Katalog

7 ARALIK 1985 EKONOMt CUMHURİYET/9 TÜRKİYE'den ANKARA, (ANKA) 1985 yılı turizm ve dış seyahat gelirlerinin milyar dolar sınınnı aşması bekleniyor. Merkez Bankası yetkililerinden edinilen bilgiye göre, eylül ayı sonu itibariyle turizm gelirleri 877 milyon dolara ulaştı. Bu miktar, geçen yılın eş dönemindeki 401 milyon dolarhk gelire göre yüzde 119 oranında bir artış anlamma geliyor. Turizm gelirleri, geçen yıl ekimaıalık dönemindeki 147 milyon dolar artarak, yılın bütünü için S48 milyon dolara ulaşmıştı. Bu eğılim dikkate ahnarak yapılan hesaplamalarla turizm kalemindebu yıl milyar dolar sınırmın aşılmasına kesin gözüyle bakılıyor. 1985 yılında turizm gelirlerinin milyar dolar düzeyini bulmasıyla, ödemeler dengesine 700 milyon dolar dolayında net bir katkı sağlanmış olacak. Turizm gelirleri 877 milyon dolara ıılaştı Beyaz eşya satışlannda sonbaharla gelen patlama Buzdolabı satışlan bu yılın eylülkasım döneminde geçen yıla oranla % 96 artarken çamaşır makinesindeki artış oranı da % 45'i buldu. Geçen yılın sonunda 404 bine kadar düşen buzdolabı satışlarımn 1981 'den beri ilk kez bu yıl artışa geçerek 460 bine ulaşacağı tahmin ediliyor. Ekonomi Servisi Türkiye piyasasında buzdolabı satışlannın altı yıldan beri ilk kez bu yıl artiş göstereceği ve geçen yıl 404 binde kalan buzdolabı satışlarımn bu yıl sonunda 460 bin adede erişecegi tahmin ediliyor. Buzdolabı ve diğer "beyaz eşya" satışlarının özellikle son üç ayda hız kazandığı ve geçen yılın satış rakamlannı büyük ölçude geride bıraktığı görülüyor. Eylül kasım döneminde buzdolabı satışlan geçen yılın aynı dönemine oranla yüzde 96 artarken, camaşır makinesi sanşlannın geçen yıldan yüzde 45, fırın satışlarımn Eylülkasım döneminde buzdolabı satışlan geçen yıla oranla % 96 arttıDış ticaret şirketlerinin ihracatta aracılığı tartışmalara yol açtı Devletuı demiri, tath kur kapısı oldu Doğu Bloku ile iicaret imtiyazına sahip 28 büyük dış ticaret şirketi, Ereğli Demir Çelik İşletmeleri'nin ürettiği demir çelik ürünlerinin ihracatma araalık ederek yüzde 1 ile yüzde 5 arasında komisyon alıyor. Erdemir Yönetim Kurulu 'nda da tartışmalara yol açan bu komisyon uygulamasının son örneği, ANAP tzmir İl Başkanı Atilla Yurtçu'nun İZDAŞ şirketinin Sovyetler Birliği'ne yönelik 10milyon dolarhk bağlantısında yaşandı. ANKARA. (Cumhuriyet Burosu) Devletin ürettiği demir çelik urünleri, Doğu Bloku ile dış ticaret imtiyazına sahip 28 büyük dış ticareı şirketi için "tallı kâr" kapısı yarattı. Ereğli Demir Çelik ürünlerinin ihracatına aracılık eden bu şirketler, ihracat hacmi uzerinden yüzde 1 ile 5 arasında değişen komisyonla ödüllendiriliyorlar. Erdemir Yönetim Kurulu'nda "tarlışmalar"a yol açan bu uygulamanın son orneği, ANAP İzmir İl Başkanı Atilla Yurtçu'nun İZDAŞ şirketinin. Erdemir adına Sovyetler Birliği ile kurduğu 10 milyon dolarhk bağlantıda yaşandı. NİVE ŞtRKETLER? Erdemir urünleri ihracatının, özel şirketler uzerinden gecirilmesinin "Yönetim Kurulu'nda tartışmalar yaradıgım" doğrulayan bir yetkili, ihracatta özel şirketlerin devreye girmesinin gerekçesini söyle anlattı: "Erdemir olarak atıl kapasitemiz var. l reiimimizi bu konuda ihtisaslaşmış esnek pazarlama yontemleri izlevebilen büyük dış ticaret şirketleri uzerinden geçirerek, ihracat şansımızı yukseltiyoruz. Zaten bizim aynca bir pazarlama ünitemiz yok. Bunun kurulmaşı agır bir maliyet getirecektir. Üstelik dış ticaret