Katalog

1 MART 1985 EKONOMİ CUMHURİYET/S TÜRKİYE'den Stiper bonolar Hazâne'ye 315 milyar getirdi ANKARA, (a.a.) Girişilen yoğun reklam kampanyası, Hazine Bonosu satışlarını hızlandırdı. Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığı yetkililerinin verdiği bilgiye göre, 1985 yılı başından bu yana 200 milyar liralık Hazine Bonosu satıldı. Böylece 1984 yılında başlatılan Hazine Bonosu satışlanndan 315 milyar lira gelir sağlandı. Yetkililer, 1984 yılında satışları istenilen düzeyde gerçekleşmeyen Hazine Bonolarının yılbaşından bu yana reklam kampanyasının etkisiyle büyük miktarda ahcı bulduğunu kaydettiler. Erdem: Bugünkü ihracat teşvikleri 1989'a kadar tümüyle kalkacak GATT ye ABD ile yapılan anlaşmalann sadece belli subvansiyonların kaldırılmasını amaçladığını kaydeden Erdem, "Bu demek değildir ki ihracat hiç teşvik edilmeyecek" dedi. ANKARA, (Cumhuriyet Biirosu) Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Kaya Erdem 4 mart günü yürürlüğe girecek GATT Sübvansiyon Anlaşması ve ABD ile imzalanan ikili anlaşma çerçevesinde ihracat teşviklerinin 1989 yılına kadar tümüyle kaldınlacağını söyledi. Erdem dün düzenlediği basın toplantısında Gümrük Tarifeleri ve Ticaret Genel Anlaşması GATT'ın Sübvansiyon Kodu'na Türkiye'nin 2 şubatta koyduğu imzanın ardından ihracat teşviklerinin şu aşamalarda kaldırılacağını belirtti: • İhracatta kaynak kullanımı destekleme fonundan yapılan teşvikler 1986 yılında kaldırılacak. • İhracatta kaynak kullanım iadeleri 1989 yılında kaldınlacak. • Kurumlar Vergisi'nde uygulanan ktsmi muanyet 1989 yılında yurürlükten kalkacak. Yukarıda sözü geçen üç teşviğin kaldırılmasınm, esasen hükümet politikasında yer aldığına işaret eden Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Kaya Erdem sözlerini şöyle sürdürdü: "Biz vergi iadelerinin azaltılmasıyla ihracatın düşmeyeceğini, ihracatta diğer teşviklerin esas olduğu prensibiyle hareket ettik ve I984'te vergi iadeierini yüzde 45 azalttığımız halde, ihracat 5 milyar 750 milyon dolardan 7 milyar 130 milyon dolara yükseldi. Kalan yüzde 55'i beş senede indirmek hiçbir zorluk getirmez, politikaraıza uygundur." Erdem, anlaşmanın Türk ihracat teşvik politikasında hiçbir rahatsızlık getirmeyeceğini, aksine Amerika gibi çok büyük bir pazarın kazanılmasında yardımcı olacağını, bu anlaşmayla diğer ülkelerin de Türkiye'den yapacakları ithalata ek vergi getirilmesinin önİendiğini söyledi. Kaya Erdem, GATT ve ABD ile yapılan anlaşmalann sadece belli subvansiyonların kaldınlmasını amaçladığını kaydederek, "Bu demek değildir ki ihracat teşvik edilmeyecek. Amacımız, uzun dönemde ihracatımızın rekabet gücü ile teşviksiz olarak dünya ticaretinde önemli rol almasıdır" dedi. Erdem, bir soru üzerine hükümetin gerçek kur politikası uygulamasına devam edeceğini sözlerine ekledi. Bu arada konuyla ilgili görüşlerini Izmirdeki Cumhuriyet muhabirine açıklayan Ege Bölgesi Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Ersin Faralyalı, "thracatçıya tanınan Kurumlar Vergisi Muafiyeti kaldırılırsa, ihracatçı zorlanır. İhracatın aksamaması için ihracata süreklilik kazandıracak yeni birtakım tedbirlerin alınması gerektiği inancındayız" dedi. ALMANYA'YA GİDİYOR Devlet Bakanı Başbakan Yardımcısı Kaya Erdem, Federal Almanya'da yapılacak olan "Dünya ticareti, ekonomik iyileşme ve dış borçlar" konulu toplantıya katılmak üzere bugün Federal Almanya'ya gidiyor. 