Katalog

UMHURİYET/8 Daha Çok Demokrasi Için. yerine getirmekten kaçınmadığı yükümlüluklerı vardır. Ama aynı zamanda bu durum, kendisıni coğrafi konumundan kaynakianan soz konusu dengelerı korumaktan aliKoyamaz. Türkiye'nın ulusal çıkartan ile guvenliği bu konuda sapmalara engel sayıtmalıdır. Bu yüzden ülkemizde demokrasiye sahip çıkmak, dengeli ve çok boyutlu dış potrtikayı savunmak, sadece daha guzeli aramak anlamında ve kimılerınce "fantazı" diye nıtelenebilecek bir yaklaşım değıl, gerçekçılığın ta kendisıdır. Ûlkenın butunluğu ıle ulusun bırHğinden yana olan herkesın, Türkıye'de çok partıli Batı demokrasısı ıle dış polıtıkanın taşıdığı onemın bılincıne varması gerekır. • Demokrasi bir süreçtir. Bu sürecın ışleyişt genellıkle acılıdır, sancılarla doludur. Birtakım dengelerın toplumda kurulabılmesı, demokrasının kurumlaşabilmesı biıyük mücadelelerı gerektırır. Batı toplumlarının tarihını şöyle bir goz önüne getırmek, demokrasının bedelının hıç de öyle küçük olmadığını anımsatmaya yeter de artar bıle. Ûtkemızde de demokrasi süreci, zaman zaman kesintıye uğramasına, zıkzaklar çızmesine karşın, butün acı ve sıkıntılanyla ışleyışıni sürdurmektedir, sürdürecektır Bundan kımsenın kuşkusu olmasın, çünkü özellikle son kırk yılda Türkıye'de demokrasi alanında küçümsenemeyecek bir bilgi ve tecrübe bırıkımı oluşmuştur Bu birıkım, bugün buiunduğumuz noktadaki karamsartığımızı giderek iyımserhğe dönüşturecek tohumlan ıcermektedir. Demokrasının bir gece ansızın gökten zembtlle inmeyeceğının bilıncındeyiz. Bir su(Baştarafı 1. Sayfada) reç ışı olduğunu mucadeleyı gerektırdığını bıhyoruz Tersını duşunmek. duş kurmakla eşanlam taşır. Ama demokrasi tçın mucadele ederken, hosgöru. dıyalog ve uzlaşma gıbı kavramları hıçbır zaman unutmayalım Oncelikleri sonralıkları, özlemlerle gerçeklen karışıirmayalım. Demokrasi fikrinin karşılıklı görüşlere tahammülden, birbırini anlamaya çalışmaktan geçtiğını ve uzlaşmalara dayandığını göz önünde tutalım. Bu çerçevede SODEP ıte HP'nın bırleşmesı ve SHP'nın doğuşu yolunda atılan adımlar, gercekten güzel bir örnek otusturmuştur, demokrast adına desteklenmesi gereken bir gelısmedır bu. • Ûlkemızde sıyasal mucadele sürüp gidecektır kuşkusuz Ancak yaşamsal önem taşıyan bir nokta vardır Sıvıl sıyaset kadroları arasında dıyalog ve hosgöru alışkanlığımn yer edebılmesı... Ne yazık kı topium olarak da boyle bir gelenekten yoksunuz büyuk olçüde. Değışık eğiltmlerdekı sivil siyaset kadroları kendı aralanndakı duvarian yıkamadıklan surece. demokrasının ıcerığınde, hıç olmazsa asgarı muştereklerınde bir araya gelemedıkçe, demokrasi tatlı bir düs olarak kalmaya ne yazık kı devam edecektir. Ûlkemızde kör topal da olsa demokratik bir açılımın heyencanla yaşanmaya başladığı bir zaman aralığında bu konular üzerınde serinkanlı bir bıçımde kafa yorulmasından yanayız. * Türkiye'nın demokrasi ve dıs polıtıka ıle yüklü bugünkü gündemi bızı ışte bu düşüncelere surükledi . Birleştiler (Baştarafı 1. Sayfada) oyu ıle kabul edıldı 3 oy da gevevs\z sayıldı. SHP'nın sade uyesı olan Krdal İnonu. gelecekte genel başkanlığa ada>lığım koyacağını yineledı Inonu, SODEP'lı uyelerı zaman yıtırmeden SHP'ye katılmaya çağırdı SHP Genel BaşKanı Ay dın Guven Gurkan, Inonu'yu SHP'nın kurucu Genel Başkanı ilan ederken, deiegelere "SHP'nın, SODEP'lı ayanamayacağını" sovledı SODEP'İN SON KURULTAYI SHP'ye katılacak olan SODEP'm son kurulyatmın toplandığı Ses Sıneması'na SHP Genel Başkanı Aydın Guven Gurkan, lnonu'den önce geldı Delegeler ıle çok sayıda eskı parlamenterın alkışlarıyla karşılanan Gurkan, tnönu ıle birlıkte ön sırada oturdu. Kurulıayın Dıvan Başkanlığı'na il başkanlannın ortak onerdikleri Izmır İl Başkanı Şeref Bakşık seçıldi. Saygı duruşunda bulunulmasından sonra Erdal Inönu. "halkçı b«şkan" sloganlan arasında kürsuye gelerek açış konu^masını yaptı Inönu, ıkı parlınin