şirketleri uzerinden geçirdiğimiz ihracat için yüzde 10lukek vergi iadesinden de >ararlanıyoruz." NASIL İŞLİYOR? Edinilen bilgiye göre, dünya pazarlarında açılan çeşitli ihaleler için buyük dış ticaret şirketleri Erdemir'den fiyat istiyor. Erdemir'in çeşitli ülkeler için değişen fiyatlan ile ihalelere öneri veren şirketler, ihaleyi kazanmaları halinde akreditifi Erdemir'in hesabına açtınyorlar. Daha sonra mal sevkiyatını da organize etmeyi üstlenen bu şirketlere, ihracat hacminin yuzde bir ila beşi arasında değişen oranda komisyon ödeniyor. "Komisyonun Erdemir'in acil ihracat istegine" bağlı olarak yukseldiğini anlatan bir yetkili, "Eskiden sadece 4 büyük dış ticaret şirketi ile bağlantı halindeydik, şimdi 28 ihracatçı sermaye şirketinin tamamıyla iş yapıyonız. Tekfen, Ram, Bonısan, ENKA, Mentaş, gibi şirketlerle çalışıyoruz" dedi. TEPKtLER Erdemir'in, ANAP îzmir Jl Başkanı Atilla Yurtçu'nun İZDAŞ şirketi uzerinden geçirdiği son ihracat bağlantısı, kuruluşun Yöneıim Kurulu'nda eleştirilere yol açtı. Bazı Yönetim Kurulu üyeleri, ihracatın Erdemir tarafından gerçekleştirilmesini, özel bir şirketin aracı edilmemesini istediler. Yönetim Kurulu'nun kararı İZDAŞ'ın aracılığı yönunde çıkınca, şirket So\7etler Birliğine 10 milyon dolar değerinde 30 bin tonluk ihracatına başladı. İZDAŞ'ın şimdiye kadar 20 bin tonluk mal sevkiyatı gerçekleştirdiği öğrenildi. İÇ PİYASADA BUZDOLABI SATIŞLARI 65500 A 43200 Adet 33 Ü 0Ü 29 50 9C A 3900 ^^48500 40600 ^^^^^^^ 3 4 ^ 34.«» ^ 27500^ 22.150 I 1 t t Ekim TOB Bilgi Bankası hizmete girdi ANKARA, (ANKA) Türkiye Odalar Birliği'nin Bilgi Bankası hizmete girdi. Yaklaşık 200 milyon liraya malolan Bilgi Bankasına öncelikle dış ticaret verileri yüklenecek, kamu kuruluşlanyla ilgili veriler için de Bilgi Bankasından yararlanılacak. Türkiye Odalar Birliği Başkan Yardımcısı Ali Koç, Digital VAW 11 /780 süpermini bilgisayann hizmete girmesi nedeniyle yaptığı konuşmada, Bilgi Bankası'nın kurulmasıyla ekonominin sağlığının TOB bünyesinde tutulacağını söyledi. Ali Koç, bilgisayar ağının gerçekleştirilebilmesi için Hazine ve Dış Ticaret Müşteşarlığı ile protokol imzalandığını, DİE ve diğer kamu kuruluşlannın yaru sıra yurt dışındaki kuruluşlarla da bağlantı sağlanacağını söyledi. ANKARA, (a.a.) Yılın ilk 9 aylık döneminde, Türkiye'nin ödemeler dengesinin finansmanında kullanılmak üzere kısa vadeli dış borçlanmaya ağırlık verildiği gözleniyor. 9 ayda kullanılan kısa vadeli dış borçlann net tutarı 1 milyar 415 milyon doları buldu. Buna karşılık, aynı dönemde uzun vadeli borçlar 768 milyon dolar azaldı. 1984 yılının eş döneminde kısa vadeli borçlar 120 milyon dolar azalmış, uzun vadeli dış borç miktarı 86 milyon dolar artmıştı. 500 j f t i = y 1985 43600 700 ^1984 3, ! 24 500 > 20100 »soo i Maı* 1 N.Si I ! J.a» | iuDJ' f Kısa vadeli dış borç artışı ise yüzde 35 fazla olduğu anlaşılıyor. Geçen yılın eylülkasım döneminde 74.150 buzdolabı; 55.700 çamaşır makinesi; 62.250 fırın ve toplam olarak 192.100 adet "beyaz eşya" satılmışken, bu yılın aynı döneminde 145.200 buzdolabı; 80.950 çamaşır makinesi; 84.225 fırın ve toplam olarak 310.375 adet "beyaz eşya" iç piyasada satılmış bulunuyor. Bu gelişmeler sonucunda bu yılın ilk onbir ayı sonundaki buzdolabı satışlan 426.000 adede erişti ve geçen yılın aynı aylarındaki satış rakamını yüzde 23 Narin: 1986 sanayiciler yılı olarak değerlendirilmeii aştı. İç piyasadaki