç Holding'in kârı da geçen yıl yüzde 50 dolaymda artarak 3.6 milyar liraya ulaştı. Holding'in bir önceki yılki kân 2 milyar 322 milyon lira düzeyindeydi. Geçen yılki brüt kâr ise 3 milyar 645 milyon lira oldu. Hissedarlara dağıtılacak kâr payı da yüzde 42.5 olarak belirlendi. Koç Holding'in geçen yıl döviz girdisini yüzde 18 artırarak 239 milyon dolara ulaştırdığı da kaydedildi. Holdingin faaliyet raporunda ithal ürünler nedeniyle bazı pazarlarda özellikle de otomotiv pazannda daralmalar olduğuna dikkat çekildi. Bu arada beyaz mallarda talepte nisbi bir canlanma görülduğü belirtildi. Ocak ayı ihracaU 'sürpriz'yaptı Iş Bankası geçen yıl 23.5 milyar kâr etti ANKARA (ANKA) Türkiye Iş Bankası'nın mevduatı geçen yıl sonu itibarıyla 1 trilyon 180 milyar lira olarak açıklandı. Bu tutar ilk 7 özel bankanın 28 aralık tarihi itibarıyla gerçekleşen mevduat toplamının yüzde 46'sını oluşturuyor. tş Bankası'nın dün yapılan genel kurul toplantısında banka özkaynaklannın 97.2 milyar lira olduğu belirtildi. Bankanın sermaye ve yedek akceleri toplarrundan oluşan özkaynaklannın, nisan ayı sonunda 100 milyar lirayı, 1985 sonunda 120 milyar lirayı aşacağı ifade edildi. Banka yetkilileri, geçen yılki kârın 23.5 milyar lira olarak gerçekleştiğini bildirdiler. Iş Bankası'nın kânnın 1983 yılina göre yüzde 128 oranında arttığı yetkililerce belirtildi. 9.5 milyon dolaymda kişinin mevduatının olduğu belirtilen bankanın geçen yılki plasmanlannın 1 trilyon 164 milyar liraya çıktığı, iştiraklerindeki ortakhk payının ise 57 milyar lira düzeyinde gerçekleştiği bildirildi. Türkiye Iş Bankası'nın döviz tevdiat hesaplannın 127 milyar lira olduğu bildirilen toplantıda, ayrıca 5 mart tarihinde açüan Hollanda temsilciliği ile yabancı temsilcilik ve büro sayısımn 6'ya ulaştığı belirtildi. Türkiye tş Bankası'nın 897'si yurt içinde, 7'si yurt dışında olmak üzere 904 şubesinin ve 22 bin 438 personelinin olduğu açıklandı. Gelir Vergisi'birinci taksitini ödeme süresi 1 nisan pazartesi günü çalışma saati bitiminde so ' na eriyor. Bu sürenin kesinlikle uzatılmayacağı bildirildi. Maliye ve Gümrük Bakanlığı Gelirler Genel Mudürü Altan Tufan bu konuda dün yaptığı yazüı açıklamada, mükelleflere kolaylık açısından vergi dairelerinin, tatil olmasına karşın bugün ve yarın da açık olacağım belirtti. Gelir Vergisi ödeme süresi uzatılmayacak EV EKONOMİSİ Lufthanşa Yolculannın Dikkatine 31 Mart tarihinden itibaren Batı Avrupa, 21 Nisan tarihinden itibaren de Türkiye'de uygulanacak 'Yaz Saati' nedeniyle Yaz Tarifemizde gösterilen uçaklarımızın Ankara ve İstanbul'a iniş ve kalkışları sadece 31 Mart ve 21 Nisan 1985 tarihleri arasında İ Saat Erken' olacaktır. Elimizde olmayan bu değişiklikden dolayı özür dileriz. Bu konuda daha fazla bilgi için Lufthanşa Seyahat Acentehize veya aşağıdaki gösterilen Lufthanşa bürolarına danışabilirsiniz. istanbul/ Cumhuriyet Cad. 179/185 İzmir / Kıalay Cad. 1/A Ankara/ Atatürk Bulvan 143 Diyarbakır / inönü Cad. 45/B HAZIRLA YAN MERAL TAMER Ülkeıııizde tiretüen her 3 besin maddesinden biri çöpe atılıyor Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu TÜBİTAK'ın uzmanlanndan Dr. Vural YİJlt ve Dr. Nezih Müftügil'in yaptıklan bir araştrrma, ülkemizde üretilen her 3 gıda maddesinden birinin çöpe atıldığmı ortaya koyuyor. Aynı araştırmaya göre üretilen her 10 ekmekten birini de çöpe aüyoruz. TÜYAP tarafından düzenlenen "Besin maddderiiMİe tökeüretiminden tüketimine kadar geçen süreçte meydana gelen gıda kayıplan 'iyimser bir tahminle" yüzde 30'lan buluyor. Biz gıda maddeleri üretiminde her yıl yüzde 23 artış sağlasak, sadece kayıplardan doğan açıgı ancak 10 yılda kapatabiliriz. Bu nedenle gıda maddelerinde bir yandan üretim artışı ve kalitenin iyüeştirilmesi konulan üzerinde dururken, diğer nan kesimler, toplu halde yemek yenen hastane, ordu birlikleri ve okullar. Bu kuruluşlarda tüketime sunulmak üzere mutfağa giren hayvansal gıdalann yüzde 26.2'si, yağlann yüzde 4.9'u, sebzelerin yüzde 26.4'ü, tahıllann yüzde 21.8'i, baklagillerin yüzde 5.3'ü ve meyvelerin yüzde 7.8'i çöpe atıhyor. Toplu yemek yenen yerlerde tüketim kayıplannın en az olmiş ülkelerde evlerdeki gıda kayıplannın yüzde 1015'leri bulmasına karşüık, ülkemizde gerek pişirme yöntemleri, gerekse dini inançlar sonucu gıda kayıplannın oldukça duşük düzeyde kaldığına işaret ediyor. Gelismiş ülkelerle karşılastınldığında, konutlardaki gıda kayıplannın ülkemizde çok düşük düzeyde kalmasının, halkın cebindeki parayla da doğrudan bağlantıh olduğu, bu arada ister istemez akla geliyor. Ülkemizde temel gıda maddesi olan ekmekte de önemü kayıplar olduğu ve üretilen her 10 ekmekten birinin çöpe atıldığı görülüyor. Ekmek kayıplannın toplu tüketim yerlerinden okullarda yüzde 14.5'u, lokantalarda yüzde 12.7'yi bulduğu, buna karşıhk kamu kuruluşlannda yüzde 4.2, sanayi kuruluşlannda yüzde 3.3 düzeyinde kaldığı dikkati çekiyor. Üretim aşamasındaki gıda kayıplan ise daha tohumun cinsinden ve tarlaya ekiliş biçiminden başhyor ve hasatta, toplamada, taşımada, harmanda, kurutmada, depolamada, öğütmede, gıda maddelerinin çeşitli işlenme biçimlerinde sürüp gidiyor. Zaten Dr. Yifit gıda kaybı deyince 1 Ağırlık olarak ölçfllebilen fiziksel kayıplar ve para değeri, 2 Gıdanın görünüş, renk, tad ve dokusunda meydana gelen kalite kayıplan ve değer azalması 3 Gıdanın besleyid değerinde meydana gelen kayıplar olmak üzere 3 ana nokta ortaya koyuyor. tkinİH konumaa" seminerinde "üretimdeM töketime gıda kayıplan" konusunda konuşan Dr. Vural Ylfit'in saptamalannı bu sütunda aktarmak istedik. Çünkü Dr. YJgifi dinleyince gördük ki, gıda maddelerini ziyan etmemenin yollannı bulabilsek, kuşkusuz daha düzenli ve daha ucuza beslenmemiz mümkün olabilecek. Şimdi araşttrmayı özetleyeüm: Ülkemizde gıda maddeleri yandan da üretim ve tüketimdeki