Katalog

17 MART 1985 KÜLTÜRYAŞAM CUMHURIYET/5 İSMAÎL GÜLGEÇ BİLİMTEKNtK DUNYVSINDAN HAYVANLAR tkiz kardeşier arasındaki iiişki Tüpbebek tekniği ile son yıllarda "çoğuz" doğumlar artmış durıuııda Ortak ikizlerin her dört çiftinden biri "ayna imgesi" biçiminde terslik gösterir. Birinin sağ tarafındaki özellikler ötekininde sol tarafındadır. örneğin çil, ben ve benekler birinde vücudun solunda ise, ötekinde sağmdadır. Batı ülkeleri istatisüklerine göre her 80 doğumdan birinde ikiz çocuk dünyaya gelmektedir. 1967 martında Meksika'da 4'ü oğlan, 4'ü kız "sekiziz" dünyaya gelmiş, ancak bunlar 14 saatten fazla yaşamamışlardır. Bizdeki doğumlann kaçta kaçının ikiz doğum olduğu hakkında bir istatistik yapıldığını sanmıyonım. Fakat, Batı ülkeleri istatistiklerine göre her 80 doğumdan birinde ikiz çocuk dünyaya gelmektedir. Hatta bunu 90'a da çıkaranlar vardır. Buna karşıük, 6400 doğumdan l'inde üçüz, 512.000 doğumdan l'inde dördüz, 40 küsur milyonda bir doğumun l'inde de beşiz çocuk dünyaya gelmektedir. Doğa yasalanna göre bu böyle olmaktadır. Fakat son yıllarda, bu oranlan bozacak doğumlar olduğu da gözden kaçmamaktadır. Nedenı, tüp bebeği uygulamasıdır. Teknik henüz tam gelişmemiş olduğu için rahme bir değil birkaç aşılanmış yumurta konmaktadır: Biri tutmazsa öbürü tutsun diye. Fakat aksiliğe bakın kı, bazen yumurtalann hepsi birden tutmaktadır; o zaman uçuz, dördüz bebeklere tanık olmaktayız. Başka ilginç konular İkiz doğumlar, böyle bir matematik kuralına uyduğuna göre, ikizlik olayının kendisinin de bir kuralı olmak gerekir. Doğabenzerler. • Tepe saçlan, bir merkez çevresınde aynı yönde helezon oluşturur. Yani, yaprak ve çıcekler bir dalın çevresınde nasıl belirli bir bıçime göre sıralanmışlarsa bu tür ikizlerin saçlan da aynı yönde sıralanmışlardır. Bunu kuçuk çocukların tepelerindeki noktada görebilirız. • Bu tur ikizlerin saç, göz, cilt renkleri aynı olduğu gibi kulak, ağız ve burun biçimleri de aynıdır. Hatta, diş izleri bile aynıdır. Parmak izleri çok yakınlık gösterirse de tam olarak birbirinin aynı değildir. Böyle olmasa idi bir cinayeti ikızlerden ıkisinin de uzerine yüklemek kolay olurdu. Ortak ikizlerin her dört çiftinden bir çifti, 'ayna imgesi'' biçiminde terslik gösterir: Birinin sağ tarafındaki özellikler, ötekinde sol taraftadır. örneğin, birinin sağ taraf dişleri bozuksa öbürünun sol taraf dışlerı bozuk olur. Birinin saçlan sağdan sola helezon oluşturmuşsa, öburünunkiler soldan sağa dizilmişlerdir. Çil, ben ve benekler birinde vücudun solunda ise ötekinde sağındadır. Ortak ikizlerin bin solak ise, ötesı 'sagak'tır: Biri soldan sağa yazıyor ise öbüru normal bıçimde yazar. Ortak ıkızlerde organlarda da bazen terslik görülür: tç organlar binnde solda iken ötekinde sağdadır. 