çamaşır makinesi satışlan onbir ayda 237.800'ü bulurken, geçen yılın rakamını yüzde 24, fınnda ise onbir ayda 211.000'i bulan satışlar geçen yılın rakamını yüzde 13 geride bıraktı. "Beyaz eşya" piyasasında özellikle ağustos ayından sonra gözlenen canlanmanın çeşitli etkenlerden kaynaklanmış olabileceği belirtiliyor. Bu etkenler arasında enflasyonun yeniden artış eğilimine girmesi ve mevduat faizlerinin önce biraz asağı çekilip sonra dondurulması karşısında elinde parası olan kimselerin "beyaz eşya" ihtiyaçlarını bir an önce karşılama eğilimine girmiş olmasının önemli payı olduğu ileri surülüyor. Bu iddiayı ileri sürenler, vatandaşın, parasını enflasyondan korumak için bu yola gitmeyi yeğlediğini belirtiyorlar. "Bejaz es>a" piyasasının yeıkilileri ise enflasyonun altında kalan fiyat artışı politikası uyguladıklarını ve bunun iç piyasadaki satışlan canlandıran en önemli etken olduğunu, yenileme talebinin de buna katkıda bulunduğunu belirtiyorlar. Piyasa yetkilileri 1981'den bu yana gerileyen satışların ilk kez bu yıl yeniden bir artış göstermesinin beklendiğini, buna karşın yıl sonunda erişilecek satış rakamlarının "Türkiye1nin normal lalebinin" çok altında kalacağını ileri surüyorlar. Orneğin bu yıl sonunda buzdolabı satışlarımn 460 bin adede varması beklenirken, Türkiye'deki "normal lalebin" 660 bin dolayında olması gerektiği belirtiliyor. Türkiye iç pazarında 1978 yılında 768 bin adet buzdolabı satılmış. 1980"de 533 bin, 1981'de 572 bin olan satışlar daha sonra inişe geçerek geçen yıl 404 bine kadar düşmüştü. Ekonomi Servisi Türkiye Işveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSK) Genel Başkanı Halit Narin, "Sanayicinin beklentisi, 1986'yı da sanayiciler ve yatırımcılar yılı olarak değerlendiren bir politikayı gönmektir" dedi. New Middle East dergisiyle yaptığı görüşmede Narin, para politikasında sanayici ve tüccar görüşünün birbirinden çok farklı olduğunu, sanayicinin düşüncesinin üretime katkı, ticaret aleminin ağırlıklı düşüncesinin ise parayla mal alıp satmakta düğümlendiğini belirterek, sanayide üretimin teşvikinin öncelik kazandığını söyledi. Halit Ihracat taahhüdünde afvurgunu Teşvik tebliğinde yapılan ufak bir düzenleme onlarca firmayı cezadan kurtardı İSTANBUL (ANKA) DPT'nin 1985 yılı yatırım teşvik tebliği ile, ihracat taahhütlerini yerine getiımekte güçluk çeken firmalara "milyar dolar" boyutunda gizli bir af olanağı sağladığı belirlendi. Söz konusu tebliğin 51'nci maddesi ile ihracat taahhütleri, yuzde 8090 orarunda azaltılabildi. 1984 yılı sonlannda, DPT Teşvik ve Uygulama Dairesi Başkanlığı'nda, ihracat taahhütleri konusunda son derece hassas davranan kadronun görevden alınmasından sonra duzenlenen af, 1985 yılına defin yolunu bularak cezadan kaçmayı başarabümis olan firmalara yaradı. Af düzenlemesinde, ihracat taahhütlerini yerine getiremediği için fıilen cezalandırılmış olanlann kapsam dışı kaldıklan açıkca yazıldı. Olay bu niteliğiyle de "biiyük bir haksızbk" olarak niteleniyor. İlgili çe\xelerde, DPT Musteşan Yusuf Özal'ın ali kadrosunu değiştirerek gerçeklesurdiği "sessiz af' olarak tanımlanan olaydan yararlanan firmaların bir bölümü ele geçirildi. Buna göre, 19791983 yıllarında toplam 552.25 milyon dolarhk ihracat taahhüdünde bulunarak milyarlarca Halis Toprak zamları savundu Ekonomi Servisi Toprak Holding Yönetim Kurulu Başkanı Halis Toprak. basına bir açıklama yaparak, Eczacıbaşı. ECA