bırleşme karannm sıyası gelismeleri etkılediginı belirterek hukümetın uyguladığı ekonomık ve sosyal polıtıkayı eleştırdı tnönü, Başbakan ÖzaJ'm uyguladığı polıtıkada sapma yapmama ıle ovunduğunu hatırlatarak, "Hiç sapma yapmadan surekli ve tutarfa bir şeluld« halkın ge<,im sıkındsını artınyor. Gelir dağılımını dar gelirliler aleyhine bozujor. Temel vatandaşlık haklannı hicr sayan datremşlan gornıezden geiiyor" dedı Hükumetın enflasyonu geri çekemedığıni anlatan Inönü, bazı bakanlann zamlar karjısındakı sozlerım de şöyle eleştirdı. "Vunılulen poiilikalann savonutacak bir larafı kalmadtğı itın hakanlann bazı sozieri. davranıslan. halkın sıkıntılanjla ıstırabnla alay ediliyor, gorunumu termeye başlamıştır. 'Vatandaşlar zamlara altştı' ya da 'zamlar poli(iWammn geretidir', 'isteyen katlanır istemeven başka yere gWf r" gıbi sozier iklidann haiktan ve grrveklerden ne kadar uzaklaşmış olduğunu orlava koymaktadır. Sayın bakınlan uyarmak isterinı ki, vatandaş zamlara alışmamışlır. Sıkıntı içmdedır, ulkeye her gun zam >apmadao >onetecek bir iktidar ıstemekudir. Genel se^imlere kadar şimdiki iktidara nasıl dayanabıleceğini kara kara dusunmektedir. Lıberal ekonomi goslfrisi allında yurutulen keyfi bir tutum ekonomimize yeni bunalımlar hazıriamaktadır." Inönü, ışçı haklanndakı haksız u>gulamalann surdüruldü|unü 14Û2 uygulamalarının yol açtığı haksızlıklann düzeltılmesı gerektığını anlaıarak, pek çok aüenın genış kapsamlı bir af bekledığım ancak hukümetın bu konuda duyarsız davrandığını söyledi. Hukümetın dış politıka konusunda Meclise gecıkmeden bilgı \ermesını ısteyen tnönu, son gunlerde halkın demokrasıye sahıp çıkması konusunda gelışraeler olduğunu vurguladı. tnönu sozlenm şöyle sürdurdü: "Butun muhalefet partilerine ilgi arttı. Daha çok sayıda daha unlu konuşmacilar devreye gırdi. Işte bu ortamda halkın iklidann uygulamalanndan umudu kestigı. demokratik duzen içinde yeni arayişlara gırdigi bu donemdt sosyal demokratlann bırleşroe. bulunle>me surecini başlatmalan SODEP ile HP'ye siyasal yaşamın en onemli odaklan haline gelirmistir. Sizler, bu harekelin bulunduğunu2 yerierdeki valandaşlar tarafından ne kadar candan benimsendigini yakından gorduauz. Biz de sayın genel başkan Gurkan ile uç bolgeye yaptıgımız gezilerde bulunleşmenin »uratiıjiı heyecanı partili partısiz va(andaşlarla bırlikte yaşadık. Geçmi>in acı tatlı sa>ısız antsının biriikte yerilen oıucadelelerin biriktırdigi du>gular sanki bir anda açığa çıkaıak toplumu sarmtş yeni bir alılım isteginin kaynağı oluştu. Boylesıne içtcn ve duygasal benimseme olayı karşısında artık benım birleşme surecinin gerekceleri uzerinde bir şey soytememe gerek kalnuyor." DOGAL AŞAMA lnönu, birleşraenin SODEP'in kuruluşundan beri izlenen yolun doğal bir aşaraası olarak ortaya çıktığını anlatarak. "Bu birteşmede gecmişimizle ilkderimizle amaçtanmızla celişen hiçbir şe> yoktur" dedı Inonu, SODEP'ın kuruluş günlenndekı co>kunun bırleşmeyle bırlikte yeniden yaşandığını vurgulayarak konuşmasını şoyle sürdurdü: "tki partmin b»rle>mesi hem en demokrat bir sur«;le olmaktadır hem de gerekli kararlar adım adım her asamada yetkilı organlarca alınmıştır. Birleşme fikri başlangıcta partili partisiz vatandaşlarca kendılığinden soz konusu edilmiş, kaiuuoyunda beliren bu istek once SODEP'in, sonra da HP'nin Vurultaymda karar haline getirilmıştır. Birleşme surecinde bugune kadar aldıgımı? yol, kamuo>u yoklamalannın haber verdigine gore SHP'yı şimdiden ıklıdara goturebilecek bir itıbar sağlamıştır. Oyle ise bıze duşen gore> butunleşme surecini tamamlamak, SHP'ji ilk se(inıde iktidara geıırmek >e iktidar olarak demokra.M. kalkınma \e halkça bolujme programımızı gerçekleştirmektir." ONURLU BtR GÖREV SODEP'tekı bütun çalısan arkadaşlanna teşekkur eden tnönü SODEP yönetıcılennın SHP'de HP'den gelnıiş kışılerle u>Tim ıçınde SHP'nın basarısı ıçın çahşacaklannı