2) Karındaş ikizler diye dilimıze çevırdiğim 'fraternal twins' ana karnında iki ayn spermin iki ayn yumurtayı aşılaması sonucu iki ayn bebek olarak oluşmuş ve her biri ayrı biçimde gelişmiş ikizlerdır: Aynı kap içinde kaynatılan iki ayn yumurta gibi... Yani bu tur ikizler analarının kamını 'paylaşmış' durumdadır. Bunlann özellıklerini de, yukandakı sıraya göre şöyle sıralayabiliriz: • Karındaş ikizlerin ikisi kız veya oğlan olabilecekleri gıbı biri kız, öburü oğlan olabılir. • Kan grupları aynı veya ayn olabilir. • Kan serum proteini 'haptoglobin' aynı veya ayn olabilir. • El ve ayak izleri çok benzerlik gösterebileceği gibi tamamen farklı da olabilir. • Karındaş ikizler arasındaki benzerlik rasgele iki kardeş arasındaki benzerlik biçiminde olabilir. Başka bir deyişle, bunlar, 'Hık demiş de burnundan diişmüş' denecek benzerlik göstermeyebilirler. Bu arada, dilimizde 'yapışık ikizler' diye adlandırılan ikizlerden de söz edilebilir. Bunlara gazetelerımız, yanlış olarak 'Siyamh ikizler' adını vermektedir. Çunkü bu haberleri yabancı ajans bultenlerınden gazetelerin çevirmenleri aktarmaktadır. Yabancı dillerde bunlara, 'Siamese twins" denir. Geçenlerde galiba Almanya'da doğan boyle iki kardeşe, gazetelerimiz 'Siyamlı kardeşler' adını vermışti. Bu tür çocuklann ilki Siyam'da doğdukları için... KİM KİME DUM DUMA BEHH: AK ORTAKİKİZLER Ayvrt edilemeyecek kadar birbirlerine benzerler. tkisi de ya oğlan ya da kız olur. KARISDAŞ İKİZLER Aralanndaki benzerlik, rastgele iki kardeş arasındaki gibi olabilir. da yasasız hıçbir şey olmadığını biliyoruz. Nedir bu yasa? Başka bir deyişle, ikiz kardeşler arasında belirli bir ilişkı var mıdır? Incelemeler, ikizlik olayının da kendi içinde çok ilginç ayrılıklar bulunduğunu göstermiştir. Buna göre, ikizler: 1) Ortak ikizler, Ingilizce deyışı Ue, 'identical twins', 2) Kanndaş veya 'fraternal twins' diye ikiye aynlmaktadır. Bu iki tür ikizler arasında buyük farklar vardır. Her ikisini de ayn ayn inceleyelim: 1) Ortak ikizler diye adlandırdığım ikizler, bir tek sperm ile bir tek yumurtanın birleşmesi ile oluşan ikizlerdir. Yani, bunlar, aynı bir sperm ile aym bir yumurtayı, adeta aralarında paylaşmışlardır. Bir halk deyişı ile, bir elrnanın yansı biri, yansı ötekı biçiminde. Bunlara 4tek yumurta ikizleri' (oneegg twins, monozygotic twins) de denmektedir. Ortak ikizlerin başlıca özellikleri şunlardır: • Ikisi