ve Toprak Seramik'in hela taşında ve diğer beyaz sihhi mamullerde piyasanın tamamına hâkim olmadığını belirterek, maliyetin altında satılan sıhhı gereçlerde fiyat artınmına gidıldiğini ileri surdu. Fiyatlann ortak tespit edilip edilmediğine ilişkin bir goruşün belirtilmediği açıklamada Toprak, sıhhi gereçler içinde "kârlı olan rcnkli takımlanla >a hiç fiyat degişikligi yapılmarmş veya çok kiiçük oranda artınlnuştır" göruşunu savundu. Halıs Toprak, seramikıen yapılmış tuvalet eşyalarına gelen zamlarla ilgili yayırıların çoğalması dolayısıyla bu açıklamayı yapmak zorunda kaldığını da kaydetti. Paklaş fabrikalanmn satışı ile ilgili bir başka açıklama yapan Halis Toprak, bu müesseseye olan özel sempatisi dolayısıyla bazı konulan açıklama gereğini duyduğunu belirterek, Paktaş'ın kur garantısinin kaldırılması nedeniyle zor duruma duştuğünü, DÇM kredisi alanlann »e avantajlı oİduklarını belirtti. Toprak, DÇM borçlarının alanlar tarafından devletle ortak ödenmesıni de önerdi. tHRACAT TAAHHİJTLERI DÜŞÜRÜLEN FtRMALARDAN BAZILARI ****** HnMlar lm Sasa Bozkurt Men Dmarsu Halrtieks Bester El San Toprak Enerf Toprak Seoıteri Serd Seramüt Toprak Serarrnk AksaAkn» Kromsan Krom Mensa Mensucat MfiMM Konut Fonu'ndan stit alınuna 4 milyar Ekonomi Servisi 1984 yılında ilk kez uygulamasına başlanan ilkokul öğrencilerine parasız sut dağıtma kampanyasına bu yıl da devaır. ediIiyor. Milli Eğitim Bakanhğı'nınbu yıl devamettirdiği süt dağmm kampanyası için bakanlığa, 19851986 öğrenim döneminde süt ahmı yapabilmesi ıçın Toplu Konut Fonu'ndan 3 milyar 900 milyon liralık bir kaynak aynldı. Bakanlığın geçen yı! başlaltığı ve bu yıldevamettirdiğikar.1 panya için önumüzdeki gunlerde SEK (Sut Endüstrisi Kurumu) ile bir anlaşma imzalanacak. Aralık ayı içinde tstanbul, Ankara. İ/mır başta olmak uzere 7 büyük ilde özellikle gecekondu bölgelerinde bulunan ilkokullara yaklaşık 3 milyon lııre sütün dağıtımı parasız olarak yapılacak. Yeni borsa 26 aralıkta açıbyor Ekonomi Servisi Ekim ayının son gunünde yapılan 2. olağanüstu genel kurulunca onaylanan borsa teknik yönetmeliğinin dışında kalan diğer yönetmeliklerin oybirliği ile kabul edilerek yürürlüğe girdiği Istanbul Menkul Kıymetler Borsası'nın Üçuncu Olağanustü Genel Kurulu dun tstanbul Ticaret Odası'nın Meclis salonunda yapıldı. Genel kurulun açılış konuşmasını yapan Borsa Başkanı Muharrem Karslı, yeni borsanın açılış tarihini 26 aralık par&embe gunu olarak sapıadıklannı belinti. Merkez Bankası kredilerinde daralma ANKARA, (ANKA) özel bankalann Merkez Bankası kaynaklı kredilerinin yılın ilk 10 ayında gösterdiği daralma, geçen yılın aynı dönemindeki daralmanın 2.5 katına çıktı. Merkez Bankası verilerine göre, ocakekim dönemi itibariyle geçen yıl 67.5 milyar lira olan özel bankalann Merkez Bankası reeskontlan, bu yıl 164 milyar liralık azalma gösterdi. Buna göre Merkez Bankası'nın özel bankalara kullandırdığı kredilerin bakiyesi yılın ilk 10 ayında 258.7 milyardan, 94.7 milyar liraya gerilemiş oluyor. 