söyledi. Inonu, konusmasını şöyle tamamladv. "Sizkre hepinize de ayn «y n teşekkur borçluyum. SODEP'i biriikle kurduk ve geliştirdik. Butun guçlukleri biriikte aştık. Secimleri biriikte kazandık. Biriikte kayueltik. Bugun de daha buyuk bir parti haline gelmek için SHP'ye biriikte katılmayı oneriyorum. Parti kunıculannın pek çoğu benim gibi siyaseti bilmeyen, bizden beklenen bir gorevi yapni3k amacnla siyasele atılmış ınsanlardı. Buna karşılık aranızdan bırçok arkadaşımız da siyasetın, particiliğin ne olduğunu bilen deneyimlı kişilerdiniz. Acemiligirae aldırmadan beni aranıza kabul ettiniz. Başkan olarak benimsediniz >e particiliği. siyaseti ogretmeye çalıştınız. Bunun için hepinıze yurekten minnettanm. Valmz herhalde particiliği nice ogrenemedim ki. birieşme için parti) i kapalmaya goturen bir yol seçtım. Ama bu kimsenin kabahati değıl. Oğrenmek için yeleri kadar zaman olmadı. Sayın uyeler. , SODEP siyasal tarihimize Turkiye'de 198083 ara doneminden soara yeniden demokrasinin kunıluşunda onderlik elmiş ve sosyal demoknıslnin yolunu açtmş bir parti olarak geçecektir. Hepımı/SODEPtegorev yapmış. olmanın onurunu daima taşjyacagız. Boyle onurlu bir gorev yapmıs olmanın verdigi yuksek bilinç, SHP'deki calışmalanmıza ışık tulacaktır." GtİRKAN Kt'RSÜDE Erdal Inönu'nun ayakta alkışlanarak sona eren konuşmasından sonra Divan Başkanı Bakşık "Sayın SHP Genel Başkanı Ajdın Guven Gurkan aramızda" deyınce salondan bir alkış koptu ve delegeler hep bir ağızdan "knrsbye kursuye" diye bağırdılar Bunun uzerine Gurkan kursıiye gelerek bir konuşma yaptı Gurkan "1.S yıl once içinde bulunduğum karamsarlıkla, bugunku mutluluğumu karşılaştınyorum. Bizi bu noktaya getiren insanlara, katkıda bulunanlara minnelimi sunuyomm" dedı ve şöyle devam ettı "1.5 yıl önce sornnlan çok ağır göruyor.bunlann aşılacagına inanamıyordum. Ama bugun bunlann aşılacağına vt iyi şeyler ^pabileceğimize inanıyonım. HP kuruldugunda, SODEP tarihi gorevim yaparaV. tum sosyal demokratlan çalısı allında loplamıştır. SODEP sosyal demokratlan HP dışında kalan sosyal demokratlan bir çatı allında toplamasaydı bugune ulaşmamu mumkun olmazdı. Sayın tnonu sosyal demokratlan bir araya toplayarak aslında o zamanda birleşmenin lemelım airnışlı. Tum içtenliğimle SODEP örgulune saygı duyduğnmu ifade etmek istiyorum. Bir parti duşunun ki seçimlere sokulmasın >e gelecek seçimlere 5 yıl daha sure olsun. SODEP orgutleri buna tağmen yılmadan, kararlılıkla mucadelesini surdunnuştur. Bu gercekten ınanılması zor bir inanç ve keadine guveninin bir unınudur. Bir partiyi kapatma karan kolay değildir ama bir şeye inanınız ki «nndan itibaren gireceğiniz SHP size SODEP'i aratmayacaktır. Sayın İnonu kendi takdiriyle yeni parti yonetiminde gore> almamışlır. Onu bu karanndan ca>dırma şansına sahip değilim. \ma SHP'nın Kurucu Genel Başkanı Sayın Erdal tnonu'dur. Şunu soylemek istiyorum. Sayın Inonu'nun demokrat, hoşgorulu tavn, ince uslubu, yonetimde kendisi olsa da olmasa da temel ilkemiz olacakGürkan'ın bu sözlerı ayakta alkışlanarak karşılandı ve "halkçı başkan" sloganlan atıldı. ADAY OLACAĞ1M SODEP I Olağanustu Buyük Kurultayı'nın öğleden sonrakı boluraunde delegelerin ısrarlan uzenne Genel Başkan Erdal tnönu gelecekte genel başkan adayı olacagın) yıneledı. Inönu, yapılan eleştın ve uyanlara teşekkur ederek, "Ben kuçuk kunıltayimızda aday olacağımı sovkmistim. Bu soz geçerlıliğını korujor, ama bundan daha da onemlısi SHP'nın geçici orgutlerinin kurulması aşamas«nda elkin kişilerin bulunup çıkanlraası ve desleklenmesidir" dedı. HABERLERİN DEVAMI 4 KASIM 1985 ANKARA NOTLARI MUSTAFA EKMEKÇİ Hinthorozu'yla Bir Görüşma.. Perşembe günu, SODEP'in son MKYK toplantısında, HP'ye gırış kâğıtlan üyelerın ımzasına sunulurken, itirazlar başladı. Bır uye: HP ıle ımzalanan protokol açık; iki partı bırbırine üye olmayacak, SHP'de bırleşılecek. Şımdı, HP'ye