13 mart tarihleri arasında yapılacak toplantıya 17 ülkenin ekonomi, maliye ve ticaret bakanları ile üst düzeyde yetkilileri katılacak. EKONOMİ NOTLARI OSMAN ULAGAY Dünyaya Açılan Türkiye'nin Unutmaması Gerekenler Geçen günlerde basında yer alan bir başlık: "Türkiye, ABD ile imzaladığı ikili tekstil anlaşması uyannca ihracata uyguladığı teşvikleri kaldırmak zorunda kalacak." Bir başka gazete başlığı: "DPT Müsteşar Yardımcısı Akmermer AETye girebilmek için KDV'yi kabul etmek zorundaydık" Yakın bir gelecekte Türkiye'nin Batı dürryası ile bütünleşme yolunda yeni bir adım atarak bir tür konvertibiliteye geçmek zorunda olduğunu ve parastnı dalgalanmaya bıraktığını okursak buna da çok fazla şaşmamamız gerekecek. Bütün bunlar Sayın Özal'ın adım adım uyguladığı bir planın parçaları. Özal, Türkiye'nin geleceğini kapitalist dünya ile tam olarak bütünleşmede görüyor. Bunun için dışa açık bir ekonominin gereklerini, Türkiye'nin kendine özgü ekonomik yapısına birer birer aşılamaya çalışıyor. Bunu yaparken de tepkileri her adımda ölçerek aşamalı fakat kararlı biçimde ilerliyor. Özal'ı bu konuda yeterince radikal olmamak[a, ya da yeterince hızlı gitmemekle suçlayanlar yok değil. Örneğin halen ABD'de çalışmalannı sürdürmekte olan Dr. Asım Erdilek, 15 ubat 1985 tarihli The Vfall Strett Journal'a yazdığı makalede zal'ı, "Türkiye'nin dünya çapında rekabete girmesini elli yıldan beri engelleyen bürokratik engelleri" kaldırmada yeterli ölçüde karartı davranmadığı için eleştirerek şöyle diyor. "Sayın Özal, 1988 yılında tam konvertibiliteye geçmeyi hedefleyerek Türk LJrasını hemen dalgalanmaya bırakmalı; ithalat sınıriamalannda aşamalı fakat çok geniş kapsamlı bir tasfiye programını hemen ilan etmeli ve önümüzdeki dört yıl içinde ortalama gümrük oranını hiç değilse yüzde 20'ye indirmeli; ve KİTIeri özelleştirmeye başlamalıdır. Ozal bu adımları atmadığı sürece Türkiye ekonomisinde liberalleşme lafta kalmaya mahkum olacaktır. Pek yakında Özal'ın muhalifleri hatta iyi niyetli taraftarlan serbest piyasa politikasının başansızltğa uğradığını söyleyebilecektir. Oysa gerçekte serbest piyasa politikalan henüz tam anlamıyla denenmiş bile değildir" Prof. Erdilek'in dile getirdiği görüşün tam karşısında yer alarak Türkiye'nin piyasa ekonomisine geçmek ve dünya ekonomisiyle bütünleşmek yolunda atmış olduğu adımların ekonomiyi ve toplumu yeni çıkmazlara sürüklediğini iddia edenler de vardır. Türkiye'nin ekonomisini bütünüyle dışa açarak dünya ekonomisine entegre olmaya çalışmasmın yararlan ve sakıncaları, yöntemi ve temposu gerçekten çok iyi tartışılması gereken konulardır. Bu tartışma "başka altematif yok" safsatasıyla Türkiye'nin gündemi dışında tutulamaz. Ancak bugün varılan noktada Türkiye belli bir yola girmiş bulunmaktadır. Her geçen gün atılan adımlarla dünya ekonomisiyle entegre olma sürecine girilmiştir. Bu süreçte yol altndıkça artık pek çok ekonomik karann Türkiye'nin kendi inisiyatifiyle Ankara'da alınamayacağı, hemen her kararı alırken dünya ekonomisindeki gelişmeleri ve kuralları hesaba katmak gerekeceği açıktır. Alınan her kararın iç ve dış piyasalann tepkileri hesaba katılarak alınması, doğrudan ve dolaylı etkilerinin doğru tahmin edilmesi zorunlu olacaktır Pek çok konuda Türk hükümetleri ve Türk