2.7.1981 16 2.1985 6 5.1981 18.12.1981 2411.1978 10.5.1983 3.12.1982 17.7.1980 24 9.1960 28.5.1981 23 11 1981 2 21982 20.1.1982 liralık ucuz ihracat kredisinden yararlandmlan, gumruk vergisi bağışıklığı ve önemli miktarlara ulaşan yatırım indirimi olanakları tanınan 19 fırmanın taahhütleri bu yıl içinde 35.27 milyon dolara duşurülmüş oldu. ANKA'nın ele geçirdiği liste, ilgili çevrelerde olayın yalnızca bir bölumünu kapsadıgı biçiminde değerlendiriliyor Bu çevreler olayın tam bo m ylfcMK •*. tMh. kr. taafc. PriaM«| (Mı*br) 97 57 000 2000 98 85.000 2.000 87 23 000 3.000 13.500 91 1.250 92 25 000 2000 25 000 94 3.000 10 000 90 1000 25 000 1.000 96 9500 79 2.000 90 12 500 2.000 60 000 3000 94 90 20 000 2000 50.000 2.000 96 yuıunun milyar doları aşkm bir ihracat taahhudu affına ulaştığını savunuyorlar. DPT'nin söz konusu tebliğinin 51'nci maddesinin sağladığı olanakla ilgili olarak ANKA muhabirinin sorulannı yanıtlayan Teşvik Uygulama Başkanlığı'ndan bir uzman şö\le konuştu: "1984 ckimiode yayımlanan bu tebligin Sl'inci maddesi, teşvik bel gesi almış >atınmcılara çok bü>'uk bir af sağlıvordu. Ne var ki, maddeyi uzmanından başkasının anlaması mümkün değildi. Ancak bu karann çıkmasını bekleyen birçok sanayicinin olduğu da tebligin yajımlanmasından hemen sonra anlaşıldı. Teşvik uygulamajı ve Merkez Bankası'na teşvik almış birçok şirket akın elti. Bunlann bir bolumu, yüksek miktarda ucuz ve elverişli kredi kullanmış, ancak söz verdikleri ihracad yerine gelirtmedikleri için teşvikleri cezalı olarak geri alınacak firmalardı. Bunlar arasında özellikle denizcilik firmalan ağırlıktajdı. Ancak bu firmalar 51'inci madde kapsamına girdiklerini belirterek duze çıktılar. Böylece, bu şirketlere milyarlarca liranın sağlanabilecegi bir rahatlık DPT'nin bir karamla gerçekleşmiş oldu." Bir diğer grup firma ise yine aynı maddeden yararlanmak istediğini belirterek, ihracat taahhutlerinin indirilmesini talep etti. Tebliğin 51'inci maddesi bu lur yuksek mıktarlarda ucuz kredi kullanmış firmalara değişik bir olanak getirmişti. Bu olanak ihracaı taahhmlerinin yüzde 8090'a varan oranlarda azaltılması oldu. Çimento fiyatlan serbest bırakıldı ANKARA, (ANKA) Sanayi ve Ticaret Bakanhğı, çimento fiyatlarını serbest bıraktı. Bakanlığın dünden itibaren yürürlüğe giren kararı uyannca, Çimento Müstahsilleri Birliği'nin fiyat belirleme yetkisi kaldırıldı ve fabrikalara kendi fiyatlarını saptama yetkisi tanındı. Bundan böyle çimento satışlan ve fiyat hareketlerini valilikler izleyecek ve uçer aylık donemler halinde bakanlığa bildirecekler. Bakanlık tebliğinde, çimento fiyatlarının "piyasa şartları ve arztalep dunımuna göre" serbest bırakıldığı belirtildi. Çimento fiyatlan serbest bırakıhrken, satışlar nedenıyle tabrikaların çimento fonuna ödeye Konuk Yazar Faik y. Basbuğ KISA...KISA... DL'NYA'mn en buyuk 250 TEKSTİL KURULUŞL arasında 4 Türk firması yer aldı. 1983 yılı satışlan itibanyla Hacı Ömer Sabancı 250 firma içinde 3. sırada yer aldı. Diğer üç firma ise şunlar: Bossa, Paktaş, Bozkurt Mensucal. Almanya'da yayımlanan "Texlil Wirtschmfl" dergisinin belirlemelerine göre dünyanın 316 tekstil firması arasında yer alan Türk fırmaları da şöyle: Filament Sentetik, Sifaş, AkAI, Aksu, Narin, Mensucat Santral ve Mansa. ERCANLAR OTOMOTtV firmasına Bau Alman Orenstein und Koppel rırması tarafından "1984 Yılı Dünys Saüş Basan" ödülü verildi. cekleri kesinti de arttırıldı. İlgililer, bu kesintinin doğrudan tüketiciye yansıtıldığına dikkat çekiyorlar. Daha önce (on başına 200 lira olan fon kesintisi, 750 liraya yükseltildi. Tebliğ uvarınca kalkınmada öncelikii yörelerdeki il ve ilçe sınırları içinde bulunan fabrikalar ile İskenderun fabrikasından 500 lira, işletmeye yeni açılan fabrikalardan ise, deneme işletmesinin bitim tarihinden itibaren üç yıl içinde 300 lira fon kesilecek. 