ginş kâğitlan dağıtıyorsunuz, bu olmaz.. Farketmez, dedı, uye girış kâğıtlarını dağıtan Saim Kendır, toplantılarda eleştırılerı ıle goze çarpan üyelerdendı. Sert konuştu bu kez de. Beni kimse HP'ye uye kaydedemez. Toplatın lütfen bu kâğıtları! dedı Ortalıkta zaten duman var, kıbrıt çaksan patlayacak, kâğıtlar toplatıldı, MKYK üyelerının HP'ye uye olmaları olayından vazgecıldı Kurultay'ın kararından sonra üye olunacaktı artık. . O gun, SODEP'te ıstifalar verıldı... SODEP toplantısının perde arkasında, kımı üyelenn kaialarını kurcalayan bir soru da yanıtlandı Hınthorozu Erdal Bey, Guneydoğu gezisı sırasmda, bır gazetecrye, ılerıde genel başkanlığa adaylığını koyup koymayacağı yolundakı soruya karşılık olarak, "Aday olmayabilırim" yanıtını mı vermıştı? Bu yanrtın altını çızenler, "Ne oluyor? Hınthorozu kaçıyor mu yoksa?" diye bır kuşkuya kapıldılar. Toplantıda yöneltıldı Ilerıde, gene! başkanlığa adaylığınızı koymayacak mısınız 9 Gazeteler öyle yazdı.. Gazetecıler, dedı, Hınthorozu, her konuşmada olayın yenı bır yanını ararlar Yınelenen şeyı yazmazlar. Ben adaylığımı koyacağımı, Küçuk Kurultay'da açıkladım... Kuskulular. genış bır soluk aldılar Guneydoğu gezisı sırasındaydı; "Erda! Bey'le nasıl olsa yan yana geleceğız, o da bana "hınthorozu"r\u soracak" diye düşunüyordum. Acaba nasıl karşılıyordu9 Bır ara otobüste yan yana oturduk. O sormadan soze girdınr. Ben sızin ıçın, yazılarımda "hınthorozu" dıyorum... Size kızanlar oluyor, değıl mı'' Evet, diye yanıtladım Guldu Herhalde, bana mektup gonderenlerden kımılerı de, Erdal Bey'e benzerını gönderıyorlardı. Mektuplar once, "Demokratik Sol Parti'M olduklarını söyleyenlerden geldı. Bunlar, özetle "Erdal Bey, hınthorozu değıldir, eylemın doğal lıderini unutuyorsun!" dıyorlardı Onlara göre, Erdal Bey. unutulmalı, "siyaset sa/7nesı"nden sılınmelıydı. Geldığı yere dönmelıydı! Kimı, belki de horozu sevmediğinden "hinthorozu" denmesini ıstemıyordu. Hınthorozu kavgacı, doğüşkendı. Başı tüysüz, savaştığı horozların gözlerıne saldırarak, gözlennı kor etmıyor muydu? Ne ıtgtsi vardı Erdal Bey'le? Doğu Pcnnçek'\r\ annesi Lebibe Pennçek "Ne olur, Erdal Bey'e 'hınthorozu' demeyin!" derken, oğlu Doğu Pennçek, "Çok hoş 'hinthorozu'nun nesı var?" dıyordu Bızım halkımız benzetmeyı sever. Erdal Bey'ın, hınthorozu ıle fızıksel değıl, ancak nıtelık yonünden bır benzerlığını, SODEP Gumuşhacıköy llçe Başkanı Selahattın Emırlı yakaladı, soyledı. Kavgacı yonunü yakalamıştı SODEP'lı Emırlı. Kavgadan yılmayan, dönmeyen yanını Selahattın Emırlı öncekı gün Ankaraya gelıp beni aramış Şöyte demiş: Erdal Bey'e Hınthorozu demiştım. Ankara'ya geldım kı bir sürü hınthorozu var. Bir gazetecı olarak gözlemeye başlamıstım, olaylar karşısında soğukkanlı bır bıçimde olaya yaklaşması, ummadık yanıtları anında verivermesı goze çarpıyordu Cumhurbaşkanı Evrenie bir göruşmesı sırasmda, Evren, "Aydınlar Dılekçesı"n\ neden olumlu karşıladığını sormuş, o da, "Olumlu karşılıyoruz, çunkü o bizım programımız" deyıvermıştı. İzlemeyi sürdürüyordum, 19 Mart 1985 Salı günü, öğleden sonra, Çankaya'ya gıtmış, Cumhurbaşkanı ıle ıkıncı görüşmesini yapmıştı. Bu görüşme, bır saat surmüştü ÇıktıMan sonra gazetecilere, "Görüşme çok yararlı oldu" dedi "Vatandaşlardan dıledığı yakınmalan "demokratik hakların kullanılması bakımından duyduğu yakınmalan "partızan atamaları, guvenlik soruşturması yoluyla bazı vatandaslann uğradığı haksızlıklan" dıle getirdiğını söyluyordu Erdal Bey, sozlerının sonunda "Bütün konuşmalan Kenan Evren'ın dıkkatle dinledığım" sozlerine eklıyor, başkaca bir şey soyiemıyordu. Acaba, görüşmede neler geçmışti'' Bu görüşmeden iki gün sonra, Prof Hüsnü Gökse/'in evınde, ArthurMiller ıle Harold Ptnter onuruna bir kokteyl verilmıştı Orada Erdal Bey'e sordum: Cumhurbaşkanı Evren'le ne göruştunüz? Karşılıklı gorüşlerımızı soyledık.. Goruşme az bıraz tartışmalı