yöneticileri, Türk işadamları doğru kararı verebilmek için dünyadaki gelişmeleri, eğilimleri, pazariık yöntemlerini ve oyunun kurallarınt çok iyi bilmek zorunda kalacaklardır. Dünya ekonomisiyle bütünleşme ve uyum sağlama sürecin • de Türkiye'nin ihmal edemeyeceği iki temel konu da işte bu bağlamda önem kazanmaktadır. Birincisi, Türkiye uluslararası alanda at oynatacak bir eko ! nomiye sahip olmayı amaçlıyorsa bunu başaracak kadroları hız. la yetiştirmek ve devreye sokmak zorundadır. Bunu gerek ka; mu kesiminde gerekse özel kesimde sağlamadan dünya eko • nomisiyle bütünleşmeye kalkışmak sürekli olarak Türkiye'nin aleyhine sonuç verecek, şu ya da bu şekilde "ütü/en'taraf Türkiye olacaktır Türkiye'nin GATT Sübvansiyon Kodu'nu apar topar imzalayarak ABD ile şartları henüz belli olmayan bir tekstil anlaşması imzalamak zorunda kalması, bu hazırlıksız büj tünleşme çabalarınm son örneğidir. ikincisi, Türkiye gelişmiş Batı dünyasının bir parçası olmayı ] amaçlıyorsa öncelikle gelir dagılımı ve rekabet düzeni konuj sunda Batı normlarına hızla yaklaşmak zorundadır Bunu sağ; lamanın yolu ise gatiba her şeyi piyasaya bırakmaktan < geçmemektedir. Bakıra yüzde 8 zam İSTANBUL, (UBA) Karadeniz Bakır lşletmeleri'nin bakınn hammaddesi blister bakıra zam yapmasıyla birlikte Bakırsan da bakıra yüzde 8 zam yaptı. Daha önce 11001150 lira olan bakırın kilosu Katma Değer Vergili olarak pazartesinden itibaren 13201340 liradan zamlı satılacak. Bakırsan yetkilileri blister bakır ve elektrik fiyatlanndaki artış ile ücret artışlannın zammı zorunlu kıldığını söylediler. Sarkuysan'ın da yeni fîyat belirlediği bildiriliyor. İktisat Bankası 491 milyon kâr etti tSTANBUL, (a.a.) Iktisat Bankası'mn geçen yıl 491 milyon 700 bin lira kâr ettiği açıklandı. îktisat Bankası'mn dün yapılan Genel Kurulu'nda bankanın toplam mevduatının bir önceki yıla oranla yüzde 85 artarak 8.2 milyar liraya yükseldiği belirlildi. Genel Kurul'da konuşan banka Genel Müdürü Caner Ersoy Îktisat Bankası'mn güçlü bir ihtisas bankası olma yolunda önemli oranda yol katettiğini belirtti ve gelişmenin bu yıl da sürdürüleceğini söyledi. Bankanın yeni Yönetim Kurulu şu isimlerden oluştu: EroJ Aksoy, Caner Aksoy, Cavit Kavak, Cenap Önal, Fehim Tabur, Miijdat Çeteci ve Gürbiiz Tttmay. S "AET'ye üyelik için hemen başvumlmalı" tZMİR, (Cumhuriyet Ege Biirosu) Izmir Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Dündar Soyer "AET'ye tam üyelik için zaman gecirmeden başvurulmahdır" dedi. Soyer konuyla ilgili şunları söyledi: "Türkiye, ihracatının yüzde 40'ını AET'ye yapıyor. Toplulukla ortaklık kunılması bu pazarlara serbestçe girilmesi açısından son derece önemlidir. Ayrıca, tspanya ve Portekiz de AET'ye 1986 başında katılacaktır. Bu iki iilke Yunanistan'la birlikte bizim üyetiğimize karsı çıkabilir." Yatırım sözü doğuyu, teşvik batıyu ANKARA, (ANKA) ^Kalkınmada öncelikli yörelere getirilen özendirici teşviklere karşın yatırımlar yine batıda yoğunlaşıyor. DPT Teşvik Uygulama Başkanhğı tarafmdan geçen yıl verilen 1176 yatırım teşvik belgesinin 528'i Marmara Bölgesi'ne ait bulunuyor. Teşviklerden 175'i Ege, 142'si lç Anadolu, 118'i Akdeniz, 94'ü Karadeniz bölgelerine verilirken, Doğu Anadolu'ya yatırımı Öngören 68, güneydoğuda yatırım yapacak 51 proje teşvik aldı. Doğu Anadolu Bölgesi için teşvik verilen projelerin yatırım