500 ve 300 lira olarak belirlenen kesintiler, daha önce 1000 lira idi. İhraç edilen çimento ile klinkerden ise fon alınmayacak. Ekonomide gol yolları DUNYA'dan Alman Flîck Holdîng halka saülıyor Ekonomi Servisi Adı skandallarla çalkalanan, Almanya'nın önde gelen holdinglerinden Flick Holding'in hisselerinin, ülkenin en büyük bankası olan Deutsche Bank kanalıyla halka satılacağı açıklandı. Kimya sanayiinden silah sanayiine kadar birçok alanda faaliyet gösteren Flick Holding'in değerinin yaklaşık 5 milyar DM olduğu belirtildi. Plasmanm detayları gelecek yıl açıklanacak olmasına karşın Deutsche Bank yetkilileri, holdingin diğer şirketlerindeki hisselerinin de satılacağını açıkladılar. Bu hisseler arasında Flick Holding'in DaimlerBenz'deki yüzde 10 hissesi de bulunuyor. Holding sahibi Friedrich Karl Fück, "iş arkadaşlan"na yolladığı mektupta "iş ve vergiler nedeniyle" satışa karar verdiklerini açıkladı. 58 yaşındaki Flick, bu yeni şekliyle şirketin, üst yönetimdeki nesil değişikliklerine karşı da güven altına alınmış olacağını belirtti. Doları düşürmek için 6 haftoda 10.2 milyar dolar piyasayn sürüldü Ekonomi Servisi ABD Merkez Bankası Federal Rezerv tarafından ilk defa açıklanan rakamlara göre, 22 eylülde toplanan 5 ülkenin doların değerini düşürme karannı almalarından sonra dünya piyasalarına toplam 10.2 milyar dolar surüldü. ABD ise 3.2 milyar dolar satarak piyasaya çıkarılan toplam 10.2 milyar doların üçıe birini üstlenmiş oldu. Böylece ABD, ağustos ekim 1980'den bu yana piyasaya ikinci kez bu denli büyük miktarda dolar sürmüş oluyor. FED tarafından yayımlanan istatistiklere göre, Fransa, Federal Almanya, Japonya ve İngiltere 22 eylüldeki toplantıyı takip eden 6 hafta içinde toplam 5 milyar dolar sattılar. Bu ülkelerin dışında kalan 5 ülke ise toplam 2 milyar dolar sattı. Danimarka'da kemer sıkma önlemleri Ekonomi Servisi Danımarka hükümeti, giderek arlan cari işlemler açığını kapatmak amacıyla bir dizi kemer sıkma önlemleri alındığmı açıkladı. Başbakan Poul Schlueter, düzenlediği basın toplantısında, özel ve kamu tüketiminin kısılacağını, baymdırlık hizmetlerinin sınırlanacağını ve enerji vergilerinin arttmlacağını açıkladı. Yetkililer, açıklanan önlemlerin 1986 yılında tüketim talebini 8 milyar Da Poul Schluettr Başbakan nimarka Kronu (870 milyon dolar) kısmaya yonelik olduğuna işaret ettiler. Aynı önlemlerin ödemeler dengesi açığmtndabuyılki 22 milyar Danimarka Kronu'ndan 16 milyara düşürülmesini hedeflediği kaydedildi. tutabiliyorlarmış. Biletleri bu kişierden almayanlar, yeni istihdam alanına ihanet ediyoriar demektir. Bu kez, biraz daha değişik yaklaşımla, öyle anlaşılıyor ki, eskilerinin yerine konan 10. TL'lik fark bir aile kurtarmaktadır. ekonomik yaşamdaki son derece ilginç ve gösterişli, ancak çok ince ve dayanıksız, iç 4Devlet karaborsaya savaş açtığında, düşündürücü rastlantıları yansıtmak istiyo aksesuarı alımlı yeni kulübelerin maliyeti ilk olarak telefon taleplenni ve tahsislerini ele ruz. Bu bakış, hem günlük yaşamın kolay herhalde birkaç milyardır. Şehri bir baştan aldı. "Fark komisyonlan bana ver, süper gözüken zoriuklannı sergüeyecek, hem de birbaşa göz kamaştıran sarılıklarıyla donat tercihli bağlayayım" dedi. Tabii teoride doğbirey toplum kenetlenişindeki gereksiz sa mışlardır. Ne varki, bu sarı anıtlar dayanık ruydu bu görüş. 