mı geçmışti? Evren, Erdal Bey ayrılırken, Konuştuklarımızı gazetecilere açıklamayın... diye rıcada bulunmuş muydu? Sonradan ayrıntılarını oğrendım. İlk kez, burada yayımlanıyor. Goruşme, tartışma konulan arasında 1402'den zarar görenlerın durumları, genış kapsamlı af, unıversıtelerin bılımsel ozerklığı konulan da vardı Bu konularda Erdal Bey, çatır çatır Cumhurbaşkanı Evren'le tartıştı. Kurultaylar bıttı. Bırleşmeden SHP doğdu. Dun SODEP kurultayında Erdal Bey konuşurken ağlaşanlar vardı. Foto muhabırlerı, Birgen Keleş'in gozyaşı damlasının resmıni çekebılmek icın dakıkalarca bekleştiler Urken gozyaşı cekılıp gıtmış miydı? Kurultaya gelen telgraflar okunuyordu Ecevıtlerden bır telgrafı çok kışı boşuna bekledı * • * Cumhuriyet Kıtap Kulubü'nun düzenledığı "Kıtap Şenliği" kokteylı guzeldı. Cumhuriyet'ın bırgirışımi olduğu ıçın ovmek bana duşmez. Başkalan övsün Doğramacı'nm gelışı, soyleşıler ılgınçtı Sadun Aren, Yalçın Kuçük, Suphı Gürsoytrak, Cevat Geray, Ahmet Tahtakılıç, Doğan Karan, Şinasi Yavuzer, Orhan Vural, Erhan Karaesmen, Ferda Guleyöe oradaydılar. Kokteyle taa Samsun'dan okurlar kalkıp gelmışlerdı. Tayon'un yerine gelen, Fransız Kultür Merkezı yönetmenı Christian Matrat ıle tanıştım kokteylde O da yakında Samsun'a gidecekmış. Samsunlu okurlar, orada bekleyeceklerını soyledıler. Şenlıkte, yazarlarla yayıncılar kaynaştı Kıtap Senlığınde, ımza günlennde gelenlerın yaş ortalaması yirmının ustunde değıldi. Bu çok ilgınç geldi Hürgün'un kapandığını kokteylde Yalcın Küçuk söyledi. Ona da Yalçm Doğan söylemış. Eve dönunce, "Hürgun"cü arkadaşlarımı aradım Çok üzuldüm, herkes üzüldü Basında bir yıldız daha, doğar doğmaz kaydı gıttı. Bunun acısını biz gazetecıler bılıriz en ıvı Lord Carrington bugtin Ankara'da (Baştarafı 1. Sayfada) sa, NATO prosedurüne göre, bu konuda önce danışmalarda bulunmaları gerekir. Bu durumda da biz gerekli girişimlerde bulunuruz. Neden NATO "Rogers Anlaşmasını" degiştirmeye yoneKk girişimler karşısında sessiz kalmayı tercih ediyor? Carrington: Hayır, sessiz değilız. Ben bu meseİenin çözümunu General Rogers'tan istedım. Aslında General Rogers'in bu konuda uyanya da ihtiyacı yoktu ve sorunun çözütnü için gerek Yunanistan'da, gerekse Turkiye'de hayli zaman harcadı. Detnek tstediğim bu anlaşma konusunda bir anlaşmazhk var ve taraflar anlaşmanın yorumlanmasında anlaşamıyorlar. General Rogers altı hafta önce Yunanistan'daydı. Daha yakın bir zamanda da Turkiye'yi ziyaret etti. Ben kendisınden sonınun çözümu için ne yapabılirse yapması ricasında bulundum. Bu bizim görmemezlikten geldigimiz bir sorun değıldir. Tiırkiye, N ATOdaki muttefiklerince NATO platformlannda genellıkle desteklenmektedir. Fakat aynı muttefikler Avrupa Parlamentosu veya Avrupa Kooseyi gibi oteki uluslararası fonımlarda Turkiye'ye aynı destegi sağlamaktan kaçınmaktadırlar. Bu durumu nasıl izah ediy orsunuz? Carrington: Ben NATO'nun Genel Sekreteriyım. Gorevim NATO'nun içinde ne olup bıttiğine bakmaktır Türkiye ıttifakın çok önemlı bir üyesidir. Türkiye'nin ötekı forumlarda desteklenmemesınden uzuntu duyarım. Fakat korkanm ki bu benim işim değil. Sanıyorum güçlük Avrupa Konseyi ve Avrupa Parlamentosu içındeki her kanada mensup parlamenterlenn tutumundan kaynaklamyor. UGUR MUMCU GOZLEM Morgan (Baştarafı 1. Sayfada) Temsılcisi Gvvyn Morgan'ın, bu raporu hazırlamakla "AET'nin imajına" gölge düşürdüğünü söyledı. AET temsilcisinin gizli raporunu Turk hükumetine iletmesinin, gerçekte AET'nm gelecekteki davramş ve tutumu konusunda bir uyarı nitehği taşıdığını kaydeden Taylor, şoyle konuştu. "Daha once de söyledigim gibi Bay Morgan'ın yaptığı, diplomatlıkla bağdaşmaz. AET'nin resmi bir memurunun, dost ve müttefik bir ülkede 'hafiye' rolii oynaması garip ve yakışıksız. Türkiye'nın içişlerini ilgilendiren ve çeşiüi konulan içeren bir rapor hazırlamak gorevi Bay Morgan'a