de ya oğlan veya kız olur. • tkisinin de kan grupları aynıdır. örneğin, birisininki " O " grubu RH pozitıf veya negatif ise öburunünki de öyledir. • Kan serumunun bir tur proteinı olan 'haptoglobin' ıkısınde de hemen hemen aynıdır. • Bu tür ikizlerin el ve ayak ızlerinde de aynılık görulur. • Yine bu tur ikizler, ayırt edilemeyecek derecede birbirlerine PİKNİK PİYALE MADR.4 Kısa... Kısa... Beyin ve bilgisayar Bilgisayar, beynin sırları çözülerek geliştirilmektedir. Bilgisayarda emirleri elektrik tetteri iletir, beyinde ise sinirler. Bilgisayarda teller birbirleriyle nasıl bağlantıü ise, beyinde de sinirler birbirleriyle öyle bağlantılıdır. Beyin sinirlerinin 10 milyar olduğu hesaplanmıştır. Bunlarm beUeme gucu ise '2'nin önune 20sıfır konularak anlaşılır. Bellenecek şeylerin her birine 'bit' denmektedir. 'Bit'lerin birleştirilmesi Ue 'bilgi' elde edinilir. '300 metre' 'bit'tir. 'Eyfel Kulesi 300 metredir'dediğimiz laman iki 'bit'li bir bilgi oluşturunız. tşte, beynimiz, buanlamdaki 'bit'lerden, '2' sayısının önune yirmi sıfır koyarak elde edilecek sayı kadannı belieğinde tutabilir. Yani, beynin ilk ozelliği, bu kadar çok şeyi belieğinde tutabilmesidir. Bilgisayar bu düzeye henüz gelememiştir. Beynimizin ikinci özelttği, bu 'bit'leri toplayıp birkştirerek 'bilgi' uretirken, sadece 2025 vatlık enerji kullanmasıdır. Günümuzün en büyuk bilgisayarlan ise bu iş için 610 bin vat (610 kilovat) kullanmaktadır. Ama, hız söz konusu olunca beyin çok yaya kalmaktadır. Beynin bir dakikada yaptığı bir çıkarmayı, bilgisayar bir saniyeden de daha az zamanda yapmaktadır. TARİHTE BUGUN MÎMTAZ ARIKA\ KIZAMIK AĞIDI 17 Mart ğundan anlayamıyorum" der, geçer. Çeviri ansiklopedilerin (bilgiliklerin) asıl sakıncası ise bilimselyalanlardır. Ansiklopedileri hazırlayanlar hep kendi uluslannı "en bıiyu'k" gosterme çabasında olduklanndan geneUikle büyuk buluşlan hep kendilerine mal etme eğilimindedirler. Oysa, bizim gibi bilimde yansız ülkeler, gerçekleri olduklan gibi ortaya koymahdırlar. Bunun için de ansiklopedileri çevirme yerine 'yazma' yoluna gitmelidirler. Bunun ilk bir orneğilslam Ansiklopedisi'nde görühnüstur. HEKİMÜK VE OZANUK.. DE SUGUH, L/UIÜ O2AN CfYHUN ATUF KANSU, 59 YAÇINbA ANKARA 'DA ÖLDÜ. BlR ÇOCUK HASTALIKL4IZI UZ/UANI OLAN KANSU, MEStEĞl NEDENIYLE, HAUCIN StKINTILAÜINI,ACILARlUI YAKIUDAN B'LEN VE BUNLARf ŞİIRLERİNOE YANS/rAN BlR O2ANPI. ONCELERı GELEMEkSEL HALK EDEBİYATt ETfdSINDE YAZARKEN, &De&E< ÇAĞOAÇ ŞıiRiN ÇIZGİSINOE VE PAHA EVR£N££L YAPlTLAR V£RMEY£ BAŞLAPi. YoRULAAAYAN B'R AmTURK DEVeİMLEAJ &AVUNUCUGU OLAN CZANfN, 8U KONUDA MAKALE VE PENEMELE/Z/ ÛE VARDlR. SaLO4,ONUN UULU YBR ALrVOB. 