400500 bin TL, aracı yerivurganhk ve kopukluklart simgeleyecektır. lıhktan yoksun, kapıtan kırık, telefon rehbe ne devlete gider, telefon da isteyene ba<3Az karşılaşılan sanılıp herkesi içine alan, ri yerleri sökülmüş ya da rehber varsa hep lanırdı. Ne var ki, uyartama böyle olmadı. ekonomik tasarruf modeli dentp zam ve enf si parçalanmış ve içerideki yeni makinalar Süper tercihli telefon talepleri en az altı aylasyon çılgınlığına ışık tutan savurganiıklar da birer jeton yutma tuzağı. Milyarlara ya lık kuyrukta, komisyoncu yine ayakta ve kave çarpıklıklar. Her biri çoğu kez birer yeni zık değil mi ve eski kulübeleri sökme fikri raborsayla savaş şarkılan. Galba ekonomiyi lenme ve onarım sayılmış, ama tam aksine kimden kaynaklandı sorusu herkesi rahat kalkan yapanlar onu hiç tanımıyor. yenilenme yerine başka sorun kaynağı o/ sız ediyor. Çünkü ana ilke tasanuf... 5Ve 1986 bütçesi. Anlaşıldığı kadanymuş gelişmeler... Ya da piyasa ekonomisi2Bağlantılı olarak bir başka konu, ka la dolaylı vergiler olağanustü atakta. Gelir nin nimetleri... mu işletmelerinde fahiş kâr ve zam politi toplanmadan hükümet etmenin güçlüğünü 1Özellikle büyük kent yaşamının zorun kası. PTTsiyle, TEK'iyle, Türkiye Petrolle bilenler çeşitli gelir arttıncı girişimler yanınlu bir uydusu olan telefon kulübeleri. Hem riyle... Bugünterde ilginç bir haber yer alma da, ki doğrudan vergiler de bilindiği gibi çağdaş bir olanak telefonlar, hem de bu ya başladı. Elektriğe zorunlu zam. Zorun gündemde. bütçeye tüketim vergilerini ağırdenli krttelen kendine bağlı kıldığı ve özel ge luluk gelir ortaklığı senetlerinin kâr payları lıkla koymuşlar. Bunun başka anlamları da reksinimlerin karşılanamadığı bir yaşantı nı arttırmak ve vaat edilen çekiciliğini olsa, sosyoekonomik anlamı, dar gelirlileiçinde genel hizmet anlayışıyla günlük ya sağlamaktan kaynaklanıyormuş. Yani hepsi re bir darbe dahadır. Yani gelir dağılımınşamın herkatna indiği şekliyle. büyük kent en çok 100 milyar TL olan senetlerin sahip daki adaletsizliği daha da körükleme, ortalerin çok büyük bir aczi. Salt özel haberleş lenni tatmin etmek. Keban ve Oymapınar direk yükünü arttırmadır. Bir başka deyişmeye değil, ticarete de büyük bir yardım ça böyle kurtarılacakmış. Gerçekten önemli bir le, kamu gelirini arttırmada da gol yolu böyle bası içinde oldukları için, acz ve kayıp çok konu. 100 milyar TL sahibi birkaç yüz kişi bulunmuştur. uğruna, geçinmeyi unutmuş milyonlarca kıdaha büyük boyutlarda. 6Köylünün sigorta kapsamına alınmaBu tür bir yargılamada ilk akla gelen, yay şiye elektrik şoku. sı konusunun da gündemde olduğu sanılıgın kulübe ağına rağmen hizmetlerin yeterii 3Büyük şehirlerde otobüslere biletle bı yor. Acaba tarım sigorta kapsamına alınırolmayışı, bu tıkanıkltğınsa, teknik olanakları niliyor. Biletlerse belirii kuiübelerde. Bunlar ken, sigorta yaşı ne olacaktır? Emekli yaşıbile aşındıran "arızalı ya da çalışmaz" ku dan açık olanına rastlamaksa mucize. Da nın çok genç saptanılmış olduğu düşüncelübe olgulan yanında, tüm görgü ve sezgi ha çok gezid kulübeler, karaborsa fiyatla si çerçevesinde 65 yaş mı esas alınacak kurallarını altüst eden az gelişmişlik hasta ortada dolaşmaktalar. Bu kişiler, geçimle köylü için? lığına tutulu bekleme kuynjkları gibi konu rini90. TL'likbileti 100. TL'yesatarakKarKafasını ve şansını kullanabilenlere gol lardır. Oysa bir başka görüntü vardırki, çok şılıyorlarmış. Bunun için de görevli kulube yollan çok. Şanssız