duşmez. Turkrye'nin boylesine iki yuzlu bir davranışa la>ık olduğunu sanmıyomnı." Üniversitede (Baştarafı 1. Sayfada) ruşunu yıneledi, "Af >ok, isteyene ön lisans diploması var," dedi. YÖK Başkanı Prof. Dr. thsan Doğramacı, alınan bu kararın bağlayıcıhğı olmadığını söyledi, "Hukumetten ya da Meclisten bu islikâmette bir karar çıkarsa, olumlu bulacağımızı tekrar ediyorum" diye konuştu. YÖK Başkanı Prof. Dr. Doğramacı, dun konuyla ilgiü olarak Cumhuriyet muhabirine, ara sınıf öğrencilerine "af' getirmenin olanaksız olduğunu söyledi. Doğramacı şöyle konuştu: "Ögrenci başansız olur, bütünlemeye kalır, yine başaramaz& ve bu oğrenci birinci ya da a ikinci sınıftaysa anlaşüan yanlış üniversite seçmiştir. Bu oğrencinin bu okulda okuması doğru olmaz. Tekrar univereite sınavına girebilir. İki sınıf bitiren oğrenci ise, bu ögrenciyi yarı mamul bir şekilde mezun etmektense, bu iki yüı degerlendiriyoruz. Kendisine ön lisans diploması \eriyonız. tsüyorsa ilgiü meslek yuksek okulunda oktıyarak meslek sahibi olur, hayatını kazanır." Ihsan Doğramacı, son sınıfta tek dersten kaldığı için atılan öğrenciler için ise, ''Biz artık bu gibi ogreneilere bir hak tanırnak görüşündeyiz. Bu gerekiyor. Biz kanun yapamavız. Ama taukumet, bu konuda bir kanun sevk ederse yataut Mecliste hazırlatırsa, bu istikâmette bir kanun çıkarsa olumlu goriışumuz olduğunu belirtiyoraz" diye konuştu. 'At' filmi (Baştarafı 1. Sayfada) dı. Ancak TRT yetkilileri, filmin niçin denetime takıldığı konusunda hiçbir açıklama yapmadılar. Ali Özgentiırk'Un yönettiği, G«nco Erkal'ın başrolünu oynadığı "At" filmi, kısa sure önce Japonya'nın Tokyo keîıtinde düzenlenen 1. Uluslararası Film Şenliği'nde büyük ödülü paylaşmıştı. (Baştarafı 1. Sayfada) yük guçlüklerı gende bırakarak yörungesine oturmuştur. llerde bazı sorunlar yaşanabılır, ama tutulan yon doğrudur, sağlıklıdır, tutarlıdır. Bir bugüne, bir de 6 Kasım sonrasına bakın... İzınle kurulmuş ve başına Başbakanlık Müslesarı getirilmış, gostermelık sol partı HP ve seçımlere katılması HP'ye izin verenlerce engellenen Inonu başkanlığındakı SODEP... Aradan ıkı yıl geçmiş HP, uzerındeki "muvazaa" gorünlüsünü atarak Gurkari\ genel başkanlığa getırmıs' Inönu ve Gürkan'ın akılcı, uygar ve özvenlı çabalanyla ıkı partı bırleşmiş. kenetlenmiş ve bütünleşmıştir. Bu önemli bir aşamadır. Tabii iş bununla da bıtmıyor Bundan sonra eğer ıl ve ılçe düzeyınde "sen mi olacakın, ben mi olacağım" tartışmaları başlatılırsa, bundan yeni oluşum şu ya da bu olçüde zarar görur. Sosyal demokrat akım yorüngesıne oturmuştur. Bu akışı kışisel çekışmelerle engelleyen, yalnızca bu oluşumun ıktidara gelışını bir sure gecıktirır, o kadar Zamanla bütun bu kışisel çatısmalar da aşılır Sanıyorum kı bırçok çevre, 6 Kasım'dan sonra şöyle bir gelışme bekledr Calp, HP başında kalacak Gurkan grubu, OrAn kentınden esen rüzgâra göre yön alacak. SODEPHP ılışkılerı ise bıktırıcı. bezdıncı bir "mahalle kavgası" havasına gırecek. Boylesıne parçalanmıs ve boylestne bölunmuş solun ıktidar seçenegi olması düşünulemezdı. Ulkemızin egemen çevreleri ve sağ partıler, sosyal demokrat kesimde boyle bir bolunme ve parçalanma bekiıyorlar, bu bölunme ve parçalanmayı ellerınden geldığınce de korükluyorlardı. Sol ıçınde. sosyalıst olmayan ve kapılarını partı öncülerının bir mılimetre solunda olanlara bıle sımsıkı kapatan bir çevre de, tıpkı ulkenın egemen çevreleri gıbı HPSODEP ılışkılerının gunden güne çırkınleşen bir "mahalle kavgası" görüntüsüne gırmesını beklıyordu Boyie bir göruntü doğarsa, ışte o zaman, bu akım parlamento ıçınde Gurkan ekibı ile dışında da bazı aydınlar ve eskı CHP'ltler öncülüğünde bir parti kurulacaktı Bu kosullarda boyle bir partının ılgı toplaması doğaldı. Ama "evdeki hesap çarşıya" uymadı. Gurkan grubunun partı ıçı yonetımtnı ele almasıyla bırlikte olaylar hızlandı. Bıldiğinız gelışmelerle de SHP doğdu Bir partı "muvazaa "olabılır. "Müvazaa" başlangıçta parti kuruculan ıle sınırlı geçicı bir anlaşmadır Çunkü her sosyal hareket. partılerı de kendı kurucularını da asar. Yakın tarıhimıze şoyle bir bakın. 