19351985 50 YIL ONCE Cumhuriyet Gazetemiz Kurban Bayramı nedeniyle bugün 17 Mart 1935 yayımlanmamıştır. Bilim.de yalan Azgelişmis ulkelerin kalkınmasında, dokuma sanayii, geneüikle ipi çeker. Bilim alanındaki gelişmede de ansiklopedicitik ön sırayı alır. YüzyıUar boyu bilime sırtını dönmuş bir ülke, yuzierce kuşağın bilgi birikimini bir anda hazmedemeyeceği için bilimlerin ozetleri demek olan ansiklopedilere yonelir. Bizde de gerek sanayi alanında, gerek bilim alanında boyle olmuştur, olmaktadır. Çağının dışında kalan üike, açığinı kapatmak için, bilgi dağarcıklan olan yabancı ansiklopedilere başvurur. Burada yapüması gereken, o bilgiliklerdeki bügileri ayıklayarak sunmaktır. Ama bunu yapacak kimse olmadığından, is çeviriye donuşür: Korü koriine çeviri. Çevirenlerin çoğu bilim bilmediklerinden, anlamadüdan yerleri anlaşumaz kelimelerle çevirirler, Okur, bu anlaşumaz yerleri yine de hoşgörü ile karşuar: "Bilgim az oldu Bozmayun, bozuhnayan ambalaj Çabuk kınlabilen nazik seyUri posta ile gö'ndermek hemen hemen olanaksızdır. Bunlar özel ambalajlarda, özel denetim altında gönderilebilirler. Ticari eşyanın ambalajlan üzerinde 'çengelle kaldırmaym' anlamına gelen sözler yazüı olduğu gibi 'dik tutun', 'uzerine başka eşya koymayın', 'yağmurdan, sudan koruyun', 'çarpmayuı' anlanunda resimler de bulunmaktadır. Ama, buna rağmen, mallarm çoğu bozuk gelir. O zaman bilirkişi önunde zabıt tutulur, kınklar, bozuklar, gönderenfirmaya bildirilir. Firma da suçlu ise zaran öder. Şimdi, posta ile gönderilebilecek nazik eşyanın kmbnasvu en aza indiren kutular yapılmısttr (resim). En dışta, 20 kilo ağırlık altında bile ezilmeyen bir karton mahfaza vardır. Gönderilecek eşya 2.5 santim kalınlıkta poliüretandan altlı tistlü bir yatak uzerine konmaktadır. Yatak, çekmece gibi, karton içine girmektedir. Çoğuzlar Üçüz, dördüz, beşız gibi bir batında doğan çocuklara "çoğuz'lar diyebiliriz. Beşizlere ilginç örnek olarak 1934'de doğan 'Kanadalı Beşizler'i gösterebiliriz. Altızlar da doğmuştur, fakat hiçbiri yaşamamıştır. Avrupa'da yedız doğuran bir kadının anısına bir heykel dikilmışse de böyle bu kadına aıt haberlere kuşkulu gözle bakılmaktadır. 'Sekiziz'lere ornek olarak, 1967 martında Meksıka'nın başkentinde dünyaya gelmiş olan 4 oğlan, 4 kız gösterilebilir. Fakat bunlar, 14 saatten fazla yaşamamışlardır. Çunku eksık doğmuşlar dı. T.C. ÇANKAYA BELEDİYE BAŞKANLIĞI'NDAN AMBLEM YAPTIRILACAKTIR 1 Amblem, Çankaya'nın tanhı, sosyal ve kulturel özellıklerini taşıyacaktır. 