tutan 41.6 milyar lira, döviz gereksinimi 38 milyon dolar ve ihracat taahhüdü 13.6 milyon dolar olarak belirlenirken, Marmara Bölgesi'nde teşvik belgesi alan projelerin toplam yatınm tutan 511,4 milyar lira, döviz gereksinimi 575.6 milyon dolar ve ihracat taahhüdü 1 milyar 771 milyon dolar olarak belirlendi. Bu yatırımlar gerçekleşirse, Marmara Bölgesi'nde 25447 kişiye, doğuda ise 2222 kişiye iş olanağı yaratılacak. GATT anlaşması, geri kalmış yörelere teşvikleri engellemeyecek ANKARA, (a.a.) Türkiye'nin 2 şubatta imzaladığı ve 4 mart günü yürürlüğe girecek olan Gümrük Tarifeleri ve Ticaret Genel Anlaşması (GATTym sübvansiyon anlaşması, kalkınmada öncelikli yörelere yönelik yatırımlar ile işsizliği önlemek, ileri teknolojiyi teşvik etmek araaayla uygulanacak tedbirleri etkilemeyecek. GATT Anlaşması'nm 6,16 ve 23'üncü maddelerine açıklık getiren ve kısaca (Subsidy Code) diye arulan anlaşma, ihracatta sübvansiyon uygulamasmın belirlenmesi ve karşı önlem alınması konularuıı aynntılarıyla düzenliyor. Anlaşma, sosyal ve ekonomik hedeflere varmak için uygulanan doğrudan ihracatla ilgili olmayan sübvansiyonlan kapsam dışı bırakıyor. Buna göre, Türkiye, kalkınmada öneelikü yörelerdeki üretimi ve yatınmlan desteklemek, ayrıca genel olarak, işsizliği önlemek, ileri teknoloji kullanımını yaygıalaştırmak, kalkınma hızını arttırmak, belirli sektörlerde reorganizasyon sağlamak için teşvik tedbırlerini sürdürebilecek. Ancak, bu teşviklerin dış piyasalan etkilememesine çaba harcanacak. Anlaşmaya göre, Türkiye çıkışlı ürünlere uygulanan sübvansiyondan zarar goren ülkeler, gerekirse, Türkiye'deki fırmalarda inceleme yapabilecekler. Bu inceleme için öncelikle Türk hükümetinden izin alınacak. Zarar gören ülke araştırma yaparken, sübvansiyonun var olup olmadığına, miktanna, kendi sanayisine etkisine ve Türkiye'den ithal edilen mal ile zarar arasındaki ilişkiye bakacak. Dündar Soyer thracatımızın yüzde 40'ım AET'ye yapıyoruz. TOBANK, sermaye arttırdı TÖBANK, geçen hafta yapılan olağanüstü Genel Kurul toplantısıyla sermaye artırımına gitti. Genel Kurul'da bankanın sermayesi 2 milyar liraya yükseltildi. Böylece TÖBANK'ın öz kaynaklannda yüzde 50'yi aşan bir artış oldu. Bankanın yıl içinde ikinci bir sermaye artışı gerçekleştireceği ve sermayesini 1012 milyar liraya çıkaracağı beürtildi. Bu arada, bankanın tasarruf mevduatı ve döviz tevdiatında geçen yıl yüzde 96.7'lik bir artış görüldüğü belirtildi. Düdüklü tencere standartı değişti ANKARA, (ANKA) Sanayi ve Ticaret Bakanlığı, düdüklü tencere, içten yanmalı motorlar için silindir gömlekleri, anahtarlar, civata, somun ve borular için ayarlanabilir metrik, valfler ve telefon şebekeleri için polietilen yalıtkanlı kablolar standartlannda değişiklik yaptı. Sanayi ve Ticaret Bakanlığı'nın dünkü Resmi Gazete'deyayımlanan tebliğleri uyannca, söz konusu standartlarda yapılan değişiklikler 15 gün içinde zorunlu olarak uygulanmaya başlanacak. Ekonomi Servisi Türk Suudi Arabistan ortaklığıyla kurulan ilk faizsiz esasa dayalı finans kurumu AlBaraka Türk Özel Finans Kurum A.Ş.'nin Merkez Bankası tarafından lakasa kabul edildiği açıklandı. 5 milyar lira sermayeli kuruluş tüm hazırhklarını tamamladı. AlBaraka Türk ilk yönetim kurulu toplantısını yaptı ve görev dağıhmı şöyle oldu: Baskan Şeyh Salih Kâmil, Başkan Yardımcısı Mustafa Topbaş, üyeler Yunus Temimi, Kemal Unakıtan, Talat tçöz, Mahmut Hasuba, Hasan Kâmil. Genel Müdürlüğü ise Yalçın Öoer getirildi. ŞİRKETL£RDEN HABERLER GOODYEAR Lastikleri A.