1946 yılında Celal Bayar'\, "Gel, partı kur" diye çağıran o zamanki Cumhurbaş9 kanı merhum ve Sayın Inonu değil midır 27 Mayıs Devrımi'nden sonra emeklı Orgeneral Ragıp Gumüşpala'ya AP'yı kurması ıçın yeşıl ışık yakan o devrın Cumhuroaşkanı merhum ve Sayın Cemal Gurse/'den başkası mıdır? DP, 1946 yılında tek partı yonetımıne karşı kıtle tabanından gelen demokratik özlemlerle bütünleşerek büyüdü. 1961'dekurulanAP, savaşaçtığı 1961 Anayasası'nı 1971'de kendi katkısı, 1980 dönemınde de başkalan elıyle toptan değiştirmış oldu 1961 yılında anayasa ıçın edılen yemınlerı. Çankaya Köşku'nde partı lıderlerının attıkları ımzaları ve o "protokolleri" düşünün Bir de 12 Mart'ta bir kısmı, 12 Eylul'de de tümü ortadan kaldırılan 1961 Anayasası'nı Dıpten gelen dalgalar, her siyasal hareketi er geç yörungesine oturtur. Protokolleri, ımzaları unutturur, partilerı değıştırır, olaylara yon verır. Bugün sosyal demokrat kesimde yaşanan budur 6 Kasım oncesı ve sonrasında çekılen sancılar da ışte bu yuzdendır. Sosyal demokrat eğılımlı kişı ve kuruluşlann bir araya gelmelerı, bu sosyal oluşumun doğal sonuçlarından bıridır Eğer solda bir başka partı kurulacaksa, bu partıyı, emekçı sınıflarm öncülüğüne ınanan, dış polıtıkada SHP'den çok değişik ve köklü değışiklıkler ısteyen sosyalıstler kurmalıdır. Yasakçı rejimlerle ozgürlükçü demokrasının kavşak noktasındayız. Onümüzde daha nice sorun var. Bunları aşmak ıçın bir araya gelmek, elbırlığı yapmak zorunludur. Özgürlukçu demokrasi ıle yasakçı reıımlerın kavşak noktasında herkese büyük sorumluluklar duser ve bu sorumluluk "so/da bırlik" bılınciyle gundeme gelır Ne güzeldır bu türkü: Bu konuda bir cılt kıtap yazmaya ne gerek var? Gelın canlar bir olalım. ur." lıktekı pencereden atlayarak kaçmak isterken, çevreden geçmekte olan bir polıs ekıbi tarafından yakalanıp yaralı olarak hastaneye göturuldü. Olay sırasmda salonda bulunan görgu tanıklan, öldürülen Çetin Güngör'un, PKK'nın eski üyelerınden olduğunu belirttiler. ANKA'nın haberine göre, örgüueki adı Semir olan Çetin Güngör, 1982 yılında PKK'nın Avrupa sorumluluğu görevini yüruunuş, ancak daha sonra ihtilafa duşerek orgutten ayrılmış bulunuyordu. Çetin Güngor'un yakınlannın ıfadesine göre, kendısi gıbi PKK'dan aynlan ve örgutun fa(Baştarafı 1. Sayfada) aliyetleri hakkında bilgi sahibi şatıldı. Dışarı çıkmak ısteyeabır olan Baki Karer'le bırlikte bir elçilik gorevhsı askerler tarafın basın toplantısı yapmaya hazırdan tartaklandı Bu ola> uzeri landığı da kaydedildı ne buyükelçilikte bulunan Cumartesi gecesi meydana ge10'dan fazla kişınin dışan çık len cinayet olayı uzerine kamumama kararı aldığı bildirildı AP oyunun gozleri yine PKK'ya çevajansının Irlanda ve Pakıstan rıldi. tsveç Gizli Polisi SAPO, kaynakh haberine gore buyukel bir sure once kısmen basına sızçıliğin elektrıklerı de Afgan yet dırılan geniş bir raporda, kililerince kesıldi. PKK'nın "ihanet edenleri" ceBuyukelçılık'e Sığınan Sovyet zalandırmak amacıyla "intibar eskennın ısteği uzerine dun Sov komandolan" oluşturduğunu yetler Bırlıği'nın Kabil Buyukel one surmüştü. Rapor, 20 Hazıçısıyle bir goruşme yaptıı ve du ran 1984'te Uppsala şehrinde şunmek ıçin sure ıstediğı bıldiril Enver Ata adlı eski bir PKK'lıdı. Goruşmenin bugun de tek nın bir meydanda oldurulme&i rarlanacağı bıldiriliyor. uzerine başlatılan soruşturmanın Olay, geçen perşembe gunu sonunda hazırlanmıştı. CinayetABD elçilığinın yakınındaki Kâ ten hemen sonra yakalanan kabıl Radyosu oniınde nöbet tut til, PKK uyesi olduğunu reddemakta olan 1920 yaşlanndakı derek, "Kürdistan Ulusal Kurbir Sovyet askerinin buyukelçi ttıluş Savaşçılan Birliği" uyesı liğe sığınmasıyla