2 Daha önce hıçb\r yerde yayımlanmamış ve kullanılmamış olacaktır 3 Yanşma herkese açıktır 4 ÖDULLER 1 adet bırıncıhk ödulü 500.000 TL. 5 adet mansıyon (Herbırı 100 000. TL.) Toplam 500.000. TL. 5 Yanşma şartnamesı, ÇANKAYA BELEDİYESI EĞITİM KULTUR VE SOSYAL İŞLER MUDURLÜĞÜ KIZILAY/ANKARA ve GR.\FlKERLER MESLEK KURULUŞU DERNEĞİ AĞA HAN CAĞALOCLU/tSTANBUL adreslennden ücretsız lemın olunabılir 6 Hazırlanacak amblemler, P Mayıs Cuma gunu saat 17 OO'ye kadar ÇANKAYA BELEDİYESI EĞtTİM KÜLTUR VE SOSYAL ÎŞLER MUDURLÜĞÜ KIZILAY'ANKARA adresıne tutanak karşılığı teslım edüecektır. Basın. 13199 ILAN ÇANAKKALE SULH HUKUK HAKIMLİĞİ'NDEN 1985/64 Davacılar Roza Re>na ve 4 arkadaşı Vekilı Avukat Necdı Kurakalelı tarafından davahlar. Huseyın oğlu M Ali ve 4 müşterekı ale>hıne Çanakkale Merkez Arslanca mahallesı Arslanca caddesı kutuk: 595, Ada: 64, Parsel 6 da ka>ıtlı 207, 78 m 2 . mıktanndakı arsa nıteliğındekı taşınmazın ortaklığımn satış yoluyla giderılmesıne ılışkın davanın 4.3.1985 tarıhınde yapılan duruşmasında: Davalılar Huseyın çocukları: M. Alı, Emın, Hafıze, Ahmet, çocuklan. Emın ve Esma'nın adreslen tespit edilemedığınden kendılerine tebligat yapılamamış olup, adlarına ılanen teblıgat yapılmasma karar venlmıştir. Verilen karar gereğmce yukarıda ısimlerı yazılı davalıların duruşmanın yapılacağı 8.4.1985 gunu saat 9.00'da Çanakkale Sulh Hukuk Mahkemesı'nde hazır bulunmalan veya kendılerını bir vekılle temsil ettırmelen, aksi halde duruşmanın gıyaplarında yapılıp karar verıleceği duruşma gunu teblığ >enne kaın olmak üzere ılan olunur. 5.3.1985 Basın 13146 TIYATRO GOSTERI "Bir Annenin en büyük Acısı" KÜLTÛ* VE TU«'ZM lAKANLlCl 528 66 29 526 10 00/412 19 Mart Salı 18.30 Şan Tiyatrosu'nda Gişe Tel: 140 67 92 Büetler Tiyatro gişesınde satılmakladır TÜRKÂN SORAY • CİHAN ÜNAL YÛNETMEN: ÖMER KAVUR Senaryo: Barış Pirhasan GöruAtu: Orban Oğuz Müzik: Heşet Ruacan KÖREBE S'ttSElVllEDDEIlO^U ÎI10HUNM Tel: 144 46 75 Petsembe 20.30 Cuma 18.00 ındırıınlı 20.30 C.tesı 15 00 18.00 Pazaı 15.00 I I 00 | K.ENT OYÜNCULARI Ha'bıye 146 35 89 BİR KADIN BİR ERKEK Cuma 18.00 21 00 Clesi: 1700. Patar: M00 GunıjOf D''ncn ^ Fitumena DEV1H TIYATTÎOIARI KOMEDİ SANATI Komedı 2 Bolum Yoneten Alev Sezer 12 13 14 15 16 Vart 20 30 16 Man 15 00 Gungor Dıimen İstanbul Beledivesi 1117 Mart 1985 Tarıhiennde MUHSIN ERTUĞRUL (140 77 201 E Resıt REY C Res t RE> ŞEHIR TIYATROLARI COCUK OYUNU I \KslM E de Fılıppo LYSİSTRATA Komedı 2 Bolum Yoneten Mahır Canova ,7 Mart Pazar 15 00 te Mllıam Sha^sseaıe AnsUmianes Yoneten HALDUN OORMEN LÜKÜS HAYAT CALİGULA