Ş.'nin olağan yıllık genel kurulu 25 martta yapılacak. Şirket yetkilileri 1984 yılı üretiminin 800 bin adete yükseldiğini ve piyasa payının yüzde 25'e çıktığını belirttiler. PAMUKBANK, Marmara, Ankara ve lç Anadolu, Akdeniz ve Ege'yi tanıtan dört broşür bastırdı. 50 biner adet bastınlan broşürler turistler için tüm bilgileri içeriyor. ECZACIBAŞI Irak'ın 1985'teki tüm sağhk gereçleriyle armatür gereksinimini karşılayacak. EKOM tarafından gerçekleştirilen anlaşmaya göre 6.5 milyon dolarlık ilk parti şubat ayında yola çıkanldı. YAŞAR Holding kunıluşlarından ROKRİL tarafmdan düzenlenen "PVC Kalkı Maddeleri Semineri" sona erdi. Şirket Genel Müdürü Kaya Şener " Amaeımız diınya standartlanndaki üretim özelliklerini Tiirkiye'de uygulama şansına sahip olmakUr" dedi. \eni bir dönemin başlangıcı Ekonomi Servisi "1984 yıh, birçok konuda ortaya koyduğu sonuçlarla son dört yıldan sonra, yeni bir dönemin başlangıç çizgisini saglamıstır." tstanbul Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Nurullah Gezgin, İSO Araştırma Dairesi tarafından hazırlanan "1985 Yılı Başında Türkiye Ekonomisi" Raporu'nun önsözünde böyle söylüyor. Nurullah Gezgin'in açıkça vurguladığı "yeni bir dönemin başlangıç çizgisini" ortaya koyan verilere gelince... lSO'nun "1985 yılı Başında Türkiye Ekonomisi" raporunda yer alan ilginç değerlendirmelerden biri şu: "Özel kesim yatınmlannın toplam yatınmlar içindeki payının, 1980'den bu yana yeniden Vo40'm üstüne çtktıgı görülmektedir." Genel denge ile ilgili olarak yapılan tahmin hesaplamalanna göre 1984 yılında gerek yatınm gerekse tüketim harcamalannda kamu payının gerilediğini, kamu harcanabilir gelirinin azaldığını, buna karşın özel kesim tasarruflarının önemli boyutlarda arttıgını..." öğreniyoruz. lSO'nun söz konusu raporunda "1984 yılının ekonomik sonuçlan içinde en çarpıcı noktaKAMl! VE ÖZEL KEStMDE SABİT SERMAYE YAT1RIMLARI' (1983 SABtT Ft\\TLARIYLA) Yıflar 1978 1979 1980 \ 1981 1982 1983 19S4 Kamu 1.121.4 1.169.5 1.101.9 1.232.2 1.259.3 1.315.8 1.307.9 Toplam | Pay Otv\ Pay % (Milyar TL.) i 49.5 5 1.144.5 2.285.9 50.5 1.014.0 \53.6 46.4 2.183.5 H63. 7 S6.1 43.9 1.965.6 38.3 1.997.7 \6I.7 | 765.5 İ 609 \ 807.2 39.1 2.066.5 H6\0 39.7 2.180.8 {60.3 \ S8.9 .j 911.7 41.1 2.219.6 i tSO "1985 yılı başında Türkiye ekonomisi"ni değerlendirdi: 1983 yılında bu oran yüzde 37 idi. • 1984 yılında mevduat artış hızı, 1983'e göre oldukça kuvvetü olmuştur. • Tasarruf mevduatı 1984 yılında diğer mevduat lürlerine göre, oldukça hızlı artmış ve yüzde 66.2 oranına ulaşmıştır. • Geçici verilere göre, 1984 yılında vadeli tasarruf mevduatının artış hızı yüzde 103.3'e ulaşmıştır. • Kredi stoku yüzde 23.3 oramnda artmıştır. • 1984 yılında kredi stokunun 1983 yılının üstüne çıkmasına rağmen, banka kredilerinin artış hızı yavaşlamış, 1983'teki artış hızının altına düşmüştür. Mevduat bankalarının kredileri yavaşlarken; Kalkınma ve Yatınm Bankalanmn kredilerinde bir hızlanma olmuştur. Geçici verilere göre bu kredilerdeki artış hızı yüzde 19.2'den yüzde 37.7'ye yükselmiştir. 