kayıplann en aza indirgenmesi için çaba harcamahyız. Gıda maddelerinde kayıplar üretimden başhyor kuşkusuz. Ama biz daha yaygın okur kitlesini ilgüendireceği için tersten giderek özellikle tükeümdeki kayıplan rakamlarla ortaya koymaya çalışacağız. Dr. Yijit'in araştırmasına göre tüketim aşamasında en fazla gıda kayıplanna rastla duğu kuruluşlann ise özel lokantalar olduğu dikkati çekiyor. Bu kuruluşlarda gıda kayıplannın yüzde 3.8 gibi düşük bir düzeyde olması, belki de tüm lokantalann kâr amacıyla kurulmuş olmalarından kaynaklanıyor. Bu arada Dr. Yiirt'in araştırmasından ev hammlanmız için olumlu puanlar çıkıyor. Konutlardaki gıda kayıplannın gelişmiş ülkelerle karşüaştırmasını yapan Dr. Yifit, geliş DOVIZ KURLARI Merkez Bankası doların esas kurunu 465 lira 58 kuruş olarak belirtedi. Dövızin Döviz Efektif Efektif Döviz Alış Satış Cinsi Salç Alış 1 ABD DoJan 498.42 488.65 488.65 493.51 1 Avustralya Doları 350.39 343.52 326.34 346.94 1 Avusturya Şılini 23.07 22.62 22.62 22.85 1 Batı Alman Markı 161.82 158.65 158.65 160.23 1 Belçika Frangı 8.06 7.90 7.51 7.96 1 Fransız Frangı 53.02 51.98 51.98 52.50 1 Hollanda Florini 143.64 140.82 140.82 142.22 1 jsveç Kronu 55.81 54.72 54.72 55.26 1 isviçre Frangt 191.70 187.94 187.94 189.81 100 halyan Lireti 25.27 24.77 23.53 25.02 100 Japon Yeni 198.81 194.91 185.16 196.85 1 Kuveyt Dinan 1618.85 1634.96 1537.91 1651.23 1 Sterlin 618.05 605.93 605.93 611.96 1 S.Arabistan Riyali 138.35 135.64 128.86 136.99 SjJ W M MART 1MS T M M N O E K İ DÖVİZ KUMJUtl Ş ? T.C. ZtRAAT BANKASI DÖVİZ AUŞTL SATÇTL. 488.65 493.51 343.52 346.94 22.62 22.85 158.75 160.32 7.90 7.98 44.38 44.82 51.98 52.50 140.82 142.22 54.72 55.26 187.94 189.81 24.77 25.02 194.91 196.85 357.20 360.75 1618.85 1634.96 54.84 55.39 605.93 611.96 135.64 : 136.99 jjjj DÖVİZİN CİNSİ t A N DOLARI f AVBSTRALYA DOUUU I AVISTVRYA Ş k M I MT1 AUMM MMKI I BELÇİKAFIMMI I DAriMAMA KMM0 I FRARSB FRAMİ ı NOLLMHM arntai I İSVEÇKMNU 1 feVtÇ«FIUUW 1 M İTALYAM ÜRETİ EFEKTİF ALÇTL 488.65 326.34 22.62 158.75 7.51 44.38 51.98 140.82 54.72 187.94 23.53 185.16 339.34 1537.91 52.10 605.93 128.86 SAnfTL 502.82 353.48 23.27 163.35 8.12 45.66 53.48 144.90 51.30 193.39 25.48 200.56 367.55 1665.79 56.43 623.49 139.57 Alman Havayolları Lufthanşa MERHABA YAŞAMAK "Cüzzam Çağdışı BirHastalıktır. f.C.ZİRMlBank.Tunel sb 7013 M.MS8336 5701026 ÇAPRAZKUR AUINGÖMÛŞ ALIŞ Cumhuriyet Reşat 24 ayar kulçe 22ayar bilezik 900 ayar gümüş 33.300 34.000 5.075 4.570 92 SATIŞ 33.600 34.500 5.125 4.950 94 YENİ ÇEŞITLER YENİ HİZMETLER 1NMPMYHİ 1 ABD DOLARI 3.0800 9.4007 3.4700 2.6000 1972.74 250.70 3.6025 1 Sterlin BAIman Martu Fransız Frangı Hollanda Ftonni lsviçre Frangı Halyan üreti Japon Yenı S Arabistan Riyali 1.2400 ABD Dolan ANKARA PAZARLARI ANKARAGIDATICveSAN AS t KMUDA DOLAM 1 KUVEYT DkUM 1 İMVEC RROMI IHEMJN 1 S. ARABİSTAN RİYAÜ T.C. ZtRAAT BANKASI "GMciiM erişUneı"