Yoneten Mehmet IKSEL iPazar 15 00 18 30) PAMUK PRENSES YEDI CÜCE ve ıCarsanba *4 30 C ası 11 00) Muzeyyen Eng n ERIM VASIF ÛNGÛREN'I ANMA ETKINLIKLERI2 Sanatçı dosttanıun katıltmıyta ANILAR 18 Mart Pazartesl 18.30'da DOSTLAR TİYATROSUNDA Gınş serbesttır Albert CAMUS Beian 0NARAÎ, VATANSEVERIER ETKIIM SAHNE BODRUM JAZZ CLUB CANLI MAYMUN JULİUS CAESAR Oyt.n 3 öolum LOKANTASI \oneten Car Gurzap KÜÇÜK NASRETTİN DERYA GÖLÜ Muzıklı Danslı Cocuk Oyunu 2 Bolum Yoneten Faık Ertener 17 24 Mart Pazar 12 00 de 12 AYŞE GENCER etkin sanst meplcezı Yenı Tartabaşı Cad No 7 Otajj Restoran altı TAKS1M 149 11 99 Yoneten Bozkurt Kuruc 19 20 21 22 23 Mart 20 30 23 Mart 15 00 Serpıl AKillıoğlu 27 Mart Carşaniba 15 00 le \\\ MKOsl Necatı Gumalı HULUSİ BEYİN KIZLARI •'oneten Engın GURMEN CöCJK 3YUNU DOSTLAR TİYATROSU B.ıroM.ııı Tunel 144H1 İ7 ^ ^ Vnsıf Ongoren | | Dennıs MclNTYRE Yıldınm TURKER Sınemalar Beıoğlu Lale Kadıkoy Rec K GumruK Hakan Aksaray Kısmet OsTianbey Incı Capa Aychn Jskuöar Sunar Beşıktas Yumurcak K M Pasa YLvam Suadıve Suadıye B Evier Unverdı B Koy S nema Renk BEN ANADOLU^ C ttsı 14.00 s ^ GONUL SUCLARI Pazar 17 00 Oyun>2 Bolum Yoneîer Nıhat Akcan 1314 15 19 20 21 22 Mart 18 30 1623 Mart 15 00 te MODİGLİANİ Yonelen Tunc YALMAN ,SırCeretla) Carsamba ' 4 30 C tesı Pazar 11 00) KÜL KEDİSİ $ ASİYE Ovun Gunletı: Salı 1S 30 Caı Tçt Cuma: 20.30 C.tesıFazar:15.0018.30 KURTULUR? S.ı/C.ı/Pe/Cu 18 30 Cl/P.ı 15 00 )8 OO DORMEN TOPLULUĞl MBCAH bmalı'ıttn korhan abay teatro » Harbiye Kenter Tiyatrosunda * Ali Poyrazoğlu tiyatrosu *> 'BCŞKMMMRLAR ~] Tbnraosu N « « I R Saban'ın EVDE HIR VAR YtMtatt METİR SHIEZÜ Perş 21 00 Haft gunu Cuma 21 00 C tBSJ 18 30 21 00 P U İ 4 30 18 30 •MU bft "plastik sevgilim" Un: lifi, C0R0NAD0 Salı: 21.00 Cuma: 1U0 Ctesl: 1400 1i M KOMEDI TIYATROSU PANGALTI Tel: 141 27 37 , AŞ BUNLARI Mart sonuna kadar uzaMdı Çat$ 18 00 C tesıPaz 19 3021 30 Dario Fo France Rame | KUTSAL AİLE * r DENİZ TÛRKALİ Salı Perş 18J0 «,arş 21 UU bıtetler satışa çtkmıştır Ml 17 3? MıZ'klı Çocuk Oyunu YahNZ 4 Hatta Içln Htr panr 11.30da Dejenusu KaOare Salonu nda Sıraselvıler Cad Tel 144 46 75 HACtVAT. ile KARAGOZ YASAKLAR Yazan: KANDEMİR KONDUK Pazartesı ha/iç ker «ece 21.30 matiMtef cnnrtaazar 18.00 Gij* 11.00'#e açılır. HARBİYE KONAK SİIIEMASI 1405458 • 1482606 ZEKİ METİN \LASVA AKPINAR Muzikal Komedi ORTAOYUNCULAR W: 143 M 17 • 144 43 27 Bty«tl« KÛCÛK SAHNE HAYROLA KARYOLA JfgHAN SEHSOY ESEK Yazan: ARİSTOPHANES Bozan: FERHAN ŞEMSOY ^BfflS&uı ARILARI Perçembe 1830 Cuma 2000 C tesı 1500 1830 Salı Carşamba 1830 Pazar 1500 1830