1984 yılı enflasyonu için "beklentileri aşarak oldukça farklı bir yükselme göstermiştir" denilen raporda maliyet enflasyonu teşhisi konuluyor. "Resmi endekslerin gösterdiği sonuçlara göre, 1984 yılında geçinme endekslerindeki artış, toptan eşya fiyatlarımn biraz altındadır. 1983 de de görülen bu sonuç, Türkiye'de enflasyonun maliyet enflasyonuna doğru kaydığı görüşüne ağırlık kazandırmaktadır." İSO raporunun 1985'e dönük bekleyişleri" ise şöyle özetlenebilir. 1984 yılına yakın bir büyüme hızı Daha düşük bir fiyat artış oranı Reel olarak hızlanan yatırımlar Daralan bir bütçe açığı Ilımlı ölçüler içine çekilen dış ticaret ve cari işlemler açığı. AlBaraka takasa kabul edildi *İ^O Arajtırma Dairesi aralından DPT kaynaklan kullanılarak 1983 ssbit fiyallanna gört vapılan hesaplama lardan biri, ekonomide buyume hızınıo "!o5.l't ulaşması olayıdır" deniliyor. Bu konuda yapılan yorum ise şöyle: "Bu sonuç, ekonominin kendi yapısındaki diğer gelişmeleri ve 1985 yılını da etkileyebilecek olumlu bir olaydır. DtE'nin yayınladıgı son tahmine göre, Türkiye'nin 1984 yılmdaki GSMH'si cari fiyatlarla 17 trilyon 763 milyar liraya ulaşmaktadır. Bu sonucun diğer bir müsbet tarafı, ana sektörler itibarıyla gelişmenin, başta imalat sanayi olmak üzere genelde yaygın bir tabloya sahip olmasıdır." Raporda dikkat çeken bir başka değerlendirme de şu: "1984 yılına ait sabit sermaye yatınmlan, tahmin hesapları (sabit fiyatlaıia) kamu sekiörün de yüzde 0.6 oramnda gerileme gösterirken, özel sektörde r o5.4 oramnda artış olduğunu ortaya koymaktadır." • Geçici tahmin hesaplarının sonucuna göre 1984 yılı içinde toplam yatınmlarda reei artış hızının yüzde 2.9'a ulaştığı, bir önceki yılda bu artış hızının yüzde 0.7 mertebesinde kaldığı belirtiliyor. "ParaKredi" koousunda İSO raporunun değerlendirmeleri şöyle: • Banknot artış hızı 1980'den bu yana en dUşük artış hızını 1984 yılında vermiştir. • Geniş anlamlı para arzı, 1984 yılında yüzde 47.5 oranında artış göstererek oldukça hızlı bir genişleme içine girmiştir. 22 yıldır gözden geçirilmemiş Hazine'nîn fiyat endeksi çağ dışı kal< ANKARA, (ANKA) Türkiye'de fiyat artışlannın temel göstergesi olarak kabul edilen Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarhğı'nın Fiyat Endeksi, gerçek fiyat artışını yansıtmıyor. Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığı'nın Toptan Eşya Fiyat Endeksi üzerinde yapılan belirlemelere göre, kısaca "beyaz eşya" olarak nitelendirilen buzdolabı, çamaşır makinesi, elektrik süpürgesi, şofben, katı ve sıvı yakıtlı su ısıtıcıları ile televizyon, video, otomobil gibi mallar ile büro makinelerinin hiçbiri endekste dikkate ahnmıyor. 1963 yılında uygulamaya konulan ve dönemin gereksinmelerine göre hazırlanan yürürlükteki fiyat endeksi, aradan geçen 20 yılı aşkın sürede hiçbir revizyona tabi tutulmayınea, kullammı giderek artan birçok malı kapsayamadığından, sağlıklı sonuç verme özelliğini tamamen yitirdi. Buna karşın, Hazine ve Dı; Ticaret Müsteşarlığı yetkilileri.j toptan eşya fiyat endeksine ye ni malların katılması yönünc bir çalışmaları bulunmadığın belirtiyorlar. Endeks içindeki ağırlığır küçük olması nedeniyle, bu du* rumdaki malların fiyatlarında ortaya çıkan artışm, fiyatların genel seyrine gereğince yansımaması da, müsteşarlığın açıkladığı fiyat artışlarına şüpheyle bakılmasına yol açıyor. Son yıllarda, tüketimi ve fıyatı hızla artan petrol ürünlerinin endeks içindeki ağırhğının sadece yüzde 2, 9 gıda