başladı. ABD olduğunu one surmuştu. Dışişleri Bakanlığı'na bağh yetBu olaydan bırkaç ay sonra kililerın bildırdiğine gore, gayet geçen yüın sonuna doğru, cinatelaşlı ve şaşkın görünen asker yetle ilgisi olduğu iddiasıyla, tsonce "eve donmek istediğini ve veç gizli polisi tarafından PKK savaştan yıldığını" söyledi. uyesı olduğu one surulen 11 kişi ABD yetkılılerı aynca Sovyet gozaltına alınmış, bu sanıklann askerinin ABD'den sığınma hak sınır dışı edilmeleri kararlaştırılkı istemesı halınde Afgan huku mış, ancak daha sonra Turkiye'metı çıkış ızm vermedıği taktır ye iade edildıklerinde ıdam edide bu askerın suresız olarak bu leceklerı one surulerek, karar İsyükelçilikte kalması gerekeceği veç makamları tarafından sıkı ni soyledıler. göz hapsine çevrilmişti. (Baştarafı I. Sayfada) çi Partisi)'ne karşı olduğu bilinen PPKK (Kürdistan Öncü tşçi Partisi) 10. yıl kutlamalannın yapıldıği bir salonda cumartesi akşamı saat 20.00 sıralarında meydana geldi. 400 kişının bulunduğu salonun giriş kısmında kalabalığın ıçınde tabancasını çeken Nuri Candemir, Çetin Gungor'u ensesinden vurarak oldurdu. Çıkan panık sırasmda salonda bulunanlardan bazılannın katilin uzerine yurümeleri uzerine, 2 kışınin daha silahla yaralandığı bıtdırildi. Bir kişiyi başından bırinı de ayağından ya Isveç'te PKK cinayetimetre ytiksekralayan katil 67 YAKALASDl Stockholm'deki PKK toplanmı sırasmda, bir kişiyi olduren, iki kişiyi de yaraladıktan sonra ağır yaralı olarak İsveç Bazı delegeler Ecevıtler'ı SHP çapolisi tarafından yakalanan Nuri Candemir, hastaneye götürulmek altına çağırdılar Zonguldak detısı üzere polis tarafından ambulansa bindirilirken. (Telefoto: AP/ÛM.) legesi Hasan Mekik. HP'den aynlan • mületvekAİlen sen bvr şekilde suçla ABD'nin dı, Ecevıt'e seslenerek "Yurt gezilerine çıkan biz sosyal demokrattar size layık oMugunuz yen vereceğiz" dedı. Dıvan Baskanı Şeret Bakşık, saat 13 55'ıe SODEP'in kendisıni feshederek, mal varlığı ıle SHP'ye katılma karannı oya sundu Kurultayın toplam 784 delegesınden 478'inin kaüldığı oylamada 457 detege kabul, 18 delege de ret oyu kullandı. 3 oy da geçersiz sayıldı. Mal varlıklanmn tasfıyesı ıçın L'ğur Batmaz ile Durcan Emir Bayer gorev lendinldı. Kapanış konuşmasında tnönu, SHP'nin ulkeye hayırlı ve uğurlu olmasını dıledı, "2.5 yıldır btri&te >uruttuğumuz SODEP artık tarihe karışU" dedi. Bu kararla SODEPHP aynrrtırun bıttiğıni. kendisinın de bugun SHP'ye ulaşacağını belırterek, SODEP'lı ıum uyelen bır an once SHP'ye katılmaya çağırdı Daha sonra kuruhay bildırgesi, Balıkesir 11 Başkanı Onder Kıriı tarafından okundu Bildirgede, "Çogulcu, katüımcı bir demokrasi içinde. başta anayasanın degiştirilmesi olmak uzere tum yasal duzeniemeler bundan sonraki >aşamımızın da ilkeleri olacakur. Turkiye'nin sosyal demokratlan, suratle iktidar olmak zonındadır" denıldı. Kapanış bıldırgesının okunmasından sonra Giresun, Edırne, Kırklarelı ve Tekırdağ ıl başkanlarının verdıklen, "Kongreyi 'Dag Ba^ını Duman Almış' marşıyla tamamlayalım ve ıktidara da bu marşla vuruyelim" şeklındekı onerge kabul edıldı. Butun delegeler ve lnönu bırlıkte bu tnarşı hep bır ağızdar. soyledıler Bu sırada bazı delegelerin gozyaşlanm tutamadıklan görüldu. Boylece, saat 17'deSODEP resmen sıyası tarihımızde yaşamına son vermış oldu. Doğan Avcıoğlu nun Dostları Bugün sabah Büyük Ada'da Doğan'a çiçek götüreceğiz. Bugün öğle Büyük Ada'da Doğan'la biriikte rakı içecegiz. Bugün Doğan'la biriikte olacağız. YALÇIN KÜÇÜK MKVK TOPLAMISI SHP'nın 80 kişıbk MKVK 6kas.m çarşarnba gunu SODEP genel merkezınde toplanacak. SHP'nın ilk MKYK toplantısında Başkanhk Dıvar.ı oluşturulacak ve Genel Sekreter protokol uyannca belırlenecek HP ıle SODEP arasında daha önce ımzalanan protokole göre, Genel Sekreterhk görevini SODEP'in Genel Sekreterı Hicri Fışek ustlenecek SATILIK Ihtıyaçtan dolayı tul aksesuarlı 85 Şahin 575 46 49