olanlar ise goi yemeğe daha önemli ve izlenen tasarruf politikası lerini kapalı tutmak için memurlara yemek hep mahkum. çerçevesinde düşündurücuöur. yedirme, çorap alma gibi hediye yöntemleRakam verme olanağımtz yoktur. Ama rini uyguluyorlar, böylece ticaretlerini canlı * Faik Y. Başboğ Ekonomist yazar Ülkemizin büyük işadamlanndan sanayici ve kulübümüzün as başkanı, Sayın Orhan Ekinci'nin gül demedinden bir gonca sevgili kızı: MUTLULUK DİLEGI DOVIZ KURLARI Dövizin Cınsi 1 ABD Doları 1 Avustralya Doları 1 Avusturya Şılinı 1 Batı Alman Markı 1 Belçika Frangı 1 Danimarka Kronu 1 Fransız Frangı 1 Hollanda Florinı 1 Isveç Kronu 1 isviçre Frangı 100 italyan Lireti 100 Japon Yeni 1 Kuveyt Dınarı 1 Sterlın 1 S.Arabistan Riyalı DÖVİZ Alış 563.00 383.80 31.75 223.05 10.96 61.56 73.12 198.24 73.45 267.97 32.70 276.79 1939.99 831.55 154.25 Dovız Satış 568.60 387.62 32.07 225.27 11.07 62.17 73 85 200.21 74 18 270 64 33.03 279.54 1959 29 839.82 155 78 Efektif Efektri Ahş Satış 563.00 574.26 364.61 391.48 31.75 32.39 223.05 227.51 10.41 11.18 61.56 62 79 73.12 74 58 198.24 202 20 73.45 74 92 267.97 273 33 31.07 33 35 262.95 282.33 1842.99 1978 79 831 55 848 18 146 54 157 34 SjJ \W T.C. ZİRAÜT BANKASI 7 ARAUK 1985 TAGİHİNDEKİ DÖVİZ KURLARI jjjj \? DÖVİZİN CİNSİ 1 ABD DOLARI 1 AVUSTRALYA DOLARI 1 AVUSTURYA ŞILİNI 1 BATI ALMAN MARKI 1 BELÇİKA FRAN6I 1 DANİMARKA KRONU 1 FRAMSIZ FRANGI 1 HOLLANDA R0RINI 1 İSVEÇ KRONU 1 İSVİÇRE FRANGI 100 İTALYAN LİRETİ 100 JAPON YENİ 1 KANADA DOLARI 1 KUVEYT DİNARI 1 NORVEÇ KRONU 1 STERLİN 1 S. ARABİSTAN RİYALI DÖVİZ AUŞTL. SATIŞTL. 563.00 568.60 383.79 387.61 31.85 32.16 224.20 226.43 11 01 ,11.11 61 66 62 27 73 12 73.84 198.34 ; 200.31 73 45 74 18 267.96 270.63 32 70 33 02 276.79 279.54 403.29 407.30 1939 9811959 28 74 01 74 74 831 55 L 839 82 154 25 155 78 EFEKTİF ALIŞTL. jSATIŞTL. 563.00 579.85 364.60 395.28 31.85 32.80 224.20 230.91 10.45 11.33 61 66 l 63 50 73.12 75.30 198.34 204.28 73 45 75.64 267.96 275.98 31 06 33.67 262.95 285.07 383.13 • 415.36 1842 98'1998 04 70 3 1 ^ 76 22 831 55 856.43 146.53 158.86 Komatsu ateşkes ilan etti Ekonomi Servisi Ingiltere'de yayımlanan ünlü ekonomi gazetesi Financial Times'da çıkan bir yorumyazı, Komatsu'nun Caterpillar ile arasındaki savaşta ateşkes ilan ettiğini ileri sürdü. Financial Times Komatsu Başkanı Shoji Nogawa'nın "Ben bu pazarda birinci veya ikinci olmaya o kadar hevesli degilim. Önemli olan, pazarda varbğımızı koruyup işbirliğimiz surdürebilecek bir hisseye sahip olmamızdır" sozlerine yer vererek, "günümüzün en biiyiik sanayi savaşlanndan birinde tarihi bir doniim noktasına gelinmişe benziyor" yorumunu yapıyor. C.azete, Nogavva'nın, "Caterpillar ile birimiz diışene kadar savaşmak gibi bir niyetimiz yok" sozlerine de yer veriyor. ile mutlu beraberliği (7 Aralık 1985) bu akşam İstanbuPda Pera Palas Otel'de törenle başlayacak. Kendilerini gönül dolusu sevgi ile kutlar, ömür boyu sağlık ve mutluluk içinde bir yaşam dileriz. FATOŞ'un TANJU ÇAPRAZ KUR 1 ABD DOLARI \ 2 524 B.Alman Markı 7 6996 Fransız Frangı 2 8399 Hollanda Florinı 2.1009 Isvıçre Frangı 1721 7 i llalyan Lireti 203 40 Japon Yeni 3 6499 S Arabıstan Riyalı 1 Sterhn 1 477 ABD Doları AUIN GÜMÜŞ Cumhuriyet Reşat 24 ayar kulçe 22 ayar bılezık 900 ayar gumüş ALIŞ 40 300 45 000 6030 5 425 115 SATIŞ 40.500 46.000 6.05O 5 900 D.Ç. KARABÜKSPOR YONETİM KURULU T.C.ZtRAATBAN! (ASI "Gucuar erifftflatz"