grubunda 9, yap\ malzemelerindeki ağırlığın ise yüzde 3.65 düzeyinde olması, mevcut ağırhklann günün koşullarına göre son derece yetersiz kaldığını ortaya koyuyor. DUNYA'dan ABD, enflasyonu eziyor Ekonomi Servisi ABD 1985 yılına da düsük enflasyonla girdi. Ocakta tüketici fıyatları yalnızca binde 2 oranmda yükseldi. Aralıktaki artış binde 3 düzeyindeydi. Böylece tüketici fiyatlarındaki son 12 aylık artış hızı yüzde 2.3 olarak gerçekleşti. Geçen yıhn eş dönemindeki artış yüzde 3.6 düzeyindeydi. Bu arada, Ticaret Bakanuğı'nın başka bir açıklamasma göre dayanıkh sermaye mallan siparişi ocakta yüzde 3.8 oramnda arttı. Bununla birlikte artış büyük ölçüde silah sanayüne ilişkin mal grubunda gözlendi. Sivil sermaye mallan siparişi ise yüzde 11.5 oramnda düştü. Fındık ihracında hedef300 dolar İSTANBUL, (THA) Fındık İhracatçılan Birliği Başkanı Lokman Kondakçı, bu yıl dünya piyasalarında fındık fiyatlannın yüksek düzeylere ulaştığını belirterek, "Türk fındığını rakip ürunler arasında layık olduğu fiyat seviyesine ulaştırmak için bu yıl ihraç fiyatını 300 dolar olarak bedefliyoruz"dedi. İstanbul Bölgesi Fındık İhracatçılan Birliği Başkanbğı'na yeniden seçilen Lokman Kondakçı, Türkiye'nin 1985 ürünü iç fsndık sezonuna son derece isabetli kararlar alarak girdiğini ifade ederek şöyle konuştu: "1985 yılı fındık ihraç sezonuna girerken, fiyat istikrar fonunun teminata bağlanması, Fiskobiriik'in ve dolayısıyla ülkenin sırtına yuklü olan eski ürünlerin yağ sanayüne tahsis edilmesi, taban fiyatlarımn enflasyon oramnda tespıtî olumludur. Eylulde 240 lira asgari destekleme fîyatıyla açılan, ancak 210 liradan işlem gören kabuklu fındık bugün 385 liraya, 430440 lira olan iç fındık fiyatları şu anda 790 liraya çıkmıştır. İhraç fiyatları ise, 205210 dolardan 275280 dolara yükselmiştir.'' Brezilya IMF kıskacmda Ekonomi Servisi Bredlya'nın Batılı hükümetlerle yapacağı borç erteleme görüşmeleri "ertelendi". Paris Kulübü diye adlandırılan zengin ülke hükümeüeriyle yapılacak görüşmelerde 19851991 yıllan arasında ödenecek 8.8 milyar dolarlık faiz borcunun ertelenmesi ele alınacaktı. Ertelemenin 16 yılı kapsaması öngorülüyordu. Ancak Batılı hükümetler Brezilya'nm IMPyle ilişkilerini iyileştirmesini erteleme konusunda şart koştular. İşçi Buhtıu Kıırumu'ndan işçi talep edoıı 5 bin lira ödeyvcek ANKARA, (a.a.| Kamu kurum ve kuruluşları. H vc İşv"i Bulma Kurumu'ndan talep odccekleri her \^\ için 5 bin lira masral ödeyecekler. (,alı>ma ^ı; Sosyal GüN^.ııık Bakanlığı'nııı Resmi Ga/eU'dc daha önce yayıınlanan vc yar.r,dan itibareıı yürürluğe gircccK tebliğiııe göre. jş se Işei Bıılma Kurumu'na ödenecek masral karşılıkları. kurumuıı subc ve bürolarının ve/ııelerine pe>in olarak ymınlacak. Kamu kururr,;.trı isçilerini kuıumcu gönderilenler arasından alaeuMar. ()/ei kesıııı işyerleri ışverenleri dc Kci ilııi>açlaııııı kıırum aıacılığıylu kaışıluıi'ıak ısivrivise. bu sarllara ııyınak /oıuııtla okK.ıklar. Stö S? 1 MART 1985 TARİHİHDEKİ DÖVİZ KURLARI T.C. ZtRAAT BANKASI DÖVİZ AUŞTL. 480.90 344.81 20.68 144 95 7.23 40.41 47.43 128.07 51.16 169.93 23.22 185.50 346.49 1564.37 50.46 525.14 133.58 SATTŞTL 485.71 348.26 20.89 146.40 7.30 40.81 47.90 129.35 51.67 171.63 23.45 187.36 352.98 1580.01 50.96 530.39 134.92 gjj \? SATIŞ TL 494.87 354.82 21.28 149.16 7.44 41.58 48.80 131.79 52.64 174.87 23.89 190.89 359.64 1609.81 51.92 540.39 137.46, DÖVİZ KURLARI Merkez Bankası dolann esas kurunu 458 lira 22 kuruş olarak belirledi. Efektif Dövizin Döviz Efektif Döviz Ahş Satış Satış Cinsi Alış 1 ABD Doları 48571 480.90 490.52 480.90 327.57 351.71 1 Avustralya Doları 344.81 348.26 1 Avusturya Şilını 20 89 20.68 21.09 20.68 1 Batı Alman Markı 146 30 144.85 147.75 144.85 6 87 7.37 1 Belçika Frangı 7.23 7 30 1 Fransız Frangı 47 43 47 90 47.43 48.38 128.07 130.63 1 Holianda Florinı 128.07 129.35 1 Isveç Kronu 51.67 51.16 52 18 51.16 169 93 173.33 1 Isvicre Frangı 169 93 171.63 100 Italyan Lireti 23.22 23.45 22.06 23 68 100 Japon Yeni 185.50 187.36 176 23 18921 1564 37 1580 01 1486.15 1595 66 1 Kuveyt Dinan 525 14 535 64 530.39 525.14 1 Stertin 126 90 1 S.Arabistan Riyali 133.58 134.92 136 25 DÖVİZİN CİNSİ 1 ABD DOLARI 1 AVUSTRALYA DOLARI 1 AVUSTURYA ŞİÜNİ 1 BATI ALMAN MARKI 1 BEL0KA FRANGI 1 DANİMARKA KROMI 1 FRARStZ HUNGI 1 HOLUMDA FLORİNİ 1İSVEÇKRONU 1 İSVİÇRE FRANGI ioo ITALYAN ÜRETİ 100 JAPON YENİ 1 KANADA DOLARI 1 KUVEYT OUMRI 1 NORVEf, KRONU 1 STERÜN 1 S. ARABİSTAN RİYAÜ EFEKTİF AUSTL 480.90 327.57 20.68 144.95 6.87 40.41 47.43 128.07 51.16 169.93 22.06 176.23 332.02 1486.15 47.94 525.14 126.90 Cahit Arab Odalar BirfigiVıin dizel motor raporunu inceleyvceğim ANKARA, (a.a.) Sanayi ve Ticaret Bakanı Cahit Aral, Türkiye Odalar Birliği'nin dizel motor ithalatı konusunda hazırladığı raporu inceleyeceğini söyledi. Aral, Türkiye Odalar Birliği Başkanı Mehmet Yazar ile dün yaklaşık bir saat görüştü. Aral, görüşmeden sonra dizel motorla ilgili sorulan cevaplandırırken şöyle dedi: "Odalar Birliği konuya karşı çıkmış değil. Şimdi bu konudaki raporu aldım. Okuyup inceleyeceğim. Görüşmemizde konuvu ele almadık" dedi. Aral, Odalar Birliği'nin kararın gözden geçirilmesini istediğine ilişkin bir soruya da, "Hükümetin verdiği kararın yaniış olduğunu kimse bilmiyur ki. daha ortada bir kararname \ar mı?' şeklinde cevapladı. Sterlin düştü ihracat tırmandı Ekonomi Servisi Sterlinin son aylardaki hızlı değer kaybı îngiliz ihracatçılanna yarıyor. Ingiltere'nin ihracatı ocak ayında geçen yıhn eş ayına göre yüzde 25 oramnda arttı ve 6 milyar 540 milyon sterlin olarak gerçekleşti. Böylece ocakta da aralık ayındaki 6 milyar 600 milyon sterlinük rekora yaklaşılmış oldu. thracattaki bu rekor artış, ülkenin cari işlemler açığında önemli oir fazlaya neden oldu. Ingiltere ocakta 324 milyon sterlin (340 milyon dolar) düzeyinde cari işlemler fazlası verdi. Ham petrol fiyatları düşüyor Ekonomi Servisi Kuzey Denizi petrolü spot piyasada fiyat yitirmeye başladı. Geçen hafta varili 29 dolardan satılan Kuzey Petrolü bu hafta içinde 27.30 dolardan işlem gördü. Bu rakam mart ayı siparişleri için geçerli oluyor. Nisan siparişleri ise 26.28 dolar olarak belirleniyor. Bu iki rakamın tngiltere'nin resmi fiyatının altında olduğuna dikkat çekiliyor. Bilindiği gibi Ingiltere ham petrolü varil başına 28.65 dolardan satıhyor. ÇAPRAZ KUR 1 ABD DOLARI 3.3199 8 Alman Markı 3.7549 2 8299 207! 05 259.24 3 6000 1 Sterlin Holianda Florinı Isvicre Frangı Italyan Lıretı Japon v e m S Aabıslan Rıyai 1 0920 ABO Doları AUIN GİİMÜŞ Cumhu, Reşal 24 ayar kulce 22 aya b le/ık 900 avar gum'js r ALIŞ 30 050 31.500 4 550 4 ıuC 90 SATIŞ 30 200 . 32 000 4 570 4 4,.C 92 T.C. ZtRAAT BANKASI "Gücüı»e erişiknez"